NỘI DUNG
Cơ sở lý luận nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trong công tác chấn chỉnh trật tự xã hội bao gồm các khái niệm cơ bản liên quan đến quản lý nhà nước, trật tự xã hội và các yếu tố tác động đến hiệu quả của công tác này Việc hiểu rõ các khái niệm này giúp xác định rõ mục tiêu và phương pháp thực hiện, từ đó nâng cao chất lượng quản lý và đảm bảo an ninh trật tự xã hội.
1.1.1 Khái niệm quản lý và quản lý nhà nước
Quá trình hình thành và phát triển xã hội loài người đã tạo ra nhu cầu quản lý, trở thành hoạt động phổ biến và yếu tố quan trọng cho sự phát triển xã hội Theo C.Mác, lao động xã hội quy mô lớn cần quản lý để phối hợp hoạt động cá nhân và thực hiện chức năng chung, khác với sự vận động độc lập của từng thành phần Ví dụ, một nhạc công tự điều khiển, nhưng một dàn nhạc cần có nhạc trưởng để chỉ huy.
Quản lý được hiểu là hành động có ý thức của người quản lý nhằm điều khiển và hướng dẫn các quá trình xã hội, hành vi và hoạt động của con người để đạt được mục tiêu đã đề ra, phù hợp với ý chí của nhà quản lý và các quy luật khách quan.
Quản lý được định nghĩa bởi Giáo sư Nguyễn Ngọc Quang là quá trình tác động có mục đích và kế hoạch của người quản lý đối với tập thể lao động Mục tiêu của quản lý là đạt được những kết quả dự kiến.
CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VIỆC NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI CÔNG TÁC CHẤN CHỈNH TRẬT TỰ XÃ HỘI
Một số khái niệm cơ bản
1.1.1 Khái niệm quản lý và quản lý nhà nước
Quá trình phát triển xã hội loài người đã tạo ra nhu cầu quản lý, trở thành yếu tố quan trọng cho sự phát triển Theo C.Mác, bất kỳ hoạt động lao động nào quy mô lớn đều cần quản lý để phối hợp các hoạt động cá nhân và thực hiện chức năng chung của toàn bộ hệ thống sản xuất Điều này tương tự như một dàn nhạc cần có nhạc trưởng để điều khiển, trong khi một nhạc công có thể tự điều chỉnh bản thân.
Quản lý là quá trình tác động có ý thức của người lãnh đạo nhằm chỉ huy, điều khiển và hướng dẫn các hoạt động xã hội và hành vi của con người Mục tiêu của quản lý là đạt được những kết quả mong muốn, phù hợp với ý chí của nhà quản lý và các quy luật khách quan.
Theo Giáo sư Nguyễn Ngọc Quang, quản lý được định nghĩa là hành động có mục đích và kế hoạch của người quản lý đối với tập thể lao động, nhằm đạt được các mục tiêu đã đề ra.
Quản lý, theo tác giả Trần Kiểm, là quá trình thực hiện các hoạt động nhằm đảm bảo hoàn thành công việc thông qua nỗ lực của người khác, đồng thời là sự phối hợp hiệu quả giữa các thành viên trong tổ chức Nó bao gồm tác động có mục đích và kế hoạch từ người quản lý đến tập thể lao động, nhằm đạt được các mục tiêu đã đề ra Quản lý còn liên quan đến việc huy động, phát huy, kết hợp và điều chỉnh các nguồn lực như nhân lực, vật lực và tài lực, chủ yếu từ nội lực của tổ chức, để đạt được hiệu quả cao nhất trong hoạt động của tổ chức.
Quản lý là quá trình tác động có tổ chức và có mục tiêu của người quản lý đến đối tượng và khách thể quản lý, nhằm khai thác hiệu quả các tiềm năng và cơ hội của tổ chức để đạt được mục tiêu đã đề ra, đặc biệt trong bối cảnh môi trường biến động.
Quản lý được hiểu là sự tác động của chủ thể lên đối tượng quản lý để đạt được mục tiêu đề ra Cách thức tác động này phụ thuộc vào nhiều góc độ khoa học, lĩnh vực khác nhau và phương pháp tiếp cận của người nghiên cứu.
Chức năng quản lý là hoạt động đặc biệt, giúp chủ thể quản lý tác động đến khách thể quản lý để đạt được mục tiêu cụ thể Nó gắn liền với sự phân công và hợp tác lao động trong quá trình làm việc Quản lý có bốn chức năng chính là kế hoạch hóa, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra, tất cả đều liên quan chặt chẽ với nhau.
- Đây là quá trình xác định các mục tiêu phát triển giáo dục và quy định những biện pháp tốt nhất để thực hiện mục tiêu
Khi thực hiện chức năng lập kế hoạch, người quản lý cần xác định chính xác các mục tiêu phát triển giáo dục và thiết lập những biện pháp khả thi, phù hợp với quan điểm và đường lối phát triển của đất nước trong từng giai đoạn.
Trong quản lý, chức năng kế hoạch đóng vai trò quan trọng nhất, định hướng cho tất cả các hoạt động và là nền tảng để huy động tối đa nguồn lực thực hiện mục tiêu Nó cũng là căn cứ để kiểm tra quá trình thực hiện mục tiêu và nhiệm vụ của tổ chức, đơn vị, cũng như từng cá nhân trong quá trình quản lý Chức năng tổ chức tiếp theo hỗ trợ việc triển khai các kế hoạch này.
Quá trình tổ chức và sắp xếp nguồn nhân lực là rất quan trọng để đảm bảo việc đạt được các mục tiêu đã đề ra một cách hiệu quả.
Chức năng tổ chức là yếu tố quan trọng thứ hai trong quản lý, giúp hiện thực hóa các mục tiêu của tổ chức Nó không chỉ tạo ra sức mạnh mới cho tổ chức, cơ quan hay đơn vị mà còn có thể nâng cao hiệu suất của cả hệ thống thông qua việc phân bổ nguồn nhân lực một cách khoa học và hợp lý Sức mạnh mới này có thể vượt trội hơn nhiều so với khả năng ban đầu của tổ chức, do đó vai trò của chức năng tổ chức được nhấn mạnh trong quá trình quản lý.
“hiệu ứng tổ chức” c) Chức năng chỉ đạo :
- Là quá trình tác động ảnh hưởng tới hành vi thái độ của những người khác nhằm đạt tới các mục tiêu với chất lƣợng cao
Chức năng chỉ đạo là một trong ba chức năng quan trọng trong quản lý, đóng vai trò thiết yếu cùng với chức năng tổ chức để hiện thực hóa các mục tiêu đề ra Nó liên quan đến việc điều hành và hướng dẫn các hoạt động nhằm đạt được mục tiêu với chất lượng và hiệu quả cao Chức năng này không chỉ giúp phát huy động lực trong việc thực hiện các mục tiêu quản lý mà còn góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả của các hoạt động.
- Là quá trình đánh giá và điều chỉnh nhằm đảm bảo cho các hoạt động đạt tới mục tiêu của tổ chức
Chức năng cuối cùng của chu trình quản lý là đánh giá hiệu quả thực hiện nhiệm vụ của mọi người, từ đó xác định mức độ hoàn thành công việc là tốt, vừa hay kém Ngoài ra, chức năng này còn giúp quản lý kiểm tra tính phù hợp của các quyết định với thực tế, từ đó điều chỉnh hoạt động và hỗ trợ các cá nhân, tập thể để đạt được các mục tiêu đã đề ra.
Chức năng kiểm tra đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp thông tin và hỗ trợ cá nhân cũng như đơn vị hoàn thành nhiệm vụ theo các mục tiêu và kế hoạch đã được xác định.
Quản lý là quá trình nhằm đạt được mục tiêu tổ chức thông qua các chức năng như lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra, diễn ra theo chu trình quản lý khép kín Để thực hiện hiệu quả chu trình này, thông tin đóng vai trò rất quan trọng, vì quản lý gắn liền với việc thu thập, xử lý và truyền đạt thông tin, là phương tiện thiết yếu trong hoạt động quản lý Mối quan hệ giữa các chức năng quản lý và vai trò của thông tin được thể hiện rõ qua sơ đồ 1.
Sơ đồ chu trình quản lý
1.1.1.2 Khái niệm quản lý nhà nước
Vai trò của quản lý nhà nước trong công tác chấn chỉnh trật tự xã hội
1.2.1 Vai trò của quản lý nhà nước đối với xã hội
Nhà nước là thiết chế quyền lực chính trị của một giai cấp, đại diện cho lợi ích chung của cộng đồng xã hội, với nhiệm vụ bảo vệ cuộc sống an toàn cho nhân dân và đảm bảo sự phát triển của xã hội Để đạt được mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng và văn minh, nhà nước cần quản lý xã hội theo trật tự và khuôn khổ pháp luật.
Quản lý nhà nước đối với xã hội là sự tác động liên tục và có định hướng của bộ máy nhà nước, nhằm thực hiện các chiến lược và mục tiêu đã đề ra, góp phần ổn định trật tự xã hội và phát triển theo định hướng của Đảng và Nhà nước Vai trò của nhà nước trong việc quản lý xã hội là rất quan trọng, thông qua các công cụ quản lý, chủ yếu là pháp luật, để duy trì và bảo đảm trật tự xã hội Nhà nước sử dụng các phương pháp và biện pháp thích hợp để giữ gìn độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, đồng thời đảm bảo cuộc sống an toàn và ổn định cho công dân, hướng tới mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng và văn minh.
1.2.2 Vai trò của quản lý nhà nước trong chấn chỉnh trật tự xã hội
1.2.2.1 Xuất phát yêu cầu xây dựng nền văn hóa và con người Việt Nam phát triển toàn diện, đảm bảo môi trường xã hội trong sạch, lành mạnh
Sau gần 20 năm thực hiện Nghị quyết Trung Ƣơng 5 khóa VIII, sự nghiệp xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đã có nhiều chuyển biến tích cực Tư duy lý luận về văn hóa được nâng cao, nhận thức của các cấp, ngành và toàn dân cũng được cải thiện Đời sống văn hóa phong phú hơn, nhiều giá trị văn hóa truyền thống được phát huy và các chuẩn mực văn hóa, đạo đức mới hình thành Các phong trào văn hóa đạt kết quả cụ thể, góp phần vào việc phát huy truyền thống văn hóa gia đình và cộng đồng Hoạt động văn hóa xã hội hóa ngày càng mở rộng, đóng góp quan trọng vào việc xây dựng các thiết chế văn hóa Công tác quản lý nhà nước về văn hóa được tăng cường, thể chế văn hóa từng bước hoàn thiện Đội ngũ làm công tác văn hóa có sự trưởng thành, quyền tự do sáng tạo của văn nghệ sĩ được tôn trọng, và giao lưu, hợp tác quốc tế về văn hóa có nhiều khởi sắc.
