Bộ giáo dục đào tạo trờng Đại học Vinh Phan Thị Minh Tên đề tài Nghiên cứu ảnh hởng chất chiết trầu lên số vi khuẩn có EM xác định tỷ lệ phối trộn tạo chế phẩm Bokashi Trầu Khoá luận tốt nghiệp kỹ s nuôi trồng thuỷ sản Vinh, 1/2009 Lời cảm ơn Để hoàn thành đề tài khóa luận này, xin chân thành cảm ơn tới TS Phạm Công Hoạt, Bộ Khoa học Công nghệ Việt Nam; TS Trần Ngọc Hùng, khoa Nông - Lâm - Ng-, Tr-ờng Đại học Vinh, đà tận tình h-ớng dẫn suốt trình thực tập nghiên cứu Đồng thời xin bày tỏ lòng cảm ơn sâu sắc tới anh chị phòng nghiên cứu HCSH từ vi sinh vật, thuộc Viện Khoa Học Việt Nam; Cán nhân viên Cục Thú Y Hà Nội, đà tận tình giúp đỡ, bảo suốt trình thực tập Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành tới thầy giáo, cô giáo khoa Nông - Lâm - Ng-, Tr-ờng Đại học Vinh, đà trang bị cho tảng kiến thức vững để hoàn thành tốt đề tài Cuối xin chân thành cảm ơn gia đình bạn bè tập thể lớp 45k NTTS, đà động viên, ủng hộ góp ý cho suốt trình học tập thực đề tài Vinh, ngày 01 tháng năm 2009 Sinh viên: Phan Thị Minh Lớp: 45k - NTTS MụC LụC Mở đầu Ch-¬ng 1: TỔNG QUAN 1.1 Tình hình dịch bệnh 1.2 Tình hình xuất khẩu, an tồn vệ sinh thực phẩm 1.3 Chế phẩm sinh học 1.3.1 Giới thệu chế phẩm sinh học .7 1.3.2 Công dụng chế phẩm sinh học nuôi trồng thủy sản 1.3.3 Tổng quan tình hình nghiên cứu khả sử dụng chế phẩm vi sinh 11 1.3.3.1 Tình hình nghiên cứu giới 12 1.3.3.2 tình hình nghiên cứu Việt Nam 13 1.4 Vài nét chế phẩm EM Bokashi trầu 15 1.4.1 Chế phẩm EM 15 1.4.2 Cây trầu 16 1.4.2.1 Hệ thống phân loại 16 1.4.2.2 Lá Trầu 16 1.4.3 Bokashi thảo dược 18 1.4.4 Bokashi - trầu 18 Ch-¬ng néi dung, đối t-ợng, ph-ơng pháp nghiên cứu, vật liệu nghiên cøu 20 2.1 Đối tượng vật liệu nghiên cứu 20 2.1.1 Đối tượng nghiên cứu 20 2.1.2 Vật liệu nghiên cứu 20 2.1.2.1 Dụng cụ thí nghiệm 20 2.1.2.2 Mơi trường hố chất: 20 2.2 Nội dung nghiên cứu 21 2.3 Phương pháp nghiên cứu 21 2.3.1 Phương pháp bố trí thí nghiệm 22 2.3.2 Phương pháp tách chiết dịch trầu: 23 2.3.3 Phương pháp phối trộn dịch trầu với EM 23 2.3.4 Phương pháp thí nghiệm 26 2.3.5 phương pháp xác định vi sinh vật tổng số 27 2.3.6 Phương pháp đánh giá phát triển tôm cá 27 2.3.7 phương pháp đo COD, BOD 29 2.4 Phương pháp xử lý số liệu , thống kê 30 2.5 Thời gian địa điểm nghiên cứu: 30 Chương KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 31 3.1.Tách chiết dịch chiết trầu 31 3.2 Ảnh hưởng dịch chiết trầu tới nhóm vi khuẩn có EM 32 3.2.1 Ảnh hưởng dịch chiết Trầu tới vi khuẩn Bacillus có EM thứ cấp 32 3.2.2 Ảnh hưởng dịch chiết Trầu tới vi khuẩn Subtilis có EM thứ cấp 34 3.3 Thí nghiệm sàng lọc nồng độ có khả ức chế vi khuẩn Vibrio Harveyi chế phẩm Bokashi Trầu 35 3.4 Thí nghiệm xác định nồng độ dịch