KHÁI QUÁT VỀ CƠ QUAN THỰC TẬP VÀ HOẠT ĐỘNG CHUYÊN MÔN CỦA SINH VIÊN TRONG QUÁ TRÌNH THỰC TẬP .7
Vị trí, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của phòng Tài Nguyên và Môi Trường huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An
Phòng Tài Nguyên và Môi trường huyện Diễn Châu là cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện, có trách nhiệm tham mưu cho UBND huyện trong việc quản lý nhà nước về đất đai, tài nguyên nước, khoáng sản và môi trường Cơ quan này hoạt động theo quy định của pháp luật và thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn được ủy quyền từ UBND huyện Diễn Châu.
Phòng Tài Nguyên và Môi Trường huyện Diễn Châu là đơn vị có tư cách pháp nhân, với con dấu và tài khoản riêng Phòng này hoạt động dưới sự lãnh đạo và quản lý của UBND huyện Diễn Châu, đồng thời nhận sự chỉ đạo, hướng dẫn và kiểm tra về chuyên môn từ Sở Tài Nguyên và Môi Trường Tỉnh Nghệ An.
-Nhiệm vụ và quyền hạn
UBND huyện sẽ ban hành các văn bản hướng dẫn nhằm thực hiện quy hoạch, kế hoạch và chính sách pháp luật của nhà nước liên quan đến quản lý Tài Nguyên - Môi Trường Đồng thời, UBND huyện cũng sẽ tiến hành kiểm tra việc thực hiện các quy định này sau khi ban hành.
Tổ chức thực hiện các quy định của pháp luật và sự chỉ đạo của UBND huyện về tài nguyên đất đai, tài nguyên nước, tài nguyên khoáng sản.
Tổ chức thực hiện việc đăng ký và kiểm tra quản lý đất đai, môi trường; lập báo cáo định kỳ về hiện trạng đất đai và môi trường; đề xuất giải pháp giải quyết tranh chấp liên quan đến đất đai và môi trường; đồng thời hướng dẫn UBND cấp xã trong công tác quản lý Ngoài ra, tổ chức cũng tiến hành điều tra, kiểm kê, tổng hợp và phân loại các vụ tranh chấp, kiểm tra quy trình giải quyết tranh chấp.
Thực hiện kiểm tra và thanh tra nhằm giải quyết các tranh chấp, khiếu nại và tố cáo liên quan đến lĩnh vực Tài Nguyên Môi Trường theo sự phân công của Ủy ban Nhân dân huyện Diễn Châu.
Hướng hẫn chuyên môn nghiệp vụ đối với công chức chuyên môn về Tài Nguyên - Môi Trường cấp xã.
Tổ chức bộ máy của phòng Tài nguyên & Môi trường huyện Diễn Châu.
Phòng Tài Nguyên - Môi Trường huyện Diễn Châu được lãnh đạo bởi trưởng phòng Võ Ngọc Sơn cùng hai phó trưởng phòng, hoạt động theo nguyên tắc tập trung dân chủ và chế độ thủ trưởng Cơ cấu tổ chức của phòng bao gồm bảy chuyên viên và các bộ phận nghiệp vụ khác nhau.
Bộ phận quy hoạch kế hoạch sử dụng đất, thẩm tra hồ sơ đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Bộ phận giải quyết khiếu nại và tranh chấp đất đai va môi trường.
Bộ phận quản lý khoáng sản.
Bộ phận quản lý môi trường.
Bộ phận quản lý tài nguyên nước, tài nguyên thủy văn.
Bộ phận định giá đất.
Bộ phận kế toán thủ quỹ và văn thư lưu trữ tổ chức các cuộc họp định kỳ hai tuần một lần trước và sau ngày họp lệ của UBND huyện, do trưởng phòng chủ trì, nhằm nghe báo cáo về kết quả thực hiện nhiệm vụ và các vấn đề khó khăn, vướng mắc để báo cáo tại cuộc họp UBND huyện Đầu năm, mỗi tháng và cuối năm, trưởng phòng cũng chủ trì họp với cán bộ phòng và các bộ phận nghiệp vụ để đánh giá hiệu quả công việc, giải quyết vấn đề cụ thể và đề ra nhiệm vụ cho thời gian tới Thêm vào đó, hàng tháng, trưởng phòng hoặc phó phòng sẽ họp giao ban với cán bộ địa chính, môi trường tại các xã, thị trấn để kiểm tra và đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ, đồng thời chỉ đạo các hoạt động quản lý tài nguyên và môi trường theo kế hoạch.
