Hoạt động của thầy/ cô Hoạt động của trò Nội dung cần đạt Hoạt động 2:7phút I.TÌM HIỂU BÀI MTiêu: hướng dẫn giải bài tập, câu hỏi phần tìm hiểu bài PP: vấn đáp, thuyết giảng Gv treo bảng[r]
Trang 1Tuần 1
Tiết 1
Soạn: 15/8/2014 Giảng: 18/8/2014
HDĐT: BÁNH CHƯNG, BÁNH GIẦY
(Truyền thuyết) A/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
1/ Kiến thức
- Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm thuộc thể loại truyền thuyết
- Cốt lõi lịch sử thời kì dựng nước của dân tộc trong một tác phẩm thuộc thể nhóm truyền thuyếtthời kì Hùng Vương
- Cách giải thích của người Việt cổ về một phong tục và quan niệm đề cao lao động, đề cao nghềnông – một nét đẹp văn hóa của người Việt cổ
2/ Kĩ năng
- Đọc, hiểu một văn bản thuộc thể loại truyền thuyết
- Nhận ra những sự việc chính trong truyện
3/ Thái độ:
- Trân trọng thành quả, giá trị lao động nghề nông và nét văn hóa của dân tộc: làm bánh chưng,
bánh giầy trong ngày Tết
Hoạt động của thầy/ cô Hoạt động của trò Nội dung cần đạt
Hoạt động 2:(15phút)
MTiêu: Giúp hs nắm được khái niệm
truyền thuyết, đọc, nắm được các sự việc
chính của truyện
PP: Đọc diễn cảm, tóm tắt
- GV yêu cầu HS mở bài “Con Rồng cháu
Tiên” và chú ý vào chú thích dấu sao
GV gọi Hs đọc chú thích có dấu *
Gv chốt k/n
Giảng: CRCT thuộc nhóm văn bản tt thời
đại Hùng Vương giai đoạn đầu Trong
chương trình ta còn được tìm hiểu các
đọc k/n Sgkghi vởnghe
I TÌM HIỂU CHUNG
1 Truyền thuyết:
Là loại truyện kể dân gian kể về nhânvật, sự kiện có liên quan đến lịch sửthời quá khứ, thường có yếu tố tưởngtượng, kì ảo TT thể hiện thái độ vàcách đánh giá của nhân dân đối với sựkiện và nhân vật lịch sử
Trang 2truyền thuyết BCBGiầy, STHGươm,
Giới thiệu một số từ khó trong chú thích
?Truyện kể về ai, về việc gì?
?Kể tóm tắt các sự việc chính?(ghi điểm)
Gv kể tóm tắt các sự việc chính
- Về già Hùng Vương muốn truyền ngôi
cho con nếu người nào làm vừa ý vua
- Các hoàng tử đua nhau chọn các món ăn
sơn hào hải vị, riêng LL làm bánh chưng
bánh giầy để dâng vua
- Vua chọn bánh của LL để tế trời đất tổ
tiên và đã nhường ngôi cho chàng
- Từ đó nước ta có tục làm bánh chưng,
bánh giầy vào dịp Tết
Treo tranh in và tranh Sgk cho hs dự đoán
h/a nêu chi tiết trong văn bản
Hoạt động 3:(15phút)
MTiêu: Tìm hiểu nội dung văn bản và
các chi tiết kì ảo tiêu biểu
PP: Thuyết trình, vấn đáp
Giảng: LL là nhân vật chính, chúng ta
cùng tìm hiểu diễn biến các sự việc đều
xoay quanh nhân vật này
+ H: Mở đầu câu chuyện muốn giới thiệu
với chúng ta điều gì?
+ H:Vua Hùng chọn người nối ngôi trong
hoàn cảnh nào?
+ H: Ý định của vua ra sao? (quan điểm
của vua về việc chọn người nối ngôi)
+ H:Vua chọn người nối ngôi bằng hình
thức gì?
+ H: Em có nhận xét gì về vua Hùng qua
cách chọn người nối ngôi? (Vua Hùng là
người chú trọng tài năng, sáng suốt và
bình đẳng.)
+ H:Để làm vừa ý vua, để được nối ngôi
các Lang đã làm gì?
+ H:(G)Vì sao Lang Liêu được thần báo
mộng mà không phải là người khác trong
các con của vua?
*Giảng: Các nhân vật mồ côi, bất hạnh
thường được thần, bụt hiện lên giúp đỡ
mỗi khi bế tắc Hơn nữa LL chịu nhiều
2 hs đọcnhận xétnhìn Sgk
Lang Liêu, việc làm bánhdâng vuaxung phongnghe
Quan sáttranh trả lời
Đọc thầm
Vua Hùngtruyền ngôi
Về giàphát biểunêu
thảo luận đôi
a Vua Hùng chọn người nối ngôi
* Vua Hùng là người chú trọng tàinăng, sáng suốt và bình đẳng
b Lang Liêu làm bánh dâng vua vàđược thần giúp đỡ
Trang 3thiệt thòi trong cuộc sống lại yêu lao động
+ H:Vì sao thần chỉ mách bảo mà không
làm giúp lễ vật cho lang Liêu?
+ H: Em có nhận xét gì về chi tiết LL
được thần báo mộng? (Chi tiết tưởng
tượng kì ảo)
+ H: Kết quả cuộc thi tài giữa các ông
Lang như thế nào?
+ H:Vì sao hai thứ bánh của lang Liêu
được vua chọn để tế Trời, Đất, Tiên
Vương và Lang Liêu được chọn để nối
ngôi vua? Qua đó em có nhận xét gì về
nhân vật Lang Liêu?
Giảng: Lang Liêu được chọn làm người
nối ngôi vì: Hai thứ bánh của Lang Liêu
vừa có ý nghĩa thực tế: quí hạt gạo, trọng
nghề nông (là nghề gốc của đất nước làm
cho ND được no ấm) vừa có ý nghĩa sâu
xa: Đề cao sự thờ kính Trời, Đất và tổ
tiên của nhân dân ta
-Hai thứ bánh hợp ý vua chứng tỏ tài đức
của con người có thể nối chí vua Đem cái
quí nhất của trời đất của ruộng đồng do
chính tay mình làm ra mà tiến cúng Tiên
Vương, dâng lên vua thì đúng là con
người tài năng, thông minh, hiếu thảo
+ H: Em hãy nêu chi tiết kì ảo và chi tiết
mang cốt lõi sự thật lịch sử trong truyện?
nghe
Ghi vở
Phát biểu, ghivở
c Lang Liêu được nối ngôi vua
* Lang Liêu có lòng hiếu thảo, chânthành
2/ Nghệ thuật:
- Sử dụng chi tiết tưởng tượng kì ảo
- Lối kể chuyện dân gian: theo trình tựthời gian
?Nêu những sự việc chính và các chi tiết kì ảo trong văn bản?
*?Nêu các câu ca dao đề cao lao động?
GV: Cùng mang ý nghĩa cúng trời đất nhưng ngày nay bánh chưng, bánh giầy được cách tân vớinhiều cách làm sáng tạo, ngon hơn, đẹp hơn
Hoạt động 6: (1 phút) Dặn dò
- Kể tóm tắt truyện Đóng vai Hùng Vương hoặc LL kể lại truyện "bánh chưng, bánh giầy"?
- Soạn bài: Từ và cấu tạo từ tiếng Việt
RÚT KINH NGHIỆM:
………… ………
Trang 4
Tuần 1
TỪ VÀ CẤU TẠO TỪ TIẾNG VIỆT A/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
1/ Kiến thức
- Định nghĩa về từ, từ đơn, từ phức, các loại từ phức
- Đơn vị cấu tạo từ TV
2/ Kĩ năng
Nhận diện và phân biệt được:
- Từ và tiếng
- Từ đơn và từ phức
- Từ ghép, từ láy
Phân tích cấu tạo của từ
3/ Thái độ:
Bước đầu có ý thức trong việc giữ gìn vốn tiếng Việt
B/ CHUẨN BỊ
1/ Giáo viên
- Soạn g/án, bảng phụ
2/ Học sinh
- Soạn bài
C/ PHƯƠNG PHÁP
- Vấn đáp, minh họa, thuyết giảng, thảo luận
D/ TIẾN TRÌNH DẠY - HỌC
1 Ổn định:
2 Kiểm tra bài cũ:(2 phút) kiểm tra cách ghi vở 2 hs
3 Bài mới :
Hoạt động 1:(1) giới thiệu bài
MTiêu: định hướng sự chú ý của hs
PP: thuyết trình
- GV giới thiệu về từ Tiếng Việt để vào bài
Hoạt động của thầy/ cô Hoạt động của trò Nội dung cần đạt
Hoạt động 2:(15phút) tìm hiểu bài
MTiêu: giúp hs nắm được các khái niệm
từ, từ đơn, từ phức
PP: vấn đáp, thuyết minh
Gv treo bảng phụ ghi bài tập tìm hiểu sgk
- HS đọc ví dụ
? Câu văn trên có bao nhiêu tiếng, bao
nhiêu từ?
Em có nhận xét gì về cấu tạo của các từ
trong câu văn trên?
- Vậy tiếng dùng để làm gì?
hs đọc
.-Có từ chỉ có một tiếng, có
từ 2 tiếng
-Tiếng dùng
I.TÌM HIỂU BÀI
Trang 5-Khi nào một tiếng có thể coi là một từ?
?9 từ trong câu trên khi kết hợp với nhau
có tác dụng gì?(tạo ra câu có ý nghĩa)
Gv quay trở lại câu văn bảng phụ
? Điền các từ vào bảng phân loại? (thảo
luận đôi)
?Qua việc lập bảng, hãy phân biệt từ đơn,
từ phức?
*? Quan sát dụng cụ có trong phòng học,
em hãy cho ví dụ về từ đơn, từ phức?
