Chiếc ghế bạn đang ngồi, ngôi nhà bạn đang ở, chiếc smartphone mà bạn mang theo bên người mỗi ngày, hay đơn giản hơn là logo của các nhãn hàng nổi tiếng,… Tất cả những gì xung quanh bạn, mọi thứ do con người làm ra đều đã được thiết kế, dù là ý thức hay vô thức. Chỉ vỏn vẹn một từ “thiết kế“ nhưng ta có thể cảm nhận được nó thể hiện sự đổi mới, sáng tạo.
NGHIÊN CỨU VỀ ỨNG DỤNG DESIGN THINKING TRONG NỘI THẤT Lê Minh Phƣơng Khoa Kiến trúc – Mỹ thuật, trường Đại học Cơng nghệ TP Hồ Chí Minh (HUTECH) TĨM TẮT Chiếc ghế bạn ngồi, nhà bạn ở, smartphone mà bạn mang theo bên người ngày, hay đơn giản logo nhãn hàng tiếng,… Tất xung quanh bạn, thứ người làm THIẾT KẾ , dù ý thức hay vô thức Chỉ vỏn vẹn từ “THIẾT KẾ“ ta cảm nhận thể đổi mới, sáng tạo Thiết kế mang ý nghĩa rộng, không vẽ vẽ, mà tinh thần nghiên cứu, tính tốn, lên ý tưởng, dựng mơ hình Dù thiết kế nhanh hay thiết kế quy mô địi hỏi tính nghiên cứu cao tất thiết kế mang giá trị riêng Ngày nay, cách kết hợp với công nghệ, nhiều thiết kế trờ nên vượt bậc sức mong đợi người, thiết bị, cơng trình đại, thông minh, thu hút ý gây ấn tượng mạnh Từ khóa: Design thinking, sáng tạo, tư duy, thiết kế, ý tưởng TỔNG QUAN Có lẽ ý nghĩa quan trọng thiết kế làm cho ý tưởng trở nên hữu hình, trở thành thực Ý tưởng hình thành từ tư sáng tạo nguồn cảm hứng bay bổng Thế nhưng, chất thiết kế đặt người làm trọng tâm, vấn đề liên quan đến thiết kế xoay quanh người Bất thứ trở thành đối tượng thiết kế, chẳng hạn quần áo, thương hiệu, trường học, linh kiện điện tử,… Việc tạo hình trực tiếp đối tượng nghề gốm, công việc kỹ thuật, lập trình, thiết kế đồ họa xem vận dụng tư thiết kế Tóm lại, "Thiết kế" danh từ thứ tạo người, bên cạnh đó, cịn động từ q trình tạo ra, thực hóa ý tưởng Về bản, thiết kế bao hàm vật, tượng, hành động có liên quan đến sáng tạo, cải cách, phát triển, phục vụ cho người VÌ SAO PHẢI THIẾT KẾ? Đầu tiên, ta tìm hiểu tầm quan trọng thiết kế thương mại thời đại 4.0 ngày Trong giới mà cạnh tranh ngày tăng cao, có phong cách, chủ đề riêng quan trọng cho doanh nghiệp, tổ chức nào, mục đích giúp thương hiệu dễ nhận biết Logo công ty đường nhanh để nhận diện thương hiệu Những nhãn hàng tiếng giới Apple, Google, Nike hay KFC nhận diện với logo họ Thiết kế logo hay nói cách khác tạo thương hiệu riêng tập đoàn dù lớn hay nhỏ công đoạn vô quan trọng thiếu đường kinh doanh Sản phẩm GIAO TIẾP nhãn hàng người tiêu dùng Vẻ thẩm mỹ thiết kế truyền đạt thông điệp mà từ ngữ hay quảng cáo khơng thể làm được, nói cách khác, thiết kế hoạt động kênh truyền thông với người tiêu dùng Bố cục thiết kế hợp lý, màu sắc nhấn nhá tinh tế tạo ấn tượng tăng thu hút khách hàng Một thiết kế tốt tác động vào thị giác người tiêu dùng từ phút Vì