Ơ SỞ LÍ LUẬN CỦA VẤN Ề PHÁT TRIỂN N Ũ O VIÊN TIỂU HỌC
Sơ lƣợc lịch sử nghiên cứu vấn đề
1.1.1 Các nghiên cứu ở nước ngoài Ở Ấn ộ vào năm 1988 đã quyết định thành lập hàng loạt các trung tâm học tập trong cả nước nh m tạo cơ hội học tập suốt đời cho mọi người Việc bồi dƣỡng giáo viên đƣợc tiến hành ở các trung tâm này đã mang lại hiệu quả rất thiết thực
Hội nghị UNESCO tổ chức tại Nepal vào năm 1998 đã nhấn mạnh rằng việc xây dựng và bồi dưỡng đội ngũ giáo viên là yếu tố then chốt trong phát triển giáo dục Tại nhiều trường sư phạm ở Úc, New Zealand, Canada, các cơ sở chuyên bồi dưỡng giáo viên đã được thành lập để hỗ trợ giáo viên nâng cao trình độ chuyên môn Ở Philippines, việc nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên được thực hiện qua các khóa bồi dưỡng trong thời gian học sinh nghỉ hè, thay vì trong suốt năm học.
Tại Nhật Bản, việc bồi dưỡng và đào tạo lại cho đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục là nhiệm vụ bắt buộc Ở Thái Lan, từ năm 1998, giáo viên được bồi dưỡng tại các trung tâm học tập cộng đồng nhằm cung cấp giáo dục cơ bản, huấn luyện kỹ năng nghề nghiệp và tư vấn cho người dân Tại Triều Tiên, chính sách bồi dưỡng và đào tạo lại cho giáo viên rất thiết thực, yêu cầu tất cả giáo viên tham gia đầy đủ các chương trình nâng cao trình độ chuyên môn theo quy định.
Tại Nga, các nghiên cứu về quản lý giáo dục như của M Kônđacốp và P.V Khudominxki đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nâng cao chất lượng dạy học thông qua các biện pháp quản lý hiệu quả Để cải thiện chất lượng dạy học, cần có đội ngũ giáo viên có năng lực chuyên môn, vì kết quả hoạt động của nhà trường phụ thuộc vào việc tổ chức công tác quản lý bồi dưỡng và phát triển đội ngũ một cách hợp lý Ở Trung Quốc, chính phủ đặc biệt chú trọng đến giáo dục tiểu học, với nhiều môn học gắn liền với bản sắc văn hóa dân tộc, điều này yêu cầu phải bổ sung chương trình và đội ngũ giảng viên sư phạm Chính sách "Khoa giáo hưng quốc" đã tạo điều kiện tốt cho giáo viên, với mức thu nhập cao khoảng trên 8.000 nhân dân tệ và chế độ chăm lo nhà ở.
Nhật Bản là một cường quốc kinh tế và khoa học kỹ thuật, đồng thời chú trọng đến giáo dục tiểu học Hầu hết học sinh tiểu học được miễn phí học tập, tham gia làm vệ sinh lớp học, các hoạt động câu lạc bộ và đọc sách tại thư viện Các em tự nguyện tham gia dưới sự hướng dẫn của giáo viên Giáo viên tiểu học có môi trường làm việc thuận lợi và được chăm lo tốt về vật chất lẫn tinh thần.
Giáo dục tiểu học ở Thái Lan được cung cấp miễn phí cho học sinh, bao gồm cả bảo hiểm y tế Giáo viên tiểu học tại đây được đào tạo bài bản qua một chương trình hoàn chỉnh về nội dung và hình thức Hội đồng Bộ trưởng Văn phòng cải cách đào tạo giáo viên (TERO) đã tiến hành đánh giá lại toàn bộ hệ thống đào tạo giáo viên thông qua kế hoạch phát triển giáo viên, nhằm cập nhật các kỹ năng giảng dạy cần thiết Họ không chỉ đào tạo lại giáo viên mà còn tuyển chọn những học viên xuất sắc để trở thành giáo viên.
Tại Singapore, giáo viên được chăm sóc chu đáo với mức lương khởi điểm khoảng 2.000 đô la Singapore Các trường thường xuyên tổ chức lớp tập huấn và bồi dưỡng nhằm nâng cao tay nghề cho giáo viên.
Sau khi hoàn thành các khóa huấn luyện, giáo viên có thành tích tốt sẽ được nâng bậc lương Nhà trường cung cấp đầy đủ phương tiện, trang thiết bị và điều kiện cơ sở vật chất cần thiết để giáo viên thực hiện hiệu quả công tác giảng dạy.
1.1.2 Các nghiên cứu ở trong nước
Vấn đề phát triển giáo dục và nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên đã được Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh trong thư gửi các cán bộ, thầy cô giáo, nhân viên, học sinh, sinh viên vào ngày 16 tháng 10 năm 1968 Ông khẳng định rằng giáo dục nhằm đào tạo những người kế tục sự nghiệp cách mạng vĩ đại của Đảng và nhân dân, do đó các ngành, các cấp cần phải quan tâm và chăm sóc cho sự nghiệp giáo dục, thúc đẩy sự phát triển mới Ông cũng nhấn mạnh rằng cán bộ và giáo dục phải tiến bộ kịp thời đại, không nên tự mãn với những gì đã đạt được.
Trong những năm "đổi mới", nhiều nghiên cứu đã cung cấp những bài học quý giá về việc xây dựng và phát triển đội ngũ giáo viên Các tác giả như Nguyễn Thị Phương Hoa (2002) đã đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng cải cách các cơ sở đào tạo giáo viên Bên cạnh đó, nghiên cứu của Đinh Quang Áo (2005) đã đưa ra phương thức đổi mới đào tạo nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên Ngoài ra, công trình của Đặng Quốc Hảo, Đỗ Quốc Anh và Đinh Thị Kim Thoa (2007) cũng đã soạn thảo cẩm nang nhằm nâng cao năng lực và phẩm chất của giáo viên Những nghiên cứu này đóng góp tích cực vào việc cải thiện chất lượng giáo dục.
Hoành, Nguyễn á Kim, Lâm Quang Thiệp; ùi Văn Quân,v.v… Các công trình nghiên cứu phát triển đội ngũ theo hai hướng:
Nghiên cứu phát triển đội ngũ giáo viên là yếu tố quan trọng trong việc nâng cao chất lượng giáo dục, đáp ứng yêu cầu đổi mới Đầu tư vào nguồn nhân lực giáo viên không chỉ cải thiện kỹ năng giảng dạy mà còn góp phần vào sự phát triển bền vững của hệ thống giáo dục Việc nâng cao năng lực đội ngũ giáo viên sẽ giúp họ thích ứng tốt hơn với những thay đổi trong chương trình giảng dạy và phương pháp học tập hiện đại.
Nghiên cứu đề xuất các giải pháp phát triển đội ngũ giáo viên trong bối cảnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước Tuy nhiên, vẫn còn nhiều khoảng trống trong nghiên cứu về quản lý giáo viên trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, bao gồm chính sách tuyển dụng, sử dụng và vai trò mới của giáo viên trong sự phát triển của hệ thống giáo dục Việt Nam trong thời kỳ hội nhập quốc tế và toàn cầu hóa.
Sau nhiều năm đổi mới, nhiều giải pháp đã được nghiên cứu và áp dụng để xây dựng và phát triển đội ngũ giáo viên ở các cấp học Đặc biệt, từ khi có chủ trương của Đảng và Nghị quyết của Quốc hội về đổi mới chương trình giáo dục phổ thông, nhiều dự án và công trình nghiên cứu khoa học lớn liên quan đến đội ngũ giáo viên đã được triển khai tại tất cả các cấp học.
