Giải quyết vấn đề
Cơ sở lý luận và thực tiễn
1.1 Vị trí, vai trò của GVCN lớp:
GVCN được Ban giám hiệu bổ nhiệm và có trách nhiệm quản lý công tác giáo dục và đào tạo cho học sinh trong lớp mình Người này chịu toàn bộ trách nhiệm trước Ban giám hiệu và nhà trường về mọi vấn đề liên quan đến lớp học.
GVCN lớp đóng vai trò đại diện cho Hiệu trưởng, Hội đồng sư phạm và cha mẹ học sinh trong việc quản lý và đảm bảo chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh trong lớp.
GVCN là người đứng đầu, có trách nhiệm tổ chức, điều hành và kiểm tra tất cả các hoạt động cũng như các mối quan hệ ứng xử trong lớp học của mình, đảm bảo thực hiện đúng theo chủ trương và kế hoạch của nhà trường.
GVCN đóng vai trò cầu nối quan trọng giữa nhà trường, học sinh và phụ huynh, thiết lập mối quan hệ hai chiều hiệu quả Họ không chỉ đại diện cho nhà trường trong việc giáo dục học sinh mà còn là cầu nối để trao đổi thông tin với phụ huynh Đồng thời, GVCN cũng là tiếng nói của tập thể học sinh và phụ huynh, giúp họ liên lạc chặt chẽ với nhà trường.
- GVCN là nhà giáo dục và là người lãnh đạo gần gũi nhất đối với HS và tập thể lớp
- GVCN là người cố vấn cho công tác Đội và các hoạt động ngoài giờ khác ở lớp chủ nhiệm.
1.2 Chức năng của GVCN lớp:
- GVCN xây dựng, tổ chức, lãnh đạo tập thể lớp thành một tập thể đoàn kết, tiến bộ.
- GVCN vừa giáo dục tập thể vừa giáo dục cá nhân.
- GVCN tổ chức các hoạt động giáo dục và các quan hệ của học sinh theo định hướng phát triển toàn diện nhân cách.
1.3 Nhiệm vụ của GVCN lớp:
Giáo viên chủ nhiệm không chỉ thực hiện các nhiệm vụ của một giáo viên thông thường mà còn có trách nhiệm tìm hiểu kỹ lưỡng về học sinh trong lớp để tổ chức giáo dục phù hợp, nhằm thúc đẩy sự tiến bộ chung Họ cần cộng tác chặt chẽ với gia đình học sinh và phối hợp với các giáo viên bộ môn cũng như các tổ chức xã hội để nâng cao hiệu quả giảng dạy Vào cuối kỳ và cuối năm học, giáo viên chủ nhiệm phải đánh giá, xếp loại học sinh, đề xuất khen thưởng hoặc kỷ luật, và quản lý hồ sơ học sinh một cách chính xác Ngoài ra, họ cũng cần báo cáo định kỳ hoặc đột xuất về tình hình lớp học với Hiệu trưởng.
1.4 Quyền hạn của GVCN lớp:
Giáo viên chủ nhiệm không chỉ có quyền hạn như một giáo viên thông thường mà còn được phép tham gia vào nhiều hoạt động quan trọng liên quan đến học sinh lớp mình Cụ thể, họ có quyền dự các giờ học và hoạt động giáo dục của học sinh, tham gia các cuộc họp của Hội đồng khen thưởng và kỷ luật để giải quyết vấn đề liên quan đến học sinh, cũng như được tham gia các lớp bồi dưỡng và hội nghị chuyên đề về công tác chủ nhiệm Bên cạnh đó, giáo viên chủ nhiệm còn có quyền cho phép học sinh nghỉ học tối đa 3 ngày và được giảm giờ lên lớp hàng tuần theo quy định.
1.5 Các yêu cầu đối với GVCN lớp hiện nay:
- GVCN phải có đạo đức nghề nghiệp.
