Giáo trình Kinh tế y tế cung cấp cho người học những kiến thức như: Đại cương về kinh tế và kinh tế y tế; Phân tích chi phí; Đo lường gánh nặng bệnh tật của cộng đồng trong phân tích kinh tế y tế; Đánh giá kinh tế y tế, phân tích chi phí hiệu quả; Phân tích chi phí – lợi ích; Phân tích chi phí thỏa dụng; Tài chính y tế; Viện phí; Bảo hiểm y tế; Lập kế hoạch tài chính y tế, Quản lý tài chính y tế.
Phân tích chi phí có th đ ể ượ ử ụ c s d ng nh th nào? ư ế
Phân tích chi phí nh m l u gi nh ng d li u v chi phí đ theo dõi s d ngằ ư ữ ữ ữ ệ ề ể ử ụ ngu n kinh phí qua đó ngồ ười qu n lý có th :ả ể
Biết được nguồn kinh phí sẵn có và cách sử dụng hiệu quả là rất quan trọng trong hoạt động tài chính Điều này không chỉ giúp quản lý tài chính một cách hiệu quả mà còn tránh lãng phí Các nhà quản lý cần nắm rõ hệ thống kế toán để theo dõi các dữ liệu liên quan đến chi tiêu, từ đó giảm thiểu tình trạng lãng phí và tối ưu hóa nguồn lực tài chính.
So sánh giữa chi tiêu thực tế và dự trù ngân sách là rất quan trọng trong quản lý tài chính Ngân sách là kế hoạch tài chính hướng dẫn việc chi tiêu cho các hoạt động Nếu chi tiêu thực tế vượt quá ngân sách, cần phải tìm kiếm nguồn kinh phí bổ sung, điều này có thể tốn thời gian và không đảm bảo hiệu quả cho các hoạt động Ngược lại, việc chi tiêu dưới mức ngân sách cho phép tiết kiệm và có thể giảm ngân sách cho năm sau.
Ngân sách và chi tiêu thực tế thường khác nhau, vì vậy việc theo dõi chi tiêu thực so với ngân sách là rất quan trọng Dữ liệu về chi phí giúp nhà quản lý hiểu được sự phân bổ chi tiêu và phát hiện những khoản chi không hợp lý, từ đó có thể điều chỉnh để tránh lãng phí.
4 2 Đánh giá hi u qu c a chệ ả ủ ương trình
Phân tích chi phí giúp nhà quản lý đánh giá hiệu quả của các chương trình sức khỏe và dịch vụ y tế dành cho người dân Điều này liên quan đến việc xác định nguyên nhân và cách sử dụng nguồn lực một cách hiệu quả, từ đó tìm ra biện pháp cải thiện quyết định Việc đánh giá hiệu quả dựa trên chi phí trung bình cho mỗi dịch vụ y tế, chẳng hạn như chi phí cho dịch vụ khám bệnh ngoại trú, cho phép so sánh thực trạng dựa trên thông tin về chi phí giữa các cơ sở y tế Hơn nữa, việc đánh giá hiệu quả còn dựa vào phân tích tổng phần chi phí, xác định tỷ lệ phần trăm của từng chi phí so với tổng chi phí, từ đó có thể xác định được phần chi nào có khả năng tiết kiệm Một chương trình hoặc dịch vụ có thể được coi là đạt hiệu quả cao khi chương trình đó được cung cấp với chi phí thấp nhưng vẫn đảm bảo chất lượng và giá trị nguyên Cách phân tích này thường được sử dụng để so sánh giữa các dự án tương tự trong lĩnh vực dịch vụ y tế.
Xem xét này giúp nhà quản lý tập trung vào những phần mà họ muốn tăng cường hiệu quả Việc phân tích kỹ lưỡng các phần chi phí sẽ giúp xác định những khoản chi phí có khả năng tiết kiệm được.
4.3 L p k ho ch, d trù ngân sách và xác đ nh thêm nh ng ngu n l c c n ậ ế ạ ự ị ữ ồ ự ầ thi tế
Lập kế hoạch ngân sách là quá trình dự đoán các khoản chi phí trong tương lai và ước tính hoạt động cần thiết để quản lý tài chính hiệu quả Các số liệu về chi phí có thể được sử dụng để phân tích và đưa ra quyết định chính xác trong việc phân bổ nguồn lực.
Để ước tính các chi phí cần thiết cho việc duy trì chương trình học và dịch vụ, cần xác định rõ những yếu tố quan trọng như cơ sở vật chất, nhân sự và tài nguyên Những chi phí này sẽ đảm bảo rằng chương trình hoạt động hiệu quả và đáp ứng được nhu cầu của học sinh Bên cạnh đó, việc phân tích chi tiết các khoản chi sẽ giúp tối ưu hóa ngân sách và nâng cao chất lượng dịch vụ giáo dục.
Lập kế hoạch trong lĩnh vực công cộng là một công cụ quyết định mang tính xã hội, khác biệt hoàn toàn với lĩnh vực tư nhân Do đó, người ra quyết định trong lĩnh vực công cộng cần chú trọng đến hiệu quả tổng thể cho toàn xã hội, thay vì chỉ tính toán hiệu quả cho một dự án cụ thể Điều này có nghĩa là cần phải xem xét tất cả các chi phí của các phương án, từ đó đảm bảo rằng lợi ích mang lại cho toàn xã hội được tối ưu hóa, thay vì chỉ tập trung vào lợi ích cá nhân.