Mặc dù Việt Nam đã đạt nhiều thành tựu trong các lĩnh vực chính trị, kinh tế, quốc phòng và an ninh, nhưng thành tựu văn hóa vẫn chưa tương xứng và chưa đủ để xây dựng con người và môi trường văn hóa lành mạnh Tình trạng suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức và lối sống trong xã hội đang gia tăng, dẫn đến đời sống văn hóa tinh thần nghèo nàn và đơn điệu Môi trường văn hóa còn tồn tại nhiều yếu tố không lành mạnh, trái với thuần phong mỹ tục, cùng với sự gia tăng tệ nạn xã hội và tội phạm Do đó, việc xây dựng nền văn hóa và con người Việt Nam phát triển toàn diện, hướng đến chân - thiện - mỹ, thấm nhuần tinh thần dân tộc, nhân văn, dân chủ và khoa học là rất cần thiết Văn hóa cần trở thành nền tảng tinh thần vững chắc, là sức mạnh nội sinh quan trọng để đảm bảo sự phát triển bền vững và bảo vệ Tổ quốc, góp phần thực hiện mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng và văn minh.
Chăm lo xây dựng con người Việt Nam phát triển toàn diện, tập trung vào bồi dưỡng tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc, đạo đức và nhân cách Cần tạo chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức về tôn trọng pháp luật, giúp mọi người hiểu biết sâu sắc và tự hào về lịch sử, văn hóa dân tộc Hướng các hoạt động văn hóa, giáo dục và khoa học vào việc hình thành con người có thế giới quan khoa học, theo đuổi chân – thiện – mỹ Kết hợp xây dựng và rèn luyện đạo đức với thực hiện quyền con người và nghĩa vụ cơ bản của công dân Nâng cao trí lực và bồi dưỡng tri thức cho người Việt Nam, đáp ứng yêu cầu của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế Đúc kết và xây dựng hệ giá trị chuẩn cho con người Việt Nam trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế.
Xây dựng lối sống "Mỗi người vì mọi người, mọi người vì mỗi người" nhằm hình thành ý thức tự trọng và tự chủ, sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật, đồng thời bảo vệ môi trường Cần kết hợp hài hòa giữa tính tích cực cá nhân và xã hội, đề cao trách nhiệm với bản thân, gia đình và cộng đồng Khẳng định và tôn vinh những giá trị tốt đẹp, tích cực, đồng thời nhân rộng các giá trị nhân văn Cần đấu tranh phê phán và đẩy lùi cái xấu, cái ác, cũng như các quan điểm sai trái ảnh hưởng đến nền văn hóa và sự phát triển con người Cuối cùng, cần có giải pháp khắc phục những hạn chế trong cộng đồng người Việt Nam.
Chiến lược phát triển gia đình Việt Nam nhằm xây dựng môi trường nuôi dưỡng nhân cách văn hóa và giáo dục lối sống cho thế hệ trẻ Mục tiêu là phát huy giá trị truyền thống, tạo ra gia đình hạnh phúc, ấm no và văn minh Cần nhân rộng các mô hình gia đình văn hóa với ông bà, cha mẹ mẫu mực, con cháu hiếu thảo và tình đoàn kết giữa anh chị em Mỗi trường học cần trở thành trung tâm văn hóa giáo dục, rèn luyện phẩm chất và lý tưởng cho học sinh, đồng thời giáo dục truyền thống văn hóa cho thế hệ trẻ Cần xây dựng đời sống văn hóa tại cộng đồng và các đơn vị, đảm bảo tính dân chủ và văn minh, đồng thời thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở Nâng cao chất lượng các cuộc vận động văn hóa và phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa" là điều cần thiết để phát triển xã hội.
Gắn kết các hoạt động văn hóa với phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh, đồng thời thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới và đô thị văn minh Mục tiêu là thu hẹp khoảng cách hưởng thụ văn hóa giữa các vùng miền và giai tầng xã hội, bao gồm sự khác biệt giữa thành thị và nông thôn, cũng như giữa đồng bằng và miền núi Cần xây dựng và hoàn thiện các thiết chế văn hóa, đồng thời nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của chúng Tạo điều kiện cho nhân dân chủ động tổ chức các hoạt động văn hóa cộng đồng là điều cần thiết.
1.2.2.2 Xuất phát từ tình hình thực tiễn phòng, chống, bài trừ các tệ nạn xã hội
Tệ nạn xã hội là những hành vi vi phạm pháp luật nhưng chưa được coi là tội phạm, thể hiện những thói hư tật xấu trái với thuần phong mỹ tục và đạo đức dân tộc Những hành vi này không chỉ ảnh hưởng đến đời sống vật chất mà còn tác động tiêu cực đến tinh thần của nhân dân Tệ nạn xã hội có thể được hiểu là hiện tượng xã hội với những hành vi sai lệch chuẩn mực, phổ biến và gây ra hậu quả nghiêm trọng cho đời sống con người.
Tệ nạn xã hội được hiểu là những hành vi lệch chuẩn của cá nhân và nhóm xã hội, cần phải được loại bỏ Đây là một hiện tượng tiêu cực có khả năng lây lan nhanh chóng trong cộng đồng, với nhiều hình thức đa dạng và luôn biến đổi Tệ nạn xã hội gây ra những tác hại nghiêm trọng cho cộng đồng, ảnh hưởng đến các lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội và sức khỏe.
Tệ nạn xã hội đang làm suy giảm lối sống lành mạnh của thanh thiếu niên, dẫn đến sự buông thả và mất mát về văn hóa cũng như trí tuệ Những vấn đề như ma túy, mại dâm và cờ bạc không chỉ phá vỡ mối quan hệ gia đình mà còn gây ra thù hận, tang thương và cái chết, khiến nhiều gia đình tan vỡ Hơn nữa, tệ nạn xã hội còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến tương lai của giống nòi dân tộc.
Sự phát triển kinh tế và hội nhập đã giúp giới trẻ tiếp cận nhiều luồng văn hóa, nhưng cũng khiến không ít bạn trẻ sa vào những giá trị ảo, hờ hững với truyền thống Họ tìm kiếm niềm vui trong các cuộc chơi sa đọa, thường gắn liền với thuốc lắc, tình dục và sự cuồng loạn Những cơ sở kinh doanh dịch vụ nhạy cảm trở thành môi trường lý tưởng cho những cuộc vui này, khuyến khích sự sa ngã và dại dột của tuổi trẻ Tình trạng này đã tạo ra mối lo ngại lớn trong xã hội.
1.2.2.3 Xuất phát từ yêu cầu nâng cao vai trò, sức mạnh của nhà nước chuyên chính vô sản trong việc thực hiện các chức năng xã hội vốn có
Chức năng chính của chuyên chính vô sản là thực hiện dân chủ cho nhân dân và bảo vệ chế độ Theo chủ nghĩa Mác – Lênin, quá trình chuyển đổi từ xã hội tư bản sang xã hội cộng sản cần một thời kỳ cách mạng, trong đó chuyên chính vô sản là hình thức nhà nước cần thiết Cách mạng vô sản dựa trên liên minh công nông, với giai cấp công nhân giữ vai trò lãnh đạo thông qua đảng tiên phong Chuyên chính vô sản không chỉ là một hình thức tổ chức nhà nước mới mà còn là phương tiện xóa bỏ giai cấp, hướng tới xã hội không có giai cấp Mặc dù chuyên chính vô sản có nhiều hình thức khác nhau tùy thuộc vào điều kiện lịch sử, nhưng vẫn giữ vững quyền lực của giai cấp vô sản và nhân dân lao động.
Nhà nước xã hội chủ nghĩa, hay nhà nước chuyên chính vô sản, mang bản chất giai cấp công nhân, đại diện cho lợi ích của toàn thể nhân dân lao động và dân tộc Giai cấp công nhân không chỉ là một bộ phận của nhân dân lao động mà còn là biểu tượng cho phương thức sản xuất mới, hiện đại Do đó, nhà nước xã hội chủ nghĩa vừa thể hiện bản chất giai cấp công nhân, vừa mang tính nhân dân và tính dân tộc sâu sắc, tương tự như bản chất của nền dân chủ xã hội chủ nghĩa.
Chức năng giai cấp của nhà nước vô sản được thực hiện thông qua việc tổ chức và xây dựng xã hội mới, đồng thời sử dụng bạo lực để đối phó với sự phản kháng của kẻ thù giai cấp Các Mác nhấn mạnh rằng giai cấp vô sản cần công cụ bạo lực để bảo vệ thành quả cách mạng, vì giai cấp tư sản không ngần ngại sử dụng biện pháp cứng rắn để khôi phục trật tự tư bản V.I Lênin tiếp tục phát triển lý luận về chuyên chính vô sản, nhấn mạnh sự cần thiết của cưỡng bức để chuyển đổi từ chủ nghĩa tư bản sang chủ nghĩa xã hội, đặc biệt trong bối cảnh có sự chống đối mạnh mẽ dẫn đến nội chiến từ lực lượng phản cách mạng.
Mục đích của quản lý Nhà nước về chấn chỉnh trật tự xã hội
Quản lý nhà nước về chấn chỉnh trật tự xã hội là một phần quan trọng trong việc đảm bảo an ninh và trật tự, với mục tiêu chính là bảo vệ an toàn cho các cơ quan nhà nước và tổ chức, duy trì trật tự pháp luật, và đấu tranh chống tội phạm cũng như các vi phạm pháp luật Công tác này nhằm giữ gìn sự bình yên và kỷ cương trong xã hội, góp phần thực hiện các nhiệm vụ chung mà Đại hội lần thứ XI Đảng Cộng sản Việt Nam đã khẳng định.
Mục tiêu quốc phòng, an ninh là bảo vệ độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, giữ vững chủ quyền biển đảo và biên giới, đồng thời bảo vệ Đảng, Nhà nước và nhân dân Cần chủ động ngăn chặn các âm mưu chống phá từ các thế lực thù địch và ứng phó với các mối đe dọa an ninh phi truyền thống Tăng cường tuyên truyền, giáo dục tinh thần yêu nước và trách nhiệm bảo vệ lợi ích quốc gia, giúp mọi người nhận thức rõ các thách thức như chiến tranh công nghệ cao, tranh chấp chủ quyền, bạo loạn chính trị và tội phạm xuyên quốc gia Củng cố sức mạnh quốc phòng, an ninh và xây dựng khu vực phòng thủ vững mạnh, với sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nghị quyết của Đảng sẽ định hướng cho công tác quản lý nhà nước trong bảo đảm trật tự xã hội hiện nay.
Trong các lĩnh vực chính của đời sống, công tác quản lý nhà nước về việc chấn chỉnh trật tự xã hội hiện nay nhằm mục đích đảm bảo an ninh, ổn định xã hội và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.
Đảng Cộng sản Việt Nam giữ vai trò lãnh đạo vững chắc, đảm bảo sự ổn định của chế độ chính trị xã hội chủ nghĩa và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực trật tự an toàn xã hội.
Để đảm bảo sự ổn định và phát triển bền vững trong các thành phần kinh tế - xã hội theo định hướng xã hội chủ nghĩa, cần tăng cường công tác phòng ngừa, ngăn chặn và đấu tranh với các hoạt động tội phạm cũng như những vi phạm pháp luật trong lĩnh vực kinh tế.
