Sản phẩm và dịch vụ thông tin – thư viện tại Trường Đại học Hải Phòng.Sản phẩm và dịch vụ thông tin – thư viện tại Trường Đại học Hải Phòng.Sản phẩm và dịch vụ thông tin – thư viện tại Trường Đại học Hải Phòng.Sản phẩm và dịch vụ thông tin – thư viện tại Trường Đại học Hải Phòng.Sản phẩm và dịch vụ thông tin – thư viện tại Trường Đại học Hải Phòng.Sản phẩm và dịch vụ thông tin – thư viện tại Trường Đại học Hải Phòng.
Tính cấp thiết của đ ề tài
Trong thế kỷ 21, thông tin trở thành nguồn tài nguyên quý giá, đóng vai trò quyết định cho sự phát triển của mỗi quốc gia Đặc biệt, trong môi trường giáo dục đại học, thông tin là yếu tố then chốt, góp phần quan trọng vào việc đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho đất nước.
Thư viện tại các trường đại học đóng vai trò quan trọng trong việc lưu giữ và truyền tải thông tin, hỗ trợ cho quá trình giảng dạy và học tập Atkinson, báo cáo viên của Hội đồng tài trợ đại học Vương quốc Anh, đã nhấn mạnh tầm quan trọng của thư viện trong môi trường học thuật.
Các thư viện đại học đóng vai trò quan trọng trong hệ thống giáo dục, phục vụ cho giảng dạy, nghiên cứu và chuyển giao tri thức Chúng không chỉ là nguồn tài nguyên trung tâm mà còn là cầu nối giữa người dùng thông tin và các nguồn lực cần thiết Để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người học và người dạy, các thư viện cần liên tục đổi mới và nâng cao khả năng hỗ trợ trong việc tìm kiếm và khai thác thông tin, từ đó góp phần bảo tồn và phát huy văn hóa tri thức cho các thế hệ sau.
Trường Đại học Hải Phòng (ĐHHP) đã chuyển sang mô hình đào tạo tín chỉ, phản ánh sự phát triển của giáo dục Việt Nam Sự thay đổi này yêu cầu cải cách toàn diện từ phương pháp giảng dạy, kiểm tra đánh giá đến quản lý đào tạo và nâng cấp cơ sở vật chất Hiệu quả hoạt động của thư viện đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng đào tạo ĐHHP hướng tới việc tạo ra nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu công nghiệp hóa hiện đại hóa.
Hệ thống thông tin của thành phố và Vùng Duyên Hải Bắc Bộ, cũng như toàn quốc, đóng vai trò quan trọng đối với cán bộ, giáo viên và sinh viên Việc nắm bắt thông tin và tài liệu phục vụ cho nghiên cứu, giảng dạy và học tập một cách nhanh chóng, kịp thời và chính xác là điều cần thiết hiện nay.
Hoạt động của Trung tâm Thông tin - Thư viện Trường Đại học Hải Phòng đã đóng góp quan trọng vào thành tích chung của Nhà trường Để đáp ứng tốt nhất các nhiệm vụ, ban lãnh đạo và cán bộ cần tập trung phát triển các sản phẩm và dịch vụ thông tin - thư viện (SP&DV TT - TV), vì đây là cầu nối giữa người dùng và nguồn lực thông tin, đồng thời phản ánh hiệu quả hoạt động của trung tâm Việc xây dựng hệ thống SP&DV TT - TV chất lượng, hiện đại, thân thiện và phù hợp với nhu cầu của người dùng là điều kiện cần thiết để Trung tâm đáp ứng yêu cầu trong giai đoạn đổi mới đào tạo của Trường Đại học Hải Phòng.
Trong những năm gần đây, Trung tâm TT - TV trường đã nỗ lực phát triển sản phẩm và dịch vụ thông tin - thư viện nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người dùng tin (NDT) Tuy nhiên, các sản phẩm và dịch vụ này vẫn chưa phong phú và đa dạng, dẫn đến việc chưa đáp ứng đầy đủ nhu cầu thông tin của NDT Điều này ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động phục vụ NDT cũng như chất lượng đào tạo và nghiên cứu khoa học của Nhà trường Vì lý do đó, tôi đã chọn đề tài “Sản phẩm và dịch vụ thông tin - thư viện tại Trường Đại học Hải Phòng” cho luận văn thạc sĩ của mình, nhằm nghiên cứu thực trạng và đề xuất các biện pháp hoàn thiện sản phẩm và dịch vụ, nâng cao chất lượng phục vụ để đáp ứng kịp thời nhu cầu thông tin của NDT.
