Sinh viên và giáo dục lý tưởng cách mạng cho sinh viên
1.1.1 Sinh viên và vai trò của sinh viên
1.1.1.1 Khái niệm và đặc điểm của sinh viên
Thuật ngữ “sinh viên” xuất phát từ tiếng La-tinh “student”, mang nghĩa là người học tập và tìm kiếm tri thức Trong tiếng Pháp, từ này tương đương với “Eleve”, và trong tiếng Nga là “Cmgenn” Thông thường, “sinh viên” chỉ những người theo học tại các trường đại học và cao đẳng Tuy nhiên, ở một số quốc gia như Pháp, khái niệm này được mở rộng để bao gồm cả học sinh trung học và học viên tại các trường dạy nghề.
Theo từ điển Từ và Ngữ Việt Nam của Giáo sư Nguyễn Lân, cụm từ
“sinh viên” được diễn nghĩa là người bước vào cuộc sống, cuộc đời
Theo từ điển tiếng Việt: Khái niệm “sinh viên” là để chỉ những người theo học ở bậc học đại học, cao đẳng
Theo Quy chế công tác Sinh viên của Bộ Giáo dục và Đào tạo, "sinh viên" được định nghĩa là những người đang theo học tại các bậc đại học và cao đẳng.
Sinh viên thường nằm trong độ tuổi từ 18 đến 25, giai đoạn mà họ đã đạt được sự trưởng thành nhất định cả về mặt sinh học lẫn quan hệ xã hội.
Trong giai đoạn thanh niên, sinh viên trải qua quá trình hoàn thiện về thể chất và tinh thần, với sự tăng trưởng nhanh chóng về cơ bắp, chiều cao và trọng lượng Các đặc điểm sinh lý và giới tính phát triển đến mức độ chín muồi, đặc biệt là sự phát triển vượt bậc của bộ não So với thiếu niên, tế bào thần kinh của sinh viên có khả năng phân tích và dẫn truyền thông tin tốt hơn, dẫn đến khả năng hoạt động trí tuệ vượt trội Đây là thời kỳ cơ thể con người đạt đến sự hài hòa và tràn đầy sức sống nhất.
Đời sống tâm lý và xã hội của sinh viên rất phong phú và phức tạp, phản ánh sự đa dạng của các mối quan hệ xã hội Với tâm lý nhạy cảm và khát khao khám phá, sinh viên thường giàu ước mơ và hoài bão, mong muốn khẳng định bản thân và không lệ thuộc vào người khác Họ có nhu cầu cao về học vấn, tình bạn và tình yêu, đồng thời yêu thích công bằng và ghét bất công Sinh viên cũng thể hiện sự quan tâm đến tương lai cá nhân và sự phát triển của dân tộc, ý thức được trách nhiệm công dân và nghĩa vụ đối với tổ quốc.
Sinh viên hiện nay chưa được đào tạo nhiều về chính trị, dẫn đến việc họ thường mơ hồ về các vấn đề chính trị và chưa có lập trường tư tưởng vững vàng Điều này khiến họ dễ bị dao động và dễ bị lôi kéo vào các xu hướng khác nhau.
Sinh viên hiện nay đang trong quá trình tìm kiếm tri thức để khẳng định bản thân Tuy nhiên, nếu không có sự định hướng rõ ràng, họ có thể dễ dàng bị lạc lối trong hành trình này.
Sinh viên hàng ngày tiếp thu tinh hoa nhân loại qua nhiều lĩnh vực, bao gồm kiến thức khoa học đại cương và chuyên sâu tại các trường đại học, cao đẳng, cũng như từ các hệ thống truyền thông và Internet Bên cạnh đó, nhiều sinh viên còn mở rộng kỹ năng bằng cách học ngoại ngữ, vi tính và làm gia sư.
Trong môi trường đại học và cao đẳng, sinh viên được quản lý bởi lớp học, khoa và toàn trường Bên cạnh đó, sinh viên còn chịu sự lãnh đạo trực tiếp từ tổ chức đảng, Đoàn Thanh Niên (ĐTN) và Hội Sinh Viên (HSV).
Trong giai đoạn chuyển tiếp từ học sinh sang sinh viên, hoạt động học tập trở thành ưu tiên hàng đầu, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong quá trình hình thành "nhà trí thức" tương lai Dưới sự hướng dẫn của giảng viên, sinh viên không chỉ tiếp thu tri thức mà còn phát triển các kỹ năng và kỹ xảo cần thiết cho nghề nghiệp sau này, từ đó chuẩn bị cho cuộc sống lao động sắp tới.
