GIỚI THIỆU 12 Lý do thực hiện khảo sát thí điểm về liêm chính trong thanh niên Việt Nam 12
Theo kết quả tổng điều tra dân số và nhà ở Việt Nam
2009, trên 55% dân số Việt Nam ở độ tuổi dưới 30
Kinh nghiệm quốc tế cho thấy thanh niên là nhóm dễ bị tổn thương bởi tham nhũng, vì vậy họ cần được xem là đối tượng mục tiêu trong các hoạt động phòng chống tham nhũng Đề án 137, ban hành tháng 12 năm 2009, nhằm đưa chương trình giáo dục phòng chống tham nhũng vào các trường trung học phổ thông và đại học, cao đẳng, trung cấp có ý nghĩa quan trọng trong việc thúc đẩy giá trị đạo đức cho thanh niên Điều này không chỉ giúp nâng cao nhận thức mà còn tăng cường vai trò của thanh niên trong việc tạo ra những thay đổi tích cực trong xã hội Để đảm bảo hiệu quả cho những sáng kiến này, cần có sự hỗ trợ và cam kết từ các cấp quản lý giáo dục và cộng đồng.
Khảo sát Liêm chính trong Thanh niên nghiên cứu các quan điểm, hành vi và trải nghiệm tạo nên tính liêm chính của thanh niên Việt Nam.
Trên cơ sở định nghĩa của Tổ chức Minh bạch Quốc tế
Liêm chính được định nghĩa là những hành vi và hành động phù hợp với nguyên tắc đạo đức, được chấp nhận bởi cá nhân và tổ chức, nhằm tạo rào cản đối với tham nhũng Khảo sát tập trung vào các vấn đề liên quan đến tham nhũng, đặc biệt là nhận thức và trải nghiệm của thanh niên, cũng như những hành động của họ khi đối diện với tình huống tham nhũng.
Dựa trên kinh nghiệm của Tổ chức Minh bạch Quốc tế
Tổ chức Minh bạch Quốc tế (TI) đã tiến hành rà soát các tài liệu nghiên cứu về liêm chính trong thanh niên và áp dụng một phương pháp luận mới tại Việt Nam, nhờ sự hỗ trợ từ các nhà nghiên cứu của Trung tâm Nghiên cứu Phát triển.
The article discusses the role of institutions and globalization, highlighting the collaboration between DIAL (Développement, Institutions et Mondialisation), the Center for Development and Community Support (CECODES), and various national offices within the Transparency International (TI) network This partnership aims to enhance development efforts and promote community support through effective institutional frameworks.
Khảo sát đã thực hiện phỏng vấn 1.022 thanh niên trong độ tuổi từ 15 đến 30 tại 11 tỉnh, thành phố của Việt Nam Mục tiêu của khảo sát là để tìm hiểu sự khác biệt giữa thanh niên và các nhóm dân số khác, do đó, một nhóm đối chứng gồm 519 người cũng đã được lấy mẫu.
“người lớn tuổi” ở độ tuổi trên 30
Tổ chức Sống và Học tập vì Môi trường và Cộng đồng (Live&Learn) đã thực hiện các cuộc phỏng vấn trực tiếp với sự hỗ trợ từ CECODES và Mặt trận.
Tổ quốc Việt Nam trong khoảng thời gian từ tháng
Từ tháng 8 đến tháng 12 năm 2010, các tình nguyện viên trẻ, bao gồm sinh viên và sinh viên mới tốt nghiệp, đã được tuyển chọn và đào tạo để thực hiện phỏng vấn tại 11 tỉnh và thành phố trên toàn Việt Nam.
CÁC KẾT QUẢ CHÍNH 16
Trải nghiệm và hành vi của thanh niên 28 3.3 Môi trường: những yếu tố ảnh hưởng tới thanh niên 37 4 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 42
Hành vi của con người không luôn phản ánh đúng các giá trị cá nhân Để hiểu rõ mối liên hệ giữa các nguyên tắc đạo đức và khả năng thực hiện chúng trong hành động, một khảo sát đã được thực hiện nhằm nghiên cứu sự tiếp xúc của thanh niên với tham nhũng và cách họ phản ứng trong các tình huống này.
