NỘI DUNG
1.1 Sự khủng hoảng của quốc gia Đại Việt nửa sau thế kỉ XVIII
Thế kỉ XVI và XVII chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế hàng hóa ở các nước phương Tây, dẫn đến làn sóng giao thương hướng về phương Đông Trong bối cảnh đó, Đại Việt vẫn đang phải đối mặt với các cuộc chiến tranh phong kiến.
Cuối thế kỉ XV và đầu thế kỉ XVI, nhà Lê rơi vào thời kỳ suy vong, dẫn đến việc Mạc Đăng Dung lật đổ nhà Lê vào năm 1527 và thành lập nhà Mạc Trong khi nhà Mạc xây dựng vương triều của mình, các thế lực Nguyễn Kim và Trịnh Kiểm khởi xướng sự nghiệp trung hưng của nhà Lê Sự đối lập giữa hai sự nghiệp này đã khiến đất nước rơi vào thời kỳ phân liệt, với những cuộc chiến tranh liên miên giữa Bắc triều và Nam triều.
Năm 1592, nhà Mạc bị lật đổ, đánh dấu sự thắng lợi của các công thần nhà Lê trong sự nghiệp “phù Lê, diệt Mạc” Tuy nhiên, nhà Lê trung hưng không đủ sức thống nhất bờ cõi, dẫn đến sự phân chia thành hai vùng Đàng Trong và Đàng Ngoài Họ Nguyễn ở Đàng Trong đối đầu với họ Trịnh ở Đàng Ngoài, và sông Gianh trở thành giới tuyến phân chia Bắc Hà và Nam Hà Ở Đàng Ngoài, sự nghiệp trung hưng của nhà Lê hình thành cơ cấu chính quyền kép “Cung vua - phủ chúa”, trong đó chúa Trịnh nắm quyền lực còn vua Lê chỉ giữ vai trò hình thức suốt nhiều thế kỷ Các đời chúa từ Trịnh Kiểm đến Trịnh Cương đã nỗ lực tu chỉnh vương quyền và củng cố quyền lực của mình.
KHÁI QUÁT NHỮNG ĐÓNG GÓP CỦA PHONG TRÀO NÔNG DÂN TÂY SƠN VÀ VƯƠNG TRIỀU TÂY SƠN TỪ NĂM 1771 ĐẾN NĂM 1802
Sự khủng hoảng của quốc gia Đại Việt nửa sau thế kỉ XVIII
Thế kỷ XVI và XVII chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế hàng hóa ở các nước phương Tây, dẫn đến làn sóng giao thương hướng về phương Đông Trong bối cảnh đó, Đại Việt vẫn đang phải đối mặt với các cuộc chiến tranh phong kiến, khiến cho đất nước không thể tận dụng cơ hội từ sự giao thương quốc tế này.
Cuối thế kỉ XV và đầu thế kỉ XVI, nhà Lê rơi vào thời kỳ suy vong, dẫn đến việc Mạc Đăng Dung lật đổ nhà Lê vào năm 1527 và thành lập nhà Mạc Tuy nhiên, cùng với sự xây dựng vương triều Mạc, còn tồn tại sự nghiệp trung hưng của nhà Lê do Nguyễn Kim và Trịnh Kiểm thực hiện Sự đối lập giữa hai sự nghiệp này đã tạo ra một thời kỳ phân liệt, với những cuộc chiến tranh liên miên giữa Bắc triều và Nam triều.
Năm 1592, nhà Mạc bị lật đổ, mở ra thời kỳ trung hưng của nhà Lê nhưng không thể thống nhất bờ cõi, dẫn đến sự phân chia Đàng Trong và Đàng Ngoài Họ Nguyễn ở Đàng Trong đối đầu với họ Trịnh ở Đàng Ngoài, tạo ra giới tuyến sông Gianh Tại Đàng Ngoài, quyền lực bị chia sẻ giữa vua Lê và chúa Trịnh, với chúa Trịnh nắm quyền lực thực tế Các đời chúa Trịnh Kiểm đến Trịnh Cương đã cố gắng củng cố vương quyền và phát triển kinh tế, nhưng đến thời Trịnh Giang, sự thịnh trị chấm dứt, dẫn đến khủng hoảng phong kiến Trịnh Giang giết vua Lê, làm suy yếu triều đình, gây ra khủng hoảng tài chính và nổi dậy của nông dân Để đàn áp các cuộc khởi nghĩa và chiến tranh với họ Nguyễn, chúa Trịnh đã cấp ruộng đất cho quân lính, nhưng điều này dẫn đến tình trạng tham nhũng và chiếm đoạt đất đai Thiên tai và đói kém khiến dân chúng Bắc Hà lâm vào cảnh khốn cùng, với nhiều làng xã bị tàn phá.
