Tổng quan về lụa (Silk), lụa đũi từ tơ hoang dã (Tussah silk)
Khái niệm
Tơ là sợi protein tự nhiên chủ yếu gồm fibroin, được sản xuất bởi ấu trùng côn trùng để tạo kén Con tằm, cụ thể là ấu trùng của cây dâu tằm Bombyx mori, được nuôi trong điều kiện nuôi nhốt và là nguồn cung cấp tơ có giá trị kinh tế cao Lụa được dệt từ tơ tằm, trong khi vải đũi Việt Nam thường được làm từ sợi tơ bị đứt và kén phế của tằm ăn lá dâu.
L ụa đũi từ tơ hoang dã (Tussah silk)
Lụa đũi từ tơ hoang dã (Tussah silk) được dệt từ tơ do ấu trùng của các loài tằm thuộc giống bướm đêm như Antheraea Mylitta, Antheraea Proylei, Antheraea Pernyi và Antheraea Yamamai tạo ra Những loài côn trùng này sống hoang dã trong rừng, trên các cây địa phương như Sal, Arjun và Saja Kén của chúng có vỏ đơn, hình bầu dục và sợi tơ thô hơn, phẳng hơn, vàng hơn so với Bombyx mori Tơ hoang dã được sản xuất chủ yếu ở Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản và Sri Lanka, nổi bật với màu vàng tự nhiên đẹp mắt Sâu bướm tơ Tussah ăn lá sồi và các loại lá cây giàu tanin, chính chất tanin này tạo nên màu sắc đặc trưng cho loại tơ này.
Tussah Silk, còn được biết đến với các tên gọi như Tussar silk, Tushar silk, Tassar silk hay Tusser silk, là loại vải lụa đũi được làm từ tơ hoang dã Với kết cấu đặc trưng, Tussah silk thường được sử dụng để may quần áo như áo khoác, áo gilê và váy, cũng như trong sản xuất đồ nội thất mềm như đệm.
Hình 1 1 Dâu tằm Hình 1 2 Sâu Tussah
T ằ m Tussah và các loài bướm tơ hoang dã khác
Bướm đêm tơ Tussah thuộc họ Saturniidae có mặt ở nhiều nơi như Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, Châu Phi và Bắc Mỹ Chúng nổi bật với kích thước lớn và dấu mắt đặc trưng trên cánh Sâu bướm của chúng có màu xanh lục tươi sáng, rộng bằng ngón tay người, và chúng ăn nhiều loại thực vật khác nhau.
Mặc dù lụa đũi, hay còn gọi là tơ hoang dã (Tussah silk), là loại lụa tự nhiên, phần lớn sản phẩm lụa này trên thị trường được sản xuất từ sâu bướm nuôi thương mại Những sâu bướm này không được thuần hóa như tằm dâu và có khả năng sống sót trong môi trường tự nhiên Mặc dù một số kén vẫn được thu thập từ tự nhiên sau khi bướm đêm nở, nhưng chúng thường không có giá trị thương mại.
Hình 1 3 Kén tơ Tussah và các loài bướm tơ hoang dã khác
- Bướm tơ Tussah Trung Quốc ( Antheraea pernyi )
Hầu hết tơ Tussah thương mại xuất phát từ loài Bướm đêm Tussah ở Trung Quốc, nơi chúng được nuôi trên cây gỗ sồi Bướm đêm này có màu nâu vàng với sải cánh dài từ 10 đến 15 cm Kén của chúng lớn, có màu nâu, cứng và chắc chắn.
- Tussah Silkmoth Ấn độ hoặc Tasar Silkmoth ( Antherea myllita)
Lụa Tasar truyền thống được sản xuất từ kén tự nhiên, tuy nhiên sản lượng còn hạn chế Thời gian gần đây, ngành sản xuất lụa Tasar đã được hồi sinh nhờ vào sự đào tạo tốt hơn cho người dệt, thợ cuộn và thợ dệt do tổ chức phi chính phủ PRADAN của Ấn Độ thực hiện Họ đã cải thiện nguồn cung trứng sạch bệnh và cung cấp đào tạo về kỹ thuật nuôi tằm Bên cạnh đó, họ cũng trồng và chăm sóc cây thức ăn cho sâu bướm trên đất tư nhân, đồng thời bảo vệ sâu bướm bằng lưới.
-Muga Silkmoth (Antheraea assamensis) từ Brahmaputra, Ấn Độ
Muga Silkmoth (Antheraea assamensis) là một loài sâu bướm đặc biệt, sản xuất sợi tơ vàng quý hiếm và ít khi được xuất khẩu Lụa Muga và Tasar chủ yếu được tiêu thụ dưới dạng vải dệt thoi.
- Tensan Silkmoth (Antheraea yamamai) Nhật Bản
Tensan Silkmoth (Antheraea yamamai) đã được trồng trọt hơn 1000 năm, nổi bật với loại tơ màu xanh vàng, bền và đàn hồi Sâu bướm Tensan Silkmoth Nhật Bản nhỏ hơn so với các loài Tussah khác và chủ yếu ăn lá sồi, trong khi kén của chúng cũng có màu xanh vàng Hiện nay, loại tơ này đang trở nên rất hiếm và có giá trị cao.
- Bướm tơ Eri Trung Quốc ( Samia cynthia và S cynthia ricini )
Bướm tơ Eri Trung Quốc thuộc họ bướm đêm tơ Tussah, với kén có mặt cắt ngang hình tam giác nằm giữa các lá Lụa Eri không thể quay mà phải được kéo thành sợi, mang lại cảm giác giống như bông nhưng vẫn có độ mềm mại của lụa Các loại sâu bướm Eri Silkmoth khác nhau thường ăn lá của nhiều loại cây như cây thầu dầu, cây sắn và cây gai.
Sợi đũi là phế liệu trong quá trình ươm tơ tằm để dệt lụa, bao gồm các sợi tơ bị đứt và kén phế Sau khi tách tơ từ kén, sợi đũi được cắt ngắn và kéo sợi để tạo ra vải đũi Loại vải này dày dặn, không bóng bẩy, với bề mặt sần sùi do được dệt từ tơ thô không đều nhau, tạo ra những gút bông nổi lên Tại Việt Nam, vải đũi được sản xuất chủ yếu tại các làng nghề và công ty chuyên về tơ tằm, nổi bật như La Khê và Vạn Phúc ở Hà Đông.
Hà Nội, Nha Xá (Duy Tiên, Hà Nam), Cổ Chất (Nam Định), Mẹo (Hưng Hà, Thái Bình), Nam Cao (Kiến Xương, Thái Bình), Mã Châu (Duy Xuyên, Quảng Nam) và Bảo Lộc (Lâm Đồng) là những địa điểm nổi bật trong ngành sản xuất tơ tằm Nhiều công ty như Công ty Lụa Tơ Tằm Toàn Thịnh cùng các cơ sở xuất phát từ làng nghề như Bá Minh Silk, Silk Phương Mai và Hạnh Silk đang hoạt động tích cực trong lĩnh vực này.
Tính chất
C ấ u trúc và tính ch ất cơ lý tơ tằ m
Tơ tằm có mặt cắt ngang không đồng đều, là loại sợi dài và mảnh, gồm hai sợi fibroin nằm song song, được bao bọc bởi lớp keo sericin Sợi fibroin cấu thành từ các bó xơ có kích thước chiều ngang khoảng 100 nm và chiều dài khoảng 250 nm, với nhiều khoảng trống giữa các bó xơ.
(microfibril) nằm trong bó gồm 20-30 đại phân tử fibroin có bề ngang 10 nm, chúng xếp thành từng lớp tinh thể (Hình 1.4) Hình 1 4 Cấu trúc sợi tơ tằm
Khi sử dụng vải tơ tằm trong ngành may mặc, chất keo sericin sẽ được loại bỏ trong quá trình chuội, để lại sợi tơ là tập hợp các xơ fibroin.
Sợi tơ tằm có mặt cắt ngang hình tam giác với các góc tròn, giúp phản xạ ánh sáng từ mọi hướng và tạo độ bóng tự nhiên Bên cạnh đó, sợi tơ tằm mềm mại và mịn màng, không trơn như xơ tổng hợp, mang lại cảm giác dễ chịu khi tiếp xúc với da Khi ma sát giữa các lớp vải tơ tằm, hiệu ứng sột soạt đặc trưng chỉ có ở loại vải này cũng được tạo ra.
Vải tơ tằm có khả năng chống nhăn tốt hơn bông nhưng kém hơn len, mang lại cảm giác thoải mái nhờ vào tốc độ hút ẩm và thoát ẩm nhanh Với tính cách điện và cách nhiệt cao, vải tơ tằm giữ ấm vào mùa đông và tạo điều kiện vi khí hậu lý tưởng cho người mặc trong mùa hè nhờ khả năng thoáng khí Sự mềm mại và mịn màng của các sợi fibroin giúp vải tiếp xúc đều với da, mang lại cảm giác êm ái và dễ chịu cho người sử dụng.