- GVCN cần quán triệt đường lối, chính sách, mục tiêu, nguyên lý giáo dục….
- Thu thập và xử lý thông tin đa dạng về lớp chủ nhiệm.
- GVCN phải biết lập kế hoạch năm học và các kế hoạch giáo dục ngắn hạn…
- Xây dựng tập thể học sinh lớp chủ nhiệm.
- Tổ chức các hoạt động giáo dục và các hình thức giao lưu đa dạng.
- Phát hiện kịp thời và ngăn ngừa những xung đột trong lớp.
- Đánh giá kết quả tu dưỡng, học tập và sự tiến bộ của học sinh về các mặt giáo dục.
- Phối hợp với các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường.
- Cập nhật hồ sơ công tác GVCN và hồ sơ học sinh.
1.6 Những phẩm chất chủ yếu của GVCN:
Giáo viên chủ nhiệm cần thể hiện tình yêu thương chân thành đối với học sinh, vui mừng và hạnh phúc trước những tiến bộ và thành công của các em trong học tập Đồng thời, họ cũng phải chia sẻ nỗi buồn và lo lắng khi học sinh gặp phải khuyết điểm Để mang lại điều tốt đẹp nhất cho học sinh, giáo viên chủ nhiệm cần không ngừng tìm tòi, sáng tạo trong phương pháp giảng dạy và chăm sóc.
- GVCN phải có lòng yêu nghề, tận tâm với nghề và có tinh thần trách nhiệm cao, có ý chí vượt qua khó khăn để hoàn thành nhiệm vụ.
- Luôn khiêm tốn học hỏi, trao đổi kinh nghiệm với đồng nghiệp và không ngừng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ. đoàn kết, tiến bộ.
- Có lối sống mẫu mực, gần gũi, thân thiện với học sinh và đồng nghiệp. Lời nói phải đi đôi với việc làm.
Hiện nay, công tác chủ nhiệm trong giáo dục đang được chú trọng, nhưng vẫn thiếu phương pháp hiệu quả Nhiều giáo viên thường chỉ tập trung vào việc bồi dưỡng chuyên môn mà không chú ý đầy đủ đến nhiệm vụ chủ nhiệm, dẫn đến việc chưa phát huy tối đa hiệu quả trong quản lý lớp học.
- GVCN chưa thấy hết được vị trí và chức năng của mình.
Nhiều giáo viên chủ nhiệm, đặc biệt là những giáo viên trẻ mới ra trường, chưa áp dụng phương pháp tối ưu trong công tác quản lý lớp học, dẫn đến việc sử dụng một số phương pháp không phù hợp và kém hiệu quả.
Trong quá trình chủ nhiệm, nếu chỉ tập trung vào việc rèn luyện học tập mà không chú trọng đến việc xây dựng sự đoàn kết trong tập thể lớp, sẽ dẫn đến tình trạng một số lớp học có thành tích học tập cao nhưng lại thiếu hụt trong các hoạt động phong trào và không khí thân thiện.
Thực trạng vấn đề
Trong năm học 2018-2019, tôi được Ban Giám hiệu phân công làm chủ nhiệm lớp 9C với 43 học sinh, bao gồm 24 nam và 19 nữ Trước khi thực hiện đề tài, kết quả học tập của lớp trong học kỳ I năm học 2017-2018 chưa đạt yêu cầu.
Tốt (Giỏi) Khá Trung bình Yếu
SL Tỉ lệ SL Tỉ lệ SL Tỉ lệ SL Tỉ lệ
2 Thuận lợi và khó khăn: a) Thuận lợi:
- Học sinh cả lớp cùng một độ tuổi, lớp lớn nhất của cấp THCS
- Tất cả các em đều đang sinh sống tại địa phương.
- Đa số các em học sinh đều ngoan, học lực đều từ trung bình khá trở lên.
