Sự cần thiết của đề tài
Ngành Dệt May là một trong những ngành công nghiệp chủ chốt tại Việt Nam, đóng góp 10% vào giá trị sản lượng công nghiệp toàn quốc Ngành này tạo ra 2,7 triệu việc làm, chiếm 25% tổng số lao động trong ngành công nghiệp và 5% trong tổng lực lượng lao động của cả nước (Tổng cục Thống Kê, 2020).
Ngành Dệt may đóng vai trò quan trọng trong cơ cấu kinh tế và thúc đẩy sự phát triển kinh tế toàn quốc, với tiềm năng phát triển lớn Hoạt động sản xuất và kinh doanh trong ngành này mang đến cơ hội cho các doanh nghiệp, nhưng cũng đặt ra thách thức lớn do cạnh tranh khốc liệt, đặc biệt là trong vấn đề nguồn nhân lực.
Hiện tượng "nhảy việc" của lao động có tay nghề trong ngành may mặc gây khủng hoảng nội bộ cho các công ty Doanh nghiệp phải tuyển dụng nhân viên thiếu kinh nghiệm để lấp đầy vị trí trống, dẫn đến chi phí lao động gia tăng và năng lực nhân viên không được cải thiện Hệ quả là sản xuất bị đình trệ, tiến độ chậm lại, gây thiệt hại kinh tế Sự biến động nguồn nhân lực luôn là nỗi lo của doanh nghiệp, tạo ra những khó khăn mới cho cả doanh nghiệp và người lao động, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Công ty TNHH Thế Linh là một doanh nghiệp tư nhân chuyên sản xuất và kinh doanh chăn, drap, gối, nệm, với quy mô nhỏ trong ngành Từ khi thành lập, ban giám đốc đã nhận thức rõ tầm quan trọng của nguồn nhân lực như một yếu tố chiến lược Tuy nhiên, thực tế trong vài năm qua cho thấy doanh thu của công ty gặp nhiều khó khăn.
Công ty TNHH Thế Linh đã trải qua sự tăng trưởng liên tục qua các năm Tuy nhiên, tình trạng nghỉ việc của cán bộ công nhân viên, đặc biệt là nhân sự lao động trực tiếp, đang gia tăng đáng kể, gây ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động của công ty.
Tỷ lệ nghỉ việc năm 2019 đã tăng đột biến, và trong hai quý đầu năm 2020, dịch Covid-19 đã gây ảnh hưởng lớn đến nhiều doanh nghiệp, buộc họ phải xem xét cắt giảm lao động để tiết kiệm chi phí Công ty TNHH Thế Linh đã quyết định giữ việc làm cho người lao động bằng cách sắp xếp lại thời gian làm việc và tận dụng cơ hội kinh doanh các sản phẩm thiết yếu, nhằm tạo thêm việc làm mới và đảm bảo nhân sự khi thị trường phục hồi Mặc dù tỷ lệ nghỉ việc của công ty trong năm 2020 đã giảm so với năm 2019, nhưng vẫn ở mức đáng báo động.
Bảng 1.1 Tỷ lệ nghỉ việc của Công ty TNHH Thế Linh qua từng năm từ năm
Tổng số lượng Nhân viên (người) 230 268 269
Số lượng lao động trực tiếp (người) 215 248 244
Số lượng lao động trực tiếp nghỉ (người) 27 38 33
Số lượng lao động trực tiếp nghỉ tự nguyện 24 33 29
Tỷ lệ nghỉ việc của CN lao động trực tiếp nghỉ (%) 11.74% 14.18% 12.27%
Tỷ lệ nghỉ việc của CN lao động trực tiếp nghỉ tự nguyện (%) 10.43% 12.31% 10.78%
Nguồn: Phòng Nhân sự Công ty TNHH Thế Linh (2020
Hình 1.2 Tỷ lệ nghỉ việc của Công ty TNHH Thế Linh năm 2017 – 2020
Nguồn: Phòng Nhân sự Công ty TNHH Thế Linh (2020)
Chị Trần Thu Cúc, Trưởng phòng nhân sự công ty, cho biết tình trạng công nhân nhảy việc và nghỉ việc đang ở mức báo động, gây tốn kém cho công ty Việc lao động trực tiếp nghỉ việc không chỉ làm tăng chi phí tuyển dụng và đào tạo mà còn dẫn đến thiếu hụt nhân lực trong quá trình đào tạo nhân viên mới Thời gian của nhân viên cũ bị hao phí để hướng dẫn nhân viên mới, trong khi người quản lý phải dành thời gian chỉ dẫn kỹ năng và quy trình làm việc Hiệu suất làm việc của công nhân mới thường không đạt yêu cầu như công nhân cũ, ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất sản xuất và chất lượng sản phẩm.