Bảo vệ chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh là nhiệm vụ quan trọng, đồng thời cần giữ gìn các giá trị truyền thống và bản sắc dân tộc Việc phát hiện kịp thời các hoạt động tội phạm, tệ nạn xã hội và vi phạm pháp luật là cần thiết, từ đó đưa ra các biện pháp phòng ngừa và đấu tranh hiệu quả.
Đối ngoại Việt Nam đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện chính sách độc lập, tự chủ, đa phương hóa và đa dạng hóa của Đảng, từ đó góp phần củng cố và nâng cao vị thế của đất nước trên trường quốc tế.
Để đảm bảo an ninh quốc phòng, cần xây dựng nền an ninh nhân dân vững chắc, kết hợp với quốc phòng toàn dân Cần phát triển lực lượng Công an nhân dân và Quân đội nhân dân theo hướng chính quy, tinh nhuệ và hiện đại Đồng thời, cần chủ động chống lại các âm mưu của các thế lực thù địch nhằm phi chính trị hóa và chia rẽ lực lượng vũ trang.
Nội dung quản lý nhà nước về chấn chỉnh trật tự xã hội
1.4.1 Quản lý nhà nước về đấu tranh phòng, chống tội phạm Đấu tranh phòng, chống tội phạm là việc tiến hành các biện pháp loại trừ nguyên nhân, điều kiện của tội phạm; phát hiện để ngăn chặn kịp thời các hành vi phạm tội, hạn chế đến mức thấp nhất hậu quả, tác hại do tội phạm gây ra cho xã hội; điều tra khám phá tội phạm và người phạm tội để đưa ra xử lý trước pháp luật đảm bảo đúng người, đúng tội; giáo dục, cải tạo người phạm tội giúp họ nhận thức được lỗi lầm và cố gắng cải tạo tốt, có thể tái hòa nhập cộng đồng xã hội, trở thành người lương thiện, sống có ích cho xã hội
1.4.2 Quản lý hành chính về trật tự xã hội
Quản lý hành chính về trật tự xã hội là hoạt động thực thi và điều hành của các cơ quan nhà nước cùng tổ chức xã hội được ủy quyền, chủ yếu dựa vào pháp luật và các phương tiện khác để thực hiện nhiệm vụ quản lý trật tự xã hội của nhà nước.
Quản lý hành chính nhà nước về trật tự xã hội bao gồm nhiều lĩnh vực quan trọng như cấp phát và quản lý giấy chứng minh nhân dân, quản lý công tác đăng ký và hộ khẩu, kiểm soát vũ khí và vật liệu nổ, quản lý các ngành nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự, cũng như quản lý các dịch vụ bảo vệ.
1.4.3 Quản lý nhà nước về giữ gìn trật tự nơi công cộng
Trật tự công cộng là trạng thái xã hội được hình thành và điều chỉnh bởi các quy tắc nhất định mà mọi người cần tuân thủ ở những nơi công cộng Nó bao gồm các quy định về trật tự, yên tĩnh, vệ sinh, và nếp sống văn minh, đồng thời yêu cầu sự tuân thủ pháp luật và phong tục tập quán Việc giữ gìn trật tự nơi công cộng không chỉ đảm bảo sự yên tĩnh và vệ sinh chung mà còn duy trì nếp sống văn minh, tạo điều kiện cho sự tôn trọng lẫn nhau trong lao động, sinh hoạt và nghỉ ngơi của mọi người.
1.4.4 Quản lý nhà nước về phòng cháy, chữa cháy Đây là biện pháp quản lý hành chính của nhà nước được thực hiện thông qua việc điều hành và chấp hành của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền trên cơ sở Luật Phòng cháy và chữa cháy nhằm bảo đảm an toàn về phòng cháy, chữa cháy, góp phần đảm bảo an ninh, trật tự Nội dung quản lý nhà nước về phòng cháy, chữa cháy bao gồm : ban hành và tổ chức thực hiện các văn bản pháp luật về phòng cháy, chữa cháy; tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật về phòng cháy, chữa cháy; tổ chức kiểm tra, hướng dẫn việc chấp hành các qui định an toàn về cháy, nổ trong các cơ quan, tổ chức, khu dân cƣ; tham gia thẩm tra, xét duyệt luận chứng kỹ thuật, thỏa thuận thiết kế và thiết bị trước khi thi công công trình, giải quyết, xử lý các vi phạm về an toàn cháy, nổ
Lực lượng công an đang tích cực tuyên truyền để mọi cá nhân, tổ chức nắm rõ quyền và nghĩa vụ trong công tác phòng cháy, chữa cháy, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chấp hành nghiêm chỉnh các quy định liên quan Việc kiểm tra định kỳ các quy định an toàn phòng cháy, chữa cháy tại cơ quan, xí nghiệp và hộ gia đình là cần thiết Ngoài ra, cần kịp thời xác định nguyên nhân và điều kiện gây ra cháy để triển khai các biện pháp phòng ngừa và tổ chức cứu chữa hiệu quả khi sự cố xảy ra.
1.4.5 Quản lý Nhà nước về đảm bảo trật tự an toàn, giao thông
Trật tự an toàn giao thông là trạng thái xã hội được điều chỉnh bởi các quy phạm pháp luật, nhằm đảm bảo hoạt động giao thông thông suốt, an toàn và hạn chế tai nạn Đảm bảo trật tự an toàn giao thông không chỉ là nhiệm vụ của các lực lượng chức năng mà còn là trách nhiệm của mọi người tham gia giao thông, thông qua việc nắm vững và tuân thủ luật giao thông Mọi hành vi vi phạm pháp luật cần được xử lý nghiêm khắc Đồng thời, cơ quan chức năng và nhân dân cần phát hiện kịp thời những thiếu sót trong quản lý và đề xuất biện pháp khắc phục tình trạng tai nạn giao thông.
Quản lý nhà nước về trật tự an toàn giao thông là hệ thống biện pháp do các cơ quan nhà nước thực hiện theo quy định pháp luật, với sự tham gia của tổ chức xã hội và công dân Mục tiêu là đảm bảo hoạt động giao thông ổn định, trật tự, thông suốt và an toàn, đồng thời phòng ngừa và đấu tranh chống tội phạm cùng các hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực giao thông vận tải, bảo vệ quyền lợi của công dân khi tham gia giao thông.
1.4.6 Quản lý nhà nước về phòng chống ma túy và bài trừ các loại tệ nạn xã hội
Tệ nạn xã hội là những hành vi sai lệch chuẩn mực xã hội, phổ biến trong cộng đồng, vi phạm nguyên tắc lối sống, văn hóa, đạo đức và thuần phong mỹ tục Những hành vi này không chỉ ảnh hưởng xấu đến đạo đức mà còn gây ra hậu quả nghiêm trọng trong đời sống cộng đồng, bao gồm cả các vi phạm được quy định trong pháp luật.
Tệ nạn xã hội, bao gồm mại dâm, nghiện ma túy, cờ bạc và mê tín dị đoan, là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng phạm tội và ảnh hưởng đến trật tự an toàn xã hội Việc phòng, chống tệ nạn xã hội là nhiệm vụ chung của toàn xã hội, cần được thực hiện thường xuyên và liên tục thông qua các biện pháp đồng bộ, tích cực, kiên quyết và triệt để.
An ninh quốc gia và trật tự an toàn xã hội là nền tảng cho sự ổn định và phát triển bền vững của đất nước, bảo vệ trước các mối đe dọa từ các thế lực thù địch Đảm bảo an toàn xã hội không chỉ tạo ra môi trường sống yên ổn mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống cho mọi người Đây là lĩnh vực được quần chúng quan tâm và sẵn sàng tham gia Cách mạng là sự nghiệp của quần chúng, do đó, giữ gìn trật tự an toàn xã hội là nhiệm vụ chung của toàn Đảng và toàn dân, trong đó lực lượng Công an nhân dân đóng vai trò nòng cốt.
An ninh quốc gia và trật tự an toàn xã hội ngày càng trở nên quan trọng trong bối cảnh tình hình chính trị và kinh tế thế giới phức tạp Những khó khăn trong nước, do tác động từ bên ngoài và các tồn tại từ trước, đã ảnh hưởng tiêu cực đến sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Xã hội chủ nghĩa Tình hình tội phạm và tệ nạn xã hội cũng diễn biến phức tạp, với nhiều lĩnh vực có chiều hướng gia tăng, gây lo ngại trong xã hội Do đó, cần nâng cao nhận thức về vai trò và ý nghĩa của việc duy trì trật tự xã hội, góp phần bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, cũng như bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ Xã hội chủ nghĩa.
THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI CÔNG TÁC CHẤN CHỈNH TRẬT TỰ XÃ HỘI TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN 1, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
Khái quát về đặc điểm tự nhiên, kinh tế, văn hóa, xã hội, hệ thống chính trị Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh
2.1.1 Đặc điểm tự nhiên, kinh tế, xã hội
Quận 1 ở vị trí trung tâm Thành phố Hồ Chí Minh, diện tích 7.721,1 km 2 , dân số 186.345 người Cơ cấu hành chính : Có 10 phường, 66 khu phố, 914 tổ dân phố Phía bắc giáp Quận Bình Thạnh, Quận Phú Nhuận, lấy rạch Thị Nghè làm ranh giới và giáp Quận 3, lấy đường Hai Bà Trưng và Nguyễn Thị Minh Khai làm ranh giới Phía đông giáp Quận 2, lấy sông Sài Gòn làm ranh giới Phía tây giáp Quận 5 Quận 10, lấy đường Nguyễn Văn Cừ làm ranh giới Phía nam giáp Quận 4, lấy rạch Bến Nghé làm ranh giới
2.1.1.2 Đặc điểm kinh tế - xã hội
Kinh tế Quận 1 đang chuyển dịch mạnh mẽ sang lĩnh vực thương mại dịch vụ, với tỷ lệ chiếm tới 89,88% vào năm 2012 Hiện tại, khu vực này có khoảng 18.000 hộ kinh doanh, 8.900 doanh nghiệp, 20 hợp tác xã, 45 công ty chứng khoán, 5 công ty tài chính, 327 cơ sở kinh doanh vàng bạc, đá quý, và 148 ngân hàng Quận 1 cũng sở hữu 14 siêu thị, 13 trung tâm thương mại và 69 cửa hàng tiện lợi Đặc biệt, các cơ sở kinh doanh dịch vụ văn hóa chiếm khoảng 30% tổng số doanh nghiệp và hộ kinh doanh, cho thấy sự phát triển đa dạng và phong phú của nền kinh tế địa phương.
