Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài
Nghiên cứu về phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24-36 tháng tuổi thông qua văn học nhằm tìm ra các phương pháp hiệu quả để rèn luyện kỹ năng đọc và kể chuyện diễn cảm Việc dạy trẻ làm quen với hoạt động văn học không chỉ giúp mở rộng nhận thức mà còn giúp trẻ hiểu về cuộc sống, truyền thống dân tộc và vẻ đẹp quê hương Qua đó, trẻ hình thành đạo đức nhân cách, tình cảm và phát triển ngôn ngữ, đồng thời giáo dục thẩm mỹ Việc tiếp xúc với văn học giúp trẻ gia tăng vốn từ, hiểu các khái niệm trừu tượng và diễn đạt một cách hình ảnh, có ngữ điệu Đặc biệt, việc khơi dậy tình yêu với ngôn ngữ nghệ thuật thông qua hoạt động đóng kịch giúp trẻ sáng tạo trong việc kể chuyện, yêu cầu trẻ tự tìm từ ngữ phù hợp mà vẫn giữ đúng nội dung câu chuyện.
Giới hạn phạm vi nghiên cứu
Ở độ tuổi 24-36 tháng, trẻ thường có vốn từ hạn chế, dễ nói ngọng và chỉ sử dụng được những từ ngắn Để khắc phục tình trạng này, giáo viên cần áp dụng phương pháp dạy học tích cực và khoa học, giúp trẻ tiếp thu kiến thức hiệu quả Việc lựa chọn phương pháp và biện pháp phù hợp cần dựa vào đặc điểm tâm sinh lý của trẻ.
+ Phân tích tổng hợp các tài liệu về những tác phẩm văn học cho trẻ mầm non
+ Quan sát hoạt động văn học của trẻ nhà trẻ ở trường mầm non.
+ Đưa ra một số biện pháp phát triển ngô ngữ cho trẻ nhà trẻ.
+ Tổng hợp một số kết quả đã đạt được.
+ Đưa ra một số biện pháp bài học kinh nghiệm trong việc phát triển ngôn ngữ
Tôi đã quyết định nghiên cứu sâu về đề tài "Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24 - 36 tháng tuổi thông qua tác phẩm văn học", nhằm tìm ra các phương pháp hiệu quả để hỗ trợ sự phát triển ngôn ngữ ở độ tuổi này.
Là một giáo viên mầm non, tôi mong muốn đóng góp một phần nhỏ bé của mình vào việc giáo dục trẻ em, giúp các em phát triển toàn diện và đạt được kết quả cao nhất trong quá trình học tập.
phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp khảo sát và xây dựng nghiên cứu.
- Đọc và phân tích, tổng hợp tài liệu tham khảo để nghiên cứu.
- Xây dựng đề cương sáng kiến và hoàn thành sáng kiến.
Phần nội dung 1 Cơ sở lý luận
Thực trạng
Xã Hồng Thái Tây đang được huyện chú trọng quy hoạch đầu tư cho công nghiệp và tiểu thủ công nghiệp, góp phần ổn định và phát triển đời sống của người dân Công tác xã hội hóa giáo dục ngày càng được nâng cao, với sự quan tâm đặc biệt từ các cấp, các ngành đối với ngành giáo dục, đặc biệt là giáo dục mầm non Ngành học mầm non hiện nay được Đảng và Nhà nước đặc biệt chú trọng quy hoạch, với các điểm lớp mới được xây dựng, giúp trường học ngày càng khang trang và sạch đẹp hơn.
Năm học 2017-2018, tôi được BGH nhà trường phân công làm chủ nhiệm lớp D2 Lớp học được trang bị khang trang, sạch đẹp, và có sân chơi rộng rãi, thoáng mát.
+ Giáo viên có kế hoạch chương trình ngay từ đầu.
+ Phụ huynh luôn mong muốn con em mình nói được nhiều
+ Trẻ được phân chia theo đúng độ tuổi
+ 100% số trẻ đi học rất đều, ăn bán trú 100%
+ Đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ phong phú về màu sắc và hình ảnh, hấp dẫn thu hút trẻ
Đầu năm học, trẻ em thường gặp khó khăn khi làm quen với cô giáo và bạn bè mới, dẫn đến tình trạng quấy khóc Nhiều trẻ chưa tự tin và bỡ ngỡ trong các tiết học, đặc biệt là trong các hoạt động đọc thơ và kể chuyện Qua khảo sát, nhận thấy rằng nhiều cháu chưa biết đọc thuộc lòng các bài thơ ngắn và tóm tắt nội dung Ở độ tuổi này, trẻ cũng thường nói ngọng, nói lắp và có vốn từ hạn chế, điều này ảnh hưởng đến kỹ năng kể chuyện diễn cảm của các em.
