BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ NGUYỄN KIM CƯƠNG PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC CHẤT LƯỢNG CAO TRONG LĨNH VỰC DU LỊCH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN DU LỊCH ĐỒNG THÁP NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ - 80340410 SKC006641 Tp Hồ Chí Minh, tháng 04/2020 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ NGUYỄN KIM CƯƠNG PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC CHẤT LƯỢNG CAO TRONG LĨNH VỰC DU LỊCH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN DU LỊCH ĐỒNG THÁP NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ - 8340410 Đồng Tháp, tháng 4/2020 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ NGUYỄN KIM CƯƠNG PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC CHẤT LƯỢNG CAO TRONG LĨNH VỰC DU LỊCH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN DU LỊCH ĐỒNG THÁP NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ - 8340410 Người hướng dẫn khoa học: TS PHẠM XUÂN THU Đồng Tháp, tháng 4/2020 Quản lý NH - KS 5 Điều hành tour/ Hướng dẫn viên quốc tế 6 Quản lý nguồn nhân lực 7 Khác (Xin ghi cụ thể) 8 Câu 15: Nguyên nhân việc mong muốn đào tạo thêm là: Để chuẩn bị công tác Để phát triển nghề nghiệp 1 tới Để nâng cao vị trí, uy tín cá nhân 2 Để tăng lương, tăng thu nhập 3 Khơng thích nghề làm Để dự phịng việc Lý khác (Xin ghi cụ thể): 4 5 6 7 Câu 16:Theo Ông/Bà, mức tiền lương/thu nhập so với trình độ? Cao Khá cao Tương xứng Thấp Quá thấp Khó đánh giá 5 4 3 2 1 6 Câu 17: Để nâng cao trình độ tay nghề cho người lao động, theo ý kiến Ông/Bà, doanh nghiệp cần ưu tiên thực giải pháp gì? (chọn giải pháp quan trọng nhất) Có quy hoạch đào tạo, bồi dưỡng dài hạn ngành nghề chuyên môn 1 Cần có sách ưu tiên đào tạo, bồi đường tài trẻ 2 Có sách thu hút, ưu đãi người tài, mạnh dạn tuyển dụng bên 3 Nâng bậc lương cho người tự học chuyên môn cao 4 Hỗ trợ vật chất, tinh thần, thời gian cho người nâng cao chuyên môn 5 Tổ chức cho nhân viên tiếp cận, trao đổi chuyên môn bên 6 Gửi nhân viên đào tào nâng cao trình độ nước 7 Gửi nhân viên đào tào khóa thực tế khu điểm du lịch 8 Ý kiến khác (ghi cụ thể):……… ………………………………… 9 110 B MỘT SỐ THÔNG TIN CÁ NHÂN Câu Xin vui lòng cho biết độ tuổi Ông/Bà (Xin chọn số) Dưới 25 1 Từ 41 - 45 5 Từ 26 - 30 2 Từ 46 - 50 6 Từ 31 - 35 3 Từ 51 - 55 7 Từ 36 - 40 4 Trên 55 8 Câu Giới tính Nam 1 Nữ 2 Xin chân thành cám ơn ý kiến đóng góp quý báu Ông/Bà Ngày tháng năm 20 Người vấn 111 NGUỒN NHÂN LỰC CHẤT LƯỢNG CAO LĨNH VỰC DU LỊCH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN DU LỊCH ĐỒNG THÁP Nguyen Kim Cuong Trường Đại học Sư phạm Kỹ Thuật Tp.HCM TÓM TẮT Việc “Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao lĩnh vực Du lịch Công ty cổ phần Du lịch Đồng Tháp” thực với mục tiêu tìm hiểu sở lý luận nguồn nhân lực nguồn nhân lực chất lượng cao, đồng thời tổng quan nghiên cứu liên quan; từ xác định yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng nguồn nhân lực Công ty cổ phần du lịch tỉnh Đồng Tháp Các phương pháp nghiên cứu định tính việc vấn sâu lực lượng lao động Từ kết nghiên cứu, luận văn đề xuất số giải pháp để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực lĩnh vực Du lịch Công cổ phần du lịch Đồng Tháp Nâng cao chất lượng phục vụ lao động trực tiếp Một chất lượng phục vụ nâng cao đánh giá từ phản