Sinh viên là nhóm người có trình độ học vấn cao, nhạy bén và năng động trong việc tiếp thu cái mới, nhưng vẫn tồn tại nhiều hạn chế như bồng bột, chủ quan và thiếu thực tế Họ dễ bị chi phối bởi những tác động tiêu cực của cơ chế thị trường, dẫn đến mất phương hướng về chính trị và tha hóa về lý tưởng Sự dễ bị kích động và bị lợi dụng khiến sinh viên có nguy cơ tham gia vào các hoạt động không lành mạnh, ảnh hưởng xấu đến bản thân, gia đình và xã hội.
Sinh viên thường gặp phải những nhược điểm do đang trong giai đoạn phát triển nhân cách và thiếu kinh nghiệm sống Việc định hướng rèn luyện giúp sinh viên khắc phục điểm yếu và phát huy điểm mạnh trong học tập, đặc biệt là trong rèn luyện LTCM, là rất cần thiết để họ trở thành những con người có đủ đức, đủ tài, đáp ứng yêu cầu cách mạng của đất nước.
Sinh viên là tầng lớp trí thức trẻ, năng động và sáng tạo, mang trong mình những ước mơ lớn lao và lòng nhiệt huyết Họ không ngại đối mặt với khó khăn, luôn phấn đấu vươn lên trong học tập Tuy nhiên, vẫn tồn tại một số hạn chế như tính bồng bột và dễ nản chí khi gặp thất bại Do đó, việc hiểu rõ tâm lý sinh viên là rất quan trọng để có phương pháp giáo dục phù hợp, giúp họ phát triển toàn diện.
1.1.1.2 Vai trò của sinh viên
Thanh niên luôn được coi là rường cột của đất nước, là tương lai của dân tộc và hạnh phúc của mỗi gia đình Lịch sử Việt Nam chứng minh sự đóng góp to lớn của thế hệ thanh niên trong mọi sự kiện quan trọng Đặc biệt, thanh niên đã lập nên những chiến công vĩ đại, góp phần cùng toàn dân tộc giành lại độc lập và tự do trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân, đế quốc, xây dựng nên một Việt Nam hòa bình và thịnh vượng Như Bác Hồ đã nói, thanh niên là niềm hy vọng của đất nước.
Thanh niên đóng vai trò quan trọng trong tương lai của đất nước, ảnh hưởng lớn đến sự thịnh vượng hay suy yếu của xã hội Trong Di chúc của mình, Bác Hồ đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên, nhằm đào tạo họ thành những người kế thừa xứng đáng cho sự nghiệp xây dựng xã hội chủ nghĩa Ông khẳng định rằng việc bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho tương lai là điều rất cần thiết.
Nghị quyết hội nghị Ban chấp hành Trung ương Đảng lần thứ tư, khóa VII đã khẳng định:
Sinh viên Công an nhân dân và Giáo dục lý tưởng cách mạng cho
1.2.1 Đặc điểm sinh viên các trường CAND
Sinh viên các trường Công an nhân dân không chỉ có những đặc điểm chung giống như sinh viên các trường đại học khác, mà còn mang những đặc thù riêng biệt do yêu cầu và nhiệm vụ trong việc xây dựng lực lượng Công an nhân dân.
Sinh viên các trường Công an nhân dân, ở độ tuổi thanh niên, có sự phát triển về thể chất và thể lực nhưng thường chưa ổn định về nhân cách Đặc điểm này phản ánh sự nhạy cảm với cái mới, ham học hỏi và quyết tâm cao của lứa tuổi này Họ tích cực trong học tập và công việc, sẵn sàng đối mặt với nhiệm vụ Tuy nhiên, do thiếu kinh nghiệm sống, nhiều sinh viên còn tồn tại những khuyết điểm như nhận thức phiến diện, bồng bột và thiếu kiên trì Họ cũng chưa biết chọn lọc thông tin hiệu quả và thường bi quan khi gặp khó khăn.
Bộ Công an đã quy định chặt chẽ về tuyển sinh cho các trường đại học Công an nhân dân, yêu cầu thí sinh phải trải qua kỳ sơ tuyển do công an các tỉnh thành phố thực hiện Các ứng viên cần là đoàn viên Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, có lai lịch chính trị rõ ràng và trong sạch Về học lực, trong 3 năm học phổ thông, không môn nào có điểm tổng kết dưới 5, với 3 môn đăng ký phải đạt từ 6,5 điểm trở lên và hạnh kiểm từ khá trở lên Về sức khỏe, nam phải cao từ 1,64m, nặng từ 48kg, không dị hình, dị tật; nữ phải cao từ 1,58m, nặng từ 46kg, cũng không dị hình, dị tật.