Tơ tằm phản ứng với nhiệt độ cao, từ 80 - 100°C sẽ làm tơ cứng, giòn, giảm bền và thay đổi màu sắc, trong khi ở 170°C, tơ sẽ bị phá hủy hoàn toàn Khi ủi, cần điều chỉnh nhiệt độ dưới 150°C và sử dụng hơi nước Tơ tằm rất nhạy cảm với ánh sáng mặt trời, dễ sẫm màu và giảm bền khi phơi nắng do quá trình oxy hóa Khả năng bảo vệ của vải tơ tằm trước tia cực tím là kém, và mặc dù có tính kháng vi sinh vật, nhưng khả năng này không đáng kể, giúp tơ ít bị nấm mốc và mối mọt tấn công.
Trong môi trường acid sulfuric nồng độ 60% trở lên, tơ tằm có khả năng hòa tan, trong khi len thì không Các acid vô cơ đậm đặc có thể phá vỡ cầu nối peptide và làm hỏng sợi tơ Ngoài ra, tơ tằm cũng bị hòa tan trong các dung dịch phá vỡ liên kết hydrogen như acid phosphoric, bromide lithium và ammoniac đồng, tương tự như len Đối với các acid vô cơ loãng, tơ tằm chỉ bị co rút.
Tơ tằm có khả năng chịu đựng acid hữu cơ ở nồng độ thấp, vì vậy khi giặt vải bằng nước pha giấm hoặc chanh, tính sột soạt và vẻ óng ánh của nó sẽ được tăng cường.
Tơ tằm, với thành phần chính là xơ protein, rất nhạy cảm và dễ bị phá hủy trong môi trường kiềm Ở nhiệt độ 20°C, tơ tằm có thể hòa tan hoàn toàn trong dung dịch hypochlorite natri với nồng độ 5%.
Trong vòng 5 phút, tơ tằm có khả năng bền vững với các chất kiềm loãng ở nhiệt độ thường, mặc dù độ bóng và độ cứng của nó bị giảm Tuy nhiên, khi tiếp xúc với kiềm đặc ở nhiệt độ cao, tơ tằm sẽ bị hòa tan nhanh chóng.
- Phản ứng với chất oxy hóa
Các chất oxy hóa như H₂O₂ thường được sử dụng để tẩy trắng tơ tằm, nhưng chúng có thể dễ dàng phá hủy chất màu của tơ Kén tằm thường có màu vàng hoặc màu trứng gà tùy theo giống, và vải tơ tằm cũng nhanh chóng sẫm màu do lão hóa Vì vậy, quá trình tẩy trắng chỉ mang lại màu ngà đặc trưng cho tơ tằm.
S ự khác bi ệ t gi ữa tơ tằ m và t ằ m Tussah
Hình 1 5 Sợi tơ tằm và các loại sơi Tussah
Tussah tơ tằm không mịn như dâu tơ tằm (các sợi có đường kính từ 26 đến
Tơ Tussah có kích thước 36 micron, lớn hơn so với tơ dâu tằm chỉ từ 10 đến 14 micron, nhưng lại chắc và bền hơn Tussah thường có màu mật ong, trong khi dâu tằm có màu trắng Ở cấp độ vi mô, mặt cắt ngang của sợi tơ dâu tằm là hình tròn, trong khi mặt cắt ngang của Tussah là hình bầu dục thuôn dài, tạo ra các sợi tơ phẳng hơn.
Vải đũi, được dệt từ sợi tơ tằm, mang lại tính tiện nghi cao, phù hợp cho cả mùa đông và mùa hè Với cấu trúc đan sợi có nhiều khoảng hở, vải giúp người mặc cảm thấy thoáng mát, hạn chế tình trạng bí bách Đặc biệt, vải đũi thấm mồ hôi tốt, hút ẩm cao và không bám dính vào cơ thể, đồng thời không gây tĩnh điện Nhờ vào khả năng cách nhiệt, vải giúp giữ ấm vào mùa đông, đồng thời mềm mại, bền bỉ, dễ tẩy trắng và mau khô Vải đũi an toàn cho sức khỏe và thân thiện với môi trường, tuy nhiên, nó không có độ co giãn và dễ bị gấp nếp.
Hình 1 6 Sợi đũi – phế liệu của quá trình ươm tơ tằm
Micron là đơn vị đo lường kích thước hạt hoặc vật thể nhỏ hơn 1mm, tương đương với 1/1.000.000m, 1/1.000mm, hoặc 1/25400 inch Đơn vị này thường được sử dụng để xác định đường kính của hạt hoặc vật thể tự do.
Tình hình nghiên cứu về vải đũi
Về tài liệu sách, giáo trình vật liệu dệt may
Các tài liệu và giáo trình về vật liệu may cung cấp kiến thức cơ bản về tơ tằm, cấu trúc, tính chất của xơ, sợi, vải và phụ liệu Một số tác phẩm tiêu biểu bao gồm "Clothing technology: from fibre to fashion" của Eberle, Hannelore, "Giáo trình vật liệu may" của Trần Thủy Bình và Lê Thị Mai Hoa, cùng với giáo trình "Vật liệu may" của Huỳnh Văn Trí.
Notable articles on Tussah silk include "The Preparation and Processing of Tussah Silk" by Subrata Das, "Textile Properties of Tussah Silk Fabric by Eco-Friendly Crosslinking Agents Modification" authored by Zhi Mei Liu, Gang Li, De Hong Cheng, and Yan Hua Lu, and "A Comparison of Color Fastness Properties of Mulberry Silk and Tussah Silk Fabrics in Blends with Cellulosic Fibers" by Memik Bunyamin Uzumcu.
Vải đũi, một loại vải đặc trưng của Việt Nam, đã được nghiên cứu qua nhiều bài viết như “Nghiên cứu một số tính chất của vải đũi tơ tằm nhuộm bằng chất màu tự nhiên” của Nguyễn Trọng Tuấn, Hoàng Thị Lĩnh và Hoàng Thị Thu Lan, hay “Làng nghề dệt gấm lụa Việt Nam” của Nguyễn Thị Quỳnh Mai Ngoài ra, bài viết “Trang trí hoa văn trên sản phẩm tơ tằm làng Vạn Phúc” cũng của Nguyễn Thị Quỳnh Mai, cùng với “Vải đũi tơ tằm – Không chỉ thủ công mà còn là kỳ công” của Phương Thanh, đã khẳng định giá trị văn hóa và nghệ thuật của vải đũi trong đời sống người Việt.
Vải đũi Nam Cao là sản phẩm nổi bật từ làng nghề truyền thống, nơi có nhiều bài viết điện tử giới thiệu về quá trình hình thành và phát triển của nghề dệt Các công đoạn sản xuất và gia công vải đũi được mô tả chi tiết, cùng với những sản phẩm đa dạng từ chất liệu này, phản ánh tình hình sản xuất và giá trị văn hóa của làng nghề.
Trong luận văn này, tác giả nghiên cứu chất liệu lụa đũi Nam Cao và thử nghiệm các phương án thiết kế trên chất liệu này Mục tiêu là ứng dụng sáng tạo để phát triển bộ sưu tập thời trang nữ dạo phố, từ đó bảo tồn và phát triển giá trị truyền thống trong thời trang hiện đại.
Tổng quan vải đũi Nam Cao Thái Bình
Giới thiệu vải đũi Nam Cao Thái Bình
Theo tài liệu lịch sử, nghề dệt đã xuất hiện ở Thái Bình từ thế kỷ thứ nhất, trước khi các nghề như rèn, đúc hay đan lát phát triển Các làng nghề dệt thủ công truyền thống nổi bật bao gồm Then và Mẹo (Hưng Hà), Bơn và Đọ (Đông Hưng), Cao Bạt (Kiến Xương), Bộ La (Vũ Thư), và Phương La (Hưng Hà) Một số tài liệu Pháp còn ghi nhận sự phát triển của ngành dệt vào cuối thế kỷ 19.
1941, ở 5 huyện (Kiến Xương, Đông Hưng, Tiền Hải, Vũ Thư, Hưng Hà) đã có
Thái Bình nổi bật với 65 cơ sở dệt tơ lụa, tập trung 750 thợ lành nghề, chiếm 10% tổng số thợ lành nghề của vùng Bắc Bộ Nghề dệt vải, đặc biệt là tơ tằm, là nghề truyền thống phổ biến nhất tại đây, với nhiều sản phẩm đa dạng được chế biến từ tơ tằm, bông, đay, cói và gai.
Câu ví “Lụa Bộ La, là Sóc, đũi Ngọc Đường” vải Bơn, vải Bái, lụa Nguyễn là những câu phương ngôn điển hình được dân gian lưu truyền
Nghề dệt đũi tại làng Cao Bạt, một trong hai làng của Nam Cao, có lịch sử khoảng 400 năm và phát triển mạnh mẽ vào đầu thế kỷ XX Những tấm đũi truyền thống với màu sắc xanh, đỏ đã trở thành vật dụng trang trí quen thuộc cho phụ nữ ở thành phố Qua thời gian, khung dệt được cải tiến để sản xuất đũi phục vụ may mặc và tiêu thụ tại các chợ địa phương Trong thời kỳ Pháp thuộc, vải đũi Tuýt So đã được xuất khẩu sang Pháp với số lượng lớn Đến những năm 80, đũi Nam Cao nổi tiếng nhưng sau đó giảm sút khi thị trường Đông Âu mất đi Tuy nhiên, nghề dệt đũi đã chuyển hướng sang thị trường Lào, Campuchia và các nước Tây Á, tiếp tục phát triển và ảnh hưởng đến toàn xã Nam Cao cùng các xã lân cận.