- Ở Việt nam cũng có những chủ trương, dự án phát triển giáo dục tiểu học nhƣ:
- Ngày 9/7/2001 Thủ tướng hính phủ có chỉ thị 18/2001 T Tg nêu ra các biện pháp cấp bách xây dựng đội ngũ nhà giáo của hệ thống giáo dục quốc dân
Vào ngày 11/1/2005, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị 40 về việc xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục, phê duyệt đề án "Xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giai đoạn 2005-2010" Đề án nhấn mạnh việc chuẩn hóa và nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên, đảm bảo đủ số lượng và đồng bộ về cơ cấu Đặc biệt, cần chú trọng nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống, lương tâm nghề nghiệp và trình độ chuyên môn của nhà giáo, nhằm đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của sự nghiệp giáo dục trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Theo Quyết định 295/Q - T ngày 11/10/1994 của Bộ Giáo dục, giáo viên tiểu học được xác định là lực lượng giáo dục chính, đóng vai trò chủ đạo trong mọi hoạt động giáo dục và tổ chức quá trình phát triển của trẻ em thông qua phương thức nhà trường.
CÁC KHÁI NIỆM Ơ ẢN CỦA Ề TÀI
1.2.1 Giáo viên tiểu học và đội ngũ giáo viên tiểu học
Giáo viên tiểu học đóng vai trò quan trọng trong việc giảng dạy và giáo dục học sinh tại trường tiểu học cũng như các cơ sở giáo dục khác, thực hiện chương trình giáo dục tiểu học một cách hiệu quả.
Nghề dạy học ở tiểu học mang đặc trưng "sư phạm" rõ nét, với giáo viên không chỉ giảng dạy các môn học mà còn đảm nhiệm vai trò giáo viên chủ nhiệm, quản lý toàn diện học sinh trong lớp Họ chịu trách nhiệm về chương trình giảng dạy và phối hợp với các giáo viên khác để thực hiện kế hoạch giáo dục Để đáp ứng và vượt qua tiêu chuẩn của Bộ Giáo dục và Đào tạo, giáo viên tiểu học cần liên tục học tập và bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn.
* ặc điểm họat động của giáo viên tiểu học
Giáo viên tiểu học cần có kiến thức rộng rãi về nhiều bộ môn khoa học cơ bản, dù không sâu sắc Trong bối cảnh hiện tại, họ phải dạy tất cả các môn học, bao gồm cả các môn năng khiếu như hát, vẽ và thể dục Do đó, việc rèn luyện lý thuyết và thực hành là điều bắt buộc đối với giáo viên tiểu học.
Giáo viên tiểu học là người thầy đầu tiên trong cuộc đời học sinh, đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành nhân cách ban đầu của các em Họ để lại dấu ấn sâu sắc trong sự phát triển nhân cách của học sinh, trở thành "thần tượng" của các em Những lời nói, thái độ, cử chỉ và hành vi của giáo viên tiểu học có ảnh hưởng lâu dài đến nhân cách của học sinh Do đó, vai trò của giáo viên tiểu học là rất lớn trong hệ thống giáo dục phổ thông.
Để phát triển kỹ năng tư duy cho học sinh, giáo viên tiểu học cần sở hữu kỹ năng sư phạm vững vàng Phương pháp giảng dạy tích cực và mới mẻ sẽ kích thích trí tuệ của học sinh, tạo ra sự năng động và hứng thú trong việc khám phá những điều mới mẻ trong cuộc sống Sự thành công trong việc hình thành kỹ năng tư duy bắt đầu từ chính người giáo viên.
Giáo viên tiểu học cần có sự nhiệt tình và năng lực giao tiếp tốt để xây dựng mối quan hệ tích cực với phụ huynh và cộng đồng, từ đó phối hợp hiệu quả trong công tác giáo dục.
1.2.1.2 Đội ngũ giáo viên tiểu học ao gồm tất cả những giáo viên làm nhiệm vụ giảng dạy, giáo dục học sinh trong trường tiểu học và cơ sở giáo dục khác thực hiện chương trình giáo dục tiểu học
1.2.2 Phát triển và phát triển đội ngũ giáo viên tiểu học
Phát triển là quá trình tiến bộ, thể hiện sự chuyển biến từ thấp đến cao, từ đơn giản đến phức tạp, và từ kém hoàn thiện đến hoàn thiện hơn Nó bao gồm sự thay thế cái cũ bằng cái mới và cái lạc hậu bằng cái tiến bộ Sự phát triển diễn ra liên tục, làm cho cả số lượng và chất lượng luôn hướng tới một chiều nhất định.
Phát triển được hiểu là sự biến đổi nhằm gia tăng số lượng và cải thiện chất lượng, hoặc là sự thay đổi do tác động bên ngoài, tất cả những biến đổi này đều được xem là một phần của quá trình phát triển.
1.2.2.2 Phát triển đội ngũ giáo viên tiểu học
Phát triển đội ngũ là quá trình tiến bộ về số lượng, cơ cấu và chất lượng của nhóm người có cùng chức năng và ngành nghề Đây là sự chuyển động tích cực của một lực lượng lao động đồng nhất trong công việc.
Phát triển đội ngũ giáo viên tiểu học là một phần quan trọng trong việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực của ngành giáo dục Nguồn nhân lực, thường được hiểu là đội ngũ con người trong tổ chức, đóng vai trò quyết định trong việc cải thiện hiệu quả giảng dạy Có nhiều cách hiểu khác nhau về phát triển nguồn nhân lực, nhưng mục tiêu chung vẫn là nâng cao năng lực và kỹ năng của giáo viên để đáp ứng tốt hơn nhu cầu giáo dục.
Đào tạo và đào tạo lại là quá trình quan trọng giúp người lao động trang bị và bổ sung kiến thức, kỹ năng, cũng như thái độ cần thiết để hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình.
- Với nghĩa rộng: bao hàm cả bổ túc văn hóa, xóa mù chữ, những tri thức cần thiết để học nghề, phát triển nghề nghiệp
Phát triển nguồn nhân lực là khái niệm bao quát, bao gồm ba khía cạnh chính: phát triển thể chất, phát triển nhân cách và tạo dựng môi trường xã hội thuận lợi cho sự phát triển của nguồn nhân lực.
Theo chương trình phát triển của Liên Hợp Quốc (UNDP), năm nhân tố quan trọng trong phát triển nguồn nhân lực bao gồm giáo dục và đào tạo, sức khỏe và dinh dưỡng, môi trường, việc làm và sự giải phóng con người Trong đó, giáo dục và đào tạo được xem là yếu tố then chốt, đóng vai trò chủ yếu trong việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực Sự phát triển của giáo dục và đào tạo luôn gắn liền với sự tiến bộ của nguồn nhân lực cũng như sự phát triển kinh tế và văn hóa của xã hội.
Phát triển đội ngũ giáo viên tiểu học là quá trình nâng cao chất lượng và số lượng giáo viên, đồng thời đảm bảo cơ cấu đội ngũ hợp lý Điều này bao gồm các bước quy hoạch, tuyển chọn, bổ nhiệm, sử dụng hợp lý, đào tạo, bồi dưỡng, đánh giá và sàng lọc đội ngũ giáo viên Mục tiêu là nâng cao trình độ chính trị, chuyên môn và nghiệp vụ của giáo viên, giúp họ có phẩm chất tốt, trí tuệ, tay nghề và tâm huyết, từ đó hoàn thành tốt vai trò và nhiệm vụ của mình.
Trường tiểu học trong hệ thống giáo dục quốc dân
1.3.1 Vị trí của trường tiểu học:
Trường tiểu học là cơ sở giáo dục phổ thông của hệ thống giáo dục quốc dân, có tƣ cách pháp nhân, có tài khoản và con dấu riêng
1.3.2 Nhiệm vụ và quyền hạn của trường tiểu học
Tổ chức giảng dạy và học tập tại cấp Tiểu học cần đảm bảo chất lượng theo mục tiêu và chương trình giáo dục phổ thông được ban hành bởi Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Huy động trẻ em đi học đúng độ tuổi, bao gồm cả trẻ em khuyết tật và trẻ đã bỏ học, nhằm thực hiện phổ cập giáo dục và chống mù chữ trong cộng đồng Cung cấp sự bảo trợ và hỗ trợ cho các cơ quan có thẩm quyền trong việc quản lý hoạt động giáo dục tại các cơ sở giáo dục khác, theo chương trình giáo dục tiểu học được phân công Tổ chức kiểm tra và công nhận hoàn thành chương trình tiểu học cho học sinh trong trường và trẻ em trong khu vực được phân công phụ trách.
