Khái niệm và quan điểm về sức mạnh
Sức mạnh của con ng-ời là khả năng khắc phục lại lực cản bên ngoài, hay chống lại lực cản đó bằng sự nỗ lực cơ bắp
Sức mạnh đơn thuần là sức mạnh trong các động tác tĩnh và chậm, trong khi sức mạnh tốc độ liên quan đến khả năng sinh lực trong các động tác nhanh Để đáp ứng yêu cầu trong huấn luyện chuyên môn, việc áp dụng phương pháp giáo dục sức mạnh là rất quan trọng Một trong những yếu tố then chốt trong giáo dục sức mạnh là lựa chọn mức độ đối kháng, điều này chỉ có thể thực hiện hiệu quả khi hiểu rõ các đặc điểm của các động tác với mức căng cơ khác nhau.
Chúng ta thấy rằng mức căng cơ tối đa có thể tạo nên bằng nhiều cách khác nhau Đó là:
+ Khắc phục đối kháng ch-a tới mức tối đa với số lần lặp lại giới hạn + Tăng lực đối kháng bên ngoài tới mức tối đa
+ Khắc phục lực đối kháng với tốc độ giới hạn
Có ba phương hướng chính trong giáo dục sức mạnh, mỗi phương hướng đều có thể được đánh giá theo các tiêu chuẩn định lượng cụ thể.
- Tỷ lệ phần trăm so với trọng l-ợng tối đa
- Theo hiệu số so với trọng l-ợng tối đa, theo số lần lặp lại bài tập trong một l-ợt tập
Kết quả giữa các vấn đề nêu trên, các nhà nghiên cứu đã phân biệt 3 h-ớng của ph-ơng pháp giáo dục sức mạnh
Sử dụng trọng lượng chưa giới hạn là phương pháp tập luyện hiệu quả, trong đó người tập sẽ thực hiện các bài tập với mức kháng lực từ cao đến thấp.
Phương pháp sử dụng trọng lượng giới hạn và gần giới hạn tập trung vào việc thực hiện các bài tập với mức kháng tối đa hoặc gần tối đa Người tập chỉ có thể thực hiện từ 1 đến 3 lần lặp lại, được gọi là phương pháp "nỗ lực cực đại".
Hướng 3: Sử dụng bài tập tĩnh trong giáo dục sức mạnh có thể được coi là biện pháp hỗ trợ hiệu quả Tuy nhiên, phương pháp này ngày càng ít được áp dụng do hiệu quả của các bài tập tĩnh thường không hỗ trợ tốt cho các bài tập động tác.
Để đạt hiệu quả cao trong quá trình huấn luyện, việc kết hợp các phương pháp phù hợp với từng người tập, từng buổi tập và các giai đoạn khác nhau là rất cần thiết.
Sử dụng sức mạnh tốc độ trong đánh cầu lông
Đặc điểm đánh cầu trong cầu lông
Muốn xác định sức mạnh đánh cầu trong cầu lông lớn hay nhỏ đầu tiên cần tìm hiểu hai đặc điểm đánh cầu trong chơi cầu lông
Đặc điểm đầu tiên trong chiến thuật thi đấu là khả năng điều khiển cầu bay với tốc độ và đường bay khác nhau, phụ thuộc vào yêu cầu của trận đấu Sức mạnh đánh cầu cần có sự biến hóa linh hoạt, từ việc sử dụng sức mạnh tối đa để thực hiện những cú đập mạnh mẽ đến những kỹ thuật tinh xảo để đưa cầu nhẹ nhàng qua lưới Hơn nữa, vị trí và tư thế của vận động viên trên sân luôn thay đổi, do đó, việc đánh cầu đến điểm mong muốn trên sân đối phương cũng đòi hỏi sự điều chỉnh sức mạnh khác nhau.
Người đỡ cầu cần phải linh hoạt trong việc vận dụng sức mạnh cơ thể dựa trên đặc điểm của cầu do đối phương đánh sang Khi cầu cao và sâu, họ phải dành thời gian để phối hợp sức mạnh toàn thân nhằm thực hiện cú đập hiệu quả Ngược lại, nếu cầu thấp và ngang bằng, người đỡ có thể chủ yếu sử dụng cánh tay và cổ tay để thực hiện các kỹ thuật như đập, vụt hay cắt Đặc biệt, khi cầu lật sát lưới, sức mạnh cổ tay sẽ được phát huy tối đa.