Thí sinh trúng tuyển vào các trường Công an nhân dân thường có điểm số cao trong kỳ thi đại học, với điểm trúng tuyển luôn nằm trong tốp đầu cả nước Điều này tạo điều kiện cho họ tiếp thu kiến thức về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, cũng như các đường lối, chính sách của Đảng và kiến thức chuyên môn nghiệp vụ Công an nhân dân, nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển lực lượng ngày càng chính quy và hiện đại.
Theo quy định của lực lượng vũ trang, 100% sinh viên các trường đại học Công an nhân dân đều ở nội trú trong ký túc xá, được quản lý chặt chẽ theo từng tiểu đội, trung đội, lớp và chuyên khoa Môi trường học tập và sinh hoạt phải tuân thủ quy định của điều lệnh nội vụ Công an nhân dân, tạo điều kiện thuận lợi cho việc giáo dục, rèn luyện và thử thách sinh viên.
Các trường Công an nhân dân không chỉ đào tạo sỹ quan mà còn là tổ chức quan trọng trong lực lượng công an Để đáp ứng yêu cầu đào tạo cán bộ công an, các trường luôn chú trọng giáo dục tư tưởng, chính trị, phẩm chất đạo đức và lối sống, song song với giáo dục chuyên môn nghiệp vụ Việc giải quyết mối quan hệ giữa giáo dục chính trị và chuyên môn nghiệp vụ, kỹ thuật được đặt lên hàng đầu, nhằm nâng cao bản lĩnh chính trị cho sinh viên và cải thiện chất lượng giáo dục nghiệp vụ.
1.2.2 Giáo dục lý tưởng cách mạng cho sinh viên ở các trường Công an nhân dân
Trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, việc giữ gìn an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội là rất quan trọng Để xây dựng lực lượng Công an Nhân dân (CAND) theo hướng “Cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”, cần chú trọng vào việc nâng cao chất lượng và sức mạnh chiến đấu của lực lượng này Một trong những hoạt động cơ bản trong giáo dục sinh viên CAND là Giáo dục Lý thuyết Chính trị Mác - Lê nin (GDLTCM), đây là nhiệm vụ chiến lược, thường xuyên và cấp thiết tại các trường CAND, đặc biệt là Học viện An ninh Nhân dân (ANND) hiện nay.
Giáo dục lý tưởng cách mạng cho thế hệ trẻ là một vấn đề quan trọng được các nhà kinh điển của chủ nghĩa Mác-Lênin đặc biệt chú trọng C.Mác và Ph Ăngghen đã nhấn mạnh vai trò của giáo dục trong việc hình thành tư tưởng và lý tưởng cách mạng cho thanh niên, nhằm chuẩn bị cho họ trở thành những người lãnh đạo và xây dựng xã hội công bằng, văn minh.
C.Mác và Ph.Ăng ghen đã nhấn mạnh rằng tương lai của giai cấp công nhân và toàn nhân loại phụ thuộc vào việc giáo dục thế hệ công nhân trẻ Thanh niên, với vai trò là nguồn sức sống của dân tộc, cần được giáo dục và rèn luyện một cách bài bản để trở thành những người làm chủ tương lai Chỉ khi thanh niên được bồi dưỡng chu đáo, họ mới có thể thực sự nắm giữ vận mệnh của mình và góp phần vào sự phát triển của xã hội.
Kế thừa quan điểm của C.Mác và Ph.Ăng ghen, V.I.Lênin nhấn mạnh vai trò quan trọng của thanh niên trong xã hội, coi họ là nguồn sinh lực chiến đấu của cách mạng Thanh niên cần được giáo dục toàn diện về lý tưởng cách mạng, tri thức, tình cảm và ý chí để có thể thực hiện sứ mệnh lịch sử Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng khẳng định thanh niên là chủ tương lai của đất nước và việc bồi dưỡng thế hệ cách mạng là rất cần thiết Đảng ta luôn chú trọng giáo dục và rèn luyện thanh niên, nhằm phát huy vai trò của họ trong sự nghiệp cách mạng, tạo dựng lý tưởng cao đẹp cho các thế hệ trẻ Việt Nam, để họ xứng đáng với cha ông đã hy sinh vì độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.