Đa số học sinh nhận được sự quan tâm chu đáo từ phụ huynh, đồng thời phụ huynh cũng hợp tác chặt chẽ với giáo viên chủ nhiệm trong công tác giáo dục.
- Cùng với các tập thể lớp khác, tập thể lớp 9C luôn được sự quan tâm, chỉ đạo của BGH nhà trường, của Đoàn - Đội… đoàn kết, tiến bộ.
Nhà trường cung cấp cơ sở vật chất tốt nhất để học sinh có thể học tập, vui chơi và tham gia các hoạt động tập thể Tuy nhiên, vẫn tồn tại một số khó khăn trong việc đảm bảo mọi điều kiện thuận lợi cho học sinh.
- Tôi mới được phân công chủ nhiệm các em được một năm, từ năm học 2017- 2018.
- Sự hiểu biết giữa học sinh và GVCN chưa có nhiều.
Trong lớp học, sự chia bè phái diễn ra do thiếu sự đoàn kết giữa các học sinh Một số em như Nguyễn Thành Đạt và Nguyễn Thị Minh Nguyệt rất chăm chỉ và học giỏi, trong khi đó, những em khác như Đinh Trung Anh và Vũ Đức Quyết lại có thành tích trung bình và yếu ở một số môn học.
Nhiều phụ huynh trẻ hiện nay phải làm việc từ sáng đến tối hoặc làm ăn xa, khiến trẻ em thường phải ở nhà với ông bà nội Điều này dẫn đến việc các em thiếu sự quan tâm và chăm sóc trực tiếp từ cha mẹ.
- Nhiều em đã có dấu hiệu lún sâu vào chuyện tình cảm hoặc có em nghiện chơi game…
Các biện pháp tiến hành
1 Ổn định tổ chức lớp học.
1.1 Lựa chọn ban cán sự lớp: a) Cơ sở lựa chọn:
Một lớp học vững chắc như một ngôi nhà cần có đội ngũ ban cán sự lớp năng động, nhiệt tình và có năng lực Đội ngũ này sẽ được các bạn tin yêu và đảm bảo duy trì mọi hoạt động của lớp, tạo nên một môi trường học tập ổn định và hiệu quả.
- Dựa vào kết quả học tập của năm học trước.
- Dựa vào sự tín nhiệm của tập thể lớp thông qua bầu dân chủ qua đại hội Chi đội đầu năm học.
Để tìm hiểu thông tin về những học sinh dự kiến trở thành cán bộ lớp, tôi đã gần gũi trao đổi với những em mà tôi tin tưởng Sau đó, tôi tiến hành thành lập sơ đồ cơ cấu tổ chức lớp học.
Căn cứ vào các cơ sở trên tôi quyết định thành lập cơ cấu tổ chức lớp học như sau: đoàn kết, tiến bộ. c) Giao nhiệm vụ cụ thể:
Lớp trưởng có trách nhiệm quản lý và điều hành tất cả các hoạt động của lớp theo sự chỉ đạo của giáo viên chủ nhiệm (GVCN) Họ chủ trì các cuộc họp và sinh hoạt lớp vào đầu tuần, đồng thời báo cáo trực tiếp mọi hoạt động cho GVCN Cuối tháng, lớp trưởng cũng thống kê hạnh kiểm hàng tháng từ sổ theo dõi của tổ trưởng để gửi cho GVCN.
Lớp phó học tập có nhiệm vụ lập danh sách học sinh xuất sắc cho từng môn học, phân công các bạn hỗ trợ những học sinh yếu kém hơn, báo cáo tình hình làm bài tập về nhà của các bạn trong lớp, duy trì hoạt động truy bài 15 phút và quản lý sổ đầu bài vào buổi sáng.
