Tuy vậy, sau khi Cromwell chết, ông, cùng với cả hệ thống chính phủ và những tàn tích của chế độ ông từng đặt ra nhà hát và một số loại hình giải trí khác đã bị cấm đã không còn được ủn[r]
ĐẤT NƯỚC VÀ CON NGƯỜI
LỊCH SỬ
Cách đây 2000 năm, nền văn hóa Celtic đã tồn tại khắp British Isles, khi những người Celts từ châu Âu hòa nhập với người bản địa Các dấu ấn tôn giáo đã được xây dựng từ trước khi người Celt tới và vẫn được sử dụng lâu sau đó Đối với người Britain hiện đại, những giai đoạn tiền sử mang lại cảm giác huyền bí, thể hiện qua các kiến trúc như Silbury Hill và Stonehenge ở Wiltshire Những địa điểm này có tầm quan trọng đặc biệt với những ai quan tâm đến văn hóa và tôn giáo thời kỳ đó, mặc dù chúng ta biết rất ít về các tôn giáo thời bấy giờ Một số tổ chức như Order of Bards, Ovates and Druids vẫn tồn tại đến ngày nay, giữ gìn di sản văn hóa này.
Stonehenge, một trong những điểm khảo cổ nổi tiếng và huyền bí nhất thế giới, được xây dựng trên vùng Salisbury Plain vào khoảng thời gian chưa xác định giữa những năm 3050 và 2300 TCN Một trong những điều kì bí lớn nhất liên quan đến Stonehenge là cách thức xây dựng của nó, đặc biệt là việc vận chuyển đá từ xứ Wales, cách đó hơn 200 km, bằng công nghệ của thời đại đó.
Stonehenge, một công trình kỳ bí dài 200 dặm, được cho là một loại đồng hồ của người Druid dùng để đánh dấu các mùa Địa điểm này không chỉ là một biểu tượng văn hóa mà còn là nguồn cảm hứng cho sự sáng tạo và trí tưởng tượng của người Anh, từng được nhắc đến trong các tác phẩm văn học nổi tiếng như "Tess of the D’Urbevilles" của Thomas Hardy.
Ngày nay, Stonehenge không chỉ thu hút khách du lịch mà còn là địa điểm tập trung của các tay hippies và những người du lịch thế hệ mới Để bảo vệ khu di tích này, khu vực đã được rào lại.
Tường Hadrian, được xây dựng bởi người La Mã vào thế kỷ thứ 2, nằm dọc biên giới phía Bắc của Britannia, nhằm bảo vệ lãnh thổ khỏi các cuộc xâm lược của người Scot và người Pict.
Lãnh thổ La Mã của Britannia bao gồm hầu hết England và xứ Wales ngày nay, nơi người La Mã áp đặt lối sống và văn hóa của họ, khuyến khích tầng lớp thống trị tiếp nhận ngôn ngữ và trang phục La tinh Họ cũng ảnh hưởng đến phía Nam Scotland mà không thực sự cai trị Trong thời gian này, một dòng Celtic đã kêu gọi người Scot di cư từ Ireland đến Scotland, trở thành đồng minh với người Picts, dẫn đến sự phân chia giữa những người Celts chịu ảnh hưởng La Mã và những người không Mặc dù người La Mã chiếm đóng Britain lâu dài, di sản họ để lại không nhiều, với hầu hết các khu dân cư, đền, và hệ thống đường xá như Londonium đều đã bị phá hủy hoặc không được bảo trì Những gì còn lại chủ yếu là tên gọi như Chester, Lancaster và Gloucester, mang dấu ấn của từ Castra trong tiếng La Mã.
Sự xâm lược của người Đức (410 – 1066).
Một trong những nguyên nhân khiến người La Mã ở Britannia biến mất nhanh chóng có thể là do ảnh hưởng từ các thành phố Trong khi đó, ở nông thôn, nơi cư trú chủ yếu của người dân, kỹ thuật canh tác vẫn được duy trì và tiếng Celtic vẫn giữ vai trò quan trọng.