Quận 1 tạo mọi điều kiện để phát triển các thành phần kinh tế, tổ chức các cuộc gặp gỡ, đối thoại doanh nghiệp để giải quyết những khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp, tạo mối quan hệ gắn bó giữa Đảng, chính quyền với dân và doanh nghiệp Hằng năm tổ chức khen thưởng, biểu dương những cá nhân và doanh nghiệp kinh doanh có hiệu quả, đóng góp lớn cho ngân sách nhà nước, qua đó vận động các doanh nghiệp cùng với Đảng và chính quyền tham gia công tác xã hội, chăm lo đời sống nhân dân Các hoạt động kinh tế tiếp tục tăng trưởng bền vững, thu ngân sách năm 2013 đạt hơn 5.000 tỷ đồng
Quận 1, với 49.612 hộ và dân số 186.345 người, là khu vực đa dạng về tôn giáo và dân tộc, trong đó dân tộc Kinh chiếm 89,6% với 166.742 người Là trung tâm đô thị, Quận 1 thu hút đông đảo người dân từ khắp nơi đến sinh sống và làm việc, đồng thời đón hơn 4 triệu lượt khách du lịch quốc tế mỗi năm đến tham quan và mua sắm.
Quận 1 không chỉ nổi bật với thành tựu kinh tế mà còn tự hào về bề dày lịch sử và văn hóa, thể hiện qua các di tích và công trình kiến trúc đặc sắc Nơi đây có 01 di tích cấp Quốc gia đặc biệt (Dinh Thống Nhất), 07 di tích cấp quốc gia, 03 di tích cấp thành phố và 33 công trình tiêu biểu đang được đề nghị bảo tồn Hệ thống văn hóa tại Quận 1 được nâng cao với các công trình nổi bật như Nhà hát Thành phố và các sân khấu kịch, đồng thời quận cũng đầu tư phát triển thêm các điểm sinh hoạt văn hóa như Nhà hát Bến Thành và Nhà thiếu nhi Bên cạnh đó, quận tập trung nhiều giải pháp nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống và an sinh xã hội cho người dân.
2.1.2 Hệ thống chính trị Đảng bộ Quận 1 hiện có 52 tổ chức cơ sở đảng với 7.298 đảng viên, trong đó có
01 đảng bộ doanh nghiệp với 41 chi bộ và 458 đảng viên; bộ máy chính quyền quận có
Quận có 12 phòng ban, 01 đội quản lý trật tự đô thị, 55 đơn vị sự nghiệp, các chợ và 10 phường với hơn 5.000 cán bộ công chức, viên chức Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cùng các tổ chức thành viên với 111.622 hội viên, đoàn viên cũng hoạt động tích cực Ngoài ra, quận còn có nhiều tổ chức xã hội và nghề nghiệp như Hội luật gia, Hội doanh nghiệp, Hội khuyến học, tham gia thực hiện nhiệm vụ chính trị và phục vụ nhân dân.
Công tác xây dựng Đảng, chính quyền và các tổ chức quần chúng tại Quận 1 được kiện toàn thường xuyên, với sự tập trung vào quy hoạch đào tạo và bồi dưỡng cán bộ Đặc biệt, việc bồi dưỡng đội ngũ cán bộ tuyên giáo, báo cáo viên và tuyên truyền viên cấp quận và cơ sở đã nhận được sự quan tâm chấn chỉnh trong những năm gần đây Điều này tạo điều kiện thuận lợi để nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức Đảng và đảng viên, góp phần đấu tranh phòng chống các biểu hiện lệch lạc về chính trị tư tưởng và các hiện tượng tiêu cực xã hội khác.
Các yếu tố về vị trí địa lý, kinh tế, chính trị, văn hóa và xã hội đã ảnh hưởng đáng kể đến hiệu quả tuyên truyền phòng chống tệ nạn xã hội tại các cơ sở kinh doanh dịch vụ văn hóa ở Quận 1 Sự tác động này thể hiện qua nhiều vấn đề khác nhau.
Quận 1, trung tâm đô thị và du lịch, là điểm nhấn kinh tế phát triển, kết nối văn hóa xã hội của cả nước Khu vực này có khả năng tiếp cận nguồn nhân lực và tài lực dồi dào để thúc đẩy sự phát triển Tuy nhiên, Quận 1 cũng phải đối mặt với thách thức về an ninh chính trị và trật tự xã hội, trong đó công tác phòng chống tội phạm và tệ nạn xã hội là nhiệm vụ quan trọng và thường xuyên.
Đời sống vật chất và tinh thần của người dân Quận 1 đang dần được cải thiện, tạo điều kiện tiếp thu nhiều giá trị văn hóa và hoạt động giải trí hiện đại Tuy nhiên, sự phát triển này cũng kéo theo nguy cơ bị ảnh hưởng bởi các hiện tượng tiêu cực và văn hóa lai căng từ nước ngoài, đặc biệt là đối với giới trẻ Những yếu tố này vừa là cơ hội vừa là thách thức cho công tác quản lý nhà nước trong việc duy trì trật tự xã hội tại khu vực này.
Tình hình môi trường xã hội và trật tự xã hội tại Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh những năm qua
2.2.1 Tình hình môi trường xã hội
Quận 1 là quận trung tâm của Thành phố Hồ Chí Minh Các cơ quan chính quyền, các Lãnh sự quán các nước và các tòa nhà cao tầng đều tập trung tại quận này Quận 1 được xem là nơi sầm uất và có mức sống cao nhất của thành phố về mọi phương diện Đường Đồng Khởi và Đại lộ Nguyễn Huệ là những khu phố thương mại chính của quận
Quận 1 của thành phố Hồ Chí Minh nổi bật với nhiều công trình kiến trúc lịch sử như Nhà hát Lớn, Nhà thờ Đức Bà, và Bưu điện trung tâm, cùng với các tòa nhà hiện đại như Bitexco Financial Tower Đây là trung tâm thương mại sầm uất nhất, tập trung các khu mua sắm lớn và các khách sạn năm sao Quận 1 cũng sở hữu nhiều công viên lớn như Tao Đàn và Thảo Cầm Viên, cùng với Viện bảo tàng thành phố và Đài phát thanh Kiến trúc cổ xưa do Pháp và Mỹ để lại, đặc biệt là Nhà thờ Đức Bà, đã trở thành biểu tượng văn hóa và lịch sử của khu vực.
Quận 1 có phong cách ẩm thực rất đa dạng và phong phú, là nơi tập trung đặc biệt của các nhà hàng món ăn Việt Nam, Châu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Thái Lan, Trung Hoa, sang trọng, hào nhoáng Đường Lê Thánh Tôn là thiên đường ẩm thực đậm nét phong cách Nhật Bản, khu vực Nguyễn Huệ và Mạc Thị Bưởi là khu phố món Châu Âu, khu vực Tân Định là địa điểm của các món ăn Việt Nam, khu vực Trần Hƣng Đạo giáp Quận 5 là địa bàn của các quán ăn Trung Hoa, khu vực Phố Tây Phạm Ngũ Lão (còn gọi là khu Liên hiệp quốc) tập trung rất đa dạng ẩm thực các nước Á Âu để phục vụ khách nước ngoài,
2.2.2 Tình hình trật tự xã hội
Trong những năm gần đây, quận trọng điểm của Thành phố Hồ Chí Minh đã chứng kiến sự đô thị hóa nhanh chóng và sự phát triển mạnh mẽ về kinh tế, văn hóa, dẫn đến tình hình tội phạm hình sự và tệ nạn xã hội diễn biến phức tạp Đáng lo ngại là xu hướng gia tăng tội phạm bạo lực với những thủ đoạn chuyên nghiệp, cùng với các tệ nạn xã hội như cờ bạc, mại dâm và ma túy ngày càng tinh vi và được che giấu dưới nhiều hình thức khác nhau Ngoài ra, một số đối tượng ngoại tỉnh đã trà trộn vào khu vực để hoạt động phạm pháp hoặc trốn tránh sự truy nã Việc quản lý và kiểm soát những đối tượng này gặp nhiều khó khăn, đặt ra thách thức cho công tác phòng chống tội phạm.
Quận 1, với tốc độ đô thị hóa cao, hiện đang chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ của nhiều khu đô thị mới, hiện đại, làm thay đổi diện mạo của khu vực theo hướng văn minh Tuy nhiên, sự gia tăng các tòa nhà cao tầng cũng đặt ra những thách thức mới cho công tác quản lý nhà nước, đặc biệt trong lĩnh vực phòng chống cháy nổ, quản lý nhân hộ khẩu và các vấn đề liên quan đến tệ nạn xã hội.
Nhờ điều kiện tự nhiên thuận lợi và sự phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa trong những năm gần đây, dân số quận đã tăng nhanh, chủ yếu do người từ nơi khác đến làm ăn và sinh sống Đặc biệt, quận đã xuất hiện nhiều cư dân mới.
Cư dân quốc tế, bao gồm những người nước ngoài thuê căn hộ để sinh sống và làm việc, đang gia tăng đáng kể Điều này yêu cầu quản lý nhân khẩu người nước ngoài tại quận cần được chú trọng hơn bao giờ hết Đặc biệt, tình trạng tệ nạn xã hội tại một số cơ sở dịch vụ văn hóa đang diễn ra phức tạp, với các hình thức đối phó tinh vi liên quan đến ma túy và mại dâm.
Sự phát triển nhu cầu không lành mạnh trong giới thanh niên và những người có khả năng tài chính đã tạo điều kiện cho các dịch vụ như vũ trường, quán karaoke, cà phê – bar, và massage hoạt động một cách biến tướng Đối tượng chính của các dịch vụ này là những người giàu có tìm kiếm thú vui không lành mạnh, cùng với một bộ phận thanh niên thiếu quản lý và thích thể hiện bản thân Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh, nổi tiếng với các hoạt động giải trí, đã chứng kiến sự tác động mạnh mẽ của kinh tế thị trường đến các dịch vụ “nhạy cảm”, dẫn đến sự gia tăng của tệ nạn xã hội như ma túy và mại dâm Sự tham gia của khu vực nhà nước trong lĩnh vực này cũng góp phần làm trầm trọng thêm tình hình Các dịch vụ như vũ trường và karaoke thường gắn liền với các khách sạn lớn thuộc doanh nghiệp nhà nước, gây ra nhiều vấn đề tiêu cực Điều này đặt ra thách thức cho lãnh đạo Quận 1 và lực lượng công an trong việc tăng cường quản lý nhà nước, nhằm phát hiện và xử lý kịp thời các biểu hiện bất ổn về an ninh trật tự, ngăn ngừa các vụ việc phức tạp có thể xảy ra.
Trong những năm gần đây, việc quản lý các cơ sở kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự, đặc biệt là karaoke, internet, khách sạn, nhà nghỉ, và dịch vụ massage, gặp nhiều bất cập Bên cạnh đó, tình trạng trật tự an toàn giao thông, đô thị và vệ sinh môi trường trên địa bàn quận vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế Hạ tầng kỹ thuật đô thị và tổ chức giao thông chưa đồng bộ, cùng với việc nhiều dự án xây dựng đang diễn ra, đã dẫn đến ý thức chấp hành pháp luật và các quy định về trật tự an toàn giao thông của một bộ phận người dân còn thấp Hệ quả là tình trạng lấn chiếm vỉa hè, gây mất cảnh quan đô thị và ảnh hưởng đến vệ sinh môi trường, vẫn diễn ra phổ biến và thường xuyên tái diễn.