Ngoài việc tổ chức họp định kỳ, trưởng phòng còn có thể triệu tập họp bất thường để xử lý các công việc cấp bách hoặc chuyên đề khi cần thiết Trong mỗi cuộc họp, trưởng phòng cần tổng hợp ý kiến, đưa ra kết luận và ghi lại biên bản để đảm bảo việc tổ chức thực hiện hiệu quả.
Cán bộ công chức phòng Tài Nguyên - Môi Trường làm việc theo nguyên tắc tập trung dân chủ và chế độ thủ trưởng.
Trưởng phòng sẽ phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng cán bộ công chức dựa trên chức danh và trình độ chuyên môn nghiệp vụ của họ.
Mỗi cán bộ công chức cần liên tục nâng cao đạo đức nghề nghiệp và củng cố lập trường chuyên môn Họ phải nỗ lực vượt qua khó khăn để hoàn thành nhiệm vụ, tuân thủ nội quy của cơ quan, phát huy dân chủ tại cơ sở và thực hiện phê bình, tự phê bình nhằm xây dựng cơ quan trong sạch, vững mạnh.
Hoạt động chuyên môn của sinh viên trong quá trình thực tập
Trong quá trình thực tập tại Phòng Tài Nguyên và Môi Trường huyện Diễn Châu, tôi đã được các anh, chị giới thiệu về lịch sử hình thành và phát triển của phòng, cũng như các dự án hiện tại và kế hoạch triển khai trong tương lai Tôi đã tìm hiểu các tài liệu có sẵn trong phòng và so sánh với những thông tin mà tôi thu thập được từ các địa điểm thực tế.
Quy trình cấp giấy chứng nhận sử dụng đất bao gồm việc xem xét các đơn khiếu nại và văn bản giải quyết liên quan đến tranh chấp đất đai Việc nắm rõ quy trình này giúp người dân hiểu rõ hơn về quyền lợi và nghĩa vụ của mình trong việc sử dụng đất.
- Đi thực địa đến các xã thực hiện đền bù giải phóng mặt bằng cũng như đấu giá đất tại xã Diễn Thịnh, xã Diễn Tháp.
- Đến thực tế địa bàn nghiên cứu và thu thập những số liệu cần thiết cho việc làm báo cáo thực tập.
NGHIÊN CỨU CẤU TRÚC RỪNG ĐỂ NÂNG CAO HIỆU QUẢ PHÒNG CHÁY CHỮA CHÁY RỪNG TẠI XÃ DIỄN LÂM , HUYỆN DIỄN CHÂU , NGHỆ AN
Khái quát về địa bàn nghiên cứu
2.1.1 Đặc điểm vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên của xã Diễn Lâm
Xã Diễn Lâm nằm ở xa vị trí trung tâm của huyện Diễn Châu có diện tích tự nhiên là 2.820,66 ha, mật độ dân số trung bình 58,41 người/km 2
- Phía Bắc giáp xã Tân Sơn.
- Phía Nam giáp xã Đức Thành.
- Phía Đông giáp xã Khánh Lâm và Quỳnh Hoan.
- Phía Tây giáp huyện Yên Thành
Xã Diễn Lâm, thuộc vùng Tây Bắc Nghệ An, có địa hình đồi núi với độ cao trung bình trên 200m so với mực nước biển, dần thấp xuống theo hướng Đông-Đông Bắc.
0Hình 1: Bản đồ huyện Diễn Châu Đất đai thổ nhưỡng
- Đất feralit đỏ vàng phát triển trên núi đá vôi và đá sa thạch.
- Đất feralit đỏ vàng phát triển trên đá phiến sét
Nhóm đất thủy thành phân bố chủ yếu ven sông suối trong các thung lũng nhỏ của xã vùng cao Đất thuộc nhóm này chủ yếu được sử dụng cho nông nghiệp, đặc biệt là trồng lúa màu và lương thực.
Đất đai của xã có sự đa dạng, nhưng độ phì nhiêu không cao Tuy nhiên, với tần dầy trung bình, nơi đây vẫn thích hợp cho việc trồng các loại cây lâu năm có giá trị kinh tế cao.
Xã Diễn Lâm, giống như các xã khác trong huyện, có khí hậu nhiệt đới gió mùa với mùa đông lạnh và khô, cùng với mùa hè nóng ẩm.
Qua số liệu quan trắc tại trạm Diễn Châu cho thấy:
- Nhiệt độ bình quân hằng năm: 23.3 0 C
- Nhiệt độ cao tuyệt đối: 40,8 0 C.
- Nhiệt độ thấp tuyệt đối: -0,3 0 C.
- Tổng nhiệt bình quân năm: 8,503 0 C.
Lượng mưa trung bình năm 1.640,4mm Năm cao nhất 2.346mm, năm thấp nhất 1.268mm.
