Em hãy đọc thuộc lòng đoạn thơ “ Nói với con” Y Phương? Trình bày cảm nhận em câu thơ sau: “Chân phải bước tới cha Chân trái bước tới mẹ Một bước chạm tiếng nói Hai bước tới tiếng cười” Nét bật nghệ thuật câu thơ sử dụng điệp cấu trúc câu, nhà thơ tái bước chập chững niềm hân hoan cha, mẹ Cách nói khác lạ, cụ thể khẳng định: Cha mẹ đích để hướng tới Bước tới đâu nhận tình u thương cha, mẹ Tóm lại: Những câu thơ tái khung cảnh gia đình đầm ấm, tràn ngập tiếng nói u thương, tiếng cười hạnh phúc * Nói với đức tính người đồng mình: - Cách nói ngắn gọn, khác lạ: Lấy chiều cao độ xa để đo nỗi buồn ý chí + Buồn chưa làm cho quê hương phát triển giàu mạnh vùng quê khác + Có ý muốn tâm đạt điều tốt đẹp tương lai  Người đồng có khát vọng lớn lao - Những hình ảnh đa nghĩa: “đá”, “thung” + Phản ánh đặc điểm vùng miền nơi người đồng sinh sống + Biểu trưng cho điều kiện sống nhiều khó khăn, vất vả - Cách nói phủ định để khẳng định “khơng chê”: thái độ sống gắn bó, thủy chung  Người đồng sống vất vả bền bỉ, gắn bó với quê hương cho quê hương còn nhiều đói nghèo, cực nhọc - Hình ảnh ẩn dụ “thác”, “ghềnh”:biểu trưng cho gian nan, thử thách - Hình ảnh so sánh “Sống sơng suối Khơng lo cực nhọc”: cụ thể hố cách sống mạnh mẽ, khống đạt - Cách nói phủ định lặp lại “khơng lo”:khẳng định rõ ý chí, niềm tin  Người đồng sống mạnh mẽ, khống đạt, biết chấp nhận khó khăn thử thách vượt qua nghị lực, niềm tin - Điệp ngữ “sống”: khẳng định cách sống, lẽ sống chân * Nói với niềm mong muốn: Phần 1: Người đồng thương Cao đo nỗi buồn Xa ni chí lớn Dẫu cha muốn Sống đá không chê đá gập ghềnh Sống thung khơng chê thung nghèo đói Sống sông suối Lên thác xuống ghềnh Không lo cực nhọc * Nói với đức tính người đồng mình: - Cách nói ngắn gọn, khác lạ: Lấy chiều cao độ xa để đo nỗi buồn ý chí + Buồn chưa làm cho q hương phát triển giàu mạnh vùng quê khác + Có ý muốn tâm đạt điều tốt đẹp tương lai  Người đồng có khát vọng lớn lao - Những hình ảnh đa nghĩa: “đá”, “thung” + Phản ánh đặc điểm vùng miền nơi người đồng sinh sống + Biểu trưng cho điều kiện sống cịn nhiều khó khăn, vất vả - Cách nói phủ định để khẳng định “khơng chê”: thái độ sống gắn bó, thủy chung  Người đồng sống vất vả bền bỉ, gắn bó với quê hương cho quê hương còn nhiều đói nghèo, cực nhọc - Hình ảnh ẩn dụ “thác”, “ghềnh”:biểu trưng cho gian nan, thử thách - Hình ảnh so sánh “Sống sông suối Không lo cực nhọc”: cụ thể hoá cách sống mạnh mẽ, khoáng đạt - Cách nói phủ định lặp lại “khơng lo”:khẳng định rõ ý chí, niềm tin  Người đồng sống mạnh mẽ, khống đạt, biết chấp nhận khó khăn thử thách vượt qua nghị lực, niềm tin - Điệp ngữ “sống”: khẳng định cách sống, lẽ sống chân * Nói với niềm mong muốn(Lồng ghép lời thơ nói với người đồng mình): Muốn phải biết sống nghĩa tình, thủy chung với quê hương, biết chấp nhận vượt qua