Tình hình an toàn cháy nổ tại quận đang rất đáng lo ngại, với nguy cơ xảy ra cháy nổ bất cứ lúc nào Các địa điểm tiềm ẩn rủi ro cao bao gồm khu chợ xe máy, các chung cư cao tầng cũ, khu vực đình chùa, cũng như các cơ sở kinh doanh dịch vụ và khí đốt.
Thực trạng quản lý nhà nước trong công tác chấn chỉnh trật tự xã hội tại Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh
2.3.1 Tình hình kinh doanh dịch vụ và tổ chức bộ máy quản lý nhà nước thực hiện công tác kiểm tra liên ngành Văn hóa – Xã hội trên địa bàn Quận 1
2.3.1.1 Tình hình kinh doanh dịch vụ trên địa bàn
Bảng 2.1 Bảng thống kê tình hình kinh doanh dịch vụ trên địa bàn Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh (nguồn điều tra của tác giả)
TT Loại hình kinh doanh Số lƣợng cơ sở Ghi chú
3 Cơ sở lưu trú du lịch 383
4 Cơ sở kinh doanh massage 309
7 Hoạt động phòng thu âm ghi âm trên nền nhạc
Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh hiện có 7.040.000 cơ sở kinh doanh dịch vụ, bao gồm 03 vũ trường, 21 karaoke, 383 cơ sở lưu trú, 309 massage, 87 băng đĩa, 24 phòng thu âm, 413 internet, 429 hớt tóc gội đầu và 5.371 nhà hàng Đây là quận có số lượng cơ sở kinh doanh dịch vụ lớn nhất thành phố, đóng góp đáng kể vào ngân sách quận Tuy nhiên, sự phát triển này cũng kéo theo những tác động tiêu cực từ các cơ sở kinh doanh trá hình, gây ra phức tạp về an ninh và trật tự xã hội, gia tăng tệ nạn Do đó, cần có sự can thiệp mạnh mẽ từ các tổ chức chính trị xã hội và lực lượng quản lý nhà nước để đảm bảo môi trường xã hội ổn định.
2.3.1.2 Tình hình ban hành và tổ chức thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật trên lĩnh vực văn hóa – xã hội
Trong thời gian gần đây, các cấp ủy đảng và chính quyền từ quận đến phường đã nhận thức rõ tầm quan trọng của việc phòng chống tệ nạn xã hội Đây không chỉ là một chủ trương cấp bách trong bối cảnh hiện tại mà còn mang ý nghĩa lâu dài cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ cộng đồng.
Tổ quốc cần tích cực triển khai thực hiện các chỉ thị quan trọng về phòng, chống ma túy và mại dâm, bao gồm Chỉ thị số 21–CT/TW và Chỉ thị số 22/CT–TTg Quận đã chú trọng vào việc đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền và phổ biến chính sách, pháp luật liên quan Đồng thời, cần nêu gương những mô hình tốt và phê phán những địa phương có tình trạng tệ nạn gia tăng Việc đổi mới hình thức và nội dung tuyên truyền cũng rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả tiếp cận đến các đối tượng cần thiết.
Quận đã triển khai nhiều văn bản và kế hoạch về kiểm tra, xử lý các khu vực kinh doanh có dấu hiệu tệ nạn xã hội, nhằm tăng cường đánh giá và xử lý nghiêm các vi phạm Đồng thời, quận cũng thực hiện các giải pháp an sinh xã hội để hỗ trợ người có nguy cơ lây nhiễm trong cộng đồng Đặc biệt, Kế hoạch số 12/KH–UBND ngày 19/01/2012 của Ủy ban nhân dân Quận 1 đã được xây dựng và triển khai nhằm phòng chống tệ nạn xã hội trong các cơ sở kinh doanh dịch vụ văn hóa.
Từ năm 2012 đến 2015, đã xác định rõ số lượng và danh sách các cơ sở tiềm ẩn tệ nạn xã hội cần được chuyển hóa, đồng thời cung cấp thông tin về các cơ sở này cho hệ thống Ủy ban Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức đoàn thể để giám sát tình hình hoạt động.
Các cấp ủy đảng và chính quyền đã tăng cường kiểm tra, giám sát công tác tuyên truyền phòng chống tệ nạn xã hội, gắn kết với nhiệm vụ chính trị và các chương trình lớn của Quận Công tác sơ kết, tổng kết hàng quý và hàng năm được thực hiện nghiêm túc, trong đó chế độ báo cáo hàng ngày và giao ban hàng tuần của Ban chỉ đạo phòng chống tội phạm và tệ nạn xã hội đã giúp kiểm soát tình hình hoạt động của các cơ sở dịch vụ văn hóa nhạy cảm, ngăn chặn những bức xúc trong cộng đồng.
2.3.1.3 Về tổ chức bộ máy quản lý nhà nước thực hiện công tác kiểm tra liên ngành văn hóa – xã hội Để góp phần đảm bảo trật tự, an toàn xã hội, Ủy ban nhân dân Quận 1 đã ban hành quy chế tổ chức và hoạt động của Đội Kiểm tra liên ngành Văn hóa - Xã hội Đội Kiểm tra liên ngành Văn hóa – Xã hội là lực lƣợng hoạt động theo chế độ kiêm nhiệm, đƣợc thành lập theo qui định của pháp luật, trên cơ sở phối hợp các ngành Văn hóa và Thông tin, Lao động – Thương binh và Xã hội, Công an, Kinh tế, Y tế, Quản lý thị trường và các phòng, ban có liên quan để phòng, ngừa, đấu tranh, ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật trong các hoạt động văn hóa, dịch vụ văn hóa và phòng, chống tệ nạn xã hội, nhằm thiết lập trật tự kỷ cương, pháp luật, bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của các tổ chức và công dân, nâng cao hiệu lực quản lý Nhà nước Đội Kiểm tra liên ngành Văn hóa – Xã hội quận có trách nhiệm chủ động kiểm tra và phối hợp với các ngành, các cấp có liên quan, trong việc kiểm tra các hoạt động văn hóa, dịch vụ văn hóa, phòng, chống tệ nạn mại dâm, ma túy, đánh bạc và các hành vi vi phạm hành chính khác trong lĩnh vực kinh doanh dịch vụ văn hóa và phòng, chống tệ nạn xã hội, có chức năng kiểm tra, phát hiện và xác lập hồ sơ vi phạm pháp luật, đề xuất xử lý kịp thời trong các hoạt động văn hóa; dịch vụ văn hóa và phòng, chống tệ nạn xã hội Đội Kiểm tra liên ngành Văn hóa – Xã hội quận 1 gồm : 01 Đội Trưởng, 02 Phó Đội Trưởng do ngành Văn hóa và Thông tin quận đề xuất và hoạt động dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận Các thành viên trong Đội do các ngành và các phòng, ban thuộc quận cử ra, mỗi đơn vị cử ít nhất từ 01 đến 02 người (gồm : Phòng Lao động – Thương binh và Xã hội, Phòng Văn hóa và Thông tin, Phòng Nội vụ, Công an quận, Phòng Y tế, Phòng Kinh tế, Phòng Tư pháp, Quản lý thị trường 1B và cán bộ chuyên trách phòng, chống tệ nạn xã hội quận) Đội Kiểm tra liên ngành Văn hóa – Xã hội quận làm việc theo cơ chế phối hợp do Trưởng đoàn điều hành mọi hoạt động chung của Đoàn và chịu trách nhiệm trước Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận Đội Trưởng có trách nhiệm thông báo cho các thành viên tham gia Đội lịch công tác trước 03 – 05 giờ đồng hồ hoặc đột xuất (khi cần thiết) và nhận xét định kỳ 06 tháng, 01 năm về kết quả công tác của từng thành viên Phó Đội Trưởng có trách nhiệm giúp Đội Trưởng thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của Quy chế này và thực hiện nhiệm vụ theo sự phân công của Đội Trưởng Các thành viên trong Đội chịu trách nhiệm trước Đội Trưởng hoặc Phó Đội Trưởng về những công việc đã đƣợc phân công theo chức năng, nhiệm vụ của ngành mình đang công tác Trong những năm qua, dưới sự chỉ đạo, lãnh đạo của Ủy ban nhân dân Quận 1, Đội kiểm tra liên ngành Văn hóa – Xã hội Quận 1 đã thực hiện tốt nhiệm vụ đề ra, góp phần đảm bảo trật tự , an toàn xã hội trên địa bàn quận
2.3.2 Về công tác kiểm tra phòng, chống tệ nạn xã hội
Bảng 2.2 Bảng tổng hợp số đợt kiểm tra của Đội Kiểm tra liên ngành Văn hóa –
Xã hội Quận 1, (trích từ báo cáo thống kê của Phòng Văn hóa – Thông tin Quận 1)
Nội dung kiểm tra Số đợt kiểm tra
Số cơ sở đƣợc kiểm tra
Số cơ sở vi phạm
Từ năm 2010 đến 2014, Đội Kiểm tra liên ngành Văn hóa – Xã hội của Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh đã thực hiện kiểm tra định kỳ các cơ sở kinh doanh dịch vụ, đặc biệt là karaoke, lưu trú du lịch và massage Kết quả cho thấy, hầu hết các cơ sở đã tích cực đấu tranh chống lại các tệ nạn xã hội và có ý thức trách nhiệm trong công việc Nhân viên tại các cơ sở này đã xây dựng quy tắc đạo đức kinh doanh phù hợp với văn hóa dân tộc, đồng thời thực hiện quy chế dân chủ để phát huy vai trò của mình trong việc phòng chống tệ nạn Họ đã chủ động nói "không" với ma túy, mại dâm và cờ bạc, lắp đặt camera giám sát, và thông báo kịp thời cho chính quyền địa phương về các dấu hiệu tệ nạn xã hội Các chủ doanh nghiệp cũng đã tăng cường hợp tác với lực lượng chức năng để hỗ trợ công tác phòng chống tội phạm và tệ nạn xã hội.
Theo báo cáo tổng kết Phong trào quần chúng Bảo vệ an ninh Tổ quốc của Ủy ban nhân dân Quận 1, từ năm 2010 đến năm 2014, các doanh nghiệp và cơ sở kinh doanh đã cung cấp 169 tin liên quan đến an ninh trật tự và tệ nạn xã hội cho lực lượng công an, trong đó có 84 tin có giá trị Lực lượng bảo vệ của các cơ quan và doanh nghiệp đã trực tiếp bắt quả tang 28 vụ với 38 đối tượng liên quan đến tệ nạn xã hội.