Lượng bốc hơi trung bình trong các tháng hè là 116mm. Độ ẩm không khí bình quân là 84%.
- Số lượng dân tộc có trong khu vực:
Xã Diễn Lâm với dân số 3.883 người phân bố ở 11 xóm với 2 thành phần dân tộc chủ yếu là Kinh
Dân số của của xã có 3.883 người ( chiếm 3,2% dân số của huyện ) có
878 hộ, tỷ lệ gia tăng dân số bình quân 1,0%.
Mật độ dân cư 133 người/km 2
Lực lượng lao động của địa bàn xã tương đối lớn với 1.847 lao động chiếm 8.76% lao động của huyện.
2.1.3 Thực trạng phát triển kinh tế xã hội a kinh tế - xã hội
Xã Diễn Lâm có các phong tục truyền thống, tổ chức lễ hội các hoạt động văn hóa văn nghệ đậm đà bản sắc dân tộc
- Tình hình quản lý về giáo dục và y tế
+ Hệ thống giáo dục trên địa bàn xã từ mầm non đến trung học cơ sở.
Hệ thống giáo dục được chú trọng và phát triển, nâng cao chất lượng giáo dục với tỷ lệ học sinh tốt nghiệp trung học cơ sở đạt 94%.
+ Về y tế: công tác y tế không ngừng tăng cường cả về lực lượng cán bộ y tế các trang thiết bị cũng như chất lượng khám chữa bệnh.
- Các công trình điện, đường, trường, trạm
Hệ thống giao thông đang được nâng cấp, cải tạo và xây dựng mới, góp phần thay đổi diện mạo đô thị trên địa bàn Những công trình cơ sở hạ tầng này không chỉ cải thiện khả năng di chuyển mà còn nâng cao chất lượng sống cho cư dân Sự phát triển này tạo ra một môi trường đô thị hiện đại và thuận tiện hơn cho mọi người.
Tổng diện tích canh tác cả năm là: 269ha với tổng sản lượng cây có hạt là 975,48 tấn.
Trong đó: lúa nước 176ha năng suất bình quân đạt 48,3 tạ/ha, cây ngô 33ha, khoai 15ha, lạc 5ha, rau đậu các loại 40ha.
Nhiều hộ gia đình đã thực hiện các trang trại nuôi gia súc, gia cầm.
Xây dựng cơ bản năm 2012 tập trung chủ yếu xây dựng cơ sở trường học như văn phòng, nhà ký túc bán trú trường THCS, san lấp mặt bằng.
Khu du lịch sinh thái Trại Bò, tọa lạc tại thôn Đồng Nông, xã Diễn Lâm, huyện Diễn Châu, Nghệ An, được biết đến với vườn nuôi động vật hoang dã, là một trong những hạng mục đầu tiên trong dự án phát triển khu du lịch này Được đầu tư bởi Doanh nghiệp Tư nhân xây dựng số 1 tỉnh Điện Biên, khu vực này có tổng diện tích lên đến 35 ha, hứa hẹn mang đến trải nghiệm thú vị cho du khách.
Dịch vụ điện năng đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý nhà nước về điện, đảm bảo khắc phục hư hỏng kịp thời và không xảy ra sự cố mất an toàn điện trong suốt năm Ngoài ra, dịch vụ này cũng thực hiện tốt công tác kiểm tra kinh doanh và nộp thuế cho nhà nước.
Các ngành công nghiệp trên địa bàn xã gồm công nghiệp luyện kim, công nghiệp nhẹ.
Đã thực hiện việc đào đắp, tu sửa 12km các tuyến đường nông thôn, đường liên xóm và đường giao thông nội đồng, cùng với 3km kênh mương, với khối lượng đào đắp đạt 1.200m³ đất đá Bên cạnh đó, áp dụng các biện pháp khuyến nông, khuyến lâm nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất, đồng thời khuyến khích đầu tư vốn và công nghệ hiện đại vào khai thác chế biến nông lâm sản, từ đó nâng cao giá trị và sức cạnh tranh của hàng hóa.
Tập trung hoàn thành các dự án phát triển thủy lợi phục vụ cho việc tưới tiêu đồng ruộng. b các nguồn tài nguyên rừng
Diễn Lâm là một xã sâu vùng xa của huyện Diễn Châu có tổng diện tích tự nhiên là 2.820,66ha trong đó đất lâm nghiệp là 1.270,89 ha.
Khu vực này chủ yếu bao gồm các trạng thái rừng như rừng nghèo và rừng non phục hồi, cùng với sự hiện diện của nứa, lau lách, cây bụi và trảng cỏ Do đó, vào mùa khô, nguy cơ cháy rừng rất cao.
