BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ TƯ PHÁP TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI THÔNG TIN VỀ NHỮNG KẾT LUẬN MỚI CỦA LUẬN ÁN TIẾN SĨ Đề tài luận án: Nghĩa vụ tiền hợp đồng và hậu quả pháp lý do vi phạm nghĩa vụ tiền hợp đồng. Chuyên ngành: Luật Dân sự và tố tụng dân sự Mã số: 9 38 01 03 Nghiên cứu sinh: Đỗ Thị Hoa Người hướng dẫn: PGS.TS. Phạm Văn Tuyết Cơ sở đào tạo: Trường Đại học Luật Hà Nội TÓM TẮT NHỮNG KẾT LUẬN MỚI CỦA LUẬN ÁN Đây là công trình nghiên cứu một cách toàn diện về lý luận cũng như thực tiễn về nghĩa vụ tiền hợp đồng và hậu quả pháp lý do vi phạm nghĩa vụ tiền hợp đồng. Trên cơ sở đó, Luận án có những điểm mới như sau: Thứ nhất, Luận án hệ thống hóa nhận thức lý luận về giai đoạn tiền hợp đồng; nghĩa vụ tiền hợp đồng; hậu quả pháp lý do vi phạm nghĩa vụ tiền hợp đồng. Trong đó có sự đối chiếu, so sánh pháp luật nước ngoài với pháp luật Việt Nam. Trên cơ sở đó, tác giả đưa ra quan điểm cá nhân của mình trong việc xây dựng các khái niệm một cách phù hợp nhất. Thứ hai, Luận án nghiên cứu, phân tích, đánh giá một cách có hệ thống thực trạng pháp luật hiện hành cũng như thực tiễn thực hiện pháp luật về nghĩa vụ tiền hợp đồng và hậu quả pháp lý do vi phạm nghĩa vụ tiền hợp đồng. Từ đó rút ra những bất cập của pháp luật dẫn đến khó khăn vướng mắc trong việc thực hiện trên thực tế, từ đó làm cơ sở để xây dựng một số kiến nghị hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam về nghĩa vụ tiền hợp đồng và hậu quả do vi phạm nghĩa vụ tiền hợp đồng. Thứ ba, những kiến nghị, giải pháp mà luận án đưa ra góp phần việc xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật về nghĩa vụ tiền hợp đồng và hậu quả pháp lý do vi phạm nghĩa vụ tiền hợp đồng cũng như nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật trong thực tiễn ở Việt Nam hiện nay. Người hướng dẫn PGS.TS. Phạm Văn Tuyết Nghiên cứu sinh Đỗ Thị Hoa ISBN: Chưa xác định Tài liệu tham khảo:
Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài
Hợp đồng là công cụ pháp lý thể hiện thỏa thuận giữa các bên nhằm xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền và nghĩa vụ pháp lý Để có hiệu lực, hợp đồng cần dựa trên ý chí tự do và tự nguyện của các bên, đồng thời phải được thiết lập hợp pháp Nguyên tắc "pacta sunt servanda" yêu cầu các bên phải tuân thủ hợp đồng, nhưng nguyên tắc này không phải là tuyệt đối Trong bối cảnh hợp đồng ngày càng phức tạp, tranh chấp có thể xảy ra ngay trong giai đoạn đàm phán, vì vậy nguyên tắc trung thực và thiện chí cần được áp dụng không chỉ trong quá trình thực hiện mà còn trong giai đoạn tiền hợp đồng Tuy nhiên, việc công nhận nguyên tắc này và các hậu quả pháp lý liên quan đến vi phạm nghĩa vụ tiền hợp đồng vẫn chưa thống nhất trong các hệ thống pháp luật khác nhau.
Trong hệ thống Common Law, các bên trong giai đoạn đàm phán hợp đồng không bị ràng buộc bởi nguyên tắc trung thực và thiện chí, cho phép họ tự do rút lui mà không phải chịu trách nhiệm về chi phí của bên kia Trách nhiệm chỉ phát sinh khi hợp đồng chính thức được ký kết Tuy nhiên, có một ngoại lệ đối với tự do này, đó là thuyết promissory estoppel, nhằm bảo vệ bên đàm phán có lý do chính đáng để tin rằng các bên sẽ đạt được thỏa thuận cuối cùng.