chiết Trầu có chế phẩm Bokashi Trầu có khả ức chế vi khuẩn Vibrio Harveyi 37 3.5 Ảnh hưởng chế phẩm Bokashi trầu lên tăng trưởng khối lượng chiều dài tôm sú 38 3.5.1 Ảnh hưởng chế phẩm tăng trưởng chiều dài tơm thí nghiệm 38 3.5.2 ¶ nh h-ëng cđa chÕ phẩm tăng tr-ởng trọng l-ợng t«m 40 3.6 biến động số COD – nhu cầu oxy hoá 42 3.7 Sự biến động hàm lượng BOD 45 KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT Ý KIÊN 48 Kết luận 48 KiÕn nghÞ 48 Tài liệu tham khảo 49 Các chữ viết tắt, ký hiệu, đơn vị đo tht ng÷ NghÜa tiÕng Anh Mg NghÜa tiÕng ViƯt Miligam Miligam COD Chemical Oxygen Demand Độ tiêu hao oxy hoá học BOD Biological Oxygen Demand Nhu cầu oxy sinh hoá EM Effetive Microorganisms ChÕ phÈm vi sinh DO Cm Hµm lợng Oxy hòa tan Centimet USD ml Cen ti mét ®o la Militit Mililit WSBV White spot Baculovius BÖnh ®èm trắng MBV Monodon Type baculovius Bệnh Tôm kim NTTS Nuôi trồng thuỷ sản CFU Số tế bào vi khuẩn Danh mục hình Trang Hình 2.1 Sơ đồ sản xuất bột trầu Bokashi trầu 25 Hình 3.1 hàm lượng trầu sau tách chiết 31 Hình 3.2 §å thị biểu diễn tăng tr-ởng chiều dài tôm 40 Hỡnh 3.3 Đồ thị biểu diễn tăng tr-ởng khối l-ợng tôm 44 Hỡnh 3.4 th biu din nng COD lô thí nghiệm 46 Hỡnh 3.5 So sánh biến động BOD5 lô khác 47 Danh mc bng Trang Bảng 3.1 Kết tách chiết hoạt chất từ loại Trầu 30 Bảng 3.2 Ảnh hưởng dịch chiết trầu tới nhóm vi khuẩn 31 Bacillus có EM thứ cấp Bảng 3.3 Ảnh hưởng dịch chiết trầu tới nhóm vi khuẩn 34 Subtilis có EM Bảng 3.4 Kết thí nghiệm sàng lọc ngưỡng nồng độ có 35 khả kháng vi khuẩn Vibrio Harveyi Bokashi Trầu Bảng 3.5 KÕt thí nghiệm tìm nồng độ chất chiết Trầu 37 thích hợp có khả ức chế vi khuẩn Vibrio Harveyi Bng 3.6 Sự tăng tr-ởng chiều dài tôm lô thí 39 nghiệm Bng 3.7 Sự tăng tr-ởng khối l-ợng tôm lô thí 40 nghiệm Bng 3.8 Biến động hàm lợng COD lô thí nghiệm sử 43 dụng Bokashi Trầu Bng 3.9 Biến động hàm l-ợng BOD lô thí nghiệm sử 45 dụng Bokashi Trầu Mở ®Çu Ni trồng thuỷ sản có tiềm mạnh mẽ nhằm đáp ứng nhu cầu sản phẩm thuỷ sản vùng giới Dân số giới ngày tăng nhu cầu sản phẩm thuỷ sản tăng theo sản phẩm khai thác ngày giảm đi, đóng góp đầy tiềm từ nuôi trồng thuỷ sản việc cung cấp thực phẩm cho địa phương, cung cấp sinh kế dinh dưỡng đặc biệt quan trọng vùng nông thôn nghèo Nuôi trồng thuỷ sản ngành kinh tế mũi nhọn nhiều nước giới.