thế, sản phẩm dù có cơng tốt khơng thẩm mỹ, khơng tinh tế đa phần chịu thiệt thịi trước sản phẩm cơng lại đầu tư thẩm mỹ 71 Hình 1- Hình 2: Kệ sách Ngơi nhà nơi bình yên sống người Ở đó, vui buồn hay trạng thái cảm xúc khác thể cách tự nhiên, thoải mái Thiết kế nội thất cho nhà không làm cho không gian sống trở nên ấn tượng, đẹp đẽ mà tác động trực tiếp đến sức khỏe, tinh thần, tâm trạng người Vì thế, thiết kế nội thất, cần chọn gam màu mang đến hài hòa, dễ chịu nhất, đồng thời sử dụng bố trí nội thất cho hợp lý, khoa học để sinh hoạt nhà trở nên thuận tiện, dễ dàng, khơng gây khó khăn, trở ngại hay khó chịu Thiết kế diễn ngày, tất “thiết kế” mức độ đó, từ giáo viên dạy học bố trí giảng, người nội trợ bố trí thực đơn cho bữa ăn Với cơng trình cơng cộng, ngồi kiến trúc nội thất giữ vai trị quan trọng việc cải thiện tâm trạng, sức khỏe tinh thần làm việc, với bệnh viện, trường học hay văn phịng Với cơng ty, thiết kế nội thất đẹp làm tinh thần nhân viên vui vẻ, phấn chấn, từ hiệu làm việc cao Đặc biệt, khách hàng có thiện cảm ấn tượng tốt cơng ty, từ hợp đồng nhiều hơn, doanh thu không ngừng tăng lên Thiết kế nội thất lại quan trọng với cửa hàng, nhà hàng, quán café hay địa điểm vui chơi giải trí, giúp thu hút khách hàng nhiều Có thể nói, vai trị thiết kế vơ quan trọng, thiết kế tạo cạnh tranh lớn nhãn hàng, doanh nghiệp Chú trọng vào thiết kế để xây dựng thương hiệu, tạo sản phẩm giúp đẩy nhanh chiến lược kinh doanh Còn với nhà ở, cơng trình cơng cộng, thiết kế tốt đem lại thoải mái, tiện nghi, thẩm mỹ Cái đẹp khơng để ngắm, mà cịn phải cảm nhận, thiết kế tồn xung quanh ta, làm cho sống ta tốt đẹp hơn, phát triển DESIGN THINKING Sáng tạo cần thúc đẩy thấu hiểu, nắm bắt người muốn cần sống, người thích khơng thích sản phẩm Trước bàn đến “Design Thinking”, ta cần phải hiểu Design Design dịch tiếng Việt “Thiết kế” Bản thân từ mang ý nghĩa rộng chuyển ngữ ứng dụng hoàn cảnh Việt Nam đơn giản hóa nhiều Một cách tổng quát, “Thiết kế” nên hiểu trình đưa ý tưởng thành thực Hiện thực hóa ý tưởng thành ngơi nhà vẽ kiến trúc, thực hóa ý tưởng biến thông điệp 72 trở thành poster, banner quảng cáo,… Tất thành phẩm tạo kết trình người làm thiết kế biến thứ trừu tượng thành thứ rõ ràng hơn, sử dụng Vậy Design Thinking gì? Theo Tim Brown – CEO IDEO, người khởi xướng thuật ngữ Design Thinking, Design Thinking phương thức sử dụng nhạy cảm vào cách tư thiết kế để giải vấn đề có ý nghĩa với người Ví dụ nhà bác học Thomas Edison, biết ông người tạo bóng đèn điện người biết ơng người phát triển hệ thống mạng lưới phát điện truyền tải điện Rõ ràng hai thứ bóng đèn trở thành vô dụng Thiên tài Edison nằm chỗ ơng có khả hình dung rõ ràng người dùng muốn gì, cần sử dụng phát minh