Tổ quốc quyết sinh, với tinh thần phục hưng dân tộc, Đảng ta nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giáo dục và đào tạo thanh niên Việt Nam thành thế hệ con người mới XHCN, có lý tưởng cao đẹp và quyết tâm phấn đấu Trong lực lượng Công an, giáo dục lý tưởng cách mạng là một trong những ưu tiên hàng đầu, giúp họ kiên định với mục tiêu và con đường mà Đảng, Bác Hồ và dân tộc đã lựa chọn, sẵn sàng chiến đấu và hy sinh vì lý tưởng cao cả này.
Thanh niên sinh viên đóng vai trò quan trọng là lực lượng hậu bị của Đảng, thường xuyên cung cấp sức sống mới cho tổ chức Để phát huy tiềm năng này, cần chú trọng giáo dục và bồi dưỡng lý tưởng cách mạng cho thanh niên Đây là trách nhiệm của Đảng ủy, các cấp ủy Đảng, lãnh đạo và tổ chức đoàn trong các trường CAND.
Giáo dục lý tưởng cách mạng cho sinh viên CAND hiện nay là một hoạt động thiết yếu trong công tác giáo dục và đào tạo, đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng đơn vị vững mạnh về chính trị và phát triển phẩm chất con người mới Qua hoạt động này, sinh viên sẽ có mục tiêu phấn đấu rõ ràng và phương hướng hành động phù hợp với quy luật phát triển tâm lý tuổi trẻ Giáo dục lý tưởng cách mạng giúp sinh viên nhận thức đúng đắn về mục tiêu và lý tưởng cách mạng, kiên định con đường lên CNXH, cũng như xác định đúng nhiệm vụ học tập và công tác của lực lượng CAND.
Nhận thức đúng về lý tưởng cách mạng là điều thiết yếu đối với sinh viên CAND, giúp họ không hoài nghi về con đường cách mạng và xác định rõ nhiệm vụ của mình Điều này tạo động lực lớn để vượt qua khó khăn, quyết tâm trong huấn luyện và xây dựng đơn vị Thực tiễn lịch sử cho thấy, sự xa rời lãnh đạo của Đảng và thiếu giáo dục lý tưởng cách mạng đã dẫn đến sự biến chất của Quân đội Liên Xô, khi họ không có phương hướng hành động và mục tiêu chiến đấu rõ ràng, dẫn đến tổn thất lớn cho nhân dân và phong trào cách mạng Vì vậy, nếu chúng ta thực hiện tốt công tác giáo dục lý tưởng cách mạng cho sinh viên, lực lượng trong đơn vị sẽ nâng cao nhận thức và khả năng hoàn thành mọi nhiệm vụ trong mọi tình huống.
Hiện nay, các thế lực thù địch đang tìm mọi cách chống đối chủ nghĩa Mác-Lênin và Tư tưởng Hồ Chí Minh, đồng thời ca ngợi chủ nghĩa tư bản và sùng bái kinh tế thị trường Chúng phủ nhận CNXH hiện thực, đề cao chủ nghĩa tự do và thực dụng, đồng thời tuyên truyền lối sống phương Tây Đặc biệt, chiến lược “diễn biến hoà bình” được đẩy mạnh nhằm làm cho chúng ta “tự diễn biến”, dẫn đến sự mơ hồ và thiếu cảnh giác Do đó, việc tăng cường giáo dục cho sinh viên các trường CAND là cần thiết, giúp họ có niềm tin vững chắc vào cách mạng, nhận diện rõ kẻ thù, mài sắc ý chí chiến đấu và luôn sẵn sàng hoàn thành nhiệm vụ.
GIÁO DỤC LÝ TƯỞNG CÁCH MẠNG CHO SINH VIÊN HỌC VIỆN AN NINH NHÂN DÂN - THỰC TRẠNG VÀ KINH NGHIỆM
Những yếu tố tác động đến công tác giáo dục lý tưởng cách mạng
2.1.1 Tình hình thế giới, trong nước và yêu cầu GDLTCM cho sinh viên HVANND
Quá trình giáo dục lý luận chính trị cho sinh viên Học viện ANND hiện nay bị ảnh hưởng bởi các yếu tố kinh tế, chính trị, văn hóa và xã hội Việc nghiên cứu những tác động này là cần thiết để xác định mục tiêu, yêu cầu, nội dung, hình thức và phương pháp giáo dục phù hợp, nhằm nâng cao hiệu quả trong quá trình giáo dục lý luận chính trị cho sinh viên.
