Cấp xã, chính quyền cấp xã và đội ngũ cán bộ cấp xã
1.1.1 Cấp xã và chính quyền cấp xã
Cấp xã là chính quyền cấp thấp nhất trong hệ thống chính quyền 4 cấp hoàn chỉnh: Trung ương, tỉnh, huyện, xã
Tính đến ngày 11 tháng 5 năm 2015, Việt Nam có tổng cộng 11.164 đơn vị hành chính, bao gồm 9.043 xã, 590 thị trấn và 1.581 phường Dưới các cấp xã, phường và thị trấn, có các cộng đồng dân cư tự quản, trong đó xã có thôn, làng, ấp, bản và buôn; còn phường, thị trấn có tổ dân phố Ở một số thành phố và thị xã, giữa phường và tổ dân phố có cụm dân cư, và giữa xã và thôn có khu hành chính.
Trong những năm qua, số lượng xã, phường và thị trấn không ổn định do quá trình chia tách các tỉnh, huyện Việc thành lập mới các xã, phường và thị trấn diễn ra phổ biến ở hầu hết các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
1.1.1.2 Khái niệm chính quyền cấp xã
Chính quyền cấp xã, bao gồm HĐND và UBND, là cấp thấp nhất trong hệ thống chính quyền 4 cấp tại Việt Nam Cơ quan này thực hiện quyền lực Nhà nước tại địa phương, đại diện cho nguyện vọng của nhân dân, và quyết định các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh, quốc phòng và đời sống của người dân Tất cả hoạt động của chính quyền cấp xã phải tuân thủ Hiến pháp, pháp luật và các chỉ thị, quyết định từ cấp trên.
Trong quá trình xây dựng bộ máy nhà nước, Đảng và nhân dân luôn chú trọng đến chính quyền cấp xã Để nâng cao hiệu quả hoạt động, Đảng và Nhà nước không chỉ hoàn thiện thể chế và chính sách đãi ngộ mà còn đầu tư cơ sở vật chất Đồng thời, việc đào tạo và bồi dưỡng phẩm chất đạo đức, năng lực cho đội ngũ cán bộ chính quyền cấp xã cũng được đặc biệt quan tâm.
Quyền lực Nhà nước tại địa phương được thực hiện thông qua việc đại diện cho nguyện vọng của nhân dân, quyết định và tổ chức các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh và quốc phòng Các đơn vị hành chính cơ sở có nhiệm vụ đưa chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước vào thực tiễn, đồng thời tiếp thu ý kiến của người dân để hoàn thiện chính sách Đội ngũ cán bộ cấp xã phải đối mặt với khối lượng công việc lớn và phức tạp, ảnh hưởng đến mọi lĩnh vực đời sống Nếu chất lượng và năng lực của đội ngũ này giảm sút, sẽ dẫn đến những hậu quả tiêu cực cho địa phương.
1.1.1.3 Vị trí, vai trò của cấp xã
Cấp xã là thiết chế chính trị quan trọng, thực hiện các đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước, đồng thời triển khai nhiệm vụ của các tổ chức quần chúng phù hợp với điều kiện địa phương Đây là nơi gần gũi và tiếp xúc trực tiếp với nhân dân, đóng vai trò cầu nối giữa Đảng, Nhà nước và quần chúng, giúp mọi mối quan hệ giữa các bên được thiết lập và duy trì hiệu quả.
Cấp xã đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất các sản phẩm thiết yếu, đáp ứng nhu cầu vật chất của xã hội Đây là nền tảng vật chất cơ bản, nơi tổ chức và huy động sức mạnh nội lực của quần chúng nhân dân, góp phần tạo ra sức mạnh tổng hợp trong thực hiện nhiệm vụ cách mạng.
Cấp xã là đơn vị cư trú chủ yếu của người dân, nơi diễn ra các hoạt động sinh hoạt và mối quan hệ cộng đồng Tại cấp xã, chính quyền gần gũi với dân, thể hiện ý thức và năng lực dân chủ qua các hình thức dân chủ đại diện và trực tiếp Cấp xã bao gồm các đơn vị dân cư tự quản như thôn, bon, nơi diễn ra sự kết hợp giữa quản lý hành chính và tự quản của cộng đồng Chính quyền cấp xã đóng vai trò quan trọng trong việc tổ chức và phát huy khả năng của cộng đồng, đáp ứng nhu cầu phát triển và lợi ích thiết thực cho đời sống vật chất và tinh thần của người dân.