Tác giả nhận thấy sự biến động lớn trong lực lượng lao động tại Công ty TNHH MTV Thế Linh, đặc biệt là ở cấp công nhân và tổ trưởng sản xuất Sự thay đổi này đã ảnh hưởng đáng kể đến quy trình vận hành sản xuất cũng như chất lượng sản phẩm.
Trong nhiều năm qua, nhiều nghiên cứu thực nghiệm đã được thực hiện để xác định các yếu tố ảnh hưởng đến ý định nghỉ việc, nhưng do sự khác biệt về lĩnh vực, phạm vi và đối tượng nghiên cứu, các kết quả này không thể hoàn toàn áp dụng vào thực tiễn hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty TNHH Thế Linh Hiện tại, vẫn chưa có nghiên cứu nào phù hợp với tình hình cụ thể của công ty.
Tỷ lệ nghỉ việc của lao động trực tiếp Công ty TNHH MTV Thế Linh
Số lượng lao động trực tiếp (người)
Số lượng lao động trực tiếp nghỉ (người)
Tỷ lệ nghỉ việc của công nhân lao động trực tiếp tại Công ty TNHH Thế Linh đang là một vấn đề quan trọng và cần thiết, chưa từng được nghiên cứu trước đây Đề tài “Giải pháp giảm tỷ lệ nghỉ việc tự nguyện của lao động trực tiếp tại Công ty TNHH MTV Thế Linh đến năm 2025” nhằm xác định các yếu tố ảnh hưởng đến ý định nghỉ việc của công nhân Qua đó, ban điều hành công ty có thể áp dụng những giải pháp phù hợp để giảm tỷ lệ nghỉ việc tự nguyện, từ đó nâng cao hiệu quả hoạt động và ổn định lực lượng lao động.
Mục tiêu nghiên cứu
− Đánh giá thực trạng nghỉ việc của nhóm LĐTT tại Công ty TNHH MTV Thế Linh
− Xác định nguyên nhân nghỉ việc của người LĐTT tại Công ty TNHH MTV Thế Linh
− Đề xuất một số giải pháp cải thiện tình trạng nghỉ việc của nhóm LĐTT tại Công ty TNHH Thế Linh.
Câu hỏi nghiên cứu
Để giải quyết tốt mục tiêu nghiên cứu nêu trên, ba câu hỏi nghiên cứu được đặt ra như sau:
− Thực trạng nghỉ việc tại Công ty TNHH MTV Thế Linh như thế nào?
− Nguyên nhân người LĐTT nghỉ việc tự nguyện tại công ty TNHH Thế Linh là gì?
− Những giải pháp cụ thể nào giảm tỷ lệ nghỉ việc của người LĐTT tại Công ty TNHH Thế Linh?
4 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
4.1 Đối tượng nghiên cứu
Giải pháp giảm tỷ lệ nghỉ việc tự nguyện của lao động trực tiếp tại công ty TNHH MTV Thế Linh
Để đảm bảo tính cập nhật cho đề tài, dữ liệu thứ cấp đã được thu thập trong khoảng thời gian từ năm 2018 đến quý IV năm 2020, trong khi dữ liệu sơ cấp được thu thập từ tháng 01 đến tháng 03 năm 2021.
❖ Về không gian nghiên cứu:
Nghiên cứu được tiến hành tại Công ty TNHH MTV Thế Linh
❖ Về nội dung nghiên cứu:
Bài viết tổng hợp các lý luận về nghỉ việc và các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định nghỉ việc của nhân viên Từ đó, nghiên cứu thực tiễn tại Công ty TNHH MTV Thế Linh nhằm tìm ra giải pháp hiệu quả để giảm tỷ lệ lao động tự do nghỉ việc.
Luận văn chỉ tập trung vào nguyên nhân từ doanh nghiệp dẫn đến quyết định nghỉ việc của nhân viên, không xem xét các yếu tố bên ngoài như tỷ lệ thất nghiệp hay các yếu tố kinh tế, cũng như các lý do cá nhân như chuyển chỗ ở, qua đời đột ngột hay nghỉ việc để chăm sóc gia đình Để đạt được mục tiêu nghiên cứu định tính, tác giả đã thực hiện phỏng vấn chuyên sâu với hai nhóm đối tượng.
