Việc vận dụng các kiến thức liên môn trong giờ học đòi hỏi giáo viên phải liên tục tìm hiểu, nghiên cứu và trau dồi kiến thức các bộ môn khác một cách sâu rộng và sáng tạo, có như thế mới có thể kết nối và gắn các mảng kiến thức với nhau giúp cho bài học trở nên sinh động, hấp dẫn và bổ ích. Mời các bạn cùng tham khảo!
L i gi i thi u ờ ớ ệ
Luật Giáo dục (Điều 24.2) yêu cầu phương pháp giáo dục phổ thông phải phát huy tính tích cực, tự giác, sáng tạo của học sinh, phù hợp với đặc điểm lớp, môn học và bối cảnh thực tiễn Đổi mới phương pháp dạy học là một trong những yêu cầu trung tâm của đổi mới giáo dục Trung học phổ thông, cần thiết phải chuyển đổi theo hướng "Đặt học sinh vào hoạt động trung tâm của quá trình dạy học" Giáo viên đóng vai trò tổ chức, định hướng cho học sinh tiếp cận, lĩnh hội văn bản Do đó, việc xác định các phương pháp, tìm ra hệ thống các hoạt động chiếm lĩnh tác phẩm văn học trong nhà trường là rất quan trọng Đổi mới phương pháp dạy học Văn học được thực hiện qua nhiều khâu và thao tác, phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh phải được thực hiện qua nhiều bề mặt khác nhau trong quy trình dạy học Trong đó, vai trò của người học là yếu tố quyết định và là chìa khóa của hoạt động học tập Đặc biệt, để phát huy vai trò chủ thể của học sinh trong giờ học, cần thiết phải xem đây là nguyên tắc cơ bản, phải đặt nguyên tắc này vào mỗi khâu trong quá trình dạy học, trong giáo án của giáo viên qua từng tiết dạy.
Không khí, ch t lấ ượng h c Văn c a HS trọ ủ ước h t ph i b t đ u t nh ng ti tế ả ắ ầ ừ ữ ế Đ c văn Mu n phát huy vai trò ch th năng l c c m th văn chọ ố ủ ể ự ả ụ ương c a HS thìủ
Giáo viên cần tạo môi trường học tập tích cực để học sinh tham gia chủ động vào bài học Việc vận dụng kiến thức liên môn vào giảng dạy không chỉ giúp học sinh hứng thú hơn mà còn nâng cao hiệu quả học tập Sự kết hợp khéo léo giữa các kiến thức sẽ tạo nên những bài học sinh động và hấp dẫn, giúp học sinh tiếp thu dễ dàng hơn.
Ngữ văn, kiến thức lịch sử, địa lý, giáo dục công dân và các môn học khác đóng vai trò quan trọng trong việc giúp học sinh phát triển toàn diện Những kiến thức này không chỉ cung cấp thông tin mà còn giúp học sinh hiểu rõ hơn về xã hội, từ đó hình thành tư duy phản biện và khả năng giải quyết vấn đề Việc liên kết các môn học sẽ tạo ra một cái nhìn tổng thể và sâu sắc hơn về thế giới xung quanh, giúp học sinh áp dụng kiến thức vào thực tiễn một cách hiệu quả.
Việc dạy học tích hợp liên môn tại Việt Nam hiện nay đã nhận được sự chú ý đáng kể, với nhiều tài liệu nghiên cứu về chủ đề giáo dục này Tuy nhiên, nghiên cứu vẫn còn hạn chế về mặt lý luận, chưa thực sự đào sâu chi tiết về việc áp dụng các nội dung dạy học liên môn như thế nào trong từng môn học Điều này dẫn đến việc vận dụng kiến thức liên môn trong giảng dạy các bộ môn còn gặp nhiều khó khăn và lúng túng.
Là một giáo viên môn Văn, tôi mong muốn đóng góp vào việc hệ thống hóa và tìm tòi nội dung giao thoa giữa các môn học, đặc biệt là kết nối kiến thức khoa học xã hội và tự nhiên Điều này không chỉ bổ sung cho nhau mà còn làm sáng tỏ những kiến thức mà học sinh đã được học trong một bài học, từ đó nâng cao chất lượng học tập và tăng hiệu quả giáo dục trong nhà trường Với những trải nghiệm và rút ra từ quá trình giảng dạy, tôi xin mạnh dạn đề xuất đề tài: "Tích hợp kiến thức liên môn khi dạy bài: 'Phú sông Bạch Đằng' (Trương Hán Siêu)".
Tên sáng ki n: ế
Tích h p ki n th c liên môn khi d y bài : “Phú sông B ch Đ ng” (Trợ ế ứ ạ ạ ằ ương Hán Siêu)
Tác gi sáng ki n: ả ế
H và tên:ọ Hoàng Th H ngị ằ Đ a ch : Trị ỉ ường THPT Nguy n Vi t Xuân Vĩnh Tễ ế ường Vĩnh Phúc.