Đối với Việt Nam thuỷ sản mạnh mang lại nhiều ngoại tệ kim ngạch xuất Định hướng phát triển chung nuôi trồng thủy sản Việt Nam thúc đẩy phát triển nhiều mơ hình ni với mức độ chuyên canh khác như: quảng canh, quảng canh cải tiến, bán thâm canh thâm canh Kinh nghiệm nhiều quốc gia Thái Lan, Đài Loan, Trung Quốc,… cho thấy nuôi trồng thủy sản phát triển theo hướng suất cao ln kèm theo phát sinh dịch bệnh ln khó khăn ni trồng thủy sản Ở Việt Nam, dịch bệnh nuôi trồng thủy sản vài năm qua cho thấy yếu tố giới hạn quan trọng mà cần phải có giải pháp khắc phục nhằm đưa nghề nuôi thủy sản phát triển theo hướng bền vững Bệnh đốm trắng đầu vàng nuôi tôm sú hay bệnh mủ gan ký sinh trùng cá da trơn bệnh nguy hiểm tác hại nghiêm trọng nghề nuôi thủy sản Đặc biệt vài năm qua mức độ thiệt hại tôm cá nuôi dịch bệnh ngày tăng trở thành mối lo lớn người sản xuất Bên cạnh dịch bệnh, vấn đề thú y nuôi trồng thủy sn cng l 10 đĩa kháng sinh đồ theo dõi kích th-ớc vòng vô khuẩn nồng độ khác Kết thí nghiệm đ-ợc trình bày bảng Bảng Kết thí nghiệm tìm nồng độ chất chiết Trầu thích hợp có khả ức chế vi khuẩn Vibrio Harveyi Nồng độ (ppm) Sè l-ỵng vi khn kiĨm tra thêi gian thÝ nghiƯm 10 20 30 40 50 60 24 phót phót phót giê DÞch 1.000 0,50 1,20 1,25 1,50 1,50 1,50 1,50 chiÕt 500 0,42 0,48 0,80 1,35 1,35 1,35 1,35 l¸ 250 0,25 0,30 1,00 1,25 1,28 1,28 1,30 TrÇu 125 0,15 0,15 0,85 1,20 1,25 1,26 1,26 Qua kết bảng 5, có nhận xét sau: - Dịch chiết Trầu tác dụng tức vi khuẩn Vibrio Harveyi mà phải 10 phút dịch chiết Trầu bắt đầu phát huy tác dụng ức chế vi khuẩn Nồng độ dịch chiết Trầu tăng khả ức chế vi khuẩn Vibrio Harveyi tăng - Nồng độ dịch chiết Trầu 125 ppm khả ức chế vi khn Vibrio Harveyi bị hạn chế, kích thước vịng vơ khuẩn khơng vượt q 1,50 mm - Nång ®é 500 ppm sau 40 phút đà đạt kích th-ớc vô khuẩn 1,35 mm Còn nồng độ 250 ppm phải sau 40 phút tiếp xúc vi khuẩn dịch chiết Trầu có kích th-ớc 1,25 mm Với kích th-ớc đủ khả ức chế vi khuẩn Vibrio Harveyi Tõ nhËn xÐt trªn rót kÕt ln: Dùng dịch chiết Trầu với nồng độ 500 ppm sau 20 phút có khả ức chế đ-ợc vi khuẩn Vibrio Harveyi Song để 46 giảm giá thành sản phẩm nuôi trồng thủy sản dùng dịch chiết Trầu nồng độ 250 ppm Ảnh hưởng chế phẩm Bokashi trầu lên tăng trưởng khối lượng chiều dài tôm sú Sù tăng tr-ởng tôm phụ thuộc chặt chẽ vào chế độ dinh d-ỡng, yếu tố môi tr-ờng vệ sinh phòng bệnh Sự tăng tr-ởng chiều dài khối l-ợng tiêu quan trọng để đánh giá chất l-ợng thức ăn, tiêu môi tr-ờng, có phụ hợp với đối t-ợng nuôi hay không 5.1 ảnh h-ởng chế phẩm tăng tr-ởng chiều dài tôm thí nghiệm: Để xác định đ-ợc khả tăng tr-ởng chiều dài thân tôm thí nghiệm đ-ợc dùng chế phẩm Bokashi Trầu xử lý môi tr-ờng nuôi, tiến hành đo kích th-ớc tôm lần vào thời điểm: tr-ớc dïng chÕ phÈm, sau 10 ngµy vµ 20 ngµy dïng chÕ phÈm Nhìn chung chúng tơi quan sát bể thí nghiệm thấy lơ thí nghiệm có sử dụng chế phẩm Bokashi trầu cho kết khối lượng chiều dài lớn hẳn đồng hẳn lơ khơng sử dụng chế phẩm KÕt qu¶ thu đ-ợc trình bày bảng 47 Bảng 6: Sự biến động kích th-ớc tôm lô thí nghiệm Số Biến động kích th-ớc tôm tr-ớc sau thí nghiệm Sử l-ợng