NỘI DUNG
CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VIỆC PHÁT HUY TỰ PHÊ BÌNH
VÀ PHÊ BÌNH TRONG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ DIỆN BAN THƯỜNG VỤ HUYỆN ỦY QUẢN LÝ
1.1 Khái niệm, vai trò của đội ngũ cán bộ diện Ban Thường vụ Huyện ủy quản lý
1.1.1 Khái niệm cán bộ và cán bộ diện Ban Thường vụ Huyện ủy quản lý
“Cán bộ” là một từ đƣợc du nhập vào Việt Nam khoảng nửa đầu thế kỷ
Từ "cán bộ" ban đầu được sử dụng trong quân đội để phân biệt giữa chiến sĩ và người chỉ huy, nhưng sau này đã trở thành thuật ngữ chỉ những người tham gia kháng chiến, khác với nhân dân Tại Việt Nam, "cán bộ" thường được dùng thay thế cho "công chức" và hiện nay được hiểu là tất cả những người làm việc trong bộ máy Đảng, chính quyền, đoàn thể và lực lượng vũ trang Trong quan niệm hành chính, cán bộ là những người có mức lương từ bậc cán sự trở lên, phân biệt với nhân viên có mức lương dưới cán sự.
Theo sách “Từ điển tiếng Việt” do Hoàng Phê chủ biên đƣợc Nhà xuất bản Khoa học và xã hội phát hành năm 1988 thì “cán bộ” c hai nghĩa:
1 Người làm công tác c nghiệp vụ chuyên môn trong cơ quan Nhà nước
2 Người làm công tác c chức vụ trong một cơ quan, một tổ chức, phân biệt với người thường, không c chức vụ [38; tr.125-126]
Nội hàm của định nghĩa này với nghĩa thứ nhất: Cán bộ không chỉ bao gồm những người làm công tác c nghiệp vụ chuyên môn trong cơ quan Nhà
CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VIỆC PHÁT HUY TỰ PHÊ BÌNH VÀ PHÊ BÌNH TRONG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ DIỆN BAN THƯỜNG VỤ HUYỆN ỦY QUẢN LÝ
Khái niệm, vai trò của đội ngũ cán bộ diện Ban Thường vụ Huyện ủy quản lý
1.1.1 Khái niệm cán bộ và cán bộ diện Ban Thường vụ Huyện ủy quản lý
“Cán bộ” là một từ đƣợc du nhập vào Việt Nam khoảng nửa đầu thế kỷ
XX Ban đầu, từ “cán bộ” đƣợc dùng trong quân đội để phân biệt giữa chiến sĩ và người chỉ huy (từ cấp tiểu đội trở lên) Về sau, từ “cán bộ” được dùng để chỉ tất cả những người thoát ly gia đình đi hoạt động kháng chiến để phân biệt với nhân dân Trong một thời gian dài, ở Việt Nam hầu nhƣ từ “cán bộ” đƣợc dùng thay thế cho từ công chức Theo cách hiểu thông thường hiện nay, cán bộ được coi là tất cả những người làm việc trong bộ máy của Đảng, chính quyền, đoàn thể và lực lƣợng vũ trang Trong quan niệm hành chính đƣợc coi là những người c mức lương từ bậc cán sự trở lên, để phân biệt với những nhân viên c mức lương dưới cán sự
Theo sách “Từ điển tiếng Việt” do Hoàng Phê chủ biên đƣợc Nhà xuất bản Khoa học và xã hội phát hành năm 1988 thì “cán bộ” c hai nghĩa:
1 Người làm công tác c nghiệp vụ chuyên môn trong cơ quan Nhà nước
2 Người làm công tác c chức vụ trong một cơ quan, một tổ chức, phân biệt với người thường, không c chức vụ [38; tr.125-126]
Cán bộ không chỉ là những người làm công tác chuyên môn trong cơ quan Nhà nước mà còn bao gồm các thành viên trong toàn bộ hệ thống chính trị, yêu cầu trình độ từ cao đẳng, đại học trở lên Những người này được hình thành thông qua quá trình đào tạo tại các trường học Ngược lại, những người có trình độ thấp hơn như trung cấp hay sơ cấp được gọi là nhân viên.