Giảng chốt, cho vd về từ phức có 3 tiếng:
máy vi tính, xe đạp điện, lớp học mới
?Hai từ phức trồng trọt, chăn nuôi có gì
Hoạt động 3:(15phút) HD giải bài tập
MTiêu: thực hành kiến thức về từ và cấu
tạo từ
PP: minh họa, vấn đáp, thảo luận
Cho hs đọc và thực hiện yêu cầu bài tập
để tạo từKhi một tiếng
có nghĩa, cóthể tạo câu,tiếng ấy trởthành một từ-Từ dùng đểtạo câu
ghi vở
nhắc lại kháiniệm
1hs lên bảngđiền
-Cột từ đơn:
từ, đấy, nướcta
-Cột từ ghép:
chăn nuôi
- Cột từ láy:
trồng trọtxung phongghi vở
nghe
phát biểu
vẽ vào vởđọc ghi nhớ
trả lời cánhân bài 1,2
VD: bút, thước
b Từ phức: là từ có hai tiếng trở lênghép lại tạo thành
- Từ ghép: là từ ghép các tiếng cóquan hệ với nhau về mặt nghĩa
- Từ láy: là từ có quan hệ láy âm giữacác tiếng
Trang 6Hướng dẫn, gọi hs lên bảng làm
Gv chốt
Bài5 mời đại diện 4 tổ lên bảng làm bài
tập nhanh, ghi từ theo yêu cầu
Nhận xét, chốt
- Tả tiếng cười: khúc khích, sằng sặc, hô
hố, ha hả, hềnh hệch
- Tả tiếng nói: khàn khàn, lè nhè, thỏ thẻ, léo nhéo, lầu bầu, sang sảng
- Tả dáng điệu: Lừ đừ, lả lướt, nghênh ngang, ngông nghênh, thướt tha
Hoạt động 4:(3phút) Củng cố: MTiêu: tổng kết nội dung bài học PP: thuyết trình, minh họa ?Nêu cấu tạo của từ?(từ đơn, từ phức) ?Vẽ sơ đồ cấu tạo từ TV? 4 hs lên bảng dưới lớp làm vào vở nháp c Từ ghép chỉ quan hệ thân thuộc: cậu mợ, cô dì, chú cháu, anh em
Bài 2/14 Các khả năng sắp xếp: - Sắp xếp theo giới tính nam/ nữ: Ông bà, cha mẹ, anh chị, cậu mợ
- Sắp xếp theo bậc trên/ dưới: Bác cháu, chị em, dì cháu, cha anh
Bài 3/14 - Nêu cách chế biến bánh: bánh rán, bánh nướng, bánh hấp, bánh nhúng
- Nêu tên chất liệu làm bánh: bánh nếp, bánh tẻ, bánh gai, bánh khoai, bánh ngô, bánh sắn, bánh đậu xanh
- Tính chất của bánh: bánh dẻo, bánh phồng, bánh xốp
- Hình dáng của bánh: bánh gối, bánh khúc, bánh quấn thừng
Hoạt động 6(1 phút) Dặn dò - BTVN: 4,5/15 Tìm số từ, số tiếng trong đoạn văn: lời của vua nhận xét về hai thứ bánh của Lang liêu - Sọan: Giao tiếp, văn bản và phương thức biểu đạt RÚT KINH NGHIỆM: ………… ………
Trang 7
Tuần 1
Tiết 3
Soạn: 15/8/2014 Giảng: 20/8/2014
GIAO TIẾP VĂN BẢN VÀ PHƯƠNG THỨC BIỂU ĐẠT A/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
- Bước đầu nhận biết về việc lựa chọn ptbđ phù hợp với mđgt
- Nhận ra kiểu văn bản ở một văn bản cho trước căn cứ vào ptbđ
- Nhận ra tác dụng của việc lựa chọn ptbđ ở 1 đoạn văn cụ thể
Hoạt động 1:(1p) giới thiệu bài
MTiêu: định hướng sự chú ý của hs
PP: thuyết trình
Các em đã được tiếp xúc với một số văn bản ở tiết 1 và 2 Vậy văn bản là gì? Được sử dụngvới mục đích giao tiếp như thế nào? Tiết học này sẽ giúp các em giải đáp những thắc mắc đó.
Hoạt động của thầy/ cô Hoạt động của trò Nội dung cần đạt
Hoạt động 2:(15phút)
MTiêu: giúp hs nắm được và phân biệt
các khái niệm giao tiếp, văn bản
PP: vấn đáp, thuyết minh
Gv thông qua các ý của câu hỏi a
?Khi đi đường, thấy một việc gì, muốn
cho mẹ biết em làm thế nào?
?Đôi lúc rất nhớ bạn thân ở xa mà không
thể trò chuyện thì em làm thế nào?
Giảng: Các em nói và viết như vậy là các
em đã dùng phương tiện ngôn từ để biểu
đạt điều mình muốn nói Nhờ phương tiện
ngôn từ mà mẹ hiểu được điều em muốn
nói, bạn nhận được những tình cảm mà
hs đọc-kể(nói).- viết thư
I.TÌM HIỂU VỀ VĂN BẢN VÀ PHƯƠNG THỨC BIỂU ĐẠT
1 Văn bản và mục đích giao tiếp:
Trang 8em gửi gắm Đó chính là giao tiếp.
- Trên cơ sở những điều vừa tìm hiểu, em
hiểu thế nào là giao tiếp?
Giảng:đó là mối quan hệ hai chiều giữa
người truyền đạt và người tiếp nhận
- Việc em đọc báo và xem truyền hình có
phải là giao tiếp không? Vì sao?
Quan sát bài ca dao trong SGK (c)
?Bài ca dao có nội dung gì?
?Bài ca dao được làm theo thể thơ gì? Hai
câu lục và bát liên kết với nhau như thế
Lời phát biểu của thầy cô hiệu trưởng :
Đây là một văn bản vì đó là chuỗi lời nói
có chủ đề, có sự liên kết về nội dung: báo
cáo thành tích năm học trước, phương
hướng năm học mới
Lời phát biểu của thầy cô hiệu trưởng
Cho hs đọc và thực hiện yêu cầu bài tập
Giảng: Tự sự có "Con Rồng Tiên"
Đọcnêu
nghe
a Giao tiếp: là hoạt động truyền đạt,tiếp nhận tư tưởng, tình cảm bằngphương tiện ngôn từ
b Văn bản: là một chuỗi lời nói miệnghay bài viết có chủ đề thống nhất, cóliên kết mạch lạc, vận dụng phươngthức biểu đạt phù hợp để thực hiệnmục đích giao tiếp
2 Kiểu văn bản và phương thức biểuđạt
6 Kiểu văn bản và phương thức biểuđạt:: tự sự, miêu tả, biểu cảm, nghịluận, thuyết minh, hành chính, công
vụ Mỗi kiểu văn bản có mục đíchgiao tiếp riêng
Trang 9Hoạt động 4:(14phút)
MTiêu: giải bài tập
PP: vấn đáp
GV chuyển bài tập tìm hiểu sang bt luyện
tập
Chọn các tình huống giao tiếp, lựa chọn
kiểu văn bản và phương thức biểu đạt phù
hợp
- Hành chính công vụ
- Tự sự
- Miêu tả
- Thuyết minh
- Biểu cảm
- Nghị luận
Bài1: gọi hs lên bảng
Bài 3 Đổi tên văn bản thành "Bánh chưng
bánh giầy"
Giảng: Truyền thuyết "Bánh chưng bánh
giầy" thuộc kiểu văn bản tự sự vì: các sự
việc trong truyện được kể kế tiếp nhau, sự
việc này nối tiếp sự việc kia nhằm nêu bật
nội dung, ý nghĩa
Hs trả lời tại chỗ
2 hs lên bảng làm, ghi điểm
Đọc ghi nhớ
3 Ghi nhớ: SGK
II LUYỆN TẬP:
1/17 Phương thức biểu đạt
a Tự sự
b Miêu tả
c Nghị luận
d Biểu cảm
đ Thuyết minh
Hoạt động 5:(2phút) Củng cố:
MTiêu: tổng kết nội dung bài học
PP: thuyết trình, minh họa
Hoạt động 6(1 phút) Dặn dò
- Soạn: Thánh Gióng; Tìm hiểu chung về văn tự sự
RÚT KINH NGHIỆM:
………… ………
………… ………
Tuần 1
THÁNH GIÓNG (Truyền thuyết) A/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
1/ Kiến thức
- Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm thuộc thể loại truyền thuyết về đề tài giữ nước
- Những sự kiện và di tích phản ánh lịch sử đấu tranh giữ nước của ông cha ta được kể trong tác phẩm truyền thuyết
Trang 102/ Kĩ năng
- Đọc, hiểu văn bản
- Nhận ra những sự việc chính trong vbtheo trình tự thời gian
- Phân tích một số chi tiết hoang đường, kì ảo
2/ Kiểm tra bài cũ:(5 phút)
- Kể tóm tắt truyện BCBG? Nêu ý nghĩa của truyện?
- Hiện nay người Tiên Phước còn làm BC, BG không? Làm vào dịp nào? Em thử nêu nguyênliệu và cách làm?
Hoạt động của thầy/ cô Hoạt động của trò Nội dung cần đạt
Hoạt động 2:(15phút)
MTiêu: giúp hs đọc, nắm được các sự
việc chính của truyện
Giới thiệu một số từ khó trong chú thích
?Truyện có những nhân vật nào? ai là
nhân vật chính?
?Kể tóm tắt các sự việc chính?(ghi điểm)
Gv kể tóm tắt các sự việc chính
- Sự ra đời kì lạ của Gióng: lên 3 mà
không biết đi, biết nói, đặt đâu nằm đấy
- Khi gặp sứ giả Gióng biết nói và nhận
trách nhiệm đánh giặc
- Gióng lớn nhanh như thổi
- Gióng vươn vai thành tráng sĩ, cưới
ngựa sắt đánh tan giặc
- Vua phong Gióng là Phù Đổng Thiên
2 hs đọcnhận xétnhìn Sgk
Gióngxung phongnghe
I.TÌM HIỂU CHUNG
1 Đọc văn bản:
2 Chú thích
3 Tóm tắt
Trang 11Vương, nhân dân lập đền thờ
- Những dấu tích còn lại
Hoạt động 3:(20phút)
MTiêu: Tìm hiểu nội dung, ý nghĩa văn
bản (các chi tiết kì ảo)
PP: thảo luận, vấn đáp
Cho hs chú ý đoạn đầu
?Thánh Gióng ra đời như thế nào?
