Khái niệm và yếu tố cấu thành
- Điểm đến du lịch trong tiếng Anh được gọi là Tourist destination hay tourist attraction.
Điểm đến du lịch được xác định dựa trên yếu tố địa lý và phạm vi lãnh thổ, là vị trí mà du khách hướng tới trong hành trình của mình Mục đích của chuyến đi sẽ quyết định nhu cầu của du khách, từ đó tạo nên sự hấp dẫn của điểm đến.
Tiếp cận điểm đến du lịch từ góc độ kinh tế cho thấy rằng điểm đến không chỉ đơn thuần là địa điểm tham quan, mà còn là yếu tố cung cấp dịch vụ du lịch Điều này xuất phát từ chức năng của điểm đến, đó là đáp ứng nhu cầu đa dạng và tổng hợp của khách du lịch, góp phần tạo nên trải nghiệm du lịch toàn diện và phong phú.
- Tiếp cận điểm đến du lịch dưới góc độ tổng hợp
Điểm đến du lịch là một vị trí địa lý nổi bật với tài nguyên du lịch hấp dẫn, được quy hoạch và quản lý một cách bài bản Nơi đây cung cấp các tiện nghi và dịch vụ nhằm thu hút và phục vụ nhu cầu của khách du lịch.
- Các điểm hấp dẫn du lịch (attractions)
- Giao thông đi lại (khả năng tiếp cận nơi đến – access)
- Các tiện nghi và dịch vụ hỗ trợ (amenities)
- Các hoạt động bổ sung (activities)
- Các yếu tố có mối quan hệ chặt chẽ, hữu cơ, bổ sung lẫn nhau
- Việc tách biệt các yếu tố chỉ có tính chất tương đối
Đặc điểm
Du khách thường xem xét giá trị văn hóa của một điểm đến trước khi quyết định đầu tư thời gian và tiền bạc để thăm viếng Điều này cho thấy rằng sự hấp dẫn của một địa điểm du lịch chủ yếu phụ thuộc vào những đánh giá và thẩm định văn hóa từ phía khách tham quan.
Du lịch có tính không tách biệt, nghĩa là trải nghiệm du lịch chỉ có thể được tiêu thụ tại nơi sản xuất ra nó Để tận hưởng những trải nghiệm du lịch phong phú, du khách cần phải có mặt tại điểm đến.
Điểm đến du lịch có tính đa dạng cao, với các tiện nghi phục vụ cả cư dân địa phương và khách tham quan Sự phong phú của các dịch vụ tại đây phụ thuộc vào việc phân loại tiện nghi, bao gồm những dịch vụ chỉ dành cho khách du lịch, những dịch vụ phục vụ cho dân cư địa phương, và những tiện ích hỗn hợp phục vụ cả hai nhóm đối tượng này.
Hỗn hợp các yếu tố cấu thành điểm đến du lịch có mối quan hệ chặt chẽ với nhau, và chất lượng của từng yếu tố cũng như dịch vụ cung cấp cần phải tương đồng hợp lý để tạo ra trải nghiệm tốt nhất cho du khách.
* Căn cứ vào vị trí của điểm đến trong chương trình du lịch
* Căn cứ vào tiêu thức địa lý
- Điểm đến du lịch có quy mô lớn
- Điểm đến du lịch vĩ mô
- Điểm đến du lịch vi mô
* Căn cứ vào giá trị tài nguyên du lịch
- Tài nguyên du lịch tự nhiên
- Tài nguyên du lịch nhân văn
* Căn cứ vào vị trí
- Điểm đến du lịch vùng biển
- Điểm đến du lịch vúng núi
- Điểm đến du lịch thành phố
- Điểm đến du lịch nông thôn
* Căn cứ vào hình thức sở hữu
- Điểm đến du lịch thuộc sở hữu quốc gia
- Điểm đến du lịch thuộc sở hữu tư nhân
* Căn cứ vào thời gian
- Điểm đến du lịch phát triển nhiều năm
- Điểm đến du lịch mới phát triển
1.2 Quản lý rủi ro tại điểm đến du lịch
- Rủi ro là những sự cố ngoài ý muốn, gây ra những tổn hại về thể chất, tinh thần, tài sản,
Quản lý rủi ro tại các điểm đến du lịch là quá trình tổ chức và triển khai các biện pháp ứng phó với sự cố an ninh và an toàn, nhằm mục tiêu giảm thiểu thiệt hại cho du khách, cộng đồng và địa phương.