Người đảm nhiệm chức vụ trong một cơ quan hoặc tổ chức, bao gồm cả cán bộ trong hệ thống chính trị, được xác định thông qua các hình thức như bầu cử, đề bạt và bổ nhiệm.
Trong tác phẩm “Sửa đổi lối làm việc”, Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh vai trò của cán bộ trong việc truyền đạt chính sách của Đảng và Chính phủ đến nhân dân, đồng thời phản ánh tình hình của dân chúng để điều chỉnh chính sách cho phù hợp Theo Điều 4, khoản 1 của Luật cán bộ, công chức năm 2008, cán bộ là công dân Việt Nam được bầu cử, phê chuẩn, bổ nhiệm giữ chức vụ trong các cơ quan của Đảng, Nhà nước và tổ chức chính trị - xã hội, với nhiệm kỳ và hưởng lương từ ngân sách nhà nước.
1.1.1.2 Quan niệm về cán bộ diện Ban Thường vụ Huyện ủy quản lý
Huyện uỷ giữ vai trò lãnh đạo chủ chốt trong hệ thống chính trị, điều hành mọi hoạt động theo nguyên tắc lãnh đạo tập thể và phân công cá nhân Tất cả các hoạt động tại huyện đều dưới sự chỉ đạo của Huyện uỷ thông qua việc xác định chủ trương, phương hướng và nhiệm vụ công tác Huyện uỷ thực hiện lãnh đạo thông qua công tác tư tưởng, tổ chức và kiểm tra của Đảng, từ đó đưa ra quyết định lãnh đạo và phân công cho các đồng chí huyện uỷ viên thực hiện các quyết định đó.
Dựa trên nguyên tắc lãnh đạo, các đồng chí Huyện uỷ viên được phân công hoặc giới thiệu ứng cử vào các chức vụ quan trọng trong các cơ quan nhà nước và tổ chức chính trị - xã hội theo quy định của pháp luật Họ là thành viên trong ban lãnh đạo của đảng bộ, thực hiện sự lãnh đạo chính trị tại huyện Tuy nhiên, trong vai trò quản lý hoặc phụ trách các cơ quan, đoàn thể quần chúng, họ phải tuân thủ pháp luật và điều lệ tổ chức Khi nhắc đến cán bộ thuộc diện Ban Thường vụ Huyện uỷ, chủ yếu đề cập đến những cán bộ lãnh đạo chủ chốt trong hệ thống chính trị huyện, thường là người đứng đầu hoặc giữ vị trí quan trọng, có vai trò định hướng và quyết định sự phát triển của tổ chức cũng như khả năng hoàn thành nhiệm vụ được giao.
Theo Quyết định 483-QĐ/TU, ngày 25/5/2012 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Thanh Hóa, quy định về phân công, phân cấp quản lý tổ chức bộ máy và cán bộ, Ban Thường vụ Huyện ủy Quan Sơn quản lý các chức danh như: Ủy viên Ban Thường vụ, Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ huyện, Trưởng ban, Phó trưởng ban Đảng, Chủ nhiệm và Phó chủ nhiệm Ủy ban kiểm tra, Chánh, Phó chánh Văn phòng Huyện ủy, cùng với các chức danh lãnh đạo của Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân huyện Ngoài ra, còn có Chủ tịch, Phó chủ tịch Mặt trận Tổ quốc, cấp trưởng các đoàn thể chính trị - xã hội huyện, Giám đốc, Phó giám đốc trung tâm Bồi dưỡng chính trị huyện, Bí thư, Phó bí thư, ủy viên thường vụ Đảng ủy, và lãnh đạo các cấp xã, thị trấn Hiện tại, số lượng cán bộ thuộc diện quản lý của Ban Thường vụ Huyện ủy Quan Sơn gần 200 đồng chí.
1.1.2 Vai trò của đội ngũ cán bộ diện Ban Thường vụ Huyện ủy quản lý
Theo chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, cán bộ đóng vai trò quan trọng, quyết định sự thành công hay thất bại của cách mạng C.Mác và Ph.Ăngghen đã nhấn mạnh rằng để thực hiện lý tưởng, cần có những con người thực hiện lực lượng thực tiễn Họ nhận thức rõ vai trò của các lãnh tụ cách mạng trong giai cấp công nhân và nhân dân lao động, coi họ là cán bộ lãnh đạo chủ chốt của phong trào vô sản Các lãnh tụ này không chỉ tuyên truyền tư tưởng cộng sản mà còn tổ chức các phong trào đấu tranh cách mạng.
