Tính cấp thiết của đề tài
Lao động và việc làm là vấn đề quan trọng hàng đầu trong nền kinh tế thị trường của mỗi quốc gia Đảm bảo việc làm cho người lao động không chỉ là một quyền con người cơ bản mà còn phản ánh tình hình kinh tế xã hội Do đó, việc bảo vệ quyền lợi của người lao động trong lĩnh vực việc làm luôn thu hút sự quan tâm và chú trọng từ cộng đồng.
Việc ban hành nhiều quy định pháp luật từ giai đoạn đầu chuyển đổi sang nền kinh tế thị trường cho thấy sự quan tâm đến quyền lợi của người lao động, tuy nhiên, thị trường lao động chưa hoàn toàn phát triển Hiện nay, trong bối cảnh hội nhập và phát triển kinh tế quốc tế, việc giải quyết việc làm và đảm bảo thu nhập cho người lao động đã trở thành mục tiêu quan trọng trong chương trình phát triển kinh tế của Việt Nam, nhằm thoát khỏi tình trạng chậm phát triển vào năm 2020.
Tại Thừa Thiên Huế, từ năm 2017 đến tháng 9 năm 2018, tỉnh đã tạo việc làm cho 28.478 lao động và đào tạo cho 24.243 lao động UBND tỉnh chỉ đạo Sở Lao động - Thương Binh và Xã hội kết nối thông tin cung - cầu lao động, tổ chức 63 phiên giao dịch việc làm, giúp 4.917 lao động tìm được việc làm ổn định Ngoài ra, có 1.385 lao động đã đi làm việc ở nước ngoài, chủ yếu tại Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan và Ả Rập Xê Út Mặc dù có những thành tựu tích cực, nhưng tình trạng thất nghiệp và thiếu việc làm ổn định vẫn còn cao, đặc biệt là trong thanh niên và lao động có trình độ chuyên môn kỹ thuật.
Quan hệ lao động thường mang tính bất bình đẳng, với người lao động ở vị thế yếu hơn so với người sử dụng lao động Trong bối cảnh cung lao động vượt cầu, nhiều thách thức trong việc giải quyết việc làm và bảo vệ quyền lợi của người lao động đã xuất hiện Do đó, chúng tôi đã chọn đề tài “Bảo vệ người lao động trong lĩnh vực việc làm theo pháp luật Việt Nam – Thực tiễn tại tỉnh Thừa Thiên Huế” làm nội dung nghiên cứu khoa học của mình.
Tình hình nghiên cứu thuộc lĩnh vực đề tài
Hiện nay, nhiều nhà nghiên cứu và tác giả đang tập trung vào việc nghiên cứu các vấn đề liên quan đến bảo vệ quyền lợi của người lao động theo pháp luật Việt Nam.
Phạm Ngọc Lãnh (2018) trong luận văn Thạc sĩ Luật học tại trường Đại học Luật – Đại học Huế đã phân tích các quy định pháp luật liên quan đến việc bảo vệ người lao động trong doanh nghiệp thông qua tổ chức công đoàn, dựa trên Luật Công đoàn và Bộ luật Lao động năm 2012 Luận văn cũng đánh giá thực tiễn thực hiện các quy định này và đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện pháp luật cũng như nâng cao hiệu quả tổ chức thực hiện quyền lợi của người lao động trong doanh nghiệp.
Lê Thị Kim Thương (2014) đã nghiên cứu về pháp luật bảo vệ người lao động trong lĩnh vực việc làm và tiền lương tại Việt Nam, với trọng tâm là thực tiễn tại Đà Nẵng Nghiên cứu này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ quyền lợi người lao động trong bối cảnh phát triển kinh tế và xã hội hiện nay Thông qua việc phân tích các quy định pháp luật, tác giả chỉ ra những thách thức và cơ hội trong việc thực thi chính sách lao động, đồng thời đề xuất giải pháp cải thiện để nâng cao hiệu quả bảo vệ người lao động.
Luận văn Thạc sĩ Luật học của Khoa Luật – Đại học Quốc gia Hà Nội tập trung vào việc bảo vệ quyền lợi của người lao động trong lĩnh vực việc làm và tiền lương Nghiên cứu đã đánh giá thực trạng vi phạm pháp luật và thực tiễn thực hiện chính sách lao động tại thành phố Đà Nẵng.
Nguyễn Thị Yến (2005) đã trình bày trong luận văn Thạc sĩ Luật học của mình về việc bảo vệ người lao động theo pháp luật Việt Nam trong bối cảnh nền kinh tế thị trường Nghiên cứu này thuộc Khoa Luật – Đại học Quốc gia, nhấn mạnh tầm quan trọng của các quy định pháp lý nhằm đảm bảo quyền lợi và an toàn cho người lao động trong môi trường làm việc hiện đại.