Dựa vào đặc điểm nói trên, khi nghiên cứu về sức mạnh đánh cầu trong cầu lông phải xem xét các vấn đề sau:
- Làm thế nào để trong mọi tình huống đều có thể phát huy đầy đủ đ-ợc sức mạnh đánh cầu lớn nhất
- Làm thế nào để điều khiển sức mạnh đánh cầu lớn hay nhỏ
Khi đánh cầu, việc sử dụng hợp lý sức mạnh của các bộ phận cơ thể trong từng tình huống là rất quan trọng Tránh việc sử dụng quá mạnh một bộ phận nào đó, vì điều này có thể dẫn đến suy giảm sức mạnh đánh cầu hoặc gây ra căng thẳng cục bộ cho cơ thể Thay vào đó, hãy phân bổ sức mạnh một cách đồng đều và linh hoạt để tối ưu hóa hiệu quả trong từng cú đánh.
Sức mạnh tốc độ tối đa của hệ thống cơ đóng vai trò quan trọng trong các trận đánh cầu kéo dài, bởi thời gian đánh cầu phụ thuộc vào mối quan hệ giữa tốc độ cơ thể và cú đánh cầu Nếu vận động viên di chuyển đối diện với cú đánh, thời gian sẽ thay đổi tùy thuộc vào lực bột phát của cổ tay Khi kết hợp động tác đánh cầu với bật nhảy, thời gian tiếp xúc giữa vợt và cầu sẽ nhanh hơn, khoảng 0,1 đến 0,12 giây Nghiên cứu trên các vận động viên Đan Mạch cho thấy thời gian di chuyển bật nhảy một chân tới vị trí đánh cầu trung bình là khoảng 0,52 giây, trong khi bật nhảy hai chân để thực hiện cú đập cũng có thời gian tương tự.
7 cầu) nhanh hơn khoảng 0,32 giây Nh- vậy, thực tế mối quan hệ sức mạnh cơ bắp của 2 chân lớn hơn khoảng 2 lần so với một chân
Trong môn cầu lông, việc phát triển thể lực cần phải toàn diện, tuy nhiên, thực tế cho thấy các cơ bắp ở chân, tay, vai và hông bên cầm vợt thường phát triển mạnh mẽ hơn Kết quả này cho thấy cơ bắp ở tay cầm vợt lớn hơn và có mức độ hoạt động cao hơn Do đó, việc tập luyện cho tay và vai bên cầm vợt cần được chú trọng hơn, đây cũng là cơ sở để xây dựng các bài tập sức mạnh hiệu quả trong cầu lông.
Điều khiển, điều chỉnh sức mạnh tốc độ trong đánh cầu
Để nâng cao hiệu quả trong thi đấu cầu lông, vận động viên cần chú ý đến việc điều chỉnh sức mạnh khi đánh cầu Việc tăng cường sức mạnh và tốc độ đánh cầu là yếu tố quan trọng giúp cải thiện thành tích thi đấu.
Để cải thiện hiệu suất trong môn cầu lông, cần tăng cự ly và thời gian vung vợt, đồng thời nâng cao tốc độ đánh cầu Quan trọng là sử dụng sức mạnh toàn thân một cách nhịp nhàng để đảm bảo sức mạnh được truyền đi liên tục Bên cạnh đó, việc tăng cường sức mạnh cơ bắp, đặc biệt là khả năng co duỗi nhanh chóng, cũng là yếu tố thiết yếu để nâng cao hiệu quả thi đấu.
Khi đánh cầu mặt vợt cần vuông góc với h-ớng đánh cầu, tránh nghiêng mặt vợt đánh cầu làm giảm tốc độ bay
Để nâng cao hiệu quả khi đánh cầu, cần rút ngắn thời gian tiếp xúc giữa vợt và cầu Trong khoảnh khắc đánh cầu, việc nắm chặt vợt để tạo ra điểm tựa cố định là rất quan trọng Thời gian nắm vợt chắc chắn cũng đồng nghĩa với thời gian cổ tay gập vào phát lực, vì vậy cần thực hiện một cách chính xác Bên cạnh đó, việc giảm sức mạnh và tăng tốc độ đánh cầu cũng là yếu tố cần chú ý.
Khống chế và điều khiển tốc độ vung vợt, tốc độ vợt có thể bằng không tức là chỉ dựa vào sức bật lại của cầu đến
Khống chế mức độ chặt lỏng của tay cầm vợt là yếu tố quan trọng giúp điều chỉnh sức mạnh khi đánh cầu Việc điều khiển này ảnh hưởng trực tiếp đến các kỹ thuật như bỏ nhỏ, đập cầu và chặt cầu.