- Hệ động vật tại khu vực rừng xã Diễn Lâm cũng khá đa dạng và thành phẩm và số lượng loài.
Thực trạng công tác quản lý rừng ở xã Diễn Lâm
Rừng tại xã Diễn Lâm đang suy giảm cả về diện tích lẫn chất lượng, với tỉ lệ che phủ thực vật thấp hơn mức cần thiết cho sự phát triển sinh thái Với địa hình đồi núi và khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa, rừng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự cân bằng sinh thái trong khu vực.
Cháy rừng là một thách thức lớn trong quản lý rừng, đặc biệt vào mùa nắng nóng Mỗi năm, các nhà quản lý rừng phải triển khai nhiều biện pháp để giảm thiểu nguy cơ cháy và hạn chế thiệt hại do cháy rừng gây ra.
Để giảm thiểu nguy cơ cháy rừng và thiệt hại do nó gây ra, việc xây dựng kế hoạch hành động cụ thể trước mùa nắng nóng là rất cần thiết Cần lên kế hoạch chi tiết cho từng công việc và phân công nhiệm vụ rõ ràng để đảm bảo thực hiện hiệu quả.
Để xây dựng phương án huy động lực lượng kịp thời và tổ chức cứu chữa hiệu quả, cần đề xuất các biện pháp phòng cháy chữa cháy tối ưu cho khu vực nghiên cứu Đề tài sẽ tiến hành nghiên cứu công tác tổ chức phòng cháy chữa cháy trong giai đoạn từ năm 2008 đến 2012 nhằm đạt hiệu quả cao nhất.
Bảng 2.1: Tổng hợp kết quả xây dựng, củng cố đường băng cản lửa, chòi canh lửa, bảng tuyên truyền 2008- 2012
TT Hạng mục Số liệu hằng năm
1 Củng cố và xây dựng bằng cản lửa 7km 7km 11km 13km 15km
2 Bảng tuyên truyền 12 cái 15cái 16 cái 19 cái 20 cái
3 Tu sửa sửa chữa chòi canh lửa 0 0 0 0 0
(Nguồn: Phòng Tài Nguyên và Môi trường Diễn Châu,2013)
Xã đã tích cực củng cố và xây dựng hệ thống phòng cháy chữa cháy, với hơn 15km đường băng cản lửa tính đến năm 2012, tăng hơn 8km so với năm trước.
Từ năm 2008, hệ thống khẩu hiệu tuyên truyền, biển cấm lửa và bảng nội quy đã được làm mới và tu sửa, phản ánh sự chú trọng vào công tác phòng cháy chữa cháy rừng Điều này đã góp phần hạn chế nhiều nguy cơ xảy ra cháy rừng.
Bảng 2.2: Kết quả mua sắm, bổ sung các phương tiện, dụng cụ PCCCR
(Nguồn: Phòng Tài Nguyên và Môi trường Diễn Châu,2013)
Hằng năm, UBND xã tiến hành mua sắm và tu sửa các dụng cụ, trang thiết bị phục vụ cho công tác phòng cháy chữa cháy rừng (PCCCR) Mục tiêu là đảm bảo việc chữa cháy rừng diễn ra nhanh chóng, kịp thời và hiệu quả nhất, từ đó giảm thiểu thiệt hại về tài nguyên rừng.
Các dụng cụ, phương tiện được mua săm, tu sửa như: quốc, xẻng, cán nhực dao phát, trang phục bảo hộ.
- Chuẩn bị các dụng cụ dập lửa: dao, cuốc, cào, vỉ dập lửa.
Kiểm tra và chuẩn bị các dụng cụ cần thiết như loa đài, trống, kẻng để huy động lực lượng Đồng thời, cần trang bị các phương tiện dập lửa như máy bơm nước và bình khí CO2 để sẵn sàng chữa cháy khi cần thiết.
- Chuẩn bị các dụng cụ y tế thuốc men để phòng tai nạn khi tham gian chữa cháy của cán bộ và nhân dân.
- Công tác hậu cần như xăng dầu, lương thưc Thực phẩm khô, nước uống cho các tổ đội, người dân tham gia chữa cháy rừng.
Pháp luật ban hành về PCCCR ở địa phương
Quyết định số 17/QĐ-UBND ngày 11/02/2012 được ban hành nhằm kiện toàn ban chỉ huy các vấn đề cấp bách trong quản lý, bảo vệ và phòng cháy chữa cháy rừng tại xã Diễn Lâm trong năm 2012 Quyết định này thể hiện sự quan tâm của chính quyền địa phương đối với công tác bảo vệ rừng và phòng chống cháy nổ, góp phần bảo đảm an toàn cho môi trường và sinh kế của người dân.