E_mail: hoangthihang.gvnguyenvietxuan@vinhphuc.edu.vn
Lĩnh v c áp d ng sáng ki n: ự ụ ế
Tích hợp kiến thức liên môn trong bài học Ngữ văn là một phương pháp hiệu quả Trong quá trình giảng dạy, tôi đã kết hợp kiến thức từ các môn Lịch sử, Địa lý, Giáo dục công dân, Mỹ thuật và Tin học Cụ thể, trong chương trình Ngữ văn lớp 10, bài thơ "Phú sông Bạch Đằng" của Trần Hưng Đạo được sử dụng để tạo ra sự liên kết giữa các môn học, giúp học sinh hiểu sâu hơn về văn hóa và lịch sử dân tộc.
Ngày sáng ki n đ ế ượ c áp d ng l n đ u: ụ ầ ầ
Sáng ki n đế ược d y trên đ i tạ ố ượng là h c sinh ọ l p 10A4 ớ Trường THPT Nguy n Vi t Xuânễ ế năm h c 2018 2019.ọ
Mô t b n ch t c a sáng ki n: ả ả ấ ủ ế
Trong năm học 2012-2013, Bộ GD&ĐT đã đưa ra văn bản về việc dạy học tích hợp kiến thức liên môn vào giảng dạy trong các trường phổ thông Tuy nhiên, việc dạy học tích hợp kiến thức liên môn trong bài học "Phú sông Bạch Đằng" (Trường Hán Siêu) vẫn chưa được thể hiện rõ trong bất kỳ tài liệu nào Để thực hiện sáng kiến này, tôi xin mô tả các bước thực hiện bài học trong sáng kiến.
Bước 1: Xây d ng ý tự ưởng d án, quy t đ nh ch đ cho d án.ự ế ị ủ ề ự
(Th c hi n vào ph n c ng c d n dò c a ti t h c trự ệ ầ ủ ố ặ ủ ế ọ ước )
Ti t đ c văn: ế ọ Phú sông B ch Đ ng ạ ằ (B ch Đ ng giang phú Trạ ằ ương Hán Siêu) Đ bài h c đ t k t qu cao, tôi hể ọ ạ ế ả ướng d n HS th c hi n t t khâu chu n b ẫ ự ệ ố ẩ ị ở nhà.
Tr l i câu h i ph n hả ờ ỏ ầ ướng d n h c bài trong SGK Ng văn 10 t p 2 ẫ ọ ữ ậ c b n/ trang 7.ơ ả Tìm ki m, khai thác thêm nh ng thông tin:ế ữ
Tác gi Trả ương Hán Siêu, th i đ i nhà Tr n.ờ ạ ầ
V trí đ a lý c a sông B ch Đ ng.ị ị ủ ạ ằ
D u tích còn l i trên sông B ch Đ ng và ti m năng du l ch trên ấ ạ ạ ằ ề ị sông B ch Đ ng ngày nay ạ ằ
Các tr n th y chi n trong l ch s trên dòng sông B ch Đ ng.ậ ủ ế ị ử ạ ằ
M t s bài th vi t v dòng sông B ch Đ ng.ộ ố ơ ế ề ạ ằ
M t s nhân v t l ch s độ ố ậ ị ử ược nói t i trong bài h c: Tr n Minh ớ ọ ầ Tông, Tr n Thánh Tông, Tr n Qu c Tu n ầ ầ ố ấ
Bước 2: Th c hi n d án và xây d ng s n ph m ự ệ ự ự ả ẩ
(Th c hi n vào th i gian ngoài gi lên l p và các gi sinh ho t )ự ệ ờ ờ ớ ờ ạ
Ti n hành thu th p tài li u, tìm ki m thông tin (hình nh ,văn b n…).ế ậ ệ ế ả ả
T ng h p thông tin và hoàn thành s n ph m c a các nhóm.ổ ợ ả ẩ ủ
Bước 3 Chu n b báo cáo s n ph m trẩ ị ả ẩ ướ ớc l p
Các nhóm hoàn thành s n ph m, t p dả ẩ ậ ượt chu n b cho báo cáo s n ph m ẩ ị ả ẩ trướ ớc l p.
GV thu th p, phân lo i tài li u, so n bài gi ng trên giáo án Word và giáo án ậ ạ ệ ạ ả powerpoint.
2 Cách th c t ch c và phứ ổ ứ ương pháp d y h cạ ọ
Khi dạy bài “Phú sông Bạch Đằng”, tôi vận dụng quan điểm tích hợp để xây dựng hệ thống câu hỏi và sử dụng một số phương pháp, kỹ thuật dạy học tích cực nhằm đạt được mục tiêu của bài học Các hoạt động như thảo luận nhóm, trình bày sản phẩm, đàm thoại, trao đổi ý kiến, quan sát và củng cố kiến thức sẽ được áp dụng để tạo ra môi trường học tập hiệu quả.