- Xây dựng, phát triển nhà trường theo các quy định của ộ iáo dục và ào tạo và nhiệm vụ phát triển giáo dục của địa phương
- Thực hiện kiểm định chất lƣợng giáo dục
- Quản lí cán bộ, giáo viên, nhân viên và học sinh
- Quản lí, sử dụng đất đai, cơ sở vật chất, trang thiết bị và tài chính theo quy định của pháp luật
- Phối hợp với gia đình, các tổ chức và cá nhân trong cộng đồng thực hiện hoạt động giáo dục
- Tổ chức cho cán bộ quản lí, giáo viên, nhân viên và học sinh tham gia các hoạt động xã hội trong cộng đồng
- Thực hiện các nhiệm vụ và quyền hạn khác theo quy định của pháp luật.
Người giáo viên tiểu học trong bối cảnh hiện nay
1.4.1 Vị trí, vai trò của người giáo viên tiểu học:
* Những nhân tố cơ bản quy định vai trò giáo viên tiểu học :
-Vị trí của cấp học , bậc học trong hệ thống giáo dục quốc dân;
- ặc điểm của đối tƣợng học tập;
- ặc điểm của người truyền thu kiến thức
Vai trò của giáo viên tiểu học là rất quan trọng trong việc nâng cao chất lượng giáo dục, tạo nền tảng cho các bậc học sau Họ không chỉ cung cấp kiến thức cơ bản mà còn góp phần xây dựng nhân cách ban đầu cho học sinh trong giai đoạn phát triển nhanh chóng Sự ảnh hưởng của giáo viên tiểu học quyết định đến chất lượng giáo dục ở các cấp học tiếp theo.
Trong thời đại thông tin bùng nổ hiện nay, kỹ năng và tri thức của con người trở thành nguồn vốn chủ yếu của xã hội Quan niệm sư phạm truyền thống đã thay đổi, nhưng vai trò của người giáo viên vẫn quyết định chất lượng giáo dục Giáo viên cần phải giỏi hơn, năng động và sáng tạo hơn, đồng thời sở hữu năng lực thực sự, kiến thức căn bản rộng rãi và kỹ năng sư phạm vững vàng.
Việc đổi mới chương trình sách giáo khoa bậc tiểu học trong những năm qua đã chỉ ra rằng để đạt được mục tiêu giáo dục mới, giáo viên tiểu học cần nâng cao kỹ năng sư phạm và không ngừng trau dồi kiến thức chuyên môn.
Nghị quyết TW2( Khóa V ) cũng đã khẳng định “ iáo viên là nhân tố quyết định chất lƣợng của giáo dục và đƣợc xã hội tôn vinh”
Trong thời đại hội nhập và nền kinh tế tri thức, con người sống trong một thế giới phẳng, nơi thông tin đến nhanh chóng và phong phú Điều này đã làm thay đổi đáng kể vai trò của người giáo viên.
Theo Luật giáo dục, vai trò của người giáo viên được nêu cụ thể bao gồm:
- Vai trò người lãnh đạo, chỉ huy, động viên, cổ vũ;
Vai trò của người đánh giá trong chiến lược phát triển giáo dục 2001-2010 rất quan trọng, khi nhấn mạnh việc hoàn thiện định mức lao động và chế độ làm việc cho nhà giáo Điều này nhằm tạo điều kiện và động lực cho giáo viên, từ đó phát huy hiệu quả trong sự nghiệp giáo dục.
1.4.2 Chức năng, nhiệm vụ của người giáo viên tiểu học
Sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đang đặt ra những thách thức lớn cho ngành giáo dục và giáo viên Giáo dục không chỉ là việc truyền đạt tri thức mà còn là quá trình hình thành nhân cách cho học sinh, giúp họ trở thành những con người có đạo đức và phẩm chất tốt.
Chức năng của người giáo viên đã thay đổi đáng kể, từ việc chỉ cung cấp tri thức sang việc tổ chức, hướng dẫn và điều khiển người học tiếp cận hệ thống tri thức khoa học hiện đại và phù hợp với thực tiễn Việt Nam Ngoài ra, giáo viên còn có nhiệm vụ rèn luyện kỹ năng, hình thành thế giới quan khoa học, phát triển phẩm chất đạo đức và tư duy sáng tạo cho học sinh Để thực hiện những chức năng này, giáo viên cần hoàn thành nhiều nhiệm vụ khác nhau.
Nhiệm vụ của giáo viên ngày nay ngày càng một đa dạng và phức tạp hơn:
Thứ nhất, họ phải đảm nhận nhiều chức năng, trong đó có một trách nhiệm rất quan trọng là lựa chọn nội dung dạy học
Việc tổ chức học tập cho học sinh hiện nay đã thay thế phương pháp truyền thụ kiến thức đơn thuần, tối đa hóa việc sử dụng nguồn tri thức xã hội Đồng thời, giáo viên tiểu học cần trang bị kiến thức và kỹ năng cần thiết để áp dụng hiệu quả các phương tiện dạy học hiện đại.
Thứ tƣ, phải có sự hợp tác chặt chẽ và xây dựng mối quan hệ giữa các giáo viên trong trường với nhau
Vào thứ năm, giáo viên tiểu học cần chú trọng xây dựng mối quan hệ chặt chẽ với học sinh, phụ huynh và cộng đồng dân cư, nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục.
Thứ sáu, uy tín của giáo viên đối với học sinh và cha mẹ học sinh phải được thay đổi trên chiều hướng trách nhiệm cao, dân chủ
Để đáp ứng những yêu cầu ngày càng cao về nhiệm vụ giáo dục, cần nâng cao chất lượng đào tạo giáo viên, đặc biệt chú trọng đến việc bồi dưỡng theo hướng chuẩn hóa và hiện đại hóa.
1.4.3 Yêu cầu về phẩm chất, năng lực đối với giáo viên tiểu học
1.4.3.1 Về phẩm chất chính trị và đạo đức đòi hỏi người giáo viên cần phải:
Nhận thức về tư tưởng chính trị là trách nhiệm của mỗi công dân, đặc biệt là đối với các nhà giáo trong việc xây dựng và bảo vệ Tổ Quốc Tham gia tích cực vào các hoạt động xã hội không chỉ giúp phát triển quê hương mà còn nâng cao đời sống văn hóa cộng đồng Với tình yêu nghề và sự tận tụy, giáo viên cần sẵn sàng vượt qua khó khăn để hoàn thành tốt nhiệm vụ giáo dục học sinh.
Để đảm bảo thực hiện đầy đủ các quy định của pháp luật và chính sách của Đảng và Nhà nước, cần nghiêm túc chấp hành các quy định của địa phương Việc liên hệ thực tế sẽ giúp giáo dục học sinh nâng cao ý thức chấp hành pháp luật và giữ gìn trật tự an ninh xã hội nơi công cộng Đồng thời, cần vận động các gia đình tuân thủ các chủ trương chính sách, pháp luật của Nhà nước và các quy định tại địa phương.
Để đảm bảo chất lượng giảng dạy và giáo dục, cần tuân thủ quy chế của ngành và quy định của nhà trường, đồng thời thực hiện nghiên cứu và áp dụng các giải pháp hiệu quả Giảng viên cần có thái độ lao động nghiêm túc, lên lớp đúng giờ và không bỏ lớp hay tiết dạy một cách tùy tiện, chịu trách nhiệm về chất lượng giảng dạy tại lớp được phân công.
Nhà giáo có đạo đức, nhân cách và lối sống lành mạnh, trong sáng, thể hiện tinh thần đấu tranh chống lại các biểu hiện tiêu cực Họ luôn phấn đấu vươn lên trong nghề nghiệp và nhận được sự tín nhiệm từ đồng nghiệp, học sinh và cộng đồng.