Nghiên cứu cho thấy thanh niên trải nghiệm tham nhũng nhiều hơn người lớn tuổi trong năm trên sáu tình huống thường gặp Điều này chứng minh rằng thanh niên dễ bị tổn thương hơn trước tham nhũng Các tình huống như điều trị y tế, rắc rối với cảnh sát và tìm kiếm cơ hội kinh doanh là những lĩnh vực mà sinh viên gặp phải tham nhũng nhiều nhất.
A PERMIT PASS AN EXAM OR BE
ACCEPTED IN A PROGRAM AT SCHOOL
GET MEDICINE OR MEDICAL ATTENTION AVOID A PROBLEM
GET A JOB GET MORE BUSINESS
Trải nghiệm về tham nhũng của những người gặp tình huống tương tự trong 12 tháng qua: thanh niên và người lớn tuổi
THANH NIÊN NGƯỜI LỚN TUỔI ĐỂ CÓ ĐƯỢC MỘT LOẠI GIẤY
Để thi đỗ và được nhận vào chương trình đào tạo tại trường, bạn cần có giấy phép hợp lệ để được cấp thuốc hoặc chăm sóc y tế Điều này giúp bạn tránh rắc rối với cảnh sát, ví dụ như tránh bị phạt, từ đó tạo cơ hội việc làm tốt hơn cho bản thân.
HỘI KINH DOANH CHO CÔNG TY/ DOANH NGHIỆP
THANH NIÊN NGƯỜI LỚN TUỔI ĐỂ THI ĐỖ ĐỂ ĐƯỢC NHẬN VÀO
TY TỐT ĐỂ CÓ ĐƯỢC MỘT LOẠI
GIẤY TỜ NÀO ĐÓ ĐỂ VƯỢT QUA PHỎNG
VẤN CHO MỘT CÔNG VIỆC MƠ ƯỚC
Theo khảo sát, 12% thanh niên cho rằng mức độ liêm chính của cảnh sát giao thông là “rất tồi”, trong khi 8% có quan điểm tương tự về lĩnh vực y tế công Đối với lĩnh vực hành chính quốc gia/địa phương và giáo dục công, tỷ lệ này chỉ là 5% Những con số này phản ánh sự đánh giá của thanh niên về mức độ liêm chính của các tổ chức công.
Hình 2 cho thấy rằng 38% thanh niên sẵn sàng vi phạm các nguyên tắc liêm chính bằng cách hối lộ để vào được trường học hoặc công ty tốt Điều này cho thấy thanh niên dễ dàng tham gia vào các hành vi tham nhũng trong những tình huống quan trọng về tài chính, như khi tìm kiếm cơ hội học tập hoặc việc làm mơ ước.
Khi nói về cuộc đấu tranh chống tham nhũng, 86% thanh niên tin rằng họ có thể góp phần vào nỗ lực này, trong khi khoảng 60% sẵn sàng tố cáo tham nhũng, mặc dù chỉ có 4% trong số họ đã thực sự làm vậy Nguyên nhân chính khiến thanh niên không tố cáo tham nhũng là do sự thờ ơ và bi quan, với suy nghĩ rằng "đó không phải việc của tôi" và "tố cáo cũng chẳng giải quyết được gì" Điều đáng chú ý là không có sự khác biệt rõ rệt giữa những thanh niên đã từng là nạn nhân của tham nhũng và những người chưa từng trải qua, điều này có thể cho thấy tham nhũng đã trở thành một phần bình thường trong xã hội.