thử thách ý chí niềm tin Phần 2: Người đồng thơ sơ da thịt Chẳng nhỏ bé đâu Người đồng tự đục đá kê cao q hương Cịn q hương làm phong tục Con thơ sơ da thịt Lên đường Không nhỏ bé Nghe * Nói với đức tính người đồng mình: “Người đồng thơ sơ da thịt Chẳng nhỏ bé đâu con” - Sử dụng cặp hình ảnh có mối quan hệ đối ứng: + “thơ sơ da thịt”: vẻ ngồi giản dị, mộc mạc + “chẳng nhỏ bé”: không nhỏ bé tâm hồn, ý chí, mong ước → Người đồng giản dị, mợc mạc, giàu chí khí, niềm tin, nghị lực * Nói với đức tính người đồng mình: - Sử dụng cặp hình ảnh tương quan đối ứng: “thô sơ da thịt” – “chẳng nhỏ bé” + “thơ sơ da thịt”: vẻ ngồi giản dị mộc mạc + “chẳng nhỏ bé”: không nhỏ bé tâm hồn, ý chí, mong ước → Người đồng giản dị, mợc mạc, giàu chí khí, niềm tin, nghị lực “Người đồng tự đục đá kê cao quê hương Cịn q hương làm phong tục” - Sử dụng cặp hình ảnh có mối quan hệ qua lại: +“tự đục đá kê cao quê hương”: tự nguyện, tự lực xây dựng phát triển quê hương quê hương nơi nuôi dưỡng tâm hồn, lối sống +“quê hương làm phong tục”: → Người đồng cần cù, chủ động, sáng tạo xây dựng quê hương, làm nên quê hương với truyền thống, với phong tục tập quán tốt đẹp * Nói với đức tính người đồng mình: - Sử dụng cặp hình ảnh có quan hệ đối ứng: “thơ sơ da thịt” – “chẳng nhỏ bé” + “thô sơ da thịt”: vẻ ngồi giản dị mộc mạc + “chẳng nhỏ bé”: khơng nhỏ bé tâm hồn, ý chí, mong ước → Người đồng giản dị, mợc mạc, giàu chí khí, niềm tin, nghị lực - Sử dụng cặp hình ảnh bắc cầu: +“tự đục đá kê cao quê hương”: tự nguyện, tự lực xây dựng phát triển quê hương quê hương nơi nuôi dưỡng tâm hồn, lối sống +“quê hương làm phong tục”: → Người đồng cần cù, chủ đợng, sáng tạo xây dựng q hương, làm nên quê hương với truyền thống, với phong tục tập quán tốt đẹp * Nói với niềm mong muốn: Phần 2: Người đồng thơ sơ da thịt Chẳng nhỏ bé đâu Người đồng tự đục đá kê cao q hương Cịn q hương làm phong tục Con thơ sơ da thịt Lên đường Không nhỏ bé Nghe * Nói với đức tính người đồng mình: - Sử dụng cặp hình ảnh tương quan đối ứng: “thô sơ da thịt” – “chẳng nhỏ bé” + “thơ sơ da thịt”: vẻ ngồi giản dị mộc mạc + “chẳng nhỏ bé”: không nhỏ bé tâm hồn, ý chí, mong ước → Người đồng giản dị, mợc mạc, giàu chí khí, niềm tin, nghị lực - Sử dụng cặp hình ảnh bắc cầu: +“tự đục đá kê cao quê hương”: tự nguyện, tự lực xây dựng phát triển quê hương quê hương nơi nuôi dưỡng tâm hồn, lối sống +“quê hương làm phong tục”: → Người đồng cần cù, chủ động, sáng tạo xây dựng quê hương, làm nên quê hương với truyền thống, với phong tục tập quán tốt đẹp * Nói với niềm mong muốn: “Con thô sơ da thịt Lên đường Không nhỏ bé Nghe con.” - Tách riêng dòng thơ để nhấn mạnh niềm mong muốn, khiến ghi nhớ sâu sắc - Hình ảnh ẩn dụ “lên đường”: Gợi suy nghĩ sâu xa đường đời, sống - Nhắc lại cặp hình ảnh tương quan đối lập: khẳng định người đồng