Trong triều đại Lê - Trịnh kéo dài gần một thế kỷ, đến thế kỷ XVIII, cơ cấu chính quyền bắt đầu bộc lộ bất ổn do mâu thuẫn giữa quyền lực của vua Lê và quyền bính của chúa Trịnh Mâu thuẫn này đặc biệt rõ nét qua cuộc xung đột giữa thế tử Trịnh Sâm và Thái tử Vĩ, khi Trịnh Sâm tuyên bố rằng "phải một sống, một thác chứ không thể cùng đứng với nhau được" Dù chúa Trịnh muốn duy trì quyền lực, họ vẫn phải dựa vào danh nghĩa "phù Lê", dẫn đến tình trạng nội bộ ngày càng rối ren Thời kỳ Trịnh Sâm chứng kiến sự hỗn loạn trong việc phế lập, gây ra biến loạn năm 1780, khi Trịnh Tông bị phế và Trịnh Cán lên ngôi Sự phân chia bè phái trong phủ chúa và kẽ hở trong quy trình phế lập đã tạo cơ hội cho kiêu binh nổi dậy, làm suy yếu triều đình và dẫn đến sự suy tàn của chính quyền Bắc Hà, nơi mà chính quyền và dân chúng luôn phải "trông chừng nhau".
"Thượng bất chính" dẫn đến "hạ tác loạn", khi nhân dân khắp nơi nổi dậy chống lại nhà Trịnh Phong trào đấu tranh của nhân dân Bắc Hà đã diễn ra trước phong trào ở Nam Hà gần một thế kỷ Anh hùng cùng dân chúng khắp nơi đứng lên, và quý tộc cũ của nhà Lê cũng nhân cơ hội này nổi dậy Triều chính Bắc Hà báo hiệu cho sự suy vong sắp tới.
Trong 3 thế kỉ, trong khi ở Đàng Ngoài, nhà Trịnh dựng nghiệp vua Lê
Vào thế kỷ XVIII, khi chính quyền chúa Trịnh ở Đàng Ngoài suy tàn, chúa Nguyễn ở Đàng Trong cũng rơi vào khủng hoảng nghiêm trọng Thời kỳ chúa Nguyễn Phúc Khoát chứng kiến sự suy yếu của triều chính do sự ăn chơi sa đoạ và nạn kiêm tinh ruộng đất, khiến dân chúng khổ sở Sau khi chúa Nguyễn Phúc Khoát qua đời năm 1765, quyền thần Trương Phúc Loan đã thao túng triều đình bằng cách đưa Nguyễn Phúc Thuần, mới 12 tuổi, lên làm vua, gây ra sự rối loạn trong việc kế vị Trương Phúc Loan nắm giữ nhiều chức vụ quan trọng, độc quyền quyền lực và thâu tóm tài sản từ các nguồn thuế, làm giàu qua việc bán quan và buôn lậu, khiến triều đình rơi vào tình trạng suy sụp không thể cứu vãn.
Triều đình thối nát và quyền thần lạm quyền đã dẫn đến tình trạng khổ cực cho dân chúng, đặc biệt là do nạn đói kéo dài từ năm 1768 Ngô Thế Lân chỉ ra nguyên nhân chính là do tiền kẽm và đề xuất thành lập kho thường bình để kiểm soát giá cả, nhưng kế hoạch này không thể thực hiện do sự thiếu công tâm từ các quan lại Hậu quả là dân vẫn phải chịu đựng đói khổ Thêm vào đó, nạn đói lại bị trầm trọng bởi mất mùa và chiến tranh kéo dài, khiến dân số giảm sút nghiêm trọng Giáo sĩ La Bartette ghi nhận rằng chiến tranh và đói kém đã gây thiệt hại lớn, đến mức một nửa dân số trong vùng đã chết.