ánh tích cực khách hàng Từ đó, mang lại hiệu kinh doanh cho tồn cơng ty Tạo nên uy tín chất lượng thương hiệu du lịch cho Cơng ty du lịch Đồng tháp Từ khóa: Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao ABSTRACT The development of "high-quality human resources in the field of tourism at Dong Thap Tourism Joint Stock Company" is done with the aim of understanding the theoretical basis of high-quality human resources and copper time overview of related studies; thereby determining the factors affecting the quality of human resources in Dong Thap Tourism Joint Stock Company Qualitative research methods by in-depth interviews with the labor force The results of the study were determined to have factors affecting the quality of human resources at the Company: Assessment of fitness, mental capacity, Training methods and costs, Salary regimes and fairness, muscle vocational training and development association, job position characteristics, support from superiors and peers From the research results, the thesis proposes a number of solutions to improve the quality of human resources in the field of Tourism at Dong Thap Tourism Joint Stock Company Improve the quality of service of direct labor Once the quality of service is improved, it is assessed from the positive feedback of customers Since then, 112 bringing business efficiency to the entire company Creating a quality reputation for a tourism brand for Dong Thap Tourism Company Keywords: Developing high quality human resources Đặt vấn đề Nguồn nhân lực nguồn lực có vai trị quan trọng định thành bại kinh tế đất nước Đầu tư cho nguồn nhân lực đầu tư mang lại hiệu lâu dài bền vững Tại Đồng Tháp ngành dịch vụ, du lịch xác định ngành kinh tế mũi nhọn, nằm chiến lược phát triển kinh tế năm tới tỉnh nhà Tuy nhiên, việc khó khăn trước mắt phát triển nguồn nhân lực số lẫn chất lượng thời gian tới, đồng thời phù hợp với tình hình chung tồn giới Riêng lĩnh vực Du lịch giai đoạn nguồn nhân lực tình trạng “thừa nguồn thiếu chất” thực trạng Cơng ty Du lịch Đồng Tháp Nhận thức điều Lãnh đạo công ty du lịch Đồng Tháp tâm đào tạo xây dựng đội ngũ nguồn nhân lực chất lượng cao, xác định việc phát triển lâu dài bền vững Tuy nhiên, cịn gặp khơng khó khăn việc lựa chọn sở cách thức đào tạo chất lượng Qua trình tìm hiểu thực trạng chung doanh nghiệp tình hình thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng cao cho tương lai Khái niệm nguồn nhân lực chất lượng cao Có nhiều khái niệm khác nguồn nguồn nhân lực chất lượng cao qua trình nghiên cứu từ việc kế thừa cơng trình khoa học nước, theo tác giả nguồn nhân lực chất lượng cao (NNLCLC) là: NNLCLC phận nguồn nhân lực, có trình độ học vấn chun mơn cao;có kỹ (kỹ quản lý, kỹ mềm, kỹ nghề) giỏi, (phát triển qua đào tạo trường lớp, qua lao động thực tế) có khả thích nghi nhanh với diễn biến thay đổi môi trường hoạt động (về quản lý, cơng nghệ, thị trường, hội nhập); 113 lực nhân chất tốt, có khả ứng dụng cách tinh vi tri thức, kỹ qua đào tạo (trường lớp, làm việc thực tế) vào trình lao động sản xuất nhằm đem lại suất, chất lượng hiệu cao Như vậy, NNLCLC hiểu bao gồm lực lượng: nhà khoa học công nghệ, nhà quản lý kinh doanh giỏi, chuyên gia đầu ngành; đội ngũ CNKT lành nghề; người lao động (công nhân, nông dân) có khả vận dụng kiến thức khoa học - kỹ thuật, công nghệ vào sản xuất;… Trong