Chính quyền cấp xã là cơ quan quyền lực Nhà nước tại địa phương, bao gồm HĐND và UBND do HĐND bầu ra Hệ thống này hoạt động theo mô hình phân quyền, cho phép chính quyền cấp xã tự quản lý và quyết định các vấn đề địa phương Họ có ngân sách riêng, đội ngũ cán bộ công chức để thực hiện công vụ, quyền tạo lập và phát mại tài sản riêng, cùng với các thiết chế dân chủ Mặc dù có năng lực quản lý công việc địa phương, chính quyền cấp xã vẫn phải chịu sự lãnh đạo trực tiếp từ chính quyền cấp huyện.
Tổ chức bộ máy chính quyền cấp xã bao gồm HĐND, cơ quan đại diện cho ý chí và nguyện vọng của nhân dân địa phương, và UBND, cơ quan chấp hành của HĐND, đồng thời là cơ quan hành chính Nhà nước tại địa phương Tuy nhiên, không có sự hiện diện của các cơ quan tư pháp như Viện kiểm sát nhân dân và Toà án nhân dân trong cấu trúc này.
Cán bộ chính quyền cấp xã đóng vai trò quan trọng trong việc tiếp xúc trực tiếp với nhân dân, giải quyết các vấn đề liên quan đến quyền lợi và nghĩa vụ của họ, đảm bảo tuân thủ đường lối của Đảng và pháp luật Nhà nước Ủy ban Nhân dân (UBND) cấp xã chịu trách nhiệm quản lý toàn diện đời sống của cộng đồng địa phương, do đó hoạt động của họ mang tính chất hành chính địa phương cao.
1.1.2 Đặc điểm, vai trò của đội ngũ cán bộ cấp xã
Cán bộ cấp xã là những công dân Việt Nam được bầu cử giữ chức vụ trong các cơ quan như Thường trực HĐND, UBND, và các tổ chức chính trị - xã hội, theo quy định của Luật Cán bộ công chức năm 2008 Họ thực hiện chức năng và nhiệm vụ nhằm phục vụ cho công tác quản lý nhà nước của chính quyền xã, đồng thời nhận lương từ ngân sách Nhà nước.
Theo quy định, cán bộ xã được xác định dựa trên cơ chế bầu cử, phê chuẩn và bổ nhiệm theo nhiệm kỳ Những người đáp ứng đủ tiêu chí chung của cán bộ, công chức và được bầu cử, bổ nhiệm trong các cơ quan của Đảng, Nhà nước và tổ chức chính trị - xã hội sẽ được công nhận là cán bộ.
1.1.2.1 Đặc điểm của đội ngũ cán bộ cấp xã
Theo Nghị định 92/2009/NĐ-CP, ngày 22 tháng 10 năm 2009, Chính phủ quy định về chức danh và số lượng cán bộ, công chức ở cấp xã, phường, thị trấn Cụ thể, số lượng cán bộ, công chức không quá 25 người và số người hoạt động không chuyên trách tối đa là 22 người Tuy nhiên, do công việc dồn xuống cấp dưới và nhu cầu từ các ngành cũng như cấp tỉnh, huyện, số lượng cán bộ hoạt động không chuyên trách hưởng trợ cấp từ ngân sách Nhà nước ngày càng tăng, dẫn đến bộ máy chính quyền cấp xã có xu hướng mở rộng thay vì tinh giản.
Theo Điều 61 của Luật cán bộ, công chức năm 2008 và Nghị định số 92/2009/NĐ-CP ban hành ngày 22/9/2009, cán bộ cấp xã bao gồm các chức danh như: Chủ tịch UBND xã, Phó Chủ tịch UBND xã, và các công chức khác theo quy định của pháp luật.
Bí thư, Phó bí thư đảng ủy
Chủ tịch, Phó chủ tịch Hội đồng nhân dân;
Chủ tịch, Phó chủ tịch Ủy ban nhân dân;
Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam;
Bí thư Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh;
Chủ tịch Hội liên hiệp Phụ nữ Việt Nam;
Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam
Chủ tịch Hội Cựu chiến binh Việt Nam
Nghị định số 107/2004/NĐ-CP, ngày 1/4/2004 quy định thành viên uỷ ban của từng địa phương được bầu theo các mức sau đây:
CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ
Những nhân tố tác động đến chất lượng giáo dục lý luận chính trị
Văn Chấn là huyện miền núi thuộc tỉnh Yên Bái, nằm ở phía Tây Bắc Việt Nam, với diện tích 1.205,2 km² và dân số 151.087 người Huyện này giáp với huyện Văn Yên và Trấn Yên ở phía Bắc, các huyện Thanh Sơn, Yên Lập, Hạ Hòa của tỉnh Phú Thọ ở phía Đông và phía Nam, huyện Phù Yên tỉnh Sơn La và huyện Trạm Tấu tỉnh Yên Bái ở phía Tây, cùng huyện Mù Cang Chải ở phía Tây Bắc Văn Chấn bao quanh phần lớn thị xã Nghĩa Lộ và hiện có 31 đơn vị hành chính cơ sở, bao gồm 28 xã và 3 thị trấn, trong đó có 16 xã đặc biệt khó khăn Huyện lỵ được đặt tại xã Sơn Thịnh.