Nam Hà cuối thế kỉ XVIII đã chín muồi cho một cuộc biến cách
Cuối thế kỷ XVIII, Bắc Hà và Nam Hà đều đối mặt với tình trạng loạn lạc nghiêm trọng, mặc dù mỗi bên có một vương triều riêng Tình hình này yêu cầu một cuộc cải cách lớn nhằm lật đổ vương triều Trịnh - Nguyễn, thống nhất lãnh thổ và ổn định trật tự xã hội.
Vài nét về nguồn gốc của anh em Tây Sơn
Theo tác giả Quách Tấn, tổ tiên nhà Tây Sơn vốn họ Hồ ở Nghệ An Trong thời kỳ Thịnh Đức (1653 - 1657), quân chúa Nguyễn xâm lược Nghệ An, và tổ tiên bốn đời của anh em Tây Sơn, Hồ Phi Long, bị bắt và đưa vào Nam Tại đây, Hồ Phi Long làm việc cho một gia đình phú nông họ Đinh và sau đó kết hôn với con gái họ Đinh Họ sinh ra Hồ Phi Tiễn, người được ông ngoại giúp vốn buôn trầu Tiễn kết hôn với Nguyễn Thị Đồng, con gái của một phú thương buôn trầu, và sinh ra Hồ Phi Phúc Để con mình hưởng gia tài, Hồ Phi Tiễn cho con mang họ Nguyễn, từ đó Hồ Phi Phúc đổi thành Nguyễn Phi Phúc Sau này, Nguyễn Phi Phúc theo nghề buôn trầu, lập trường buôn tại chợ Kiên Mỹ, trở thành phú thương có uy tín và kết hôn với Mai Thị Hạnh, sinh ba con trai: Nguyễn Nhạc, Nguyễn Lữ và Nguyễn Huệ.
Lớn lên, cả 3 anh em đều theo học thầy Trương Văn Hiến, một người thầy văn võ song toàn Thầy không chỉ dạy học trò kiến thức văn hóa mà còn rèn luyện kỹ năng võ thuật, truyền đạt tinh thần thượng võ và tính nhân văn Theo thầy, người có văn mà không có võ thường yếu đuối, trong khi người có võ mà thiếu văn hóa dễ trở nên bạo lực Chỉ khi con người có cả văn lẫn võ, họ mới giữ vững đạo đức và phẩm hạnh trong cuộc sống.
Cụ giáo là người tâm huyết với thời cuộc, chứng kiến sự biến động của triều Nguyễn sau cái chết của Nguyễn Phúc Khoát và sự ngang ngược của Trương Phúc Loan Ông mang trong mình nỗi hận khi chứng kiến cái chết của Trương Văn Hạnh, một trong những trụ cột của triều đình, vì biết rõ về việc phế lập Mối hận của thầy giáo Hiến không chỉ là của riêng ông, mà còn là nỗi lo chung của nhiều người vì nghĩa lớn Do đó, thầy không chỉ truyền dạy văn, võ cho học trò mà còn khơi dậy trong họ ý chí chống lại quyền thần Trương Phúc Loan và theo đuổi sự nghiệp lớn.
Gia đình ông Phúc vẫn duy trì nghề buôn trầu và trồng trọt, trong khi Nguyễn Nhạc tiếp nối sự nghiệp của cha Khách khứa đến nhà ngày càng đông, ông xây dựng một ngôi nhà rộng rãi để phục vụ việc giao thương và có sân tập võ Sự giàu có, võ nghệ cao cường cùng phong cách thanh lịch khiến khách từ đủ tầng lớp, từ người nghèo đến người giàu, đều tìm đến Đến năm 1771, theo lời thầy giáo Hiến, anh em nhà Tây Sơn nhận thấy thời cơ đã đến để hành động, khi triều đình mục nát và nhân dân khốn khổ Họ quyết định khởi nghĩa, với hy vọng thu hút sự ủng hộ từ khắp nơi, tận dụng lợi thế địa hình Tây Sơn hiểm trở và chuẩn bị cho việc huy động quân đội.
Từ một gia đình tiểu nông ở Đàng Ngoài, gia đình này đã bị cuốn vào vùng đất Đàng Trong do diễn biến lịch sử, mang theo những yếu tố mới và chứng kiến sự thịnh suy của chế độ phong kiến Họ chuyển từ nông dân sang nghề buôn trầu, giao lưu với nhiều tầng lớp xã hội khác nhau Sự kết hợp giữa tính chất tiểu nông và thương nghiệp được củng cố bởi một ông giáo có tâm huyết, người đã chứng kiến sự suy tàn của triều đại và truyền bá tư tưởng Khổng giáo cùng tinh thần thượng võ Vùng đất Tây Sơn, nằm ở vị trí giáp ranh giữa biển, đồng bằng và miền núi, cho thấy mối liên lạc với chính quyền trung ương ngày càng lỏng lẻo, như nhận xét của tác giả Tạ Chí Đại Trường về những âm mưu khuynh đảo ẩn giấu trong những con sông và dãy núi.