Tình hình thế giới và khu vực đang diễn ra những biến đổi phức tạp, trong khi kẻ thù vẫn tiếp tục thực hiện chiến lược “diễn biến hoà bình” nhằm chống phá cách mạng Việt Nam.
Hiện nay, tình hình thế giới và khu vực đang diễn biến phức tạp với nhiều yếu tố khó lường, trong khi cuộc đấu tranh giai cấp và dân tộc diễn ra quyết liệt Xu hướng toàn cầu hóa kinh tế và sự phát triển của cách mạng khoa học công nghệ, cùng với hội nhập kinh tế thế giới, tạo ra nhiều thách thức cho sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa Cuộc đấu tranh giai cấp và sắc tộc vẫn tiếp tục với nhiều hình thức đa dạng, trong khi chủ nghĩa đế quốc, đặc biệt là đế quốc Mỹ, đang thúc đẩy chiến lược “diễn biến hòa bình” nhằm xóa bỏ chủ nghĩa xã hội và loại bỏ sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam Các thế lực thù địch tìm cách phát triển lực lượng chống đối từ bên trong, với mục tiêu gây bạo loạn lật đổ, trong đó ĐVTN sinh viên là một trọng điểm.
Tình hình hiện tại ảnh hưởng mạnh mẽ đến ĐVTN sinh viên, gây ra nhiều khó khăn trong việc giáo dục lý tưởng cách mạng cho sinh viên an ninh Những sinh viên này, lớn lên trong thời bình, khó có thể tin vào những giá trị xa lạ mà chưa trải nghiệm, trong khi thực tế phức tạp luôn hiện hữu Đây là vấn đề nhạy cảm trong cuộc sống hàng ngày của họ, tạo ra những rào cản lớn đối với giáo dục lý tưởng cách mạng Một bộ phận sinh viên an ninh có xu hướng chú trọng vào giá trị vật chất, coi nhẹ giá trị tinh thần, dẫn đến tư tưởng tiêu cực như thủ tiêu đấu tranh giai cấp và thái độ thờ ơ với chính trị Điều này không chỉ ảnh hưởng đến nhận thức và tư tưởng của sinh viên mà còn khiến một số người cảm thấy hoang mang, dao động, và mất niềm tin vào cách mạng và cuộc sống hiện tại, ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình giáo dục lý tưởng cách mạng cho sinh viên.
Tình hình kinh tế - xã hội trong nước hiện nay có những tác động tích cực và tiêu cực đến quá trình giáo dục lý tưởng cách mạng cho đoàn viên thanh niên Sự nghiệp đổi mới do Đảng khởi xướng đã mang lại thành tựu to lớn, đưa đất nước vào thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá Những thành tựu này tạo ra tiền đề vật chất cho việc xây dựng con người mới XHCN trong lực lượng vũ trang, khẳng định con đường đi lên CNXH là đúng đắn và sáng tạo Điều này tạo điều kiện thuận lợi để giáo dục lý tưởng cách mạng cho thế hệ trẻ, đặc biệt là sinh viên Học viện ANND.
Hiện nay, nền kinh tế hàng hoá nhiều thành phần đang hoạt động theo cơ chế thị trường và được quản lý bởi Nhà nước theo định hướng XHCN Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích tích cực, nền kinh tế thị trường cũng mang lại những tác động tiêu cực đến lý tưởng cách mạng của ĐVTN Sự phát triển này dẫn đến tâm lý đề cao lợi ích cá nhân và vật chất, làm giảm đi sự quan tâm đến lợi ích tập thể và động lực chính trị - tinh thần ĐVTN ngày càng có xu hướng thực dụng, coi trọng việc làm giàu và kiếm tiền như một lý tưởng sống.
Nền kinh tế hàng hoá nhiều thành phần đã dẫn đến sự biến đổi cơ cấu giai cấp trong xã hội, tạo ra nhiều tầng lớp xã hội mới như tiểu chủ và tiểu thương, bên cạnh giai cấp công nhân và nông dân Sự thay đổi này đi kèm với quá trình phân hoá giàu nghèo, lối sống và đạo đức xã hội, làm cho bức tranh xã hội trở nên phức tạp hơn Điều này cũng ảnh hưởng đến ngành công an, gây khó khăn trong quá trình giáo dục và đào tạo lực lượng công an nhân dân.