Trẻ em thường gặp khó khăn trong việc ghi nhớ và sắp xếp các âm thanh thành câu, dẫn đến việc chúng thường xuyên bỏ sót từ và âm khi giao tiếp Điều này phản ánh sự hạn chế trong khả năng trí nhớ của trẻ.
- Đa số phụ huynh đều bận công việc nên ít nên ít có thời gian trò chuyện với trẻ
- 60% trẻ phát âm chưa chính xác hay ngọng chữ x-s, dấu ngã - dấu sắc, dấu hỏi - dấu nặng
Các giải pháp, biện pháp
3.1 Mục tiêu các giải pháp, biện pháp. a.Các giải pháp
Là giáo viên mầm non, tôi nhận thấy việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ em là vô cùng cần thiết và quan trọng Tuy nhiên, kết quả phát triển ngôn ngữ của trẻ phụ thuộc vào nhiều yếu tố và các môn học khác nhau Do đó, tôi đã tiến hành nghiên cứu và đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng phát triển ngôn ngữ cho trẻ.
- Cho trẻ được tiếp xúc với các hoạt động ở mọi lúc, mọi nơi
- Cô phải sử dụng đồ dùng trực quan ( đồ thật) đồ chơi, đồ dùng tranh mẫu hấp dẫn để thu hút sữ chú ý của trẻ
- Cần sử dụng các thủ thuật linh hoạt và lồng ghép các môn học khác như: bài thơ, câu đó
- Quá trình dạy cô phải linh hoạt, sáng tạo và thay đổi hình thức nhằm phát huy tính tích cực của trẻ
- Cô chú ý quan tâm bồi dưỡng trẻ mọi lúc, mọi nơi tạo môi trường lời nói cho trẻ
- Tuyên truyền và phối hợp với phụ huynh trong công tác giáo dục phát triển lời nói cho trẻ. b Các biện pháp thực hiện đề tài
Phát triển ngôn ngữ cho trẻ bao gồm việc giáo dục khả năng nghe, hiểu, phát âm chuẩn, và sử dụng ngữ pháp đúng cách, từ đó giúp trẻ có vốn từ phong phú và khả năng giao tiếp mạch lạc Ngôn ngữ không chỉ là công cụ giao tiếp mà còn là phương tiện phát triển thẩm mỹ, tình cảm và đạo đức, giúp trẻ tiếp nhận các chuẩn mực xã hội và hòa nhập tốt hơn Để đạt được điều này, tôi đã áp dụng nhiều biện pháp dạy trẻ thông qua các hoạt động phong phú.
3.2 Nội dung và cách thức thực hiện các giải pháp, biện pháp a Biện pháp 1: Giáo dục ngôn ngữ thông qua các giờ học
Giờ nhận biết tập nói là môn học quan trọng nhất cho sự phát triển ngôn ngữ và vốn từ vựng của trẻ Ở độ tuổi 24-36 tháng, trẻ bắt đầu học nói nhưng bộ máy phát âm chưa hoàn chỉnh, dẫn đến việc nói không đủ từ và nói ngọng Do đó, giáo viên cần chuẩn bị đồ dùng trực quan hấp dẫn để thu hút sự chú ý của trẻ, cùng với hệ thống câu hỏi ngắn gọn, rõ ràng Trong hoạt động này, trẻ có cơ hội phát âm và bộc lộ ý tưởng, giúp giáo viên nhận diện những trẻ phát âm chuẩn và chưa chuẩn để kịp thời sửa sai.
Trong bài nhận biết “Con cá”, cô giáo chuẩn bị một con cá thật và một con cá giả bằng bìa để trẻ quan sát Trẻ sẽ sử dụng các giác quan như sờ và nhìn để phát huy tư duy tích cực và rèn khả năng ghi nhớ có chủ đích Để tăng cường sự hứng thú và tập trung của trẻ vào đối tượng quan sát, cô cần đưa ra hệ thống câu hỏi phù hợp.