Nhơn, nằm ở trung tâm xứ Đàng Trong, phải đối mặt với nhiều yêu cầu về nhân lực và tài chính để giải quyết khó khăn ở cả Bắc và Nam Tình hình này đã tạo điều kiện cho Quy Nhơn trở thành nơi tụ họp của nhiều nhân tài, đặc biệt là ba anh em nhà Tây Sơn, chuẩn bị cho một cuộc cách mạng lớn.
Đóng góp của phong trào nông dân Tây Sơn và vương triều Tây Sơn
1.3.1 Tây Sơn lật đổ chúa Nguyễn, chúa Trịnh
Tây Sơn lật đổ chúa Nguyễn nhờ vào sự thối nát của vương triều họ Nguyễn, do quyền thần Trương Phúc Loan thao túng Điều kiện này đã tạo ra cơ hội cho anh em Tây Sơn khởi dậy.
Giận Quốc phó bội bạc, Tây Sơn khởi xướng nghĩa Cần Vương Để xây dựng sự nghiệp lớn, Nguyễn Nhạc chú trọng vào việc quản lý tài chính Ngoài việc thu lợi từ buôn trầu, ông còn tổ chức khẩn hoang, thu hút dân cư, nhiều người trong số họ sau này trở thành nghĩa quân.
Trong bối cảnh quyền thần Trương Phúc Loan thao túng kinh thành, dân chúng mong mỏi thay đổi và đã quy tụ về anh em Tây Sơn, khởi đầu từ căn cứ Tây Sơn thượng đạo, nơi có đông đảo người Bana và người Thượng sinh sống An Khê trở thành trung tâm buôn bán và là nơi tập hợp những người bất mãn với chế độ phong kiến Tây Sơn dần mở rộng xuống Tây Sơn hạ đạo, thu hút nông dân bị áp bức dưới ngọn cờ của Nguyễn Nhạc Thời kỳ này, Quy Nhơn có nhiều thương nhân Hoa kiều và thuộc Minh hương cũng bị áp bức, Tây Sơn đã vận động họ tham gia cuộc đấu tranh chung Hai nhân vật tiêu biểu là Lí Tài và Tập Đình đã góp phần quan trọng vào phong trào Nguyễn Nhạc đã thiết lập liên minh với nữ chúa Chiêm Thành và tiếp tục mở rộng hoạt động đến Bình Thuận Theo tác giả Nguyễn Quang Ngọc, Nguyễn Nhạc đã đóng vai trò trung tâm trong việc tập hợp lực lượng, bao gồm nông dân nghèo, nông dân khá giả, địa chủ nhỏ, thương nhân và cả các dân tộc thiểu số, tạo nên một phong trào khởi nghĩa nông dân mạnh mẽ, quy tụ dưới ngọn cờ của ông.
Bên văn có: Võ Xuân Hoài, Nguyễn Thung, Trương Mĩ Ngọc, La Xuân Kiều, Triệu Đình Tiệp, Cao Tắc Tựu, người đương thời gọi là Lục kỳ sĩ
Bên võ có: Võ Văn Dũng, Võ Đình Tú, Trần Quang Diệu, Nguyễn Văn Tuyết, Lý Văn Bưu, Lê Văn Hưng, Nguyễn Văn Lộc, danh truyền là Tây
Sơn thất hổ tướng là một biểu tượng lịch sử nổi bật, trong đó dưới sự lãnh đạo của nữ tướng Bùi Thị Xuân, có sự hỗ trợ của 4 phó nữ tướng: Bùi Thị Nhạn, Trần Thị Lan, Nguyễn Thị Dung và Huỳnh Thị Cúc, được gọi chung là Tây Sơn Ngũ phụng thư.
Thất hổ tướng, Lục kỳ sĩ và Ngũ phụng thư là ba nhóm nhân vật quan trọng trong Tây Sơn thập bát cơ thạch, tượng trưng cho mười tám tảng đá nền tảng của nhà Tây Sơn Nguyễn Nhạc cũng đã thành lập đội Xảo mã cùng với đội tượng binh hùng mạnh, tạo nên sức mạnh áp đảo cho nghĩa quân.