Tình hình hoạt động của các cơ sở kinh doanh tại một số khu vực nổi cộm đã có sự chuyển biến tích cực, giảm bớt phức tạp về an ninh trật tự và cải thiện phương thức phục vụ Theo báo cáo từ 10 phường, số lượng cơ sở “phức tạp” giảm từ 18 cơ sở vào năm 2011 xuống còn 8 cơ sở vào năm 2013, với nhiều cơ sở đã nghỉ hoặc chuyển đổi ngành nghề Các điểm kinh doanh “nhạy cảm” chủ yếu tập trung trên các tuyến đường như Ngô Văn Năm, Hai Bà Trưng, Lê Thánh Tôn, Nguyễn Thái Bình, Bùi Viện, Đề Thám và Phạm Ngũ Lão.
Phường Phạm Ngũ Lão đã thực hiện việc chấn chỉnh trang phục cho các tiếp viên nữ, nhằm ngăn chặn tình trạng ăn mặc hở hang và tập trung trước cửa cơ sở để mời chào khách, điều này đã gây ra những phản ứng tiêu cực từ dư luận.
Mặc dù có nhiều cơ sở kinh doanh thực hiện đúng theo đăng ký, nhưng vẫn còn không ít cơ sở vi phạm nội dung này Theo kết quả từ Đội Kiểm tra liên ngành về văn hóa – xã hội Quận 1, từ năm 2010 đến 2014, trong số 1.018 cơ sở kinh doanh dịch vụ được kiểm tra, có tới 90 cơ sở hoạt động sai mục đích hoặc vi phạm các quy định về phòng cháy chữa cháy Đặc biệt, nhiều cơ sở massage trá hình đã bị phát hiện và xử lý nghiêm túc bởi Đội Kiểm tra.
2.3.3 Về công tác phòng ngừa tệ nạn xã hội
Bảng 2.3.a Kết quả thực hiện công tác phòng ngừa tệ nạn xã hội
TT Công tác phòng ngừa tệ nan xã hội Số lƣợng Tỉ lệ
Bảng 2.3.b Các biện pháp phòng ngừa tệ nạn xã hội
TT Biện pháp phòng ngừa Số lƣợng Tỉ lệ
2 Niêm yết tại bảng thông báo, cảnh giác 45 16,8%
Theo khảo sát tại 300 cơ sở kinh doanh dịch vụ văn hóa nhạy cảm, 89% cho biết đã thực hiện biện pháp phòng ngừa tệ nạn xã hội Các biện pháp phổ biến bao gồm nhắc nhở khách hàng (83,2%) và niêm yết thông báo cảnh giác (16,8%) Một số cơ sở không tiếp nhận khách hàng có hành vi không đứng đắn và thường xuyên niêm yết thông báo dễ quan sát Đối với tệ nạn ma túy và cờ bạc, các cơ sở thường khuyến cáo khách hàng và nhắc nhở ngay nếu phát hiện hành vi vi phạm Tuy nhiên, vẫn có những cơ sở ngại ngần, sợ mất lòng khách hàng, dẫn đến việc bao che cho các tệ nạn xã hội nhằm trục lợi.
2.3.4 Về công tác tuyên truyền phòng, chống tệ nạn xã hội
- Về hoạt động tuyên truyền
Hoạt động tuyên truyền về phòng chống tệ nạn xã hội tại các cơ sở kinh doanh dịch vụ văn hóa đã nhận được sự quan tâm đáng kể từ cán bộ, đảng viên, chủ cơ sở kinh doanh và cộng đồng Sự chú ý này thể hiện mối quan tâm chung đối với việc nâng cao nhận thức và trách nhiệm trong việc ngăn chặn các tệ nạn xã hội.
Bảng 2.4 Kết quả khảo sát ý kiến của đội ngũ cán bộ làm công tác tuyên truyền về phòng, chống tệ nạn xã hội
TT Số lần tổ chức tuyên truyền Tỉ lệ%
Đánh giá chung về quản lý nhà nước trong công tác chấn chỉnh trật tự xã hội tại Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh
xã hội tại Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh
2.4.1 Những ƣu điểm cơ bản
Công an quận luôn chú trọng đến công tác tham mưu nhằm hỗ trợ Quận ủy và Ủy ban nhân dân quận trong việc giữ gìn trật tự an toàn xã hội.
Trong những năm qua, Công an Quận 1 đã chủ động tham mưu cho Quận ủy và Ủy ban nhân dân quận trong việc xây dựng và triển khai các Chương trình đảm bảo An ninh chính trị và Trật tự an toàn xã hội Một số chương trình quan trọng bao gồm Chương trình hành động thực hiện Chỉ thị số 48–CT/TW của Bộ Chính trị về việc tăng cường lãnh đạo của Đảng trong công tác phòng chống tội phạm, cùng với Kế hoạch thực hiện Kết luận 86–KL/TW về đảm bảo an ninh quốc gia trong tình hình mới.
Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã chỉ đạo tăng cường công tác đấu tranh chống âm mưu "Diễn biến hòa bình" trong lĩnh vực tư tưởng và văn hóa, đồng thời Bộ Chính trị và Thành Ủy cũng đã có những chỉ thị nhằm nâng cao lãnh đạo trong công tác phòng chống ma túy Công an quận đã thực hiện những đổi mới trong công tác nắm tình hình, chủ động đưa ra dự báo và phân tích, xử lý thông tin cũng như các tình huống liên quan đến an ninh trật tự.
Công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm được Quận ủy và Ủy ban nhân dân quận đặc biệt quan tâm, chỉ đạo Công an quận thực hiện quyết liệt Với vai trò nòng cốt trong quản lý trật tự an toàn xã hội, Công an Quận 1 đã chủ động đề xuất các biện pháp phối hợp với các ban ngành, đoàn thể để tăng cường hoạt động phòng ngừa xã hội và hạn chế điều kiện phát sinh tội phạm Các cán bộ, chiến sĩ Công an đã tích cực tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia phòng ngừa tội phạm, thực hiện hiệu quả các Đề án trong Chương trình quốc gia phòng chống tội phạm, nâng cao ý thức tự bảo vệ tài sản và tố giác tội phạm Đồng thời, Công an Quận 1 cũng đã triển khai hiệu quả Thông báo số 32–TB/CATPHCM về các biện pháp phòng, chống tội phạm và tệ nạn xã hội, cũng như các kế hoạch đấu tranh với tội phạm hình sự và quản lý đối tượng lưu động.
Công an quận đã chỉ đạo lực lượng công an phường thực hiện công tác nắm tình hình và tuyên truyền nhằm phòng ngừa tội phạm hiệu quả Cán bộ, chiến sĩ thường xuyên phối hợp tuần tra với lực lượng Bảo vệ dân phố để nhắc nhở người dân về sự cảnh giác và phát hiện các đối tượng nghi vấn Các tổ công tác chuyên trách đã điều tra nhanh chóng các vụ án, đạt tỷ lệ điều tra chung trên 75% và trọng án trên 95% Đồng thời, lực lượng nghiệp vụ cũng chú trọng điều tra cơ bản, nắm bắt tình hình và lập án đấu tranh với các nhóm tội phạm chuyên nghiệp, góp phần kiềm chế sự gia tăng của tội phạm.
Thứ ba, trên lĩnh vực quản lý nhà nước về đấu tranh phòng chống ma túy và tệ nạn xã hội được thường xuyên quan tâm
Công an quận đã thực hiện hiệu quả chức năng thường trực của Ban chỉ đạo Phòng chống ma túy, tích cực tuyên truyền nhằm ngăn chặn ma túy với chất lượng và hiệu quả cao Nhờ đó, đã bước đầu kiềm chế tốc độ gia tăng người nghiện mới, nâng cao hiệu quả công tác cai nghiện và quản lý sau cai, đồng thời giảm tỷ lệ tái nghiện Công tác điều tra cơ bản được thực hiện tốt, đánh giá chính xác tình hình và tập trung lực lượng phát hiện sớm các điểm về ma túy, cũng như các đối tượng liên quan đến mua bán, tàng trữ, vận chuyển và sử dụng trái phép chất ma túy, đặc biệt chú trọng đến những người thuê trọ từ nơi khác và các hoạt động tại các địa bàn công cộng như công viên, khu dự án và nhà xây dựng chưa đưa vào sử dụng.
Công an quận tăng cường công tác nắm tình hình và kiểm tra hành chính để phát hiện, bắt giữ và xử lý nghiêm các tụ điểm mại dâm trá hình tại nhà nghỉ, quán karaoke và các cơ sở dịch vụ khác, ngăn chặn tình trạng gái mại dâm đứng đường hoặc lợi dụng công viên để hành nghề Đối với tệ nạn cờ bạc, lực lượng công an quyết liệt triệt phá các điểm cờ bạc chuyên nghiệp, đặc biệt là các điểm ghi số đề Đồng thời, các biện pháp được triển khai để lập hồ sơ và đưa người nghiện ma túy vào các trung tâm cai nghiện bắt buộc.
Thứ tư, công tác quản lý cư trú, đăng ký tạm trú được thực hiện kịp thời
Công an quận đã phối hợp với Quận ủy và Ủy ban nhân dân quận để tổ chức tuyên truyền trên hệ thống truyền thanh về các văn bản pháp luật liên quan đến Luật Cư trú Các văn bản này bao gồm Nghị định số 107/2007/NĐ-CP ngày 25/6/2007, quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Cư trú; Nghị định số 56/2010/NĐ-CP ngày 24/5/2010, sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 107/2007/NĐ-CP; và Thông tư số 52/2010/TT-BCA ngày 30/11/2010, quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Cư trú cùng các nghị định liên quan.
Công an quận đã chỉ đạo công an phường, đặc biệt là cán bộ Cảnh sát khu vực, tổ chức tuyên truyền và hướng dẫn nhân dân thực hiện các quy định về cư trú của Nhà nước thông qua các tổ chức đoàn thể và tổ dân phố Tại trụ sở Công an phường, các quy định về trình tự và thủ tục đăng ký hộ tịch, hộ khẩu, cũng như đăng ký tạm trú, tạm vắng đã được niêm yết công khai Ngoài ra, các điểm tiếp nhận thông báo lưu trú và hướng dẫn hồ sơ đăng ký tạm trú cũng đã được bố trí tại các trụ sở Bảo vệ dân phố trong khu dân cư.
Thứ năm, trên lĩnh vực quản lí hành chính về trật tự giao thông, trật tự đô thị và vệ sinh môi trường
Công an phường đã chú trọng tăng cường tuyên truyền về Nghị quyết số 32/2007/NQ–CP và các nghị định liên quan đến an toàn giao thông, nhằm kiềm chế tai nạn và ùn tắc giao thông Đồng thời, đơn vị cũng phối hợp với các tổ chức, đoàn thể và trường học để ký cam kết 100% hộ dân thực hiện nghiêm túc các quy định của Chính phủ, góp phần vào cuộc vận động “Toàn dân tham gia giữ gìn Trật tự an toàn giao thông”.
Công an quận đã chỉ đạo công an phường phối hợp với các lực lượng chức năng để vận động quần chúng tham gia xây dựng và duy trì các tuyến phố “Văn minh – Đô thị”, đồng thời chỉnh trang lại trật tự cảnh quan đô thị Họ cũng thường xuyên tuyên truyền qua hệ thống loa truyền thanh về vai trò và yêu cầu của việc giữ gìn trật tự vệ sinh, cảnh quan đô thị, tổ chức cho các hộ ký cam kết bảo vệ môi trường, đặc biệt là các hộ kinh doanh, dịch vụ Nhờ những nỗ lực này, hiện tại 100% các hộ trên địa bàn đã ký cam kết tham gia giữ gìn vệ sinh môi trường và cảnh quan đô thị.