Khi vào Học viện ANND, sinh viên mang theo dấu ấn gia đình và địa phương, bao gồm lối sống, trình độ nhận thức và tư tưởng chính trị Một số sinh viên không tự nguyện hoặc xuất thân từ gia đình giàu có có thể gặp khó khăn trong việc thích nghi, dễ bị ảnh hưởng tiêu cực từ xã hội và cám dỗ bởi đời sống vật chất, từ đó dễ bị lợi dụng bởi kẻ xấu.
Tình trạng quan liêu và tham nhũng hiện nay không chỉ không giảm mà còn có xu hướng gia tăng, với một số cán bộ đảng viên biến chất và suy giảm ý chí chiến đấu Các tệ nạn xã hội như cờ bạc, ma túy, mại dâm và mê tín dị đoan vẫn tồn tại và gia tăng, làm phức tạp thêm môi trường văn hóa xã hội Những yếu tố tiêu cực này đã ảnh hưởng xấu đến quá trình giáo dục lý tưởng cách mạng cho sinh viên công an, đặc biệt là tại Học viện ANND Theo khảo sát, 85% sinh viên cho rằng mặt trái của cơ chế thị trường tác động tiêu cực đến họ, trong khi 90% nhận định rằng các tệ nạn xã hội ảnh hưởng xấu đến việc xây dựng và bồi dưỡng lý tưởng cách mạng cho sinh viên an ninh.
Cuộc đấu tranh giai cấp trong lĩnh vực chính trị tư tưởng đang diễn ra một cách gay gắt và phức tạp, gây ảnh hưởng đáng kể đến quá trình giáo dục lý luận chính trị cho sinh viên.
Hiện nay, các thế lực thù địch thường xuyên tấn công vào chủ nghĩa Mác - Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam Chúng sử dụng nhiều âm mưu tinh vi để mua chuộc những người nhẹ dạ, khiến họ mất cảnh giác và ảo tưởng về kẻ thù Đây là một vấn đề hết sức nguy hiểm đối với cách mạng, đặc biệt là đối với thế hệ trẻ ngày nay.
Cuộc đấu tranh giai cấp trong chính trị và tư tưởng đã ảnh hưởng đáng kể đến nhận thức và sự giác ngộ cách mạng của ĐVTN Tình hình này yêu cầu các cơ sở giáo dục tại Học viện cần đẩy mạnh hoạt động giáo dục lý tưởng cách mạng cho sinh viên, nhằm giúp họ hình thành lý tưởng sống đúng đắn và đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của ngành và đơn vị.
Nghị quyết của Bộ Chính trị về chiến lược an ninh quốc gia nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ an ninh chính trị như một nhiệm vụ cấp bách nhằm đối phó với tình trạng “diễn biến hòa bình” hiện nay Trước những âm mưu và thủ đoạn phá hoại từ kẻ thù, nhiệm vụ này trở nên càng cấp thiết hơn bao giờ hết.
GDLTCM cho sinh viên công an, đặc biệt là sinh viên an ninh, là một phần quan trọng trong cuộc đấu tranh giữ vững trận địa tư tưởng của đơn vị Cuộc đấu tranh tư tưởng này giúp sinh viên nhận thức rõ ràng về kẻ thù, tránh được sự mơ hồ và mất cảnh giác trước các âm mưu, thủ đoạn của những thế lực thù địch Bên cạnh việc nâng cao nhận thức, sinh viên cũng cần tự xây dựng bản thân mạnh mẽ, sẵn sàng phản bác mọi luận điệu xuyên tạc và phản động từ kẻ thù.
Bốn là: yêu cầu mới của nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc và nhiệm vụ của Học viện
Nghị quyết Đại hội XI của Đảng nhấn mạnh rằng bảo vệ Tổ quốc XHCN là bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất toàn vẹn lãnh thổ, an ninh quốc gia và trật tự an toàn xã hội, đồng thời cũng là bảo vệ văn hóa, Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ XHCN Để đáp ứng yêu cầu mới về bảo vệ Tổ quốc, cần xây dựng lực lượng Công an Nhân dân theo hướng cách mạng, chính quy, tinh nhuệ và từng bước hiện đại, với nền tảng vững mạnh về chính trị.