Nguyễn Nhạc đã củng cố nhân tâm và xây dựng thanh thế vững mạnh, dẫn đến việc ông được tôn làm Tây Sơn vương vào năm 1771, tạo nên một nước nhỏ mang tên Tây Sơn Với quân sĩ, vũ khí và lương thực tạm đủ, ông bắt đầu khởi nghĩa Năm 1773, quân Tây Sơn bao vây và chiếm huyện Tuy Viễn, sau đó tiến quân chiếm thành Quy Nhơn, xóa bỏ ách thống trị của Nguyễn Khắc Tuyên Chiến thắng này đánh dấu bước khởi đầu quan trọng trong quá trình chuẩn bị lâu dài của nghĩa quân, giúp họ kiểm soát toàn bộ khu vực Tây Sơn, biến Quy Nhơn thành căn cứ địa chiến lược, cô lập phủ thành và cắt đứt liên lạc với triều đình Phú Xuân, từ đó tấn công chiếm lĩnh phủ thành Quy Nhơn.
Khi Quy Nhơn bị chiếm, chúa Nguyễn đã huy động quân đội để đối phó với Tây Sơn Nguyễn Nhạc đã chủ trương giương cao ngọn cờ tôn phù Hoàng Tôn Dương nhằm chống lại quyền thần Trương Phúc Loan Cuộc chiến giữa quân chúa Nguyễn và nghĩa quân Tây Sơn kéo dài suốt hai năm mà không có kết quả rõ ràng Cuối cùng, quân Tây Sơn đã kiểm soát được các vùng Quảng Nghĩa, Phú Yên và Quy Nhơn.
Từ năm 1673, khi 2 họ Trịnh - Nguyễn chấm dứt cuộc tương tranh Nam, Bắc, lấy sông Gianh làm giới tuyến cho đến năm 1774 là hơn 100 năm
Trong 100 năm, chúa Trịnh đã chờ đợi cơ hội để lật đổ chúa Nguyễn Khi Đàng Trong xảy ra biến động, chúa Trịnh đã nhanh chóng mở cuộc Nam chinh Lão tướng Hoàng Ngũ Phúc được phong làm Bình Nam thượng tướng quân, vượt sông Gianh tấn công và buộc chúa Nguyễn phải nạp Quốc phó Trương Phúc Loan, đồng thời ép Nguyễn Phúc Thuần đầu hàng Ngày 28 tháng Chạp, quân Bắc Hà tiến vào Phú Xuân, khiến chúa Nguyễn và tôn thất phải rời kinh thành chạy vào Gia Định, trong khi Hoàng Ngũ Phúc trở thành Trấn thủ Thuận Hoá.
Tây Sơn rơi vào tình thế khó khăn khi phải đối mặt với quân Trịnh ở phía Bắc và quân Nguyễn ở phía Nam Để giải quyết, Nguyễn Nhạc quyết định nhường đất Quy Nhơn, Quảng Nghĩa, Phú Yên cho Hoàng Ngũ Phúc và xin làm tiền khu để đánh quân Nguyễn Chúa Trịnh phong Nguyễn Nhạc làm Tiên phong tướng quân Tây Sơn Trong khi đó, Nguyễn Huệ đã chiếm Phú Yên và Quảng Nam vào năm 1775, giúp Tây Sơn kiểm soát vùng đất từ đèo Hải Vân đến đèo Cù Mông Đến tháng 3 năm 1776, Nguyễn Nhạc tự xưng là Tây Sơn Vương, cho đúc ấn vàng, phong Nguyễn Huệ làm Phụ chính đại thần, Nguyễn Lữ làm Thiếu phó, đồng thời thưởng công cho các tướng sĩ và xây thành Đồ Bàn làm kinh đô.