Nguyên tắc trung thực, thiện chí trong trách nhiệm tiền hợp đồng, được áp dụng rộng rãi trong các hệ thống pháp luật, đặc biệt là ở các nước Civil Law, khác với hệ thống Common Law Culpa in contrahendo, một dạng trách nhiệm tiền hợp đồng, yêu cầu các bên phải thương lượng một cách trung thực và thiện chí trong quá trình đàm phán hợp đồng Tại Việt Nam, các nhà lập pháp đã chú trọng đến nguyên tắc này, được ghi nhận trong Điều 3 của Bộ luật Dân sự 2015, yêu cầu cá nhân và pháp nhân phải thực hiện quyền và nghĩa vụ dân sự của mình một cách thiện chí, trung thực Quy định này khẳng định rằng nguyên tắc trung thực, thiện chí không chỉ tồn tại trong quá trình xác lập quyền và nghĩa vụ dân sự mà còn là nền tảng cho các nghĩa vụ của các bên trong giai đoạn tiền hợp đồng.
Theo Điều 387 BLDS 2015, nghĩa vụ thông tin trong giao kết hợp đồng thể hiện nguyên tắc trung thực và thiện chí trong giai đoạn tiền hợp đồng Nguyên tắc trung thực được thể hiện qua nghĩa vụ cung cấp thông tin ảnh hưởng đến việc giao kết, trong khi nguyên tắc thiện chí thể hiện qua nghĩa vụ bảo mật thông tin, không sử dụng cho mục đích riêng hoặc trái pháp luật Quy định về hậu quả pháp lý, cụ thể là bồi thường thiệt hại cho bên vi phạm, giúp bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bên trong giai đoạn tiền hợp đồng.
1 https://lracuel.org/2018/03/08/cs-03-12-2017-trach-nhiem-trung-thuc-thien-chi-trong-giai-doan- tien-hop-dong-duoi-goc-do-luat-hoc-so-sanh-blds-2015-va-cisg/, truy cập ngày 10/9/2019
Hệ thống pháp luật dân sự của Việt Nam, qua các Bộ luật Dân sự, luôn coi trọng nguyên tắc trung thực và thiện chí, khẳng định đây là nghĩa vụ quan trọng của các bên trong quan hệ dân sự Bộ luật Dân sự 2015 đã ghi nhận nghĩa vụ này một cách rõ ràng tại Điều
Mặc dù Bộ luật Dân sự 2015 đã được ban hành, nhưng vẫn thiếu quy định rõ ràng và minh bạch về nghĩa vụ tiền hợp đồng cũng như hậu quả pháp lý liên quan đến việc vi phạm nghĩa vụ này.
Sự thiếu hụt quy định về nghĩa vụ tiền hợp đồng và hậu quả pháp lý từ việc vi phạm các nghĩa vụ này có thể dẫn đến những rắc rối liên quan đến quyền lợi hợp pháp của các bên trong giai đoạn đàm phán Trong thực tế, một hợp đồng có thể không được ký kết nếu một bên cho rằng lỗi thuộc về bên kia Điều này đặt ra nhiều câu hỏi, chẳng hạn như: (i) Các bên có thực sự thiện chí trong đàm phán hay không và liệu có nghĩa vụ nào bắt buộc họ phải thiện chí? (ii) Tính chất pháp lý của các thỏa thuận ban đầu giữa các bên là gì và liệu các thỏa thuận này có tạo ra nghĩa vụ bắt buộc hay không? (iii) Một bên có quyền yêu cầu bồi hoàn chi phí từ bên kia nếu họ đã thực hiện một số bước theo hợp đồng hay không? Hiện nay, thực tiễn vẫn chưa đưa ra câu trả lời thỏa đáng cho những vấn đề này, cho thấy lý thuyết về nghĩa vụ tiền hợp đồng và hậu quả pháp lý từ vi phạm nghĩa vụ này đang trở thành một yêu cầu cấp thiết.