- Trung thực trong công tác; đoàn kết trong quan hệ đồng nghiệp; hết lòng phục vụ nhân dân và học sinh
1.4.3.2 Yêu cầu về trình độ chuyên môn:
- ó trình độ chuyên môn đƣợc đào tạo theo đúng chuẩn trình độ của giáo viên giảng dạy ở cấp học
Để nâng cao hiệu quả giảng dạy, giáo viên cần nắm vững mục tiêu và nội dung cơ bản của chương trình cũng như sách giáo khoa các môn học được phân công Họ cũng nên có kiến thức chuyên sâu và khả năng hệ thống hóa kiến thức trong toàn bộ cấp học.
- Kiến thức cơ bản trong các tiết dạy đảm bảo đủ, chính xác, có hệ thống
Vấn đề phát triển đội ngũ giáo viên trường tiểu học
1.5.1 Ý nghĩa của việc phát triển đội ngũ giáo viên trường tiểu học
Giáo viên là yếu tố quyết định chất lượng giáo dục, theo Luật giáo dục, nhà giáo cần không ngừng học tập và rèn luyện để đảm bảo chất lượng giảng dạy Hoạt động dạy học và giáo dục là trung tâm của nhà trường, với thầy cô giáo là lực lượng trực tiếp thực hiện chương trình giáo dục Do đó, việc bồi dưỡng và phát triển đội ngũ giáo viên không chỉ là mục tiêu mà còn là động lực phát triển nhà trường Việc xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục theo hướng chuẩn hóa là nhiệm vụ chiến lược nhằm thực hiện thành công chiến lược phát triển giáo dục Chất lượng đội ngũ giáo viên thể hiện ở số lượng, cơ cấu hợp lý, trình độ đào tạo và phẩm chất đạo đức, năng lực chuyên môn Giáo viên cần có kiến thức chuyên ngành vững vàng và hiểu biết rộng về các lĩnh vực khoa học liên quan Đến thế kỷ XXI, giáo dục hiện đại đang trải qua những xu hướng đổi mới, đòi hỏi việc xây dựng lại đội ngũ giáo viên để đáp ứng yêu cầu này.
Sự phát triển nhanh chóng của khoa học và công nghệ yêu cầu giáo viên liên tục cập nhật và bồi dưỡng kiến thức mới để hoàn thành tốt nhiệm vụ giảng dạy.
1.5.2 Nội dung của việc phát triển đội ngũ giáo viên trường tiểu học
- Tăng cường sự lãnh đạo của ảng và quản lý của Nhà nước đối với việc phát triển đội ngũ giáo viên trường tiểu học
- Xây dựng và thực hiện quy hoạch giáo viên các trường tiểu học
- ổi mới công tác đào tạo và đào tạo lại giáo viên các trường tiểu học
- ổi mới công tác bồi dƣỡng và tự bồi dƣỡng đối với giáo viên các trường tiểu học
- Nâng cao năng lực của người giáo viên các trường tiểu học
- Thực hiện quy trình tuyển dụng,sử dụng, luân chuyển và chấm dứt hợp đồng giáo viên các trường tiểu học
- Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, đánh giá hoạt động đội ngũ giáo viên các trường tiểu học
- Nâng cao nhận thức, vai trò trách nhiệm của xã hội, CBQL và GV về công tác phát triển đội ngũ giáo viên các trường tiểu học
- Tạo điều kiện và hỗ trợ giáo viên các trường tiểu học.
Các yếu tố tác động đến việc phát triển đội ngũ giáo viên tiểu học
1.6.1.Các yếu tố chủ quan ƣợc sự quan tâm của lãnh đạo ngành giáo dục, điều đó mang lại nhiều thuận lợi cho việc tổ chức các lớp bồi dƣỡng chuyên môn nghiệp vụ cũng nhƣ động viên giáo viên tự tham gia các lớp học nâng chuẩn
Sự năng động của giáo viên thông qua việc trao đổi thông tin với cụm chuyên môn trong huyện đã góp phần nâng cao tay nghề giáo viên Nhờ vào sự cải thiện đời sống của người dân, tình trạng trẻ không đến trường đã được khắc phục Hàng năm, nhà trường phối hợp với địa phương và các ban ngành đoàn thể để vận động 100% trẻ 6 tuổi ra lớp, từ đó giúp phong trào phổ cập trẻ đúng độ tuổi sớm hoàn thành.
Khả năng sử dụng ngoại ngữ và tin học của giáo viên hiện nay còn nhiều hạn chế, với rất ít người có khả năng truy cập thông tin trực tuyến để hỗ trợ giảng dạy Một số giáo viên thậm chí không biết sử dụng máy tính, trong khi những người có năng lực hạn chế thường tự đánh giá mình cao, gây ra phiền toái trong công tác kiểm tra và đánh giá.
1.6.2 Các yếu tố khách quan
Theo quy định của điều lệ trường tiểu học, tỷ lệ giáo viên là 1,2 giáo viên mỗi lớp đối với trường bình thường và 1,5 giáo viên mỗi lớp đối với trường học hai buổi/ngày.
Gò Ông Tây hiện đang gặp phải tình trạng thiếu giáo viên, đặc biệt là ở các môn tiếng Anh, Tin học, Thể dục và Mĩ thuật, điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng giảng dạy và giáo dục tại các trường học trong khu vực.
Cơ sở vật chất trong trường học đang gặp nhiều bất cập do số lượng học sinh gia tăng, trong khi số phòng học bổ sung không đáng kể Nhiều trường thiếu các phòng chức năng, thậm chí không có phòng giáo viên, buộc phải sử dụng chung với thư viện Bên cạnh đó, bàn ghế không đúng quy cách và thiếu không gian lưu trữ cho trang thiết bị dạy học cũng ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng giảng dạy của giáo viên.
Trong bối cảnh lịch sử để lại, nhiều giáo viên hiện nay vẫn chưa đủ năng lực thực sự trong việc giảng dạy và giáo dục Bậc tiểu học, được coi là nền tảng trong hệ thống giáo dục quốc dân, đang đối mặt với nhiều khó khăn do đội ngũ giáo viên không được đào tạo và huấn luyện đúng cách, điều này gây ra những bất cập trong việc phát triển giáo dục.
Nhà quản lý và lãnh đạo trong ngành giáo dục cần chú trọng cải thiện các yếu điểm trong xây dựng và phát triển đội ngũ giáo viên Mục tiêu là nâng cao chất lượng cá nhân và tập thể giáo viên, từ đó giúp họ hoàn thành tốt vai trò và nhiệm vụ của người thầy Qua đó, giáo viên sẽ tự hoàn thiện, thích nghi và phát triển bản thân, góp phần vào sự phát triển chung của xã hội.
Trong bối cảnh hội nhập và phát triển hiện nay, nhu cầu nâng cao chất lượng đời sống vật chất và tinh thần ngày càng trở nên cấp thiết Chất lượng con người, đặc biệt là đội ngũ giáo viên tiểu học, đóng vai trò then chốt trong sự phát triển kinh tế - xã hội, là nguồn nhân lực đảm bảo cho sự phát triển bền vững Tuy nhiên, yêu cầu về chất lượng giáo dục ngày càng cao, đặt ra thách thức lớn cho các nhà quản lý giáo dục trong việc cải thiện chuyên môn và nâng cao chất lượng dạy và học Thực tế cho thấy, vấn đề chất lượng giáo dục tiểu học vẫn còn nhiều việc cần phải giải quyết để đáp ứng yêu cầu của xã hội trong bối cảnh hội nhập và phát triển.
