TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN KHOA KINH TẾ HỌC NGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TẠI HÀ NỘI NGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TẠI HÀ NỘI Sinh viên thực : DOÃN THỊ NGỌC ANH Mã sinh viên : 11170097 Lớp chuyên ngành : Kinh tế học 59 Giảng viên hướng dẫn : PGS.TS Hà Quỳnh Hoa TỔNG QUAN CHƯƠNG I Tổng quan lý thuyết nghiên cứu thực nghiệm vốn đầu tư trực tiếp nước CHƯƠNG II Thực trạng vốn đầu tư trực tiếp nước Hà Nội giai đoạn 2010 - 2018 CHƯƠNG III Phân tích nhân tố ảnh hưởng đến vốn đầu tư trực tiếp nước Hà Nội NGHIÊN NGHIÊN CỨU CỨU CÁC CÁC NHÂN NHÂN TỐ TỐ ẢNH ẢNH HƯỞNG HƯỞNG ĐẾN ĐẾN VỐN VỐN ĐẦU ĐẦU TƯ TƯ TRỰC TRỰC TIẾP TIẾP NƯỚC NƯỚC NGOÀI NGOÀI TẠI TẠI HÀ HÀ NỘI NỘI TỔNG QUAN CHƯƠNG I Tổng quan lý thuyết nghiên cứu thực nghiệm vốn đầu tư trực tiếp nước NGHIÊN NGHIÊN CỨU CỨU CÁC CÁC NHÂN NHÂN TỐ TỐ ẢNH ẢNH HƯỞNG HƯỞNG ĐẾN ĐẾN VỐN VỐN ĐẦU ĐẦU TƯ TƯ TRỰC TRỰC TIẾP TIẾP NƯỚC NƯỚC NGOÀI NGOÀI TẠI TẠI HÀ HÀ NỘI NỘI Cơ sở lý thuyết vốn đầu tư trực tiếp nước  Khái niệm vốn đầu tư trực tiếp nước ngồi (FDI)  Các hình thức đầu tư trực tiếp nước ngồi • Thành lập tổ chức kinh tế 100% vốn nhà đầu tư nước ngồi • Thành lập doanh nghiệp liên doanh nhà đầu tư nước nhà đầu tư nước • Đầu tư theo hình thức hợp đồng hợp tác kinh doanh (BC) • Hình thức hợp đồng BOT, BTO, BT • Đầu tư mua cổ phần sáp nhập, mua lại doanh nghiệp NGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TẠI HÀ NỘI Đặc điểm đầu tư trực tiếp nước ngồi  Tìm kiếm lợi nhuận  Tự định đầu tư  Tồn hai chiều hoạt động đầu tư  Tuân thủ quy định pháp luật nước sở  Thu nhập kinh doanh  Không gia tăng tăng tình trạng nợ nước ngồi trực tiếp nước  Gắn với chuyển giao nguồn lực NGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TẠI HÀ NỘI Vai trị vốn đầu tư trực tiếp nước ngồi  Đối với nước đầu tư:  Giải tình trạng tỷ suất lợi nhuận đầu tư  Đối với nước nhận đầu tư:  nước giảm, tượng nhàn rỗi đồng vốn  Đầu tư trực tiếp nước ngồi góp phần tạo động lực cho tăng trưởng phát triển Tận dụng lợi so sánh chi phí lao động, nguồn nguyên liệu rẻ, nhiều tài nguyên chưa khai thác, để nâng cao tỷ suất lợi giá giảm -> chi tiêu tăng -> sản xuất kích thích -> tích lũy nhuận, qua nâng cao hiệu vốn đầu tư tăng -> tăng thu nhập bình quân đầu người -> nâng cao mức sống xã hội  Hoạt động đầu tư nước ngồi giúp thúc đẩy chuyển giao cơng  Góp phần tác động đến tốc độ tăng trưởng kinh tế  Giúp chuyển giao nguồn lực vốn, công nghệ, nguồn lực người  Đầu tư trực tiếp nước ngồi góp phần chuyển dịch cấu kinh tế theo nghệ  Khả mở rộng thị trường  Hoạt động đầu tư trực tiếp nước giúp thúc đẩy mở rộng quan hệ hợp tác nhiều mặt, tăng cường vị nước đầu tư trường quốc tế hướng cơng nghiệp hóa, đại hóa NGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TẠI HÀ NỘI Tổng quan nghiên cứu nhân tố ảnh hưởng đến đầu tư trực tiếp nước  Các nghiên cứu nước Nghiên cứu Meyer Nguyen: “Các chiến lược đầu tư nước vùng trực thuộc kinh tế nổi: chứng từ Việt