Nhiều tác giả quốc tế đã nghiên cứu nhằm mục tiêu phát triển sản phẩm và dịch vụ truyền thông - thông tin chất lượng, phù hợp với nhu cầu của xã hội thông tin hiện nay.
Trong bài viết "Thiết lập, duy trì, quản lý thẻ mục lục", Mary K Bolin đã nghiên cứu quy trình thiết lập, duy trì và quản lý thẻ mục lục thư viện qua các thời kỳ Bài viết cũng khám phá những vấn đề liên quan đến mô hình quản lý "có lập trình" cho thẻ mục lục, từ đó cung cấp cái nhìn sâu sắc về những thách thức và giải pháp trong lĩnh vực này.
Ashok Kumar Sahu trong “Measuring service quality in an academic library: an Indian case study” (Đánh giá chất lượng dịch vụ trong thư viện trường đại học:
Một nghiên cứu tại Ấn Độ đã đánh giá chất lượng dịch vụ và sự đáp ứng tại thư viện Trường Đại học Jawaharlal Nehru thông qua ý kiến của người đọc Trong bài viết “Sử dụng OPAC trong thư viện Đại học GGIPU, Delhi” của Rajinder Kumar và Joginder Singh, việc sử dụng OPAC được phân tích, đồng thời đưa ra các gợi ý nhằm cải thiện dịch vụ này và giải quyết những vấn đề mà người dùng gặp phải khi sử dụng OPAC.
Trong xã hội hiện nay, thông tin tăng trưởng với tốc độ chóng mặt, đặt ra thách thức trong việc phân biệt thông tin hữu ích và sai lệch Bài viết của Diljit Singh (2004) với tiêu đề “Dịch vụ tham khảo trong môi trường số” nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát triển dịch vụ tham khảo tại thư viện, nhằm đáp ứng nhu cầu thông tin ngày càng cao và mong muốn nhận được thông tin chính xác từ người dùng Tác giả đã giới thiệu các hình thức dịch vụ tham khảo hiện đại như email, chat reference và ask-a, nhằm hỗ trợ người dùng trong việc tìm kiếm thông tin phù hợp.
Các chuyên gia nghiên cứu về sản phẩm và dịch vụ trong lĩnh vực truyền thông và truyền hình tại Việt Nam đã liên tục học hỏi và áp dụng những kinh nghiệm quốc tế, đồng thời sáng tạo để phù hợp với thực tiễn trong nước.
Luận án tiến sỹ của Vũ Duy Hiệp (2016) nghiên cứu mô hình hệ thống sản phẩm và dịch vụ thông tin - thư viện tại các trường đại học Việt Nam, tập trung vào cơ sở lý luận và cách tiếp cận xây dựng mô hình này nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục đại học và hội nhập quốc tế Nghiên cứu làm rõ khái niệm hệ thống SP&DV TT - TV, các yếu tố ảnh hưởng và tiêu chí đánh giá hệ thống tại trường đại học Tác giả giới thiệu năm mô hình hệ thống SP&DV TT - TV từ các nước tiên tiến, phân tích ưu nhược điểm và rút ra kinh nghiệm Bên cạnh đó, luận án cũng phân tích vai trò và yêu cầu đối với hệ thống SP&DV TT - TV trong bối cảnh đổi mới và hội nhập, nhấn mạnh sự cần thiết xây dựng mô hình phù hợp với nhiệm vụ mới của giáo dục đại học Việt Nam.
Trong tạp chí, có các bài nghiên cứu về SP&DV TT - TV như:
Bạch Thị Thu Nhi đã trình bày khái niệm về chất lượng và quản lý chất lượng sản phẩm và dịch vụ thông tin - thư viện trong môi trường đại học Bài viết nhấn mạnh năm yêu cầu chính trong quản lý chất lượng, bao gồm hệ thống quản lý chất lượng, trách nhiệm lãnh đạo, quản lý nguồn nhân lực, tạo ra sản phẩm và dịch vụ, cùng với việc đo lường, phân tích và cải tiến Ngoài ra, nội dung quản lý chất lượng được phân tích qua các giai đoạn đầu vào, quá trình, đầu ra và các yếu tố hỗ trợ trong thư viện trường đại học.
Tác giả Lê Bá Lâm đã trình bày về việc xây dựng sản phẩm thông tin “Hướng dẫn học tập và nghiên cứu theo chủ đề” cho các thư viện đại học Việt Nam Ông đưa ra nhiều kiến nghị nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả phục vụ bạn đọc của sản phẩm này, nhằm đáp ứng tốt nhất nhu cầu học tập và nghiên cứu của sinh viên và giảng viên.