THỰC TR NG CÔNG TÁC PHÁT TRIỂN N Ũ O
Vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên huyện Gò Công Tây, tỉnh Tiền Giang 26 2.1.2 Tình hình kinh tế - xã hội huyện Gò Công Tây, tỉnh Tiền Giang
Huyện Gò Công Tây, thuộc xứ Gò Công, đã hình thành và phát triển hơn 300 năm, gồm 12 xã và 1 thị trấn, nằm trên lưu vực sông Tiền với hai nhánh là cửa Tiểu và cửa Đại Diện tích tự nhiên của huyện là 27.672 ha, với dân số khoảng 155.000 người (dữ liệu năm 2014) Huyện Gò Công Tây nằm ở phía đông thành phố Mỹ Tho, giáp huyện Chợ Gạo ở phía tây, huyện Tân Phú Đông ở phía nam, thị xã Gò Công và huyện Gò Công Đông ở phía đông, và tỉnh Long An ở phía bắc.
An Bởi Sông Tra, thuộc huyện Ông Tây, có vị trí chiến lược quan trọng về kinh tế và quân sự Từ khu vực này, tàu bè có thể di chuyển qua sông Tra và sông Ủa Tiểu, hai tuyến giao thông huyết mạch dẫn đến thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh miền Tây Ngoài ra, Quốc lộ 50 cũng chạy qua khu vực, kết nối thành phố Mỹ Tho với thành phố Hồ Chí Minh.
2.1.2 Tình hình kinh tế - xã hội huyện Gò Công Tây, tỉnh Tiền
Triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ X (nhiệm kỳ 2010-2015) đã đạt nhiều thành tựu to lớn trong bối cảnh ổn định an ninh chính trị và cải thiện đời sống nhân dân Kết quả từ việc thực hiện Chỉ thị 03-T/TW và Nghị quyết Trung ương 4 (khóa X) đã có tác động tích cực đến nhiệm vụ chính trị địa phương Tuy nhiên, huyện cũng đối mặt với nhiều khó khăn như nguồn thu ngân sách thấp và tình hình phát triển kinh tế - xã hội gặp thách thức Các yếu tố khách quan như thời tiết bất thường, dịch bệnh trên cây trồng và vật nuôi, cùng với sự phục hồi chậm của kinh tế thế giới đã ảnh hưởng tiêu cực đến huyện.
Trước tình hình khó khăn, Huyện ủy đã tập trung lãnh đạo và chỉ đạo, cùng với sự quản lý tích cực của UBND huyện và nỗ lực của các ngành, các cấp, sự đồng thuận của Nhân dân, huyện đã vượt qua thử thách và đạt được những kết quả quan trọng trong việc thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ Đại hội X Đảng bộ huyện đề ra.
Kết quả triển khai thực hiện nhiệm vụ phát triển văn hóa – xã hội và nâng cao đời sống tinh thần của Nhân dân
Phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa và việc học tập làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh đã có ảnh hưởng sâu rộng đến mọi tầng lớp Nhân dân Sự tham gia tích cực vào các phong trào thi đua yêu nước đã nâng cao tinh thần và mức hưởng thụ văn hóa, thông tin của người dân, góp phần cải thiện đời sống tinh thần trong cộng đồng.
Xã hội đã có những bước phát triển đáng kể, với nhiều lĩnh vực đạt được thành tựu quan trọng Chất lượng cuộc sống của người dân được cải thiện, công tác xóa đói giảm nghèo đạt nhiều kết quả tích cực, số hộ nghèo giảm và hộ khá, giàu tăng lên Phúc lợi xã hội cùng hệ thống an ninh xã hội trong các lĩnh vực giáo dục, y tế và đảm bảo xã hội cũng được nâng cao.
Mặc dù đã có những nỗ lực trong phát triển kinh tế, nhưng mối quan hệ giữa tăng trưởng kinh tế và tiến bộ xã hội vẫn chưa được giải quyết tốt, dẫn đến nhiều vấn đề dân sinh bức xúc chưa được khắc phục Sự phát triển văn hóa chưa theo kịp với kinh tế, môi trường văn hóa còn tồn tại những yếu tố không lành mạnh, và phong trào xây dựng đời sống văn hóa chưa có chiều sâu Thu nhập bình quân đầu người vẫn thấp, phân hóa thu nhập gia tăng, khiến một bộ phận dân cư gặp khó khăn Theo Văn kiện Đại Hội Đảng lần X (2005-2010), huyện Đồng Tây đã xác định mục tiêu đổi mới toàn diện, phát huy sức mạnh đoàn kết toàn dân, và chủ động hòa nhập kinh tế khu vực và quốc tế, nhằm xây dựng huyện Đồng Tây phát triển bền vững và văn minh.
Huyện Hẹn - Nghĩa Tình đã trở thành một trong những trung tâm quan trọng của tỉnh Tiền Giang Tại Đại hội lần X (2010-2015), văn kiện Đại hội Đảng đã khẳng định vai trò và vị thế của huyện trong sự phát triển chung của tỉnh.
Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ về tư duy và hành động, nâng cao năng lực lãnh đạo của đảng bộ, bảo đảm quốc phòng - an ninh, giữ vững ổn định chính trị và trật tự an toàn xã hội, đồng thời cải thiện đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân, nhằm xây dựng huyện Ô Môn đạt mục tiêu "Giàu đẹp - Văn minh - Hiện đại - Nghĩa tình".
Huyện ò ông Tây tập trung vào việc chỉnh trang và phát triển đô thị, cải tạo, nâng cấp hạ tầng kỹ thuật và xã hội theo quy hoạch đã điều chỉnh Để đạt được mục tiêu này, huyện huy động nhiều nguồn lực nhằm hoàn thiện kết cấu hạ tầng, từng bước trở thành huyện trung tâm của tỉnh Đồng thời, huyện cũng chú trọng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân, đảm bảo an sinh xã hội Huyện tiếp tục xây dựng và nâng cao chất lượng phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”.
Phát triển giáo dục và đào tạo đã được chú trọng thông qua việc đầu tư xây dựng cơ sở vật chất và trang thiết bị trường học hiện đại, tạo điều kiện nâng cao chất lượng giáo dục Chương trình kiên cố hóa trường lớp đạt kế hoạch với 105 phòng học mới được xây dựng, tổng vốn đầu tư lên đến 96 tỷ 148 triệu đồng Tỷ lệ huy động học sinh trong độ tuổi học tập hàng năm tăng, đồng thời công tác chống mù chữ và phổ cập giáo dục tiểu học, trung học cơ sở luôn được sắp xếp hợp lý và đạt chuẩn Việc phân luồng học sinh sau khi tốt nghiệp trung học cơ sở được chú trọng, với các hoạt động tư vấn và tuyển sinh cho học sinh không thi vào lớp 10, nhằm nâng cao tỷ lệ học sinh học nghề và hạn chế tình trạng bỏ học Ngoài ra, việc thu hút nguồn lực xã hội để phát triển giáo dục cũng được quan tâm, với nhiều chính sách hỗ trợ học sinh nghèo, trẻ khuyết tật và trẻ có hoàn cảnh khó khăn, cùng với sự phát triển mạnh mẽ của các hoạt động khuyến học và mạng lưới trung tâm học tập cộng đồng.
Mặc dù chất lượng giáo dục đã được nâng cao, nhưng vẫn còn một số hạn chế như sự không đồng đều trong kết quả, tỷ lệ học sinh bỏ học ở bậc trung học cơ sở vẫn cao, ảnh hưởng đến tính bền vững của phổ cập giáo dục Số lượng trường đạt chuẩn Quốc gia còn thấp, đặc biệt là ở cấp mầm non và trung học cơ sở Hơn nữa, công tác xã hội hóa giáo dục ở bậc mầm non chưa hiệu quả, và nguồn lực xã hội hỗ trợ giáo dục vẫn còn hạn chế.
* ịnh hướng phát triển giáo dục tiểu học huyện ò ông Tây
Theo văn kiện ại hội ảng định hướng phát triển giáo dục trong 5 năm tới nhƣ sau :
Tiếp tục nâng cao chất lượng dạy và học là mục tiêu hàng đầu trong việc xây dựng nền giáo dục tiên tiến Đẩy mạnh xã hội hóa giáo dục và thực hiện kế hoạch 5 năm 2015-2020 sẽ góp phần cải thiện hệ thống giáo dục, tạo điều kiện cho mọi người tiếp cận tri thức.