Nam Foreign Investment Strategies and Sub-national Institutions in Emerging Markets: Evidence from Vietnam” tác giả Klaus E.Meyer Hung Vo Nguyen, năm 2005  Các nghiên cứu nước “Nghiên cứu nhân tố ảnh hưởng đến việc thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước thành phố Hồ Chí Minh”, luận văn thạc sĩ tác giả Đào Kim Dũng năm 2015 FDI = a0 + a1*DSO + a2*GR_DSO + a3*TN + a4*HSINH +a5*LDONG +a6*HH + a7*KCN + a8*PCI + a9*FDI(t-1) + a10*DN + a11*QMO + u NGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TẠI HÀ NỘI TỔNG QUAN CHƯƠNG II Thực trạng vốn đầu tư trực tiếp nước Hà Nội giai đoạn 2010 - 2018 NGHIÊN NGHIÊN CỨU CỨU CÁC CÁC NHÂN NHÂN TỐ TỐ ẢNH ẢNH HƯỞNG HƯỞNG ĐẾN ĐẾN VỐN VỐN ĐẦU ĐẦU TƯ TƯ TRỰC TRỰC TIẾP TIẾP NƯỚC NƯỚC NGOÀI NGOÀI TẠI TẠI HÀ HÀ NỘI NỘI Thực trạng phát triển kinh tế Hà Nội Thực trạng phát triển kinh tế Hà Nội Năm 2018, kim 01 2.268 dự án ngạch xuất đạt 13.689 triệu USD vốn FDI 17,5 tỷ USD 02 03 Tăng lao động bình quân 7,72%/năm giai đoạn 2005-2017 04 05 2018, thu hút 7.501 Số lượng lao động làm việc doanh triệu USD, tăng gần 2,23 nghiệp có vốn đầu tư nước l n so v i năm 2017 tăng từ 330 nghìn năm 1995 lên khoảng 6,1 triệu lao động vào năm 2019 NGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TẠI HÀ NỘI 06 Tỷ trọng lao động ngành điện tử sản phẩm điện tử tăng từ 8,03% năm 2012 lên 15,7% năm 2017 Thực trạng vốn đầu tư trực tiếp nước Hà Nội giai đoạn 2010 – 2018 Vốn FDI đăng ký, thu hút, thực số dự án đăng ký FDI địa bàn thành phố Hà Nội giai đoạn 2010 – 2018 Vốn FDI đăng ký tiêu thống kê số vốn đăng ký Năm 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 Tổng Vốn FDI đăng ký(triệu Vốn FDI thu hút(triệu Vốn FDI thực hiện(triệu USD) USD) USD) 470,00 478,55 4270.00 288,00 1322,00 957,10 1129,00 285,00 899,00 985,00 900,00 211,00 487,00 1111,00 871,00 257,00 651,00 1401,00 1017,00 313,00 845,00 1707,00 1091,00 304,00 1913,00 2800,00 1200,00 459,00 xây dựng sở vật chất hay lắp đặt máy móc thiết bị kỹ 1434,00 3441,00 1012,00 556,00 thuật,… 5032,00 7501,00 1847,00 616,00 13053,00 20381,65 13337,00 3289,00 Số dự án đăng ký(Dự án) dự án đầu tư Số dự án FDI đăng ký tiêu giúp phản ánh số lượng dự án nhà đầu tư nước vào Hà Nội Chỉ tiêu tính cho năm áp dụng dự án Vốn FDI thực số vốn nhà đầu tư nước dùng Nguồn: Tổng hợp từ Niên giám thống kê thành phố Hà Nội NGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TẠI HÀ NỘI để tiến hành hoạt động phục vụ cho cộng đầu tư ví dụ Về cấu vốn FDI  Cơ cấu theo ngành kinh tế Cơ cấu vốn FDI theo hình thức đầu tư giai đoạn 2010 – 2018 Nhóm ngành Nơng – Lâm – Thủy sản Cơng nghiệp – Xây dựng Dịch vụ Tổng Số dự án cấp phép Tỷ trọng(%) Vốn đăng ký(Triệu USD) Tỷ trọng(%) 16 0,49 389 2,98 1773 53,90 938 7,19 (Dự án) 1500 45,62 11726 89,83 3289 100,00 13053 100,00 Nguồn: Tổng hợp từ Niên giám thống kê Nhìn chung, tập trung vốn dự án vào lĩnh vực công nghiệp dịch vụ góp phần hỗ trợ thành phố Hà Nội phát triển theo tiến trình xây dựng đất nước cơng nghiệp hóa