?Nhận xét về sự ra đời của Gióng?
?Gióng cất tiếng nói đầu tiên là lúc nào?
Tiếng nói đầu tiên G đã nói gì?
Giảng: Tiếng nói đầu tiên là tiếng nói đòi
đi đánh giặc
Đây là chi tiết có nhiều ý nghĩa
- Ca ngợi ý thức đánh giặc cứu nước
- Gióng là hình ảnh của nhân dân,
?Sau khi gặp sứ giả sự lớn lên của G có gì
đáng chú ý?
Cho hs thảo luận theo bàn
Cho hs nêu ý kiến
Gv chốt
?Chi tiết cả làng vui vẻ góp gạo nuôi
gióng có ý nghĩa gì?
Giảng:Bà con đã góp gạo để nuôi cậu bé
Gióng Chi tiết đó nói lên tinh thần đoàn
kết của nhân dân ta, đồng thời mong
muốn có một người anh hùng cứu nước
H/ả Gióng tiêu biểu cho sức mạnh của dt
?Việc Gióng ra trận đánh giặc được miêu
tả ntn?
?Tại sao đánh giặc xong Gióng lại bay lên
trời? chi tiết đó có ý nghĩa ntn?
Giảng: Gióng ra đời kỳ lạ và ra đi lại rất
phi thường Hình ảnh của Gióng bay lên
trời là biểu tượng của sự sống mãi về
người anh hùng của người dân Văn Lang
Và đó còn là hình tượng người anh hùng
sống vì dân vì nước, không màng danh
lợi
? Nhận xét gì về sự lớn lên và ra trận của
TG?
?Chi tiết nào trong truyện thể hiện sự biết
ơn, nhớ ơn của nhân dân đối với anh hùng
nghe
Thảo luận đôi1'
phát biểughi vở
Nêu suy nghĩ
Kì lạ, đẹp đẽđáng trân
II TÌM HIỂU VĂN BẢN
1 Sự ra đời của Gióng:
- Bà mẹ ướm chân, mang thai 12 thángmới sinh;
- Gióng lên 3 không nói, không cười,không đi
=> Xuất thân bình dị nhưng cũng rấtthần kì
2 Gióng lớn lên và ra trận đánh giặc:
- Tiếng nói đầu tiên là tiếng nói đòi điđánh giặc
- Sau khi gặp sứ giả, Gióng lớn nhanhnhư thổi
- Bà con làng xóm phải góp gạo nuôiGióng
- Vươn vai một cái trở thành tráng sĩ
- Roi sắt gãy, gióng nhổ tre quật vàogiặc chết như rạ
- Thắng giặc xong, Gióng cùng ngựabay về trời
Gióng là hình tượng người anh
Trang 12nghĩa là gì?
Giảng: HKPĐ là hội thi thể thao chọn
người có sức khỏe nhất thông qua từng
nội dung như chạy xa, nhảy cao, ném
bong
*?Ngoài anh hùng Gióng, em còn biết
những anh hùng nào trong cuộc k/c chống
Pháp, Mĩ của dân tộc ta?
GDMT: Như anh hùng chi đội em mang
tên, trường em mang tên hoặc các chi đội
khác, hoặc huyện ta có anh hùng Trần
Ngọc Sương mà trường cấp 2 Tiên Thọ
mang tên
?Em hãy chỉ ra cốt lõi lịch sử và yếu tố kì
ảo của truyện?
Hoạt động 4: Tổng kết (5phút)
MTiêu: nghệ thuật và xác định ý nghĩa
của văn bản
PP: vấn đáp, thuyết trình
? Nét đặc sắc nghệ thuật trong truyện?
?Truyền thuyết TG có những ý nghĩa gì?
Chốt: Thánh Gióng ca ngợi hình tượng
người anh hùng đánh giặc tiêu biểu cho
sự trỗi dậy của truyền thống yêu nước,
đoàn kết, tinh thần anh dũng, kiên cường
của dân tộc ta
trọng
Phát biểu cánhân
Thảo luận,trao đổi nhóm
4 hs 2'
- có giặc Ân,
có dền thờGióng, CóHKPĐ hàngnăm để tưởngnhớ G
- Ra đời kì lạ,lớn lên kì lạ,đánh giặc rất
kì lạđọc ghi nhớsgk
hùng đánh giặc cứu nước, mang sứcmạnh cộng đồng
3 Sự sống của Thánh Gióng tronglòng dân tộc:
- Thánh Gióng bay về trời, trở về vớicõi vô biên bất tử
- Dấu tích của những chiến công cònmãi
III/ TỔNG KẾT:
1/ Nghệ thuật:
- Chi tiết nghệ thuật kì ảo, phi thường
- Xâu chuỗi sự kiện lịch sử trong quákhứ với những hình ảnh thiên nhiênđất nước: ao hồ, núi Sóc, tre ngà
2/ Ý nghĩa:
Thánh Gióng ca ngợi hình tượngngười anh hùng đánh giặc tiêu biểucho sự trỗi dậy của truyền thống yêunước, đoàn kết, tinh thần anh dũng,kiên cường của dân tộc ta
- Kể tóm tắt truyện; Đóng vai Gióng hoặc sứ giả kể lại truyện "TG"?
- Soạn: Từ mượn (bài cũ: Từ và cấu tạo từ TV)
TỪ MƯỢN A/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
1/ Kiến thức
- Nắm được khái niệm từ mượn
- Nguồn gốc từ mượn trong TV
- Nguyên tắc mượn từ trong tiếng Việt
Trang 13- Vai trò của từ mượn trong hoạt động giao tiếp và tạo lập văn bản.
2/ Kĩ năng
- Nhận biết từ mượn trong văn bản
- Xác định đúng nguồn gốc của các từ mượn
- Viết đúng những từ mượn
- Sử dụng Từ điển để hiểu nghĩa từ mượn
- Sử dụng từ mượn trong nói và viết
2/ Kiểm tra bài cũ:(5 phút)
- Phân biệt từ đơn và từ phức? Cho ví dụ minh họa
GV kiểm tra vở ghi và vở bài tập của HS
3/ Bài mới:
Hoạt động 1:(1p) giới thiệu bài
MTiêu: định hướng sự chú ý của hs
Tiếng Việt của chúng ta vô cùng phong phú Ngoài những từ Thuần Việt, ông cha ta cònmượn một số từ của nước ngoài để làm giàu thêm ngôn ngữ của TV Vậy từ mượn là gì? Khimượn từ ta phải tuân thủ những nguyên tắc nào, bài học hôm nay sẽ giúp các em nắm rõ điều đó
PP: thuyết minh
Hoạt động của thầy/ cô Hoạt động của trò Nội dung cần đạt
Hoạt động 2:(15phút) Hình thành k/n
MTiêu: giúp hs nắm được các khái niệm
từ thuần Việt và từ mượn
PP: vấn đáp, thuyết minh
Gv treo bảng phụ ghi bài tập tìm hiểu sgk
*?VD trên thuộc văn bản nào? Nói về
điều gì?
?Dựa vào chú thích sau văn bản Thánh
Gióng, em hãy giải thích nghĩa của từ
trượng, tráng sĩ?
?Theo em, từ trượng, tráng sĩ dùng để
biểu thị gì?
?Đọc các từ này, các em phải đi tìm hiểu
nghĩa của nó, vậy theo em chúng có nằm
trong nhóm từ do ông cha ta sáng tạo ra
không?
Giảng: Hai từ này không phải là từ do
ông cha ta sáng tạo ra mà là từ đi mượn ở
hs đọc
nhắc lại chúthích
- Trượng:
đơn vị đo độdài = ở đâyhiểu là rấtcao
- Tráng sĩ:
người có sứclực cườngtráng
người
I.TÌM HIỂU BÀI
Trang 14nước ngoài Các từ không phải là từ
mượn đọc lên ta hiểu nghĩa ngay mà
không cần phải giải thích
?Trong Tiếng Việt ta có các từ khác thay
thế cho nó đúng nghĩa thích hợp?
? Theo em từ chú thích có nguồn gốc từ
đâu?
?Qua phần tìm hiểu trên, em hiểu thế nào
là từ mượn? từ thuần Việt?
GV chốt
?Trong các từ dưới đây từ nào được
mượn từ tiếng Hán, ngôn ngữ khác?
?Em có nhận xét gì về hình thức chữ viết
của các từ: ra-đi-ô, in-tơ-nét, sứ giả, giang
san?
?Qua việc tìm hiểu VD, em hãy nêu nhận
xét của em về cách viết từ mượn
Giảng : Một số từ: ti vi, xà phòng, mít
tinh, ga có nguồn gốc ấn Âu nhưng được
Việt hoá cao hơn viết như chữ Việt Vậy
theo em, chúng ta thường mượn tiếng của
nước nào?
Đọc to phần trích ý kiến của Bác Hồ?
?Theo em, việc mượn từ có tác dụng gì?
?Nếu mượn từ tuỳ tiện có được không?
?Em hãy rút ra kết luận về nguyên tắc
mượn từ?