Văn Chấn, với địa hình đa dạng gồm rừng, núi, hang động và suối khe, là sản phẩm của những cuộc vận động kiến tạo địa chất hàng triệu năm trước Vùng đồng bằng Mường Lò được bảo vệ bởi hai dãy núi Bu và Dông ở phía Đông, cùng dãy Sà Phình ở phía Tây, tạo nên một vành đai kiên cố cho 9 xã Từ vùng cao nhìn xuống, nơi đây được coi là thế “tả Thanh long - hữu Bạch hổ”, mang lại ý nghĩa phong thủy cho việc phát triển bền vững Phần cao của huyện thuộc dãy Hoàng Liên Sơn, nổi bật với đèo Khau Phạ, cùng với các đèo Lũng Lô và Ách Khí hậu nhiệt đới gió mùa với độ ẩm cao và lượng bức xạ phong phú là điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của cây trồng, đa dạng sinh học và các ngành du lịch, giao thông hoạt động quanh năm.
Văn Chấn sở hữu tiềm năng phong phú về rừng và khai thác lâm sản với hàng trăm loại gỗ quý như lát, pơ mu, và lim, cùng với tre, nứa, và mây Ngoài ra, khu vực này còn có nhiều dược liệu quý giá như thiên niên kiện và ba kích, cùng với các thực phẩm tự nhiên như măng, nấm hương và mật ong, tạo nên nguồn tài nguyên đa dạng và phong phú.
Văn Chấn sở hữu nguồn tài nguyên thiên nhiên và khoáng sản phong phú nhờ vào cấu trúc địa trầm tích đặc biệt Khu vực này có quặng sắt tại Sùng Đô và Tân Thịnh, kim loại màu ở Tú Lệ và An Lương, cùng với than đá tại Suối Quyền và Thượng Bằng.
Đồng Khê, Phù Nham và Suối Giàng là những khu vực nổi bật với nguồn đá vôi phong phú, có thể khai thác số lượng lớn Tài nguyên này đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy Văn Chấn đầu tư vào các ngành công nghiệp khai thác và sản xuất vật liệu xây dựng, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế không chỉ của địa phương mà còn của cả nước.
Văn Chấn được thiên nhiên ưu đãi với nhiều hang động đá vôi và vùng sinh thái Suối Giàng nổi tiếng với cây chè cổ thụ hàng trăm năm Ngoài ra, các mỏ suối nước khoáng nóng tại Tú Lệ, Sơn A, Sơn Thịnh tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển du lịch Trong những năm gần đây, Văn Chấn đã thu hút đầu tư với hai dự án du lịch quan trọng: khu du lịch sinh thái Bản Hốc - Sơn Thịnh và khu du lịch nước nóng tại Sơn A.
2.1.2 Đặc điểm kinh tế - xã hội - văn hóa
Địa hình đa dạng của Văn Chấn đã tạo điều kiện cho việc hình thành ba tiểu vùng kinh tế: vùng ngoài, vùng trong và vùng cao, với sự liên kết và hỗ trợ lẫn nhau Mỗi tiểu vùng mang đặc điểm sinh thái riêng, góp phần phát triển nền nông lâm nghiệp đa dạng và phong phú về chủng loại sản phẩm.
Văn Chấn có điều kiện thuận lợi để phát triển nông nghiệp hàng hóa với cánh đồng Mường Lò rộng 2.400 ha, đứng thứ 2 trong 4 cánh đồng lớn ở Tây Bắc Huyện có 3 tiểu vùng kinh tế với điều kiện sinh thái và khí hậu thuận lợi, vì vậy nông - lâm nghiệp được xác định là thế mạnh cần đầu tư Huyện đã hình thành 3 sản phẩm chủ lực: lương thực với diện tích lúa 4.000 ha, trong đó Mường Lò chiếm 2.400 ha; cây chè với 4.950 ha cho năng suất và chất lượng cao, cùng nhiều nhà máy chế biến chè, trong đó sản phẩm chè Suối Giàng đã được cấp Giấy chứng nhận nhãn hiệu và nằm trong Top 50 đặc sản quà tặng Việt Nam; và các loại cây ăn quả như nhãn, vải, cam, quýt với diện tích 3.112 ha, phần lớn sản phẩm được tiêu thụ tại các tỉnh lân cận.
- Về đặc điểm văn hóa
Văn Chấn là khu vực đa dạng về dân tộc với 23 dân tộc anh em sinh sống, theo điều tra năm 2009 Dân tộc Kinh chiếm tỷ lệ lớn nhất với 35% Các dân tộc ở đây sống xen kẽ và có thể được phân chia thành ba vùng cư trú: vùng ngoài chủ yếu là đồng bào Tày; vùng đồng bằng có đông đảo đồng bào Thái, Kinh và Mường; và vùng cao chủ yếu là dân tộc Dao, Mông và Khơ mú.