Lô TN dụng chÕ c¸ thĨ phÈm kiĨm Tr-íc thÝ nghiƯm Tû lƯ tăng (%) Sau 10 ngày Tỷ lệ tăng (%) Sau 20 Tỷ lệ ngày tăng (%) tra ml 30 7,09±0,52 - 8,21±0,30 15,80 8,95 ±0,40 26,23 0,5ml 30 7,08±0,49 - 8,48±0,32 19,77 9,65 ±0,26 36,30 ml 30 7,12±0,39 - 8,65±0,29 21,49 9,94 ±0,35 39,61 ml 30 7,11±0,42 - 8,76±0,42 23,21 9,95 ±0,36 39,94 Qua kÕt qu¶ ë b¶ng cho thÊy: +) ChÕ phẩm Bokashi Trầu không làm ảnh h-ởng đến tốc độ sinh tr-ëng cđa t«m thÝ nghiƯm Do chÕ phÈm cã tác dụng hạn chế ô nhiễm môi tr-ờng nên tạo điều kiện thuận lợi cho tôm sinh tr-ởng Những lô tôm thí nghiệm đ-ợc dùng chế phẩm sau 20 ngày nuôi chiều dài tôm tăng từ 7,08-9,65 cm lô tăng 36,30% Trong lô 3, lô có số tăng tr-ởng hẳn so với lô đối chứng +) Lô đối chứng, thời điểm 20 ngày tốc độ tăng tr-ởng không đáng kể, đạt 26,23 %, môi tr-ờng sống không đ-ợc xử lý nên đà ảnh h-ởng đến phát triển tôm 48 chiều dài tôm (cm) 12 10 lô lô l« l« tr-íc thÝ nghiƯm sau 10 ngµy sau 20 ngµy ngµy thÝ nghiệm Hình Đồ thị biểu diễn tăng tr-ởng chiều dài tôm 5.2 ảnh h-ởng chế phẩm tăng tr-ởng trọng l-ợng tôm thí nghiệm Bảng 7: Sự biến động trọng l-ợng tôm lô thí nghiệm Lô Sử Biến động trọng l-ợng tôm tr-ớc sau thí nghiệm Số TN dụng l-ợng chế cá thể phẩm kiểm tra Tr-ớc thí nghiệm Tỷ lệ tăng (%) Sau 10 Tỷ lệ Sau 20 ngày tăng (%) ngày Tỷ lệ tăng (%) ml 30 6,260,62 _ 7,960,38 27,16 9,11±0,29 45,53 0,5ml 30 6,23±0,72 _ 8,28±0,39 32,90 9,52±0,38 52,80 ml 30 6,25±0,64 _ 8,42±0,35 34,72 9,68±0,43 54,88 6,23±0,57 _ 8,47±0,41 35,96 ml 30 9,71±0,42 58,96 Cũng giống tăng trưởng chiều dài tăng trưởng khối lượng có khác lơ thí nghiệm Tû lƯ thn víi kết bảng 6, lô tôm thí nghiệm đ-ợc sử dụng Bokashi Trầu có tốc độ tăng tr-ởng dài 49 thân có tốc độ tăng tr-ởng cao trọng l-ợng Có tăng tr-ởng rõ nét lô thí nghiệm lô đối chứng, thời điểm 10 ngµy, 20 ngµy sau sư dơng chÕ phÈm Nếu tính theo giá trị trung bình, tốc độ tăng tr-ởng tôm lô thí nghiệm khoảng thời gian sau dùng chế phẩm đạt từ 52,80 58,96% lớn nhiều sau với lô không dùng chế phẩm đạt 45,53% iu ny cng chỳng t kết hợp EM dịch chiết trầu cho kết kháng khuẩn tốt có khả làm mơi trường làm cho tơm bệnh mơi trường ni tơm phát triển tốt chiều dài khối lượng Trong trình theo dõi thí nghiệm quan sát biểu lâm sàng hàng ngày không phát đ-ợc khác biệt biểu bệnh lý bệnh vi khuẩn gây cho t«m Kết nghiên cứu Nguyễn Ngọc Phước cộng tác viên (2007) cho thấy bokashi trầu loại chế phẩm sinh học có khả diệt khuẩn tốt, có độ an tồn cao vật ni, thân thiện môi trường Nghiên cứu cho thấy chế phẩm EM kết hợp trầu ức chế tiêu diệt hai loài vi khuẩn Vibrio parahaemolyticus Aeromonas hydrophyla, hai loài vi khuẩn gây bệnh phổ biến động vật thuỷ sản nước mặn nước ngọt, nên việc sử dụng chế phẩm góp phần