Nghiên cứu về nghĩa vụ tiền hợp đồng và hậu quả pháp lý do vi phạm nghĩa vụ này đã được thảo luận nhiều ở các quốc gia phát triển như Anh, Pháp, Đức Tuy nhiên, tại Việt Nam và các nước đang phát triển, vấn đề này vẫn còn mới mẻ và chưa được khai thác sâu cả trong học thuật lẫn thực tiễn hợp đồng Mặc dù có một số công trình nghiên cứu liên quan, nhưng chưa có nghiên cứu nào tiếp cận một cách toàn diện, thường chỉ dừng lại ở các khía cạnh chung hoặc nhỏ lẻ của nghĩa vụ tiền hợp đồng và hậu quả pháp lý của việc vi phạm.
Trong bối cảnh Việt Nam tham gia các hiệp định thương mại tự do, pháp luật hợp đồng cần tìm sự cân bằng giữa quyền tự do hợp đồng và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên trong giai đoạn đàm phán Việc nghiên cứu và đánh giá hệ thống nghĩa vụ tiền hợp đồng cùng hậu quả pháp lý từ việc vi phạm nghĩa vụ này là cần thiết để đề xuất các kiến nghị hoàn thiện pháp luật, nhằm phát triển hoạt động dân sự và thương mại trong quá trình hội nhập quốc tế của Việt Nam.
"Nghĩa vụ tiền hợp đồng và hậu quả pháp lý do vi phạm nghĩa vụ tiền hợp đồng" là chủ đề nghiên cứu của luận án tiến sĩ luật học, thuộc chuyên ngành Luật dân sự và Tố tụng dân sự Tác giả tập trung phân tích các khía cạnh pháp lý liên quan đến nghĩa vụ thanh toán trong hợp đồng và những hệ quả pháp lý khi có vi phạm.
Câu hỏi nghiên cứu và giả thuyết nghiên cứu
Câu hỏi 1: Nghĩa vụ của các bên trước và trong đàm phán hợp đồng (nghĩa vụ tiền hợp đồng) là những nghĩa vụ gì?
Giả thuyết nghiên cứu chỉ ra rằng trong quá trình tham gia đàm phán hợp đồng, các bên liên quan không chỉ có quyền dân sự mà còn phải thực hiện những nghĩa vụ tiền hợp đồng nhất định Nghĩa vụ tiền hợp đồng bao gồm việc cung cấp thông tin, bảo mật thông tin và thực hiện các hành vi cần thiết khác nhằm chuẩn bị cho việc hình thành hợp đồng Những nghĩa vụ này đóng vai trò quan trọng trong việc tạo điều kiện thuận lợi cho việc ký kết hợp đồng.
Khi vi phạm nghĩa vụ tiền hợp đồng, các bên liên quan sẽ phải đối mặt với nhiều hậu quả pháp lý nghiêm trọng Những hậu quả này có thể bao gồm việc phải bồi thường thiệt hại cho bên bị vi phạm, chấm dứt hợp đồng, hoặc bị yêu cầu thực hiện nghĩa vụ hợp đồng Ngoài ra, bên vi phạm còn có thể phải chịu các hình thức xử phạt theo quy định của pháp luật Việc hiểu rõ những hậu quả này là rất cần thiết để các bên có thể thực hiện nghĩa vụ hợp đồng một cách nghiêm túc và tránh rủi ro pháp lý.
Giả thuyết nghiên cứu cho rằng, theo quy định của pháp luật dân sự, các bên trong đàm phán hợp đồng phải tuân thủ nghĩa vụ tiền hợp đồng để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của nhau Bất kỳ hành vi vi phạm nào trong giai đoạn này sẽ dẫn đến trách nhiệm pháp lý, bao gồm hợp đồng vô hiệu, hủy bỏ hợp đồng hoặc bồi thường thiệt hại, tùy thuộc vào tính chất và mức độ vi phạm.