2.2.2 Những hạn chế còn tồn tại trong công tác quản lý nhà nước về chấn chỉnh trật tự an toàn xã hội
Thứ nhất, hoạt động quản lý nhà nước về trật tự an toàn xã hội chưa toàn diện, chủ động, thường xuyên, liên tục
Quản lý nhà nước về trật tự an toàn xã hội là một lĩnh vực phức tạp, bao gồm các hoạt động như phòng chống tội phạm, quản lý trật tự xã hội, an toàn giao thông, phòng cháy chữa cháy, và bảo vệ môi trường Đây là trách nhiệm chung của toàn Đảng và toàn dân, đòi hỏi sự tham gia quyết liệt của hệ thống chính trị để thực hiện hiệu quả Tuy nhiên, công tác quản lý hiện nay chưa toàn diện, còn tồn tại sự chồng chéo và buông lỏng trong một số lĩnh vực Đặc biệt, quản lý trật tự đô thị và an toàn giao thông thường chỉ mang tính hình thức, với nhiều giải pháp tạm thời, chưa có kế hoạch tổng thể và dài hạn để phòng ngừa xã hội hiệu quả.
Công tác tuyên truyền về đảm bảo trật tự an toàn xã hội tại Quận 1 hiện đang gặp một số bất cập, chưa theo kịp với tình hình thực tế của địa phương.
Hiện nay, cán bộ tuyên truyền về phòng chống tệ nạn xã hội tại địa phương còn thiếu về số lượng và chất lượng, với một số phường không có cán bộ am hiểu lĩnh vực này, phụ thuộc vào báo cáo viên từ cấp quận và thành phố Yêu cầu nắm vững tình hình và điều kiện thực tế của các cơ sở kinh doanh để thực hiện tuyên truyền hiệu quả vẫn chưa được đáp ứng Hơn nữa, các cấp ủy chi bộ, mặt trận và đoàn thể tại phường cũng chưa chú trọng đến hoạt động tuyên truyền phòng chống tệ nạn xã hội, dẫn đến thiếu nghiên cứu và đầu tư cho nội dung tuyên truyền cũng như khả năng áp dụng các biện pháp tuyên truyền hiệu quả.
Hoạt động tuyên truyền về phòng chống tệ nạn xã hội tại các cơ sở kinh doanh dịch vụ văn hóa hiện còn nặng về hình thức do nhận thức chưa đầy đủ về tác dụng của công tác này Tính chủ động và sáng tạo trong triển khai tuyên truyền bị hạn chế bởi sự đa dạng trong loại hình kinh doanh, cùng với sự thay đổi thường xuyên của người quản lý doanh nghiệp, khiến cho việc tuyên truyền gặp khó khăn Do đó, công tác phòng chống tội phạm và tệ nạn xã hội chưa trở thành yêu cầu thiết yếu của doanh nghiệp Hơn nữa, hình thức tuyên truyền vẫn còn đơn điệu, chủ yếu theo phương pháp truyền thống, dẫn đến sự thụ động và thiếu tập trung từ phía người nghe.
Thứ ba, công tác điều tra cơ bản còn yếu, chưa toàn diện, việc nắm bắt, phát hiện tình hình chưa thực sự nhạy bén, kịp thời
Các nhóm giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trong chấn chỉnh trật tự xã hội trên địa bàn Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn hiện nay
3.2.1 Nhóm giải pháp nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của quản lý nhà nước trong chấn chỉnh trật tự xã hội và đẩy mạnh phong trào toàn dân bảo vệ An ninh Tổ quốc trên địa bàn Quận 1
3.2.1.1 Nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của quản lý nhà nước trong chấn chỉnh trật tự xã hội
Nâng cao nhận thức của các cấp ủy Đảng và chính quyền về vai trò của công tác chấn chỉnh trật tự xã hội ở Quận 1 là giải pháp quan trọng trong việc hiểu biết về phòng chống tệ nạn xã hội Để đạt được điều này, đội ngũ cấp ủy cần thường xuyên cập nhật kiến thức về lý luận chính trị, văn hóa, pháp luật, và tư tưởng Hồ Chí Minh Cấp ủy các cấp cần có kế hoạch triển khai thực hiện Nghị quyết Trung Ương 9 (khóa XI) về xây dựng văn hóa, con người Việt Nam, đồng thời thực hiện Chỉ thị số 54–CT/TW và Chỉ thị số 49–CT/TW nhằm tăng cường lãnh đạo trong công tác phòng, chống HIV/AIDS và xây dựng gia đình trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Cán bộ lãnh đạo cần tích cực rèn luyện lối sống đạo đức và nâng cao năng lực trong công tác phòng chống tệ nạn xã hội, đồng thời hiểu rõ đặc thù hoạt động của các cơ sở kinh doanh dịch vụ văn hóa Cấp ủy cũng nên chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ tuyên truyền từ quận đến phường một cách đồng bộ, lựa chọn báo cáo viên và tuyên truyền viên có phẩm chất, năng lực phù hợp Ngoài ra, cần chỉ đạo duy trì hoạt động thường xuyên, cung cấp tài liệu tuyên truyền và đảm bảo các chế độ, điều kiện để họ hoạt động hiệu quả.
Quận cần xây dựng quy hoạch tổng thể cho đội ngũ cán bộ liên ngành quản lý văn hóa, từ đó phát triển chiến lược đào tạo và bồi dưỡng hợp lý nhằm nâng cao năng lực quản lý của cán bộ văn hóa cấp cơ sở Đồng thời, duy trì công tác thanh tra, kiểm tra thường xuyên để giáo dục và xử lý các vi phạm pháp luật của cán bộ quản lý văn hóa Để thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp ủy Đảng, chính quyền và Ủy ban Mặt trận.
Tổ quốc, các đoàn thể cũng như sự giám sát phản biện của người dân
Cấp ủy Đảng và chính quyền cần đổi mới phương thức lãnh đạo trong quản lý, đầu tư vào các phương tiện tuyên truyền và theo dõi kịp thời tình hình tệ nạn xã hội để đảm bảo thông tin chính xác Việc phát hiện các vấn đề nảy sinh và có phương hướng giải quyết triệt để là cần thiết để nâng cao hiệu quả quản lý Đánh giá và tổng kết hoạt động quản lý tại cơ sở sẽ giúp rút ra kinh nghiệm và cải tiến chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện các biện pháp chấn chỉnh trật tự xã hội Cần ban hành văn bản hướng dẫn cụ thể, thiết thực và khoa học, kết hợp giữa chỉ đạo và tuyên truyền phòng chống tệ nạn xã hội Cuối cùng, tăng cường kiểm tra việc triển khai tuyên truyền tại các cơ sở kinh doanh để đánh giá sự chuyển biến trong nhận thức và hành động của từng cá nhân, đơn vị.
3.2.1.2 Đẩy mạnh Phong trào toàn dân bảo vệ An ninh Tổ quốc
Vận động quần chúng tham gia phong trào “Toàn dân bảo vệ An ninh Tổ quốc” là một nhiệm vụ chiến lược quan trọng trong quản lý nhà nước về trật tự an toàn xã hội Bằng cách áp dụng các phương pháp và hình thức vận động thiết thực, các cơ quan quản lý có thể huy động sức mạnh của nhân dân để duy trì an ninh trật tự tại địa phương Việc thực hiện hiệu quả biện pháp này không chỉ tạo nền tảng cho các biện pháp nghiệp vụ khác trong bảo vệ an ninh, mà còn khẳng định vai trò quan trọng của quần chúng nhân dân theo tư tưởng Mác – Lênin và Hồ Chí Minh Thực tế cho thấy, ở những nơi lực lượng Công an nhân dân thực hiện tốt việc vận động quần chúng, an ninh và trật tự xã hội sẽ được đảm bảo.
Nội dung và biện pháp vận động quần chúng rất phong phú và đa dạng, tùy thuộc vào vấn đề, thời điểm và đối tượng cụ thể Các hình thức vận động có thể là công khai hay bí mật, rộng rãi hay cá biệt, nhằm phát huy tính tích cực và tự giác của nhân dân trong công tác đảm bảo trật tự an toàn xã hội Cần thiết phải hướng dẫn quần chúng về tinh thần cảnh giác, nhận diện âm mưu và thủ đoạn của các đối tượng xấu, cũng như cung cấp kiến thức về nội dung và phương pháp đấu tranh để giữ gìn an ninh, trật tự tại địa phương.
Sức mạnh và khả năng của quần chúng là rất lớn, họ cung cấp thông tin phong phú về các địa điểm, đối tượng và biểu hiện nghi vấn, trong đó nhiều nguồn tin có giá trị Khi được hướng dẫn, quần chúng có thể tự giác tham gia bảo vệ an ninh quốc gia và giữ gìn trật tự xã hội Tuy nhiên, do trình độ và khả năng không đồng đều, thông tin từ quần chúng thường chỉ phản ánh bề ngoài và có độ chính xác không cao, thậm chí có thể bị cắt xén hoặc sai sự thật do động cơ cá nhân Do đó, việc vận động quần chúng cần có hình thức, nội dung và cách làm phù hợp, kết hợp với các biện pháp khác để nâng cao chất lượng công tác này.
Để nâng cao hiệu quả phong trào Toàn dân tham gia bảo vệ An ninh Tổ quốc, Quận ủy, Ủy ban nhân dân và Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Quận 1 cần tập trung vào các biện pháp vận động quần chúng, nhằm cải thiện quản lý nhà nước về trật tự an toàn xã hội trên địa bàn.
Quận ủy và Ủy ban nhân dân quận, với sự hỗ trợ của lực lượng Công an quận, đang tích cực chỉ đạo thực hiện cuộc vận động “Toàn dân tham gia phong trào tự phòng, tự quản, tự bảo vệ an ninh, trật tự” Các hoạt động thiết thực nhằm hưởng ứng “Ngày hội toàn dân bảo vệ An ninh Tổ quốc” được tổ chức, đồng thời chuẩn bị kỹ lưỡng kế hoạch và nội dung cho các hội nghị Các nghị quyết liên tịch được ban hành và chương trình phối hợp giữa các lực lượng, tổ chức trong quận được xây dựng, nhằm chỉ đạo các phường thực hiện tốt công tác giữ gìn và bảo đảm trật tự an toàn xã hội trong bối cảnh hiện nay.
Tiếp tục duy trì và thực hiện hiệu quả các chuyên đề công tác hàng năm, cần lựa chọn những nhiệm vụ và địa bàn trọng tâm để tập trung lực lượng giải quyết triệt để, từ đó tạo đà cho việc xử lý những vấn đề khác.
