NỘI DUNG
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG ĐÀO TẠO,
BỒI DƯỠNG CÁN BỘ CẤP CƠ SỞ TẠI TRƯỜNG CHÍNH TRỊ TỈNH
1.1 Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cấp cơ sở tại Trường Chính trị tỉnh
1.1.1 Khái niệm, đặc điểm, vai trò của công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cấp cơ sở
1.1.1.1 Khái niệm cán bộ cấp cơ sở
Trong Đại từ điển Tiếng Việt do tác giả Nguyễn Nhƣ Ý chủ biên viết:
Cán bộ nhà nước là những người có nghiệp vụ chuyên môn làm việc trong các cơ quan nhà nước, bao gồm cán bộ khoa học và cán bộ chính trị Họ đảm nhiệm các chức vụ trong tổ chức, khác biệt với những người không có chức vụ Cán bộ tổ chức đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý và điều hành các hoạt động của cơ quan.
Trong tác phẩm "Sửa đổi lối làm việc", Hồ Chí Minh nhấn mạnh vai trò của cán bộ trong việc truyền đạt chính sách của Đảng và Chính phủ đến người dân, đồng thời báo cáo tình hình của nhân dân để đảm bảo chính sách phù hợp.
Mọi chủ trương và đường lối của Đảng và Chính phủ đều được nghiên cứu và đề xuất bởi cán bộ, đồng thời cũng phụ thuộc vào khả năng tổ chức và hướng dẫn nhân dân thực hiện Do đó, sự đúng đắn của các đường lối này và hiệu quả thực hiện đều phụ thuộc vào đội ngũ cán bộ.
Khái niệm "cán bộ" bao hàm một phạm vi rộng lớn các nhân sự trong khu vực nhà nước và các tổ chức chính trị, xã hội Thuật ngữ "cán bộ, công nhân viên chức" được sử dụng để chỉ tất cả những người làm việc hưởng lương từ nhà nước, từ những người lãnh đạo cơ quan cho đến các nhân viên phục vụ như lái xe, bảo vệ và lao động tạp vụ.
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG CÁN BỘ CẤP CƠ SỞ TẠI TRƯỜNG CHÍNH TRỊ TỈNH
Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cấp cơ sở tại Trường Chính trị tỉnh
1.1.1 Khái niệm, đặc điểm, vai trò của công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cấp cơ sở
1.1.1.1 Khái niệm cán bộ cấp cơ sở
Trong Đại từ điển Tiếng Việt do tác giả Nguyễn Nhƣ Ý chủ biên viết:
Cán bộ nhà nước là những người làm việc trong các cơ quan nhà nước, đảm nhiệm các vị trí có nghiệp vụ chuyên môn, bao gồm cán bộ khoa học và cán bộ chính trị Họ có chức vụ trong tổ chức, khác biệt với những người không giữ chức vụ nào Cán bộ tổ chức đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý và điều hành các hoạt động của cơ quan.
Trong tác phẩm "Sửa đổi lối làm việc", Hồ Chí Minh nhấn mạnh vai trò của cán bộ trong việc truyền đạt chính sách của Đảng và Chính phủ đến người dân, đồng thời báo cáo tình hình của dân chúng để đảm bảo chính sách phù hợp Cán bộ không chỉ là người giải thích mà còn là cầu nối giữa Đảng, Chính phủ và nhân dân.
Mọi chủ trương và đường lối của Đảng và Chính phủ đều do cán bộ nghiên cứu và đề xuất Sự thành công trong tổ chức thực hiện các chủ trương này cũng phụ thuộc vào cán bộ Do đó, việc đánh giá đường lối của Đảng là đúng hay sai gắn liền với vai trò của cán bộ trong quá trình thực hiện.
Khái niệm "cán bộ" bao gồm nhiều loại nhân sự trong khu vực nhà nước và các tổ chức chính trị, chính trị - xã hội Thuật ngữ "cán bộ, công nhân viên chức" được sử dụng để chỉ tất cả những người làm việc và nhận lương từ nhà nước, từ những người lãnh đạo cơ quan cho đến các nhân viên phục vụ như lái xe, bảo vệ và lao động tạp vụ.