Luận văn tập trung vào việc bảo vệ người lao động trong nền kinh tế thị trường tại Việt Nam, nhấn mạnh tính cấp thiết và các yêu cầu cần thiết trong việc này Bài viết cũng chỉ ra thực trạng pháp luật Việt Nam liên quan đến vấn đề bảo vệ quyền lợi của người lao động, từ đó đưa ra những kiến nghị nhằm cải thiện tình hình.
(4) Cao Nhất Linh, Bảo vệ quyền, lợi ích của người lao động nước ngoài ở Việt
Bài viết trên Tạp chí Nghiên cứu Lập pháp đã đề cập đến những vấn đề quan trọng liên quan đến việc bảo vệ quyền lợi của người lao động nước ngoài tại Việt Nam Nội dung chính xoay quanh vai trò của Công đoàn trong việc bảo vệ quyền lợi này, cũng như các vấn đề liên quan đến bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế cho người lao động nước ngoài.
Nguyễn Thị Thùy Trang (2018) đã nghiên cứu về pháp luật liên quan đến việc làm và giải quyết việc làm tại tỉnh Quảng Trị trong luận văn Thạc sĩ Luật học của mình, thuộc Trường đại học Luật Nghiên cứu này cung cấp cái nhìn sâu sắc về thực tiễn áp dụng pháp luật lao động và những thách thức mà người lao động gặp phải trong khu vực này.
Đại học Huế đã nghiên cứu vấn đề việc làm và giải quyết việc làm thông qua việc đánh giá quy định pháp luật hiện hành, thực trạng thực hiện và đề xuất một số giải pháp hoàn thiện pháp luật nhằm nâng cao hiệu quả tổ chức thực hiện pháp luật về việc làm tại tỉnh Quảng Trị.
Các công trình nghiên cứu hiện nay chủ yếu tập trung vào lý luận và thực tiễn áp dụng pháp luật nhằm bảo vệ người lao động Tuy nhiên, vấn đề bảo vệ việc làm cho người lao động chỉ được đề cập một cách hạn chế và chưa được phân tích một cách sâu sắc Cần có thêm nghiên cứu và giải pháp cụ thể để nâng cao hiệu quả bảo vệ việc làm cho người lao động.
3 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Nghiên cứu một số vấn đề lý luận về bảo vệ người lao động trong lĩnh vực việc làm
- Nghiên cứu các quy định của pháp luật lao động Việt Nam về bảo vệ người lao động trong lĩnh vực việc làm
- Thực trạng pháp luật và thực tiễn thực hiện pháp luật về bảo vệ người lao động tại tỉnh Thừa Thiên Huế
Nghiên cứu tập trung vào thực tiễn thực thi pháp luật bảo vệ người lao động trong lĩnh vực việc làm tại tỉnh Thừa Thiên Huế, Việt Nam.
Thứ hai, về thời gian nghiên cứu: nghiên cứu lĩnh vực này trong khoảng thời gian từ năm 2014 – 2019
Bài viết này nhằm phân tích các vấn đề lý luận liên quan đến việc bảo vệ người lao động trong lĩnh vực việc làm, đồng thời đánh giá thực trạng pháp luật và thực tiễn thực hiện các quy định bảo vệ người lao động tại tỉnh Thừa Thiên Huế Từ những phân tích đó, bài viết đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện và nâng cao hiệu quả bảo vệ pháp luật đối với người lao động, đặc biệt tập trung vào tình hình tại tỉnh Thừa Thiên Huế.
5 Cách tiếp cận và phương pháp nghiên cứu
Dựa trên học thuyết về quyền con người, cách tiếp cận hệ thống, đa ngành cùng thu thập số liệu, vụ việc thực tiễn
Phương pháp phân tích được áp dụng để xem xét các quy định của pháp luật lao động Việt Nam, tập trung vào việc bảo vệ quyền lợi của người lao động trong lĩnh vực việc làm.
Phương pháp thống kê – tổng hợp được áp dụng để tổng hợp các số liệu và vụ việc thực tiễn liên quan đến việc thực thi pháp luật bảo vệ người lao động trong lĩnh vực việc làm.
Phương pháp so sánh và bình luận được áp dụng để đối chiếu quy định pháp luật về bảo vệ người lao động trong lĩnh vực việc làm với thực tiễn thực hiện các quy định này.
6 Những đóng góp của đề tài