Văn Chấn, huyện miền núi đa dạng với nhiều dân tộc, sở hữu nền văn hóa phong phú và đa dạng nhờ vào những phong tục, tập quán khác nhau Các dân tộc nơi đây không chỉ gìn giữ nhiều tác phẩm văn học dân gian mà còn sáng tác nhiều điệu múa và bài hát đặc sắc, như múa xòe, múa chiêng, múa nón, và múa khèn, gắn liền với các hoạt động văn hóa cộng đồng Những nghệ nhân dân gian đã sáng tạo ra nhiều nhạc cụ truyền thống như khèn bè, sáo, và trống, góp phần làm phong phú thêm đời sống văn nghệ của địa phương Văn Chấn - Mường Lò còn nổi tiếng với nhiều lễ hội, tạo nên một bức tranh văn hóa dân gian độc đáo ở phía Tây Yên Bái.
Truyền thống đoàn kết chống ngoại xâm của nhân dân các dân tộc Văn Chấn đã ghi dấu ấn mạnh mẽ trong lịch sử đấu tranh và bảo vệ quê hương Trong thời kỳ Bắc thuộc, nhiều cuộc khởi nghĩa diễn ra tại đây, thể hiện tinh thần dũng cảm và quyết tâm không khuất phục trước áp bức Đến thế kỷ XIX, dưới sự lãnh đạo của thủ lĩnh Cầm Ngọc Hánh, nhân dân Văn Chấn đã tập hợp sức mạnh để chống lại thực dân Pháp, xây dựng căn cứ Viềng Công Các phong trào chống thực dân phong kiến cuối thế kỷ XIX và đầu thế kỷ XX đã góp phần làm rạng rỡ thêm truyền thống đoàn kết giữa miền ngược và miền xuôi trong cuộc chiến đấu kiên cường của dân tộc Việt Nam.
Dưới sự lãnh đạo của Đảng, truyền thống yêu nước của các dân tộc Văn Chấn đã được phát huy mạnh mẽ, trở thành nguồn sức mạnh lớn trong cuộc đấu tranh giải phóng và bảo vệ quê hương Trong giai đoạn 1930-1945, nhân dân Văn Chấn đã đoàn kết theo Đảng và Bác Hồ, cùng cả nước tiến hành Tổng khởi nghĩa tháng Tám (1945) để giành chính quyền Văn Chấn cũng là một trong những địa phương ở Tây Bắc sớm thành lập tổ chức đảng, lãnh đạo phong trào địa phương.
Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp (1945-1954), nhân dân Văn Chấn đã đứng lên kháng chiến theo lời kêu gọi của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, quyết tâm bảo vệ đất nước và không chịu làm nô lệ Dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ huyện, khu kháng chiến được xây dựng và chiến tranh nhân dân được phát động, góp phần vào chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, làm rạng danh quân dân cả nước Qua các cuộc kháng chiến, hàng nghìn người con của Văn Chấn đã chiến đấu và nhiều người đã anh dũng hy sinh vì sự nghiệp giải phóng dân tộc.
Huyện Văn Chấn có nhiều thuận lợi về điều kiện tự nhiên, kinh tế, văn hóa và xã hội, nhưng cũng đối mặt với những thách thức lớn do địa hình phức tạp, diện tích rộng và khí hậu khắc nghiệt Những yếu tố này gây khó khăn trong việc tổ chức các lớp học, ảnh hưởng đến việc di chuyển, chỗ ở và quá trình học tập, rèn luyện của học viên và giảng viên.
Văn Chấn đang đối mặt với nhiều thách thức trong điều kiện kinh tế và xã hội khó khăn, với tỷ lệ đói nghèo cao, dễ bị các thế lực thù địch lợi dụng những vấn đề nhạy cảm như dân tộc và tôn giáo để gây mất ổn định chính trị Đội ngũ cán bộ cấp xã có trình độ và nhận thức không đồng đều, chủ yếu là người dân tộc thiểu số, dẫn đến khó khăn trong việc quy hoạch và xây dựng kế hoạch đào tạo Hệ thống giáo dục và đào tạo tại huyện chưa phát triển mạnh, khiến dân trí thấp và ảnh hưởng lớn đến công tác bồi dưỡng cán bộ, đặc biệt là ở các xã đặc biệt khó khăn, nơi trình độ văn hóa của cán bộ cấp xã vẫn còn rất hạn chế.