Hiện nay, theo Luật CBCC đƣợc Quốc hội ban hành tháng 11/2008, có hiệu lực từ ngày 01/01/2010 đã quy định cụ thể:
Cán bộ là công dân Việt Nam được bầu cử, phê chuẩn và bổ nhiệm giữ chức vụ theo nhiệm kỳ trong các cơ quan của Đảng Cộng sản, Nhà nước và tổ chức chính trị - xã hội Họ làm việc ở các cấp từ trung ương đến huyện, quận, thị xã và thành phố thuộc tỉnh, đồng thời nhận lương từ ngân sách nhà nước Khái niệm cán bộ đã được xác định rõ ràng, nhấn mạnh vai trò của họ trong hệ thống chính trị Việt Nam.
Hệ thống chính trị Việt Nam hiện nay gồm bốn cấp: Trung ương, tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương, quận/huyện/thị xã/thành phố trực thuộc tỉnh, và cơ sở (xã, phường, thị trấn) Mỗi cấp có vai trò riêng nhưng thống nhất trong việc thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước Từ đó, đội ngũ cán bộ cấp cơ sở được xác định bao gồm Bí thư, Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch và Phó Chủ tịch HĐND, Chủ tịch và Phó Chủ tịch UBND, cùng các trưởng đoàn thể như Thanh niên, Phụ nữ, Nông dân, Cựu chiến binh, Mặt trận Tổ quốc tại các xã, phường, thị trấn, và các chức danh tại các công ty, xí nghiệp, đơn vị hành chính.
1.1.1.2 Vai trò của cán bộ cấp cơ sở
Cơ sở là cấp cuối cùng trong hệ thống chính trị nước ta, nhưng lại là nền tảng của chế độ chính trị và đời sống xã hội Đây là địa bàn sinh sống của đại bộ phận dân cư, phản ánh hình ảnh thu nhỏ của xã hội Cơ sở thực hiện các chủ trương, đường lối, nghị quyết của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước vào thực tiễn Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định rằng "cấp xã là cấp gần gũi dân nhất, là nền tảng của hành chính." Ở Việt Nam, cấp cơ sở đóng vai trò quan trọng trong cấu trúc quyền lực nhà nước và ảnh hưởng mạnh mẽ đến đời sống chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội của cộng đồng Nó là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước và nhân dân, đồng thời là mắt xích thiết yếu trong việc thực hiện quyền lực nhân dân Tất cả các chủ trương, chính sách, và pháp luật của Đảng và Nhà nước đều phải được thực hiện tại cấp cơ sở.
Cán bộ cấp cơ sở đóng vai trò nền tảng trong hệ thống quản lý, thể hiện qua mối quan hệ với đường lối, chính sách và pháp luật, bộ máy chính quyền, công việc, và quần chúng nhân dân Hồ Chí Minh đã nhấn mạnh tầm quan trọng của cán bộ, cho rằng “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc” và “Muốn việc thành công hay thất bại đều do cán bộ tốt hay kém.” Do đó, việc đào tạo đội ngũ cán bộ cần kiệm, liêm chính là rất quan trọng, nhằm phục vụ nhân dân một cách tốt nhất Vai trò và vị trí của cán bộ cấp cơ sở là yếu tố quyết định trong sự thành công của các chính sách và hoạt động của nhà nước.
Cán bộ cấp cơ sở đóng vai trò quan trọng trong việc truyền đạt chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước đến người dân, giúp họ hiểu và thực thi đúng Họ cũng có trách nhiệm nắm bắt tình hình thực hiện các chủ trương của Đảng và phản ánh ý kiến của quần chúng để điều chỉnh, sửa đổi chính sách cho phù hợp với thực tiễn Do đó, cán bộ cấp cơ sở chính là cầu nối thiết yếu giữa Đảng, Nhà nước và nhân dân.