Sự chiếm đóng của người La Mã tại Anh chủ yếu mang tính chất quản lý thuộc địa, không phải định cư rộng rãi Vào thế kỷ thứ 5, người Angles và người Saxons từ Tây Bắc châu Âu xâm lược và định cư tại đây Những người Anglo-Saxons nhanh chóng chiếm lĩnh phần Tây Nam nước Anh, trong khi khu vực phía Tây vẫn do người Britons quản lý dưới sự lãnh đạo của vua Arthur Đến cuối thế kỷ thứ 6, người Anglo-Saxons đã thống trị hầu hết lãnh thổ England và một số khu vực phía Nam Scotland, dẫn đến việc người Celt Britons bị Saxon hóa hoặc di chuyển về phía Tây, nơi văn hóa và ngôn ngữ của họ vẫn tồn tại tại Tây Nam Scotland, Wales và Cornwall.
Người Anglo Saxon ít chú trọng đến các thành phố và thị trấn, mà lại tập trung vào vùng nông thôn Họ được truyền dạy các kỹ thuật canh tác mới, từ đó hình thành các làng mạc, trở thành nền tảng cho xã hội England trong suốt nghìn năm sau.
Khi mới đến Britain, người Anglo Saxon là vô thần, nhưng Thiên Chúa giáo đã được du nhập vào đây vào thế kỷ 6 và 7 Dòng tôn giáo này được mang đến trực tiếp từ Rome khi Thánh Augustine đến vào năm 597 và thiết lập trụ sở tại Canterbury, Tây Nam England Trước đó, tôn giáo đã được phổ biến đến Scotland và Bắc England hơn 150 năm Mặc dù Thiên Chúa giáo La Mã dần dần chiếm ưu thế tại British Isles, tôn giáo kiểu Celtic vẫn tồn tại ở Scotland và Ireland trong vài trăm năm sau đó Tôn giáo Celtic không chú trọng vào hình thức tổ chức và không cần một vị vua làm hậu thuẫn, điều này giúp cả sức mạnh thế tục lẫn tôn giáo ở các khu vực này vẫn bám rễ và ít ổn định hơn so với các nơi khác ở England trong suốt thời trung cổ.
Vào thế kỷ thứ 8, Britain phải đối mặt với một cuộc xâm lược từ Đức, do những kẻ xâm chiếm gọi là Vikings, Norsemen và Danes đến từ Scandinavia Đến thế kỷ thứ 9, họ đã chiếm ưu thế và định cư tại vùng cực Bắc và cực Tây Scotland, cùng với một số khu vực ven biển của Ireland Cuộc xâm lược của họ tại England chấm dứt khi vua Alfred và vương quốc Saxon đánh bại họ, dẫn đến một thỏa thuận chia cắt giữa England, Wessex ở phía Nam và phía Tây, và Danelaw ở phía Bắc và phía Đông.
Tuy nhiên, sự khác biệt văn hóa giữa người Anglo Saxon và người Đan Mạch khá là nhỏ.
Với nền văn hóa tương đồng và ngôn ngữ mẹ đẻ là tiếng Đức, người Đan Mạch đã dần trở nên sùng bái Thiên Chúa Giáo Những yếu tố này đã tạo điều kiện cho sự cởi mở trong chính trị, dẫn đến việc England trở thành một quốc gia mang nền văn hóa Đức vào cuối thế kỷ 10.
Vua Arthur là một nhân vật hư cấu nổi tiếng trong lịch sử, được tôn vinh như một anh hùng vĩ đại trong văn hóa dân gian và thần thoại Ông cùng với các kỵ sĩ của mình tại bàn tròn biểu trưng cho lý tưởng của quý tộc và hiệp sĩ trung cổ Mặc dù sống trước thời kỳ trung cổ, Arthur là một người Celt La Mã hóa, nỗ lực bảo vệ quyền lợi cho người Anglo Saxon, những người sau này trở thành người Anh.
Vua Alfred không chỉ nổi bật với tài năng chiến đấu và sự tận tụy trong học tập, mà còn được biết đến như một nhà lãnh đạo trí tuệ xuất sắc Ông là vị vua duy nhất được tôn vinh với danh hiệu "vĩ đại" và nổi tiếng với câu chuyện về chiếc bánh cháy.
Khi vua Alfred du hành để quản lý người Viking, ông đã ngụy trang thành dân thường Trong một lần dừng chân tại nhà một người phụ nữ, bà nhờ ông trông giúp những cái bánh trong khi ra ngoài lấy thức ăn Tuy nhiên, vua Alfred đã lơ đãng và để bánh bị cháy Khi trở về, người phụ nữ rất tức giận và mắng mỏ ông, rồi đuổi ông đi mà không hề biết ông chính là Đức Vua.