ơng Vì ơng xây dựng thứ xoay quanh nhu cầu người, giải cụ thể vấn đề người dùng mắc phải hệ thống phát minh đơn lẻ, rời rạc, chắp vá Dù Steve Jobs nhà thiết kế ông người đề xướng sớm định nghĩa mà gọi tư thiết kế (Design Thinking) Theo ông, sản phẩm, giao diện tiếp thị Apple thiết kế tỉ mỉ để đáp ứng nhu cầu mong muốn người dùng Đối với hàng triệu khách hàng trung thành Apple tồn giới, sản phẩm Apple ln dẫn đầu xu hướng làm họ hài lịng Hình 3: Giường ngủ Hình 4: Bàn làm việc Design Thinking tập hợp nguyên tắc cách thức nhà thiết kế làm việc Từ việc đặt vào thân người tiêu dùng, thấu hiểu suy nghĩ họ, làm cho ý tưởng đón nhận hữu ích Tư thiết kế khơng thứ dành riêng cho người có khiếu mà hồn tồn học rèn luyện Một ngưới có tư thiết kế tốt có tính cách nào? Theo Tim Brown, không cần phải người học chuyên ngành thiết kế có tư kiểu Design Phải nhiều năm trời làm việc vất vả để đạt phong cách, mang lại cho nhìn đầy đủ đơn giản design thinking Rằng cơng cụ mạnh mẽ sử dụng có hiệu quả, trở thành tảng định hướng thương hiệu việc kinh doanh thiết kế Sự sáng tạo kết hợp với trải nghiệm đời sống khai mở kiểu tư Sau giai đoạn đặc trưng nhất: 3.1 Đồng cảm Giai đoạn trình Tư thiết kế đạt đến thấu hiểu đồng cảm với vấn đề mà bạn hướng đến Điều địi hỏi phải tìm hiểu nhiều lĩnh vực quan tâm thơng qua việc quan sát, thấu hiểu với người, để hiểu trải nghiệm mong muốn họ Đồng cảm điều cốt yếu trình thiết kế lấy người làm trung tâm, đồng cảm chìa khóa để nhà thiết kế gạt sang bên định kiến giới này, từ đạt đến thấu hiểu với người dùng nhu cầu họ 73 3.2 Quan sát phân tích Đây lúc cá tính “đồng cảm” phát huy Bạn cần hiểu đối tượng đối tượng Giai đoạn quan sát giúp nhà thiết kế tập hợp ý tưởng nhận điểm đặc trưng, chức sản phẩm cần có Hình 5: Steve Job Hình 6: Iphone – biểu tượng sang tạo 3.3 Tƣởng tƣợng sáng tạo Các nhà thiết kế sẵn sàng bắt đầu tạo ý tưởng đảm bảo hiểu người dung nhu cầu họ giai đoạn Đồng cảm Với tảng vững vàng thế, bạn bắt đầu “suy nghĩ bên hộp” để xác định giải pháp cho sản phẩm, nghiên cứu tìm kiếm phương thức thay Tưởng tượng nghệ thuật, Brainstorm Worst Possible Idea thường dùng cách kích thích suy nghĩ tự mở rộng không gian vấn đề Nhận nhiều ý tưởng giải pháp cho vấn đề giai đoạn bắt đầu Tưởng tượng điều quan trọng Bạn nên chọn kỹ thuật Tưởng tượng phù hợp với để giúp bạn nghiên cứu kiểm tra ý tưởng, từ tìm cách tốt nhất, để giải vấn đề Tiếp theo lúc địi hỏi sáng tạo, khơng cần nhiều thời gian lý luận, đơn giản vạch tất ý tưởng đưa bước trước Có thể áp dụng brainstorming lần để phát triển, tăng cường sáng tạo, “vứt hộp” 3.4 Dựng mẫu Design Thinker đặt câu hỏi tìm cách khai phá đến tận ngõ ngách theo tất hướng Phương pháp địi hỏi khơng cách khác phải