Đến năm 2020, mục tiêu giáo dục đặt ra bao gồm việc tất cả học sinh học 2 buổi/ngày, huy động 95% trẻ 5 tuổi vào mẫu giáo, 100% trẻ 6 tuổi vào lớp 1 và 100% trẻ hoàn thành chương trình tiểu học vào lớp 6 Tỷ lệ tốt nghiệp Trung học cơ sở dự kiến đạt trên 99%, trong khi tỷ lệ bỏ học ở tiểu học dưới 0,1% và ở Trung học cơ sở dưới 1% Hiệu quả đào tạo tiểu học đạt 99,2% và Trung học cơ sở đạt 89% Mục tiêu là 100% giáo viên đạt chuẩn trình độ, với 75% giáo viên mầm non, 75% giáo viên tiểu học và 80% giáo viên Trung học cơ sở đạt trên chuẩn Đồng thời, duy trì và ổn định đạt chuẩn phổ cập giáo dục toàn huyện là một trong những giải pháp quan trọng được đề ra.
- ẩy nhanh tốc độ xây dựng các trường học để đáp ứng nhu cầu học tập
Tổ chức 2 buổi đào tạo/ngày nhằm nâng cao nghiệp vụ chuyên môn và nhận thức chính trị cho đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục Đồng thời, tăng cường xây dựng Đảng và các đoàn thể trong trường học để phát triển môi trường giáo dục toàn diện.
Khái quát về các trường tiểu học huyện Gò Công Tây, tỉnh Tiền Giang
Huyện ò ông Tây năm học 2014-2015 có 22 trường tiểu học với 345 lớp, 10.466 học sinh, và 511 giáo viên trực tiếp dạy lớp
Bảng 1 Thống kê số trường, số lớp tiểu học giai đoạn 2010-2015
Năm học Tổng số trường Tổng số lớp Tổng số Học sinh
* Tình hình phát triển giáo dục Tiểu học
Chương trình đổi mới giáo dục tiểu học đã mang lại nhiều kết quả khả quan, với sự tiến bộ rõ rệt của giáo viên trong việc tự học và nâng cao chuyên môn thông qua nghiên cứu nội dung và phương pháp giảng dạy mới Học sinh cũng đạt yêu cầu về kết quả học tập, phát triển kỹ năng tư duy sáng tạo và khả năng tự phát hiện kiến thức Chất lượng giáo dục tiểu học được cải thiện, đặc biệt là tỷ lệ trẻ 6 tuổi ra lớp 1 đạt 100% Tuy nhiên, thách thức vẫn tồn tại khi tỷ lệ trẻ bỏ học dù chỉ dưới 1% vẫn cần được chú trọng trong bối cảnh huyện đang phát triển.
Bảng 2 : Thống kê hiệu quả đào tạo từ năm 2010-2015
Năm học Tổng số trường Hiệu quả giáo dục(%)
Nhìn vào bảng 2 ta thấy hiệu quả đào tạo của giáo dục tiểu học ở huyện
Gò Công Tây trong 5 năm qua đã đạt được sự phát triển ổn định nhờ vào các chính sách hỗ trợ học sinh nghèo, bao gồm việc mở lớp học phổ cập và huy động quỹ học bổng Sự phối hợp chặt chẽ giữa địa phương và nhà trường cũng giúp hạn chế tình trạng trẻ em nghỉ học Đặc biệt, việc nâng cao tay nghề của giáo viên là yếu tố quyết định, giúp họ có đủ trình độ và tâm huyết để giảng dạy hiệu quả, từ đó thu hút học sinh yêu thích việc học.
Huyện ò ông Tây đƣợc công nhận phổ cập giáo dục Tiểu học năm
2005, Trung học sơ sở năm 2008 và Trung học phổ thông năm 2010 iều đó cho thấy sự phát triển đi lên của ngành giáo dục huyện
Tất cả các trường tiểu học ở huyện Tây đều tổ chức lớp học 2 buổi/ngày, tuy nhiên chỉ có 3 trường có chế độ bán trú, giúp học sinh có thể ăn và nghỉ ngơi tại trường.
Thực trạng đội ngũ giáo viên các trường tiểu học huyện Gò Công Tây, tỉnh Tiền Giang
2.2.1 Thực trạng về số lượng, cơ cấu của đội ngũ giáo viên tiểu học
Đến đầu năm học 2014-2015, huyện ò ông Tây có 511 giáo viên tiểu học, nhưng tình trạng thiếu giáo viên vẫn diễn ra phổ biến Tỷ lệ trung bình đạt 1,29 giáo viên/lớp, vượt định mức 1,20 giáo viên/lớp cho hình thức dạy học 1 buổi/ngày Tuy nhiên, so với yêu cầu dạy học 2 buổi/ngày với định mức 1,50 giáo viên/lớp, huyện chỉ đáp ứng được 96% nhu cầu về số lượng giáo viên.
Tình trạng mất cân đối và không đồng bộ trong cơ cấu đội ngũ giáo viên vẫn tồn tại ở các địa bàn khác nhau, với sự thừa thãi giáo viên dạy văn hóa nhưng lại thiếu hụt giáo viên dạy các môn học đặc thù và tự chọn.
Bảng 3 : Thống kê số lƣợng giáo viên tiểu học
Năm học Số giáo viên
V/lớp Tổng số 1 uổi/ngày 2 uổi/ngày
Theo quy định của điều lệ trường tiểu học, tỷ lệ giáo viên trên lớp cho các trường học 2 buổi/ngày là 1,5, trong khi các lớp khác là 1,2 Tuy nhiên, tại huyện Đồng Tây, tình trạng thiếu giáo viên vẫn tồn tại, mặc dù không phải là vấn đề nghiêm trọng.
Trong giai đoạn từ năm học 2010-2011 đến năm 2014-2015, số lượng giáo viên tại huyện Đồng Tây đã tăng từ 488 lên 511, tuy nhiên số lớp học vẫn không thay đổi, dẫn đến tỷ lệ giáo viên trên lớp chưa đạt yêu cầu Tình trạng thiếu giáo viên, đặc biệt là giáo viên dự khuyết và giáo viên dạy các môn năng khiếu như Tiếng Anh, Tin học, Mĩ thuật, Nhạc và Thể dục, vẫn là một thách thức lớn cho công tác quản lý giáo dục tiểu học Nguyên nhân chính của tình trạng này là do chương trình đào tạo của các trường sư phạm chưa đáp ứng nhu cầu thực tế và chế độ lương bổng không đủ hấp dẫn Dù có bổ sung giáo viên hàng năm, nhiều người vẫn xin nghỉ việc do vấn đề kinh tế gia đình không ổn định, dẫn đến tình trạng thiếu giáo viên vẫn tiếp diễn Cần có các giải pháp hiệu quả để khắc phục vấn đề này.
*Số giáo viên đạt chuẩn
Theo kết quả điều tra thống kê đầu năm 2015, số giáo viên đạt chuẩn trong huyện có chiều hướng tăng lên
Bảng 4 : Thống kê số giáo viên đạt chuẩn từ năm 2010 đến năm 2015
Năm học Tổng số HSP SP THSP hƣa chuẩn
-Số giáo viên chƣa đạt chuẩn: năm học 2010-2011 là 15 giáo viên chiếm tỉ lệ 3.0% , đến năm 2014-2015 chỉ còn 01 giáo viên với tỉ lệ 0,20%
-Số giáo viên đạt chuẩn và trên chuẩn của năm học 2010-2011 là 473 giáo viên với tỉ lệ 97.0% ,đến năm 2014-2015 con số lên đến 510 giáo viên với tỉ lệ 99,8%
Kết quả điều tra cho thấy số giáo viên tiểu học ở huyện ò ông Tây đã tăng đều về số lượng đạt chuẩn Phân tích bảng 4 cho thấy sự nâng cao chất lượng giáo viên tại đây Trung tâm giáo dục thường xuyên của tỉnh đã tích cực liên hệ với các trường đại học Tiền Giang để tổ chức các lớp đào tạo lại và bồi dưỡng nâng cao, giúp đội ngũ giáo viên tại huyện có cơ hội nâng cao trình độ chuyên môn.