Tài nguyên ngày càng trở nên khan hiếm, việc quyết định sử dụng nguồn lực đó một cách công bằng và hiệu quả là rất quan trọng Kiến thức về chi phí và kỹ năng phân tích sẽ hữu ích cho những người lập kế hoạch và các nhà quản lý trong việc sử dụng nguồn lực khan hiếm một cách tối ưu.
1 B n hãy nhìn vào b c tranh trên và li t kê các lo i ngu n l c đạ ứ ệ ạ ồ ự ược s d ngử ụ trong đó Còn nh ng đ u vào nào không nhìn th y trong b c nh trên?ữ ầ ấ ứ ả
2 Phân lo i các ngu n l c đ u vào theo: Chi phí v n và chi phí thạ ồ ự ầ ố ường xuyên
Dưới đây là bảng tổng chi tiêu ghi chép cho mọi nguồn lực đầu vào của chương trình chăm sóc sức khỏe bà mẹ và trẻ em Hãy nghiên cứu những số liệu đó và trả lời câu hỏi liên quan.
Ngu n l c đ u vàoồ ự ầ Chi tiêu (b ng ti n)ằ ề
B n s c n nh ng thông tin nào đ xác đ nh m i lo i chi tiêu cho các ho t ạ ẽ ầ ữ ể ị ỗ ạ ạ đ ng c a chộ ủ ương trình chăm sóc s c kh e bà m tr em:ứ ỏ ẹ ẻ
1 Theo dõi phát tri n c a tr t 0 5 tu i.ể ủ ẻ ừ ổ
2 Đi u tr b nh thông thề ị ệ ường tr t 0 5 tu i ở ẻ ừ ổ
3 Tiêm ch ng.ủ ĐO L ƯỜ NG GÁNH N NG B NH T T C A C NG Ặ Ệ Ậ Ủ Ộ Đ NG TRONG PHÂN TÍCH KINH T Y T Ồ Ế Ế
1 Khái ni m ch s y t và DALYsệ ỉ ố ế
Các chỉ số "Health Indicators" của cộng đồng là sự tổng hợp và khái quát những thông số sức khỏe của các cá nhân, liên quan đến một số đặc trưng nhất định của hệ thống y tế Phân tích các chỉ tiêu y tế nhằm mục đích xác định các yếu tố ảnh hưởng đến sức khỏe, so sánh tình hình sức khỏe giữa các cộng đồng khác nhau, và nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến sức khỏe để hỗ trợ việc thiết lập các chính sách cũng như đánh giá việc thực hiện các chính sách đó.
Có nhiều chỉ tiêu được sử dụng để khái quát tình trạng sức khỏe của cộng đồng, từ sức khỏe thể chất, sức khỏe tâm thần đến sức khỏe trẻ em dưới 1 tuổi và dưới 5 tuổi Những chỉ tiêu này đã và đang được sử dụng rộng rãi trong việc đánh giá hiệu quả của các chương trình can thiệp y tế, nhằm nâng cao chất lượng sống hoặc giảm thiểu tình trạng mất chất lượng sống, đặc biệt là ở trẻ em Tuy nhiên, các chỉ tiêu này thường chỉ là những chỉ tiêu đơn lẻ, thể hiện một cách "thô" tình trạng sức khỏe của cộng đồng và chưa cung cấp thông tin đầy đủ về mục tiêu của các chương trình can thiệp.
Bên cạnh những chỉ tiêu đơn lẻ phản ánh tình trạng sức khỏe của cộng đồng, còn có một số chỉ tiêu tổng hợp khác, như các chỉ tiêu nhiều thuộc tính, đã được đưa ra và được sử dụng như là phương tiện hữu ích trong việc so sánh tình trạng sức khỏe chung giữa các cộng đồng khác nhau Những chỉ tiêu này hỗ trợ trong quá trình thiết lập ưu tiên, phân bổ nguồn lực y tế Trong số các chỉ tiêu tổng hợp này, DALY (Disability Adjusted Life Years) được điều chỉnh theo mục đích đánh giá tình trạng sức khỏe và ngày càng được sử dụng rộng rãi trên thế giới.
Khái niệm năm sống điều chỉnh theo khuyết tật (Disability Adjusted Life Years - DALYs) đã trở nên phổ biến từ khi được giới thiệu trong báo cáo "The World Bank’s World Development Report 1993: Investing in Health" của Ngân hàng Thế giới và được áp dụng rộng rãi từ năm 1996.
DALYs (Disability-Adjusted Life Years) là đơn vị đo lường gánh nặng bệnh tật trong cộng đồng, phản ánh tổng số năm sống bị mất do tàn tật và bệnh tật Đơn vị này cho phép so sánh tác động của các loại bệnh khác nhau đối với sức khỏe cộng đồng, giúp đánh giá hiệu quả của các chương trình y tế và can thiệp sức khỏe Việc sử dụng DALYs cung cấp cái nhìn tổng quan về tình trạng sức khỏe và những thách thức mà xã hội phải đối mặt.
1 DALY có nghĩa là m t đi m t năm s ng kho m nh ấ ộ ố ẻ ạ
2 Các giá tr c u thành ch s DALYsị ấ ỉ ố