Elizabeth Đệ Nhất, con gái vua Henry VIII, là nữ hoàng đầu tiên trong số ba nữ hoàng có thời gian cai trị lâu dài nhất trong lịch sử Anh, bên cạnh nữ hoàng Victoria và Elizabeth đệ nhị Trong thời gian cầm quyền, bà khéo léo sử dụng ngoại giao để tạo dựng một nước Anh ổn định với đạo Tin Lành, đồng thời khơi dậy tinh thần yêu nước và lòng tự tôn dân tộc Mặc dù chưa từng kết hôn, bà đã biến điều này thành một công cụ ngoại giao hiệu quả, được biết đến với danh hiệu Nữ Hoàng Đồng Trinh Vùng đất sau này trở thành bang Virginia của Mỹ được các nhà thám hiểm Anh, như Ngài Walter Raleigh, đặt tên theo bà.
Vương triều Henry VIII nổi tiếng trong lịch sử Anh chủ yếu vì ông có đến tám bà vợ và những cải cách tôn giáo quan trọng Trong những năm 1530, vua Henry đã sử dụng nghị viện để ban hành luật xóa bỏ quyền lực của nhà thờ Roman ở Anh, nhằm đạt được quyền tự do kết hôn và trở thành người đứng đầu nhà thờ Anh Ông cũng đã ban hành một điều luật yêu cầu sự tuân thủ tuyệt đối đối với niềm tin và thực hành Công giáo, đồng thời viết một tác phẩm khiêu khích đạo Tin Lành, qua đó nhận được danh hiệu người đấu tranh vì sự trung thực từ giáo hoàng Biểu tượng của danh hiệu này vẫn còn được in trên tiền xu Vương Quốc Anh ngày nay.
Khi vua James I trở thành vị vua đầu tiên của vương triều Stuart, ông đã thống nhất vương miện Anh và Scotland Mặc dù hệ thống nghị viện và tòa án vẫn tách biệt, sự khác biệt ngôn ngữ giữa hai vùng lãnh thổ dần được thu hẹp Tiếng Anh của người Scotland đồng bằng phát triển thành tiếng Scots, nhưng nhà thờ Tin Lành Scotland lại sử dụng kinh thánh tiếng Anh Điều này, kết hợp với sự lan tỏa của tiếng Anh từ vương quốc mà vua James trị vì, đã khiến tiếng Anh hiện đại trở thành ngôn ngữ viết tiêu chuẩn tại Scotland.
Trong thế kỷ 17, mối quan hệ giữa tôn giáo và chính trị trở nên chặt chẽ hơn bao giờ hết, với nhiều sự kiện quan trọng như các vụ ám sát vua vì lý do niềm tin tôn giáo Sự căm phẫn của người dân gia tăng khi vương triều Stuart lợi dụng quyền lực mà không có sự đồng thuận từ Hạ viện, điều này đi ngược lại với truyền thống Đồng thời, hệ tư tưởng đạo Tin Lành, đặc biệt là Thanh giáo, ngày càng phát triển ở Anh, khiến người nông dân phản đối các nghi lễ của Giáo hội Anh giáo Họ chỉ trích cuộc sống xa hoa của nhà vua và những người ủng hộ, đồng thời nghi ngờ sự trung thành của vương triều Stuart đối với Công giáo.
Cuộc mâu thuẫn này đã dẫn đến nội chiến, kết thúc bằng sự đàn áp của nghị viện Vị vua Charles I bị bắt và trở thành vị vua đầu tiên trong lịch sử châu Âu bị xét xử và kết án vì tội gây hại cho nhân dân Oliver Cromwell, người đứng đầu quân đội nghị viện, đã trở thành "huân tước bảo hộ" của chế độ cộng hòa, thiết lập một chính phủ với quân đội riêng, và đã tàn phá Ireland trước khi chinh phục vương quốc Anh.
Sau khi Cromwell qua đời, hệ thống chính phủ mà ông thiết lập bị suy yếu, dẫn đến việc người ta yêu cầu con trai của vị vua đã bị xử tử trở lại nắm quyền Nhà thờ Anh được phục hồi, nhưng mâu thuẫn giữa hoàng gia và nghị viện lại tái diễn Vua James II cố gắng gia tăng quyền lực cho Công giáo và củng cố vị thế của tôn giáo này trong chính phủ.
Cuộc "Cách mạng vinh quang" diễn ra mà không có đổ máu đã dẫn đến việc Hoàng tử William xứ Orange và vợ ông, Mary, nhận lời thỉnh từ Nghị viện để trở thành Vua và Hoàng hậu của Hà Lan.