2.2.2 Thực trạng về phẩm chất đạo đức, tư tưởng chính trị của đội ngũ giáo viên tiểu học
Đội ngũ giáo viên tiểu học có ý thức chính trị và phẩm chất đạo đức nghề nghiệp tốt, với tinh thần trách nhiệm cao và quyết tâm nâng cao năng lực Tuy nhiên, một số ít giáo viên gần đây đã vi phạm đạo đức nghề nghiệp do chạy theo vật chất, ảnh hưởng đến lòng tin của nhân dân và học sinh Phòng Giáo dục và Đào tạo đã có biện pháp nghiêm túc để xử lý kịp thời những trường hợp vi phạm đạo đức và lối sống của giáo viên.
2.2.3 Thực trạng về trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, kỹ năng sư phạm của đội ngũ giáo viên tiểu học
Hầu hết các nhà giáo hiện nay đều đạt trình độ đào tạo chuẩn và trên chuẩn, tuy nhiên, năng lực và chuyên môn của nhiều giáo viên vẫn còn hạn chế Việc đổi mới phương pháp giảng dạy chưa được thực hiện hiệu quả, dẫn đến tình trạng một số giáo viên vẫn bị xếp loại yếu về chuyên môn, đặc biệt là ở các vùng miền núi, nơi mà điều kiện nâng cao trình độ và cập nhật kiến thức còn khó khăn.
Phần lớn giáo viên đã được đào tạo và bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm, nâng cao trình độ tin học và ngoại ngữ Tuy nhiên, vẫn còn một bộ phận giáo viên chưa đạt yêu cầu về năng lực sư phạm, gây khó khăn trong việc tiếp cận phương pháp giảng dạy tiên tiến và hạn chế khả năng nghiên cứu khoa học.
Đánh giá giáo viên theo nội dung của CNNGVTH cho thấy sự khác biệt giữa ý kiến của quản lý và giáo viên Hầu hết các quản lý (QL) cho rằng tỷ lệ giáo viên đạt năng lực chuyên môn (NN VTH) thấp hơn so với đánh giá của giáo viên Sự khác biệt này có thể được giải thích bởi việc CBQL nhìn nhận vấn đề một cách chặt chẽ và nghiêm túc hơn, trong khi giáo viên thường có xu hướng đánh giá đồng nghiệp một cách rộng lượng hơn để duy trì sự hòa hợp.
Thực tế khi phỏng vấn các giáo viên thì nhiều ý kiến cho r ng VTH ở huyện ò ông Tây còn có nhiều nội dung chƣa đạt yêu cầu thật sự
Thực trạng việc tổ chức đánh giá giáo viên theo NN VT
Kết quả khảo sát thực trạng tổ chức đánh giá giáo viên theo NN VTH đƣợc trình
Qua phỏng vấn giáo viên và cán bộ quản lý, nhiều người nhận định rằng hoạt động đánh giá giáo viên theo NN VTH, mặc dù còn hạn chế, đã giúp giáo viên nhận diện ưu điểm và nhược điểm để tự bồi dưỡng hoặc tham gia các khóa học nâng cao năng lực sư phạm Đánh giá này hiện là thước đo quan trọng cho giáo viên tự phát triển và giúp các cấp quản lý lập kế hoạch bồi dưỡng Để đạt yêu cầu chuẩn, giáo viên cần nỗ lực toàn diện Từ năm 2005, một số trường ở huyện Ò ông Tây đã thí điểm đánh giá theo NN VTH, và đến nay 100% các trường đã áp dụng Kết quả đánh giá trở thành cơ sở để giáo viên tự rèn luyện.
Nhận thức về ý nghĩa và vai trò của Nâng cao năng lực VTH (NN VTH) đối với sự phát triển cá nhân và đơn vị của cán bộ quản lý và giáo viên hiện chưa thống nhất và đầy đủ Bên cạnh đó, việc áp dụng NN VTH trong đánh giá và xếp loại giáo viên tiểu học chỉ mới được các địa phương thực hiện từ năm học 2007-2008.
Công tác tập huấn và nghiên cứu về Năng lực nghề nghiệp của giáo viên chưa được triển khai đầy đủ tại các địa phương, dẫn đến sự lúng túng trong việc áp dụng chuẩn đánh giá Điều này đặc biệt ảnh hưởng đến khả năng của giáo viên trong việc xác định những nội dung kiến thức chưa đạt yêu cầu và kỹ năng sư phạm cần tiếp tục hoàn thiện.
Thứ tƣ, những nội dung của chuẩn phải cần đƣợc quán triệt trong việc đánh giá giáo viên theo CNNGVTH
Hoạt động họp tổ chuyên môn đã mang lại nhiều lợi ích cho giáo viên trong việc trao đổi và học hỏi kinh nghiệm giảng dạy, đồng thời củng cố kiến thức và năng lực chủ nhiệm Với tần suất sinh hoạt 2 tuần/lần, các tổ trưởng chuyên môn đã đóng góp tích cực vào việc ổn định nề nếp chuyên môn của nhà trường Khảo sát cho thấy hơn 80% ý kiến ủng hộ việc tổ chức chuyên đề và sinh hoạt tổ chuyên môn Những hoạt động này tạo điều kiện cho giáo viên giao tiếp và nâng cao tay nghề Tuy nhiên, một số ý kiến phản đối cho rằng các hoạt động này chỉ tốn thời gian và không mang lại hiệu quả thiết thực, chủ yếu đến từ những giáo viên có thâm niên cao, những người tin rằng kinh nghiệm của họ đủ để phát triển nghề nghiệp mà không cần tham gia các lớp bồi dưỡng chuyên đề.
Lương bổng là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến chất lượng giảng dạy, khi mức lương tối thiểu hiện nay không đủ để giáo viên trang trải cuộc sống gia đình Để đảm bảo mưu sinh và phát triển nghề nghiệp, nhiều giáo viên phải “dạy thêm”, điều này tác động tiêu cực đến phẩm chất, đạo đức và lối sống của họ Các cán bộ quản lý cũng gặp khó khăn tương tự do thời gian làm việc dài mà thù lao thấp, ảnh hưởng đến sự phát triển của đơn vị Một giáo sinh mới ra trường chỉ nhận khoảng 85% mức lương khởi điểm, dẫn đến thu nhập dưới 2 triệu đồng/tháng sau 4 năm học tập, khiến họ khó lòng chi trả cho các nhu cầu thiết yếu như ăn ở, đi lại và chăm sóc gia đình Với mức lương không đủ sống, giáo viên khó có thể toàn tâm lo cho công việc, và chế độ lương hiện tại chưa kích thích sự sáng tạo trong giảng dạy nếu họ không có đam mê với nghề.
Tình hình sinh hoạt tổ chuyên môn của giáo viên tiểu học ở huyện Công Tây đã ổn định, nhưng vẫn cần đi vào chiều sâu hơn để nâng cao hiệu quả trong công tác giảng dạy và giáo dục.
Việc đánh giá giáo viên theo NN VTH đã tiến hành từ năm học 2007-
Thực trạng công tác phát triển đội ngũ giáo viên các trường tiểu học của huyện Gò Công Tây
2.3.1 Thực trạng công tác tuyển dụng
Trong công tác tuyển dụng giáo viên ở huyện Ô Môn Tây, có nhiều ý kiến trái chiều về tính hợp lý của quy trình này Hằng năm, giáo viên được tuyển dụng thông qua xét tuyển của Phòng GD&ĐT, dẫn đến việc các trường không chủ động trong tuyển dụng mà phải chấp nhận sự phân bổ từ huyện Điều này tạo ra tình trạng thiếu giáo viên, khi nhiều trường không có đủ nhân lực chất lượng Mặc dù Nghị định 43 quy định quyền tự chủ trong tuyển dụng cho các đơn vị sự nghiệp công lập, nhưng hiệu trưởng vẫn phải tuân theo sự chỉ đạo chặt chẽ từ PGD&ĐT, khiến họ không thể quyết định tuyển dụng theo nhu cầu thực tế của trường Hệ quả là nhiều giáo viên không đủ năng lực được tuyển dụng, gây khó khăn trong việc bồi dưỡng và nâng cao chất lượng giảng dạy Do đó, cần có những giải pháp thiết thực để cải thiện công tác nhân sự tại các trường tiểu học.