Lợi, Đình Phùng, Quốc Tuấn
Nghề dệt đũi ở Nam Cao đã trải qua nhiều thăng trầm trong hàng trăm năm, với sự phát triển và suy giảm do nhiều yếu tố Nguyên liệu đầu vào như tơ tằm và tổ kén ngày càng khan hiếm, trong khi giá thành tăng cao Các vùng sản xuất tơ, như xã Bách Thuận và Hồng Lý ở huyện Vũ Thư, không còn phát triển mạnh, dẫn đến tình trạng thiếu hụt nguyên liệu Hơn nữa, nhu cầu từ các thị trường tiêu thụ truyền thống như Thái Lan và các nước Tây Á đối với sản phẩm vải đũi và khăn tơ tằm cũng đã giảm sút đáng kể.
Trong những năm gần đây, làng nghề Đũi Nam Cao đã có những bước chuyển biến tích cực, góp phần phát triển kinh tế xã hội Ông Nguyễn Đình Bân là người đã nâng cấp nghề dệt từ khung cửi thủ công sang máy bán cơ khí, mang lại nhiều lợi nhuận Những người yêu nghề như ông luôn tìm kiếm thị trường và cải tiến mẫu mã để giữ gìn nghề truyền thống Ông Nguyễn Đình Đại, chủ doanh nghiệp dệt Đại Hòa, phục dựng khung cửi cổ, tạo ra những sản phẩm lụa đũi thô sơ nhưng chất lượng Nhờ vào sự chú trọng đến chất lượng thay vì số lượng, lụa đũi Nam Cao đã chinh phục được khách hàng trên toàn thế giới.
Năm 2016, Lương Thanh Hạnh, chủ thương hiệu Hạnh Silk, đã thành lập Hợp tác xã dệt đũi Nam Cao, kết nối các nghệ nhân và hộ trồng dâu, nuôi tằm để tạo ra chuỗi sản xuất khép kín Chị Hạnh đã chuyển hóa những hạn chế của làng nghề về mẫu mã và công nghệ thành điểm nhấn độc đáo cho sản phẩm lụa đũi, mang đến chất thuần mộc và tự nhiên, phục vụ cả thị trường trong nước và quốc tế.
Hình 1 7 Ông Nguyễn Đình Đại Hình 1 8 ChịLương Thanh Hạnh –
Năm 2017, Festival tơ lụa và thổ cẩm Việt Nam – Thế giới 2017 đã diễn ra với sự tham gia của 7 quốc gia nổi tiếng về dệt lụa tại châu Á và 12 làng nghề tơ lụa, thổ cẩm của Việt Nam, trong đó có làng đũi Nam Cao, Thái Bình.
Hình 1 9 Sản phẩm đũi của làng dệt Nam Cao, Thái Bình tại Festival tơ lụa và thổ cẩm Việt Nam – Thế giới 2017
2 Một lễ hội đặc biệt trong khuôn khổ Festival di sản Quảng Nam lần thứ VI chính thức khai mạc tại làng lụa Hội An
Công đoạn dệt sợi tơ đũi
Kén đũi Đũi Nam Cao là sản phẩm thủ công độc đáo, không phải hàng loạt, được chế tác qua nhiều công đoạn tỉ mỉ Quá trình từ việc chọn nguyên liệu đến khi hoàn thiện sản phẩm yêu cầu sự công phu và tâm huyết của người nghệ nhân.
Để dệt một tấm vải đũi đẹp, quy trình từ chọn kén đến thêu dệt phải được thực hiện tỉ mỉ Việc chăn nuôi tằm cần phải kỹ lưỡng, với lá dâu bánh tẻ, không quá già hay non Sau khoảng 21 ngày cho ăn lá dâu, tằm sẽ chín vàng và được đặt lên né để chuẩn bị đóng kén Trong quá trình này, cần phơi nong tằm dưới nắng nhẹ để kén khô, giúp sợi tơ có màu vàng óng và không bị tan khi ươm Tổ kén dày và to là dấu hiệu của chất lượng tốt.
Công đoạn dệt sợi tơ đũi thủ công bao gồm các bước chính như húi kén, kéo sợi đũi tơ tằm và chuỗi đũi, hong và phơi sợi, xe sợi, đánh suốt, và cuối cùng là dệt vải.
Sau khi lấy kén, cần ngâm kén trong nước và nấu khoảng 15 - 20 phút cho đến khi kén chín đều Sau đó, thêm trấu vào và vùi trong khoảng 6 tiếng trước khi lấy ra Khi kén nguội, ngâm trong nước mát và vắt khô Thông thường, kén sẽ được sử dụng trong vài ngày; nếu chưa dùng, nên phơi dưới nắng nhẹ để bảo quản Quá trình này giúp keo trong kén tan ra, làm cho kén mềm và dễ kéo sợi hơn.
Để tạo ra sợi đũi, nghệ nhân cần ngâm kén đã chín vào nước sạch Quy trình này hoàn toàn được thực hiện bằng tay, trong đó một tay giữ kén và tay còn lại kéo sợi.
Để đảm bảo sợi đũi đều và chắc chắn, cần kéo và nắn chỉnh độ dày mỏng của sợi, đồng thời đảm bảo các mối nối giữa tổ kén chặt chẽ để tránh tình trạng tuột khi dệt Độ mảnh của sợi đũi sẽ phụ thuộc vào từng loại sản phẩm cụ thể.
Trước khi tiến hành dệt, các nghệ nhân cần nấu sợi đũi kỹ lưỡng để làm cho sợi mềm mại và tơi xốp, giúp tránh tình trạng đứt gãy trong quá trình dệt.
Sau khi kéo xong sợi, đũi được kéo guồng lại từng vun sợi (sợi dài) sau đó được đem phơi khô cho đến khi sợi đũi khô hoàn toàn
Người nghệ nhân tiến hành mắc sợi đũi ướt vào tha và quay đều theo chiều kim đồng hồ, giúp sợi đũi dàn đều và thẳng trên mặt tha, tạo thành các vòng tròn từ trong ra ngoài và từ trên xuống dưới Sau đó, sợi đũi được cuộn vào ống sợi theo hình hoa chuối, từ đầu to đến đầu nhỏ, và cuối cùng được đánh thành từng suốt nhỏ để chuẩn bị cho con thoi dệt.
Hình 1 12 Nghệ nhân Nam Cao đang đánh ống tơ
Công đoạn nối cửi, hay còn gọi là khung cửi, là bước quan trọng trong quy trình dệt, nơi sợi chỉ dọc được nối vào khung cửi Giai đoạn này đòi hỏi người thực hiện phải có kinh nghiệm để đảm bảo chất lượng hàng dệt Các hàng dệt cần được kiểm tra cẩn thận để đạt độ thoáng mềm mại nhưng vẫn chắc chắn Cuối cùng, sau khoảng 2-3 ngày dệt, sản phẩm ống lụa dài sẽ được hoàn thành.
11 khoảng 50m sẽ được tháo dỡ và may thành các thành phẩm như khăn mặt, Áo dài, vest, khăn lụa, rèm hoặc vỏ chăn ga gối (Hình 1.13)
Hình 1 13 Công đoạn dệt vải
Vải đũi và khăn đũi được dệt thành từng tấm dài, sau đó được nấu và nhuộm màu hoặc để thô tùy thuộc vào loại sản phẩm Đối với khăn tơ, khăn đũi sẽ trải qua công đoạn cắt ra thành từng chiếc khăn và xe tua Khung cửi dùng để dệt tơ và đũi ở Nam Cao tương tự với khung dệt vải và lụa ở nhiều nơi, nhưng đã được cải tiến bởi người dân và thợ cơ khí, lắp thêm động cơ để nâng cao năng suất.
Phân loại vải đũi Nam Cao
Lựa chọn loại tơ và mức độ xử lý sợi đũi ảnh hưởng đến bề mặt vải đũi Sản phẩm đũi thô được dệt từ sợi đũi lớn, kéo từ kén chưa nấu kỹ, tạo ra vải có bề mặt thô nhám và mộc mạc, giữ màu tự nhiên của sợi tơ tằm Chất liệu đũi tơ tằm 100% được xử lý để có bề mặt hơi thô, độ nhám vừa phải nhưng vẫn rất mềm mại khi tiếp xúc.
Hình 1 14 Sợi đũi thô Hình 1 15 Sợi đũi nhỏ
Vải lụa tơ tằm 100% được làm từ sợi đũi được chải kỹ, tạo ra các sợi mảnh, mềm mại và đồng đều Chất liệu này có đặc điểm mỏng nhẹ, bề mặt mềm mịn và độ bóng nhẹ Bên cạnh đó, vải Đũi Nam Cao còn cung cấp các loại đũi pha lanh, đũi pha cotton, đũi pha lanh và cotton, cũng như đũi pha sợi hóa học như sợi satanh.