- Quyết định số 18/QĐ- UBND
- Phối hợp với hạt kiểm lâm huyện , UBND xã vùng trọng điểm cháy tổ chức tập huấn, diễn tập công tác PCCCR trong tháng 5/2012.
- Xây dựng phương án tốt trước, xử lý vật liệu cháy rừng.
- Tiến hành giao khoán đất rừng những vùng trọng điểm dễ xảy ra cháy.
- Lập hồ sơ tỉa thưa rừng góp phần điều chế nuôi dưỡng rừng đồng thời làm giảm nguồn vật liệu cháy.
+ Phòng tài vụ- hành chính
- Mua sắm dụng cụ, phương tiện phục vụ cho công tác PCCCR
- Chi trả tiền công dập cháy cho lực lượng tham gia chữa cháy rừng kịp thời( nguồn kinh phí sự nghiệp).
- Tổng hợp nguồn kinh phí phục vụ cho công tác PCCCR báo cáo Trưởng ban.
Cuối năm, đơn vị tổ chức tổng kết công tác phòng cháy chữa cháy rừng (PCCCR) với sự tham gia của các cơ quan ban ngành, UBND và trưởng ban lâm nghiệp các xã, thôn Tại buổi tổng kết, các nội dung đã thực hiện và chưa thực hiện được sẽ được phân tích, từ đó rút ra nguyên nhân và kinh nghiệm Mục tiêu là đề ra các phương pháp PCCCR phù hợp với điều kiện của đơn vị, nhằm nâng cao hiệu quả cho năm tới.
Trong những năm gần đây, nhờ áp dụng đồng bộ các giải pháp PCCCR, UBND xã Diễn Lâm đã giảm thiểu tình trạng cháy rừng và thiệt hại liên quan, góp phần đảm bảo an ninh trật tự và bảo vệ tài sản của người dân Bảo vệ rừng là trách nhiệm chung của cộng đồng, vì vậy cần sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương và các ban ngành để gìn giữ màu xanh của rừng.
Nguyên nhân cháy rừng
2.3.1 Nguyên nhân về điều kiện tự nhiên. a Thời tiết và các nhân tố khí tượng
Thời tiết và các yếu tố khí tượng đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành và phát triển đám cháy rừng Những yếu tố cơ bản ảnh hưởng đến cháy rừng và dự báo cháy rừng bao gồm nhiệt độ, độ ẩm, gió và lượng mưa.
Nhiệt độ là yếu tố quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình cháy rừng, làm khô và nỏ vật liệu cháy, đồng thời giảm độ ẩm không khí và làm nóng mặt đất Sự gia tăng nhiệt độ có thể dẫn đến nguy cơ cháy rừng cao hơn, ảnh hưởng đến hệ sinh thái và môi trường.
+ Nhiệt độ rút ngắn quá trình khô của vật liệu cháy;
Nhiệt độ không khí và nhiệt độ mặt đất tăng cao khi mặt đất được làm nóng và khô nhanh, đặc biệt vào khoảng thời gian từ 12 đến 13 giờ, khi nhiệt độ đạt cực đại Thời gian từ 13 đến 17 giờ là giai đoạn khô nhất trong ngày, làm gia tăng nguy cơ xảy ra cháy rừng.
Độ ẩm có ảnh hưởng quan trọng đến quá trình cháy rừng, với độ ẩm cao làm giảm khả năng cháy do tăng độ ẩm của vật liệu Ngược lại, độ ẩm thấp sẽ dễ dàng tạo điều kiện cho việc cháy xảy ra Độ ẩm được thể hiện qua ba loại khác nhau.
Độ ẩm không khí ở các vùng rừng núi thường cao hơn so với khu vực bên ngoài Nguyên nhân là do sự thoát hơi nước từ các sinh vật trong quá trình sinh lý và sự bốc hơi nước từ đất rừng Bên cạnh đó, tán rừng cũng hạn chế sự thoát hơi nước ra ngoài, góp phần giữ ẩm cho không khí.
+ Độ ẩm vật liệu cháy: Ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng bén lửa
Độ ẩm đất là yếu tố quan trọng, được hình thành từ lượng nước mưa tích tụ trên bề mặt rừng, nước hiện có trong các tầng đất và nước ngầm.
Gió là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến cháy rừng, bởi vì nó không chỉ làm khô vật liệu cháy mà còn kích thích sự bùng phát của đám cháy Hơn nữa, gió có thể tăng tốc độ lan truyền của lửa lên nhiều lần, gây ra những hậu quả nghiêm trọng Điều kiện địa hình cũng đóng vai trò quan trọng trong việc xác định mức độ nguy hiểm của cháy rừng.