Giảng: Mặt tích cực: làm giàu ngôn ngữ
dân tộc Mặt tiêu cực: làm cho ngôn ngữ
dân tộc bị pha tạp
Hoạt động3:(15phút) luyện tập
MTiêu: giúp hs nắm được các khái niệm
từ thuần Việt và từ mượn và làm bt
PP: vấn đáp, thảo luận
Gọi HS đọc bài tập và yêu cầu HS làm
Bài 2: Xác định nghĩa của từng tiếng tạo
có dùng gạchnối: ra-đi-ô,in-tơ-nét
đây là từmượn củangôn ngữ ấnÂu
Đọc sgk
Nhắc lạinhững điềucần ghi nhớcủa cả bài
Gọi HS đọcbài tập và yêucầu HS làm
Thảo luận
II BÀI HỌC:
1 Từ thuần Việt và từ mượn:
a Từ thuần Việt là từ do nhân dân tasáng tạo ra
b Từ mượn là những từ của ngôn ngữnước ngoài được nhập vào ngôn ngữcủa ta để biểu thị những sự vật, hiệntượng, đặc điểm … mà tiếng Việt chưa
- Đối với những từ mượn chưa đượcViệt hóa hoàn toàn, ta nên dùng dấugạch nối để nối các tiếng với nhau.VD: ra-đi-ô; in-tơ-net…
a Mượn từ Hán Việt: vô cùng, ngạcnhiên, tự nhiên, sính lễ
b Mượn từ Hán Việt: Gia nhân
c Mượn từ Anh: pốp, Mai-cơn xơn, in-tơ-nét
Trang 15giắc-+ giả: người
- Độc giả: người đọc
+ Độc: đọc
+ Giả: người
- Yếu điểm: điểm quan trọng
+ yếu: quan trọng
+ Điểm: điểm
- Yếu lược: tóm tắt những điều quan
trọng
+ Yếu: quan trọng
+ Lược: tóm tắt
- Yếu nhân: người quan trọng
+ Yếu: quan trọng
+ Nhân: người
Bài 5: Gv đọc chính tả
Gv gọi 2 hs chấm vở, nhận xét, ghi điểm
nhóm 5'
HS đứng tại chỗ trả lời, đại diện ý của
cả nhóm
Ghi chính tả
Hoạt động 4:(2phút) Củng cố:
MTiêu: tổng kết nội dung bài học
PP: thuyết trình
?Nêu k/n từ mượn? đọc lại phần ghi nhớ
Hoạt động 5(1 phút) Dặn dò
- BTVN: 3, 4/126
Tìm số từ mượn trong các văn bản đã học
- Sọan: Tìm hiểu chung về văn tự sự
RÚT KINH NGHIỆM:
………… ………
Tuần 2
Tiết 6,7
Soạn: 23/8/2014 Giảng: 27/8/2014
TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN TỰ SỰ A/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
1/ Kiến thức
- Nắm được đặc điểm của văn tự sự
2/ Kĩ năng
- Nhận biết được văn bản tự sự
- Sử dụng dược một số thuật ngữ: tự sự, kể chuyện, sự việc, người kể
3/ Thái độ:
Thích kể chuyện nhất là những truyện đã học
B/ CHUẨN BỊ
Trang 162/ Kiểm tra bài cũ:(5 phút) 1 hs
? Giao tiếp là gì? Hãy kể tên các kiểu văn bản và các phương thức biểu đạt tương ứng? 3/ Bài mới
Hoạt động 1:(1p) giới thiệu bài
MTiêu: định hướng sự chú ý của hs
PP: thuyết trình
Cho hs nhắc lại 6 kiểu văn bản và gv giới thiệu: Hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu đặc điểm, ýnghĩa kiểu văn bản tự sự trong đời sống và trong văn học
Hoạt động của thầy/ cô Hoạt động của trò Nội dung cần đạt
Hoạt động 2:(40phút) Tìm hiểu ý nghĩa
Hàng ngày các em có kể chuyện và nghe
kể chuyện không? Đó là những chuyện
gì?
Giảng:Hàng ngày ta thường được nghe
hoặc kể chuyện văn học, chuyện đời
thường, chuyện cổ tích, sinh hoạt
Khi nghe những yêu cầu và câu hỏi:
- Bà ơi! bà kể chuyện cổ tích cho cháu đi!
- Cậu kể cho mình nghe, Lan là người
như thế nào?
?Theo em người nghe muốn biết điều gì
và người kể phải làm gì?
Giảng:Kể chuyện để biết, để nhận thứcvề
người, về sự vật, sự việc để giải thích,
khen chê Người kể thường thông báo,
giải thích cho người khác biết còn người
nghe thì tìm hiểu và biết về thông tin đó
?Theo em tự sự có ý nghĩa ntn?
Chốt:Tự sự trước hết phải hiểu đó là kể
chuyện, là giải thích sự việc, tìm hiểu con
người, nêu vấn đề và bày tỏ thái độ khen
chê
?Truyện Thánh Gióng là văn bản tự sự,
hs đọc
suy nghĩ trảlời cá nhân
Trang 17vb này cho em biết điều gì?
?Hãy liệt kê các sự việc chính của truyện
theo thứ tụ trước sau từ sự việc mở đầu
cho đến kết thúc?
Gọi đại diện nhóm trả lời
Treo bảng phụ đã ghi các sự việc, chốt
kết quả thảo luận
1/ Sự ra đời của Thánh Gióng
2/ TG biết nói và nhận trách nhiệm đánh
giặc
3/ TG lớn nhanh như thổi
4/ TG vươn vai thành tráng sĩ cưỡi ngựa
sắt, mặc áo giáp sắt đi đánh giặc
Giảng: Cách trình bày các sự việc trong
truyện TG như trên theo chuỗi sự việc từ
sv mở đầu đến kết thúc và có ý nghĩa ca
ngợi người anh hùng Tg đánh giặc cứu
nước như vậy gọi là tự sự Vậy tự sự có
MTiêu:Hướng dẫn cho hs làm bài tập
PP: thuyết giảng, thảo luận
Cho hs đọc và thực hiện yêu cầu bài
tập1/28
Giảng:Truyện kể diễn biến tư tưởng của
ông gìa mang màu sắc hóm hỉnh; kể theo
trình tự thời gian, các sự việc nối tiếp
nhau, kết thúc bất ngờ; thể hiện tư tưởng
yêu cuộc sống, dù kiệt sức thì sống cùng
hơn chết
Gv gọi hs đọc truyện sa bẫy
? Truyện kể lại ntn?
GV hướng dẫn: đây là một bài thơ nhưng
kể về một câu chuyện bé mây cùng mèo
đi bẫy chuột, diễn biến từ đầu đến cuối
nhóm 5'
Lộn xộn
nêughi vở
nhắc lại đđnhắc lại ýnghĩa
đọc ghi nhớ
suy nghĩ, trảlời tại chỗ
Hs trả lời tạichỗ
Đọc truyện
thảo luậnnhóm 5'
1 Đặc điểm chung của phương thức tựsự:
Tự sự là trình bày một chuỗi sự việc,
sv này dẫn đến sv kia, cuối cùng dẫn
Trang 18ntn em kể lại bằng miệng chứ không phải
đọc hoặc ghép các câu thơ lại với nhau
Gv cho hs xung phong kể lại, nhận xét và
ghi điểm
GV treo bảng phụ ghi các sự việc trong
bài thơ"Sa bẫy"
Hoạt động 4:(10phút) làm bài tập 5
MTiêu: Bước đầu biết cách giới thiệu về
bạn để thuyết phục người nghe
PP: thuyết trình
Yêu cầu đọc bài 5
* GV lấy thực tế lớp trưởng của lớp để
hướng dẫn cho hs dễ viết
?Để cả lớp cùng biết về thành tích, sức
học tập của bạn ở cấp 1 mà cùng đồng ý
bầu chọn làm lớp trưởng, em hãy viết để
kể về điều đó cho lớp cùng nghe và đồng
kể trước lớpnêu
"Sa bẫy" là văn bản tự sự
- Bé Mây cùng rủ mèo con nướng cábẫy chuột
- Mây và mèo tin rằng chuột sẽ sa bẫy
Và trong giấc ngủ Mây mơ cùng mèo
xử lũ chuột, chuột van xin tha mạng
- Sáng hôm sau, bé Mây thăm bẫychẳng thấy chuột đâu, chỉ thấy thấymèo sa bẫy
SƠN TINH, THỦY TINH
(Truyền thuyết)
A/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
1/ Kiến thức
- Nhân vật, sự kiện trong truyện STTT
- Cách giải thích hiện tượng lũ lụt xảy ra ở đồng bằng Bắc Bộ và khát vọng của người Việt cổ trong việc chế ngự thiên tai lũ lụt, bảo vệ cuộc sống của mình trong một truyền thuyết
- Những nét chính về nghệ thuật của truyện: Sử dụng nhiều chi tiết hoang đường, kì lạ
2/ Kĩ năng
- Kể lại được truyện
- Kể tóm tắt truyện thông qua các sự kiện chính
- Xác định được ý nghĩa truyện
3/ Thái độ:
Trang 19- Hiểu thêm về nguồn cội dân tộc
2/ Kiểm tra bài cũ:(5 phút)
? Kể tóm tắt truyện TG? Nêu các chi tiết tưởng tượng kì ảo trong truyện (vở soạn+vở ghi)
3 Bài mới
Hoạt động 1:(1p) giới thiệu bài
MTiêu: định hướng sự chú ý của hs
PP: thuyết minh, vấn đáp
Kể tên những truyền thuyết đã học? Nhận xét gì về chi tiết nghệ thuật và cốt lõi lịch sử trongtruyện? Hôm nay cô cùng các em tìm hiểu 1 tt nữa với nhiều chi tiết kì lạ hoang đường hấp dẫn, đó
là truyện "STTT" Một câu truyện thần thoai cổ đã được lịch sử hóa
Hoạt động của thầy/ cô Hoạt động của trò Nội dung cần đạt
Hoạt động 2:(15phút)Tìm hiểu chung
MTiêu: đọc, tóm tắt truyện
PP: đọc diễn cảm, vấn đáp, tóm tắt.
Gv hướng dẫn đọc, chú ý giọng của các
nhân vật, đọc trước 1 đoạn
- ST, TT đến thể hiện tài năng, cả hai đều
tài giỏi, Vua bèn đưa ra sính lễ, ai đến
trước sẽ được rước Mị Nương về
- ST đến trước, rước MN về núi, TT đến
sau không cưới được vợ, đem quân đánh
ST
- Hai bên đánh nhau ròng rả suốt mấy
tháng trời, cuối cùng TT đành rút quân
về
- Năm nào TT cũng đánh ST đó là hiện
tượng lũ lụt xảy ra hàng năm
Hoạt động3:(20phút) tìm hiểu ND, NT
MTiêu: Hiểu tài năng của ST, TT và
nguyên nhân có hiện tượng lũ lụt ngày
nay
PP: thảo luận, trực quan , vấn đáp, thuyết
hs đọc tiếp
ST, TTVua, MN
ST, TTxung phong
Trang 20trình …
*?Sự việc mở đầu của truyện là gì?