đại hóa NGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TẠI HÀ NỘI Đánh giá đầu tư trực tiếp nước Hà Nội giai đoạn 2010 – 2018 Thành tựu Tăng trưởng GRDP cấu kinh tế Hà Nội năm 2010, 2014 2018 Trong năm đầu giai đoạn (2010), tăng trưởng tổng sản phẩm địa bàn (GRDP) đạt 11,3%, với cấu kinh tế 52,4% ngành dịch vụ, 41,8% ngành công nghiệp xây dựng cuối ngành nông nghiệp chiếm 5,8% Sau năm, thực thu hút FDI, GRDP năm 2018 Hà Nội đạt 39,324 tỷ USD, với cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực 54,3% ngành dịch vụ, 41,5% ngành cơng nghiệp - Xây dựng lại 4,2 % ngành nông nghiệp NGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TẠI HÀ NỘI Đánh giá đầu tư trực tiếp nước Hà Nội giai đoạn 2010 – 2018 Tồn tại, hạn chế Tình trạng vốn đầu tư đăng ký dự án FDI tăng nhanh vốn thực lại chậm làm cho khoảng cách vốn FDI đăng ký FDI thực ngày giãn 01 Chưa thu hút nhiều dự án với số vốn lớn vào lĩnh vực công nghệ cao, hay dịch vụ chất lượng cao mang tính bứt phá Thu hút chủ yếu đối tác truyền thống Hàn Quốc, Trung Quốc, Nhật Bản,…các nước phát triển với mạnh công nghệ Mỹ, số dự án số vốn đăng ký dừng lại số chưa thực cao Hạn chế 02 Nhìn chung giai đoạn vốn FDI vào thành phố tăng nhiên không đồng đều, ổn định 03 NGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TẠI HÀ NỘI CHƯƠNG III Phân tích nhân tố ảnh hưởng đến vốn đầu tư trực tiếp nước Hà Nội NGHIÊN NGHIÊN CỨU CỨU CÁC CÁC NHÂN NHÂN TỐ TỐ ẢNH ẢNH HƯỞNG HƯỞNG ĐẾN ĐẾN VỐN VỐN ĐẦU ĐẦU TƯ TƯ TRỰC TRỰC TIẾP TIẾP NƯỚC NƯỚC NGOÀI NGOÀI TẠI TẠI HÀ HÀ NỘI NỘI Các biến mơ hình nghiên cứu Các biến mơ hình nghiên cứu FDI = f ( LĐ, TN, DS, CSSXCN, BLHH) NGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TẠI HÀ NỘI Kết hồi quy Kiểm tra tính dừng biến Chuỗi dừng chuỗi thời gian có trung bình, phương sai hiệp phương sai khơng đổi qua thời gian Kiểm tra tính dừng số liệu kỹ thuật xử lý xem quan trọng phân tích dãy số thời gian Nếu hồi quy với chuỗi không dừng, mô hình khả cao xảy tượng hồi quy giả mạo Kết luận: Từ bảng thấy có biến Ln_(FDI), Ln_(BLHH) dừng chuỗi gốc chuỗi lại chuỗi dừng sau lấy sai phân bậc NGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TẠI HÀ NỘI Lựa chọn độ trễ cho mơ hình Lựa chọn độ trễ cho mơ hình bước quan trọng hồi quy VAR Nếu độ trễ mơ hình q lớn, số hệ số ước lượng tương đối nhiều, số sát mẫu yêu cầu phải đủ lớn Ngược lại, lựa chọn độ trễ thấp, biến quan trọng bị bỏ qua gây ảnh hưởng đến kết hồi quy phân tích sau Do đó, lựa chọn độ trễ cho mơ hình VAR quan trọng Tất tiêu chuẩn đưa kết luận độ trễ tối ưu cho mơ hình VAR NGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TẠI HÀ NỘI Ước lượng mơ hình VAR LN_FDI = 0,23461*Ln_FDI(-1) + 0,19367*Ln_FDI(-2) – 3,37126*DLn_CSSX(-1) – 0,99342*DLn_CSSX(-2) + 20.88175*DLn_DS(-1) + 8,78439*DLn_DS(-2) 19.44574*DLn_LD(-1) – 11,07609*DLn_LD(-2) + 3,80537*DLn_TN(-1) + 3,56006*DLn_TN(-2) + 0,64476*Ln_BLHH(-1) – 0,27894*LN_BLHH(-2) + e (Trong e phần dư) NGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGỒI TẠI HÀ NỘI Kiểm tra tính ổn định mơ hình VAR Một mơ hình VAR ước lượng phù hợp có tất điểm dấu chấm (roots of modulus) nằm vòng tròn đơn vị Nếu chấm không đồng thời nằm vịng trịn đơn vị mơ hình mơ hình khơng ổn định, kết phân tích sau trở nên xác Tất chấm nằm vịng trịn đơn vị, rút kết luận mơ hình VAR ước lượng đảm bảo tính ổn định NGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGỒI TẠI HÀ NỘI Phân tích phân rã phương sai Phân tích phân rã phương sai phân tích ảnh hưởng cú sốc khứ đến biến động biến thời điểm Trong nghiên cứu này, phép phân tích phân rã phương sai dùng để tách biến động FDI năm tác động yếu tố thành phần khứ NGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TẠI HÀ NỘI Kết phân tích phân rã phương sai biến (Ln_(FDI)) Từ kết cho thấy, biến động FDI 10 năm từ thời kỳ đến thời kỳ 10, năm FDI không chịu ảnh hưởng yếu tố thân số liệu vĩ mơ thường có độ trễ tác động Xét thời kỳ sau đó, nhận thấy biến động FDI đa phần ảnh hưởng yếu tố: thứ thu nhập bình quân đầu người (GRDP/người); thứ hai yếu tố lao động cuối chịu tác động yếu tố FDI khứ NGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGỒI TẠI HÀ NỘI Phân tích hàm phản ứng đẩy Thực phân tích hàm phản ứng để rõ mức độ tác động biến đến thay đổi FDI 10 thời kỳ Từ đồ thị cho thấy phản ứng số vốn FDI thu hút trước cú sốc nó, thu nhập, lao động, dân số, số sở sản xuất công nghiệp mức bán lẻ hàng hóa thể rõ ràng Cụ thể: - Một cú sốc Ln(FDI) tác động đến thời kỳ - Cú sốc DLn_(TN) tác động thời kỳ - Cú sốc DLn_(LĐ) tác động sau thời kỳ - Cú sốc DLn_(CSSX) tác động sau thời kỳ - Cú sốc DLn_(DS) tác động sau thời kỳ - Cuối cú sốc Ln_(BLHH) tác động sau thời kỳ NGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TẠI HÀ NỘI KẾT LUẬN Khái quát lý luận vốn đầu tư trực tiếp nước KẾT QUẢ Dựa số liệu thực tế, phân tích thực ĐẠT ĐƯỢC trạng vốn FDI địa bàn thành phố Hà Nội Xây dựng mơ hình VAR, phân tích nhân tố ảnh hưởng đến FDI NGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TẠI HÀ NỘI Hạn chế Thứ Nhất Chuyên đề dừng phân tích thực trang chưa mở rộng nghiên cứu hiệu sử dụng Thứ Hai Chưa đưa số biến quan trọng vào mơ hình NGHIÊN NGHIÊN CỨU CỨU CÁC CÁC NHÂN NHÂN TỐ TỐ ẢNH ẢNH HƯỞNG HƯỞNG ĐẾN ĐẾN VỐN VỐN ĐẦU ĐẦU TƯ TƯ TRỰC TRỰC TIẾP TIẾP NƯỚC NƯỚC NGOÀI NGOÀI TẠI TẠI HÀ HÀ NỘI NỘI 28 CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ VÀ MỌI NGƯỜI ĐÃ LẮNG NGHE ... trực tiếp nước Hà Nội NGHIÊN NGHIÊN CỨU CỨU CÁC CÁC NHÂN NHÂN TỐ TỐ ẢNH ẢNH HƯỞNG HƯỞNG ĐẾN ĐẾN VỐN VỐN ĐẦU ĐẦU TƯ TƯ TRỰC TRỰC TIẾP TIẾP NƯỚC NƯỚC NGOÀI NGOÀI TẠI TẠI HÀ HÀ NỘI NỘI TỔNG QUAN... 03 NGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TẠI HÀ NỘI CHƯƠNG III Phân tích nhân tố ảnh hưởng đến vốn đầu tư trực tiếp nước Hà Nội NGHIÊN NGHIÊN CỨU CỨU CÁC CÁC NHÂN... thuyết nghiên cứu thực nghiệm vốn đầu tư trực tiếp nước NGHIÊN NGHIÊN CỨU CỨU CÁC CÁC NHÂN NHÂN TỐ TỐ ẢNH ẢNH HƯỞNG HƯỞNG ĐẾN ĐẾN VỐN VỐN ĐẦU ĐẦU TƯ TƯ TRỰC TRỰC TIẾP TIẾP NƯỚC NƯỚC NGOÀI NGOÀI TẠI