V.I Lênin nhấn mạnh rằng không có giai cấp nào có thể giành quyền thống trị mà không đào tạo ra những lãnh đạo chính trị xuất sắc trong hàng ngũ của mình Đặc biệt trong bối cảnh Đảng lãnh đạo xây dựng chủ nghĩa xã hội, một nhiệm vụ chưa từng có tiền lệ, việc đào tạo cán bộ lãnh đạo chính trị tài giỏi là vô cùng quan trọng Đảng cần phát triển những nhà chính trị chuyên nghiệp, có khả năng tổ chức và lãnh đạo phong trào, không thua kém gì so với các nhà chính trị của giai cấp tư sản.
Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh vai trò quan trọng của cán bộ trong bộ máy, ví như dây chuyền quyết định sự hoạt động hiệu quả của toàn hệ thống Ông khẳng định rằng cán bộ là gốc rễ của mọi công việc, ảnh hưởng trực tiếp đến thành công hay thất bại Vai trò của cán bộ được thể hiện qua bốn mối quan hệ chính: với đường lối chính sách của Đảng, với tổ chức, với công việc và với quần chúng Cán bộ cách mạng không chỉ là cầu nối giữa nhân dân với Đảng và Nhà nước, mà còn là người lãnh đạo, tổ chức và là người phục vụ trung thành cho nhân dân.
Trong 85 năm cầm quyền, Đảng ta luôn coi trọng vai trò của cán bộ và công tác cán bộ, đặc biệt là cán bộ lãnh đạo các cấp Đại hội VI của Đảng đã chỉ rõ: đội ngũ cán bộ lãnh đạo các cấp là mắt xích quan trọng nhất mà Đảng ta phải nắm chắc để thúc đẩy những cuộc cải cách c nghĩa cách mạng Trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp h a, hiện đại h a, Đảng ta chỉ rõ: tình hình và nhiệm vụ mới đặt ra rất nhiều yêu cầu cho công tác cán bộ, vì vậy toàn Đảng phải chăm lo xây dựng thật tốt đội ngũ cán bộ Nhìn tổng quát, vai trò của đội ngũ cán bộ diện Ban Thường vụ Huyện ủy quản l gắn liền với vai trò hết sức quan trọng của hệ thống chính trị, thể hiện trên những mặt sau:
Đội ngũ cán bộ thuộc Ban Thường vụ huyện ủy giữ vai trò quyết định trong việc thực hiện lãnh đạo và chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân tỉnh, nhằm phát triển kinh tế, chính trị - xã hội và đảm bảo an ninh quốc phòng tại huyện.
Đội ngũ cán bộ thuộc Ban Thường vụ Huyện ủy đóng vai trò quan trọng trong việc lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức quần chúng thực hiện các Nghị quyết của Trung ương và Tỉnh ủy Họ không chỉ triển khai các chủ trương, biện pháp của chính quyền qua các phong trào cách mạng, mà còn tạo ra những thành tựu và cung cấp bài học kinh nghiệm quý giá cho sự phát triển toàn diện của tỉnh Vai trò này thể hiện chức năng và nhiệm vụ của các tổ chức trong hệ thống chính trị, đồng thời cho thấy rằng mọi chủ trương, nghị quyết của Đảng và Tỉnh ủy đều được đội ngũ cán bộ này cụ thể hóa và tổ chức thực hiện.
Nhiệm vụ chính trị quan trọng của hệ thống chính trị cấp huyện bao gồm việc phát triển kinh tế làm trung tâm, xây dựng Đảng là nhiệm vụ then chốt, và văn hóa là nền tảng tinh thần Hệ thống chính trị cần chăm lo xây dựng chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân, đồng thời đảm bảo sự phối hợp chặt chẽ giữa các tổ chức để phục vụ nhân dân Hệ thống này phải đưa đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước đến với mọi người dân, thực hiện tốt trên địa bàn huyện, phản ánh và giải đáp tâm tư nguyện vọng của nhân dân, khơi dậy trí tuệ và nguồn lực của cộng đồng, không ngừng nâng cao trình độ dân sinh, dân trí và dân chủ trong khu vực.