Tổ trưởng tổ 1: Vũ Thị Minh Thúy
Tổ trưởng tổ 2: Nguyễn Thị Lan Anh
Tổ trưởng tổ 3: Chu Thị Tuyết Nhung
Lớp trưởng: Hoàng Nhật Minh LP học tập: Nguyễn Thị Minh Nguyệt
LP văn thể mĩ: Trần Thị Thanh Lam
Tổ trưởng tổ 4: Nguyễn Thanh Huyền
Cô giáo chủ nhiệm luôn thể hiện tinh thần đoàn kết và tiến bộ trong công việc Vào buổi chiều, cô ghi chép các mục quan trọng như học sinh vắng, bỏ tiết, không học bài và không làm bài tập Đồng thời, cô cũng thống kê số học sinh bị ghi vào sổ đầu bài cuối học kỳ để báo cáo cho giáo viên chủ nhiệm.
- Lớp phó văn thể mĩ: Phụ trách văn nghệ, thể dục thể thao, chủ trì các cuộc thi và các phong trào thi đua của lớp.
Bốn tổ trưởng có nhiệm vụ theo dõi mọi hoạt động trong tổ của mình, đánh giá thi đua hàng tuần cho học sinh dựa trên các tiêu chí đã đề ra và tổng hợp kết quả để báo cáo cho lớp trưởng vào ngày thứ Sáu Giáo viên chủ nhiệm sẽ lập sổ theo dõi và phân phối cho từng bộ phận để đảm bảo quản lý hiệu quả.
1.2 Lập sơ đồ lớp học:
- Căn cứ vào học lực của học sinh, chia đều số học sinh trung bình vào mỗi tổ và xen kẽ với học sinh có học lực khá, giỏi.
- Căn cứ vào tình trạng sức khỏe: chiều cao của học sinh, có tật khúc xạ
Cán sự lớp cần có mặt tại các tổ trong lớp để dễ dàng kiểm soát các thành viên và thuận lợi cho việc thực hiện nhiệm vụ được giao.
- Các học sinh hiếu động, hay mất trật tự được xếp ở đầu bàn, đầu dãy.
2 Lập kế hoạch chủ nhiệm:
- Căn cứ kế hoạch, nhiệm vụ của nhà trường.
- Căn cứ đặc điểm tình hình lớp (thuận lợi, khó khăn).
- Căn cứ vào chủ đề các đợt thi đua của trường, của Đoàn- Đội.
- Căn cứ vào các nhiệm vụ công tác chủ nhiệm từng tháng và trong năm học.
2.2 Kế hoạch hoạt động tuần, tháng:
- Nêu những công việc hoạt động trong tuần.
- Có đối tượng tham gia.
- Nhận xét, rút kinh nghiệm.
3 Phối hợp thống nhất biện pháp giáo dục học sinh với BGH, với giáo viên bộ môn, với Đoàn - Đội, với gia đình học sinh.
3.1 Phối hợp với Ban giám hiệu:
GVCN dựa trên chủ trương hoạt động của nhà trường do BGH cung cấp để xây dựng kế hoạch lớp học, đồng thời có trách nhiệm truyền đạt thông tin về chủ trương của trường và sở giáo dục đến phụ huynh và học sinh, nhằm tạo sự đoàn kết và tiến bộ trong hoạt động giáo dục.
- Báo cáo thường xuyên với Ban giám hiệu về tình hình của lớp theo định kì hoặc đột xuất khi có vấn đề cần giải quyết.
3.2 Phối hợp với giáo viên bộ môn:
- Thống nhất hình thức và biện pháp giáo dục học sinh đặc biệt là học sinh nghỉ học không phép, tự ý bỏ tiết, không ghi bài,
Để nâng cao hiệu quả học tập, việc phản ánh và trao đổi kịp thời những mong muốn của học sinh với giáo viên bộ môn (GVBM) là rất quan trọng Đồng thời, giáo viên chủ nhiệm (GVCN) cần cung cấp danh sách học sinh yếu ở các môn học cụ thể cho GVBM, nhằm có những biện pháp hỗ trợ phù hợp.