MỤC TIÊU VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ CHO ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CẤP XÃ CỦA HUYỆN VĂN CHẤN, TỈNH YÊN BÁI
Mục tiêu nâng cao chất lượng giáo dục lý luận chính trị cho đội ngũ cán bộ cấp xã huyện Văn Chấn
Báo cáo chính trị của Đảng bộ huyện Văn Chấn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng cường phối hợp giữa các ngành và cấp trong công tác chính trị, tư tưởng Cần đổi mới nội dung và phương thức hoạt động để bám sát cơ sở, kịp thời nắm bắt diễn biến tư tưởng trong cán bộ, đảng viên và nhân dân, từ đó định hướng đúng về nhận thức và tạo sự đồng thuận cao trong xã hội Đồng thời, cần thường xuyên cổ vũ và động viên các nhân tố mới, điển hình tiên tiến, cũng như gương người tốt, việc tốt trong mọi mặt đời sống xã hội Việc xây dựng và thực hiện quy định yêu cầu cán bộ, đảng viên phải học tập nâng cao trình độ lý luận chính trị và tham gia trực tiếp vào công tác tư tưởng là rất cần thiết.
Đại hội Đảng bộ huyện Văn Chấn lần thứ XVIII (năm 2005) đã quán triệt các chủ trương, nghị quyết của Trung ương Đảng và Đảng bộ tỉnh Yên Bái về giáo dục lý luận chính trị, nhấn mạnh việc xây dựng và chỉnh đốn Đảng trong nhiệm kỳ 2005 - 2010 Mục tiêu là nâng cao năng lực chiến đấu của toàn Đảng bộ, hướng tới việc xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh toàn diện, với 85% tổ chức cơ sở đảng đạt tiêu chuẩn trong sạch, vững mạnh và 80% đảng viên hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Năm 2008, tất cả các thôn bản đều đã thành lập chi bộ độc lập, với việc kết nạp 1.500 đảng viên mới trong nhiệm kỳ Đến nay, 90% chức danh cá nhân của cán bộ chuyên môn cấp xã đã được chuẩn hóa.
70% cán bộ cấp xã tại huyện Văn Chấn có trình độ phổ thông trung học, trong khi 80% đạt trình độ trung cấp chính trị Do đó, Đảng bộ huyện Văn Chấn đã xác định rõ nhiệm vụ của công tác giáo dục lý luận chính trị trong việc nâng cao trình độ và năng lực cho đội ngũ cán bộ.
Đổi mới công tác giáo dục lý luận chính trị cần phù hợp với từng vùng và đối tượng, giúp cán bộ, đảng viên nắm vững chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, thực hiện mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, đồng thời nâng cao tinh thần cảnh giác cách mạng để đối phó với âm mưu của các thế lực thù địch Cần tổ chức học tập và quán triệt sâu sắc các chỉ thị, nghị quyết, vận dụng sáng tạo vào thực tiễn địa phương Đổi mới phương thức triển khai học tập lý luận chính trị tại cơ sở để cán bộ, đảng viên và nhân dân nắm rõ đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước, đồng thời gắn học tập lý luận với chương trình thực hiện nghị quyết Hệ thống chính trị từ huyện đến cơ sở cần tập trung vào hai cuộc vận động lớn: nâng cao sức chiến đấu và năng lực lãnh đạo của tổ chức cơ sở Đảng, cùng với việc vận động nhân dân thay đổi nhận thức và phát triển kinh tế Lựa chọn và bồi dưỡng đội ngũ báo cáo viên, giảng viên có chất lượng để thực hiện nhiệm vụ này hiệu quả.
Kể từ năm 2006, các chi bộ và đảng bộ trực thuộc đã được tổ chức báo cáo tình hình thời sự quốc tế, cũng như tình hình trong tỉnh và huyện một lần mỗi năm Đồng thời, việc bồi dưỡng kiến thức về công tác xây dựng Đảng và chuyên môn cũng được thực hiện hàng năm Ngoài ra, huyện còn xây dựng và phát hành bản tin hàng tháng để cập nhật thông tin cho các đảng viên.
Huyện ủy Văn Chấn đã triển khai Chương trình hành động số 17-CTHĐ/HU, ngày 14 tháng 01 năm 2008, nhằm thực hiện các Nghị quyết Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X Chương trình này tập trung vào công tác tư tưởng, lý luận và báo chí, với các mục tiêu cụ thể được đề ra để nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền và phát triển tư tưởng trong toàn huyện.
Nâng cao nhận thức về vai trò của giáo dục lý luận chính trị là cần thiết, đồng thời cần tăng cường lãnh đạo và chỉ đạo từ Ban Chấp hành và Ban Thường vụ Huyện ủy đối với công tác này Việc học tập lý luận chính trị cần gắn liền với việc quán triệt nghị quyết và xây dựng chương trình hành động phù hợp với thực tế địa phương Thường xuyên kiểm tra và đôn đốc thực hiện các nhiệm vụ đã đề ra nhằm đảm bảo chất lượng và hiệu quả trong công tác giáo dục lý luận chính trị.