Pháp luật hiện hành về nghĩa vụ tiền hợp đồng gặp phải một số hạn chế và bất cập, bao gồm việc thiếu rõ ràng trong quy định về nghĩa vụ thanh toán, dẫn đến khó khăn trong việc xác định trách nhiệm của các bên Ngoài ra, các quy định về hậu quả pháp lý do vi phạm nghĩa vụ tiền hợp đồng chưa đủ mạnh, gây khó khăn trong việc bảo vệ quyền lợi của bên bị vi phạm Điều này làm giảm hiệu quả thực thi hợp đồng và tạo ra sự không công bằng trong các giao dịch thương mại.
Giả thuyết nghiên cứu cho thấy thuật ngữ “nghĩa vụ tiền hợp đồng” chưa được công nhận chính thức trong Bộ luật Dân sự 2015, dẫn đến việc các tác giả xác định nội dung của nghĩa vụ này dựa trên cách hiểu của thuật ngữ Do đó, cần có sự minh định rõ ràng trong pháp luật dân sự về nghĩa vụ tiền hợp đồng và các nghĩa vụ cụ thể liên quan Bên cạnh đó, pháp luật cũng cần quy định rõ ràng về hậu quả pháp lý khi vi phạm nghĩa vụ tiền hợp đồng Hơn nữa, chế định về tiền hợp đồng là một phần quan trọng cần được thiết lập trong hệ thống pháp luật dân sự.
Khi hoàn thiện vấn đề nghĩa vụ tiền hợp đồng, cần xem xét các vấn đề pháp lý như tính hợp pháp của hợp đồng, quyền và nghĩa vụ của các bên, cũng như hậu quả pháp lý do vi phạm nghĩa vụ này Việc xác định rõ ràng các điều khoản thanh toán và trách nhiệm bồi thường thiệt hại là rất quan trọng để tránh tranh chấp Ngoài ra, cần chú ý đến các quy định pháp luật liên quan để đảm bảo việc thực hiện nghĩa vụ tiền hợp đồng diễn ra suôn sẻ và hợp pháp.
Giả thuyết nghiên cứu đề xuất xây dựng chế định tiền hợp đồng hoàn chỉnh, trong đó xác định rõ các nghĩa vụ liên quan Mỗi nghĩa vụ này cần được cụ thể hóa để dễ dàng thực hiện trong thực tiễn Cuối cùng, cần xác định hậu quả pháp lý cho từng hành vi vi phạm nghĩa vụ tiền hợp đồng.
Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp luận nghiên cứu của đề tài dựa trên Chủ nghĩa Mác Lênin về duy vật biện chứng và duy vật lịch sử, cùng với Tư tưởng Hồ Chí Minh và các quan điểm của Đảng, sẽ là kim chỉ nam cho việc làm rõ các vấn đề nghiên cứu trong luận án.
5.2 Các phương pháp nghiên cứu cụ thể của đề tài
Trong quá trình thực hiện luận án, tác giả áp dụng nhiều phương pháp nghiên cứu cụ thể như phân tích và tổng hợp, hệ thống hóa, tình huống và so sánh để đảm bảo tính chính xác và toàn diện của nghiên cứu.
Phương pháp phân tích và tổng hợp:
Phương pháp nghiên cứu này được áp dụng xuyên suốt trong các chương của luận án, nhằm khám phá và trình bày các lý thuyết cơ bản về giai đoạn tiền hợp đồng, cũng như nghĩa vụ và hậu quả pháp lý liên quan đến việc vi phạm nghĩa vụ tiền hợp đồng tại Việt Nam và trên thế giới Bài viết cũng phân tích các quy định và thực tiễn áp dụng pháp luật liên quan, đồng thời tổng kết và đưa ra các kết luận, từ đó đề xuất những kiến nghị và giải pháp phù hợp.