Dựa trên các nghị quyết của Đảng, quy định pháp luật, chính sách và chỉ đạo của Nhà nước, cùng với tình hình cụ thể tại huyện, đội ngũ cán bộ thuộc Ban Thường vụ Huyện ủy sẽ xây dựng các chủ trương, nghị quyết, kế hoạch và biện pháp công tác phù hợp, nhằm lãnh đạo và chỉ đạo triển khai thực hiện thành công các nghị quyết đã đề ra.
Quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh và
và quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về tự phê bình và phê bình
1.2.1 Quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin về tự phê bình và phê bình
Tự phê bình và phê bình trong Đảng là một nguyên tắc quan trọng trong việc xây dựng Đảng, đồng thời cũng là quy luật phát triển của Đảng Nguyên tắc này đã được các nhà kinh điển của chủ nghĩa đưa ra nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của Đảng.
Mác và Lênin đã nghiên cứu nhiều nội dung quan trọng, trong đó C.Mác và Ph.Ăngghen nhấn mạnh rằng tự phê bình và phê bình là cần thiết cho sự phát triển của Đảng Cộng sản Ph.Ăngghen cho rằng việc đảng phê bình các hoạt động đã qua là điều tuyệt đối cần thiết, giúp đảng học hỏi và cải thiện phương thức hoạt động của mình.
V.I.Lênin coi tự phê bình và phê bình là quy luật phát triển của đảng cách mạng Tự cao, tự đại, không thấy những sai lầm, khuyết điểm của mình, giấu giếm những sai lầm, khuyết điểm ấy là một trong những nguyên nhân làm giảm sút sức chiến đấu của đảng Thái độ của một chính đảng đối với những sai lầm, khuyết điểm của mình là một tiêu chuẩn chắc chắn nhất để xem đảng ấy c nghiêm túc không, c thực sự làm tròn nghĩa vụ với giai cấp mình và với quần chúng lao động không V.I.Lênin viết: “tự phê bình và phê bình là một việc tuyệt đối cần thiết cho hết thảy mọi chính đảng sống và đầy sức sống Không gì tầm thường bằng chủ nghĩa lạc quan tự mãn”[52; tr.395-
Tất cả các đảng cách mạng đã thất bại đều do tự cao tự đại và không nhận ra sức mạnh của mình, cũng như sợ hãi khi đối diện với những điểm yếu Tuy nhiên, chúng ta sẽ không như vậy, vì chúng ta dám thừa nhận những nhược điểm và học cách khắc phục chúng V.I Lê-nin cũng nhấn mạnh rằng sai lầm mang lại nhiều bài học quý giá, và tự phê bình là một phương pháp học tập cần thiết trong mọi lĩnh vực.
Lênin đã phát triển tư tưởng của Mác-Ăngghen, coi tự phê bình và phê bình là quy luật quan trọng cho sự phát triển của Đảng cách mạng Ông nhấn mạnh rằng Đảng cần phải thường xuyên tự phê bình, chỉ ra sai lầm và khuyết điểm, phân tích nguyên nhân và tìm cách khắc phục Đây được xem là một trong những tiêu chí quan trọng để đánh giá sự chân chính của một Đảng.
Mác xít chân chính yêu cầu Đảng phải có thái độ đúng đắn đối với những sai lầm trong quá trình lãnh đạo V.I Lênin nhấn mạnh rằng việc thừa nhận khuyết điểm là điều bình thường, nhưng quan trọng là Đảng phải công khai thừa nhận sai lầm, phân tích hoàn cảnh dẫn đến sai lầm đó và nghiên cứu các biện pháp khắc phục.
Một đảng không dám thừa nhận khuyết điểm và tìm cách khắc phục sẽ không xứng đáng được tôn trọng Thái độ nghiêm túc trong việc tự phê bình là điều kiện tiên quyết để trở thành Đảng Mác-xít chân chính Đối với Đảng viên Cộng sản, V.I Lênin nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thực hiện tự phê bình để nhận diện và sửa chữa sai lầm của bản thân.