3.3 NHỮNG ẢNH HƯỞNG ĐỐI VỚI TÍNH LIÊM CHÍNH TRONG THANH NIÊN Để hiểu vì sao những thành tựu trong các nỗ lực giáo dục trước đây bị hạn chế và để tìm ra các biện pháp giáo dục hiệu quả hơn, phần cuối của Khảo sát xem xét ảnh hưởng của các nguồn thông tin khác nhau đối với hiểu biết của thanh niên về liêm chính và tham nhũng cũng như tác động của chúng trong việc hình thành nên các quan điểm đạo đức của thanh niên
Theo một khảo sát, bốn nguồn thông tin chính ảnh hưởng đến quan điểm của thanh niên về liêm chính bao gồm: truyền hình và đài phát thanh (89%), môi trường học tập (80%), gia đình (80%), và bạn bè cùng đồng nghiệp (76%) Chỉ 39% thanh niên cho rằng Internet là nguồn thông tin quan trọng Đặc biệt, thanh niên ở vùng nông thôn và nhóm thanh niên có hoàn cảnh khó khăn ít bị ảnh hưởng bởi Internet, báo chí và môi trường học tập.
Mặc dù vai trò của nhà trường trong giáo dục liêm chính là rất quan trọng, chỉ có 17% thanh niên cảm thấy họ được giáo dục về vấn đề này Gần hai phần ba trong số đó cho rằng các chương trình giáo dục về liêm chính chưa thực sự hiệu quả Khảo sát cho thấy rằng giáo dục về phòng chống tham nhũng vẫn chưa thành công trong việc phát triển một thế hệ thanh niên có đủ kiến thức và sẵn sàng đấu tranh chống tham nhũng.
4 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
Nghiên cứu cho thấy, mặc dù thanh niên có trải nghiệm về tham nhũng, nhưng câu trả lời của họ không khác nhiều so với người lớn tuổi Sự khác biệt chủ yếu nằm ở trình độ học vấn; thanh niên có trình độ học vấn thấp thường có quan niệm về liêm chính lỏng lẻo hơn, dễ chấp nhận hành vi tham nhũng và ít có khả năng tố cáo những hành vi này.
Kết quả khảo sát cho thấy rằng việc thỏa hiệp các giá trị liêm chính là hành vi được học, khi thanh niên có xu hướng "nới lỏng" các giá trị của mình theo thời gian Điều này chỉ ra rằng thanh niên có thể đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy tính liêm chính.
Khảo sát có thể đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp thông tin cho các bên liên quan nhằm thúc đẩy tính liêm chính trong thanh niên Dựa trên đó, có thể đưa ra những khuyến nghị ban đầu để cải thiện và phát triển các hoạt động liên quan.
• Đưa các nội dung giáo dục phòng chống tham nhũng và tăng cường tính liêm chính vào các cuộc thảo luận về đạo đức.
Để nâng cao hiệu quả phòng chống tham nhũng, cần tập trung nỗ lực vào các lĩnh vực và nhóm đối tượng có nguy cơ cao như khu vực thành thị, ngành cảnh sát và y tế.
Thành công và sự thật thà, liêm chính không phải là những yếu tố đối lập mà có thể hỗ trợ lẫn nhau Việc tuyên truyền về những hình mẫu tích cực sẽ giúp thanh niên thay đổi nhận thức, nhận ra rằng thành công thực sự đến từ sự trung thực và đạo đức Hãy khuyến khích giới trẻ hiểu rõ giá trị của liêm chính trong hành trình đạt được thành công bền vững.
• Tập trung vào những nỗ lực có khả năng gây ảnh hưởng rộng hơn trong thanh niên, bao gồm cả gia đình.
Sử dụng các phương tiện thông tin đại chúng như ti vi, đài phát thanh và báo chí để tác động đến thanh niên, nhấn mạnh tầm quan trọng của tính liêm chính trong xã hội Việc truyền tải thông điệp này qua các kênh truyền thông sẽ giúp nâng cao nhận thức và khuyến khích giới trẻ thực hành các giá trị đạo đức, từ đó xây dựng một cộng đồng vững mạnh hơn.