Phương pháp hệ thống hóa:
Phương pháp này được áp dụng xuyên suốt luận án để hệ thống hóa các vấn đề lý luận, quy định pháp luật và thực tiễn liên quan đến nghĩa vụ tiền hợp đồng cùng hậu quả pháp lý khi vi phạm Việc sử dụng phương pháp này giúp luận án có cấu trúc chặt chẽ và logic, đảm bảo sự liên kết giữa các phần mà không trùng lặp nội dung Đặc biệt, trong phần tổng quan nghiên cứu, việc hệ thống hóa các công trình nghiên cứu theo thời gian và không gian sẽ thể hiện sự kế thừa và phát triển của nội dung nghiên cứu.
Phương pháp nghiên cứu này được áp dụng chủ yếu trong các chương 1 và 2 của luận án, nhằm tham khảo các học thuyết và quan điểm liên quan đến giai đoạn tiền hợp đồng, nghĩa vụ tiền hợp đồng, cũng như hậu quả pháp lý từ việc vi phạm nghĩa vụ này Bài viết sẽ thực hiện so sánh và đối chiếu giữa pháp luật Việt Nam và các văn kiện pháp lý quốc tế như Bộ nguyên tắc hợp đồng thương mại quốc tế (PICC), Bộ nguyên tắc luật hợp đồng Châu Âu (PECL) và Công ước viên 1980 về hợp đồng mua bán hàng hoá quốc tế (CISG) Ngoài ra, cũng sẽ xem xét pháp luật của các quốc gia khác như Anh, Pháp, Đức, Nhật Bản và Hà Lan.
Phương pháp phân tích tình huống:
Tác giả áp dụng phương pháp phân tích tình huống để nghiên cứu các vụ việc thực tế hoặc đã được xét xử tại tòa án, từ đó rút ra những bài học kinh nghiệm nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam trong chương 3.
Những đóng góp mới của đề tài luận án
Luận án đã kế thừa có chọn lọc các kết quả từ các nghiên cứu trước về pháp luật nghĩa vụ tiền hợp đồng và hậu quả pháp lý do vi phạm nghĩa vụ này Qua quá trình nghiên cứu độc lập và nghiêm túc, luận án đã đóng góp những điểm mới về mặt khoa học trong lĩnh vực này.
Luận án đã nghiên cứu toàn diện các vấn đề lý luận về giai đoạn tiền hợp đồng, bao gồm nghĩa vụ và hậu quả pháp lý khi vi phạm nghĩa vụ này Bên cạnh đó, tác giả đã tiến hành so sánh pháp luật nước ngoài với pháp luật Việt Nam, từ đó rút ra những bài học kinh nghiệm quý giá nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam.
Luận án nghiên cứu và phân tích thực trạng pháp luật hiện hành về nghĩa vụ tiền hợp đồng, cùng với những hậu quả pháp lý do vi phạm nghĩa vụ này Qua đó, luận án chỉ ra những bất cập trong pháp luật, gây khó khăn trong thực tiễn thực hiện Từ những phân tích này, bài viết đề xuất các kiến nghị nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam liên quan đến nghĩa vụ tiền hợp đồng và các hậu quả pháp lý liên quan.
Luận án đề xuất những kiến nghị và giải pháp quan trọng nhằm xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật về nghĩa vụ tiền hợp đồng và hậu quả pháp lý liên quan đến vi phạm nghĩa vụ này tại Việt Nam Các nghiên cứu trong luận án không chỉ có giá trị tài liệu cho giảng dạy, học tập và nghiên cứu khoa học trong lĩnh vực pháp luật, mà còn góp phần nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật trong thực tiễn.
Kết cấu của luận án
Nội dung của luận án bao gồm ba chương, bên cạnh phần mục lục, danh mục từ viết tắt, phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, danh mục các công trình đã công bố liên quan đến đề tài, và các phụ lục.
Chương 1: Một số vấn đề lý luận về nghĩa vụ tiền hợp đồng và hậu quả pháp lý do vi phạm nghĩa vụ tiền hợp đồng
Chương 2: Pháp luật hiện hành về nghĩa vụ tiền hợp đồng và hậu quả pháp lý do vi phạm nghĩa vụ tiền hợp đồng.