Thứ hai, cán bộ cấp cơ sở là nhân tố chủ yếu, hàng đầu và là nhân tố
Cán bộ cấp cơ sở đóng vai trò quan trọng nhưng phải hoạt động dưới sự chi phối của tổ chức, tuân theo các nguyên tắc và khuôn khổ nhất định Khi tổ chức bộ máy chính quyền cấp cơ sở được thiết kế khoa học và hợp lý, sức mạnh của cán bộ cấp cơ sở sẽ được nâng cao đáng kể Tuy nhiên, sức mạnh của họ chỉ tồn tại khi gắn liền với tổ chức chính quyền và nhân dân; nếu tách rời, cán bộ cấp cơ sở sẽ mất đi quyền lực và hiệu lực do nhân dân tạo ra.
Cán bộ cấp cơ sở đóng vai trò nòng cốt trong quản lý và tổ chức công việc tại địa phương, đảm nhận khối lượng công việc lớn và có ảnh hưởng đáng kể đến hệ thống chính trị và cộng đồng Họ có khả năng đóng góp nhiều ý kiến đề xuất cho các cơ quan nhà nước cấp trên, nhằm xây dựng hệ thống pháp luật hoàn chỉnh, hướng tới Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân và vì dân.
Cán bộ cấp cơ sở là lực lượng gần gũi nhất với nhân dân, thường xuyên tiếp xúc và đóng vai trò cầu nối giữa người dân với Đảng và Nhà nước Họ giúp chuyển tải ý chí của nhân dân, đồng thời đảm bảo rằng các chủ trương của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước phản ánh đúng tình hình và đặc điểm cụ thể ở cấp cơ sở.
Cán bộ cấp cơ sở đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì kỷ cương pháp luật tại địa phương, bảo vệ quyền tự do dân chủ và quyền con người, cũng như quyền và lợi ích hợp pháp của công dân Họ có trách nhiệm đảm bảo trật tự xã hội và ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật.
Họ là những người tiên phong trong cuộc đấu tranh chống lại quan liêu, tham nhũng và các tiêu cực khác, nhằm xây dựng tổ chức Đảng và bộ máy chính quyền cấp cơ sở trong sạch, vững mạnh Qua hoạt động của cán bộ cấp cơ sở, nhân dân thể hiện quyền làm chủ và thực hiện quyền tự quản của mình một cách trực tiếp, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của chính quyền.
Cán bộ cấp cơ sở là lực lượng đông đảo và nòng cốt trong hệ thống chính trị, đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương Hoạt động của họ không chỉ góp phần vào sự nghiệp xây dựng mà còn bảo vệ đất nước, thể hiện tầm quan trọng của họ trong việc duy trì và phát triển hệ thống chính trị ở cả cấp trung ương và địa phương.
1.1.1.3 Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cấp cơ sở
Tính cấp thiết phải nâng cao chất lƣợng đào tạo, bồi dƣỡng cán bộ cấp cơ sở tại Trường Chính trị tỉnh hiện nay
bộ cấp cơ sở tại Trường Chính trị tỉnh hiện nay
1.2.1 Xuất phát từ vai trò, nhiệm vụ của Trường Chính trị tỉnh
Trong lý luận giáo dục, việc đào tạo và bồi dưỡng cán bộ thường diễn ra qua nhiều hình thức như tự đào tạo, bồi dưỡng, đào tạo theo hệ thống trường lớp, và kết hợp giữa đào tạo lý thuyết với rèn luyện thực tế Trong đó, tự đào tạo và bồi dưỡng được coi là phương thức quan trọng nhất Hệ thống lớp đào tạo của Học viện Chính trị - Hành chính và Trường Chính trị đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong quá trình phát triển, hoàn thiện và trưởng thành của đội ngũ cán bộ.
Trường Chính trị tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương là cơ quan trực thuộc tỉnh uỷ, thành uỷ và UBND, có nhiệm vụ đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp cơ sở Đây là trung tâm đào tạo chính cho hệ thống chính trị địa phương, với nhiệm vụ chủ yếu là tổ chức các khóa học về lý luận chính trị, đường lối, nghị quyết của Đảng, chính sách pháp luật, và chuyên môn nghiệp vụ Định hướng của trường là nâng cao chất lượng đào tạo, hệ thống hóa nội dung và phương pháp giảng dạy phù hợp với từng trình độ học viên, tạo điều kiện thuận lợi cho việc học tập Học viên có thể đăng ký các lớp học phù hợp với năng lực và nhu cầu công việc của mình, đồng thời cải thiện quy trình quản lý đào tạo Mục tiêu cuối cùng là nâng cao hiệu quả học tập của học viên, góp phần thực hiện thành công nhiệm vụ của Đảng bộ thành phố trong tương lai.