Khuyến nghị 43 CHÚ THÍCH 46 PHỤ LỤC 1: CÁC THÔNG SỐ CHÍNH CỦA MẪU 48 PHỤ LỤC 2: CHI TIẾT VỀ PHƯƠNG PHÁP LUẬN 50
Kết quả khảo sát về liêm chính trong thanh niên Việt Nam cho thấy thanh niên không chỉ là nạn nhân của tham nhũng mà còn là yếu tố thúc đẩy tình trạng này Mặc dù hầu hết thanh niên nhận thức rõ ràng về đúng sai, họ thường có tính cơ hội và sẵn sàng thỏa hiệp nguyên tắc trong những tình huống cụ thể Nhiều người trẻ thể hiện thái độ hoài nghi và chấp nhận sự bất lực trước tham nhũng, coi đó là điều hiển nhiên Tuy nhiên, một bộ phận thanh niên lại tỏ ra phản đối mạnh mẽ và mong muốn đóng góp tích cực vào công tác phòng chống tham nhũng Những thanh niên này có xu hướng chủ động hơn trong việc đấu tranh chống tham nhũng và muốn thay đổi các quy tắc hiện hành nếu được trao quyền Nhóm thanh niên có tiềm năng thay đổi cao nhất thường là những người có trình độ học vấn cao, nhận thức rõ tác động tiêu cực của tham nhũng, nhưng cũng thể hiện sự hoài nghi và bi quan hơn.
Cần xem xét lại công tác giáo dục phòng chống tham nhũng, vì hiện tại chưa tạo ra sự khác biệt rõ rệt trong việc nâng cao khả năng từ chối tham nhũng của người dân Việc trao quyền cho thanh niên và thay đổi các điều kiện hiện tại là rất quan trọng để họ tuân thủ các nguyên tắc liêm chính trong cuộc sống hàng ngày, ngay cả khi đối mặt với tình huống tham nhũng Sự trao quyền này không chỉ dừng lại ở các sáng kiến của thanh niên mà còn cần sự hỗ trợ và cam kết từ các bên liên quan, đặc biệt là các cơ quan nhà nước, hệ thống giáo dục và gia đình Những yếu tố này sẽ tạo điều kiện thuận lợi và tăng cường sự tin tưởng lẫn nhau, giúp thanh niên tích cực tham gia vào việc thúc đẩy tính liêm chính và chống tham nhũng.
Khảo sát thí điểm này cung cấp thông tin hữu ích cho các nhà hoạch định chính sách trong việc thiết kế chương trình và hoạt động tăng cường liêm chính, dựa trên các phát hiện và phân tích chi tiết Những người khởi xướng hy vọng rằng kết quả nghiên cứu sẽ được các bên liên quan sử dụng để xây dựng chính sách và can thiệp dựa trên chứng cứ khoa học, đồng thời củng cố các chính sách hiện hành Dưới đây là một số khuyến nghị ban đầu, không chỉ nhằm vào sự tham gia của thanh niên trong việc tăng cường tính liêm chính mà còn hướng đến toàn bộ cộng đồng.
Để nâng cao tính liêm chính và phòng chống tham nhũng, cần đưa các nội dung giáo dục đạo đức vào thảo luận rộng rãi Thanh niên nên tham gia vào các buổi thảo luận về khái niệm thành công, xem xét liệu thành công có thể được coi là thực sự nếu nó gắn liền với hành vi lừa dối và lạm dụng quyền lực Bên cạnh đó, cần làm rõ ý nghĩa của sự đoàn kết gia đình và cách thức nó phù hợp với các giá trị đạo đức mà không vi phạm pháp luật.
Tập trung vào các nhóm đối tượng dễ bị tổn thương và những ngành dễ xảy ra tham nhũng là rất quan trọng Các sáng kiến và can thiệp chính sách cần được triển khai đặc biệt để bảo vệ thanh niên, vì họ có nguy cơ cao trở thành nạn nhân của tham nhũng Ở khu vực thành phố, cần có những nỗ lực đặc biệt so với nông thôn, đặc biệt trong ngành giáo dục, môi trường kinh doanh và cảnh sát giao thông Ngoài ra, vấn đề tham nhũng trong ngành y tế cũng cần được chú ý, vì nó đã trở thành hiện tượng phổ biến trong xã hội và trong mắt giới trẻ.