hạn chế việc sử dụng kháng sinh nuôi trồng thuỷ sản, nâng cao sức đề kháng cho vật ni [13] Trong q trình ni, lơ thí nghiệm, chế phẩm bokashi trầu bổ sung vào thức ăn với nồng độ độ thích hợp góp phần tiêu diệt mầm bệnh mặt khác hàng ngày lượng chất thải bể nuôi tôm nhiều thức ăn dư thừa, tơm thải ngày tích tụ nên ta sử dụng Bokashi trầu lớn làm giảm nhiều lượng chất thải tơm mau lớn Điều thể rõ qua th: 50 khôi l-ợng tôm (g) 12 10 lô l« l« l« tr-íc thÝ nghiƯm sau 10 ngµy sau 20 thí nghiệm Hình4 Đồ thị biểu diễn tăng tr-ởng khối l-ợng tôm Theo sinh lý sinh tr-ởng tôm, thông th-ờng giai đoạn thí nghiệm sau có tốc độ tăng tr-ởng cao hơn, nh-ng không đạt đ-ợc điều Chứng tỏ môi tr-ờng sống đà ảnh h-ởng đến tốc độ sinh tr-ởng tôm Nh- để nuôi tôm đạt hiệu hơn, cần thiết phải sử dụng lặp lại chế phẩm Bokashi Trầu cách định kỳ bin ng ch số COD – nhu cầu oxy hoá Để biết biến động số môi trường tiến hành lấy mẫu nước lô: lô đối chứng không sử dụng chế phẩm Bokashi trầu, lơ thí nghiệm có sử dụng Bokashi trầu ThÝ nghiƯm đợc chia làm lô, phân chia nh- sau: +) Lô 1: Đối chứng: Không sử dụng chế phẩm +) L« 2: Sư dơng 0,5 ml chÕ phÈm/m3 n-íc nu«i t«m +) L« 3: Sư dơng ml chÕ phÈm/m3 n-íc nu«i t«m +) L« 4: Sư dơng ml chÕ phÈm/m3 n-íc nu«i t«m N-íc nu«i t«m cđa tÊt lô phục vụ cho thí nghiệm đ-ợc lọc lắng Đồng thời tiến hành kiểm tra thông số n-ớc nuôi định kỳ ngày, 10 ngày, 15 ngày, 20 ngày 51 COD l-ợng oxy cần thiết để oxy hoá hết hợp chất hữu n-ớc thành CO2 H2O COD biểu thị l-ợng chất hữu bị oxy hoá hoá học bao gồm l-ợng chất hữu bị oxy hoá vi khuẩn, đại l]ợng đặc tr-ng cho mức độ ô nhiễm hữu ao nuôi thuỷ sản (kể chất hữu dễ bị phân huỷ sinh học khó bị phân huỷ sinh học) [2] Kết kiểm tra hàm l-ợng COD đ-ợc trình bày bảng Bảng 8: Biến động hàm lợng COD lô thí nghiệm sử dụng Bokashi Trầu Lô thí Hàm l-ợng nghiệm Bokashi Trầu ml/m3 0,5ml/ m3 Thêi gian sö Biến động hàm l-ợng COD dụng chế phẩm Không ngµy 10 ngµy 15 ngµy 20 ngµy 52,6 55,7 57,4 58,2 46,7 45,9 47,1 48,6 ml/ m3 45,4 43,6 44,8 45,7 ml/ m3 43,2 41,9 43,1 44,3 45,1 43,8 45,0 46,2 lần/5 ngày Trung bình 52 COD (mg/l) 70 60 50 l« 40 l« 30 lô lô 20 10 ngày 10 ngày 15 ngày 20 ngày Ngày nuôi Hỡnh th biu din nng COD lô thí nghiệm Nh- mật độ nuôi, ngn n-íc nu«i, l« kh«ng sư dơng chÕ phÈm hàm l-ợng COD qua thời gian kiểm tra hàm l-ợng COD có chiều h-ớng biến động tăng, từ 52,6 ngày tăng lên 58,2 20 ngày Còn lô thí nghiệm có sử dụng chế phẩm có chiều h-ớng giảm tuần đầu Lô số COD thấp ổn định từ 41,9 đến 44,3 qua lần kiểm tra Theo tác giả Nguyễn La Anh, Nguyễn Hữu Ph-ớcvới số COD lô thí nghiệm tôm đảm bảo cho tôm phát triển tốt, đảm bảo tiêu chn ViƯt Nam L« thÝ nghiƯm thø cã chØ số COD giảm so với lô đối chứng nh-ng