- Rủi ro về địa hình
- Rủi ro về an ninh an toàn
- Rủi ro về dịch bệnh
- Rủi ro về môi trường
- Rủi ro sản phẩm dịch vụ
- Rủi ro từ sự thay đổi của khách hàng, thay đổi của ngành
- Rủi ro từ hoạt động nghiên cứu phát triển
- Rủi ro từ quyền sở hữu trí tuệ
- Rủi ro từ lãi suất
- Rủi ro từ tỷ giá hối đoái
- Rủi ro liên quan đến nguồn tín dụng, dòng tiền
- Rủi ro từ khả năng thanh toán
- Rủi ro từ bộ máy lãnh đạo
- Rủi ro về văn hóa: Nguyên nhân chủ yếu dẫn tới rủi ro về văn hóa:
+ Người phục vụ du lịch không hiểu phong tục tập quán của du khách
+ Du khách không am hiểu phong tục tập quản của địa phương, quốc gia
+ Không am hiểu về lối sống và ngôn ngữ có thể dẫn tới sự hiểu lầm
- Rủi ro từ quy chế quản lý
- Rủi ro từ hệ thống thông tin, truyền thông
* Rủi ro thương hiệu du lịch:
Rủi ro thương hiệu trong ngành du lịch là tổn thất giá trị xảy ra khi quan niệm của khách hàng về điểm đến thay đổi Những thay đổi này có thể tác động tiêu cực đến nhu cầu sử dụng sản phẩm và dịch vụ du lịch, ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của thương hiệu.
Thương hiệu đóng vai trò quan trọng trong việc tạo dựng hình ảnh tích cực cho điểm đến, giúp phân biệt nó với các đối thủ cạnh tranh Việc xây dựng thương hiệu không chỉ tạo ra sự nhận diện duy nhất mà còn định vị hình ảnh đó trong tâm trí du khách, từ đó thu hút sự chú ý và quan tâm của đông đảo du khách đến điểm du lịch.
1.2.3 Nội dung quản lý rủi ro
* Nội dung quản lý rủi ro
(1) Lập kế hoạch quản lý rủi ro và chuẩn bị ứng phó rủi ro
- Lập kế hoạch: Kế hoạch phòng ngừa rủi ro; Kế hoạch đối phó khi rủi ro xảy ra
- Chuẩn bị ứng phó rủi ro: Chuẩn bị nhân lực; Chuẩn bị về thông tin, cơ sở vật chất, cơ sở hạ tầng,…
(2) Đào tạo và tập luyện ứng phó rủi ro
Đào tạo nhân viên về các phản ứng trong tình huống khẩn cấp là rất quan trọng, bao gồm kỹ năng phòng chống cháy nổ, kỹ năng thoát hiểm, và khả năng hỗ trợ du khách cũng như người dân trong việc thoát hiểm an toàn.
Tập luyện ứng phó rủi ro là một hoạt động quan trọng nhằm chuẩn bị cho tổ chức trước các sự cố có thể xảy ra Việc tổ chức các buổi diễn tập như phòng cháy chữa cháy, phòng hộ cứu hộ và thoát hiểm giúp nâng cao khả năng ứng phó của nhân viên, đảm bảo an toàn cho mọi người trong tình huống khẩn cấp Những buổi diễn tập này không chỉ giúp nâng cao nhận thức mà còn rèn luyện kỹ năng cần thiết để xử lý hiệu quả các tình huống nguy hiểm.