• Tuyên truyền các hình mẫu cho thanh niên:
Thanh niên cần tìm hình mẫu tích cực để học các nguyên tắc và thái độ liêm chính Dù bị ảnh hưởng bởi người nổi tiếng và doanh nhân thành đạt, khảo sát cho thấy họ không coi những người này là biểu tượng của giá trị liêm chính Tỉ lệ thanh niên cho rằng thành công liên quan đến lừa dối và vi phạm pháp luật khá cao Trong bối cảnh hình ảnh doanh nhân và người nổi tiếng tràn ngập trên truyền thông, việc tìm kiếm những hình mẫu liêm chính là rất quan trọng, chứng minh rằng thành công có thể đạt được mà không cần thỏa hiệp nguyên tắc Do đó, các chương trình và biện pháp can thiệp cần khuyến khích sự tham gia của người nổi tiếng và doanh nhân thành đạt để thay đổi quan niệm về thành công trong mắt thanh niên.
Để nâng cao sự tham gia của các thành viên lớn tuổi trong gia đình, các chính sách công và sáng kiến cần được thiết kế nhằm thu hút họ tích cực tham gia Việc này không chỉ giúp tăng cường sự kết nối trong gia đình mà còn mang lại nhiều lợi ích cho cộng đồng.
Gia đình đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành khái niệm về tính liêm chính của giới trẻ, không phân biệt trình độ học vấn Khảo sát cho thấy tính cơ hội cũng phổ biến ở người lớn tuổi, và sự thỏa hiệp về nguyên tắc liêm chính thường cao hơn ở họ so với thanh niên Do đó, nâng cao nhận thức và hành vi của thanh niên cần phải xem xét trong bối cảnh gia đình Dù thanh niên năng động có thể tạo áp lực tích cực cho môi trường gia đình, các chính sách công và sáng kiến xã hội cũng cần bao quát toàn bộ môi trường xung quanh thanh niên để đạt được sự thay đổi hiệu quả Điều này cũng áp dụng cho các nhóm đối tượng khác trong hệ thống giáo dục, nhằm tạo ra sự đồng bộ trong nỗ lực nâng cao tính liêm chính.
Sử dụng các phương tiện truyền thông để nâng cao giá trị liêm chính và phòng chống tham nhũng trong thanh niên là cần thiết, vì truyền thông có sức ảnh hưởng lớn đến việc hình thành các giá trị của thế hệ trẻ Việc tuyên truyền về tác hại của tham nhũng, cung cấp thông tin về thủ tục tố cáo và nhấn mạnh tầm quan trọng của liêm chính là rất quan trọng Hơn nữa, cần đẩy mạnh việc quảng bá các tấm gương tốt cho thanh niên, thông tin về các vụ tham nhũng, và tổ chức các cuộc thảo luận về phòng chống tham nhũng cũng như liêm chính giữa thanh niên và các thành viên lớn tuổi trong gia đình.
Để thu hút sự chú ý của thanh niên và nâng cao tính hiệu quả trong giáo dục về liêm chính và phòng chống tham nhũng, cần giảng dạy các tình huống cụ thể thay vì chỉ tập trung vào các hành vi trừu tượng Giáo dục cần cung cấp những ví dụ rõ ràng về các tình huống đạo đức mà thanh niên có thể gặp phải trong cuộc sống hàng ngày, như cách từ chối đặc quyền từ gia đình Các chương trình hiện tại chưa tạo ra sự thay đổi đáng kể trong hành vi của thanh niên và có ít ảnh hưởng đến thói quen tố cáo tham nhũng Thách thức là cải thiện hiệu quả của các chương trình này, trang bị kiến thức và trao quyền cho thanh niên để họ thực hành liêm chính trong các tình huống như sử dụng dịch vụ y tế và tìm kiếm việc làm Do đó, cần áp dụng phương pháp giảng dạy tiên tiến, bao gồm hình mẫu cụ thể, nghiên cứu tình huống và thảo luận nhóm.