?Trong hội kén rể, nhân vật ST, TT được
miêu tả tài năng, hình dáng qua những chi
Giảng: Những sính lễ này đều rất hoang
đường, khó tìm nhằm thử thách tài năng
và tấm lòng chân thật của ST, TT
?Vì sao xảy ra cuộc giao tranh giữa ST,
TT?
G?Hậu quả của cuộc giao tranh?
Cho hs xem tranh sgk và miêu tả chi tiết
? Hằng năm TT đều đánh ST đó là hiện
tượng nào trong thiên nhiên?
Giảng:Lũ lụt vào mùa đông ở miền Bắc
nói riêng và ở VN nói chung Dù mưa có
lớn, có gây thiệt hại bao nhiêu thì sức
chống đỡ của con người cũng vượ qua để
trở lại c/s đời thường Ở Miền trung thì lũ
vào mùa đông làm nước dâng cao ở sông
Thu Bồn, Sông Tiên nhưng bằng nghĩa
cử chung tay chia sẻ họ cũng vượt qua,
Cho hs nêu ý nghĩa trong phần ghi nhớ
thảo luận đôi2'
tài năng, kì lạ
là những chitiết hoangđường, kì ảo
đưa ra sính lễnêu ý kiến
tóm tắt sựviệc
Thành Phongcâhu nổi lềnhbềnh, TTthua trận
nêu
khôngST= ý chíchống lạithiên tai, lũlụt của nhândân
2 Cuộc giao tranh giữa Sơn Tinh,Thủy Tinh
- TT đến sau không lấy được vợ, hômưa, gọi gió làm thành giông bãođánh ST
- ST không hề nao núng, bốc từng quảđồi dời từng quả núi
=> Thủy Tinh thua trận, rút quân về
III Tổng kết:
1/ Nghệ thuật:
- Xây dựng hình tượng nhân vật mangdáng dấp thần linh với nhiều chi tiếttưởng tượng kì ảo
Trang 21? Sự việc, chi tiết nào trong truyện mang
cốt lõi lịch sử?
Lũ lụt, vua Hùng, Mị Nương
- Tạo sự việc hấp dẫn, kể chuyện lôi cuốn, sinh động
2/ Ý nghĩa:
- Giải thích hiện tượng mưa bão, lũ lụt hằng năm ở đồng bằng Bắc Bộ
- Thể hiện sức mạnh, ước mơ chế ngự thiên tai, bảo vệ cuộc sống của người Việt cổ
Hoạt động 4:(2phút) Củng cố:
MTiêu: tổng kết nội dung bài học
PP: thuyết trình
*?Chúng ta cần làm gì để hạn chế lũ lụt?
Trồng rừng, không đốt rừng, khai thác rừng bừa bãi
Hoạt động 6(1 phút) Dặn dò - BTVN: luyện tập; đóng vai ST, TT kể lại truyện - Sọan: Nghĩa của từ RÚT KINH NGHIỆM: ………… ………
Tuần 3
NGHĨA CỦA TỪ A/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
1.Kiến thức
- Khái niệm nghĩa của từ
- Cách giải thích nghĩa của từ
2.Kĩ năng
- Giải thích nghĩa của từ
- Dùng từ đúng nghĩa trong nói và viết
- Tra từ điển để hiểu thêm nghĩa của từ
3.Thái độ:
Có ý thức chọn lựa dùng từ đúng, hay trong giao tiếp
B.CHUẨN BỊ
1.Giáo viên
- Soạn g/án, bảng phụ, từ điển
2.Học sinh
- Soạn bài, học bài, làm bài tập từ mượn
Trang 22C PHƯƠNG PHÁP
- Vấn đáp, thuyết giảng, thảo luận, trực quan
D.TIẾN TRÌNH DẠY - HỌC
1 Ổn định:
2 Kiểm tra bài cũ:(5 phút)
1/Thế nào là từ mượn? Ngôn ngữ TV mượn từ của ngôn ngữ nào nhiều nhất?cho ví dụ từ mượn 2/ Làm bài tập 3/26
3 Bài mới
Hoạt động 1:(1p) giới thiệu bài
MTiêu: định hướng sự chú ý của hs
?Mỗi từ chú thích được ghi và giải nghĩa
phía sau dấu 2 chấm vậy mỗi chú thích
có mấy bộ phận?
?Bộ phận nào là nghĩa của từ?
Giảng: chữ viết của mỗi từ là hình thức
của từ, phần nghĩa của từ là phần nội
dung có từ biểu thị tính chất của vật (lẫm
liệt), có từ biểu thị hoạt động (nao núng,
đi, ăn) có từ biểu thị quan hệ (anh em, mẹ
con) nhưng tất cả nội dung được từ biểu
thị thì gọi là nghĩa của từ
?Cho vd từ và cho biết nghĩa của từ đó
biểu thị hđ, tc hay qhệ?
Nhận xét, cho vd
?Vậy nghĩa của từ là gì?
GV chốt k/n, gọi hs nhắc lại nhiều lần
Hoạt động3:(15phút)
MTiêu: Hiểu k/n và cách giải nghĩa
PP: vấn đáp, thảo luận, thuyết trình …
*?Sự việc mở đầu cử truyện là gì?
?Giải nghĩa từ sính lễ?
GV quay lại vd trên bảng phụ nhắc lại
nghĩa của các chú thích và nhấn mạnh
cách giải nghĩa các chú thích như vậy gọi
là nghĩa của từ được giải nghĩa bằng cách
trình bày bằng khái niệm mà từ biểu thị
Cho vd: Hãy giải nghĩa từ mạnh, đẹp?
Giảng: Mạnh nghĩa là không yếu; đẹp
nghĩa là không xấu
hs đọc Thánh Gióng
2 bộ phận: trước,sau dấu 2 chấmSau 2 chấm
xung phong
nêu k/nnhắc lại k/nnêu ý kiến
đọc chú thíchchú ý bảng phụ
VD: Sính lễ: là lễ vật mà nhàtrai đem đến nhà gái để xincưới
2.Cách giải nghĩa từ
Có 2 cách
a Trình bày khái niệm mà từ
Trang 23G? Nhận xét gì về cách giải thích này?
?Qua vd, có mấy cách để giải nghĩa từ?
đó là cách nào?
*Chốt ý và lưu ý: tuy vậy cách 2 nhiều
lúc cần thiết chứ giải nghĩa như vậy ít rõ
nghĩa, mơ hồ Trong văn tự sự phải hiểu
đúng nghĩa, chọn cách giải thích thích
hợp để giới thiệu nhân vật sự việc vừa
chính xác, vừa gây sự chú ý cho người
đọc Cũng có thể giải thích nghĩa của từ
MTiêu: tổng kết lí thuyết, giải bài tập
PP: vấn đáp, thuyết trình, thảo luận
Cho hs phần ghi nhớ
Bài 1: cho hs nêu nhanh tại lớp
Bài 2, sử dụng kĩ thuật học theo góc
Treo bảng phụ đã ghi nội dung bài tập
Gọi đại diện lên điền vào chỗ trống
*?Hãy liệt kê những từ được giải ngĩa
bằng k/n, bằng từ đồng nghĩa (trái nghĩa)?
Cho đọc truyện
Gv hướng dẫn
dùng từ trái nghĩa
để giải nghĩanhìn bảng chốt ýghi vở
Thảo luận đôi 2',xung phong lên bg
Đọc ghi nhớTìm, nêu theo sgk
b Đưa ra từ đồng nghĩa hoặctrái nghĩa để giải thích
VD: Hốt hoảng nghĩa là vộivàng, sợ hãi
a Học tập b Học lỏm
c Học hỏi d Học hành3/36
a Trung bình b.Trung gian
SỰ VIỆC VÀ NHÂN VẬT TRONG VĂN TỰ SỰ A/MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
1/ Kiến thức
- Vai trò của sự việc và nhân vật trong văn bản tự sự
- Ý nghĩa và mqh của sự việc và nhân vật trong văn bản tự sự
2/ Kĩ năng
- Chỉ ra được sự việc và nhân vật trong văn bản tự sự
- Xác định sự việc và nhân vật trong một đề bài cụ thể
3/ Thái độ:
Trang 24Thấy được vai trò và ý nghĩa tự sự trong đời sống
2/ Kiểm tra bài cũ:(5 phút)
Kiểm tra 2 vở soạn+vở ghi
3 Bài mới
Hoạt động 1:(1p) giới thiệu bài
MTiêu: định hướng sự chú ý của hs
PP: thuyết giảng, vấn đáp
Tự sự là gì? yêu cầu tự sự ntn?=> Mỗi văn bản tự sự, mỗi câu chuyện được kể đều phải có sựviệc, có nhân vật hành động Sự việc và nhân vật là yếu tố cơ bản để làm nên cốt truyện Tìm hiểu
ý nghĩa và tầm quan trọng của 2 yếu tố này
Hoạt động của thầy/ cô Hoạt động của trò Nội dung cần đạt
Hoạt động 2:(20phút)
MTiêu: hướng dẫn giải bài tập, câu hỏi
phần tìm hiểu bài
PP: vấn đáp, thuyết giảng, thảo luận
Gv treo bảng phụ ghi các sv trong"STTT"
Thảo luận đôi 3'
?Thảo luận đôi câu hỏi phần a, b/37?
Gọi đại diện trả lời
?Có thể thay đổi trật tự các sự việc được
không?vì sao?
?Chỉ ra sự việc mở đầu, cao trào và kết
thúc trong vb?
?Bỏ sv VH kén rể có được không?
Giảng: Đây là sv mở đầu là nguyên nhân
dẫn đến diễn biến của câu chuyện, bỏ đi
sẽ làm cho người nghe khó hiểu, sv trở
nên thiếu thuyết phục
?Sv Thủy Tinh nổi giận có hợp lí không?
?Sv nào trong vb thể hiện sự yêu mến của
người kể đv ST, VH?