cao lô số 4, có lẽ hàm l-ợng chế phẩm Bokashi Trầu đ-ợc dùng liều thấp Kết kiểm tra hàm l-ợng COD sau 20 ngày lô thí nghiệm dùng chế phẩm dù lô dùng chế phẩm liều l-ợng cao 53 có kết tăng so víi ngµy, 10 ngµy vµ 15 ngµy Nh- vËy từ kết bảng 9, có số kết luận sau: +) Các lô thí nghiệm nuôi tôm sử dụng chế phẩm Bokashi Trầu lần với liều l-ợng từ 0,5 2ml/m3 có tác dụng làm giảm l-ợng COD giảm nhiều liều l-ợng chế phẩm tăng +) Sau tuần, hàm lợng COD bắt đầu tăng dần trở lại, điều cho ta thấy chế phẩm Bokashi Trầu có tác dụng tốt vòng 15 ngày Sau 20 ngày ng-ời nuôi cá nên tiếp tục sở dụng chế phẩm đợt S bin ng hm lng BOD BOD l-ợng oxy cần thiết để phân huỷ hoàn toàn chất hữu vi sinh vật điều kiện hiếu khí Trong n-ớc, xảy trình oxy hoá sinh học vi sinh vật sử dụng oxy hoà tan Vì việc xác định tổng l-ợng oxy hoà tan cần thiết cho trình phân huỷ sinh học tiêu quan trọng để đánh giá mức độ ô nhiễm nguồn n-ớc nuôi BOD5 l-ợng oxy cần thiết ngày đầu nhiệt độ ủ 200C phòng tối để tránh trình quang hợp Chỉ tiêu đà đ-ợc chuẩn hoá sử dụng nhiều n-ớc giới [2] Cũng t-ơng tự nh- hàm l-ợng cách kiểm tra hàm l-ợng COD trên, ®ång thêi víi viƯc kiĨm tra COD tiÕn hµnh kiĨm tra BOD mẫu n-ớc Kết kiểm tra BOD đ-ợc trình bày bảng Bảng 9: Biến động hàm l-ợng BOD lô thí nghiệm sử dụng Bokashi Trầu Lô thí Hàm l-ợng nghiệm Bokashi Trầu ml/m3 0,5ml/ m3 Biến động hàm l-ợng BOD Sử dụng chế phẩm Không ngày 10 ngµy 15 ngµy 20 ngµy 22,3 25,5 27,8 28,5 20,1 18,9 17,6 22,6 54 1ml/ m3 lÇn 2ml/ m3 Trung b×nh 18,4 16,6 16,8 21,8 18,0 15,9 16,6 21,6 18,83 17,13 17 22 30 25 BOD (mg/l) l« 20 l« l« 15 l« 10 ngµy 14 ngµy 21 ngµy 28 ngày Ngày nuôi Hình 6: So sánh biến động BOD5 lô khác Trong sut quỏ trỡnh thí nghiệm, hàm lượng BOD lơ đối chứng tăng theo thời gian nuôi từ 22,3 – 28,5 mg/l, chưa đạt đến mức gây ô nhiễm cao nhiều so với hàm lượng BOD5 lơ thí nghiệm có sử dụng chế phẩm Bokashi trầu Gatesoupe F.J (2001) cho rằng: ô nhiễm hữu ao nuôi yếu tố cấu thành: thức ăn dư thừa, phân dịch thải tơm ni Chính vậy, thời gian ni dài hàm lượng chất hữu tích tụ ao lớn nên BOD tăng theo thời gian nuôi Tuy nhiên, lô thí nghiệm có sử dụng Bokashi trầu, hàm lượng BOD giảm Giữa lô lô 3, lô có sai khác khơng đáng kể BOD (22,6- 15,9) nhỏ nhiều so với lô đối chứng số quan trọng cho phát triển tơm Như EM có tác dụng phân hủy chất hữu dư thừa ao 55 Theo Nguyễn Ngọc Phước (2007), có mặt nấm men Saccharomyces cerevisiae chế phẩm EM giúp cho trình chuyển hóa vật chất phân hủy chất hữu nước Những chất tạo thành trình lại nguồn dinh dưỡng cho vi sinh vật hữu hiệu khác vi khuẩn lactic xạ khuẩn Việc sử dụng chế phẩm bokashi Trầu q trình ni có tác dụng cải thiện nhiễm mơi trường nước, từ giúp cho tơm ni phỏt trin tt