Bảng 1 1 Các loại vải Đũi Nam Cao Đũi thủ công Đũi thô Đũi pha lanh
13 Đũi pha cotton Đũi pha lanh và cotton Đũi pha sợi hoá học
Sản phẩm đũi Nam Cao
Sản phẩm từ đũi và lụa Nam rất đa dạng, được ứng dụng rộng rãi trong thời trang và phụ kiện như khăn quàng cổ, vòng lụa, cà vạt, giày đũi, khăn mặt tơ tằm và bông tẩy trang Hiện nay, những sản phẩm này không chỉ được xuất khẩu sang các thị trường lớn như Mỹ, Đức, Pháp, Hà Lan mà còn xuất hiện trên các sàn diễn thời trang trong và ngoài nước, góp mặt trong các bộ sưu tập cao cấp của các nhà thiết kế nổi tiếng như Minh Hạnh và Duy Nguyễn.
Hình 1 16 Sản phẩm từ vải đũi, lụa Nam Cao
Ứng dụng đã có trong lĩnh vực thời trang
Bộ sưu tập thời trang vải đũi trên thế giới
-Bộsưu tập Valentino 2014 Haute Coutre
Năm 2014, VALENTINO đã giới thiệu dòng sản phẩm vải Đũi (Tussar silk), mang đến sự gần gũi hơn với các nhà thiết kế và tín đồ thời trang, khẳng định đũi là một chất liệu quý giá và độc đáo Mặc dù không xuất hiện nhiều trong các bộ sưu tập, nhưng đũi lại được đánh giá cao nhất, để lại ấn tượng mạnh mẽ với người chiêm ngưỡng nhờ vào vẻ lộng lẫy, sự cứng cáp và ánh sáng óng ánh, cùng những đường tơ sợi không đồng đều.
Tại Ấn Độ, vải đũi được coi trọng và thường được chọn cho các dịp đặc biệt như tiệc, lễ cưới, và hội hè Đây là loại vải đặc trưng của nền văn hóa dân tộc, đại diện cho trang phục truyền thống Nhiều nhà thiết kế Ấn Độ cũng ưa chuộng và sử dụng vải đũi trong các bộ sưu tập thời trang của họ.
Hình 1 18 Amazon India Fashion Week 2017
Tại Tuần lễ thời trang Amazon Ấn Độ Thu Đông 2017, các nhà thiết kế nổi bật như Rina Dhaka, Shruti Sancheti, Divya và Ambika Jain đã thể hiện những góc nhìn đa dạng về lụa Tussar, mang đến những bộ sưu tập độc đáo và ấn tượng.
- Gaurang at Lakmé Fashion Week winter/festive 2017(Hình 1.19)
Hình 1 19 Gaurang at Lakmé Fashion Week winter/festive 2017
Thời trang trên nền vải đũi ở Việt Nam
B ộ s ưu tậ p th ờ i trang V ải đũi
- Bộsưu tập "Mùa thu" 2019 của Nhà thiết kế Huyền Châu
Huyền Châu sử dụng chất liệu đũi, một loại vải thô cổ điển, thân thiện với môi trường và gần gũi với văn hóa Việt Nam Chất liệu này không chỉ thể hiện sự tinh tế và sang trọng mà còn mang đậm ảnh hưởng của thời trang Paris, tạo nên vẻ đẹp thanh lịch và tinh khôi cho sản phẩm.
Hình 1 20 Bộsưu tập "Mùa thu" 2019 của Nhà thiết kế Huyền Châu
Bộ sưu tập thời trang Vải đũi Nam Cao tại Việt Nam giới thiệu một loại vải độc đáo, còn khá xa lạ với nhiều người, thường bị nhầm lẫn với Linen, loại vải dệt từ sợi lanh Nhà thiết kế Minh Hạnh là người đầu tiên ở Việt Nam khai thác và đưa vải đũi trở lại trong ngành thời trang, góp phần làm nổi bật giá trị của loại vải này trên cả thị trường trong nước và quốc tế.
- Bộsưu tập Áo dài đũi tơ tằm của thương hiệu Peony 2016
Thương hiệu thời trang Peony của Việt Nam vừa tổ chức buổi trình diễn ra mắt công chúng cho dòng sản phẩm mới mang tên Áo dài đũi tơ tằm.
Hình 1 21 Các sản phẩm Áo dài trình diễn được làm từĐũi
Peony đã khéo léo biến những tấm đũi thô cứng thành những bộ Áo dài mềm mại, tinh tế, mang đậm hương sắc văn hóa Việt Những đường cắt cúp tinh xảo không chỉ tạo nên vẻ sang trọng cho tà Áo dài mà còn tôn vinh vẻ đẹp quyến rũ của người phụ nữ Trên nền đũi tự nhiên, các họa sĩ đã khéo léo thêm vào những họa tiết lấy cảm hứng từ thiên nhiên, tạo nên sự độc đáo và thu hút cho từng sản phẩm.
- Festival tơ lụa và thổ cẩm Việt Nam, thế giới 2017
Trong Festival 2017, NTK Minh Hạnh giới thiệu bộ sưu tập đũi Nam Cao
Bộ sưu tập mang đến những gam màu chủ đạo như vàng óng, vàng, xanh dương, đỏ và vàng nghệ, kết hợp với họa tiết hoa lá và khung cảnh thiên nhiên, thể hiện nét đẹp giản dị trong cuộc sống của người Việt Sự giản dị này vẫn toát lên vẻ duyên dáng, tạo nên một bức tranh màu sắc như cánh đồng hoa nhẹ nhàng và bình lặng.
Hình 1 22 Bộsưu tập đũi Nam Cao của NTK Minh Hạnh
Tiếp nối Minh Hạnh, các nhà thiết kế Việt Nam như Xuân Hảo, Hảo Nguyễn, Ngọc Hân và Duy Nguyễn đã khéo léo khai thác vải đũi Nam Cao Những sự kết hợp độc đáo này không chỉ tạo dấu ấn mạnh mẽ trong lòng giới mộ điệu thời trang mà còn mang theo hy vọng phục hồi ngành công nghiệp dệt đũi.
Hình 1 23 Festival tơ lụa và thổ cẩm Việt Nam, thế giới 2017
Tuần lễ Thời trang Việt Nam Xuân Hè 2018 đã chứng kiến sự phát triển của các chất liệu quý từ những loại cây dệt vải truyền thống ở Việt Nam Các nhà thiết kế đã hợp tác với nghệ nhân và nhà sản xuất để khai thác và tạo ra những chất liệu tự nhiên như đũi Nam Cao, tơ tằm Nhật Minh, Hà Bảo Silk, Lụa Bảo Lộc, Lụa Nha Xá, vải gan Thiên Ấn - Quảng Ngãi và sợi gai An Phước, nhằm đáp ứng nhu cầu của thị trường thời trang hiện đại và mở rộng các làng nghề dệt vải trong nước.
Nhà thiết kế Duy Nguyễn, nổi bật với những bộ veston lịch lãm, đã chọn đũi Nam Cao làm chất liệu chính cho các sản phẩm của mình Hình ảnh những chàng trai trong bộ veston đũi từ những năm 1930 đã truyền cảm hứng cho Duy Nguyễn trong việc tái hiện phong cách thanh lịch của các chàng trai Hà thành, sử dụng chất liệu đũi truyền thống của Việt Nam.
Hình 1 24 Bộsưu tập đũi Nam Cao của Nhà thiết kế Duy Nguyễn
Tổng kết phong cách thiết kế trên vải đũi, vải đũi Nam Cao
Dựa trên các nghiên cứu tổng quan về bộ sưu tập vải đũi, tác giả đã tổng kết phong cách thiết kế thời trang từ vải đũi trong Bảng 1.2.
Bảng 1 2 Tổng kết phong cách thiết kế trên vải đũi, vải đũi Nam Cao
Kiểu dáng chủ yếu của sản phẩm là hình chữ nhật và hình thang, mang đến sự rộng rãi và hiện đại Phom dáng đơn giản, thoải mái, kết hợp với đường nét vô hướng từ cách nhuộm và đường kẻ, tạo nên một tổng thể hài hòa và ấn tượng.
Nét vẽ hoa lá, con người, phong cảnh,
Chất liệu Chủ yếu là chất liệu tơ tằm, đũi tơ tằm,
Kết hợp chất liệu hiện đại như: lụa, voan, vải ánh kim
Dệt, nhuộm, thêu, vẽ, in,
Tổng quan về phương pháp trang trí trên vải đũi
Trang trí trên vải đũi Tussar silk và vải đũi có nhiều phương pháp đa dạng, tương tự như vải lụa, bao gồm dệt, in, thêu và nhuộm.
Bảng 1 3 Bảng tổng kết phương pháp thêu
Phương pháp thêu Khái niệm Đặc trưng
Thêu tay là phương pháp thêu truyền thống, đòi hỏi sự tỉ mỉ khi người thợ sử dụng kim để thực hiện từng mũi thêu Ưu điểm của thêu tay nằm ở độ phức tạp và khả năng biến tấu mũi thêu cùng sự pha phối màu sắc hài hòa Tuy nhiên, nhược điểm của kỹ thuật này là có thể xuất hiện nhiều gút chỉ và mũi thêu chằng chịt.
Thêu máy vi tính là một phương pháp thêu hiện đại, sử dụng máy thêu được điều khiển bởi chương trình đã được lập trình sẵn trên hệ thống máy tính.