(3) Triển khai ứng phó rủi ro
… cán bộ, nhân viên, người dân, du khách thực hiện nghiêm túc các văn bản, hướng dẫn cảnh báo,… để phòng tránh các rủi ro có thể xảy ra
- Đối phó rủi ro: Tùy thuộc vào tình hình thực tiễn sẽ triển khai các phương án đối phó rủi ro phù hợp.
(4) Đánh giá và rút kinh nghiệm
Đánh giá việc ứng phó trong quá trình phòng tránh và giải quyết sự cố là rất quan trọng Cần thường xuyên theo dõi diễn biến và phán đoán tình hình để đánh giá hiệu quả của công tác triển khai phòng tránh Việc phát hiện các tình huống phát sinh mới và những kẽ hở trong các phương án ứng phó rủi ro giúp điều chỉnh kịp thời các phương án hiện có, từ đó nâng cao hiệu quả ứng phó.
Đánh giá sau khi xử lý sự cố là bước quan trọng để xem xét hiệu quả của công tác ứng phó rủi ro đã thực hiện Qua đó, chúng ta có thể rút ra những thành công và bài học kinh nghiệm quý giá cho những lần ứng phó sau.
* Quy trình quản lý rủi ro
(1) Xác định rủi ro: Xác định tất cả rủi ro tiềm tàng tại điểm đến
- Thông qua dữ liệu thống kê, điều kiện môi trường, kết hợp khảo sát địa bàn, phỏng vấn chuyên gia, phỏng vấn khách hàng
⇒ Lập danh sách các rủi ro tiềm năng tại điểm đến.
(2) Đánh giá rủi ro: Đánh giá mức độ nghiêm trọng (hậu quả) của mối rủi ro tiềm tàng.
Dựa trên kinh nghiệm và các giả thiết, chúng tôi áp dụng phương pháp xác suất để dự đoán mức độ nghiêm trọng của từng rủi ro tiềm tàng, bao gồm số lượng người bị ảnh hưởng và mức độ thiệt hại có thể xảy ra.
(3) Ứng phó với rủi ro: Lựa chọn quyết định và áp dụng biện pháp phù hợp ứng phó với rủi ro.
- Tùy thuộc mức độ thiệt hại của mỗi rủi ro tiềm tàng, có thể lựa chọn quyết định và áp dụng biện pháp, phù hợp ứng phó rủi ro :
+ Loại bỏ/ né tránh rủi ro
+ Hạn chế/ giảm xác suất rủi ro
+ Giảm tác động rủi ro
(4) Đánh giá và điều chỉnh: Đánh giá cần biện pháp ứng phó rủi ro, điều chỉnh (nếu cần)
- Giám sát, rà soát thường xuyên việc thực thi các biện pháp ứng phó rủi ro để đánh giá được hiệu quả các biện pháp ứng phó.
Tùy thuộc vào hiệu quả của các biện pháp ứng phó, có thể điều chỉnh việc thực thi các biện pháp này cho phù hợp hơn nếu cần thiết.
Công cụ quản lý rủi ro là yếu tố quan trọng để các cơ quan quản lý du lịch ứng phó hiệu quả với các rủi ro tại điểm đến Một trong những công cụ hữu ích là danh sách kiểm tra an ninh và an toàn, giúp lập kế hoạch tốt hơn và đảm bảo sự an toàn cho du khách Việc sử dụng danh sách này không chỉ nâng cao an toàn mà còn tạo sự yên tâm cho khách du lịch khi khám phá các điểm đến.
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ RỦI RO TẠI ĐIỂM ĐẾN DU LỊCH SAPA
2.1 Giới thiệu về điểm đến du lịch Sapa:
2.1.1 Điều kiện tự nhiên và vị trí địa lý:
Sapa, một huyện vùng cao thuộc tỉnh Lào Cai, nằm ở phía tây bắc Việt Nam, nổi tiếng với cảnh sắc thiên nhiên tuyệt đẹp Cách trung tâm thành phố Lào Cai khoảng 30 km, Sapa đã trở thành điểm đến du lịch nổi bật của cả nước, thu hút du khách bởi độ cao trung bình khoảng 1500 mét.