Bí thư cấp ủy và thủ trưởng các cơ quan, đơn vị cần lập kế hoạch hàng năm để nắm bắt tình hình tư tưởng và giải quyết kịp thời các vấn đề bức xúc Mỗi đảng viên có trách nhiệm giáo dục trong cơ quan, đơn vị, địa phương và gia đình Cần nâng cao chất lượng công tác đào tạo lý luận chính trị và kiện toàn đội ngũ báo cáo viên, giảng viên Hàng quý, tổ chức hội nghị cho báo cáo viên và giảng viên cấp ủy huyện, đồng thời xây dựng đội ngũ trong các đoàn thể chính trị - xã hội Trong sinh hoạt định kỳ, các chi bộ phải phổ biến thông tin thời sự qua “Trang tin nội bộ” và các đảng bộ xã, thị trấn cần phát động các nội dung từ “Tài liệu phục vụ công tác tuyên giáo, báo cáo viên cơ sở” Tăng cường tuyên truyền và giáo dục đạo đức cho nhân dân, đặc biệt là cán bộ, đảng viên và thế hệ trẻ, đồng thời đẩy mạnh cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”.
Tăng cường tuyên truyền về cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng và lãng phí, đồng thời ngăn chặn suy thoái tư tưởng, chính trị, đạo đức và lối sống của cán bộ, đảng viên là nhiệm vụ quan trọng Cần đẩy mạnh chương trình giáo dục lý luận chính trị cho cán bộ, đảng viên nhằm đảm bảo chất lượng và hiệu quả Mỗi cấp ủy đảng và cán bộ, đảng viên cần có kế hoạch tự nghiên cứu và học tập lý luận chính trị, thực hiện viết, nói và làm theo nghị quyết của Đảng cùng chính sách, pháp luật của Nhà nước Đổi mới mạnh mẽ công tác giáo dục lý luận chính trị tại Trung tâm bồi dưỡng chính trị huyện và thường xuyên kiểm tra, chỉ đạo việc thực hiện chương trình đánh giá chất lượng, hiệu quả dạy và học lý luận chính trị.
Đại hội đại biểu Đảng bộ huyện Văn Chấn lần thứ XX (6-2015) đã đặt ra mục tiêu quan trọng trong việc nâng cao giáo dục chính trị và tư tưởng cho cán bộ, đảng viên, nhằm ứng phó với những diễn biến phức tạp của tình hình quốc tế, trong nước và địa phương trong nhiệm kỳ 2015-2020.
Tăng cường giáo dục chính trị và tư tưởng là cần thiết để tạo ra sự thống nhất trong nhận thức, ý chí và hành động của toàn Đảng bộ, đảm bảo mọi thành viên đều thực hiện theo nghị quyết đã đề ra.
Tổ chức hiệu quả việc nghiên cứu và học tập về chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, cũng như các đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước là rất quan trọng.
Kiên quyết đấu tranh chống tha hóa tư tưởng chính trị, phẩm chất và đạo đức trong cán bộ, đảng viên; đồng thời tăng cường giáo dục lý tưởng cộng sản và truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ Phát huy tính năng động, sáng tạo và tinh thần đoàn kết của cán bộ, đảng viên, ngăn chặn mọi biểu hiện cơ hội và cá nhân chủ nghĩa, đồng thời chấp hành nghiêm nghị quyết của Đảng và pháp luật Nhà nước Cần nắm bắt kịp thời diễn biến tư tưởng trong nhân dân để tạo sự đồng thuận cao trong xã hội, đồng thời ngăn chặn việc phát tán tài liệu sai trái và đấu tranh chống lại các âm mưu phá hoại cách mạng từ các thế lực thù địch.
Đổi mới nội dung và phương pháp công tác tư tưởng là cần thiết, đặc biệt trong việc quán triệt và học tập các chỉ thị, nghị quyết của Đảng để đạt hiệu quả cao Công tác tư tưởng cần tập trung vào cơ sở, sử dụng nhiều hình thức phù hợp nhằm đáp ứng nhu cầu thông tin đa dạng của cán bộ, đảng viên và nhân dân Cần kiện toàn tổ chức bộ máy làm công tác tư tưởng và khoa giáo để phù hợp với nhiệm vụ trong tình hình mới, đồng thời lựa chọn và bồi dưỡng đội ngũ báo cáo viên cấp huyện có chất lượng, nâng cao chất lượng Bản tin của huyện.