Thêu vi tính có thể rút ngắn được thời gian thêu, độ chính xác cao, và đảm bảo được mẫu thêu sốlượng lớn có tính đồng bộ cao
Máy thêu lắc tay là thiết bị thêu có thiết kế giống như máy may, với một đầu kim duy nhất Người thợ thêu sử dụng tay và chân để điều khiển máy, thay đổi màu chỉ theo từng giai đoạn của quá trình thêu.
Thêu lắc tay đem lại thành phẩm đẹp, mịn hơn thêu vi tính Tuy nhiên, sẽ không đạt độ chính xác cao như thêu vi tính
Bảng 1 4 Bảng tổng kết phương pháp in
Phương pháp In Khái niệm Đặc trưng
In lụa là một kỹ thuật in dựa trên nguyên lý thấm mực, trong đó mực được đặt vào khung làm bằng gỗ hoặc hợp kim nhôm Mực sau đó được gạt qua bằng một lưỡi dao cao su, dưới áp lực của dao gạt, chỉ một phần mực in sẽ thấm qua lưới và in lên vật liệu, tạo ra các họa tiết độc đáo.
In ấn số lượng lớn giúp tiết kiệm chi phí, mang lại màu sắc in tươi sáng và chất lượng in tốt Quy trình in diễn ra nhanh chóng, với lớp mực mỏng không làm cứng vải, đảm bảo sản phẩm cuối cùng vẫn giữ được độ mềm mại.
In chuyển nhiệt là công nghệ sử dụng mực in chuyển nhiệt để in lên giấy chuyển nhiệt, sau đó sử dụng máy ép nhiệt để ép hình in từ giấy lên áo.
Chi phí đầu vào thấp và kỹ thuật in đơn giản giúp quá trình in ấn trở nên nhanh chóng và dễ dàng, đặc biệt trên nền vải sáng màu Phương pháp này cho phép in với số lượng ít và chi phí hợp lý, đồng thời mang lại hình in sắc nét, bền màu và chất lượng cao.
In kỹ thuật số là công nghệ in vải hiện đại và tiên tiến nhất hiện nay, hoàn toàn sử dụng máy in kỹ thuật số để tạo ra sản phẩm chất lượng cao.
In ấn có thể thực hiện trên nhiều chất liệu vải, bao gồm cả vải tối màu, mà không cần thiết kế phức tạp, chỉ cần file hình ảnh Màu sắc in ra trung thực và bền màu, với tốc độ in nhanh và độ chính xác cao Ngoài ra, có khả năng in ấn với số lượng lớn, đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng.
Phương pháp decal sử dụng loại giấy decal đặc biệt với định lượng chuyển nhiệt cao, được in hình ảnh bằng máy in kỹ thuật số Sau đó, decal được cắt khuôn bằng máy cắt và cán lớp màng định vị trước khi ép lên phôi vải Cuối cùng, hình ảnh từ decal được chuyển sang vải bằng máy ép nhiệt.
Phương pháp này sản xuất sản phẩm với hình in sắc nét và chất lượng cao, màu sắc trung thực giống như file thiết kế Nó cũng cho phép tạo ra hình in có hiệu ứng và phù hợp cho các đơn hàng với số lượng ít.
In Pet Pet chuyển nhiệt là quá trình in hình lên một tờ phim hoặc giấy trung gian, sau đó sử dụng máy ép nhiệt để chuyển hình ảnh lên vải hoặc quần áo Phương pháp này tương tự như kỹ thuật ép chuyển nhiệt và ép decal.
In Pet cho phép in ấn đa dạng với nhiều màu sắc và hình ảnh phong phú, không bị giới hạn về độ khó hay màu sắc như in lụa bóng dẻo truyền thống Quy trình sản xuất nhanh chóng và có khả năng in các mẫu thiết kế với chi tiết nhỏ một cách sắc nét.
Bảng 1 5 Bảng tổng kết kỹ thuật vẽ lên vải
Kỹ thuật vẽ phủ là một trong những kỹ thuật cơ bản nhất trong phân môn vẽ trên vải, tương tự như vẽ sơn dầu nhưng sử dụng chất liệu Acrylic với thời gian khô nhanh hơn Người học cần thao tác nhanh tay hơn, bắt đầu bằng việc vẽ lớp lót, sau đó điều chỉnh độ đậm nhạt từng lớp một, và cuối cùng là vẽ chi tiết, nhấn nét để hoàn thiện sản phẩm.
Kỹ thuật vẽ màu loang
Nghiên cứu xu hướng thời trang dân tộc
Thời trang dân tộc được lấy cảm hứng từ họa tiết, màu sắc và kiểu dáng của trang phục từ nhiều dân tộc khác nhau, đồng thời phản ánh nét văn hóa đặc trưng của từng dân tộc Sự kết hợp giữa truyền thống và hiện đại tạo nên những sản phẩm thời trang vừa giữ gìn giá trị văn hóa vừa thu hút sự chú ý Các nhà thiết kế hiện đại vẫn duy trì nét văn hóa truyền thống trong khi bắt nhịp với xu hướng thời trang mới và chất liệu cao cấp Kể từ những năm 1990, phong cách dân tộc đã trở thành một trong những xu hướng thời trang mạnh mẽ, tiếp tục kết nối văn hóa giữa các quốc gia cho đến ngày nay.
Hình 1 25: Bộsưu tập cảm hứng từ Nhật Bản của Zuhair Murad
Hình 1 26 Bộsưu tập của nhà thiết kế
Sheguang Hu đã tham dự Tuần lễ Thời trang Mercedes-Benz 2015 để nắm bắt xu hướng mới Tác giả nghiên cứu các bộ sưu tập mang phong cách dân tộc đặc trưng từ những nhà thiết kế nổi tiếng thế giới như Valentino và Karl Lagerfeld.
Bộsưu tập thời trang mang phong cách dân tộc trên thế giới
- Bộsưu tập Xuân Hè 2016 của Valentino
Bộ sưu tập thời trang Xuân-Hè mang đậm nét truyền thống châu Phi, khéo léo kết hợp với văn hóa Ý, tạo nên sự giao thoa độc đáo Màu đen cùng những gam màu thiên nhiên là điểm nhấn chủ đạo, thể hiện sự sâu sắc trong thiết kế.
Hình 1 27 Bộsưu tập Xuân Hè 2016 của Valentino
- Bộsưu tập Cruise của Karl Lagerfeld Xuân Hè 2016
Bộ sưu tập thời trang mới được lấy cảm hứng từ trang phục truyền thống Hàn Quốc đã được trình diễn tại Seoul, Hàn Quốc Những thiết kế đa sắc màu không chỉ tôn vinh vẻ đẹp của người phụ nữ Hàn Quốc mà còn mang đậm dấu ấn đặc trưng của thương hiệu Chanel.
Hình 1 28 Bộsưu tập Cruise của Karl Lagerfeld Xuân Hè 2016
- Bộsưu tập Xuân hè 2018 của Dolce and Gabbana 2018
Bộ sưu tập này thể hiện vẻ đẹp vương giả của giới quý tộc Châu Âu, đồng thời kết hợp những yếu tố đặc trưng của văn hóa Nhật Bản, như mẫu áo sweater in hình Samurai và các quân bài phối hợp với họa tiết da báo.
Hình 1 29 Bộ sưu tập Xuân hè 2018 của Dolce and Gabbana
- Bộsưu tập Tử Cấm Thành của Guo Pei Xuân Hè 2019
Kiến trúc nghệ thuật Trung Hoa nổi bật với vẻ đẹp tráng lệ và cấu trúc tinh tế, thể hiện qua những gam màu vàng kim, bạc, hồng ngọc và xanh sapphire Những thiết kế này thường sử dụng chất liệu lụa được thêu thùa tinh xảo, tạo nên sự hài hòa và ấn tượng cho không gian.
Hình 1 30 Bộsưu tập Tử Cấm Thành của Guo Pei Xuân Hè 2019
Bộsưu tập thời trang mang phong cách dân tộc ở Việt Nam
- Bộsưu tập của NTK Minh Hạnh – Xuân Hè 2017
Minh Hạnh đã giới thiệu bộ sưu tập độc đáo được làm từ chất liệu vải thổ cẩm dệt cườm của dân tộc H'Re tại Ba Tơ, Quảng Ngãi, cùng với lụa đũi Nam Cao từ Thái Bình.
Hình 1 31 Bộsưu tập của NTK Minh Hạnh – Xuân Hè 2017
- Bộsưu tập “Game of Throne – Trò chơi vương quyền” của NTK Lê Long Dũng kết hợp cùng NTK Thân Nguyễn An Kha Xuân Hè 2018
Bộ sưu tập trang phục này mang đậm ảnh hưởng từ phong cách hoàng gia Pháp, với thiết kế cầu kỳ và tinh tế, lấy cảm hứng từ hình ảnh của các quân vương Những bộ trang phục không chỉ phản ánh vẻ đẹp của thế kỷ trước mà còn tôn vinh di sản văn hóa phong phú của Pháp.
Bộ sưu tập mang đến một tinh thần nhẹ nhàng và bay bổng, thể hiện rõ nét qua những thiết kế phom dáng xòe bồng.