3 Phương pháp ki m tra đánh giáể
S n ph m các nhóm th c hi n d án.ả ẩ ự ệ ự
Kh năng gi i thi u s n ph m c a các nhóm và câu h i c ng c cu i bàiả ớ ệ ả ẩ ủ ỏ ủ ố ố h c.ọ
HS l a ch n các b n có cùng s thích vào nhóm; c nhóm trự ọ ạ ở ử ưởng, th o lu n, ả ậ xây d ng k ho ch th c hi n nhi m v c a nhóm.ự ế ạ ự ệ ệ ụ ủ
H c sinh l a ch n ch đ , trao đ i theo nhóm, ghi chép n i dung HS cùng ọ ự ọ ủ ề ổ ộ giáo viên ch n l c nh ng n i dung c n thi t đ th c hi n d án.ọ ọ ữ ộ ầ ế ể ự ệ ự
Các nhóm trưởng l n lầ ượt báo cáo k ho ch c a nhóm; các nhóm khác nh n ế ạ ủ ậ xét b sung.ổ
Các nhóm cùng so n bài trong sách giáo khoa.ạ
Nhóm 1 sẽ nghiên cứu về vị trí địa lý của sông Bạch Đằng và những chiến tích lịch sử diễn ra trên dòng sông này Nhóm 2 sẽ tìm hiểu về di sản còn lại trên sông Bạch Đằng và tiềm năng du lịch bên dòng sông hiện nay Nhóm 3 sẽ cung cấp thông tin về các nhân vật lịch sử nổi bật và những địa điểm danh tiếng gắn liền với sông Bạch Đằng.
L p k ho ch cho d án Gi i thi u bài h c, nêu m c tiêu c n đ t trong bài ậ ế ạ ự ớ ệ ọ ụ ầ ạ h c ọ
GV gi i thi u cho h c sinh bi t th nào là d y tích h p M c đích c a d y ớ ệ ọ ế ế ạ ợ ụ ủ ạ h c tích h p D y tích h p có u đi m n i b t gì so v i d y truy n th ng? ọ ợ ạ ợ ư ể ổ ậ ớ ạ ề ố
GV gi i thi u m t s phớ ệ ộ ố ương pháp d y h c tích c c, hạ ọ ự ướng d n các em ẫ th c hi n ự ệ
Cho h c sinh l a ch n nhi m v theo s thích, hình thành các nhóm HS có ọ ự ọ ệ ụ ở cùng s thích.ở
Phân công nhi m v cho các nhóm (đã nêu m c 4).ệ ụ ở ụ
Hướng d n các nhóm ghi s theo dõi ti n đ th c hi n, phân công nhi m vẫ ổ ế ộ ự ệ ệ ụ trong nhóm
Theo dõi, nh n xét và b sung nh ng công vi c hay n i dung còn thi u, giúp ậ ổ ữ ệ ộ ế các em hoàn thành b n k ho ch.ả ế ạ
T v n, giúp đ các em trong quá trình tìm ki m t li u (n u các em g p khóư ấ ỡ ế ư ệ ế ặ khăn).
Hướng d n h c sinh m t s k năng th c hi n:ẫ ọ ộ ố ỹ ự ệ
K năng x lý thông tin sau quá trình thu th p thông tin.ỹ ử ậ
K năng làm bài thuy t trình trên powerpoint.ỹ ế
K năng gi i thi u, trình bày s n ph m….ỹ ớ ệ ả ẩ
Theo dõi, giúp đ x lý thông tin, cách trình bày s n ph m c a các nhóm.ỡ ử ả ẩ ủ
T ch c cho h c sinh báo cáo k t qu th o lu n và ph n h i.ổ ứ ọ ế ả ả ậ ả ồ
Hướng d n HS tìm hi u bài h c theo h th ng câu h i trong SGK.ẫ ể ọ ệ ố ỏ
K t lu n, cho đi m theo nhóm, tuyên dế ậ ể ương các nhóm, cá nhân đã h c t p ọ ậ tích c c trong quá trình th c hi n n i dung bài h c.ự ự ệ ộ ọ
6 Ho t đ ng d y h c và ti n trình d y h c trên l p.ạ ộ ạ ọ ế ạ ọ ớ a Ho t đ ng 1: Ki m tra bài cũạ ộ ể
GV ki m tra trong quá trình h c.ể ọ b Ho t đ ng 2: Gi i thi u bài m iạ ộ ớ ệ ớ
M c tiêu: ụ T o n tạ ấ ượng ban đ u cho h c sinh v n i dung s tìm hi u trongầ ọ ề ộ ẽ ể bài h c ọ
Phương pháp: GV đ a m t s câu h i đ nh hư ộ ố ỏ ị ướng HS đ d n đ n bài h cể ẫ ế ọ m i:ớ
Câu 1: Em bi t tên nh ng dòng sông nào đ t nế ữ ở ấ ước ta? Em đã đượ ớc t i thăm dòng sông nào?
Câu 2: Trong nh ng dòng sông em k tên, dòng sông nào là n i đã di n ra r t nhi uữ ể ơ ễ ấ ề tr n th y chi n trong l ch s nậ ủ ế ị ử ước ta?