- Đẩy mạnh Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức
Một số giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục lý luận chính trị
3.2.1 Tăng cường sự lãnh đạo cũng như nhận thức của các cấp uỷ Đảng đối với công tác giáo dục lý luận chính trị cho cán bộ cấp xã
Tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng và quản lý của Nhà nước đối với công tác lý luận cho cán bộ cấp xã là yếu tố quyết định đến hiệu quả công việc Sự lãnh đạo từ các cấp uỷ đảng không chỉ cần thiết trong công tác mới mà còn quan trọng trên mọi lĩnh vực Cần có sự quan tâm chỉ đạo sát sao từ cấp uỷ cấp trên như Huyện và toàn Đảng để đảm bảo thành công trong công tác này.
Sự lãnh đạo từ cấp trên đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng kế hoạch và phương hướng cho công tác, thông qua các Nghị quyết và chỉ thị rõ ràng Điều này không chỉ đảm bảo nội dung công việc đúng đắn mà còn mang đến nhiều hình thức phong phú Hơn nữa, sự quan tâm và chỉ đạo từ cấp uỷ đảng giúp kịp thời khắc phục sai lầm và điều chỉnh hướng đi cho phù hợp Đảng bộ huyện giữ vai trò cốt lõi, luôn sát sao và trực tiếp thực hiện nhiệm vụ, dựa trên các chỉ đạo từ cấp trên.
Các cấp ủy đảng không chỉ ban hành Nghị quyết và chỉ thị lãnh đạo từ trên xuống mà còn thực hiện kiểm tra giám sát thường xuyên để quản lý chặt chẽ công tác của huyện, đảm bảo có sự xử lý đúng đắn Bên cạnh đó, cán bộ của tỉnh và đảng cũng thường xuyên về hướng dẫn và giáo dục cụ thể cho cán bộ cấp xã của huyện.
Các cấp uỷ Đảng không chỉ chú trọng đến công tác mà còn quan tâm đến điều kiện sống của cán bộ Họ đầu tư và hỗ trợ để tạo điều kiện cho cán bộ tham gia học tập hiệu quả, đồng thời không ảnh hưởng đến công việc, gia đình và hoàn cảnh địa phương.
Để nâng cao hiệu quả lãnh đạo, cần nâng cao nhận thức của cán bộ cấp ủy về vai trò quan trọng của công tác này trong bối cảnh hiện đại Hiện nay, một số cán bộ cấp ủy đang gặp phải tình trạng suy thoái đạo đức và phẩm chất lối sống Chỉ khi đội ngũ cấp ủy vững vàng và kiên định, họ mới có thể lãnh đạo cấp dưới hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Cấp uỷ chính quyền địa phương cần xây dựng kế hoạch định kỳ để kiểm tra hoạt động của trung tâm và tăng cường đầu tư trang thiết bị phục vụ nhu cầu đào tạo lâu dài Việc hiện đại hóa trung tâm là cần thiết cho sự phát triển của Đảng cầm quyền Đảng lãnh đạo công tác lý luận bằng cách xác định quan điểm và định hướng nghiên cứu, nhằm giải quyết các vấn đề thực tiễn của các xã Mục tiêu chất lượng giảng dạy và sự học tập của học viên phải được đặt lên hàng đầu Cấp uỷ Đảng cần thường xuyên học tập và giáo dục lý luận chính trị cho cán bộ, đảng viên, nhằm nâng cao nhận thức và củng cố niềm tin vào sự nghiệp đổi mới Đảng cần quan tâm hơn đến công tác giáo dục, không chỉ dừng lại ở việc chỉ đạo và nghe báo cáo, mà còn phải đầu tư và xem xét thực tế để có đánh giá chính xác Lắng nghe ý kiến đóng góp của học viên giúp nhận diện khó khăn và thuận lợi trong học tập, từ đó có phương pháp khắc phục hiệu quả Đảng cũng cần phát hiện và chỉnh lý kịp thời các vấn đề trong công tác, thanh lọc đội ngũ lãnh đạo để đạt được kết quả cao nhất.
3.2.2 Đổi mới nội dung, chương trình, phương thức, hình thức giáo dục lý luận chính trị cho đội ngũ cán bộ cấp xã
* Về đổi mới nội dung, chương trình
Chương trình giáo dục lý luận chính trị (LLCT) cho cán bộ cấp xã đã có những cải tiến đáng kể so với các chương trình trước, đáp ứng yêu cầu thực tiễn và công tác của đội ngũ cán bộ Nó không chỉ truyền đạt kiến thức LLCT mà còn trang bị cho học viên các kỹ năng chuyên môn về quản lý hành chính và quản lý nhà nước, cần thiết cho công tác tại cơ sở Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, chương trình vẫn còn một số hạn chế cần được nghiên cứu và đổi mới Mục tiêu của việc cải tiến nội dung và chương trình là nâng cao trình độ cho đội ngũ cán bộ cấp xã, gắn liền với nhiệm vụ chính trị trong giai đoạn mới, nhằm tăng cường năng lực và hiệu quả hoạt động lãnh đạo, quản lý sau đào tạo.