phạm vi luận văn này, tác giả tập trung nghiên cứu ba (03) nhóm nhân lực cốt yếu ngành Du lịch: Nhân lực lãnh đạo quản lý; Nhân lực CMKT gồm đội ngũ chuyên môn, cử nhân đại học, cao đẳng trung cấp nghề; Nhân lực kỹ gồm đội ngũ người có sở trường giao tiếp, khả thích nghi, thích ứng cao với u cầu cơng việc địi hỏi tính sáng tạo, nhạy bén xử lý tình Đánh giá nguồn nhân lực Công ty du lịch Đồng Tháp - Đặc điểm nguồn nhân lực chất lượng cao đánh giá qua trí lực: Trong đánh giá thơng qua trình độ văn hóa trình độ chun mơn nghiệp vụ ngành Tính đến cuối năm 2018 tỷ lệ NLĐ chưa tốt nghiệp THPT 7%/ tổng số CBCNV chủ yếu lao động phổ thông, tạp vụ, phụ bếp…Đây số NLĐ cịn lại q trình tuyển dụng trước cịn lại Kể từ năm 2014 trở lại yêu cầu tuyển dụng đòi hỏi tốt nghiệp PTTH 114 Về trình độ chun mơn nghiệp vụ: Cơ cấu CB – CNV theo trình độ chun mơn thực tế có Lấy số liệu Công ty du lịch thời điểm đánh giá Dựa theo bảng (2.2) đánh giá thực trạng NNL trình độ ngày đuợc nâng cao, tính đến cuối năm 2018 số luợng CB- CNV có trình từ cao đẳng trở lên tăng rõ rệt nhờ vào yếu tố chủ quan khách quan Số luợng sinh viên tốt nghiệp chuyên ngành truờng ngày nhiều Ngoài ra, xu huớng người lao động muốn nâng cao kiến thức trình độ chun mơn, mục đích nhu cầu lương lo cho đời sống, họ muốn phấn đấu đạt vị trí định đơn vị Riêng lực luợng trung cấp nghề lại giảm đáng kể, phần lớn nhu cầu học đại học cao đẳng NLĐ ngày nhiều, số lượng học nghề tạp trung phần lớn khu công nghiệp lớn, thành phố lớn - Nguồn nhân lực chất lượng cao đánh giá qua thể lực: Được đánh giá thơng qua độ tuổi giới tính 115 Người LĐ 26 tuổi có 38 người (chiếm 24.5%), Đây lực lượng trẻ, thường tuyển dụng có nhiều sức khỏe động dám nghĩ dám làm, dễ thích nghi với mơi trường làm việc, tiếp cận kiến thức nhanh, lại kinh nghiệm chí chưa có chút kinh nghiệm chuyên môn cả, lực lượng kế cận bổ sung cho độ tuổi Trong tổng số CB-CNV tính đến 31/12/2018, số lượng cán nữ 83 người chiếm 54%, cán nam 72 người chiếm 46% tổng số CB- CNV Ngành du lịch ngành đặt thù cần nhiều kỹ phục vụ, lắng nghe, chịu đựng lý lực lượng lao động nữ ưu tiên tuyển dụng đầu vào trình 116 tham gia đào tạo nên lực lượng nam nữ chưa cân đối, nhiên chênh lệch không cao, thực tế tỷ lệ nảy phù hợp với ngành - Nguồn nhân lực chất lượng cao đánh giá qua tâm lực: Khảo sát thái độ làm việc người lao động Công ty: Theo bảng khảo sát, phản ánh thái độ làm việc nhân viên công ty sau Kết đánh giá tinh thần trách nhiệm (đạt 3.53%) xem tốt, u thích cơng việc nên người nhân viên làm việc có tinh thần trách nhiệm, công tác 117 phục vụ tốt nhận hài lòng khách hàng niềm vui nhân viên Bên cạnh đó, mối quan hệ (đạt 3.61%) số lý tưởng làm nên mối quan hệ nhân viên tốt mang lại kết làm việc cao, nhiên việc bao che cho có sai phạm vấn nạn mối quan hệ tốt đồng nghiệp quan, từ dẫn đến sai xót q trình thực cơng tác chun mơn Tinh thần hỗ trợ đồng nghiệp đánh giá (đạt 3.48%) Điều phản ánh người LĐ chưa thật hết lịng hỗ trợ để hồn thành nhiệm vụ, cịn lại tính chất ganh tỵ, thua làm việc chung nhóm Với kết khảo sát cho thấy việc xây dựng mối quan hệ nội cấp quản lý với nhân viên, nhân viên với chưa tốt, cịn tình trạng CBQL tỏ thái độ quyền hành trước mặt nhân viên, độc tài, không chịu lắng nghe ý kiến nhân viên, từ tạo khoảng cách với họ, thông thường CBQL phân công, giao việc không quan tâm, chia