Trong giai đoạn hiện nay, theo quy định của Ban Bí thƣ Trung ƣơng Trường Chính trị có vai trò, nhiệm vụ sau:
Đào tạo và bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo cấp cơ sở về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh là nhiệm vụ quan trọng nhằm nâng cao nhận thức về đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước Bên cạnh đó, việc cập nhật nghị quyết, chỉ thị của Đảng và Nhà nước cũng đóng vai trò thiết yếu trong việc phát triển năng lực lãnh đạo và quản lý hiệu quả trong các đoàn thể nhân dân.
Đào tạo Trung cấp lý luận Chính trị - Hành chính là chương trình thiết yếu dành cho cán bộ lãnh đạo và quản lý trong hệ thống chính trị cấp cơ sở, cũng như cán bộ công chức tại địa phương Chương trình này nhằm nâng cao năng lực chuyên môn, trang bị kiến thức lý luận và kỹ năng quản lý cần thiết cho cán bộ, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị ở cơ sở.
Bồi dưỡng và cập nhật kiến thức, kỹ năng lãnh đạo chuyên môn cho cán bộ lãnh đạo quản lý và cán bộ chuyên môn nghiệp vụ thuộc các tổ chức đảng, chính quyền và đoàn thể nhân dân cấp cơ sở là rất cần thiết.
- Bồi dƣỡng, cập nhật kiến thức cho đại biểu HĐND cấp xã, cấp huyện
- Đào tạo tiền công vụ đối với công chức dự bị, bồi dƣỡng chuyên viên cho các chức danh tương đương
- Tổ chức nghiên cứu khoa học phục vụ giảng dạy học tập và tổng kết kinh nghiệm thực tiễn ở địa phương cơ sở
- Liên kết mở các lớp đào tạo, bồi dƣỡng cho các đối tƣợng trên có trình độ cao hơn theo chỉ đạo cấp ủy, chính quyền đại phương
- Hướng dẫn và bồi dưỡng nghiệp vụ, phương pháp giảng dạy cho đội ngũ giảng viên của Trung tâm bồi dƣỡng chính trị cấp huyện
Chương trình đào tạo bồi dưỡng cán bộ được phân cấp rõ ràng giữa các cơ sở đào tạo, yêu cầu nâng cao chất lượng chương trình và đội ngũ giảng viên Mục tiêu là phát triển đội ngũ cán bộ cấp cơ sở có trình độ chuyên môn và kỹ năng nghề nghiệp cao, đồng thời giác ngộ về chính trị, có tinh thần trách nhiệm, tận tụy và đạo đức trong sạch, liêm khiết Điều này nhằm đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa, cải cách nền công vụ và xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa.
1.2.2 Xuất phát từ thực trạng đội ngũ cán bộ cấp cơ sở trong hệ thống chính trị cơ sở
Thực hiện nghị quyết Trung ương 5 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX, đội ngũ cán bộ cấp cơ sở đã phát triển mạnh mẽ về số lượng và chất lượng, đáp ứng tốt yêu cầu của thời kỳ mới Họ có phẩm chất đạo đức tốt, trung thành với lý tưởng của Đảng và có lối sống giản dị, gần gũi với nhân dân Sự tận tâm của họ là yếu tố quan trọng giúp tổ chức thực hiện thành công các đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước, từ đó lãnh đạo nhân dân phát triển kinh tế - xã hội và đạt được các mục tiêu đề ra.