Chương 3 tập trung vào thực tiễn thực hiện nghĩa vụ tiền hợp đồng và đề xuất hoàn thiện pháp luật liên quan đến hậu quả pháp lý do vi phạm nghĩa vụ này Nghiên cứu sẽ phân tích các vấn đề hiện tại trong việc thực hiện nghĩa vụ tiền hợp đồng, đồng thời đưa ra các kiến nghị nhằm cải thiện khung pháp lý để bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan Việc hoàn thiện pháp luật không chỉ giúp tăng cường tính minh bạch trong giao dịch mà còn giảm thiểu rủi ro pháp lý cho các bên tham gia hợp đồng.
PHẦN B - TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI
Các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài
1.1.Các công trình khoa học ở trong nước có liên quan đến lĩnh vực nghiên cứu của đề tài
Tại Việt Nam, giai đoạn tiền hợp đồng dù chưa có sự ràng buộc pháp lý nhưng vẫn tạo ra mối liên hệ và tác động giữa các bên Bộ luật Dân sự năm 2015 đã nhấn mạnh nghĩa vụ tiền hợp đồng và hậu quả pháp lý của việc vi phạm nghĩa vụ này, cho thấy đây là một vấn đề quan trọng trong pháp luật dân sự, thu hút sự quan tâm và nghiên cứu từ nhiều nhà khoa học Một số công trình nghiên cứu đã được công bố, phản ánh các phạm vi và mức độ khác nhau của vấn đề này.
1.1.1 Các công trình khoa học là sách tham khảo, luận án, luận văn
Cuốn sách “Việt Nam Dân luật – lược khảo, quyển II – nghĩa vụ và khế ước” của tác giả Vũ Văn Mẫu, xuất bản năm 1962 bởi Bộ Quốc gia giáo dục, là một trong ba tác phẩm dành cho sinh viên trường luật Nội dung cuốn sách tập trung vào nguồn gốc của nghĩa vụ, bao gồm năm khía cạnh chính: các khế ước, sự cam kết đơn phương, chuẩn khế ước, trách nhiệm dân sự, và các nghĩa vụ pháp lý phát sinh hoặc nghĩa vụ pháp định, cùng với lý trí thành văn và vấn đề điển chế.
Cuốn sách: “Những quy định chung của Luật hợp đồng ở Pháp, Đức, Anh,
Tác phẩm "Mỹ" của Phạm Thái Việt, xuất bản năm 1993 bởi Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, chỉ ra rằng các nguyên tắc cơ bản của luật hợp đồng tư sản truyền thống như "tự do hợp đồng", "tính bất khả xâm phạm" và "bất biến của hợp đồng" đã có nhiều thay đổi Quyền tự do ký kết hợp đồng, đặc biệt là đối với các hợp đồng chuẩn, hiện nay bị pháp luật hạn chế Đồng thời, luật hợp đồng tư sản hiện tại cũng có xu hướng hạn chế hiệu lực của nguyên tắc "bất khả xâm phạm" hợp đồng Trong phần hai, tác giả phân tích sâu về các quy định chung của Luật Hợp đồng tại Pháp, Cộng hòa Liên Bang Đức, Vương Quốc Anh và Hoa Kỳ.
Cuốn sách “Pháp luật về hợp đồng” của tác giả Nguyễn Mạnh Bách, xuất bản năm 1995 bởi Nhà xuất bản Chính trị Quốc Gia, nghiên cứu sâu về nghĩa vụ do hợp đồng tự tạo ra Tài liệu này cung cấp những kiến thức quý giá cho các học giả về các vấn đề chung liên quan đến hợp đồng, bao gồm các yếu tố, hiệu lực, sự vô hiệu, trách nhiệm và thi hành nghĩa vụ hợp đồng Ngoài ra, cuốn sách cũng đề cập đến sự chuyển nhượng, biến đổi nghĩa vụ và các quy tắc thi hành riêng biệt đối với một số nghĩa vụ.