+ Đây là con gì? ( “ Con cá ạ”)
+ Các con nhìn xem cá bơi được là nhờ cái gì mà đang quẫy quẫy đây? (cái đuôi ạ)
+ Các con ơi, cá đang nhìn chúng ta đấy thế mắt cá nằm ở đâu nhỉ? ( Nằm ở trên đầu cá)
+ Đố các bạn biết cá sống ở đâu? ( Sống ở dưới nước)
+ Trên mình cá có cái gì mà lấp lánh thế? ( Có vẩy)
Khi trẻ trả lời, cô cần chú ý đến từng câu trả lời của trẻ, đảm bảo rằng trẻ nói đầy đủ câu theo yêu cầu Nếu trẻ trả lời một cách ngắn gọn hoặc thiếu từ, cô nên ngay lập tức sửa chữa để trẻ có thể phát triển khả năng giao tiếp tốt hơn.
Bài học về ô tô bắt đầu bằng câu đố thú vị: “Xe gì bốn bánh/ Chạy ở trên đường/ Còi kêu bíp bíp/ Chở hàng chở khách” Trẻ em nhanh chóng nhận ra đó là ô tô Sau đó, tôi cho trẻ xem một chiếc ô tô và tiếp tục đặt câu hỏi để khơi dậy sự tò mò và hứng thú của các em với phương tiện giao thông này.
+ Ô tô có màu gì? ( Màu đỏ ạ)
+ Ô tô đi ở đâu? ( Ô tô đi ở trên đường ạ)
+ Ô tô dùng để làm gì ? ( Dùng để chở hàng, chở người )
+ Còi ô tô kêu như thế nào? ( bíp bíp)
+ Đây là cái gì? ( Cô hỏi từng bộ phận của ô tô và yêu cầu trẻ trả lời)
Tôi đã xây dựng một hệ thống câu hỏi từ tổng thể đến chi tiết để khuyến khích trẻ phát triển tư duy và ngôn ngữ Qua đó, tôi lồng ghép giáo dục an toàn giao thông cho trẻ khi tham gia giao thông trên đường.
* Thông qua giờ thơ, truyện:
Trong tiết học làm quen với các tác phẩm văn học, việc phát triển ngôn ngữ nói cho trẻ là rất quan trọng, giúp hình thành kỹ năng nói mạch lạc Để đạt được điều này, trẻ cần có vốn từ phong phú và được học thêm từ mới qua giờ học thơ, truyện Để giờ học thơ, truyện hiệu quả và góp phần hình thành ngôn ngữ cho trẻ, đồ dùng phục vụ cho tiết học cần được đảm bảo chất lượng.
- Đồ dùng phải đẹp, màu sắc phù hợp đảm bảo tính an toàn và vệ sinh cho trẻ
- Nếu là tranh vẽ phải đẹp, phù hợp với câu truyện, phía dưới phải có chữ to giúp cho việc phát triển vốn từ của trẻ được thuận lợi
- Bản thân giáo viên phải thuộc truyện, ngôn ngữ của cô phải trong sáng, giọng đọc phải truyền cảm, thể hiện đúng ngữ điệu của nhân vật.
Tranh cô kể chuyện cho trẻ nghe
Trẻ em sẽ được nghe câu chuyện “Đôi bạn nhỏ” và tôi sẽ giới thiệu từ vựng “Bới đất” cho các em Để giúp trẻ hiểu rõ hơn về từ này, tôi sẽ cho các em xem hình ảnh một chú gà đang dùng chân để bới đất tìm giun, đồng thời giải thích rằng bản năng của gà là phải bới đất để tìm thức ăn Khi tìm được thức ăn, gà sẽ dùng mỏ để ăn Sau khi giải thích, tôi sẽ chuẩn bị một hệ thống câu hỏi để giúp trẻ nhớ nội dung câu chuyện và từ vựng vừa học.