thử, đơi thử theo hướng hồn tồn ngược lại khơng liên quan với ý tưởng sẵn có Dựng lên loạt phiên thu nhỏ sản phẩm có tính đặc trưng khác nhau, sau nghiên cứu ưu điểm khuyết điểm Đây giai đoạn thử nghiệm, mục tiêu để xác định giải pháp tốt nhất, giải pháp thực hành trình dựng mẫu và, nghiên cứu, chấp nhận, phát triển kiểm tra lại lần Ở phần cuối giai đoạn này, nhà thiết kế có ý tưởng tốt hạn chế vốn có sản phẩm, vấn đề hữu, sở hữu tầm nhìn tốt hơn, am hiểu cách hành xử, suy nghĩ, cảm nhận người dùng thực thụ tương tác với sản phẩm cuối 74 3.5 Cộng tác Các sản phẩm dịch vụ ngày phức tạp, dù thiên tài khó tự làm thứ Design Thinker hiểu người có góc nhìn khác nhau, trải nghiệm khác nhau, kết hợp mang lại giải pháp khơng ngờ đến, vượt ngồi tầm nhìn cá nhân đơn lẻ Chuyên viên thiết kế hay nhà đánh giá kiểm tra nghiêm ngặt sản phẩm hồn Đây giai đoạn cuối mơ hình giai đoạn KẾT LUẬN Thiết kế nội thất đòi hỏi thấu hiểu người họ, tùy vào đặc điểm người, nội thất phải tương ứng Chúng ta nên tập trung vào yếu tố thiết yếu nhất, không xa vời đưa trở nên phức tạp mức cần thiết Hãy đưa sản phẩm bạn túy nguyên Đừng cố tìm cách phức tạp hóa hình dạng, làm hoạt động hiệu gần gũi với người, xem xét tồn diện đó, chẳng hạn đảm bảo tính sáng tạo, hữu ích, thẩm mỹ, dễ hiểu, thân thiện mơi trường… Đừng làm cách tùy ý hay ngẫu nhiên Sự cẩn thận, tỉ mỉ xác tới chi tiết nhỏ thiết kế cách thể tôn trọng trách nhiệm người thiết kế TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] Các yếu tốt nguyên tắc thiết kế, http://www arena-multimedia.vn/content/cac-yeu-to-vanguyen-tac-trong-thiet- ke, xem 12/4/2019 [2] Design thinking, http:// www.linkedin.com/pulse/design-thinking [3] Design thinking lấy người làm trọng tâm, http://quanart.wordpress.com/2013/04/18/designthinking-tu-duy-giai-quyet-van-de-lay-con-nguoi-lam-trung-tam [4] Sự thay đổi thiết kế tương lai, https://idesign.vn/i-gallery/ban-luan-ve-su-thay-doi-tronglinh-vuc-thiet-ke-va-vai-tro-cua-nha-thiet-ke-o-tuong-lai-73849.html 75 ... arena-multimedia.vn/content/cac-yeu-to-vanguyen-tac -trong- thiet- ke, xem 12/4/2019 [2] Design thinking, http:// www.linkedin.com/pulse /design- thinking [3] Design thinking lấy người làm trọng tâm, http://quanart.wordpress.com/2013/04/18/designthinking-tu-duy-giai-quyet-van-de-lay-con-nguoi-lam-trung-tam... tượng thành thứ rõ ràng hơn, sử dụng Vậy Design Thinking gì? Theo Tim Brown – CEO IDEO, người khởi xướng thuật ngữ Design Thinking, Design Thinking phương thức sử dụng nhạy cảm vào cách tư thiết... phát triển DESIGN THINKING Sáng tạo cần thúc đẩy thấu hiểu, nắm bắt người muốn cần sống, người thích khơng thích sản phẩm Trước bàn đến ? ?Design Thinking? ??, ta cần phải hiểu Design Design dịch