Địa hình có ảnh hưởng lớn đến cháy rừng, tác động trực tiếp đến sự phát triển của đám cháy Nó có thể ngăn chặn các hệ thống gió và hình thành các khu vực tiểu khí hậu khác nhau, từ đó tạo ra những vùng thường xuyên có mưa hoặc những khu vực khô hạn.
Địa hình cao thường có khí hậu khô hạn, nắng nhiều và biến động nhiệt độ lớn hơn so với vùng thấp Sườn dốc với hướng phơi khác nhau nhận được năng lượng không đồng đều, đồng thời cũng tạo điều kiện cho dòng đối lưu phát triển mạnh mẽ hơn Hơn nữa, địa hình có thể điều chỉnh hệ thống gió chính, làm tăng tốc độ gió Những điều kiện này ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng bốc hơi nước của vật liệu cháy và quy mô, tốc độ lan tràn của các đám cháy rừng.
Kiểu rừng và loại thực bì ảnh hưởng trực tiếp đến nguồn vật liệu cháy, cũng như tính chất và khối lượng của chúng Đặc điểm của kiểu rừng và loại thực bì quyết định tính dễ bắt lửa và quy mô của đám cháy.
Rừng Thông, Tràm, Bạch đàn và rừng Khộp thuần loài thường có sản phẩm rơi rụng như cành lá, hoa quả, vỏ và thân cây, chứa nhựa hoặc tinh dầu, dễ bắt lửa Trong khi đó, các khu rừng tre, nứa cũng có nhiều cành nhánh khô và hiện tượng chết hàng loạt, tạo ra nguồn vật liệu cháy lớn Thêm vào đó, các loại rừng rụng lá theo mùa cũng là nguồn tiềm ẩn cho những vụ cháy lớn.
- Trên thế giới xảy ra hiện tượng cháy rừng do sấm, sét Ở Việt Nam hiện chưa có thông tin nào về hiện tượng trên.
- Đạn, thuốc súng còn sót lại trong chiến tranh ở các khu rừng khi gặp điều kiện thuận lợi cũng có thể nổ gây cháy rừng.
2.3.2 Nguyên nhân về Kinh tế - xã hội
Dân số phân bố không đều dẫn đến lực lượng lao động tập trung chủ yếu ở trung tâm xã, với cơ cấu ngành nghề đơn điệu, chủ yếu là sản xuất nông, lâm nghiệp và chăn nuôi Việc dư thừa lao động và đời sống khó khăn đã khiến người dân phải vào rừng khai thác lâm sản, gây khó khăn cho công tác quản lý và bảo vệ rừng Kinh tế địa phương còn gặp nhiều khó khăn, với tỷ lệ đói nghèo cao, sinh kế chủ yếu dựa vào rừng, canh tác nương rẫy, săn bắt cá và động vật hoang dã, cũng như khai thác gỗ và các sản phẩm từ rừng.
Trình độ dân trí còn thấp dẫn đến sự thiếu hiểu biết về vai trò quan trọng của rừng trong việc cung cấp nguồn nước cho sản xuất nông nghiệp và đảm bảo cân bằng sinh thái.
Những yếu tố khó khăn chính ảnh hưởng đến công tác quản lý PCCCR của UBND xã Diễn Lâm bao gồm hoạt động của con người.
Do các hoạt động sản xuất của con người
Đốt rừng để làm nương rẫy, sản xuất than, xử lý thực bì nhằm thu gom kim loại, và hun khói để lấy mật ong là những hoạt động có khả năng gây ra cháy rừng.
- Do khai thác rừng, vô ý gây cháy…
Do các hoạt động xã hội khác
Đề xuất một số giải pháp phòng cháy chữa cháy
Giải pháp chung
Trước mùa cháy rừng, đặc biệt vào đầu tháng 8 và 9, cần áp dụng các biện pháp giảm khối lượng vật liệu cháy cho các trạng thái rừng có nguy cơ cháy cao Việc phát dọn cây bụi và thảm tươi dưới tán rừng là rất quan trọng để giảm thiểu nguy cơ cháy.
Rừng tự nhiên của xã có giá trị kinh tế cao nhờ sự hiện diện của nhiều loại cây quý như lim, táu, và sến Do đó, cần phải khoanh vùng và bảo vệ nghiêm ngặt khu vực này, nhằm ngăn chặn các hoạt động đốt nương làm rẫy và các hiện tượng đốt rừng khác.