Cần củng cố và kiện toàn lực lượng nòng cốt, cán bộ cơ sở để duy trì và phát triển phong trào Toàn dân bảo vệ An ninh Tổ quốc, đồng thời chú trọng đến công tác động viên tinh thần và khuyến khích vật chất cho những cá nhân, tập thể có đóng góp tích cực Việc xây dựng kế hoạch và lựa chọn nội dung, nhân sự cho công tác bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho lực lượng Bảo vệ dân phố là rất quan trọng Công an phường cần duy trì chế độ giao ban hàng tháng do Trưởng Công an phường chủ trì, nhằm quán triệt và triển khai hiệu quả công tác quản lý nhà nước về trật tự an toàn xã hội, từ đó giúp công an quận xây dựng kế hoạch quản lý trật tự an toàn xã hội cho thời gian tiếp theo dựa trên kết quả giao ban.
3.2.2 Nhóm giải pháp về đổi mới nội dung, phương pháp, phương tiện tuyên truyền để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trong chấn chỉnh trật tự xã hội trên địa bàn Quận 1
Việc triển khai phòng chống tệ nạn xã hội tại các cơ sở kinh doanh dịch vụ văn hóa ở Quận 1 là nhiệm vụ cấp bách, yêu cầu công tác tuyên truyền cần đổi mới nội dung và đa dạng hóa hình thức Các cấp ủy đảng và chính quyền phải xác định mục tiêu cụ thể cho công tác này tại từng địa phương, đơn vị Dựa trên đó, cần đổi mới phương pháp giáo dục, tuyên truyền và vận động để phù hợp với thực tiễn và có sức thuyết phục cao.
3.2.2.1 Đổi mới nội dung tuyên truyền
Tuyên truyền cần phải mang tính khoa học, thiết thực và nhạy bén, kết hợp giáo dục hành vi ứng xử phù hợp với văn hóa dân tộc và pháp luật, đồng thời nâng cao nhận thức về tác hại của tệ nạn xã hội đối với nhân cách con người Nội dung tuyên truyền nên ngắn gọn, dễ hiểu, sát thực tiễn và phù hợp với từng đối tượng, đồng thời phải đảm bảo tính Đảng và khách quan Sử dụng ngôn từ, hình ảnh và âm thanh một cách hiệu quả để định hướng thông tin, cổ vũ niềm tin và hành động tích cực từ người nghe Người làm tuyên truyền cần phân tích thông tin từ nhiều góc độ, bảo vệ quan điểm đúng đắn của Đảng trong công tác phòng chống tệ nạn xã hội Đồng thời, cần kết hợp giữa xây dựng và phê phán, khuyến khích cái tốt và phê bình cái xấu, nhằm tạo ra những điển hình tiên tiến và nhân rộng những giá trị tích cực Tuyên truyền phải gắn liền với hành động thực tiễn, thể hiện phẩm chất đạo đức của người cách mạng và là phương pháp hiệu quả để thuyết phục đối tượng.
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
Quản lý nhà nước về chấn chỉnh trật tự xã hội là một yếu tố thiết yếu trong công tác đảm bảo an ninh, trật tự Hoạt động này bao gồm việc chấp hành và điều hành của các cơ quan nhà nước cùng tổ chức xã hội được ủy quyền, nhằm bảo vệ và duy trì sự ổn định, bình yên trong đời sống xã hội Đây là nhiệm vụ của toàn Đảng và toàn dân, dưới sự lãnh đạo của Đảng và quản lý thống nhất của Nhà nước từ Trung ương đến cơ sở, trong đó lực lượng Công an nhân dân giữ vai trò chủ chốt và xung kích.
Trong thời gian qua, công tác quản lý nhà nước về trật tự xã hội tại Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh đã đạt được những kết quả tích cực Công an quận đã chú trọng tham mưu cho Quận ủy và Ủy ban nhân dân quận trong việc chỉ đạo công tác chấn chỉnh trật tự xã hội Đặc biệt, công tác phòng chống tội phạm được Quận ủy và Ủy ban nhân dân quận quan tâm, yêu cầu Công an quận triển khai quyết liệt Ngoài ra, các lĩnh vực quản lý nhà nước như phòng chống ma túy, tệ nạn xã hội, quản lý cư trú, đăng ký tạm trú, cũng như trật tự giao thông, đô thị và vệ sinh môi trường đều được chú trọng thường xuyên.
Mặc dù công tác quản lý nhà nước trong việc chấn chỉnh trật tự xã hội ở Quận 1 đã đạt được một số kết quả tích cực, nhưng vẫn tồn tại những hạn chế nhất định Cụ thể, hoạt động quản lý về trật tự an toàn xã hội chưa đảm bảo tính toàn diện, chủ động và liên tục Công tác tuyên truyền về an toàn xã hội còn nhiều bất cập, chưa theo kịp với tình hình thực tế của quận Ngoài ra, công tác điều tra còn yếu, chưa bao quát và việc nắm bắt tình hình chưa thực sự nhạy bén và kịp thời Mặc dù tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật đã được kiềm chế, nhưng vẫn diễn biến phức tạp trên địa bàn.
Luận văn đã đề xuất các phương hướng và giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trong việc chấn chỉnh trật tự xã hội tại Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh Những giải pháp này không chỉ góp phần xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh và xã hội ổn định mà còn tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững của Quận 1, đáp ứng nguyện vọng chính đáng của người dân trong giai đoạn hiện nay và những năm tới.
Kiến nghị Thành Ủy và Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh xem xét việc thành lập Phòng kiểm tra liên ngành Văn hóa – Xã hội tại các quận, huyện Việc này nhằm tạo điều kiện cho các thành viên tham gia công tác một cách riêng biệt, không phải kiêm nhiệm, từ đó đảm bảo tính độc lập và tự chủ trong việc thực hiện các chuyên án, đạt hiệu quả cao mà không bị chi phối bởi các công tác khác.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Ban Tư tưởng Văn hóa Trung Ương (2005) đã đề ra nhiệm vụ và giải pháp nhằm tăng cường công tác tư tưởng trong giai đoạn hiện nay Tài liệu học tập này được kết luận từ Hội nghị Trung ương lần thứ 12 khóa IX, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc củng cố công tác tư tưởng trong bối cảnh hiện tại.
Chính trị Quốc gia, Hà Nội
Ban Tư tưởng Văn hóa Trung Ương (2011) đã xuất bản tài liệu nghiên cứu các văn kiện của Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng, do Nxb Chính trị Quốc gia phát hành tại Hà Nội.
[3] Ban Tuyên giáo Quận ủy Quận 1 (2013), Báo cáo số 66–BC/BTG ngày 28/12/2013 về kết quả hoạt động công tác tuyên giáo năm 2013
Trần Quốc Bảng (1994) đã nghiên cứu về quản lý nhà nước trong lĩnh vực văn hóa nghệ thuật trong bối cảnh cơ chế thị trường Đề tài này được thực hiện tại Trường Đại học Văn hóa Hà Nội, nhằm phân tích và đánh giá vai trò của chính phủ trong việc điều tiết và phát triển văn hóa nghệ thuật trong nền kinh tế thị trường.
[5] Hoàng Quốc Bảo (2006), Học tập phương pháp tuyên truyền cách mạng Hồ Chí Minh, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội
[6] Nguyễn Ngọc Bích (1998), Tâm lý học nhân cách – một số vấn đề lý luận, Nxb Giáo dục, Hà Nội
Bộ Chính trị đã ban hành Chỉ thị 21–CT/TW vào ngày 26/3/2008, nhằm tăng cường lãnh đạo và chỉ đạo công tác phòng chống cũng như kiểm soát ma túy trong bối cảnh mới Chỉ thị này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nâng cao hiệu quả công tác phòng chống ma túy, đáp ứng yêu cầu thực tiễn hiện nay.
Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội đã tổ chức hội nghị giao ban các tỉnh khu vực phía Nam vào năm 2011, nhằm thảo luận về công tác phòng chống tệ nạn xã hội Hội nghị cũng đề ra định hướng cho giai đoạn 2011–2015, tập trung vào việc nâng cao hiệu quả trong công tác này.
Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, Bộ Công An, Bộ Văn hóa Thể thao và Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã thực hiện báo cáo công tác chuyển hóa địa bàn và xây dựng phường xã lành mạnh, không có tệ nạn ma túy và mại dâm theo nghị quyết liên tịch 01/2008/NQLT–BLĐTBXH–BCA–BVHTT–UBMTTQVN trong các năm 2010, 2011, 2012 và 2013.
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ban hành Thông tư 3207/VBHN–BVHTTDL vào ngày 03/09/2013, quy định chi tiết về việc thi hành một số điều trong quy chế hoạt động văn hóa và kinh doanh dịch vụ văn hóa công cộng, theo Nghị định số 103/109/NĐ–CP của Chính phủ, ký ngày 06/11/2009.
[11] Bộ Văn hóa, Thông tin và Thể thao (1992), Thập kỷ thế giới phát triển văn hóa, Nxb Hà Nội
Chính phủ Nước Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã ban hành Nghị định 178/2004/NĐ-CP vào ngày 15 tháng 10 năm 2004, quy định chi tiết thi hành một số điều của Pháp lệnh phòng chống mại dâm tại Hà Nội.
Nghị định 97/2008/NĐ-CP của Chính phủ Nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam, ban hành ngày 28/8/2008, quy định về quản lý, cung cấp và sử dụng dịch vụ Internet cùng thông tin điện tử trên mạng Internet tại Hà Nội.
Nghị định 72/2009/NĐ-CP, ban hành ngày 03/09/2009 bởi Chính phủ Nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam, quy định các điều kiện về an ninh và trật tự đối với một số ngành nghề kinh doanh có điều kiện tại Hà Nội.
Chính phủ Nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã ban hành Nghị định 94/2009/NĐ-CP vào ngày 26 tháng 10 năm 2009, quy định chi tiết thi hành một số điều sửa đổi, bổ sung Luật phòng chống ma túy Nghị định này được áp dụng tại Hà Nội nhằm tăng cường công tác phòng chống ma túy trong cả nước.
Nghị định 103/2009/NĐ-CP, được ban hành vào ngày 06/11/2009 bởi Chính phủ Nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam, quy định về hoạt động văn hóa và kinh doanh dịch vụ văn hóa công cộng tại Hà Nội Quy chế này nhằm thúc đẩy sự phát triển của các hoạt động văn hóa và đảm bảo tính hợp pháp trong lĩnh vực dịch vụ văn hóa.
[17] Chính phủ Nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2010), Nghị định 43/2010/NĐ–CP ngày 15/4/2010 về đăng ký doanh nghiệp, Hà Nội
Chính phủ Nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã ban hành Nghị định số 94/2010/NĐ-CP vào ngày 09/9/2010, quy định về tổ chức cai nghiện ma túy tại gia đình và cộng đồng, nhằm nâng cao hiệu quả công tác phòng chống ma túy tại địa phương.
[19] Đảng Cộng sản Việt Nam (1993), Văn kiện Hội nghị lần thứ tƣ, Ban Chấp hành Trung Ƣơng Đảng, khóa VII.