− Nhóm 1: Ban giám đốc và trưởng bộ phận, gồm: Giám đốc, Phó Giám đốc 1, phó Giám đốc 2, Trưởng bộ phận hành chính – nhân sự, Trưởng bộ phận sản xuất
− Nhóm 2: gồm 06 lao động trực tiếp đã nghỉ việc tự nguyện trong Quý III và IV/2020 (1 công nhân cắt và 5 công nhân may)
Tiến hành thực hiện thu thập dữ liệu nghiên cứu:
Nội dung bài viết này được xây dựng dựa trên các lý thuyết và kinh nghiệm thực tiễn, được tổng hợp từ sách, giáo trình, tạp chí chuyên ngành và các tài liệu chính thống khác Những thông tin này đã được phân tích bởi các chuyên gia và học giả từ các tổ chức nghiên cứu uy tín, nhằm phục vụ cho đề tài luận văn đang được nghiên cứu.
Trong ba năm qua, đến quý IV năm 2020, các số liệu và báo cáo liên quan đến nhân sự đã cung cấp cái nhìn tổng quan về tình hình đánh giá hiệu quả công việc tại công ty.
Chúng tôi tiến hành thu thập thông tin, phỏng vấn và khảo sát ý kiến từ các chuyên gia thực tế, bao gồm Ban Giám Đốc và lãnh đạo các phòng/ban tại Công ty TNHH Thế Linh Mục tiêu là xác định các tồn tại, nguyên nhân và các yếu tố dẫn đến tình trạng nghỉ việc tự nguyện của người lao động trực tiếp.
Tác giả áp dụng phương pháp định tính để phân tích tình hình nghỉ việc và xác định nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này của lao động tại Công ty TNHH Thế Linh Dựa trên những kết quả thu được, tác giả đề xuất một số biện pháp nhằm giảm thiểu tỷ lệ nghỉ việc trong năm tới.
Tác giả đã chọn phương pháp tiếp cận này để mô tả và phân tích đặc điểm của nhóm đối tượng nghiên cứu Phương pháp này giúp phát hiện các vấn đề quan trọng, từ đó tìm ra giải pháp hiệu quả cho việc hoàn thành đề tài nghiên cứu.
Trong nghiên cứu định tính, việc thiết kế bảng câu hỏi phỏng vấn và phương pháp thu thập thông tin được chuẩn bị trước
Bảng câu hỏi được thiết kế nhằm thu thập thông tin để tìm hiểu nguyên nhân chính dẫn đến quyết định nghỉ việc của lao động tự do tại doanh nghiệp Phương pháp phỏng vấn sử dụng các câu hỏi đã được chuẩn bị sẵn cho các đối tượng cụ thể Tác giả cần chuẩn bị kỹ lưỡng cho cuộc phỏng vấn chuyên sâu trực tiếp, vì đây là hình thức phỏng vấn riêng lẻ, không thảo luận nhóm.
Nội dung các cuộc phỏng vấn được ghi chép và có sự cho phép ghi âm Kết luận được rút ra dựa trên việc tổng hợp và phân tích các quan điểm của những người tham gia phỏng vấn.
Tác giả thực hiện phỏng vấn mỗi đối tượng trong khoảng thời gian 30-60 phút, với hình thức phỏng vấn trực tuyến qua điện thoại hoặc gặp mặt trực tiếp, tùy thuộc vào sự thuận tiện cho đối tượng Để đạt được mục tiêu nghiên cứu định tính, tác giả tiến hành phỏng vấn chuyên sâu với hai nhóm đối tượng.
Nhóm 1 bao gồm 5 thành viên quan trọng thuộc Ban giám đốc và các trưởng bộ phận, trong đó có Giám đốc, Phó Giám đốc 1, Phó Giám đốc 2, Trưởng bộ phận hành chính – nhân sự và Trưởng bộ phận sản xuất.
Trong Quý III và IV năm 2020, có 06 lao động trực tiếp đã tự nguyện nghỉ việc, bao gồm 1 công nhân cắt và 5 công nhân may Tổng cộng có 12 người nộp đơn xin nghỉ việc trong giai đoạn này, dẫn đến một số hạn chế trong việc thu thập dữ liệu.
Một số nhân viên đã nghỉ việc, chuyển chỗ ở và thay đổi số điện thoại đăng ký tại công ty, dẫn đến việc mất liên lạc và không thể tham gia phỏng vấn Cụ thể, có 4 nhân viên nghỉ việc trong năm 2020 mà không thể liên lạc được.
− 2 nhân viên đã nghỉ việc từ chối tham gia phỏng vấn vì lý do cá nhân
Do các yếu tố khách quan, tác giả chỉ thực hiện phỏng vấn 06 lao động trực tiếp đã nghỉ việc, đại diện cho mẫu 12 lao động đã nghỉ việc trong quý III và IV năm 2020.