Câu 3: Em đã bi t nh ng tác ph m nào vi t v dòng sông B ch Đ ng ?ế ữ ẩ ế ề ạ ằ
Bài h c hôm nay, các em s đọ ẽ ược tìm hi u v dòng sông y qua tác ph mể ề ấ ẩ
“Phú sông B ch Đ ng” c a tác gi Trạ ằ ủ ả ương Hán Siêu. c Ho t đ ng 3: GV hạ ộ ướng d n HS tìm hi u chung (tác gi , tác ph m)ẫ ể ả ẩ
M c tiêu:ụ HS n m nh ng nét c b n v tác gi Trắ ữ ơ ả ề ả ương Hán Siêu, v sôngề
B ch Đ ng, v hoàn c nh sáng tác, th lo i, b c c, ch đ c a tác ph m ạ ằ ề ả ể ạ ố ụ ủ ề ủ ẩ
HS đ c sách giáo khoa, k t h p v i ki n th c đã chu n b nhà, tr l iọ ế ợ ớ ế ứ ẩ ị ở ả ờ câu h i c a GV: v tác gi , v hoàn c nh sáng tác, th lo i, b c c,ỏ ủ ề ả ề ả ể ạ ố ụ ch đ c a tác ph m.ủ ề ủ ẩ
HS trình bày bài thuy t trình trên Powerpont theo nhi m v đã phânế ệ ụ công cho 3 nhóm Tìm hi u v sông B ch Đ ng (đã nêu m c 4)ể ề ạ ằ ở ụ (Tích h p ki n th c v i môn L ch s , Đ a lí)ợ ế ứ ớ ị ử ị
HS l ng nghe bài thuy t trình c a các nhóm, nh n xét, b sung ắ ế ủ ậ ổ
GV nh n xét, b sung, ch t ý c n n m.ậ ổ ố ầ ắ d Ho t đ ng 4: GV hạ ộ ướng d n HS đ c hi u văn b nẫ ọ ể ả
GV dẫn dắt học sinh tìm hiểu về hình tượng và cảm xúc của nhân vật khách trong tác phẩm "Sông Bạch Đằng" Hình ảnh các bô lão và những chiến tích trên sông Bạch Đằng được khắc họa rõ nét qua lời kể của các bô lão, thể hiện sự tôn vinh lịch sử và văn hóa dân tộc.
Nh ng suy ng m, bình lu n v nguyên nhân ta chi n th ng trên sôngữ ẫ ậ ề ế ắ
L i ca kh ng đ nh vai trò, đ c đ c a con ngờ ẳ ị ứ ộ ủ ười trong l ch s ị ử
(Tích h p ki n th c v i môn L ch s , Đ a lí)ợ ế ứ ớ ị ử ị
Phương pháp: Phát v n đàm tho i, trao đ i g i m , di n gi ng, nh n xét,ấ ạ ổ ợ ở ễ ả ậ b sung.ổ e Ho t đ ng 5: ạ ộ GV hướng d n HS t ng k t bài h c.ẫ ổ ế ọ
Mục tiêu của bài viết là tổng kết giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm, liên hệ trách nhiệm cá nhân đối với lợi ích cộng đồng và sự phát triển bền vững Nội dung sẽ được tích hợp với môn Giáo dục công dân và tư tưởng Hồ Chí Minh để nâng cao nhận thức về trách nhiệm xã hội.
Phương pháp: Phát v n đàm tho i, trao đ i g i m , di n gi ng, nh n xét,ấ ạ ổ ợ ở ễ ả ậ b sung.ổ f Ho t đ ng 6: Luy n t p c ng c ạ ộ ệ ậ ủ ố
M c tiêu:ụ C ng c ki n th c đã h c b ng h th ng câu h i tr c nghi m ủ ố ế ứ ọ ằ ệ ố ỏ ắ ệ nhanh (Tích h p ki n th c v i môn L ch s , Đ a lí,T tợ ế ứ ớ ị ử ị ư ưởng đ o đ c H ạ ứ ồ Chí Minh).
GV phát phi u h c t p theo nhóm, có in câu h i tr c nghi m.ế ọ ậ ỏ ắ ệ
HS th o lu n nhanh, tr l i câu h i.ả ậ ả ờ ỏ g Ho t đ ng 7: Hạ ộ ướng d n v nhàẫ ề
Mục tiêu của bài học là định hướng cho học sinh nắm vững nội dung quan trọng cần học ở nhà và chuẩn bị cho bài học hôm sau Điều này bao gồm việc tích hợp kiến thức với môn Mỹ thuật, giúp học sinh phát triển tư duy sáng tạo và hiểu rõ các nội dung quan trọng của bài học.
Phương pháp: Thuy t trình, phát phi u h c t p ph n câu h i đ nh hế ế ọ ậ ầ ỏ ị ướng cho bài h c hôm sau ọ
3 Ki m tra đánh giá k t qu h c t pể ế ả ọ ậ Đánh giá k t qu h c t p c a h c sinh, tôi th c hi n theo nh ng n i dung cế ả ọ ậ ủ ọ ự ệ ữ ộ ụ th c a b ng sau:ể ủ ả
*B NG 1: PHI U ĐÁNH GIÁ K T QU H C T P C A H C SINH H C Ả Ế Ế Ả Ọ Ậ Ủ Ọ Ọ
Tên người/nhóm trình bày: T ng đi m: / 100ổ ể
Tiêu chí (đi m)ể Trên m c đ tứ ạ
Các câu h i tr c nghi m, t lu n:ỏ ắ ệ ự ậ
N u h c sinh tr l i đúng 80 100% s câu h i tr c nghi m và t lu n: ế ọ ả ờ ố ỏ ắ ệ ự ậ hi u bài m c đ t t.ể ứ ộ ố
N u h c sinh tr l i đúng 50 70% s câu h i tr c nghi m và t lu n: ế ọ ả ờ ố ỏ ắ ệ ự ậ hi u bài m c đ khá.ể ứ ộ
N u h c sinh tr l i dế ọ ả ờ ưới 50% s câu h i tr c nghi m và t lu n: ch aố ỏ ắ ệ ự ậ ư hi u bài.ể
Trước khi th c hi n d ánự ệ ự
Khó khăn Bình thường Thích.