Lợi dụng nghiêng vợt đánh cầu để khống chế và điều khiển h-ớng và tốc độ bay của cầu
Trong kỹ thuật đập cầu, sức cản của động tác nhỏ do trọng lượng vợt cầu lông chỉ khoảng 100g, dẫn đến tốc độ động tác đạt mức tương đối Điều này yêu cầu người chơi phải có sự căng cơ cao, nhấn mạnh tầm quan trọng của tốc độ sức mạnh cơ bắp trong việc nâng cao thành tích thi đấu cầu lông.
Trong cả thi đấu và tập luyện, sức mạnh tối đa của hệ cơ đóng vai trò quan trọng, đặc biệt là trong các hoạt động yêu cầu sức mạnh bột phát và tốc độ Các nhóm cơ bắp có mối liên hệ chặt chẽ với nhau, do đó việc phát triển sức mạnh tối đa là cần thiết để đạt hiệu quả cao nhất trong thể thao.
Sức mạnh tốc độ là yếu tố quan trọng ảnh hưởng lớn đến thành tích trong thi đấu cầu lông, theo lý luận khoa học.
Sức mạnh tốc độ trong thể thao được thể hiện qua kỹ thuật di chuyển của chân, các cơ lưng bụng, và động tác tay cầm vợt, bao gồm các kỹ thuật như đập cầu, đánh cầu cao sâu, ve trái và ve phải Tóm lại, sức mạnh tốc độ liên quan đến sự phối hợp của nhóm cơ chi trên, chi dưới và cơ lưng bụng.
Cầu lông là môn thể thao có tính cạnh tranh cao với các điều kiện thi đấu thay đổi liên tục, đòi hỏi người chơi phải có kỹ thuật, chiến thuật và phương pháp tập luyện nâng cao Tố chất thể lực đặc thù trong cầu lông chủ yếu là sức mạnh và tốc độ Quá trình huấn luyện và giảng dạy môn cầu lông bao gồm các yếu tố kỹ thuật, chiến thuật, thể lực và tâm lý, tất cả đều tương tác và hỗ trợ lẫn nhau trong việc phát triển kỹ năng của người chơi.
9 và phát triển kỹ thuật thành tích, tài năng thể thao Vậy trong quá trình giảng dạy và huấn luyện phải coi trọng thể lực
Để xây dựng bài tập phát triển sức mạnh tốc độ trong cầu lông một cách hiệu quả và có ý nghĩa thực tiễn, cần dựa vào các cơ sở lý luận vững chắc.
- Đặc điểm tố chất sức mạnh tốc độ và ph-ơng pháp rèn luyện sức mạnh tốc độ
- Đặc điểm tâm - sinh lý trong giảng dạy và huấn luyện sức mạnh tốc độ cho vận động viên và ng-ời tập
Công tác giảng dạy và huấn luyện cần xác định rõ đặc điểm hoạt động chuyên môn, mục đích và yêu cầu để lựa chọn hình thức phù hợp Các bài tập với lực đối kháng bên ngoài bao gồm bài tập sử dụng dụng cụ, bài tập khắc phục lực đối kháng, bài tập với lực đàn hồi, và các bài tập khắc phục trọng lượng cơ thể Ví dụ, các bài tập di chuyển chuyên môn và bài tập bật nhảy, thực hiện tại chỗ hoặc di động, có thể được thực hiện bằng một chân hoặc hai chân để nâng cao hiệu quả luyện tập.
Sức mạnh đặc trưng trong cầu lông chủ yếu là sức mạnh tốc độ, do đó, việc lựa chọn các bài tập huấn luyện thể lực chuyên môn cần tập trung vào việc phát triển sức mạnh này.
Việc lựa chọn bài tập thể lực chuyên môn cần đảm bảo rằng tất cả các cơ hoặc nhóm cơ đều được hoạt động đồng đều trong quá trình thi đấu và tập luyện Nguyên tắc quan trọng là không nên lặp lại thường xuyên các bài tập giống nhau Hiệu quả của việc tập luyện sức mạnh sẽ được nâng cao khi chương trình giảng dạy và phương pháp tập luyện được thay đổi sau mỗi 4 đến 6 tuần Điều này giúp ngăn ngừa hiện tượng tập luyện sức mạnh trở nên đơn điệu và không hiệu quả.