mình, phải sống người đồng mình, khơng nhỏ bé ý chí, niềm tin nghị lực - Lời thơ giản dị, dụng ý sâu xa: + Vừa lời nhắn nhủ thân thương, trìu mến + Vừa mệnh lệnh nghiêm khắc * Nói với đức tính người đồng mình: - Sử dụng cặp hình ảnh tương quan đối ứng: “thô sơ da thịt” – “chẳng nhỏ bé” + “thơ sơ da thịt”: vẻ ngồi giản dị mộc mạc + “chẳng nhỏ bé”: không nhỏ bé tâm hồn, ý chí, mong ước → Người đồng giản dị, mợc mạc, giàu chí khí, niềm tin, nghị lực - Sử dụng cặp hình ảnh bắc cầu: +“tự đục đá kê cao quê hương”: tự nguyện, tự lực xây dựng phát triển quê hương quê hương nơi ni dưỡng tâm hồn, lối sống +“q hương làm phong tục”: → Người đồng cần cù, chủ động, sáng tạo xây dựng quê hương, làm nên quê hương với truyền thống, với phong tục tập quán tốt đẹp * Nói với niềm mong muốn: - Tách riêng dòng thơ để nhấn mạnh niềm mong muốn, khiến ghi nhớ sâu sắc - Hình ảnh ẩn dụ “lên đường”: Gợi suy nghĩ sâu xa đường đời, sống - Nhắc lại cặp hình ảnh tương quan đối lập: khẳng định người đồng mình, phải sống người đồng mình, khơng nhỏ bé ý chí, niềm tin nghị lực - Lời thơ giản dị, dụng ý sâu xa: + Vừa lời nhắn nhủ thân thương, trìu mến + Vừa mệnh lệnh nghiêm khắc ⇒ Người cha mong muốn biết tự hào với truyền thống quê hương cần tự tin vững bước đường đời * Tóm lại: - Đoạn thơ trước hết người cha nói với đức tính người đồng mình: + Người đồng sống vất vả có khát vọng lớn lao, có sức sống mạnh mẽ, bền bỉ gắn bó với quê hương + Người đồng giản dị mộc mạc giàu niềm tin, không nhỏ bé tâm hồn, ý chí, mong ước xây dựng quê hương - Người cha muốn truyền cho niềm tự hào sự tự tin để bước vào đời TỔNG KẾT: Nghệ thuật: - Thể thơ tự không bị gò bó câu chữ - Giọng điệu thơ thiết tha, trìu mến, ấm áp - Cách diễn đạt thơ ca miền núi (vừa cụ thể, mộc mạc vừa có tính khái qt) Nội dung – ý nghĩa: - Mượn lời nói với con, Y Phương đã thể tình cảm gia đình ấm cúng, ca ngợi truyền thống cần cù, sức sống mạnh mẽ quê hương, dân tộc - Bài thơ giúp ta hiểu thêm sức sống, vẻ đẹp tâm hồn một dân tợc miền núi, gợi nhắc tình cảm gắn bó với truyền thống, với quê hương ý chí vươn lên cuộc sống Hướng dẫn nhà - Học thuộc thơ - Nắm nội dung kiến thức - Làm tập SGK trang 74 - Chuẩn bị tiết 125 “ Nghĩa tường minh hàm ý” ... tái khung cảnh gia đình đầm ấm, tràn ngập tiếng nói yêu thương, tiếng cười hạnh phúc TIẾT 124 – VĂN BẢN Y Phương Phần Phần Người đồng thương Cao đo nỗi buồn Xa ni chí lớn Dẫu cha muốn Sống... nhận vượt qua thử thách ý chí niềm tin Phần 2: Người đồng thơ sơ da thịt Chẳng nhỏ bé đâu Người đồng tự đục đá kê cao q hương Cịn q hương làm phong tục Con thô sơ da thịt Lên đường Không nhỏ bé... quán tốt đẹp * Nói với niềm mong muốn: Phần 2: Người đồng thơ sơ da thịt Chẳng nhỏ bé đâu Người đồng tự đục đá kê cao q hương Cịn q hương làm phong tục Con thơ sơ da thịt Lên đường Không nhỏ bé