Vi c thu th p tài li u v ệ ậ ệ ề tác gi , tác ph m.ả ẩ 18 HS 13 HS 9 HS
Ng i ạ trình bày Mu n trình bày.ố Thích được trình bày
Vi c trình bày m t v n ệ ộ ấ đ trề ướ ậc t p th l p ể ớ 25 HS 13 HS 2 HS
Sau khi th c hi n d ánự ệ ự
Khó khăn Bình thường Thích.
Vi c thu th p tài li u v ệ ậ ệ ề tác gi , tác ph m.ả ẩ 5 HS
Không có máy tính, th i ờ gian ít
Có th th c ể ự hi n đệ ược , không khó khăn.
Mu n h c văn theo ố ọ hướng tích h p liên ợ môn , thích tìm tài li u Tăng hi u bi t.ệ ể ế
Rèn luy n đệ ược nhi u kĩ năng b ề ổ ích.
Ng i ạ trình bày Mu n trình ố bày Thích được trình bày
Vi c trình bày m t v n ệ ộ ấ đ trề ướ ậc t p th l p.ể ớ 7 HS
Kh ả năng nói kém, nhút nhát, hay x u h ấ ổ
Mu n th hi n ố ể ệ kh năng nói, ả trình bày trước t p th ậ ể
R t thích.ấ (Rèn luy n đệ ược nhi u kĩ năng, đ c ề ặ bi t là kĩ năng giao ệ ti p Đế ược đi m ể cao)
Không thích Bình thường R t hi u quấ ệ ả
H c theo d án nh v yọ ự ư ậ có hi u qu không?ệ ả 0 HS 15HS
Ph i làm vi c ả ệ nhi u trề ước khi đ n l p, c n có ế ớ ầ nhi u th i gian ề ờ h n.ơ
25 HS Hi u qu : ệ ả + Có được v n ki nố ế th c phong phú.ứ + Ch đ ng, t tin.ủ ộ ự + Rèn được nhi u kĩề năng h u ích.ữ
Sau khi thực hiện chuyên đề học bài “Phú sông Bạch Đằng” theo hướng tích hợp liên môn, học sinh không chỉ nắm vững kiến thức về bài học mà còn được bổ sung thêm những kiến thức lịch sử, địa lý, tin học và giáo dục công dân, từ đó hình thành tư duy sống xã hội Các em không còn gặp khó khăn trong việc thu thập thông tin về tác giả, tác phẩm, đặc biệt có hứng thú hơn với các môn học và rèn luyện được nhiều kỹ năng bổ ích Kết quả học tập của học sinh đã cải thiện rõ rệt.
S n ph m c a h c sinh là bài thuy t trình trên powerpoint, trên b n word , ả ẩ ủ ọ ế ả nh ng s li u, hình nh h c sinh thu th p đữ ố ệ ả ọ ậ ược liên quan đ n bài h c.ế ọ
Sau đây là ph n giáo án tích h p liên môn minh h a khi d y bài:ầ ợ ọ ạ
“Phú sông B ch Đ ng” (Trạ ằ ương Hán Siêu)
L pớ Ngày d yạ Sĩ số
2 Ki m tra bài cũể : Ki m tra trong quá trình h c.ể ọ
Vào bài m iớ : GV đ a m t s câu h i đ nh hư ộ ố ỏ ị ướng HS:
Câu 1: Em bi t tên nh ng dòng sông nào đ t nế ữ ở ấ ước ta? Em đã đượ ớc t i thăm dòng sông nào?
Câu 2: Trong nh ng dòng sông em k tên, dòng sông nào là n i đã di n ra r t nhi uữ ể ơ ễ ấ ề tr n th y chi n trong l ch s nậ ủ ế ị ử ước ta?
Câu 3: Em đã bi t nh ng tác ph m nào vi t v dòng sông B ch Đ ng?ế ữ ẩ ế ề ạ ằ
Bài h c hôm nay, các em s đọ ẽ ược tìm hi u v dòng sông y qua tác ph m “Phú ể ề ấ ẩ sông B ch Đ ng” c a tác gi Trạ ằ ủ ả ương Hán Siêu.
GV và HS N i dung c n đ tộ ầ ạ N i dung tích h pộ ợ
GV hướng d n ẫ h c sinh tìm ọ hi u ph n ể ầ chung.