2.3.2 Công tác qui hoạch đội ngũ giáo viên ể đánh giá thực trạng phát triển đội ngũ giáo viên các trường TH huyện ò ông Tây, chúng tôi tiến hành dùng phiếu trƣng cầu ý kiến để khảo sát, đối tượng khảo sát gồm 25 người là chuyên viên Phòng & Tvà hiệu trưởng các trường tiểu học
Theo khảo sát, công tác quy hoạch đội ngũ VTH tại các trường TH huyện Ông Tây còn nhiều vấn đề cần cải thiện Cụ thể, tiêu chí 1 và 2 đạt tỷ lệ cao lần lượt là 90,5% và 85,7% Tuy nhiên, các tiêu chí 3, 4, 5 và 6 lại chưa đạt yêu cầu, với tỷ lệ lần lượt là 28,6%, 38,1%, 33,3% và 42,9% Do đó, tính khả thi của công tác quy hoạch chưa được đánh giá cao.
Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Tân Phước, tỉnh Tiền Giang đã xây dựng quy hoạch đội ngũ giáo viên cho các trường tiểu học trên địa bàn, tuy nhiên quy hoạch này chưa đạt tính khả thi cao và thiếu tầm chiến lược Điều này đã dẫn đến tình trạng hụt hẫng và biến động trong việc quản lý giáo viên tiểu học của huyện trong thời gian qua.
2.3.3 Công tác đào tạo, bồi dƣỡng giáo viên
* Nội dung cần bồi dƣỡng cho giáo viên
Để nâng cao chất lượng giảng dạy, giáo viên cần được bồi dưỡng theo thứ tự ưu tiên như sau: đầu tiên là kỹ năng sư phạm, tiếp theo là kỹ năng giao tiếp, sau đó là phương pháp hỗ trợ học sinh cá biệt, tiếp tục với phương pháp kỷ luật tích cực cho học sinh cá biệt, sau cùng là kỹ năng tin học và ngoại ngữ.
Kết quả cho thấy giáo viên cần được bồi dưỡng kỹ năng sư phạm, bao gồm khả năng lập kế hoạch dạy học, soạn nội dung giảng dạy phù hợp, tổ chức các hoạt động giảng dạy hiệu quả, và quản lý hồ sơ Làm việc với học sinh, đặc biệt là những em chưa hoàn thiện về nhân cách, là một thách thức lớn Do đó, việc bồi dưỡng kỹ năng sư phạm là vô cùng cần thiết và hợp lý.
Trong chương trình giáo dục hiện nay, học sinh cần tự chiếm lĩnh tri thức thông qua việc rèn luyện kỹ năng dưới sự hướng dẫn của giáo viên Không gian học tập không chỉ giới hạn trong bốn bức tường mà còn mở rộng ra bên ngoài, tạo điều kiện cho học sinh phát triển kỹ năng giao tiếp hiệu quả.
Trong thời đại hiện nay, giáo viên cần nắm bắt thông tin nhanh chóng và sở hữu kỹ năng giao tiếp tốt để thực hiện hiệu quả công việc Đặc thù của giáo viên tiểu học là vừa giảng dạy vừa giáo dục, yêu cầu giao tiếp với nhiều đối tượng như lãnh đạo, đồng nghiệp, phụ huynh và đặc biệt là học sinh Việc ứng xử, sử dụng ngôn ngữ và xử lý tình huống bất ngờ không phải giáo viên nào cũng làm tốt Do đó, kỹ năng giao tiếp trở thành ưu tiên hàng đầu của giáo viên.
Phương pháp dạy học sinh cá biệt hiện nay được giáo viên ưu tiên bồi dưỡng, đặc biệt khi trẻ em được bảo vệ bởi nhiều quy định pháp luật Học sinh cá biệt có thể là những trẻ chưa ngoan, chậm phát triển, có hoàn cảnh gia đình đặc biệt như cha mẹ ly hôn, cha mẹ đi tù, hoặc mồ côi Việc giáo dục những em này trong lớp học hòa nhập là một thách thức lớn cho giáo viên Do đó, họ cần được trang bị những phương pháp giáo dục phù hợp để áp dụng hiệu quả trong giảng dạy.
* ánh giá hiệu quả nội dung bồi dƣỡng :
Kết quả khảo sát cho thấy trong 5 năm qua, huyện ò ông Tây đã thực hiện công tác bồi dưỡng một cách hiệu quả, đặc biệt trong các lĩnh vực bồi dưỡng chuyên đề và bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm.
Chính trị, ào tạo nâng chuẩn, ào tạo khác
Việc tổ chức các lớp bồi dưỡng và đào tạo nâng chuẩn cho giáo viên và cán bộ quản lý được đánh giá cao Các lớp đào tạo chuyên tu ngành Giáo dục Tiểu học được tổ chức ngay tại huyện, giúp giáo viên dễ dàng sắp xếp thời gian tham gia Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Tây cũng đã hỗ trợ một phần kinh phí cho các khóa đào tạo này Kết quả của việc nâng trình độ đã góp phần nâng chuẩn trong đánh giá giáo viên theo Chương trình Nâng cao Năng lực Giáo viên Tiểu học.
Ngành giáo dục huyện ò ông Tây đã chú trọng đến việc tổ chức bồi dưỡng thông qua các chuyên đề, với Trung tâm giáo dục thường xuyên phối hợp cùng tổ Phổ thông biên chế 22 trường Tiểu học thành 4 cụm chuyên môn Các cụm tự lên kế hoạch thực hiện chuyên đề và tham gia các chuyên đề cấp huyện do Trường bồi dưỡng tổ chức Đặc biệt, công tác bồi dưỡng tin học được quan tâm, với các lớp tập huấn thường xuyên giúp giáo viên tiếp cận công nghệ thông tin, như bồi dưỡng chương trình Tin học văn phòng và sử dụng phần mềm Microsoft PowerPoint, Mindjet MindManager Tuy nhiên, vẫn còn tình trạng giáo viên "học nhưng thiếu hành", dẫn đến số lượng giáo viên sử dụng thành thạo các phần mềm giáo dục còn hạn chế Dù vậy, sự tiến bộ trong việc áp dụng công nghệ thông tin của giáo viên tiểu học ở huyện ò ông Tây so với 10 năm trước đây là điều đáng ghi nhận.
* ánh giá hiệu quả nội dung bồi dƣỡng theo thâm niên công tác:
Khảo sát đánh giá hiệu quả công tác bồi dưỡng theo thâm niên công tác cho thấy rằng những người có thâm niên cao thường đánh giá cao nội dung "bồi dưỡng kỹ năng sư phạm" Ngược lại, các nội dung như "ngoại ngữ" và "tin học" lại nhận được mức độ đánh giá không cao.
Nội dung về “bồi dưỡng chuyên đề” cho thấy rằng người có thâm niên cao đánh giá hiệu quả thấp hơn so với người có thâm niên thấp Ngược lại, trong lĩnh vực “đào tạo khác”, những người có thâm niên cao lại cho rằng hiệu quả cao hơn so với những người có thâm niên thấp Các nội dung khác có mức độ tương đồng khá cao.
Đánh giá hiệu quả bồi dưỡng giữa cán bộ quản lý và giáo viên cho thấy không có sự khác biệt lớn về mức độ hài lòng, với giáo viên chỉ đánh giá thấp hơn khoảng 3% Điều này dễ hiểu vì giáo viên, những người trực tiếp giảng dạy, có cái nhìn thực tế hơn về công tác bồi dưỡng, từ đó nhận ra những nhu cầu đã và chưa được đáp ứng.
*Mức độ hiệu quả của công tác bồi dƣỡng giáo viên :