Thực trạng công tác giáo dục lí tưởng cách mạng cho sinh viên Học viện An ninh Nhân dân hiện nay
Dựa trên số liệu khảo sát và báo cáo tổng kết từ các cơ quan liên quan, có thể khẳng định rằng trong những năm qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng uỷ Học Viện ANND, các chủ thể giáo dục đã nhận thức đúng về vai trò của sinh viên và công tác sinh viên, cũng như tầm quan trọng của lý tưởng cách mạng và giáo dục lý tưởng cho sinh viên Sự thống nhất trong nhận thức đã tạo ra sự hợp tác nhịp nhàng giữa các cấp lãnh đạo, phòng quản lý học viên, phòng CTĐ, CTCT và CTQC, tổ chức đoàn cùng với cán bộ, giáo viên nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục lý tưởng cách mạng cho sinh viên Kết quả đạt được đã thể hiện rõ nét trên nhiều phương diện và nội dung khác nhau.
Đảng ủy, Ban Giám đốc học viện cùng với các cấp uỷ, tổ chức đảng và cán bộ giáo viên đã nhận thức rõ ràng về vị trí và vai trò quan trọng của việc giáo dục lý tưởng cách mạng, đặc biệt là sự cần thiết phải truyền đạt lý tưởng này cho sinh viên an ninh.
Các tổ chức đảng, đặc biệt là cấp uỷ, luôn chú trọng đến công tác giáo dục lý tưởng cho sinh viên, thường xuyên nghiên cứu và quán triệt các chỉ thị, nghị quyết cấp trên để nhận thức đúng vị trí và vai trò của công tác này 100% các đảng uỷ, chi bộ đều có nghị quyết chuyên đề lãnh đạo công tác sinh viên, trong đó nhấn mạnh GDLTCM Các biện pháp lãnh đạo đã được xác định rõ ràng, định hướng mọi hoạt động cho sinh viên Theo khảo sát, 98,5% sinh viên đánh giá cao sự lãnh đạo của tổ chức đảng trong GDLTCM, giúp họ có phương hướng hành động đúng và mục tiêu phấn đấu rõ ràng Các cấp uỷ đảng luôn quan tâm và tạo điều kiện để nâng cao hiệu quả hoạt động GDLTCM cho ĐVTN.
Dựa trên nghị quyết lãnh đạo của các cấp uỷ đảng, cán bộ và giáo viên tại Học viện đã nhận thức rõ trách nhiệm trong việc giáo dục lý tưởng cách mạng cho sinh viên, xem đây là nhiệm vụ quan trọng Lãnh đạo các đơn vị trong Học viện đã có kế hoạch cụ thể để tổ chức và chỉ đạo công tác này Hầu hết lãnh đạo và cán bộ giáo viên đều thể hiện ý thức trách nhiệm cao trong việc giáo dục lý tưởng cách mạng Qua các kỳ tổng kết, các đơn vị ở Học viện ANND khẳng định rằng việc tổ chức giáo dục và rèn luyện sinh viên, đặc biệt là giáo dục lý tưởng cách mạng, được thực hiện tương đối tốt.
Các Khoa, Phòng trong Học viện đã tích cực tham mưu cho lãnh đạo nắm vững tình hình sinh viên và hoạt động giáo dục chính trị-tư tưởng, đặc biệt là GDLTCM, nhằm triển khai các biện pháp hiệu quả hơn Đại hội Đoàn Thanh niên Học viện ANND tháng 10/2014 đã nhấn mạnh rằng, trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực phức tạp, công tác giáo dục và rèn luyện ĐVTN sinh viên là nhiệm vụ hàng đầu được xác định bởi Đảng uỷ và Ban Giám đốc Học viện.
Công tác giáo dục của đoàn đã gắn liền với nhiệm vụ chính trị của Học viện, chủ động đổi mới nội dung và phương pháp giáo dục nhằm bồi dưỡng lý tưởng, nâng cao nhận thức chính trị và củng cố niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng Đồng thời, công tác này cũng xây dựng trách nhiệm của tuổi trẻ trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc và chế độ XHCN, góp phần quan trọng vào việc giữ vững an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội.
Tổ chức đoàn đã thể hiện vai trò trách nhiệm của mình trong việc tổ chức giáo dục lý tưởng cách mạng cho đoàn viên thanh niên sinh viên học viện Qua nhiều hình thức phong phú, các tổ chức đoàn đã tập trung nâng cao nhận thức cho đoàn viên về tình hình đất nước, nhiệm vụ của ngành và đơn vị, đồng thời quán triệt và thực hiện hiệu quả các Nghị quyết của Đảng và Đoàn Họ cũng truyền đạt kinh nghiệm chiến đấu và các truyền thống quý báu của Đảng, dân tộc, ngành và Học viện.
