Có thể thấy, kể từ sau khi mở cửa nền kinh tế, đặc biệt là từ sau khi ban hành Luật Đầu tư nước ngoài tại Việt Nam, dòng vốn FDI vào Việt Nam có xu hướng ngày càng tăng lên. Với việc các Hiệp định thương mại tự do (FTA) song phương và đa phương của Việt Nam được ký kết và thực hiện, Việt Nam sẽ ngày càng thu hút được nhiều vốn FDI hơn nữa. FDI mang đến Việt Nam công nghệ, kỹ thuật hiện đại, kinh nghiệm quản lý tiên tiến, tạo thêm nhiều ngành nghề, sản phẩm mới, qua đó góp phần khai thác tốt hơn các nguồn lực trong nước, thúc đẩy tích cực chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
y ô nhiễm mở rộng đầu tư vào Việt Nam Kết điều 189 tra 150 doanh nghiệp FDI năm 2016, có 45% doanh nghiệp chưa áp dụng quy trình sản xuất phát thải, 69% doanh nghiệp cho họ khơng thực quy trình giảm phát thải khơng phải u cầu bắt buộc, tương tự 57,7% lấy lý chi phí cao… Trên thực tế, nhiều khu công nghiệp vào hoạt động chưa triển khai xây dựng hệ thống xử lý nước thải cục có khơng vận hành, hay vận hành không hiệu xuống cấp; có khoảng 66% số 289 khu cơng nghiệp nước có trạm xử lý nước thải tập trung Đặc biệt, Đồng sông Cửu Long có 75% khu 85% cụm cơng nghiệp chưa có xử lý nước thải tập trung Thậm chí giai đoạn năm 2011-2015, có 50% đối tượng thuộc diện tra kiểm tra bị phát có vi phạm bảo vệ môi trường Nguyên nhân vi phạm nhiều mức nộp phạt thấp so với chi phí đầu tư hệ thống xử lý chất thải Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp cịn hạn chế lực tài chính, có đầu tư hệ thống bảo vệ mơi trường mang tính đối phó vận hành bị kiểm tra Một điều tưởng nghịch lý gần 70% doanh nghiệp FDI cho biết đầu tư vào Việt Nam tiết kiệm chi phí mơi trường so với đầu tư nước họ Bởi lẽ chi phí xử lý nước thải ngành dệt nhuộm, sắt thép lớn, việc quản lý, giám sát xả thải khó, địi hỏi trình độ kỹ thuật cao Vì thế, đầu tư Việt Nam tiết kiệm chi phí 10-15% so với đầu tư nước họ Phải chạy theo thành tích tăng trưởng GDP nên dễ dãi thu hút FDI, nhập ô nhiễm vào Việt Nam Nhiều dự án FDI hiệu thấp, sử dụng tài nguyên lao động giá rẻ nhận nhiều ưu đãi tỉnh giá đất, nước, tài nguyên, chí hạ thấp tiêu chuẩn môi trường dự án thuộc lĩnh vực nhuộm, luyện kim Vì FDI tạo động lực tăng trưởng cho kinh tế Việt Nam ô nhiễm môi trường tăng theo, chưa thành nước cơng nghiệp hóa vấn đề nhiễm mơi trường nghiêm trọng III GIẢI QUYẾT TÁC ĐỘNG XẤU CỦA THU HƯT ĐẦU TƢ FDI VÀ BẢO VỆ MƠI TRƢỜNG Một là: Tiếp tục tuyên truyền nâng cao nhận thức cộng đồng bảo vệ môi trường nhằm xây dựng thói quen, nếp sống nhân dân, đồng thời phát huy tốt phong trào cộng đồng bảo vệ mơi trường; Hai là: Rà sốt ban hành đồng văn hướng dẫn thực Luật Bảo vệ môi trường, nâng cao hiệu lực thi hành quy định bảo vệ môi trường; Ba là: Cơ quan quản lý cần kiểm soát chặt từ khâu phê duyệt, chấp nhận dự án với đánh giá tác động môi trường cách nghiêm túc, tuân thủ thực đầy đủ quy định pháp luật môi trường Đơi dự án nhỏ hơn, lợi ích kinh tế dường bảo vệ mơi trường tốt hơn, dài hạn lại dự án có lợi ích kinh tế cao dự án lớn mà nguy ô nhiễm cận kề 190 Bốn là: Phải sàng lọc lại dự án FDI siết chặt tất khâu cấp phép dự án, giám sát Mất số dự án FDI xấu kèm lợi ích kinh tế khó tránh khỏi Nếu thực tâm khỏi mơ hình tăng trưởng dựa vào FDI xuất hàng gia công, lắp ráp phải chấp nhận hy sinh tốc độ tăng trưởng kinh tế Đó đường không dễ dàng phải tới cùng, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định: “Chúng ta phải thay đổi tư vấn đề môi trường Phát triển kinh tế phải gắn với bảo vệ mơi trường, kiên khơng kinh tế mà đánh đổi môi trường” Năm là: Tăng cường lực cho quan quản lý nhà nước bảo vệ mơi trường, phải tập trung nguồn lực, nhân lực cho đơn vị cấp huyện (huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh) cấp xã (xã, phường, thị trấn); Sáu là: Triển khai áp dụng có hiệu đề tài nghiên cứu khoa học lĩnh vực bảo vệ môi trường, đặc biệt công nghệ xử lý chất thải, khắc phục suy thối mơi trường; khuyến khích sở sản xuất áp dụng biện pháp sản xuất hơn; năm tiếp theo, tỉnh cần ban hành chế khuyến khích đầu tư có lựa chọn, ưu tiên áp dụng công nghệ sạch, thân thiện với môi trường; Bảy là: Tăng cường hợp tác nước quốc tế bảo vệ môi trường, tranh thủ nguồn vốn hỗ trợ tài trợ tổ chức quốc tế Kết luận: Nhiều vấn đề môi trường phức tạp nảy sinh đòi hỏi phải xem xét phịng ngừa, khắc phục q trình mở cửa thu hút nguồn vốn FDI Khơng thể có sách kinh tế mà lại không ảnh hưởng tới môi trường tự nhiên, xã hội; ngược lại khơng thể có thay đổi mơi trường mà không tác động đến kinh tế - xã hội Chỉ giải tốt mối quan hệ sâu sắc sách, giải pháp phù hợp đảm bảo mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội bền vững TÀI LIỆU THAM KHẢO Báo cáo Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội Điều tra thực tế Viện CIEM, từ năm 2011 - 2015, Luật đầu tư nước 2014 Trang web Bộ tài nguyên mơi trường Trang web Cục đầu tư nước ngồi 191 ... dự án với đánh giá tác động môi trường cách nghiêm túc, tuân thủ thực đầy đủ quy định pháp luật môi trường Đôi dự án nhỏ hơn, lợi ích kinh tế dường bảo vệ môi trường tốt hơn, dài hạn lại dự án. .. thay đổi tư vấn đề môi trường Phát triển kinh tế phải gắn với bảo vệ môi trường, kiên khơng kinh tế mà đánh đổi mơi trường? ?? Năm là: Tăng cường lực cho quan quản lý nhà nước bảo vệ môi trường, phải... ích kinh tế cao dự án lớn mà nguy ô nhiễm cận kề 190 Bốn là: Phải sàng lọc lại dự án FDI siết chặt tất khâu cấp phép dự án, giám sát Mất số dự án FDI xấu kèm lợi ích kinh tế khó tránh khỏi Nếu thực