hn [11] Từ kết thu đ-ợc bảng bảng 9, có sè kÕt luËn sau: +) ChÕ phÈm Bokashi TrÇu cã tác dụng cải thiện môi tr-ờng nuôi tôm, sè COD, BOD sau 15 ngµy sư dơng chÕ phÈm đảm bảo theo quy định +) Một lần khẳng định dịch chiết Trầu có tính kháng sinh nh-ng không làm ảnh h-ởng tới vi sinh vật cã lỵi chÕ phÈm EM thø cÊp +) Sư dụng liều l-ợng 1ml dung dịch chế phẩm Bokashi Trầu cho m3 nớc nuôi tôm có hiệu vừa đảm bảo đủ l-ợng phát huy tác dụng chế phẩm, vừa hạ thấp đ-ợc chi phí chăn nuôi +) Sau 20 ngày cần thiết phải sử dụng tiếp chế phẩm Bokashi Trầu 56 Ch-ơng IV KT LUN VÀ ĐỀ XUẤT Ý KIÊN I Kết luận - Dịch chiết Trầu nồng độ 1000 ppm xuống an toàn với vi khuẩn bacillus Subsilis có chế phẩm EM - Chế phẩm Bokashi Trầu nồng độ 125 ppm có khả ức chế vi khuẩn Vibrio harveyi - Chế phẩm Bokashi Trầu có khả cải thiện môi trường nước tôm tốt Hàm lượng COD BOD giảm đáng kể lơ có sử dụng cụ chế phẩm: - Chế phẩm Bokashi Trầu cải thiện mơi trường tốt có khả kháng khuẩn tốt góp phần khích thích tăng trưởng tơm: +chiều dài thân tăng sau 20 ngày nuôi thử nghiệm tăng từ 36,30 – 39,94 % + Khối lượng tôm tăng sau 20 ngày thử nghiệm: 52,8 – 58,96 % 5.2 Kiến nghị - Sử dụng chế phẩm Bokashi Trầu ao nuôi với nhiều lần lặp lại để làm sở nhân rộng việc sử dụng chế phẩm - Đánh giá chi tiết chất lợng sản phẩm nuôi trồng thuỷ sản đợc sử dụng chế phẩm Bokashi Trầu 57 - Nghiên cứu chế tác dụng ức chê vi khuẩn gây bệnh chế phẩm Bokashi Trầu Tài liệu tham khảo Tài liệu tiếng Việt Nguyễn La Anh, Báo cáo tổng kết khoa học kỹ thuật đề tài: Nghiên cứu ứng dụng công nghệ sinh học xử lý môi trờng tôm nuôi công nghiệp suất cao, 2006 Nguyễn Xuân Bách, Kết bớc đầu xử lý EM thứ cấp để giảm ô nhiễm môi trờng Hải Dơng, Tạp chí khoa học, công nghệ môi trờng tỉnh Hải Dơng, số 5, tháng 10/2004 Bộ thuỷ sản, Tiêu chuẩn ngành, 2006 Nguyễn Đức Bình, 2006, Phân tích chất Lợng đất nớc nuôi trồng thuỷ sản, Viện nghiên cứu nuôi trồng thuỷ sản ( RIA-No-1), Trung tâm quan trắc cảnh báo môi trờng DBTS miền Bắc phòng nghiên cứu môi trờng Võ Văn Chi, Cây thuốc trị bệnh thông dụng, NXB Thanh Hoá, 2000 6.Phm Danh, 2006 "Hoạt động nghiên cứu, ứng dụng tiến khoa học công nghệ Quảng Ngãi", Sở khoa học công nghệ Qung Ngói Đỗ Thị Hoà, Bùi Quang Tề, Nguyễn Hữu Dũng Nguyễn Thị Muội, Bệnh học thuỷ sản, NXB Nông Nghiệp, Hà Nội 8.Phạm Công Hoạt, 2004 - Miễn dịch học thuỷ sản 9.Phạm Công Hoạt, 2004 - Vi sinh vật thuỷ sản 58 10.