Người thông minh không phải là người không mắc sai lầm, mà là người biết nhận ra và sửa chữa sai lầm một cách nhanh chóng Đối với Đảng và các đảng viên, việc không có thái độ đúng đắn với khuyết điểm sẽ dẫn đến những sai lầm lớn hơn V.I Lênin đã nhấn mạnh rằng việc giữ lại sai lầm và bào chữa cho nó sẽ làm cho sai lầm nhỏ trở thành sai lầm lớn Tự phê bình và phê bình theo quan điểm của Lênin không phải là chủ nghĩa cơ hội hay bè phái, mà là một phần quan trọng trong việc duy trì sự đoàn kết trong Đảng Trong quá trình hoạt động cách mạng, Lênin đã kiên quyết chống lại những quan điểm sai trái lợi dụng "tự do phê bình" để phá hoại tổ chức Đảng Ông chỉ trích những nhóm "tả khuynh" không nghiêm túc với sai lầm của mình và cảnh báo rằng "tự do phê bình" có thể dẫn đến sự xói mòn của Đảng Vấn đề hiện nay là những người muốn đánh đổ chủ nghĩa cơ hội cần phải đấu tranh chống lại "phái phê bình" hợp pháp, vì điều này đã làm suy yếu tư tưởng của con người Các Đảng cộng sản chân chính và những người Mác xít luôn phải đấu tranh chống lại các quan điểm sai trái, điều này được xem như là một quy luật trong hoạt động của Đảng.
1.2.2 Tư tưởng Hồ Chí Minh về tự phê bình và phê bình
Hồ Chí Minh đã nêu rõ tầm quan trọng của tự phê bình và phê bình trong tác phẩm "Sửa đổi lối làm việc" cùng với nhiều bài viết khác Ông nhấn mạnh rằng việc tự phê bình giúp mỗi cá nhân nhận thức được điểm mạnh và điểm yếu của bản thân, từ đó nâng cao hiệu quả công việc Phê bình lẫn nhau cũng là một phương thức quan trọng để cải thiện tập thể, tạo điều kiện cho sự phát triển bền vững trong tổ chức.
Báo Sự thật đã tiến hành sửa đổi cách thức làm việc của mình, đặc biệt trong các bài viết liên quan đến đạo đức cách mạng và trong hầu hết các bài phát biểu, bài viết về xây dựng Đảng.
Trong tư tưởng Hồ Chí Minh, tự phê bình và phê bình không chỉ là công cụ quan trọng mà còn là "luật" thiết yếu trong việc xây dựng tổ chức Hơn nữa, chúng còn được nâng tầm thành nghệ thuật trong công tác xây dựng Đảng.
Phê bình và tự phê bình là những khái niệm quan trọng được Hồ Chí Minh nhấn mạnh, thường được gọi là "tự kiểm điểm và kiểm điểm" hoặc "tự sửa chữa" và "giúp đồng chí mình sửa chữa" Ông cũng sử dụng cụm từ "tự xét và xét đồng chí mình" để làm rõ tầm quan trọng của việc khắc phục khuyết điểm Quan niệm về tự phê bình và phê bình của Hồ Chí Minh mang ý nghĩa sâu sắc và bao quát hơn, thể hiện sự cần thiết trong việc tự nhận thức và hỗ trợ lẫn nhau để phát triển.
Phê bình là việc nêu ưu điểm và chỉ ra khuyết điểm của người khác, trong khi tự phê bình là làm điều tương tự với bản thân Cả hai hình thức này cần phải đi đôi với nhau, không chỉ tập trung vào khuyết điểm mà còn phải nhấn mạnh ưu điểm Quan niệm của Hồ Chí Minh về tự phê bình và phê bình thể hiện tính nhân văn và khoa học, với mục tiêu xây dựng và thúc đẩy sự hoàn mỹ, vì lợi ích của nhân dân và sự đoàn kết trong Đảng Bản chất của tự phê bình và phê bình là hướng tới cái đẹp và cái tốt, thể hiện tinh thần dân chủ và nhân đạo.