Hình 1 32 Bộsưu tập “Game of Throne – Trò chơi vương quyền”
- Bộsưu tập Trâm Anh Thế Phiệt của NTK Lê Long Dũng Xuân Hè 2019
Áo dài Việt Nam, dưới sự sáng tạo của Lê Long Dũng, đã được cách tân với những thiết kế tà ngắn và cầu vai cách điệu, tạo nên sự mới lạ và thu hút Bộ sưu tập mang đậm phong cách cung đình Huế với tay áo rộng và tà áo xòe dài, góp phần tạo nên nét độc đáo riêng biệt.
Hình 1 33 Bộsưu tập Trâm Anh Thế Phiệt của NTK Lê Long Dũng Xuân Hè
- Bộsưu tập của NTK Võ Việt Hà Xuân Hè 2019
Hoa ban màu tím biếc, biểu tượng của mùa xuân vùng cao Tây Bắc, được nhà thiết kế tỉ mỉ thêu tay trên từng chiếc Áo dài Quá trình hoàn thiện họa tiết thêu tay mất khoảng 2 tuần Màu tím biếc không chỉ mang ý nghĩa của sự hy vọng mà còn là thông điệp mà Vũ Việt Hà muốn truyền tải qua bộ sưu tập.
Hình 1 34 Bộsưu tập của NTK Võ Việt Hà Xuân Hè 2019
Tổng quan về thương hiệu TINY INK
Giới thiệu về thương hiệu TINY INK
Hình 1 35 Logo thương hiệu TINY INK
TINY INK, thương hiệu tiên phong trong xu hướng thời trang vẽ tay tại Việt Nam, được thành lập năm 2012 bởi nhà thiết kế Hoàng Quyên, kết hợp nghệ thuật và thời trang qua những thiết kế độc đáo, mang tính cá nhân hóa cho phụ nữ hiện đại Với triết lý thiết kế hiện đại, TINY INK sử dụng kỹ thuật vẽ tay tinh tế, tạo ra sức hút và vẻ đẹp tối giản Điểm nổi bật của thương hiệu là sự sáng tạo trong hình dạng và kết cấu, cùng với kỹ thuật vẽ trên chất liệu tranh, mang đến tính thẩm mỹ vượt thời gian cho toàn bộ bộ sưu tập.
Các chi tiết vẽ tay được chế tác tinh xảo từ nguyên liệu cao cấp, kết hợp với các kỹ thuật tiên tiến như sơn dầu, tranh lụa và sơn mài Sự hợp tác chặt chẽ giữa các họa sĩ chuyên nghiệp và nhà thiết kế thời trang không ngừng thúc đẩy nghiên cứu và sáng tạo, nhằm phát triển nghệ thuật hội họa ứng dụng trong ngành thời trang.
Logo thương hiệu TINY INK bao gồm phần chữ và hình ảnh cánh cổng mái vòm, tượng trưng cho những giọt mực nhỏ tạo nên cuộc sống đầy màu sắc Hình ảnh cổng mái vòm bên cạnh tên thương hiệu biểu trưng cho con đường hiện thực hóa giấc mơ, mở ra cánh cổng vào một thế giới mới, nơi nghệ thuật trở nên gần gũi và sống động hơn bao giờ hết trong lĩnh vực thời trang.
Sau hơn 6 năm nghiên cứu và phát triển ứng dụng hội họa trong thời trang, TINY INK đã khẳng định vị thế của mình như một biểu tượng nghệ thuật tại Việt Nam Thương hiệu nổi bật với kỹ thuật cắt may tinh tế và sự kết hợp độc đáo giữa các tác phẩm nghệ thuật, thể hiện triết lý prêt-à-couture.
Chủng loại sản phẩm của thương hiệu bao gồm: Áo dài, váy đầm, áo, áo khoác, chân váy, khăn quàng cổ, túi xách (Bảng 1.6)
Bảng 1 6 Hệ thống sản phẩm
Cửa hàng INK tọa lạc tại 4 Phan Kế Bính, Đa Kao, Quận 1, TP Hồ Chí Minh, là nhà phân phối JAANTE tại Đại lộ Louise, 1050 Brussels, Bỉ Thương hiệu TINY INK cũng có cửa hàng trực tuyến và hiện diện trên ba trang web thương mại điện tử toàn cầu: FASHIONROOFTOP, REEBONZ và NOT JUST A LABEL.
Hình 1 36 Cửa hàng trực tuyến TINY INK (trái)
Hình 1 37 Nhà phân phối thương mại thời trang điện tử toàn cầu
Truy ề n thông và qu ả ng bá s ả n ph ẩ m
Thương hiệu chú trọng vào việc xây dựng hình ảnh và quảng bá sản phẩm thông qua các nền tảng trực tuyến như website và mạng xã hội, bao gồm Facebook, Instagram, và Youtube Đồng thời, thương hiệu cũng xuất hiện trên các tạp chí thời trang điện tử nổi tiếng như “Elle Việt Nam”, “Harper's Bazaar Việt Nam”, và “Herstyle” Ngoài ra, thương hiệu còn được giới thiệu trên bìa tạp chí thời trang “Đẹp” và trong các chương trình truyền hình như Thời trang & Nhân vật HTV7 vào dịp Xuân.
2014, trên HTV9 – TINY INK – Đưa tranh lên áo, 2014 (Hình 1.38, 1.39, 1.40)
Hình 1 38 Truyền thông và quảng bá sản phẩm
Hình 1 39 Tuần lễ thời trang Vietnam
Hình 1 40 Chương trình Vietnam’s Next top model 7
TINY INK participates in major fashion events both domestically and internationally, including the Vietnam International Fashion Week and ASEAN RoK Fashion Week The brand's clothing is also featured in photoshoots for models participating in the popular program Vietnam’s Next Top Model.
Đối tượng khách hàng thương hiệu
Với slogan “Thiết kế của tôi dành cho những người phụ nữ còn đang chiến đấu”, thương hiệu hướng đến nữ doanh nhân và những người làm trong lĩnh vực ngoại giao, tôn vinh vẻ đẹp mạnh mẽ nhưng vẫn nữ tính Sản phẩm mang đến sự cứng cỏi kết hợp với sự mềm mại, phản ánh tinh thần kiên cường của người phụ nữ hiện đại.
Hình 1 41 Đối tượng khách hàng thương hiệu TINY INK
Bảng 1 7 Bảng mô tả khách hàng mục tiêu Địa lý Nhân khẩu Tâm lý và Hành vi
Minh và các thành phố lớn trong nước
Tuổi: 25 – 35 Đối tượng: Phụ nữ có công việc ổn định, thu nhập cao, người nổi tiếng
Khẳng định bản thân Yêu thích vẻ đẹp truyền thống và nghệ thuật hội họa
Đối thủ cạnh tranh thương hiệu
Thủy Design House và Chula là những đối thủ cạnh tranh của TINY INK, mỗi thương hiệu đều mang đến những nét độc đáo riêng TINY INK tập trung vào việc khai thác vẻ đẹp hội họa qua kỹ thuật vẽ trên vải, trong khi Thủy Design House sử dụng gấm làm chất liệu chủ đạo, kết hợp giữa hiện đại và truyền thống, thể hiện sự nữ tính và duyên dáng Chula, với phong cách hòa nhập, khéo léo pha trộn giữa văn hóa Việt Nam và Tây Ban Nha, tạo nên sự đa dạng và mới mẻ trong thiết kế.
Thương hiệ u Th ủ y Design House
Thủy Design House, được thành lập vào năm 2011 bởi nhà thiết kế Thủy Nguyễn, nổi bật với các thiết kế mang đậm dấu ấn hội họa trên chất liệu lụa và gấm Thương hiệu này thể hiện phong cách thời trang nữ tính, dịu dàng và đậm nét Á Đông Với nền tảng là một họa sĩ, Thủy Nguyễn coi thời trang là một hình thức nghệ thuật thể hiện cái đẹp, từ đó hội họa trở thành nguồn cảm hứng và ảnh hưởng lớn đến phong cách của thương hiệu Các thiết kế của Thủy không chỉ tôn vinh vẻ đẹp của người phụ nữ Á Đông hiện đại mà còn phản ánh sự năng động, tự lập và thành đạt của họ, mang đến hình ảnh quyến rũ, thông minh và sành điệu.
Hệ thống sản phẩm thương hiệu bao gồm trang phục, phụ kiện, đồ trang trí
- Trang phục: Áo dài, áo khoác, váy đầm, quần, áo,… (Hình 1.42)
Hình 1 42 Chủng loại sản phẩm thương hiệu Thuy Design House
- Phụ kiện: Khăn lụa, giày dép, túi, vòng cổ, mũ, mấn, cà vạt…(Hình 1.43)
Hình 1 43 Phụ kiện thương hiệu Thuy Design House
Chiến dịch truyền thông của Thuy Design House sử dụng đa dạng kênh quảng bá sản phẩm, từ truyền hình và tạp chí thời trang đến các nền tảng trực tuyến như website và mạng xã hội Facebook, Instagram, Pinterest, và YouTube Thương hiệu này còn hợp tác với người nổi tiếng như người mẫu, hoa hậu, diễn viên, và MC để tăng cường sự hiện diện Thuy Design House tham gia các sự kiện thời trang lớn như Vietnam International Fashion Week và trình diễn tại New York, Paris, đồng thời sản phẩm của họ cũng xuất hiện trong các buổi photoshoot của chương trình Vietnam’s Next Top Model.