Trong môn cầu lông, việc rèn luyện kỹ thuật đánh cầu cần có các bài tập chuyên môn hóa sâu, được lựa chọn phù hợp với đặc điểm và yêu cầu kỹ thuật trong quá trình tập luyện và thi đấu.
Bài tập di chuyển ngang và tiến lùi giúp cải thiện sức mạnh nhóm cơ chi dưới, đồng thời nâng cao hiệu quả kỹ thuật di chuyển đa bước để nhanh chóng đến vị trí đánh cầu xa.
Đặc điểm tâm sinh lý của học sinh THPT
Đặc điểm tâm lý
Ở lứa tuổi THPT, các cơ quan trong cơ thể và chức năng tâm lý của học sinh vẫn tiếp tục phát triển Các em thường thể hiện mình là người lớn, có hiểu biết rộng và đam mê hoạt động, cùng với nhiều ước mơ và hoài bão Giai đoạn này, do ảnh hưởng của hưng phấn, các em tiếp thu cái mới nhanh chóng, nhưng cũng dễ cảm thấy nhàm chán và chóng quên Học sinh dễ bị tác động bởi môi trường bên ngoài và có xu hướng đánh giá cao về bản thân Khi thành công, các em thường vui vẻ và có thể tự kiêu, nhưng khi thất bại, lại dễ rơi vào trạng thái hụt hẫng và thất vọng.
Sự phát triển tâm lý là quá trình chuyển tiếp giữa các cấp độ, tương ứng với từng giai đoạn lứa tuổi cụ thể Trong quá trình giảng dạy, giáo viên cần đưa ra định hướng đúng đắn, uốn nắn và nhắc nhở học sinh, đồng thời động viên các em hoàn thành nhiệm vụ của mình.
Trong quá trình giảng dạy, việc lựa chọn nội dung và phương pháp phù hợp là rất quan trọng Điều này giúp tăng cường hiệu quả học tập và ngăn chặn sự nhàm chán cho người học.
Đặc điểm sinh lý
Ở độ tuổi học sinh THPT, cơ thể phát triển mạnh mẽ với nhiều cơ quan đã đạt đến mức hoàn thiện Sự phát triển này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn tác động đến tâm lý và khả năng học tập của học sinh.
Trong giai đoạn này, hệ cơ phát triển nhanh chóng nhưng chậm hơn so với hệ xương, dẫn đến khối lượng cơ tăng lên đáng kể với đặc tính không đều, chủ yếu là nhỏ và dài Điều này khiến cho cơ nhanh chóng mệt mỏi khi hoạt động do chưa phát triển bề dày Vì vậy, trong quá trình tập luyện, giáo viên cần chú ý đến việc phát triển cân đối cơ bắp cho học sinh.
Trong giai đoạn này, xương của trẻ em phát triển mạnh mẽ về độ dày và chiều dài, trong khi tính đàn hồi của xương giảm Hàm lượng canxi và phốt pho trong xương tăng lên, dẫn đến sự cốt hóa ở một số bộ phận như mặt và xương cột sống Các tổ chức sụn được thay thế bằng mô xương, do đó, mặc dù chiều dài xương cột sống phát triển, khả năng biến đổi của cột sống không giảm mà ngược lại còn tăng lên Nếu không hoạt động đúng cách hoặc sai tư thế, cột sống có xu hướng cong ghẹo.
Tim mạch ở lứa tuổi 16 - 17 phát triển nhanh nhất, với cơ tim lớn dần theo tuổi để đáp ứng nhu cầu của cơ thể Tuy nhiên, sức chịu đựng của tim còn yếu, dễ bị ảnh hưởng bởi các tác nhân có hại, đặc biệt khi tham gia vào các hoạt động vận động nặng kéo dài Hệ thống mao mạch của học sinh THPT phát triển lớn để đáp ứng nhu cầu năng lượng cao.
Phổi của trẻ em đang trong quá trình phát triển mạnh mẽ, nhưng chưa hoàn thiện, với khung ngực còn hẹp Do đó, trẻ thường thở nhanh và nông, dẫn đến thiếu ổn định trong dung tích phổi.
Tích cực sống và thông khí phổi là hai yếu tố quan trọng giúp tăng cường sức khỏe Khi hoạt động, tần số hô hấp của trẻ em thường tăng cao, dẫn đến hiện tượng thiếu oxy và cảm giác mệt mỏi.