Giảng dạy và vận động thanh niên, cả trong và ngoài trường học, là cần thiết để tăng cường liêm chính trong bối cảnh nhiều yếu tố ảnh hưởng đến niềm tin và hành vi của họ Điều này đặc biệt quan trọng đối với những thanh niên có thời gian đào tạo chính quy hạn chế Các sáng kiến từ TI, như ở Bangladesh, đã thu hút thanh niên tham gia vào các hoạt động cụ thể, như tổ chức quầy thông tin tại bệnh viện công, theo dõi phân phối sách giáo khoa, và thành lập hiệp hội thanh niên để chống lại tham nhũng trong tìm kiếm việc làm Những hoạt động này không chỉ mang lại thành công cụ thể mà còn tạo động lực cho thanh niên tham gia nhiều hơn, đồng thời giúp giảm tỉ lệ hoài nghi và thờ ơ Làm việc theo nhóm giúp thanh niên tự tin hơn và biến sức mạnh tập thể thành hành động cụ thể, tạo ra một cộng đồng an toàn hơn trong cuộc chiến chống tham nhũng.
Để cải thiện môi trường bên ngoài và khuyến khích thanh niên cũng như người lớn tuổi nói không với tham nhũng, cần tạo điều kiện thuận lợi cho việc tố cáo Khảo sát cho thấy thanh niên thường là nạn nhân của tham nhũng nhưng vẫn lo lắng khi tố cáo Sự bi quan ở nhóm có trình độ học vấn cao và thái độ thờ ơ ở nhóm có trình độ học vấn thấp cần được khắc phục thông qua việc tăng cường thực thi chính sách, điều tra và xét xử nghi phạm Bảo vệ người tố cáo tốt hơn sẽ khuyến khích công dân lên tiếng, đồng thời cần củng cố và quảng bá các kênh tố cáo một cách rộng rãi.
Cần có những hình thức khen thưởng cho những người hành động liêm chính, đặc biệt là trong bối cảnh nhiều thanh niên và người lớn tuổi hiện nay chưa nhận thức rõ về việc khuyến khích hành động chống tham nhũng Điều này dẫn đến việc nhiều người cho rằng tố cáo tham nhũng không phải là trách nhiệm của họ Chính phủ, các cơ quan công quyền, tổ chức giáo dục, phương tiện truyền thông, doanh nghiệp và tổ chức phi chính phủ cần tạo ra cơ chế khuyến khích và khen thưởng cho những hành động dũng cảm này, như trao học bổng cho sinh viên, tổ chức các khóa đào tạo, thực tập và các phần thưởng cụ thể khác.
Khảo sát này là cơ sở ban đầu để thực hiện các nghiên cứu tiếp theo trong những năm tới, nhằm theo dõi sự thay đổi trong nhận thức, hành vi và trải nghiệm của thanh niên Việt Nam về tính liêm chính Việc này sẽ giúp chúng ta đánh giá tác động của các chính sách và sáng kiến hiện tại và tương lai, từ đó nâng cao tính liêm chính trong cộng đồng thanh niên.
Khảo sát về liêm chính trong thanh niên Việt Nam cho thấy việc mang lại hi vọng và khuyến khích họ tham gia vào việc phòng chống tham nhũng là rất cần thiết Thanh niên có khả năng tạo ra sự khác biệt, đặc biệt trong một quốc gia trẻ như Việt Nam Để nắm bắt vận mệnh của mình, thanh niên cần sự hợp tác từ các cơ quan, tổ chức, phương tiện truyền thông, doanh nghiệp, tổ chức xã hội dân sự và mọi công dân, chứ không thể chỉ dựa vào nỗ lực cá nhân.
1 Từ năm 2000 và đặc biệt là từ khi Luật phòng chống tham nhũng 2005 được thông qua (sửa đổi năm 2007)