H c sinh (HS) ọ đ c ti u d n ọ ể ẫ trong SGK k t ế h p v i hi u ợ ớ ể bi t l ch s , gi iế ị ử ớ thi u nh ng nétệ ữ chính v tác gi ề ả
GV nh n xét, ậ b sung, ch t n iổ ố ộ
Quê quán: Trương Hán Siêu quê ởNinh Bình
Con người: có tài năng đ c đ , b n lĩnh và ứ ộ ả ph m h nh h n ngẩ ạ ơ ười Ông là người có tính tình cương tr c h c v nự ọ ấ
Trương Hán Siêu là một học giả nổi bật trong triều đại nhà Trần, đóng vai trò quan trọng trong việc chống lại sự xâm lược của quân Nguyên Mông Ông là người đề xuất chiến lược "thanh dã", tức là tránh giao tranh trực tiếp, nhằm bảo toàn lực lượng và phát huy sức mạnh của quân đội Chiến lược này đã giúp Trần Hưng Đạo và quân đội nhà Trần đạt được nhiều thắng lợi quan trọng trong cuộc kháng chiến.
Bị khi địch quân Nguyên xâm lược, vùng đất hoang vu không có người ở trở thành mục tiêu tấn công Tuy nhiên, chúng không thể chém giết hay bóc lột được nên đã chán nản, quyết định rút lui Điều này đã tạo cơ hội cho quân đội nhà Trần củng cố lực lượng và chuẩn bị cho cuộc phản công, nhằm giành lại thắng lợi cuối cùng.
B ch Đ ng.(HS ạ ằ đã chu n b s nẩ ị ẵ n i dung nhà)ộ ở
Nhóm 1: Gi i ớ thi u v v trí đ aệ ề ị ị lý c a sông B chủ ạ Đ ng? Các chi nằ ế tích trên sông
Nhóm 2: Gi i ớ thi u v d u tíchệ ề ấ còn l i trên sông ạ
B ch Đ ng và ạ ằ ti m năng du l chề ị c a sông B ch ủ ạ Đ ng ngày nay? ằ
Th i gian trình ờ bày cho m i ỗ nhóm là 3 5 phút Đ i di n t ng ạ ệ ừ nhóm lên trình bày Các nhóm uyên thâm.
Tr n H ng Đ o, t ng ầ ư ạ ừ làm quan dướ ối b n tri uề nhà Tr n, có công l n ầ ớ trong hai l n đánh gi c ầ ặ Nguyên Mông.
+Khi m t, ông đấ ược vua t ng tặ ước Thái B o và ả được th Văn Mi u ờ ở ế (Hà N i).ộ
+ Tác ph m còn 4 bài ẩ th và 3 bài văn.ơ
> Đánh giá: là m t nhoộ sĩ tiêu bi u nh t giai ể ấ ở đo n th i th nh ạ ờ ị
Vào th k XIII, trong vòng 30 ế ỉ năm, Đ i Vi t đã ba l n b quânạ ệ ầ ị Mông Nguyên xâm lược
Trần Nhân Tông đã lãnh đạo nhân dân Việt Nam giành chiến thắng oanh liệt trong cuộc kháng chiến chống quân Mông Nguyên hung tàn, tiêu biểu là chiến thắng tại trận Bạch Đằng.
(1285), chi n th ng B ch Đ ngế ắ ạ ằ
Đã làm nên những chiến công vĩ đại, có sự góp sức không nhỏ của Trần Hưng Đạo Chính tác giả cùng tác phẩm của mình đã tạo nên âm vang hào khí Đông A – Hào khí của triều đại nhà Trần Điều này đã thu hút sự chú ý, đánh giá và bổ sung thêm giá trị cho lịch sử văn hóa dân tộc.
GV nh n xét, ậ b sung, ch t n iổ ố ộ dung c n n m.ầ ắ
Nhóm 1: Gi i ớ thi u v v trí đ aệ ề ị ị lý c a sông B chủ ạ Đ ng Các chi n ằ ế tích trên sông
* V trí đ a lý ị ị sông B ch ạ Đ ng ằ
*Chi n tích trên ế sông B ch Đ ng:ạ ằ
Sông B ch Đ ng n i ạ ằ ổ ti ng v i 3 chi n công ế ớ ế c a dân t c ta:ủ ộ
Sông B ch Đ ngạ ằ , còn g i là ọ
B ch Đ ng Giangạ ằ (ch Hán) , ữ hi u là sông Vân C ệ ừ
Trong Địa chí, Nguyễn Trãi mô tả sông Vân C với chiều dài 69 trượng và độ sâu 5 thước, bao quanh là núi non cao vót và dòng nước trong xanh Tên Vân C được giải thích là biểu tượng của sự tươi đẹp khi hoa nở, và dòng sông này còn được biết đến với tên gọi khác là sông Rồng, hiện vẫn còn tồn tại tên bến Rồng và phà Rồng trên đường sang Hải Phòng.
Qu ng Yên trả ước đây t ng l u ừ ư truy n câu “Con i, nh l y l i ề ơ ớ ấ ờ cha/ Gió n m, nồ ướ ặc r c ch quaớ sông R ng” đ nói lên s hi m ừ ể ự ể y u c a sông là v y.ế ủ ậ
B ch Đ ng là m t con sông ạ ằ ộ ch y gi a ả ữ th xã Qu ng Yênị ả (Qu ng Ninhả ) và huy n ệ Th y ủ Nguyên (H i Phòngả ), cách v nh ị
40 km Nó n m trong ằ h th ng ệ ố sông Thái Bình.