Phương pháp tự phê bình và phê bình được thực hiện theo thứ tự: trước tiên nêu ra ưu điểm và khuyết điểm của bản thân, sau đó mới đến ưu điểm và khuyết điểm của đồng chí Dù là trong quá trình "xét", "kiểm điểm" hay "phê bình", cần nhớ rằng những người có khuyết điểm cũng là đồng chí của chúng ta, chứ không phải kẻ thù hay đối địch.
Cho nên, một mặt là để sửa chữa cho nhau, một mặt là để khuyến khích nhau,
"Việc "bắt chước" nhau để cùng tiến bộ là rất quan trọng Những người có ưu điểm cần phát huy và vươn lên không ngừng, trong khi những người có khuyết điểm nên vui vẻ chấp nhận để sửa chữa Tự phê bình và phê bình không nên gây nản chí hay oán ghét Các biểu hiện tiêu cực như chỉ tập trung vào việc chỉ trích người khác, hạ bệ nhau, hay nịnh hót cấp trên, thực chất là cơ hội trong tự phê bình và phê bình, trái ngược với tư tưởng của Hồ Chí Minh."
Vai trò của tự phê bình và phê bình trong giai đoạn hiện nay
Hội nghị lần thứ tư Ban chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) đã ban hành Nghị quyết “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc củng cố và xây dựng Đảng nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu Cán bộ, đảng viên và nhân dân đều ủng hộ Nghị quyết cũng như các phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng Đặc biệt, vấn đề tự phê bình và phê bình được nhấn mạnh là quy luật phát triển của Đảng, là công cụ quan trọng để giáo dục và rèn luyện cán bộ, đảng viên Tuy nhiên, do chỉ đạo chưa tốt và ý thức tự giác của một số cán bộ, đảng viên chưa cao, nên kết quả đạt được vẫn còn hạn chế.
Cán bộ, đảng viên và nhân dân đồng tình, phấn khởi vì đồng chí Tổng
Bí thư của Đảng đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tự phê bình và phê bình trong sinh hoạt Đảng, coi đây là giải pháp căn bản để xây dựng Đảng phù hợp với yêu cầu của thời kỳ mới Việc thực hiện hiệu quả quy trình này là cần thiết để ngăn chặn và đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức và lối sống của một bộ phận cán bộ, đảng viên, đặc biệt là ở các cấp lãnh đạo và quản lý.
Trong những năm gần đây, đặc biệt từ khi Việt Nam chuyển sang nền kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế, công tác tự phê bình và phê bình trong Đảng đã không được thực hiện thường xuyên và nghiêm túc Nhiều tổ chức Đảng và cán bộ, đảng viên mắc sai lầm nhưng không được nhắc nhở kịp thời, dẫn đến những sai lầm nghiêm trọng Việc tự phê bình và phê bình chủ yếu mang tính hình thức, bên cạnh những xu hướng tích cực, còn xuất hiện những hình thức không đúng đắn, thiếu nghiêm túc, như Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã chỉ ra Điều này đã làm cho các cuộc họp tự phê bình trở thành nơi ca tụng lẫn nhau hoặc đấu đá, hạ bệ nhau với động cơ không trong sáng.
Tại Hội nghị cán bộ toàn quốc, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thực hiện tự phê bình và phê bình trong Đảng, coi đây là khâu mấu chốt nhưng cũng đầy thách thức Ông cho rằng mỗi cá nhân cần tự phân tích và đánh giá ưu, khuyết điểm của bản thân cũng như của người khác Nếu không có sự tự giác và chân thành, dễ dẫn đến chủ quan, chỉ nhận thấy điểm mạnh của mình mà không nhìn nhận khuyết điểm của người khác Để thực hiện tốt công tác này, cần có lòng vì sự nghiệp chung, dũng khí và sự cầu thị, đặc biệt là trong việc phê bình cả cấp trên.
“Im lặng là vàng” và thái độ cực đoan trong phê bình không phải là cách đúng đắn Tự phê bình và phê bình yêu cầu mỗi cá nhân có tinh thần tự giác cao, tình thương yêu đồng chí và dũng khí đấu tranh thẳng thắn Tổng Bí thư nhấn mạnh rằng quá trình kiểm điểm cần được thực hiện nghiêm túc, không qua loa hay chiếu lệ, và cần đưa tự phê bình và phê bình thành thói quen trong sinh hoạt của Đảng.