Việc ST thắng TT nhiều lần có ý nghĩa
gì? có thể để TT thắng ST không? Xóa đi
sv :hằng năm TT lại đâng nước ?
hs đọc
đọc yêu cầu Sgkxung phongkhông, vì đã đc sắpxếp theo trình tựtrước sau
Vua Hùng kénrể=>ST đến trướcđược vợ=> TT thuarút quân về
xung phong
có, vì có tài như ST,trong sự hi vọng,niềm vui cưới được
Mị nương nhưng lạithất vọng => nổigiận
suy nghĩ, nêu ý kiến
I.BÀI TẬP TÌM HIỂU
Trang 25Gv chốt lại sự việc, diễn biến, nguyên
nhân, kq các sv trong truyện=> em có
Giảng: Sv ở đây bao gồm sv do thiên tai
gây ra như lũ lụt, bão, hạn hán và sv do
con người làm:trừng trị kẻ ác, giúp người
nghèo, cầu hôn không có sv thì 0 có ts
?Làm sao để nhận biết nhân vật trong vb
này, trong câu chuyện này khác câu
chuyện kia?
?Qua cách kể của dân gian, các nhân vật
nào được biểu dương, nhân vật nào bị lên
án hoặc không có thiện cảm?
*?Những việc, những nhân vật nào trong
c/s hằng ngày được em biểu dương hoặc
chê?
- Dặn dò cho tiết 2 (1P)
TIẾT 2
Hoạt động 4:(40phút)
MTiêu: giải bài tập
PP: thuyết trình, thảo luận
Cho hs đọc phần ghi nhớ
Bài 1: cho hs suy nghĩ, lên bảng làm
Gv treo bảng phụ hs lên điền vào
Gv nhận xét
?Nhận xét vai trò ý nghĩa của các nhân
vật trên?
Giảng: tuy là nhân vật phụ nhưng vua và
công chúa đóng vai trò là người thực hiện
sự việc mở đầu nên không thể bỏ hoặc
không kể về họ được
?Kể chuyện STTT theo các sự việc gắn
thảo luận đôi 2'
ghi vở
họ khác tên, cóhànhđộng khác nhau,đến
từ những nơi khácnhau
kể trong các vbtruyền thuyết đãhọctranh luận, phátbiêu
đọc lại ghi nhớ
xung phong
ST,TT là nhân vậtchính
HV,MN nhân vậtphụ
II BÀI HỌC
1 Đặc điểm của sự việc trongvăn tự sự
- Sự việc được trình bày cụ thể:
có địa điểm, thời gian, nhân vậtthực hiện, có nguyên nhân, diễnbiến, kết quả
- Sv diễn ra theo trật tự thời giandiễn biến có ý nghĩa
- SV là yếu tố quan trọng, cốtlõi của tự sự, không có sự việckhông có tự sự
2 Đặc điểm của nhân vật trongvăn tự sự
- Nhân vật là người làm ra sựviệc, hành động, cử chỉ, lai lịch
- Nhân vật có thể được biểudương hoặc lên án, được thểhiện qua các mặt: tên gọi, lailịch, chân dung, tài năng, việclàm
- Trong tự sự thường có 2 loạinhân vật: chính, phụ (chínhdiện, phản diện)
* Sự việc và nhân vật trong vănbản tự sự là hai yếu tố then chốt,
có quan hệ với nhau
III LUYỆN TẬP
Trang 26với nhân vật chính nghĩa là kể ntn?
Giảng: nghĩa là kể bắt đầu từ sự việc đến
cầu hôn và thể hiện tài năng đến việc giao
tranh, kết quả của cuộc giao tranh đó
Hướng dẫn, hs thảo luận đôi
Gọi 2 hs trình bày, nhận xét ghi điểm
Bài 2
Gọi hs đọc yêu cầu bài làm
Giảng: hướng dẫn cách làm: 1 lần không
vâng lời có thể là: không thuộc bài, không
nghe lời cha mẹ, thất hứa với người lớn
dẫn đến hậu quả xấu
*Như một lần nói dối ba mẹ đi học nhưng
lại đi tắm sông để phải đuối nước hoặc
nói dối ba mẹ học bài rồi để đi chơi
nhưng khi gv dò bài cũ không thuộc và
qua lỗi lầm đó em hứa gì, sẽ làm gì để
không tái phạm nữa
Em kể về ai hay chính mình? việc đó diễn
ra ở đâu, khi nào? Kết quả ra sao?
Nhận xét
Treo bảng phụ giới thiệu dàn ý tham khảo
- Sáng chủ nhật vừa qua, tôi được mẹ cho
về ngoại chơi, tôi rất vui nhưng vì không
vâng lời mẹ nên tôi đã làm mẹ buồn
- Về đến nhà ngoại tôi ùa ngay vào chơi
với bọn trẻ trong xóm: bắn bi, lô cõng,
nhảy dây
- Vì chơi vui quá, quên mất lời mẹ dặn
tôi, mặc cho trời nắng to mà chẳng mũ
nón gì
- Mãi đến tối mịt mới về nhà, vì một ngày
mãi chơi bị nắng nên tôi đã đau sốt,
không học bài được lại làm mẹ tôi lo lắng
không ngủ được
- Vì đau, hôm sau tôi phải nghỉ học
- Bây giờ nghĩ lại mới thấy không vâng
lời cha mẹ là sai Tôi sẽ không bao giờ
ghi vở
2/39 Kể chuyện theo nhan đề
"Một lần không vâng lời"
Trang 27Tuần 3
Tiết 12
Soạn: 01/9/2014 Giảng: 08/9/2014 HƯỚNG DẪN ĐỌC THÊM
SỰ TÍCH HỒ GƯƠM
(Truyền thuyết)
A/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
1/ Kiến thức
- Nhân vật, sự kiện trong truyện STHG (giới thiệu truyền thuyết địa danh)
- Cốt lõi lịch sử trong một tác phẩm thuộc chuỗi truyền thuyết về người anh hùng Lê Lợi vàcuộc khởi nghĩa Lam Sơn
2/ Kĩ năng
- Đọc – hiểu văn bản truyền thuyết
- Phân tích để thấy được ý nghĩa sâu sắc của những chi tiết tưởng tượng trong truyện
- Kể lại được truyện
2/ Kiểm tra bài cũ:(5 phút)
? Kể tóm tắt truyện STTT? Nêu ý nghĩa truyện? (vở soạn+vở ghi)
3 Bài mới
Hoạt động 1:(1p) giới thiệu bài
MTiêu: định hướng sự chú ý của hs
PP: thuyết giảng
"STHG" là truyền thuyết có nhiều chi tiết kì lạ mang ý nghĩa đối với người anh hùng dân tộc
Lê Lợi, người đã có công chống giặc Minh xâm lược ở thế kỉ XV và qua đó giải thích nguồn gốctên gọi Hồ Gươm như hôm nay Cách giải thích của dân tộc có gì kì lạ, hôm nay …
Hoạt động của thầy/ cô Hoạt động của trò Nội dung cần đạt
Trang 28GV nhận xét và tóm tắt sự việc chính
- Giặc Minh đô hộ, nghĩa quân Lam
Sơn nổi dậy nhưng thất bại, Long
Quân quyết định cho mượn gươm
thần
- Lên Thận được lưỡi gươm dưới
nước
- Lê Lợi được chuôi gươm trên rừng,
trta vào nhau vừa như in
- Từ đó nghĩa quân nhanh chóng quét
sạch giặc ngoại xâm
- Đât nước thanh bình, Lê Lợi lên làm
vua, Long Quân cho đòi lại gươm
thần
- Vua trả gươm, từ đó hồ Tả Vọng
mang tên Hồ Gươm hay hồ Hoàn
Kiếm
?Có thể chia văn bản làm mấy phần?
Hoạt động3: (15phút) Tìm hiểu văn
bản
MTiêu: Nắm được hoàn cảnh, ý nghĩa
cho mượn gươm và hoàn gươm
PP: thảo luận, trực quan, vấn đáp,
thuyết giảng …
?Long quân cho nghĩa quân Lam Sơn
mượn gươm thần trong hoàn cảnh
nào?
G?Việc Long quân cho nghĩa quân
mượn gươm thần có ý nghĩa gì?
Giảng:Việc Long Quân cho mượn
gươm thần chứng tỏ cuộc khởi nghĩa
được tổ tiên, thần linh ủng hộ Muốn
nghĩa quân thắng bọn giặc hung ác,
đem lại c/s yên bình cho nhân dân
?Lê Lợi nhận được gươm thần như thế
nào?
?Vì sao tác giả dân gian không để cho
Lê Lợi trực tiếp nhận gươm? Cách
cho mượn như vậy có ý nghĩa gì?
Kĩ thuật khăn phủ bàn
Giảng: Nếu Lê Lợi trực tiếp nhận
gươm thì tác phẩm sẽ không thể hiện
tính chất toàn dân trên dưới một lòng
của nhân dân ta trong cuộc kháng
chiến Thanh gươm Lê Lợi nhận được
là thanh gươm thống nhất và hội tụ tư
2 phần-Long Quân cho nghĩaquân mượn gươm thần
- Long Quân đòi lạigươm thần
Chọn lọc chi tiết nêu ra
nghe
nêu
các nhóm thảo luận 5',treo ý trả lời lên bảng
II TÌM HIỂU TRUYỆN
1 Long quân cho nghĩa quânLam Sơn mượn gươm thần:
a Hoàn cảnh lịch sử:
- Giặc Minh đô hộ
- Nghĩa quân Lam Sơn nổi dậynhiều lần bị thua
b Cách Long Quân cho mượngươm:
- Lê Thận nhặt được lưỡi gươmdưới nước
- Lê Lợi nhặt được chuôi gươmtrên rừng
- Gươm tra vào vừa như in
Kì lạ, toàn dân trên dưới mộtlòng
Trang 29tưởng, tình cảm, sức mạnh của toàn
dân trên mọi miền đất nước
?Những chi tiết nào cho thấy thanh
gươm này thanh gươm thần kì? Em có
nhận xét gì về những chi tiết này?