3.3 Phối hợp với Đoàn - Đội:
- Phối hợp với Ban chỉ huy Chi đội theo dõi và xử lí các học sinh vi phạm nội quy nhà trường.
- Phối hợp với cán bộ liên đội đôn đốc nền nếp của lớp và triển khai các cuộc thi của Đoàn - Đội.
3.4 Phối hợp với gia đình học sinh.
- Thường xuyên liên lạc với gia đình học sinh chưa tiến bộ, còn vi phạm nội quy của trường, lớp.
Trong các cuộc họp phụ huynh, nhà trường sẽ trao đổi về tình hình học tập của học sinh, đồng thời phổ biến các chủ trương và kế hoạch hoạt động nhằm nâng cao chất lượng giáo dục.
Thường xuyên trao đổi với phụ huynh qua quyển sổ liên lạc của lớp giúp cập nhật tình hình học sinh Trong sổ liên lạc, ghi nhận thành tích về điểm số và các vi phạm nội quy của học sinh trong tuần Phụ huynh có thể xem, ký sổ và thảo luận với giáo viên chủ nhiệm về tình hình học tập của con mỗi tuần.
4 Gắn kết học sinh với học sinh, giữa cô với trò bằng tình yêu thương.
Tình yêu thương thực sự là phép màu gắn kết tình thầy trò, cởi mở thân thiện, tình thương người và giúp đỡ lẫn nhau
Tôi thường xuyên trò chuyện với học sinh như những người bạn, lắng nghe ý kiến và tìm hiểu hoàn cảnh của từng em Chẳng hạn, em Phan Thành Đạt có bố mẹ đi làm xa và sống cùng ông bà, điều này ảnh hưởng đến kết quả học tập của em Để hỗ trợ, tôi thường xuyên hỏi thăm, động viên và quan tâm đến việc học của em trên lớp Tôi còn sắp xếp cho em ngồi cạnh bạn học giỏi Nguyễn Thị Minh Nguyệt để giúp đỡ trong học tập Nhờ vậy, em đã có những tiến bộ rõ rệt, thể hiện qua điểm số và ý thức học tập trên lớp.
Công bằng là yếu tố thiết yếu trong giáo dục, và giáo viên chủ nhiệm thể hiện tình yêu thương học sinh thông qua việc áp dụng sự công bằng Trong lớp học, tôi luôn xử lý mọi tình huống dựa trên nguyên tắc công bằng: học sinh ngoan được khen ngợi, còn học sinh vi phạm sẽ bị phạt Tuy nhiên, trước khi đưa ra hình phạt, tôi luôn phân tích để học sinh hiểu đúng sai Ví dụ, em Đinh Trung Anh, một học sinh trung bình yếu, thường xuyên không làm bài tập Sau khi trò chuyện để tìm hiểu nguyên nhân, em đã nhận ra sai lầm của mình Để hỗ trợ em tiến bộ, tôi đã giao cho bạn ngồi cùng bàn là em Nguyễn Thành Đạt, một học sinh giỏi, giúp đỡ em trong việc hoàn thành bài tập về nhà.
Tình cảm bạn bè trong lớp học đã có sự chuyển biến tích cực, với các em biết hỗ trợ và yêu thương lẫn nhau.
5 Xử lí khéo léo các tình huống sư phạm và dạy học sinh kĩ năng sống. Điều này rất quan trọng nếu muốn các em tâm phục, khẩu phục và làm theo những gì GVCN nói Ta phải xử lí thật công bằng, khéo léo, thông minh mà không được phạm vào lòng tự trọng của các em.Ví dụ khi có một học sinh tinh nghịch đã đổ nước vào cặp bạn làm ướt cặp của bạn Tôi có hỏi các em là bạn nào mà nghịch dại như vậy, nghịch như vậy có thể làm ướt sách vở của bạn, nếu đã lỡ tay làm thì đứng lên xin lỗi bạn Khi không có ai đứng lên nhận, tôi lại nói: dám làm thì phải dám chịu, con người phải có bản lĩnh và đừng ngại nói lời xin lỗi Đừng để trò đùa vô tâm của mình làm cho tình bạn bị sứt mẻ Sau đó có bạn đã đứng dậy nhận lỗi và xin lỗi các bạn trước cả lớp Tôi cũng đã gặp riêng và nói chuyện để các em hiểu ra lỗi sai của mình và lần sau không tái phạm.