Bảng 2.1: Đánh giá của sinh viên về vai trò của các chủ thể giáo dục lý tưởng cách mạng cho sinh viên Học viện ANND
Không tốt (%) Lãnh đạo GDLTCM của các cấp uỷ đảng 94,5 4,0 0
Tổ chức GDLTCM của cán bộ giáo viên 91,5 8,5 0 Vai trò của đoàn trong GDLTCM 90,0 10,0 0 Tính tự giác của đoàn viên thanh niên 35,0 65,0 0
Các đơn vị đã thực hiện đổi mới nội dung và áp dụng linh hoạt, sáng tạo các hình thức giáo dục lý tưởng cách mạng dành cho sinh viên an ninh.
Nội dung, hình thức và phương pháp bồi dưỡng đóng vai trò quan trọng trong nâng cao chất lượng hoạt động GDLTCM cho sinh viên Học viện ANND Các chủ thể giáo dục tại học viện đã nỗ lực duy trì nền nếp, xây dựng nội dung giáo dục và xác định các phương pháp giáo dục phù hợp để cải thiện hiệu quả giảng dạy.
Các đơn vị đã xác định rõ nội dung trọng tâm trong việc bồi dưỡng hệ thống kiến thức toàn diện, tập trung vào những vấn đề cơ bản và cốt lõi liên quan đến chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, cùng với các quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam.
Tổng cục Chính trị CAND đã xác định nội dung giáo dục lý tưởng cách mạng cho ĐVTN sinh viên trong công an Học viện ANND triển khai thực hiện các kế hoạch cụ thể, kết hợp với các hoạt động giáo dục và rèn luyện khác Trong chương trình đào tạo đại học, các môn học lý luận chính trị đại cương chiếm thời lượng lớn, trang bị cho sinh viên an ninh những kiến thức cơ bản về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam Cụ thể, các chuyên ngành như Trinh sát chống gián điệp, Điều tra tội phạm xâm phạm ANQG có thời lượng học lý luận chính trị là 800 giờ, trong khi các chuyên ngành như Ngôn ngữ Anh, An ninh mạng có thời lượng học là 600 giờ.
Nội dung GDLTCM cho sinh viên an ninh đã được tích hợp chặt chẽ với các chương trình giáo dục và huấn luyện khác tại Học viện, tạo nên sự liên kết và hỗ trợ lẫn nhau trong quá trình đào tạo.
Hiện tại, Học viện chưa có chương trình GDLTCM độc lập cho sinh viên, nhưng các nội dung giáo dục về lý tưởng và niềm tin cộng sản đã được tích hợp vào các chương trình đào tạo khác Qua hoạt động học tập, nghiên cứu khoa học và các hoạt động ngoại khóa, sinh viên được giáo dục về lý tưởng cách mạng thông qua việc quán triệt các văn kiện, nghị quyết của Đảng Bên cạnh đó, huấn luyện quân sự, quốc phòng và võ thuật CAND cũng góp phần xây dựng ý chí quyết tâm và niềm tin vào khả năng của bản thân Sau mỗi khóa học, sinh viên có thể rút ra những yêu cầu về chính trị tư tưởng, xây dựng quyết tâm và lập chương trình hành động cụ thể, thể hiện những thành công cơ bản của GDLTCM cho sinh viên an ninh hiện nay.
Các đơn vị đã nâng cao nội dung giáo dục nhằm giúp sinh viên hiểu rõ âm mưu và thủ đoạn của kẻ thù, đồng thời trang bị kiến thức về chức năng, nhiệm vụ của ngành công an, cũng như truyền thống dân tộc và ngành nghề.
Sinh viên an ninh được giáo dục nâng cao nhận thức về âm mưu của kẻ thù và tình hình nhiệm vụ mới của cách mạng, cũng như chức năng của ngành công an và truyền thống anh hùng của dân tộc Các đơn vị chú trọng vào việc xây dựng công an về chính trị và chỉnh đốn Đảng, giải quyết các vấn đề cấp bách để nâng cao năng lực lãnh đạo Nội dung giáo dục toàn diện giúp sinh viên có nhận thức đúng đắn về các vấn đề chính trị, kinh tế, xã hội và an ninh quốc gia, từ đó có thái độ đúng đắn và khoa học trong việc nhìn nhận các vấn đề, khắc phục tư tưởng chủ quan và bi quan trước những khó khăn hiện tại.
- Các đơn vị đã chú trọng các nội dung giáo dục sinh niên an ninh về đạo đức, lối sống