Trong loại hình tràng cỏ cây bụi, nguy cơ cháy rừng luôn tiềm ẩn, đặc biệt trong mùa khô khi cỏ chết khô, tạo ra vật liệu dễ cháy Chỉ cần một tàn lửa nhỏ cũng có thể dẫn đến cháy rừng Do đó, cần áp dụng các biện pháp giảm thiểu khối lượng vật liệu cháy như phát đốt có kiểm soát, chăn thả gia súc và tạo các đường băng cản lửa.
Giải pháp cụ thể
3.2.1 Biện pháp làm giảm VLC a Vệ sinh rừng.
Vệ sinh rừng là hoạt động quan trọng nhằm giảm thiểu vật liệu cháy trong mùa khô, thường được thực hiện vào đầu tháng 8 và 9 hàng năm Việc cắt tỉa và thu gọn cành lá khô, cũng như lá rụng ở những khu vực rừng dễ cháy, giúp hạn chế nguy cơ cháy rừng Đồng thời, cần điều chỉnh chiều cao của cây bụi thảm tươi, nhưng vẫn phải bảo đảm giữ lại lớp thảm tươi để chống xói mòn đất Bên cạnh đó, việc chăn thả gia súc cũng cần được quản lý hợp lý để bảo vệ môi trường rừng.
Chăn thả các loại gia súc như trâu , bò, dê, cừu có thể làm giảm khối lượng VLC và làm tăng độ phì nhiêu trong đất.
* Xây dựng các công trình PCCC rừng.
Tại những vùng trọng điểm cháy cần nghiên cứu xây dựng các hệ thống các bể chứa nước thuận lơi khi có cháy rừng xảy ra.
Xây dựng các đường bang cản lửa,…
3.2.2Một số biện pháp tăng cường công tác PCCCR tại địa phương a Các biện pháp chữa cháy rừng
Khi đám cháy nhỏ, cường độ thấp và tốc độ lan tràn chậm, có thể sử dụng các dụng cụ thô sơ như bùi nhùi và cành cây tươi để dập tắt Ở những khu vực gần ao, hồ hoặc đập chứa nước, việc chứa nước để chữa cháy sẽ thuận tiện hơn Tuy nhiên, hiện tại trên địa bàn không có xe chuyên dụng chứa nước phục vụ cho công tác chữa cháy rừng, do đó biện pháp này không thể thực hiện.
Khi đám cháy lớn xảy ra ở địa hình phức tạp, biện pháp gián tiếp là cần thiết Nếu không thể dập tắt đám cháy trực tiếp, cần lùi xa 15-20m và dọn sạch vật liệu để tạo ra ranh ngăn lửa tạm thời rộng 10-15m Khi ngọn lửa suy yếu hoặc gió thuận lợi, lực lượng cứu hỏa có thể tiếp cận gần hơn, bố trí 2-3m một người để dập lửa Trong khu vực có nhiều cây và thực bì dày, nếu không thể dọn dẹp, sử dụng cưa xăng để cắt cây tạo thành ranh cản lửa tạm thời rộng 10-15m nhằm hạn chế thiệt hại cho rừng Phương án chỉ huy chữa cháy cần được thực hiện một cách đồng bộ và hiệu quả.
Chỉ huy chữa cháy rừng: theo điểm đ, khoản 2, điều 37 Luật phòng cháy chữa cháy từng nêu rõ:
Khi xảy ra cháy rừng, người đứng đầu cơ quan, tổ chức hoặc người được ủy quyền sẽ là người chỉ huy chữa cháy Ngoài ra, người đứng đầu Kiểm lâm hoặc người được ủy quyền tại hiện trường cũng có trách nhiệm tham gia chỉ huy Nếu có sự hiện diện của người đứng đầu cơ quan, tổ chức, Chủ tịch UBND xã, phường, thị trấn trở lên tại đám cháy, họ sẽ đảm nhận vai trò chỉ đạo, chỉ huy chữa cháy.
Hạt kiểm lâm, UBND xã trên địa bàn xảy ra vụ cháy có trách nhiệm tham gia chỉ huy chữa cháy.
- Hiệu lệnh điều động, tín hiệu chỉ huy chữa cháy.
Hiệu lệnh báo động cháy được thống nhất là tiếng kẻng gõ liên hồi 3 tiếng, mỗi hồi dài Khi nghe hiệu lệnh này, xóm trưởng sẽ sử dụng loa phóng thanh để thông báo rõ ràng địa điểm cháy và huy động lực lượng ứng cứu.
UBND xã Diễn Lâm sử dụng loa pin cầm tay để chỉ huy chữa cháy, với khẩu hiệu cần phải rõ ràng và dứt khoát Khi có đám cháy xảy ra, đội tuần tra canh gác sẽ huy động lực lượng tại khu vực đó và lập tức liên lạc với ban chỉ huy PCCCR huyện Diễn Châu cùng lực lượng UBND xã để ứng cứu Việc nắm vững quy mô đám cháy, khu vực cháy và tốc độ gió là cần thiết để điều động lực lượng và chỉ huy hiệu quả.