Hệ thần kinh trong giai đoạn này tiếp tục phát triển mạnh mẽ và hoàn thiện, với khả năng tư duy, tổng hợp và phân tích trừu tượng được cải thiện, tạo điều kiện cho sự hoàn thành phản xạ có điều kiện Sự phát triển của các tuyến sinh dục, tuyến giáp và tuyến yên, cùng với ảnh hưởng của sinh lý nội tiết, khiến hưng phấn trong hệ thần kinh trở nên chiếm ưu thế Do đó, sự ức chế không cân bằng có tác động lớn đến thể dục thể thao.
Ch-ơng 2 đối t-ợng và ph-ơng pháp nghiên cứu
Đối t-ợng nghiên cứu
Gồm 40 học sinh nam khối 11 tr-ờng THPT Thanh Ch-ơng III - Nghệ An Trong đó 20 học sinh ở nhóm thực nghiệm (A) và 20 học sinh ở nhóm đối chứng (B).
Ph-ơng pháp nghiên cứu
Để giải quyết các nhiệm vụ trên của đề tài chúng tôi sử dụng các ph-ơng pháp sau: a Ph-ơng pháp phân tích và tổng hợp tài liệu
Dựa trên việc đọc và phân tích các tài liệu liên quan, chúng tôi áp dụng phương pháp này trong quá trình nghiên cứu để viết phần tổng quan và tìm hiểu cơ sở khoa học cho bài tập phát triển sức mạnh tốc độ trong môn cầu lông dành cho học sinh trường THPT Thanh Chương III Bên cạnh đó, phương pháp phỏng vấn tọa đàm cũng được sử dụng để thu thập thông tin bổ ích.
Chúng tôi áp dụng phương pháp phỏng vấn trực tiếp và gián tiếp qua phiếu hỏi với các giáo viên để thu thập dữ liệu cần thiết Dữ liệu này sẽ là cơ sở cho việc lựa chọn các bài tập và bài Test đánh giá khả năng phối hợp vận động, phục vụ cho quá trình nghiên cứu.
Mục đích của phương pháp này là khảo sát thực trạng và xác định các chỉ số phát triển sức mạnh tốc độ của học sinh trước và sau thực nghiệm, so sánh giữa nhóm đối chứng và nhóm thực nghiệm.
Trong đề tài này chúng tôisử dụngcác bài thử (Test) sau:
+ Di chuyển tiến lùi 14 lần/s d Ph-ơng pháp quan sát s- phạm
Chúng tôi áp dụng phương pháp này để xác định và làm rõ các vấn đề nghiên cứu của đề tài, đồng thời tổng kết kinh nghiệm từ quá trình thực nghiệm và quan sát trực tiếp hoạt động học tập của học sinh trường THPT Thanh Chương III Qua đó, chúng tôi nâng cao độ chính xác và tính khách quan của đề tài nghiên cứu.
Chúng tôi áp dụng phương pháp nghiên cứu thực nghiệm để đánh giá hiệu quả của các bài tập trong giảng dạy và tập luyện Phương pháp này bao gồm việc thực hiện song song các bài kiểm tra đặc trưng về sức mạnh và tốc độ chuyên môn nhằm đo lường sự phát triển thể lực của học sinh trường THPT Thanh Chương III Đối tượng nghiên cứu được chia thành hai nhóm khác nhau.
* Nhóm thực nghiệm: gồm 20 em thực hiện theo bài tập của chúng tôi đ-a ra
* Nhóm đối chứng: gồm 20 em tập luyện theo bài tập của giáo viên tr-ờng THPT Thanh Ch-ơng III đ-a ra
Việc phân chia hai nhóm nghiên cứu trong suốt 8 tuần, với tần suất 2 buổi mỗi tuần, đảm bảo tính đồng nhất về trình độ, lứa tuổi và giới tính Phương pháp thống kê toán học được áp dụng để phân tích dữ liệu.
Trong quá trình nghiên cứu, chúng tôi áp dụng phương pháp này để xử lý số liệu và đánh giá kết quả Để thực hiện việc xử lý kết quả, chúng tôi đã sử dụng các công thức toán học thống kê.
- Công thức tính giá trị trung bình cộng:
X : Giá trị trung bình cộng x i : Là giá trị thành tích từng cá thể n: Tổng số cá thể
- Công thức tính độ lệch chuẩn:
Vì n 30, thay thế A 2 và B 2 bằng một ph-ơng sai chung cho 2 mẫu
- So sánh hai số trung bình mẫu bé (n