Tháng 5.1776, Tây Sơn vương cử Thiếu phó Nguyễn Lữ làm Tiết chế thống lãnh thuỷ binh đánh vào Gia Định Nguyễn Lữ chiếm được thành Sài Gòn, nhưng bị quân Nguyễn bao vây tứ phía, Nguyễn Lữ liệu không chống nổi nên rút về Quy Nhơn Năm 1777, chúa Trịnh phong cho Nhạc chức Trấn thủ Quảng Nam, tước Cung quận công Nam, Bắc yên ổn, tháng 3.1777, Tây Sơn Vương Nguyễn Nhạc quyết định cho Nguyễn Huệ đem thuỷ bộ binh đánh Gia Định lần thứ hai Sau 6 tháng, quân Tây Sơn đánh tan lực lượng quân Nguyễn từ Phú Yên đến Long Xuyên, hai chúa Phúc Thuần và Phúc Dương đều bị bắt và giết chết Vương quyền họ Nguyễn sụp đổ Dẹp xong họ Nguyễn ở phía Nam, năm 1778, Nguyễn Nhạc xưng Đế, đặt niên hiệu Thái Đức nguyên phong tiết chế Thành Quy Nhơn đổi tên thành Hoàng đế thành Đến đây anh em Tây Sơn đã thành lập được một giang sơn riêng, dựng nên một triều đình mới trên vùng đất cũ của dòng họ Nguyễn
Trong bối cảnh triều đình Tây Sơn được thành lập tại Quy Nhơn, tàn quân chúa Nguyễn đã chiếm lại Gia Định nhằm phục hồi quyền lực Năm 1782, hoàng đế Thái Đức tiến hành cuộc tấn công lần thứ ba vào Gia Định và giành lại quyền kiểm soát Tuy nhiên, chỉ một tháng sau khi rút về Quy Nhơn, tàn quân Nguyễn lại tái chiếm vùng đất này Đến tháng 2 năm 1783, Thái Đức chỉ đạo Nguyễn Huệ và Nguyễn Lữ tiến quân lần thứ tư để lấy lại Gia Định Sau nhiều nỗ lực không thành công, Nguyễn Ánh đã cầu viện Xiêm, và vào năm 1784, quân Xiêm đã tiến vào Gia Định Đầu năm 1785, thủy quân Tây Sơn đã Nam tiến, đánh bại quân Xiêm, buộc chúa Nguyễn phải lưu vong.
Từ khi khởi nghĩa cho đến năm 1785, Tây Sơn đã thành công trong việc lật đổ quyền thần Trương Phúc Loan và triều đại chúa Nguyễn đang trong tình trạng khủng hoảng nghiêm trọng Qua quá trình này, một vương triều Tây Sơn đã dần dần hình thành, thiết lập một triều đình riêng biệt tại khu vực phía Nam đèo Hải Vân.
Trong bối cảnh triều Nguyễn ở Nam Hà đã suy tàn và triều Tây Sơn ngày càng mạnh mẽ, đặc biệt sau chiến thắng trước quân Xiêm, thì ở Bắc Hà, triều Lê - chúa Trịnh lại phải đối mặt với tình trạng loạn lạc trong triều chính Những mâu thuẫn nội bộ và sự bất mãn của dân chúng đã tạo ra cơ hội cho triều Tây Sơn tiến quân ra Bắc Vào năm 1786, Hoàng đế Thái Đức đã bổ nhiệm Nguyễn Huệ làm Tiết chế, chỉ huy chiến dịch đánh Phú Xuân Chỉ sau 5-6 ngày, quân Tây Sơn đã chiếm hoàn toàn thành Phú Xuân và mở rộng quyền kiểm soát từ đèo Hải Vân đến sông Gianh, đánh dấu sự chuyển giao quyền lực từ triều Nguyễn sang triều Tây Sơn.
* Tây Sơn ra Bắc lật đổ chúa Trịnh: Chiếm được Thuận Hoá, Nguyễn
Hữu Chỉnh đã khuyên Nguyễn Huệ rằng trong nghệ thuật quân sự, ba yếu tố quan trọng nhất là thời cơ, thế và cơ hội; nếu nắm vững được ba điều này, chiến thắng sẽ luôn đến Hiện tại, ở Bắc Hà, tình hình quân đội yếu kém và triều đình thiếu kỷ cương, vì vậy tướng quân nên tận dụng thời cơ này để tiến hành chiến đấu.
Nguyễn Hữu Chỉnh hợp với ý Nguyễn Huệ, nay nhân thế thắng ở Thuận Hoá, Nguyễn Huệ giương ngọn cờ “phù Lê - diệt Trịnh” kéo quân ra Bắc Hà
Hoàng Ngũ Phúc từ lâu đã nhận ra mối đe dọa từ Tây Sơn, khi ông nhận xét rằng "Thế lực của Tây Sơn bây giờ đang như ngọn lửa bốc mạnh".