Một là , về chương trình cần được cấu tạo thành hai loại cơ bản: chương trình bồi dưỡng ngắn hạn và chương trình đào tạo dài hạn
Chương trình bồi dưỡng ngắn hạn tại huyện Văn Chấn hiện nay cần tập trung vào hai loại lớp bồi dưỡng: bồi dưỡng chuyên sâu theo chuyên đề và cập nhật tri thức mới Mục tiêu là nâng cao kỹ năng, nghiệp vụ và năng lực chuyên môn cho các cán bộ chủ chốt, bao gồm cán bộ cấp ủy cơ sở, cán bộ Mặt trận Tổ quốc, Hội phụ nữ, Hội nông dân, Đoàn thanh niên, cũng như chủ tịch và phó chủ tịch Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn.
Chương trình bồi dưỡng ngắn hạn cho các chức danh lãnh đạo là cần thiết để cung cấp kiến thức chuyên sâu, phục vụ cho công tác tại cơ sở Việc cập nhật tri thức mới về lý luận và kỹ năng lãnh đạo, quản lý là rất quan trọng, nhằm nâng cao hiệu quả công tác của các lãnh đạo cơ sở.
Chương trình này thiết kế dành cho nhiều đối tượng học viên, đặc biệt là cán bộ đương chức, giúp họ vừa thực hiện công tác tại địa phương vừa nâng cao trình độ chuyên môn Với thời gian học ngắn, cán bộ cấp xã có thể thay phiên nhau tham gia khóa học mà vẫn đảm bảo công việc tại địa phương không bị gián đoạn.
Chương trình đào tạo dài hạn tại chức tại huyện cung cấp kiến thức cơ bản về trung cấp lý luận chính trị - hành chính, nhằm phục vụ cho cán bộ của Đảng, Nhà nước và các đoàn thể dân dân cấp cơ sở Đối tượng tham gia bao gồm đội ngũ cán bộ nằm trong quy hoạch dự nguồn của cấp cơ sở tại địa phương.
Chương trình đào tạo này yêu cầu cao hơn và đa dạng hơn để nâng cao chất lượng và hiệu quả, phù hợp với thực tiễn và nhu cầu của từng nhóm học viên Các lớp học sẽ được phân chia dựa trên tiêu chí như trình độ học vấn, chuyên môn, ngành nghề và vùng miền Đặc biệt, cần chú ý đến các chuyên ngành như công tác Đảng, quản lý nhà nước và đoàn thể, đồng thời quan tâm đến các vùng dân tộc thiểu số và khu vực có tôn giáo Sự phân chia này sẽ giúp hình thành các loại lớp học khác nhau, đáp ứng tốt hơn nhu cầu đào tạo.
Chương trình giáo dục lý luận chính trị cần được xây dựng dựa trên mục tiêu nâng cao năng lực lãnh đạo và phẩm chất đạo đức cách mạng Để đạt được điều này, tất cả các loại lớp phải thực hiện chương trình cơ bản về lý luận Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, nhưng cần có sự khác biệt để phù hợp với từng đối tượng học viên Do đó, bên cạnh chương trình chung, cần bổ sung kiến thức phụ trợ cho từng chuyên ngành Chẳng hạn, chương trình trung cấp lý luận chính trị - hành chính cho cán bộ cấp xã sẽ bao gồm hai phần: phần chính với các môn học cơ bản và phần phụ với kiến thức bổ trợ Như vậy, việc hiện đại hóa chương trình giáo dục lý luận chính trị sẽ được thực hiện hiệu quả hơn cho đội ngũ cán bộ cấp xã theo từng chuyên ngành.
Hai là , nội dung bồi dưỡng, đào tạo cần phải được đổi mới cho sát hợp hơn với mục tiêu đào tạo và yêu cầu của thực tiễn
So với chương trình đào tạo trung cấp lý luận chính trị ban hành năm 2002, chương trình mới năm 2009 đã cải tiến đáng kể với nội dung kiến thức hệ thống và toàn diện hơn Chương trình chú trọng vào đào tạo nghiệp vụ, kỹ năng lãnh đạo, quản lý và xử lý tình huống thực tiễn, nhằm đáp ứng tốt hơn các yêu cầu của giáo dục lý luận chính trị trong bối cảnh thực tiễn hiện nay.
1845, cần đổi mới nội dung giảng dạy theo các hướng sau:
Để nâng cao hiệu quả chương trình, cần nghiên cứu và bổ sung thêm 1 tháng vào thời gian thực hiện hiện tại Việc này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho học viên trong việc nghiên cứu và hoàn thành các nhiệm vụ tự học, đồng thời tăng cường ý thức học tập của họ.