Hình 1 44 Bộsưu tập “MỵChâu” của nhà thiết kế Thủy Nguyễn
Thương hiệu Chula, được thành lập vào năm 2004 bởi cặp vợ chồng trẻ người Tây Ban Nha, Laura Fontan và Diego Cortizas, mang trong mình sứ mệnh đưa văn hóa Việt Nam ra thế giới với tinh thần "Made in Vietnam" Với nguồn cảm hứng từ con người, ẩm thực, màu sắc và văn hóa địa phương, Chula thể hiện triết lý hòa nhập và bền vững, tập trung vào việc duy trì giá trị văn hóa và hạnh phúc trong cuộc sống Phong cách thiết kế của Chula là sự kết hợp tinh tế giữa văn hóa Tây Ban Nha và Việt Nam, tạo nên một thương hiệu độc đáo với khách hàng đa dạng từ khắp nơi trên thế giới.
Chúng tôi làm việc với các cộng đồng nhỏ địa phương tại miền Bắc Việt Nam, bao gồm một nhóm 60 người có tay nghề cao, trong đó 75% là những người khuyết tật về thể chất Bộ sưu tập của chúng tôi được sản xuất theo quy trình cắt may thủ công, cho phép tạo ra các sản phẩm tùy chỉnh và độc đáo Sản phẩm thương hiệu của chúng tôi bao gồm trang phục như áo dài, áo, váy, đầm, cùng với đồ nội thất và phụ kiện được làm từ vải thừa.
1.45) Showroom của thương hiệu tại Hà Nội, Tp.HCM, Hội An, Thái Lan, Tây
Hình 1 45 Sản phẩm thương hiệu Chula
Chiến dịch truyền thông quảng bá sản phẩm của thương hiệu Chula Fashion kết hợp giữa truyền hình, như chương trình VTV1 Talk Vietnam, và quảng cáo trực tuyến thông qua trang web Chulafashion cùng các mạng xã hội như Facebook, Twitter, Instagram, Pinterest, và YouTube Thương hiệu cũng được giới thiệu qua các tạp chí thời trang và báo điện tử, đồng thời hợp tác với người nổi tiếng như người mẫu, hoa hậu, diễn viên và MC Ngoài ra, Chula Fashion tham gia các buổi trình diễn thời trang tại Việt Nam và trên toàn thế giới.
Hình 1 46 Chula tôn vinh hình ảnh Việt Nam tại Ngày hội văn hóa ở Rome
T ổ ng k ế t v ề đố i th ủ c ạ nh tranh thương hiệ u
Bảng 1 8 Bảng đối thủ cạnh tranh thương hiệu
Yếu tố TINY INK Thủy Design House Chula
Thành lập Năm 2012 Năm 2011 Năm 2004
Từ hội họa Từ những nét truyền thống văn hóa Việt Nam, vẻ đẹp người phụ nữ Việt
Từ hội họa Từ thiên nhiên, từ những bông hoa đặc biệt là hoa hồng
Con người, ẩm thực và văn hóa truyền thống Việt Nam
Phong cách thiết kế Tiếp cận sáng tạo về hình dạng và kết cấu Các kỹ thuật vẽ tranh được mô tả trên kết cấu vẽ tay
Cuộc du ngoạn, tìm tòi, sáng tạo trong nghệ thuật, tôn vinh thần thái của tâm hồn, form dáng của phong cách riêng
Sự hòa nhập, truyền thống văn hóa, hạnh phúc của cuộc sống, khiếu hài hước, thời trang thủ công
Chất liệu Lụa, taffta, gấm, oganza, cotton
Gấm, lụa Lụa, nhung, len, denim, cotton
Nữ: 25 – 35 tuổi Thu nhập cao, ổn định
Tổng kết phong cách thương hiệu TINY INK
Bảng 1 9 Bảng tổng kết phong cách thương hiệu TINY INK
Hội họa Việt Nam nổi bật với những bức tranh nổi tiếng mang ý nghĩa sâu sắc, thể hiện cảm hứng từ văn hóa dân tộc và vẻ đẹp trong cuộc sống thường ngày Đặc biệt, các tác phẩm còn tôn vinh vẻ đẹp của người phụ nữ Việt Nam, phản ánh sự tinh tế và giàu cảm xúc trong nghệ thuật.
Cảm hứng từthiên nhiên, hoa lá cành,…
Chất liệu Chất liệu tự nhiên: Lụa, taffta, gấm, oganza, cotton
Vẽ tay thủ công chất liệu sơn dầu
Thêu, đính Trang trí dát bạc và vàng mĩ nghệ
Tổng quan về hình tượng phố cổ Hà Nội
Giới thiệu về hình tượng phố cổ Hà Nội
Khu phố cổ Hà Nội thuộc địa bàn quận Hoàn Kiếm tổng diện tích khoảng
100 ha, có 76 tuyến phố thuộc 10 phường: phường Hàng Đào, Hàng Bạc, Hàng Buồm, Hàng Bồ, Hàng Bông, Hàng Gai, Hàng Mã, Đồng Xuân, Cửa Đông, Lý Thái Tổ
Khu Phố cổ Hà Nội được xác định với các ranh giới rõ ràng: phía Bắc giáp phố Hàng Đậu, phía Tây giáp phố Phùng Hưng, và phía Nam giáp các phố Hàng Bông, Hàng Gai, cùng với cầu.
Gỗ và Hàng Thùng; phía Đông đường Trần Quang Khải và đường Trần Nhật Duật
L ị ch s ử quá trình hình thành ph ố c ổ Hà N ộ i
Vào năm 1010, vua Lý Thái Tổ đã quyết định chuyển đô từ Hoa Lư (Ninh Bình) đến thành Đại La, đặt tên cho kinh đô mới là Thăng Long, mang ý nghĩa "Rồng bay lên" Trong buổi lễ dời đô vào mùa xuân năm ấy, nhà vua khẳng định rằng Thăng Long là vùng đất thiêng liêng.
Kinh thành Thăng Long, với khu Hoàng thành dành cho vua chúa, là trung tâm quan trọng của các hoạt động dân sinh với 61 phường Theo nhà sử học Nguyễn Quang Ngọc, đây là đầu mối giao thông và trao đổi hàng hóa, nơi dân cư và kinh tế phát triển, dẫn đến việc hình thành một trung tâm buôn bán sầm uất.
Thăng Long, nay là Hà Nội, là kinh đô thu hút những tinh hoa và thợ thủ công tài giỏi từ khắp nơi trong nước Dân cư từ các làng quanh đồng bằng Bắc Bộ đã tụ tập về đây, tạo nên khu phố đông đúc nhất kinh thành Khu đô thị này không chỉ tập trung vào hoạt động tiểu thủ công nghiệp mà còn phát triển giao thương, hình thành những phố nghề đặc trưng với nét truyền thống riêng biệt của cư dân thành thị.
Và chính sản phẩm được buôn bán trở thành tên phố, với chữ “hàng” phía trước, nghĩa là chuyên bán buôn mặt hàng đó
3 Quyết định của Bộ trưởng Bộ Xây dựng phê duyệt quy hoạch bảo vệ, tôn tạo và phát triển khu phố cổ
Hà Nội” (Thông cáo báo chí) Ngô Xuân Lộc 30 tháng 3 năm 1995
Vào thời kỳ Lê, Phố cổ Hà Nội bắt đầu hình thành với sự xuất hiện của một số Hoa kiều buôn bán, tạo nên các phố người Hoa Trong khu vực này, có nhiều đầm hồ, trong đó lớn nhất là hồ Thái Cực Tuy nhiên, đến cuối thế kỷ XIX, các đầm hồ này bị lấp đi, nhưng vẫn để lại dấu tích qua các địa danh như Hà Khẩu, Giang Khẩu, Cầu Gỗ và Cầu Đông.
Trong thời kỳ Pháp thuộc, khu phố cổ Hà Nội được chỉnh trang và mở rộng, thu hút sự hiện diện của người Ấn và người Pháp, tạo nên sự đa dạng văn hóa và sắc tộc Hai chợ nhỏ được giải tỏa để hình thành chợ Đồng Xuân, trong khi hệ thống xe điện Bờ Hồ - Thụy Khuê cũng được xây dựng Quy hoạch Hà Nội bắt đầu có sự thay đổi đáng kể, đặc biệt là khu phố cổ với các con đường được nắn lại, hệ thống thoát nước, hè phố, đường nhựa và chiếu sáng Nhà cửa hai bên đường được xây bằng gạch, lợp ngói, bên cạnh những ngôi nhà truyền thống, xuất hiện nhiều ngôi nhà ống theo phong cách châu Âu Sau khi Hà Nội được giải phóng năm 1954, phần lớn nhà trong khu phố cổ trở thành nơi cư trú Đến năm 1986, với chính sách phát triển kinh tế thị trường, khu phố cổ dần phục hồi và phát triển sầm uất hơn trước.