Kết quả đạt được
Với sự giúp đỡ của các bậc phụ huynh, của BGH, của các bạn đồng nghiệp, của Đoàn đội tôi đã đạt được một số kết quả như sau:
1 Học kì II năm lớp 8 (Năm học 2017-2018)
Sau một học kì áp dụng đề tài, kết quả đạt được của lớp có sự khởi sắc Cụ thể: a) Kết quả hai mặt giáo dục:
Tốt (Giỏi) Khá Trung bình Yếu
SL Tỉ lệ SL Tỉ lệ SL Tỉ lệ SL Tỉ lệ
24 56% 19 44% 0 0 b) Một số thành tích nổi bật khác:
Lớp có 5 học sinh xuất sắc được chọn vào đội tuyển HSG cấp huyện, bao gồm Nguyễn Thành Đạt và Nguyễn Thị Minh Nguyệt ở môn Toán, Chu Thị Tuyết Nhung và Nguyễn Phương Anh ở môn Văn, cùng với Dương Tiến Dũng ở môn Địa.
Các em tham gia thi Hội khỏe Phù Đổng cấp huyện đã đạt thành tích xuất sắc, nổi bật là em Nguyễn Tiến Đạt và em Nguyễn Thị Mai Liên ở môn cầu lông, em Nguyễn Thị Lan Anh ở môn điền kinh, cùng em Nguyễn Duy Linh ở môn cờ tướng.
- Các phong trào thi đua ở trường:
+ Đạt giải nhất kéo co dịp kỉ niệm 26/3
+ Đạt giải khuyến khích văn nghệ dịp kỉ niệm 26/3
+ Lớp đạt thành tích cao trong đợt hội thu kế hoạch nhỏ
2 Học kì I năm lớp 9 (Năm học 2018-2019)
Sau gần một năm áp dụng đề tài, kết quả đạt được của lớp đã ngoài sự mong đợi của tôi Cụ thể: a) Kết quả hai mặt giáo dục:
Tốt (Giỏi) Khá Trung bình Yếu
SL Tỉ lệ SL Tỉ lệ SL Tỉ lệ SL Tỉ lệ
26 60% 17 40% 0 0 b) Một số thành tích nổi bật khác: đoàn kết, tiến bộ.
- Lớp có 4 em được công nhận là HSG cấp huyện Đó là em Nguyễn Thành Đạt, em Nguyễn Thị Minh Nguyệt, em Nguyễn Phương Anh, em Dương Tiến Dũng -
Em Nguyễn Thị Minh Nguyệt đã xuất sắc tham gia kỳ thi HSG cấp thành phố môn Toán, trong khi em Đinh Trung Anh đạt giải ba trong cuộc thi “Sáng tạo thanh thiếu niên nhi đồng thành phố Hà Nội”.
Trong Hội khỏe Phù Đổng, các em đã xuất sắc đạt nhiều thành tích nổi bật: đội bóng đá giành giải nhì cấp huyện, em Tiến Đạt đạt giải nhất môn cầu lông, và em Nguyễn Thị Lan Anh xuất sắc giành huy chương đồng cá nhân cùng huy chương vàng đồng đội ở môn điền kinh.
- Các phong trào thi đua ở trường:
+ Đạt giải nhì tập san dịp kỉ niệm 20/11
+ Đạt giải ba văn nghệ dịp kỉ niệm 20/11