Sông Bạch Đằng là một con đường huyết mạch lịch sử, nối liền Hà Nội (Thăng Long xưa) với vùng Nam Trung Quốc Sông này đã chứng kiến nhiều trận chiến quan trọng, trong đó có các cuộc kháng chiến của quân dân Việt Nam chống lại các thế lực xâm lược Sự hùng vĩ và ý nghĩa lịch sử của sông Bạch Đằng không chỉ nằm ở vẻ đẹp tự nhiên mà còn ở những sự kiện lịch sử đã diễn ra tại đây, góp phần định hình văn hóa và bản sắc dân tộc Việt Nam.
Ngô Quy n đã đánh tan ề quân Nam Hán gi t L uế ư
Ngô Quy n đã đánh tan ề quân Nam Hán
+Năm 981, Lê Hoàn chi n th ng quân T ng ế ắ ố xâm lượ ậc l p nên nhà ti n Lê.ề
Lê Hoàn chi n th ng ế ắ quân T ngố
H ng Đ o đánh tan ư ạ gi c Nguyên – Mông ặ b t s ng Ô Mã Nhi.ắ ố Đu ngố và cu i cùng là ố sông
H ngồ đo n ch y qua ạ ả Hà N iộ
Th k Xế ỉ Tr n B ch Đ ngậ ạ ằ năm 938 là m t tr n đánh gi a ộ ậ ữ quân dân ta th i đó g i là Tĩnh ờ ọ
H i quân do ả Ngô Quy nề lãnh đ o đánh v i quân ạ ớ Nam Hán trên sông B ch Đ ngạ ằ
+K t qu , quân dân ta giành ế ả th ng l i, nh có k c m c c ắ ợ ờ ế ắ ọ ở sông B ch Đ ng c a Ngô ạ ằ ủ
Quyền Nghị, sau khi chiến thắng quân Nguyên Mông, đã lên ngôi vua và tái lập đất nước Ông được coi là một trong những vị "vua của các vua" trong lịch sử Việt Nam Địa danh trên sông Bạch Đằng đã khắc ghi thành tích và khả năng đánh trận của ông.
Ch a đ n 50 năm sau,ư ế Chi nế tranh T ng Vi t năm 981ố ệ là m t cu c chi n tranh gi a ộ ộ ế ữ Đ i ạ
Thời kỳ Thái Tông Lê Đại Hành (Lê Hoàn) diễn ra từ tháng 1 đến tháng 4 năm 981 trên lãnh thổ Đại Cồ Việt Kết quả, quân đội và dân chúng Đại Cồ Việt đã đánh bại quân xâm lược Tống Sau cuộc chiến này, vào năm 986, hoàng đế Đại Tống chấp nhận sự tồn tại của nhà Tiền Lê.
Lê và ban ch phong cho Lê Đ iế ạ Hành.
Th k XIII,ế ỉ Tr n B ch ậ ạ Đ ng năm 1288ằ là m t tr n ộ ậ đánh quan tr ng trong các cu c ọ ộ kháng chi n ch ng Nguyên ế ố
* Sông B ch ạ Đ ng ngày nay ằ
Ti m năng du ề l ch c a th xã ị ủ ị
Tr n H ng Đ o đánh ầ ư ạ tan gi c Nguyên – Môngặ
* Sông B ch Đ ng ngàyạ ằ nay
D u tích còn l i trên ấ ạ sông B ch Đ ng:ạ ằ
+Hi n nay, còn nhi u ệ ề d u tích trên sông B ch ấ ạ Đ ng Đó là nh ng Bãi ằ ữ c c B ch Đ ng ọ ạ ằ
Mông trong l ch s Vi t Namị ử ệ +Đây là chi n th ngế ắ v vang ẻ c a quân ủ Đ i Vi tạ ệ do Tr n ầ
H ng Đ oư ạ cùng v i ớ Thái thượng hoàng Tr n Thánh Tôngầ và vua Tr n Nhân Tôngầ ch huy ỉ trước quân xâm lược Nguyên Mông
+Đ i th ng trên sông B ch ạ ắ ạ Đ ng đằ ược xem là tr n th y ậ ủ chi n l n nh t trong l ch s ế ớ ấ ị ử
Vi t Nam, và là th ng l i tiêu ệ ắ ợ bi u nh t c a Đ i Vi t trong baể ấ ủ ạ ệ cu c kháng chi n ch ng quân ộ ế ố xâm lược Nguyên Mông.
Các đi u ki n c n thi t đ áp d ng sáng ki n: ề ệ ầ ế ể ụ ế
Việc tích hợp kiến thức liên môn vào bài học yêu cầu giáo viên phải liên tục tìm hiểu, nghiên cứu và trau dồi kiến thức từ các môn học khác Điều này đòi hỏi giáo viên phải dành nhiều thời gian và tâm sức để thiết kế bài giảng và tổ chức các hoạt động học tập một cách hiệu quả.