Tự phê bình và phê bình nhằm phát huy ưu điểm và hạn chế khuyết điểm, cần khách quan và trung thực, tập trung vào hành động chứ không phải cá nhân Sự phê bình chân thành giúp đảng viên điều chỉnh và phòng tránh tiêu cực hiệu quả Cần thay thế những lời châm chọc bằng sự trung thực, khách quan và lòng nhân ái Để thực hiện Nghị quyết “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”, cần quán triệt nghiêm túc về tự phê bình và phê bình, với cơ chế cụ thể từ Trung ương Đảng đến các cấp uỷ Hằng tháng, cán bộ lãnh đạo phải tự phê bình trước cấp dưới, gương mẫu trong việc này Điều này rất quan trọng vì đảng viên và quần chúng sẽ nhìn vào cán bộ lãnh đạo để noi gương, do đó, những người giữ chức vụ cao càng cần phải nghiêm túc và gương mẫu trong tự phê bình và phê bình.
Hiệu quả của chế độ tự phê bình và phê bình chủ yếu phụ thuộc vào sự lãnh đạo của thủ trưởng cơ quan và các cán bộ lãnh đạo Cần phát huy dân chủ để nhân dân có thể phê bình, góp ý cho cán bộ, đảng viên và tổ chức đảng Đảng ta là đảng của dân, phục vụ nhân dân, vì vậy cần gắn bó chặt chẽ với quần chúng Tình trạng tổ chức đảng và đảng viên ít liên hệ với nhân dân tại địa phương đang khiến đảng viên xa rời quần chúng, đây là một khuyết điểm cần khắc phục.
Công tác kiểm tra, giám sát và xử lý việc thực hiện chế độ tự phê bình và phê bình là rất quan trọng Cần có cơ chế rõ ràng để đảm bảo việc thực hiện các quy định của Đảng, đồng thời xử lý nghiêm các vi phạm, như sự không trung thực, thiếu nghiêm túc, hay các hành động trả thù, trù dập đối với những người dám đấu tranh phê bình Bảo vệ những cá nhân thẳng thắn và dũng cảm là một nhiệm vụ cấp bách, nhằm nâng cao hiệu quả của công tác tự phê bình và phê bình, từ đó hiện thực hóa Nghị quyết của Đảng trong đời sống.
Kết luận chương 1, Đảng ta nhấn mạnh rằng tự phê bình và phê bình là công cụ quan trọng cho sự phát triển của Đảng Mỗi đảng viên cần nỗ lực để biến tự phê bình và phê bình thành thói quen tự giác, trở thành nền tảng trong sinh hoạt của Đảng.
Tự phê bình và phê bình là nghệ thuật và quy luật phát triển của Đảng, đóng vai trò quan trọng trong việc đo lường mức độ sinh hoạt dân chủ và kết nối chặt chẽ giữa các đảng viên, tổ chức đảng và nhân dân Việc thực hiện tự phê bình và phê bình giúp giải quyết những khuyết điểm nội bộ, củng cố bản chất giai cấp công nhân và tính cách mạng của Đảng Đồng thời, cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát để phát hiện và xử lý kịp thời các tổ chức và đảng viên không thực hiện đúng nghị quyết về tự phê bình và phê bình, cũng như bảo vệ những người dũng cảm phê bình tham nhũng, tiêu cực, và yêu cầu những người có khuyết điểm phải sửa chữa.
Tự phê bình và phê bình là hoạt động thiết yếu trong mọi giai đoạn cách mạng của Đảng, giúp cán bộ và đảng viên nhận diện ưu điểm và khuyết điểm của mình Qua đó, các biện pháp khắc phục được đề ra nhằm củng cố sự thống nhất và nâng cao năng lực lãnh đạo Đây là nguyên tắc quan trọng trong sinh hoạt Đảng, góp phần phát triển và tăng cường đoàn kết, đồng thời là phương pháp hiệu quả để giáo dục và rèn luyện cán bộ Do đó, các cấp ủy Đảng cần thực hiện nghiêm túc chế độ tự phê bình và phê bình một cách tự giác và gương mẫu.