+ Hai bạn Gà và Vịt trong câu truyện cô kể rủ nhau đi đâu? (Đi kiếm ăn ạ) + Vịt kiếm ăn ở đâu? ( Dưới ao )
+Thế còn Gà kiếm ăn ở đâu? ( Trên bãi cỏ)
+ Bạn Gà kiếm ăn như thế nào? ( Bới đất tìm giun)
+Khi hai bạn đang kiếm ăn thì có con gì xuất hiện đuổi bắt Gà con? (Con Cáo)
+ Vịt con đã cứu Gà con như thế nào? ( Gà nhảy phốc lên lung Vịt, Vịt bơi ra xa)
+ Qua câu chuyện con thấy tình bạn cảu hai bạn Gà và Vịt ra sao? ( Thương yêu nhau)
+ Nếu như bạn gặp khó khăn thì các con phải làm gì? ( Giúp đỡ bạn)
Cô kể cho trẻ nghe một hoặc hai lần về tác phẩm, giúp trẻ hiểu sâu hơn về nội dung và nhân vật trong câu chuyện Qua đó, cô giáo dục trẻ về tầm quan trọng của tình yêu thương và sự hỗ trợ lẫn nhau trong những lúc khó khăn.
Tôi muốn giới thiệu cho trẻ về "cây bắp cải" thông qua hoạt động quan sát một cây bắp cải thật Trẻ sẽ được nhìn, sờ, và ngửi để hiểu rõ hơn về hình dạng và đặc điểm của nó Tôi giải thích rằng đây là cây bắp cải mà mẹ thường mua để nấu ăn Lá bắp cải có màu xanh và rất to, khi cây lớn lên, lá sẽ cuộn thành vòng tròn xếp chồng lên nhau, với lá non nằm ở bên trong được bảo vệ bởi những lớp lá già bên ngoài Để kích thích tư duy, tôi cũng chuẩn bị một số câu hỏi để trẻ tham gia trả lời.
+ Cô vừa đọc cho các con nghe bài thơ gì? ( Cây bắp cải ạ)
Cây bắp cải trong bài thơ được miêu tả với vẻ đẹp xanh mát, tươi tắn, tạo cảm giác dễ chịu Lá bắp cải được nhà thơ khéo léo miêu tả như những vòng tròn xếp chồng lên nhau, tạo nên một hình ảnh sinh động và hấp dẫn.
+ Búp cải non thì nằm ở đâu?( Nằm ở giữa ạ)
Bài thơ không chỉ giúp trẻ mở rộng vốn từ mà còn làm phong phú thêm ngôn ngữ giao tiếp của trẻ Việc sửa lỗi ngọng, nói lắp trong quá trình giao tiếp là rất quan trọng Trong quá trình dạy, tôi luôn chú trọng đến việc sửa sai kịp thời cho trẻ để giúp trẻ cải thiện khả năng ngôn ngữ.
* Thông qua giờ âm nhạc :
Để thu hút trẻ em trong giờ học và nâng cao khả năng phát triển ngôn ngữ, tôi cần nghiên cứu và sáng tạo các phương pháp giảng dạy hiệu quả nhất.
Trong tiết học âm nhạc, trẻ em được trải nghiệm với nhiều loại nhạc cụ như trống, lắc, phách tre và xắc xô, giúp phát triển khả năng cảm thụ âm nhạc Qua việc học những giai điệu vui tươi kết hợp với các hoạt động vận động theo bài hát, trẻ không chỉ nâng cao kỹ năng giao tiếp bằng ngôn ngữ mà còn mở rộng vốn từ và nhận thức Điều này góp phần phát triển tính nghệ thuật và tình yêu âm nhạc ở trẻ.
Phần kết luận – Kiến Nghị 1 Kết luận
Kiến nghi
Để nâng cao chất lượng giảng dạy và các hoạt động cho trẻ, chúng tôi kêu gọi sự quan tâm hơn nữa từ các cấp, các ngành đối với cơ sở vật chất Việc đầu tư vào trường lớp khang trang và đồ dùng, đồ chơi cho trẻ là cần thiết để tạo ra một môi trường giáo dục phù hợp với chương trình chăm sóc của Bộ Giáo dục và Đào tạo trong giai đoạn mới Chỉ khi có những điều kiện này, giáo dục mầm non mới có thể đạt được sự phát triển toàn diện và sâu sắc.
Dưới đây là một số kinh nghiệm cá nhân của tôi, tuy còn hạn chế nhưng là nền tảng cho sự phát triển trong những năm tới Tôi rất mong nhận được sự đồng ý và phản hồi từ hội đồng khoa học phòng giáo dục Đông Triều cùng các đồng nghiệp, để từ đó tích lũy thêm những kinh nghiệm quý báu trong giảng dạy.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ XÁC NHẬN, ĐỀ NGHỊ NGƯỜI VIẾT ĐỀ TÀI Đỗ Thị Hai Trần Thị Hải