Đỗ Tất Lợi, Những thuốc vị thuốc Việt Nam, NXB Khoa học vµ kü tht, Hµ Néi, 1968 11 Ngun Ngäc Phưíc, Phạm Thị Phơng Lan, Nguyễn Quang Linh, Kishio Hatai, Nghiên cứu khả kháng nấm dịch chiết trầu (Piper betle L.), tạp chí thuỷ sản, tháng 5/2007 12.Nguyễn Ngäc Phưíc, Ngun Anh Tn, Ngun Quang Linh, Ngun Nam Quang, Ngô Thị Hơng Giang, Sử dụng thảo dợc chế phẩm từ thảo dợc điều trị bệnh vi khuẩn cho động vật thuỷ sản, Kỷ yếu hội nghị khoa học Công nghệ 2005 2007, Trờng Đại học Nông Lâm - Đại học Huế, 2007 13 Phan Thanh Ph-ợng, Trơng Văn Dung, Vũ Tiến Dũng, Phạm Công Hoạt, V-ơng Thị Lan Ph-ơng, 2006 - Miễn dịch học thú y ứng dụng Nhà xuất nông nghiệp 14 Tống Kim Thuần, Trần Thanh Thuỷ, Phạm Công Hoạt, 2006 - Nghiên cứu sinh trởng khả sinh sắc tố Asthaxanthin từ nấm men Phafiarhodozyma làm chất màu bổ sung vào thức ăn thuỷ sản Hội nghị môi tr-ờng 15.Tống Kim Thuần, Đặng Thị Mai Anh, Lê Thị Thanh Xuân, Phạm Công Hoạt, Châu Văn Minh, 2007 - Nghiên cứu tuyển chọn vi sinh vật biển có khả đối kháng vi sinh vật kiểm định, gây chết côn trùng khả ứng dụng nông nghiệp y dợc Hội nghị khoa học biện pháp phòng trừ sâu bệnh không gây ô nhiễm môi sinh Nhà xuất nông nghiệp 16.Trung tâm phát triển công nghƯ ViƯt NhËt, Giíi thiƯu c«ng nghƯ vi sinh vËt hữu hiệu EM (Effetive Microorganisms), Hà Nội, 2004 17 hhttp// vietlinh.com.vn Tài liệu nuớc 59 18 Adelizi, P D., R R Rosati, K Warner, Y V Wu, T R Muench, M R White, P.B Brown, Evalution of fish meal-free diets for rainbow trout, Onchorhynchus mykiss Aquaculture Nutrition 4, 1998, 255-262 19 Angulo, F., Antibiotic use in aquaculture: Centers for Disease Control and Prevention memo to the record, Apr 2001 20 Boesch, D F., R H Burroughs, J E Baker, R P Mason, C L Rowe, and R L Siefert, Marine Pollution in the United States: Significant Accomplishments, Future Challenges, Pew Oceans Commission, Arlington, Virginia, 2001 21.Gatesoupe F.J., The use of probiotics in aquaculture: review, Aquaculture 180, 1999, 147–165 22 Uma A , Daniel Joy Chandran N and Koteeswaran A Studies on the prevalence of monodon baculovirus (MBV) in shrimp seeds produced from the commercial hatcheries of Tamil Nadu Tamilnadu J Veterinary & Animal Sciences 2(6), November - December 2006, 224-228 23.Sataporn Direkbusarakom (2004) Application of Medicinal herbs to Aquaculture in Asia Walailak J Sci & Tech, 1(1):7-14 Tower, 1995." Systemic Fish Pathology", 206 pages 60 ... tỷ lệ phối trộn tạo chế phẩm Bokashi - trầu? ?? nội dung - Đánh giá tác động chất chiết trầu vi khuẩn có lợi chế phẩm EM - Xác định liều lượng hợp lý chất chiết trầu bổ sung vào chế phẩm EM - Đánh... chưa xác định liều lượng phương pháp hợp lý Để hoàn thiện cho vi? ??c sản xuất chế phẩm Bokashi - Trầu sau tiến hành thực đề tài ? ?Nghiên cứu ảnh hưởng chất chiết trầu số vi khuẩn có EM xác định tỷ lệ. .. lọc nồng độ có khả ức chế vi khuẩn Vibrio Harveyi chế phẩm Bokashi Trầu 35 3.4 Thí nghiệm xác định nồng độ dịch chiết Trầu có chế phẩm Bokashi Trầu có khả ức chế vi khuẩn Vibrio Harveyi