Giảng:Thanh gươm thần kì:Sáng rực,
sáng lạ, tra lưỡi gươm vào chuôi vừa
vặn, khắc chữ "Thuận Thiên" Đó là
chi tiết tưởng tượng kì ảo, thanh gươm
là tượng trưng cho sức mạnh của toàn
dân tham gia đánh giặc Thanh gươm
toả sáng thể hiện sự thiêng liêng,
thanh gươm gặp được minh chủ sử
dụng vào việc lớn, hợp lòng dân,
thuận ý trời
?Chi tiết thanh gươm phát sáng ở xó
nhà có ý nghĩa gì? Phân tích ý nghĩa
của từ "Thuận Thiên"?
?Trước và sau khi có gươm thế lực
của nghĩa quân như thế nào?
Giảng: Khi chưa có gươm thì nghĩa
quân non yếu, ăn uống khổ sở, nhiều
lần thát bại Khi có gươm thần nhuệ
khí tăng, xông xáo tìm địch, chiếm
nhiều kho lương của địch nghĩa là khi
có gươm nghĩa quân ta đã chuyển bại
thành thắng, quét sạch bọn giặc
?Long Quân đòi gươm trong hoàn
cảnh nào?
GV treo tranh
?Quan sát tranh và và kể lại việc rùa
Vàng đòi gươm và Lê Lợi trả gươm?
- Em biết truyền thuyết nào của nước
ta cũng có hình ảnh rùa vàng đòi
gươm? Theo em, hình tượng rùa vàng
trong truyền thuyết VN tượng trưng
cho ai và cho cái gì?
GV: Truyền thuyết An Dương Vương
Hình ảnh rùa vàng là sứ giả của Long
Quân, tượng trưng cho tổ tiên, khí
thiêng sông núi, tư tưởng, tình cảm, trí
tuệ của nhân dân
Giảng: ý nghĩa chi tiết đòi gươm
nhằm
-Giải thích tên gọi của hồ Hoàn Kiếm
-Đánh dấu và khẳng định chiến thắng
hoàn toàn của nghĩa quân Lam Sơn
-Phản ánh tư tưỏng, tình cảm yêu hoà
bình đã thành truyền thống của nhân
dân ta
Nghe
Khi chưa có gươm thìnghĩa quân non yếu, ănuống khổ sở, nhiều lầnthất bại Khi có gươmthần nhuệ khí tăng,xông xáo tìm địch,chiếm nhiều kho lươngcủa địch
ý trời
d Sức mạnh của thanh gươm:
2 Long Quân đòi gươm:
a.Hoàn cảnh LS:
- Đất nước thanh bình
- Lê Lợi lên làm vua
Trang 30-ý nghĩa cảnh giác răn đe với những
kẻ có ý dòm ngó nước ta
?Hình ảnh Nghệ thuật trả gươm có ý
nghiã gì?
Giảng: Chi tiết khẳng định chiến tranh
đã kết thúc, đất nước trở lại thanh
bình DT ta là dân tộc yêu hoà bình
Giờ đây thứ mà muôn dân Đại Việt
cần hơn là cày, cuốc, là cuộc sống lao
động dựng xây đất nước Trả gươm có
ý nghĩa là gươm vẫn còn đó, hàm ý
cảnh giác cao độ, răn đe kẻ thù
Người VN vốn là những con người
hiền lành, chất phác, yêu lao động
nhưng khi đất nước lâm nguy những
con người ấy sẵn sàng xả thân vì đất
Viết thơ lên trời cao
G?Vì sao khi mượn gươm thì ở Thanh
Hoá còn khi trả gươm lại ở hồ Tả
Vong? Điều đó có ý nghĩa gì?
Giảng: Thanh Hoá là nơi mở đầu
cuộc khởi nghĩa Thăng Long là nơi
kết thúc cuộc kháng chiến Trả kiếm ở
hồ Tả Vọng, thủ đô, trung tâm chính
trị, văn hoá của cả nước là để mở ra
một thời kì mới, thời kì hoà bình, lao
động, xây dựng, thể hiện hết được tư
tưởng yêu hoà bình và tinh thần cảnh
giác của cả nước của toàn dân
- Giải thích nguồn gốc tên gọi
hồ Hoàn Kiếm
Hoạt động 5:(2phút) củng cố
?Hãy chỉ ra những chi tiết mang cốt lõi lịch sử và chi tiết kì ảo trong truyện?
? Nhắc lại khái niệm truyền thuyết? Vì sao có thể nói truyện STHG là truyện truyền thyết?
GV giảng về truyền thuyết địa danh
?Nêu cảm nghĩ của em về một chi tiết hoang đường kì lạ trong truyện?
Hoạt động 6 (1 phút) dặn dò
Trang 31- Sọan: Chủ đề và dàn bài của bài văn tự sự
CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ A/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
1/ Kiến thức
- Yêu cầu về sự thống nhất chủ đề trong một văn bản tự sự
- Những biểu hiện của mối quan hệ giữa chủ đề, sự việc trong văn tự sự
- Bố cục của bài văn tự sự
2/ Kiểm tra bài cũ:(5 phút)
Câu 1: Nêu đặc điểm của sự việc và nhân vật trong văn tự sự? (Kt vở soạn, vởi ghi và bài tập
về "Một lần không vâng lời")
3 Bài mới
Trang 32Hoạt động 1:(1p) giới thiệu bài
MTiêu: định hướng sự chú ý của hs
Gọi HS đọc bài văn sgk
?Câu chuyện kể về ai?
?Trong phần thân bài có mấy sự việc
chính?
Phần thân bài có 2 sự việc chính:
1/Từ chối việc chữa bệnh cho nhà giàu
trước Chữa bệnh cho con trai nhà nông
dân
2/Thể hiện tấm lòng của ông đối với
người bệnh: ai bệnh nặng nguy hiểm hơn
thì lo chữa trị trước
?Việc Tuệ Tĩnh ưu tiên chữa bệnh trước
cho chú bé nhà nông bị gãy đùi đã nói lên
phẩm chất gì của người thấy thuốc?
?Theo em những câu văn nào thể hiện
tấm lòng của Tuệ Tình với người bệnh?
Giảng:Những việc làm và lời nói của Tuệ
Tĩnh đã cho thấy tấm lòng y đức cao đẹp
của ông, đó cũng là nội dung tư tưởng của
truyện được gọi là chủ đề
?Cho các nhan đề trong SGK, em hãy
chon nhan đề và nêu lí do?
?Em có thể đặt tên khác cho bài văn được
không?
Giảng 3 Nhan đề trong SGk đều thích
hợp nhưng sắc thái khác nhau: hai nhan
đề sau trực tiếp chỉ ra chủ đề khá sát
Nhan đề thứ nhất không trực tiếp nói về
chủ đề mà nói lên tình huống buộc thầy
Tuệ Tĩnh tỏ rõ y đức của ông Nhan đề
này hay hơn, kín hơn, nhan đề bộc lộ rõ
quá thì không hay
- Các nhan đề khác:
+ Một lòng vì người bệnh
+ Ai có bệnh nguy hiểm hơn thì chữa
trước cho người đó
hs đọc
Thái độ hết lòngcứu giúp ngườibệnh
+Ta phải chữa gấpcho chú bé này, đểchậm tất có hại
+ Con người ta cứugiúp nhau lúc hoạnnạn, sao ông bà lạinói chuyện ân huệ
nêu
I.Chủ đề của bài văn tự sự
Chủ đề là vấn đề chủ yếu màngười viết muốn đặt ra trongvăn bản
Chủ đề và sự việc có mối quan
hệ chặt chẽ với nhau: sự việc
Trang 33?vậy chủ đề là gì? Chủ đề và sự việc có
quan hệ với nhau như thế nào? Chủ đề
trong văn tự sự được thể hiện qua những
giảng:Bài văn về thầy Tuệ Tĩnh
- Mở bài: giới thiệu Tuệ Tĩnh
- Thân bài: Diễn biến sự việc Tuệ Tĩnh ưu
tiên chữa trị trước cho chú bé con nhà
nông dân bị gãy đùi rồi mới chữa cho con
nhà quí tộc
- Kết bài: Kết cục của sự việc
?Vậy dàn ý bài văn ts gồm mấy phần?
- Gv giảng hướng dẫn HS bài tập 2 trong
Cho 4 góc treo kq thảo luận lên bảng
Lần lượt cho nhân xét
thể hiện chủ đề, chủ đề thấmnhuần trong sự việc
Chủ đề bài văn tự sự thể hiệnqua sự thống nhất giữa nhan đề,lời kể, nhân vật, sự việc…
II Dàn ý bài văn tự sự:
Dàn bài bài văn tự sự gồm 3phần:
1/ Mở bài: giới thiệu chung vềnhân vật và sự việc
2/ Thân bài: Kể diễn biến sv3/ Kết bài: kể kết cục của sv
Có hai cách mở bài:
- Giới thiệu chủ đề câu chuyện
- Kể tình huống nảy sinh câuchuyện
- Tố cáo tên cận thần tham lam
- Ca ngợi trí thông minh củangười nông dân
- Sự việc thể hiện tập trung chủđề: Lời cầu xin phần thưởng lạlùng và kết thúc bất ngờ ngoài
dự kiến của tên quan và ngườiđọc
Trang 34*Giảng: kể câu chuyện bằng lời văn của
- Chủ đề trong phần thưởngkhông nằm trong câu nào màphải từ truyện mới rút ra được
d Câu chuyện thú vị ở chỗ: Lờicầu xin phần thưởng lạ lùng vàkết thúc bất ngờ nhưng nói lênđược sự thông minh, tự tin, hómhỉnh của người nông dân
Hoạt động 6(1 phút) tiếp nối(dặn dò)
- BTVN: 2/47, lập dàn ý bài "BCBG", "STHG"
- Sọan: "Tìm hiểu đề và cách làm bài văn ts" (Chuẩn bị bài viết số 1)
(2 đề tham khảo: Đề 1: Kể lại một truyện truyền thuyết bằng lời văn của em
Đề 2: kể lại một kỉ niệm mà em nhớ nhất hồi còn học ở Tiểu học)
Lưu ý sau tiết dạy:
Tuần 4
Tiết 14,15
Soạn: 04/9/2012 Giảng: 07/9/2012 TÌM HIỂU ĐỀ VÀ CÁCH LÀM BÀI VĂN TỰ SỰ
A/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
1/ Kiến thức
- Cấu trúc, yêu cầu của đề văn tự sự
- Tầm quan trọng của việc tìm hiểu đề, lập ý, lập dàn ý khi làm bài văn tự sự
- Những căn cứ để lập ý và lập dàn ý
2/ Kĩ năng
- Tìm hiểu đề: Đọc kĩ đề, nhận ra những yêu cầu của đề và cách làm một bài văn tự sự
Trang 35- Bước đầu biết dùng lời văn của mình để viết bài văn tự sự
2/ Kiểm tra bài cũ:(5 phút)
Câu 1: Chủ đề trong bài văn tự sự là gì?