Trong khu vực phố cổ ở Quận Hoàn Kiếm ngày nay, trong số 76 phố vẫn có
Khu phố cổ Hà Nội, với 47 phố mang tên “Hàng”, đang trải qua sự chuyển mình trong kinh doanh, nhưng vẫn giữ được nét văn hóa truyền thống đặc sắc Nơi đây không chỉ có giá trị lịch sử và nghệ thuật kiến trúc, mà còn lưu giữ nhiều kỷ niệm về cuộc sống xưa của kinh thành Thăng Long Không gian văn hóa phong phú, cùng với các hình thức sinh hoạt và cách ứng xử, phản ánh rõ nét dấu ấn của các làng nghề và phường nghề thủ công truyền thống, tạo nên sự đặc trưng cho khu phố cổ này.
Hình 1 48: Hình ảnh Phố cổ Hà Nội xưa và nay:
Tháp rùa (trái) và Ô Quan Chưởng (Phải)
Khu ph ố c ổ Hà N ộ i ngày nay
Hình 1 49 Góc phố Tạ Hiện
Phố cổ Hà Nội, trải qua nhiều biến cố lịch sử, vẫn giữ vững vị thế là khu buôn bán sôi động nhất của thành phố Dù cuộc sống nơi đây đã thay đổi theo thời gian, nhưng tinh thần của những tiểu thương vẫn được bảo tồn Hiện nay, các tuyến phố đi bộ đã được mở ra, tạo thêm không gian cho du khách khám phá.
Phố cổ Hà Nội về đêm trở nên sống động, đặc biệt vào cuối tuần, với nhiều hoạt động thú vị Du khách có thể thấy các gia đình dắt trẻ nhỏ, nhóm bạn nhảy múa, và những cuộc trò chuyện sôi nổi giữa du khách trong nước và quốc tế khi dạo bước trên các tuyến đi bộ.
Hình tượng phố cổ trong nghệ thuật
Phố cổ Hà Nội là nguồn cảm hứng sáng tác bất tận trong điêu khắc, hội họa, âm nhạc, thi ca trong suốt nhiều thế kỷ
Phố cổ Hà Nội từ lâu đã trở thành biểu tượng và nguồn cảm hứng cho các họa sĩ, là chủ đề chính trong nhiều bức tranh với đa dạng đề tài, phong cách và góc nhìn Các nghệ sĩ thường sử dụng nhiều chất liệu như sơn dầu, sơn mài, lụa, và chất liệu tổng hợp, bên cạnh đó, điêu khắc cũng được thể hiện qua đồng, gốm và các tác phẩm xếp đặt độc đáo do chính các nghệ sĩ sáng tạo.
- Hình tượng phố cổtrong tranh sơn dầu
Họa sỹ Bùi Xuân Phái là một trong những nghệ sĩ nổi tiếng nhất, đại diện cho phong cách vẽ phố cổ, phản ánh vẻ đẹp cổ kính, tinh tế và thanh lịch của Thủ đô ngàn năm văn hiến.
Hình 1 50 Tranh phố cổ của họa sỹ Bùi Xuân Phái
Tranh phố của Bùi Xuân Phái mang đậm nét cổ kính và hiện thực, phản ánh rõ nét hồn cốt của phố cổ Hà Nội trong những thập niên 50-70 của thế kỷ 20 Hình ảnh phố cổ với “mái ngói nhấp nhô, tường rêu phủ kín” tạo nên một không gian sống động Các mảng màu trong tranh thường có đường viền đậm, tạo chiều sâu cho bức tranh Sử dụng chất liệu sơn dầu, Bùi Xuân Phái phác họa những nét nhà, nét phố xô nghiêng, kết hợp với tông màu trầm đục và các mảng tĩnh dàn trải, khiến tác phẩm vừa chân thực vừa mang hơi hướng mộng ảo.
- Hình tượng phố cổtrong tranh sơn mài
Họa sĩ Nguyễn Gia Trí (1908 – 1993), đến từ huyện Chương Mỹ, Hà Nội, là người tiên phong trong việc phát triển chất liệu sơn mỹ nghệ thành sơn mài hiện đại Ông đã áp dụng kỹ thuật sơn dầu phương Tây để sáng tạo ra những tác phẩm sơn mài với nhiều lớp, mang đậm dấu ấn nghệ thuật độc đáo.
45 khi mài đã tạo cho tranh những lớp màu sâu thẳm, ẩn hiện tinh tế rất gần gũi với phong cách sơn dầu (Hình 1.51)
Hình 1 51 Tranh họa sĩ Nguyễn Gia Trí
- Hình tượng phố cổtrong tranh tường
Hình 1 52 Phố cổ Hà Nội là hiện hữu của Kinh thành Thăng Long xưa
Phố bích họa Phùng Hưng được xây dựng dựa trên cơ sở chương trình
Chương trình "Đưa nghệ thuật vào không gian sống" được thực hiện bởi UN-Habitat và Quỹ giao lưu quốc tế Hàn Quốc, phối hợp với UBND quận Hoàn Kiếm, nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống thông qua nghệ thuật.
Phố bích họa Phùng Hưng khắc họa một “không gian ký ức” sống động, với những con phố nghề trầm lắng, gánh hàng hoa đầy chất thơ và hình ảnh ông đồ bên mực tàu giấy trong dịp Tết Trong bối cảnh không gian công cộng ngày càng bị thu hẹp, việc gìn giữ và phát triển một không gian văn hóa đặc sắc của Hà thành là điều vô cùng quý giá và đáng trân trọng.
- Hình tượng phố cổ trong Điêu khắc
Hình 1 53 Hình ảnh phố cổtrong điêu khắc
Hình tượng phố cổ trong điêu khắc hiện nay chưa phổ biến, nhưng vẻ đẹp hoài niệm của nó khiến các nghệ nhân chăm chút và tỉ mỉ trong từng tác phẩm Sự đầu tư nghiêm túc từ đội ngũ nghệ nhân đã tạo ra những bức tranh sống động, hoàn hảo và mang đậm hình tượng nguyên mẫu, như mô hình tượng phù điêu phố cổ Hà Nội.
Hình ảnh phố cổ được thể hiện qua những chi tiết uốn lượn mềm mại và tinh tế, tạo nên một không gian nhẹ nhàng, tĩnh lặng Khác với sự ồn ào, tấp nập của xã hội hiện đại, bức tranh này phản ánh cuộc sống bình yên, chậm rãi của một vùng phố cổ xưa.
-Phố cổ qua ký họa của các họa sĩ quốc tế
Gần 500 họa sĩ quốc tế, bao gồm kiến trúc sư và những người đam mê ký họa từ 6 đến 70 tuổi, đã tụ hội tại Hà Nội trong sự kiện Ký họa châu Á - Hà Nội 2019 Đến từ 18 quốc gia khác nhau, họ đã mang đến những cảm xúc và sáng tạo độc đáo của mình.
“nhuộm màu phố cô” qua những bức tranh sinh động trong những ngày của mùa thu Hà Nội (Hình 1.54)
Hình 1 54 Phố cổ qua ký họa của các họa sĩ quốc tế
- Hình tượng phố cổ trong ảnh nghệ thuật
Phố cổ Hà Nội là nguồn cảm hứng bất tận cho các nhiếp ảnh gia, giúp họ ghi lại những khoảnh khắc đẹp về cuộc sống con người và cảnh sắc nơi đây.
Hình 1 55 Một góc phố cổ Hà Nội
- Không gian trình diễn Phố cổ Hà Nội
Chương trình “Sắc 16” diễn ra tại trung tâm Văn hoá Phố cổ, 50 Đào Duy Từ, Hàng Buồm, Hoàn Kiếm, Hà Nội, bao gồm các hoạt động trình diễn Áo dài dân tộc, âm nhạc truyền thống, biểu diễn nghệ thuật và triển lãm gốm.
Hình 1 56 Độc đáo trình diễn Áo dài trên phố cổ Hà Nội
Thời trang lấy cảm hứng từ hình tượng phố cổ Hà Nội
-Bộsưu tập “Hà Nội 36 phốphường” của NTK trẻ Lê Phạm Xuân Nga
Bộ sưu tập “Hà Nội 36 phố phường” của nhà thiết kế trẻ Lê Phạm Xuân nổi bật với sự kết hợp độc đáo giữa chất liệu truyền thống và xu hướng hiện đại, mang đến những sản phẩm thời trang đầy tính nghệ thuật và sáng tạo.
Khung cảnh yên bình của Hà Nội, đặc biệt là khu phố cổ với những gánh hàng rong và món ăn vặt gắn liền với ký ức tuổi thơ, tạo nên một bức tranh sống động Sự kết hợp giữa nét cổ kính của Hà Nội và thời trang đương đại thể hiện qua chất liệu và kỹ thuật thủ công truyền thống, mang đến một cái nhìn mới mẻ về văn hóa và di sản của thành phố.
Hình 1 57 Bộsưu tập “Hà Nội 36 phốphường” của NTK trẻ Lê Phạm Xuân
Ngoài ra, hình ảnh phố cổ là biểu tượng được các nhà thiết kế đưa lên trang phục truyền thống (Hình 1.58, 1.59, 1.60)
Hình 1 58 Bộsưu tập Trái tim hồng của Hoa hậu Ngọc Hân và
Hình 1 59 Bộsưu tập Phố cổ của
Charming Lys Hình 1 60 Bộsưu tập Song xưa phốcũ của NTK Duyên Hương