Khi đám cháy mới phát sinh với quy mô nhỏ và nguồn vật liệu cháy hạn chế, lực lượng bảo vệ rừng sẽ huy động nhân lực tại chỗ và sử dụng các dụng cụ, phương tiện đã được trang bị để dập tắt đám cháy kịp thời.
Khi xảy ra đám cháy lớn và lan nhanh, nếu lực lượng tại chỗ không thể kiểm soát, cần ngay lập tức liên lạc với ban chỉ huy PCCCR huyện Diễn Châu để huy động lực lượng từ các xã lân cận tham gia chữa cháy Các lực lượng như bộ đội, công an cũng sẽ được huy động để hỗ trợ Để đảm bảo an toàn cho các nhân viên chữa cháy, cần chuẩn bị đầy đủ quần áo và giày bảo hộ, đồng thời có bác sĩ đi cùng với các loại thuốc sơ cứu tại chỗ trong trường hợp xảy ra hỏa hoạn.
Lực lượng chữa cháy cần tuân thủ tuyệt đối mệnh lệnh của người chỉ huy, người sẽ theo dõi và đánh giá tình hình đám cháy để đưa ra phương án hành động phù hợp Việc đảm bảo khoảng cách an toàn với ngọn lửa là rất quan trọng, chỉ khi điều kiện thuận lợi mới tiến gần để dập tắt đám cháy Đồng thời, cần thực hiện các biện pháp khắc phục hậu quả do cháy gây ra.
Sau khi đám cháy được dập tắt, UBND xã Diễn Lâm đã phân công cán bộ túc trực để bảo vệ hiện trường và ngăn ngừa nguy cơ cháy trở lại Đồng thời, phối hợp với các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương để điều tra nguyên nhân gây ra cháy, lập biên bản khám nghiệm hiện trường và sử dụng phần mềm Mapinfo nhằm xác định diện tích thiệt hại.
Cán bộ trực thuộc đơn vị cần theo dõi diễn biến khả năng phục hồi của rừng và báo cáo cho trưởng ban để có hướng xử lý kịp thời Chế độ báo cáo phải được thực hiện đầy đủ và chính xác để đảm bảo hiệu quả trong công tác quản lý rừng.
- Các đơn vị trực thuộc theo dõi, cập nhật thong tin diễn biến cháy rừng,định kỳ 15 ngày báo cáo trưởng ban một lần.
- Ban chấp hành- Phòng cháy tổng hợp thông tin diễn biến cháy rừng báo cáo về ban chỉ huy PCCCR các cấp.
- Hàng tháng họp giao ban đánh giá quá trình tổ chức thực hiện,có khen thưởng kỷ luật rõ rang.
Chế độ thông tin báo cáo cần được thực hiện thường xuyên, kịp thời và đầy đủ để rút ra bài học kinh nghiệm quý giá, từ đó đề xuất các biện pháp chữa cháy rừng hiệu quả.
3.2.3 Tổ chức lực lượng phòng cháy chữa cháy rừng a.Cơ cấu tổ chức lực lượng PCCCR của xã.
Ban chỉ huy PCCCR xã Diễn Lâm gồm 15 người đứng đầu trưởng ban
Phó ban Phó ban trực
Trong công tác phòng cháy chữa cháy rừng, các thành viên có trách nhiệm quan trọng, trong đó 2 phó ban sẽ chỉ đạo và giám sát các thành viên khác Họ cần nắm bắt kịp thời thông tin về tình hình PCCCR để báo cáo lên cấp trên.
Trung đội PCCCR gồm 12 thành viên, đảm nhiệm các nhiệm vụ được giao Đội có trách nhiệm phối hợp với các tổ chức PCCCR tại các xóm, bản và tư vấn cho chính quyền cấp xã trong công tác phòng cháy chữa cháy.
Các đội PCCR có nhiệm vụ kiểm tra và kiểm soát thông tin trong quản lý bảo vệ rừng, đồng thời theo dõi diễn biến rừng Khi phát hiện cháy rừng, họ cần ngay lập tức chỉ huy các lực lượng và phương tiện tại chỗ để dập tắt đám cháy, đồng thời báo cáo lên ban chỉ huy để phối hợp với các trạm kiểm lâm địa phương Ngoài ra, các đội cũng cần tuyên truyền và vận động người dân tích cực tham gia vào công tác quản lý bảo vệ rừng và PCCCR.