Câu 2: Nêu nhiệm vụ của ba phần: MB, TB, KB trong bài văn tự sự
3 Bài mới
Hoạt động 1:(1p) giới thiệu bài
MTiêu: định hướng sự chú ý của hs
PP: thuyết giảng
Để nắm được cách làm bài văn tự sự và các yêu cầu của đề văn tự sự, hôm nay chúng ta …
Hoạt động của thầy/ cô Hoạt động của trò Nội dung cần đạt
HĐ 2: Tìm hiểu đề, cách làm bài văn tự
sự
- HS đọc bài tập và trả lời câu hỏi
? Lời văn đề một yêu cầu gì?
- HS- GV bổ sung: - Lời văn nêu ra yêu
yêu cầu có việc, có chuyện về những
ngày thơ ấu, ngày sinh nhật, quê em
Cách diễn đạt của các đề này giống nhau
như nhan đề một bài văn
? Tìm từ trọng tâm trong mỗi đề?
Các đề yêu cầu làm nổi bật điều gì?
- HS- GV bổ sung: Từ trọng tâm: Câu
chuyện em thích; Chuyện người bạn tốt;
Kỉ niệm thời thơ ấu
Yêu cầu: + Chuyện từng làm em thích
+ Lời nói việc làm chứng tỏ
người bạn ấy tốt
Đọc bài tậpSuy nghĩ, trả lời
Trang 36? Trong các đề trên đề nào kể người, để
nào kể việc, đề nào tường thuật?
- HS – GV bổ sung: Đề kể người: 2-6; Đề
kể việc: 3,4,5; Đề tường thuật: 5,4,3
? Vậy đề văn tự có mấy dạng? Đó là
những dạng nào?
- GV giảng: Đề văn tự sự diễn đạt thành
nhiều dạng Có thể nêu yêu cầu, cũng có
thể chỉ nêu ra một đề tài Nhan đề tức là
nêu nội dung trực tiếp của truyện
? Yêu cầu của đề văn tự sự được thể hiện
như thế nào trong đề bài?
- HS – GV: Thể hiện qua những lời văn
được diễn đạt trong đề
? Qua đây em thấy khi tìm hiểu đề văn tự
sự phải chú ý điều gì?
-> Phải tìm hiểu kĩ lời văn , nắm vững
yêu cầu của đề
- GV nhấn mạnh mục 1 phần ghi nhớ
HĐ 2: Hướng dẫn làm bài tập
- HS đọc bài tập trả lời câu hỏi
? Đề nào kể người, đề nào kể việc , đề
nào tường thuật?
- HS: + Đề 1: Kể chuyện phần thưởng
bằng cách diễn xuôi
+ Đề 2: Kể 1 đoạn truyện em thích nhất
trong truyện Thánh Gióng
+ Đề 3: Một lần không vâng lời
+ Đề 4: Đêm vui trung thu
+ Đề 5: Cánh đồng lúa xanh tốt
- GV: Đóng vai Sơn Tinh kể chuyện
ST-TT đoạn từ đầu đến ST rước Mị Nương
về núi
+ Yêu cầu: đóng vai - ngôi kể - 1
Xưng tôi ( ta) kể truyện
+ Yêu cầu HS tập kể chuyện ST- TT
phần đầu truyện
- Thảo luận bàn, trảlời
- Suy nghĩ, trả lời
Nghe, ghi bài
- Đọc bài tập ở bảngphụ
Trang 37Cho đề văn: Kể câu chuyện em thích
bằng lời văn của em
- GV: Yêu cầu HS tìm hiểu đề , tìm ý và
- Truyện đề cao tinh thần sẵn sàng đánh
giặc, uy lực mãnh mẽ, vô địch của người
anh hùng, truyện cũng cho thấy nguồn
gốc thần linh của nhân vật và có ý chứng
tỏ truyền thuyết là có thật còn để lại một
số chứng tích tre đằng ngà, tên làng
? Em thích nhân vật nào, sự việc nào
trong truyện Thánh Gióng?
sàng đánh giặc và tinh thần quyết chiến,
quyết thắng của Thánh Gióng thì đoạn kể
việc Thánh Gióng mang thai có thể bỏ
qua
? Nếu kể chuyện “Bánh chưng, bánh
giầy” theo chủ đề Vua Hùng truyền ngôi
không theo lệ thường thì em bỏ qua ý
nào?
- Truyện có 2 chủ đề
Vua Hùng truyền ngôi không theo lệ con
trưởng và Lang Liêu làm ra thứ bánh quý
Nếu kể theo chủ đề thứ I thì chủ đề thứ 2
chỉ cần kể lượt
- Quan sát, suy nghĩ
1/ Tìm hiểu đề Yêu cầu : + Kể chuyện + Em thích + Bằng lời văn củaem
- >Tìm hiểu đề phải tìm hiểu kĩlời văn
b Lập ý Truyện Thánh Gióng
* Lập ý là xác định nội dung sựviệc theo yêu cầu đề, cụ thể làxác định nhân vật, sự việc, diễnbiến kết quả, ý nghĩa
Trang 38? Vậy em hiểu lập ý là gì?
- GV: Nhấn mạnh khi kể có thể là chọn
sự việc và chủ đề của mình trong một
truyện đã học không phải chép lại nguyên
văn truyện
? Nếu kể chuyện Thánh Gióng em dự
định mở đầu như thế nào và kết thúc ra
sao?
? Tại sao lại mở bài như vậy?
? Vì sao phải giới thiệu “ Đời Hùng
Vương của vua”?
- Phải giới thiệu nhân vật vì nếu không thì
truyện sẽ không có nhân vật và không kể
được truyện
- Truyện Thánh Gióng đánh giặc Ân bắt
đầu từ chỗ đứa bé nghe sứ giả rao tìm
người tài đánh giặc
MB: Giới thiệu nhân vật
Đời Hùng Vương thứ 6 một hôm có sứ
giả của vua
KB: Vua nhớ công ơn lập nhà
Kể từ đó để không phải kể việc người mẹ
thụ thai mang thai 12 tháng
? Qua phần này em hiểu lập dàn ý phải
- GV treo bảng phụ và ghi bốn cách diễn
đạt khác nhau về giới thiệu nhân vật
Thánh Gióng
3 Lập dàn ý
* Lập dàn ý là sắp xếp các ýtheo thứ tự, sự việc gì kể trước,
sự việc gì kể sau, xác định chỗbắt đầu chỗ kết thúc
4/ Viết thành bài
Tự suy nghĩ viết thành bàivăn
- Cách làm bài văn tự sự+ Tìm hiểu đề, lập ý, lập dàn ý.Viết thành văn với bố cục 3phần MB, TB, KB
* Ghi nhớ ( SGK).
III LUYỆN TẬP Bài 1
HS tự viết
- Cách a: giới thiệu Người anhhùng
b: nói đến 1 chú bé kì lạ c: nói tới sự biến đổi
Trang 39? Em thấy các cách diễn đạt trên ntn? d: nói tới người mà ai
cũng biết
4 Củng cố (3’): - Trình bày bố cục bài văn tự sự.
- Cách làm bài văn tự sự gồm những yêu cầu gì?
5 Dặn dò (2’)
- Tìm hiểu đề, lập dàn ý và viết thành văn một đề văn tự sự
- Xem lại kiến thức về văn tự sự -> Giờ sau viết bài văn số 1
Lưu ý sau tiết dạy:
2/ Kiểm tra bài cũ:(5 phút)
Câu 1: Nêu cấu trúc của đề văn tự sự
Câu 2: Nêu cách làm một bài văn tự sự
3 Bài mới
Hoạt động 1:(1p) giới thiệu bài
MTiêu: định hướng sự chú ý của hs
PP: thuyết giảng
Để củng cố những kiến thức về văn tự sự, chuẩn bị viết bài tập làm văn số , hôm nay
Hoạt động của thầy/ cô Hoạt động của trò Nội dung cần đạt
Hoạt động 2: Ôn tập văn tự sự
- Mục tiêu: HS củng cố các kiến thức liên
Trang 40văn bản tự sự?
? Chủ đề là gì? Chủ đề và sự việc có quan
hệ như thế nào? Chủ đề được thể hiện
như thế nào trong văn bản?
? Nêu dàn bài của bài văn tự sự?
? Cấu trúc đề văn tự sự? Cách làm bài
- Lập dàn ý chi tiết cho bài văn
4 Củng cố (2’): - Trình bày bố cục bài văn tự sự? Cách làm bài văn tự sự gồm những yêu cầu gì?
5 Dặn dò (2’) - Tìm hiểu đề, lập dàn ý và viết thành văn một đề văn tự sự.
- Xem lại kiến thức về văn tự sự -> Giờ sau viết bài văn số 1
Lưu ý sau tiết dạy:
Tuần
Tiết 17,18
Soạn: 8/9/2012 Giảng: 11/9/2012 VIẾT BÀI TẬP LÀM VĂN SỐ 1(Văn tự sự)
A/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
1/ Kiến thức
- Viết bài văn tự sự hoàn chỉnh, kể về một truyện đã học "bằng lời văn của em"
- Bố cục bài văn tự sự rõ ràng, đúng nội dung
2/ Kĩ năng
- Sáng tạo trong kể chuyện, thể hiện cách kể "bằng lời văn của em"
- Kể sự việc chính và biết thể hiện sự việc mở đầu, kết thúc