Cuốn sách “Bình luận Khoa học Bộ luật Dân sự Nhật Bản” của Viện nghiên cứu khoa học - Bộ Tư Pháp, xuất bản năm 1996, cung cấp thông tin cơ bản về pháp luật dân sự Nhật Bản, bao gồm các phần chung về quyền tài sản, nghĩa vụ và hợp đồng Các tác giả phân tích các quy định và thực tiễn dựa trên quan điểm truyền thống của lý luận pháp luật dân sự, đồng thời nhấn mạnh vai trò xã hội của chúng và thực hiện việc phê phán, so sánh để làm nổi bật tính hợp lý, thống nhất và hiệu quả trong việc điều chỉnh các quy định pháp luật.
Cuốn sách: “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về pháp luật hợp đồng ở
Cuốn sách "Việt Nam hiện nay" do Nguyễn Như Phát và Lê Thị Thu Thủy đồng chủ biên, xuất bản năm 2003 bởi Nhà xuất bản Công an nhân dân, là một công trình nghiên cứu sâu sắc về hợp đồng Nội dung sách được chia thành hai phần chính: phần đầu đề cập đến những vấn đề chung về hợp đồng, phần sau phân tích pháp luật liên quan đến một số loại hợp đồng phổ biến Các bài viết trong sách thể hiện tâm huyết của các nhà nghiên cứu pháp luật, góp phần làm sáng tỏ các khía cạnh quan trọng của hợp đồng trong bối cảnh Việt Nam hiện đại.
Cuốn sách “Bộ nguyên tắc của Unidroit về hợp đồng thương mại quốc tế năm 2004” do Nhà Pháp luật Việt – Pháp xuất bản năm 2005, cung cấp một phiên bản mới giải quyết các vấn đề quan trọng trong cộng đồng pháp lý và kinh tế quốc tế Với cấu trúc 10 chương, cuốn sách thiết lập hệ thống quy phạm hài hòa có thể áp dụng toàn cầu, phù hợp với mọi quốc gia.
Cuốn sách “Chế định hợp đồng trong Bộ luật Dân sự Việt Nam” của tác giả Nguyễn Ngọc Khánh, xuất bản năm 2007, bao gồm bốn chương nghiên cứu sâu về lý luận và thực tiễn của chế định hợp đồng Tác giả phân tích các vấn đề cơ bản như ý chí và tự do ý chí trong hợp đồng, quy trình giao kết, thực hiện, sửa đổi và huỷ bỏ hợp đồng, cũng như trách nhiệm hợp đồng Từ đó, tác giả đưa ra những đề xuất khoa học và khả thi nhằm hoàn thiện chế định hợp đồng trong Bộ luật Dân sự.
Cuốn sách “Bình luận khoa học Bộ luật Dân sự của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2015” do Nguyễn Minh Tuấn chủ biên, xuất bản năm 2016 bởi nhà xuất bản Tư Pháp, cung cấp phân tích chi tiết về từng điểm và khoản của các điều luật, kèm theo ví dụ thực tiễn để làm rõ nội dung Tác giả không chỉ bình luận mà còn đánh giá tính phù hợp giữa lý luận và thực tiễn của các quy định trong Bộ luật Dân sự 2015, đồng thời chỉ ra những điểm chưa thống nhất giữa các điều luật và quy định của luật chuyên ngành liên quan.
Cuốn sách: “Bình luận khoa học Bộ luật Dân sự năm 2015 của nước
Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2015” do Nguyễn Văn Cừ và Trần Thị
Cuốn sách do Huệ đồng chủ biên, được xuất bản bởi Nhà xuất bản Công an Nhân dân vào năm 2017, cung cấp phân tích và bình luận chi tiết về Bộ luật Dân sự năm 2015 Nhóm tác giả đã đưa ra nhiều ví dụ thực tiễn nhằm làm rõ nội dung của các điều luật, bao gồm quy định về quyền sở hữu, quyền khác đối với tài sản, nghĩa vụ và hợp đồng, thừa kế, pháp luật áp dụng cho quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài, cùng các điều khoản thi hành.