Phương pháp tích hợp kiến thức liên môn vào bài học yêu cầu sự chính xác cao và tính logic trong các mối liên hệ giữa các mảng kiến thức Để thực hiện hiệu quả, giáo viên cần có sự đóng góp và bổ sung ý kiến từ các giáo viên bộ môn khác Việc xác định các bộ môn phù hợp để đưa vào bài học là vô cùng cần thiết Để thực hiện dạy học tích hợp liên môn, giáo viên cần chuẩn bị đầy đủ các thiết bị dạy học, học liệu và sách giáo khoa.
Phương pháp học tập tích hợp kiến thức liên môn yêu cầu học sinh phải có sự chủ động và tích cực trong việc ôn luyện các kiến thức đã học Đồng thời, học sinh cần tìm hiểu và áp dụng những kiến thức mới vào bài học, từ đó phát triển khả năng tư duy và sáng tạo Việc kết hợp các môn học không chỉ giúp nâng cao hiệu quả học tập mà còn tạo ra sự liên kết chặt chẽ giữa các kiến thức, giúp học sinh hiểu sâu hơn về các vấn đề trong thực tiễn.
Vi c h c v n d ng ki n th c liên môn đòi h i h c sinh có tính h p tác caoệ ọ ậ ụ ế ứ ỏ ọ ợ trong ho t đ ng nhóm, phân b th i gian và nhi m v m t cách h p lí choạ ộ ổ ờ ệ ụ ộ ợ các thành viên trong nhóm.
Đánh giá l i ích thu đ ợ ượ c ho c d ki n có th thu đ ặ ự ế ể ượ c do áp d ng sáng ki n: ụ ế 47 TÀI LI U THAM KH OỆẢ
L i ích v i nhà trợ ớ ường Đ i m i không khí d y Văn trổ ớ ạ ở ường ph thông.ổ
Nâng cao chất lượng dạy học Văn trại ở trường phổ thông là một nhiệm vụ cấp thiết để đáp ứng nhu cầu đổi mới giáo dục hiện nay Đề tài này không chỉ khuyến khích sự tìm hiểu sâu hơn về các phương pháp giảng dạy mà còn giúp giáo viên áp dụng những biện pháp hiệu quả để lôi cuốn học sinh vào bài học Qua đó, học sinh sẽ có cơ hội tiếp nhận kiến thức một cách sâu rộng và phát triển niềm say mê với môn học.
Việc áp dụng các kiến thức liên môn trong giáo dục yêu cầu giáo viên liên tục tìm hiểu, nghiên cứu và nâng cao kiến thức về các môn học khác một cách sâu sắc và sáng tạo Điều này không chỉ giúp giáo viên kết nối các mảng kiến thức mà còn làm cho bài học trở nên sinh động, hấp dẫn và bổ ích hơn cho học sinh.
Việc vận dụng các kiến thức liên môn trong giảng dạy đòi hỏi giáo viên phải đào tạo sâu hơn các vấn đề đặt ra trong bài học Điều này giúp phát hiện và kết nối các mảng kiến thức sao cho hợp lý, logic, và đảm bảo tính sinh động, hấp dẫn của bài giảng.
Việc vận dụng các kiến thức liên môn trong giáo học đòi hỏi giáo viên phải có sự chuẩn bị kỹ lưỡng và tâm huyết trong quá trình thiết kế bài giảng Điều này nhằm truyền tải một cách hiệu quả các kiến thức liên quan đến nhau, tạo sự kết nối hợp lý cho học sinh Qua các hoạt động trong giờ học, giáo viên cần đảm bảo rằng nội dung bài giảng đáp ứng được yêu cầu của từng tiết học và giúp học sinh hiểu rõ mối liên hệ giữa các môn học.
Việc vận dụng kiến thức liên môn trong giáo dục không chỉ giúp bài học trở nên hấp dẫn và lôi cuốn hơn, mà còn tạo điều kiện cho học sinh phát triển tư duy sáng tạo Điều này khuyến khích học sinh khám phá và tiếp nhận kiến thức từ nhiều chiều khác nhau, giúp các em hình thành một tâm thế học tập tích cực và chủ động.
Vi c v n d ng ki n th c liên môn đòi h i s liên tệ ậ ụ ế ứ ỏ ự ưởng và h i tồ ưởng, t đóừ kích thích t duy sáng t o, lo gic, tính ch đ ng tích c c trong h c t p c aư ạ ủ ộ ự ọ ậ ủ h c sinh.ọ
Việc vận dụng kiến thức liên môn trong bài học không chỉ làm phong phú thêm nội dung học tập mà còn giúp học sinh hiểu sâu sắc hơn về các khái niệm Sự kết hợp này tạo điều kiện cho học sinh liên hệ kiến thức từ các môn học khác, từ đó nâng cao khả năng tư duy và áp dụng kiến thức một cách hiệu quả Điều này đặc biệt quan trọng trong việc hình thành tư duy phản biện và khả năng giải quyết vấn đề cho học sinh.
Thông qua quá trình làm vi c nhóm, h c sinh trau d i thêm v kĩ năng làmệ ọ ồ ề vi c nhóm, kĩ năng thuy t trình, đàm phán…ệ ế
Tác gi sáng ki nả ế