sẽ, hay động viên nhân viên q trình thực cơng việc, thiếu trách nhiệm kiểm tra đôn đốc phần việc giao Chính thế, việc đánh giá cán quản lý thấp, nguyên nhân tạo nên đoàn kêt nội Giải pháp phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao Cơng ty Nhóm giải pháp tổng thể: Đổi nhận thức việc xây dựng phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao lĩnh vực du lịch NNLCLC ngành dịch vụ thu dụng nhiều lao động đòi hỏi nhiều kỹ chuyên nghiệp du lịch cần phải nhìn nhận Theo đó, đổi tư phát triển NNLCLC coi giải pháp trước Cần phải nhận thức cho NNLCLC Theo NNLCLC cao khơng thiết phải tập hợp người có học vị cao mà người giỏi quản lý, chuyên mơn, tay nghề, có tính kỷ luật, ý thức trách nhiệm cao cơng việc có khả thích ứng cao thay đổi môi trường Đào tạo NNLCLC phải gắn với chiến lược phát triển ngành Du lịch chiến lược phát triển kinh tế - xã hội đơn vị nơi quy 118 hoạch phát triển ngành, nhu cầu thị trường lao động Tuân thủ quy luật cung – cầu lao động kinh tế thị trường để mở rộng quy mô đào tạo, điều chỉnh cấu đào tạo theo trình tái cấu trúc lĩnh vực hoạt động sản xuất ngành, nâng cao chất lượng đào tạo, huy động đảm bảo nguồn vốn cho đào tạo nhân lực Tăng cường vốn đầu tư cho phát triển nhân lực chất lượng cao cho lĩnh vực du lịch công ty Một vấn đề đặt cần phải cải tiến phương thức hỗ trợ đào tạo NNL cho lĩnh vực Du lịch Thực tế hoạt động cho thấy cần thiết phải thay đổi phương thức việc tiếp nhận nguồn vốn đào tạo từ Chính quyền địa phương: Việc hỗ trợ nguồn vốn đào tạo thông qua trường đào tạo nghề địa phương phần giúp hỗ trợ phát triển NNL cho doanh nghiệp ngành địa phương, nhiên, chương trình đào tạo NNL trường đào tạo nghề không gắn với thực tế kinh doanh doanh nghiệp, phuơng pháp khơng phù hợp hiệu đào tạo không cao dẫn đến hiệu hỗ trợ vốn thông qua đào tạo NNL cho doanh nghiệp thấp Giải pháp chung giáo dục đào tạo NNLCLC NNLCLC NNL cung ứng đầu vào cho tất ngành nghề chủ yếu đào tạo thông qua hệ thống giáo dục đại học Nhanh chóng đổi tồn diện giáo dục đại học, tạo chuyển biến chất lượng, hiệu quy mô, đáp ứng yêu cầu chiến lược phát triển kinh tế - xã hội chung tỉng Đồng Tháp chiến lược phát triển ngành nghề, có ngành Du lịch Trên sở đó, giải pháp cần thực là: Xây dựng chương trình đào tạo nghề phải gắn liền thực hành nghề nghiệp, thực liên kết đào tạo theo phương thức liên kết “ba nhà”: Nhà nước - nhà trường nhà doanh nghiệp khu tuyến kinh doanh dịch vụ theo hai hướng: liên kết với doanh nghiệp có vốn đầu tư nước để đào tạo, bồi dưỡng NNL chỗ trường nghề; liên kết với sở có lực đào tạo - huấn luyện để nâng cao tay nghề cho người lao động nơi làm việc 119 Giải pháp phát triển nhân lực cho lĩnh vực du lịch Phát triển hệ thống giáo dục đào tục nhân lực cho lĩnh vực du lịch dựa sở trường (Trường Trung cấp Du lịch Tp HCM, Trường trung cấp du lịch cần thơ, …) với trường đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp, trường nghề, v.v địa phương lân cận Cần Thơ, Vĩnh Long… để từ có kế hoạch cho việc đào tạo theo địa phù hợp với tiêu chuẩn mà doanh nghiệp đặt lễ tân, phục vụ bàn, buồng, huớng dẫn viên du lịch, kỹ thuật viên vi tính, cử nhân ngoại ngữ, v.v nhằm đào tạo đội ngũ học viên, sinh viên có tay nghề để đáp ứng yêu cầu ngành Ngoài NNL phục vụ cho hoạt động ngành phục vụ dịch vụ Ăn, Nghỉ dưỡng Lữ hành cần trọng đào tạo NNL cho lĩnh vực