Hình thức thiết lập này yêu cầu hoàng gia chỉ có thể trị vì dựa trên sự tham vấn của Nghị viện, dẫn đến việc Nghị viện ban hành luật hạn chế quyền lực của hoàng tộc, đặc biệt là quyền bãi bỏ phiên tòa Cuộc cách mạng đã mang lại tự do tôn giáo cho người chống Anh giáo, cho phép Nhà thờ Trưởng Lão (Presbyterian Church) với đa số tín đồ là người Scotland được bảo hộ về quyền hợp pháp Tuy nhiên, những người chống Anh giáo vẫn không được phép giữ các chức vụ trong nhà nước hay Nghị viện.
Vua James II đã bỏ trốn tới Ireland, nhưng quân đội Công giáo mà ông kêu gọi đã bị lật đổ, dẫn đến việc ban hành nhiều luật cấm người Công giáo tham gia bầu cử Ulster, vùng phía bắc, là nơi có đông đảo tín đồ giáo hội Trưởng Lão, những người mạnh mẽ chống lại Công giáo Hậu duệ của họ được gọi là Orangement, thể hiện sự ủng hộ đối với hoàng tử William xứ Orange, và đã tạo ra sự phân cách giữa Bắc Ireland hiện đại và cộng đồng Công giáo bản địa.
Bài hát "We All Fall Down" là một bài đồng dao trẻ em nổi tiếng, có nguồn gốc từ đại dịch dịch hạch năm 1665 tại Vương quốc Anh Hình ảnh vòng tròn bông hồng đỏ tượng trưng cho những đốm đỏ trên cơ thể bệnh nhân, trong khi chùm hoa (túi thảo dược) được tin là có khả năng chữa trị bệnh Âm thanh "Atishoo" thể hiện tiếng hắt hơi, một trong những triệu chứng của bệnh, khiến người bệnh có thể "fall down" và tử vong chỉ trong vài giờ.
Thời kỳ này, tình hình chính trị ổn định với mối quan hệ tốt giữa Nghị viện và hoàng gia Một trong những lý do chính là các nhà chính trị của Nghị viện, nhờ quyền bổ nhiệm của hoàng gia, đã kiểm soát được việc bầu cử và thói quen bỏ phiếu của nhiều nghị sĩ trong Hạ viện.
Sự phân chia trong nghị viện thế kỷ trước, mặc dù đã giảm bớt, vẫn tồn tại những tranh đấu giữa hai nhóm chính trị Nhóm Whigs, là hậu duệ của phái nghị trường, ủng hộ các giá trị như cần mẫn, tiết kiệm và tin tưởng vào chính phủ của nhà vua cùng tầng lớp quý tộc Ngược lại, nhóm Tories ủng hộ chế độ quân chủ và vai trò của nhà thờ Anh giáo, đôi khi cũng bao gồm cả Công giáo và nhà Stuart Các khái niệm Whigs và Tory lần đầu tiên được sử dụng vào những năm này.
Năm 1760, sự lựa chọn trung thành với một nhóm thường chịu ảnh hưởng nhiều hơn từ gia đình hoặc tôn giáo, chứ không phải từ niềm tin chính trị Đây được xem như là khởi đầu cho hệ thống Đảng tại Vương quốc Anh.
Hệ thống thu chi ngân sách hàng năm được các nhà chức trách Hoàng tộc phê duyệt và giao cho Nghị viện, đồng thời hoàng gia có quyền chỉ định thủ tướng chính phủ Vào đầu thế kỷ, theo thỏa thuận, Nghị viện Scotland đã sáp nhập với Nghị viện Anh và xứ Wales tại Westminster, London Tuy nhiên, Scotland vẫn duy trì hệ luật pháp riêng, gần giống với hệ thống luật của châu Âu hơn là Anh, và điều này vẫn tiếp tục cho đến nay.
Khu cao nguyên Scotland là phần duy nhất của nước Anh chịu tác động mạnh mẽ từ áp lực chính trị trong giai đoạn này, khi hai lần thất bại trong việc đưa vương triều Stuarts ủng hộ Công giáo lên nắm quyền Sau lần đàn áp thứ hai, nhiều người dân ở đây bị giết hại và trục xuất khỏi Anh, cùng với việc cấm trang phục truyền thống tartan kilt, dẫn đến sự xóa bỏ nền văn hóa Celtic.