Trước tác động tiêu cực của kinh tế thị trường, một số cán bộ cấp cơ sở thiếu tinh thần trách nhiệm và tâm huyết với công việc, dẫn đến sự thoái hóa và vi phạm pháp luật, làm giảm niềm tin của nhân dân vào chính quyền Tình trạng quan liêu, hách dịch vẫn diễn ra, trong khi nhiều cán bộ làm việc theo thói quen, thiếu khoa học và quyết đoán, hạn chế trong công tác vận động quần chúng Trong bối cảnh toàn cầu hóa và đẩy mạnh công nghiệp hóa, nhiều vấn đề phức tạp mới phát sinh, đòi hỏi sự lý giải rõ ràng Tác động tiêu cực của kinh tế thị trường cùng với âm mưu "diễn biến hòa bình" từ các thế lực thù địch đã làm cho một bộ phận cán bộ cấp cơ sở lúng túng, giảm sút niềm tin vào vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, thậm chí có những biểu hiện sa sút phẩm chất đạo đức và xa rời lý luận chủ nghĩa Mác - Lênin.
Từ thực trạng trên cho thấy việc nâng chất lƣợng đội ngũ cán bộ cấp cơ sở là việc làm rất cần thiết hiện nay
1.2.3 Xuất phát từ yêu cầu của thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, xây dựng và đổi mói hệ thống chính trị
Việt Nam đang tích cực hội nhập quốc tế và mở rộng quan hệ ngoại giao, điều này đòi hỏi phải phát triển đội ngũ cán bộ, đặc biệt là ở cấp cơ sở, để thích ứng với sự tiến bộ của khoa học công nghệ và những thay đổi nhanh chóng trong xã hội Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ cấp cơ sở là rất quan trọng, giúp họ nhanh chóng tiếp cận và làm chủ công nghệ, đồng thời nâng cao năng lực và trách nhiệm trong việc phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước Đây là yêu cầu thiết yếu mà mỗi địa phương cần chú trọng trong quản lý và sử dụng đội ngũ cán bộ cấp cơ sở.
Trong những năm qua, Đảng và Nhà nước ta đã chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ, đặc biệt là cán bộ cấp cơ sở, vì đây là yếu tố then chốt cho phát triển kinh tế thị trường định hướng XHCN và thực hiện các chương trình cải cách hành chính Đội ngũ cán bộ cấp cơ sở đóng vai trò quan trọng trong công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa và xây dựng chính quyền cơ sở hiệu quả Nâng cao chất lượng đội ngũ này, với bản lĩnh chính trị vững vàng, đạo đức và kiến thức chuyên môn, là nhiệm vụ trọng tâm của Đảng và Nhà nước Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X đã đề ra mục tiêu xây dựng đội ngũ cán bộ không chỉ có tinh thần đổi mới, sáng tạo mà còn phải có ý thức tổ chức kỷ luật cao và phong cách làm việc khoa học, gắn bó với nhân dân Việc đảm bảo đội ngũ cán bộ đồng bộ, kế thừa và phát triển là yếu tố quyết định đến chất lượng và hiệu quả công tác của hệ thống chính trị.
Chương trình tổng thể cải cách nền hành chính nhà nước đến năm 2020 nhấn mạnh việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ là một trong bảy chương trình hành động chiến lược nhằm xây dựng nền hành chính dân chủ, trong sạch, vững mạnh và chuyên nghiệp Mục tiêu là phát triển đội ngũ cán bộ có phẩm chất đạo đức tốt, năng lực chuyên môn cao và kỹ năng quản lý để thực hiện hiệu quả các chủ trương, đường lối của Đảng cùng chính sách, pháp luật của Nhà nước.
Kết luận chương 1 nhấn mạnh vai trò quan trọng của đội ngũ cán bộ cấp cơ sở trong hệ thống chính trị, đặc biệt trong giai đoạn cách mạng hiện nay Đảng và Nhà nước đã chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng cho cán bộ, đảng viên, coi đây là nhiệm vụ chính trị hàng đầu Việc nâng cao trình độ lý luận và năng lực thực tiễn cho cán bộ cấp cơ sở không chỉ là yêu cầu thiết yếu để đổi mới và nâng cao chất lượng hoạt động của hệ thống chính trị, mà còn giúp họ vận dụng linh hoạt đường lối của Đảng vào thực tiễn địa phương Tăng cường đào tạo, bồi dưỡng cho cán bộ cấp cơ sở còn góp phần xây dựng Đảng vững mạnh, giúp cán bộ, đảng viên có lập trường tư tưởng kiên định trước những biến động chính trị và tác động của cơ chế thị trường.