phụ trợ cho hoạt động ngành làm sản phẩm thủ công, làng nghề phục vụ du khách Đây ngành tăng thêm cho việc cung cấp mơ hình dịch vụ du lịch đa dạng, tạo cảm hứng loại hình kinh doanh cho du lịch tỉnh nhà Nhóm giải pháp nâng cao tình trạng thể lực nguồn nhân lực NNLCLC NNL phải đảm bảo thể lực, tầm vóc sức khỏe cho cơng việc đảm nhận Cùng với việc nâng cao trình độ văn hố, trình độ chun mơn, trình độ ngoại ngữ, việc nâng cao tình trạng sức khỏe, nâng cao chất lượng sống, cải thiện môi trường sống cho nhân viên lâu năm gắn bó với doanh nghiệp tiền đề quan trọng cho vấn đề nâng cao chất lượng NNL đầu vào ngành thông qua: (a) Nguồn chi thăm khám sức khỏe định kỳ cho cán nhân viên tồn cơng ty; (b) Đẩy mạnh phịng chống ngăn ngừa bệnh truyền nhiễm, giảm mạnh tai nạn nghề nghiệp; (c) Đẩy mạnh hoạt động vệ sinh môi trường, cải thiện môi trường sống mơi trường làm việc (mơi trường khơng khí, nước, ánh sáng…) cho người lao động; (d) Tăng cường công tác truyền thông, giáo dục sức khỏe tăng cường khám chữa bệnh cho người lao động 120 Kết luận Sự phát triển ngành Du lịch tỉnh quy mô đạt tới mức độ định, địi hỏi phải có chuyển đổi chất, tức cần phải chuyển sang giai đoạn cao mặt giá trị gia tăng Để có bước chuyển đổi chất, ngành Du lịch buộc phải cải tiến phương pháp phục vụ theo yêu cầu chuẩn gắn với việc tái cấu trúc lại lực lượng lao động theo hướng nâng cao chất lượng NNL để khai thác tốt nguồn nhân lực, nâng cao suất lao động lực quản lý nhằm gia tăng khả cạnh tranh ngành Tuy nhiên, NNL qua đào tạo có chun mơn nghiệp vụ, có tay nghề có chất lượng ngành thiếu yếu, hay nói nguồn nhân lực lĩnh vực Công ty năm gần tình trạng “thừa lượng thiếu chất” Qua trình nghiên cứu, luận văn tập trung giải vấn đề sau: Một là, cần hệ thống hoá cách chọn lọc sở lý luận NNL quan điểm NNLCLC; khẳng định việc nghiên cứu phát triển NNLCLC có sơ sở lý luận thực tiễn để vận dụng vào việc phân tích đánh NNLCLC cho ngành nghề định, đặc biệt lĩnh vực dịch vụ, du lịch Hai là, đánh giá trình phát triển lĩnh vực kinh doanh dịch vụ, du lịch Công ty làm sở cho việc đánh giá thực trạng phát triển NNLCLC ngành theo quan điểm chất lượng cao Quá trình phân tích đánh giá NNL ngành xác định đặc trưng NNL ngành du lịch thâm dụng lao động cao chất lượng NNL thấp, nhận diện điểm mạnh, điểm yếu, thời thách thức phát triển NNLCLC ngành năm tới, nguyên nhân mặt yếu việc phát triển NNLCLC ngành Ba là, quan điểm định hướng mục tiêu phát triển NNLCLC ngành Du lịch đến năm 2025, tiến hành dự báo NNLCLC ngành đề xuất giải pháp chương trình đào tạo hỗ trợ giải pháp chủ yếu để phát triển NNLCLC ngành đến năm 2025 tầm nhìn đến năm 2030 121 122 123 ... LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC VÀ NGUỒN NHÂN LỰC CHẤT LƯỢNG CAO CỦA NGÀNH DU LỊCH 13 1.1 Nguồn nhân lực chất lượng cao ngành du lịch 13 1.1.1 Nguồn nhân lực phát triển nguồn nhân lực. .. PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC VÀ NGUỒN NHÂN LỰC CHẤT LƯỢNG CAO CỦA NGÀNH DU LỊCH 1.1 Nguồn nhân lực chất lượng cao ngành du lịch 1.1.1 Nguồn nhân lực phát triển nguồn nhân lực 1.1.1.1 Khái niệm nguồn. .. 2.5.2 Nguyên nhân mặt tồn nguồn nhân lực phát triển 78 Chương CÁC GIẢI PHÁP CHỦ YẾU PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC CHẤT LƯỢNG CAO TRONG LĨNH VỰC DU LỊCH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN DU LỊCH ĐỒNG THÁP