Cuốn sách "Luật hợp đồng Việt Nam: bản án và bình luận bản án" của tác giả Đỗ Văn Đại, xuất bản năm 2018 bởi Nhà xuất bản Hồng Đức, cung cấp cái nhìn sâu sắc về các bản án và quyết định của Toà án liên quan đến hợp đồng Tác giả phân tích cơ sở lý luận và quy định pháp luật, so sánh giữa Bộ luật Dân sự năm 2005 và 2015, từ đó đưa ra nhận xét về các vấn đề như hợp đồng vô hiệu, bồi thường thiệt hại, giải thích hợp đồng, thời điểm giao kết và hiệu lực của hợp đồng, phạt vi phạm, huỷ bỏ, chấm dứt hợp đồng, thời hiệu khởi kiện, và hợp đồng hết hạn Đồng thời, tác giả cũng đề xuất các giải pháp nhằm khắc phục những bất cập trong quy định pháp luật hiện hành.
Cuốn sách “Pháp luật về hợp đồng” do Tạp chí Dân chủ Pháp luật xuất bản năm 2018, tập trung nghiên cứu và phân tích các vấn đề cơ bản liên quan đến chế định hợp đồng Ấn phẩm này nêu rõ những yêu cầu thực tiễn trong việc áp dụng quy định pháp luật về hợp đồng Trong bối cảnh pháp luật hợp đồng toàn cầu đang không ngừng cải tiến để phù hợp với sự phát triển của khoa học công nghệ, Việt Nam cũng cần tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật về hợp đồng.
Cuốn sách: “Các thuật ngữ hợp đồng thông dụng” của Nhà pháp luật Việt
Vào năm 2019 tại Pháp, ấn phẩm này không nhằm xây dựng một từ điển pháp lý toàn diện, mà chỉ tập trung vào một số thuật ngữ quan trọng như hợp đồng, nghĩa vụ và trách nhiệm, hành vi pháp lý và sự kiện pháp lý, trật tự công cộng cùng quy phạm bắt buộc, thiện chí, lỗi và vi phạm, thiệt hại, bồi thường thiệt hại, tiền bồi thường và chấm dứt hợp đồng.
Luận án tiến sĩ của Nguyễn Vũ Hoàng, Viện Nhà nước và pháp luật (2008), mang tên “Pháp luật Việt Nam về giao kết hợp đồng mua bán hàng hoá với thương nhân nước ngoài”, nổi bật với việc phân tích đặc thù của giao kết hợp đồng mua bán hàng hoá quốc tế so với trong nước Luận án còn khám phá quan hệ tiền hợp đồng trong giao kết hợp đồng mua bán hàng hoá với thương nhân nước ngoài, cung cấp cơ sở lý luận cho việc xây dựng khung pháp luật điều chỉnh quan hệ này tại Việt Nam, đồng thời phân chia các giai đoạn và nội dung của quan hệ tiền hợp đồng.
Luận án tiến sĩ của Lê Trường Sơn tại Đại học Luật Thành phố Hồ Chí Minh năm 2015 nghiên cứu sâu về giai đoạn tiền hợp đồng trong pháp luật Việt Nam Tác giả phân tích các vấn đề pháp lý như nguyên tắc điều chỉnh, nghĩa vụ cung cấp và bảo mật thông tin, cũng như quy trình đề nghị và chấp nhận giao kết hợp đồng Bên cạnh đó, luận án còn xem xét hậu quả pháp lý của hành vi vi phạm tiền hợp đồng theo Bộ luật Dân sự 2005 và liên hệ với dự thảo Bộ luật Dân sự 2015 Từ những nghiên cứu này, tác giả đưa ra các định hướng và kiến nghị cụ thể nhằm tạo cơ sở khoa học cho việc xây dựng và hoàn thiện pháp luật về giai đoạn tiền hợp đồng.