Đặc điểm tình hình chung về cơ sở thực tập
1.1.1 Sơ lược lịch sử hình thành và phát triển của cơ sơ thực tập
Xã Châu Hội, được thành lập vào năm 1961 từ xã Hạnh Thiết, là một đơn vị hành chính quan trọng với sự lãnh đạo của đồng chí Lương Văn Hùng, bí thư chi bộ cơ sở cùng với 8 Đảng viên, và đồng chí Vi Văn Cầu, Chủ tịch ủy ban hành chính xã.
Xã Châu Hội, được phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, nổi bật với di tích lịch sử lăng mộ “Đốc Quân” Lang Đốc Thiết đã được Bộ Văn hóa công nhận Hiện tại, xã có tổng dân số 6.665 người, với 1.700 hộ, bao gồm hai dân tộc Kinh và Thái, trong đó dân tộc Thái chiếm 72.2% và dân tộc Kinh chiếm 27.8% Xã được chia thành 13 làng bản, chủ yếu hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, với 10/13 bản chuyên sản xuất nông nghiệp và 3 bản tập trung trồng cây hoa màu và cây mía.
1.1.2 Những thuận lợi và khó khăn
Châu Hội là một xã miền núi rộng lớn, giàu tài nguyên như rừng, nước, cát và vàng Dân cư chủ yếu là người Thái, giữ gìn nhiều nét văn hóa truyền thống Đây cũng là nơi ghi dấu lịch sử dân tộc, nơi phát sinh những vị tướng tài ba với lòng yêu nước mạnh mẽ.
Đốc binh Lang Đốc Thiết đã tích cực ủng hộ phong trào “Cần Vương” nhằm phò tá vua Hàm Nghi trong cuộc chiến chống thực dân Pháp Cùng với hàng trăm thanh niên địa phương, ông đã cống hiến tuổi trẻ cho Tổ quốc trong cả hai cuộc kháng chiến trường kỳ của dân tộc Nhờ những đóng góp to lớn này, xã Châu Hội đã vinh dự được phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân.
Trong những năm qua, xã Châu Hội đã nhận được sự quan tâm từ Đảng, Nhà nước và các cấp chính quyền, cùng với đội ngũ công nhân viên chức, đã nỗ lực xây dựng và phát triển trong thời kỳ đổi mới Những hoạt động này nhằm xóa đói giảm nghèo, nâng cao đời sống nhân dân, và kịp thời triển khai các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước Đồng thời, xã cũng đã hoàn thành các chính sách đối với người có công với cách mạng và hỗ trợ các đối tượng yếu thế thông qua công tác bảo trợ xã hội, đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận.
Xã Châu Hội là một xã miền núi có diện tích rộng lớn với địa hình đa dạng, chủ yếu là đồi núi và bị chia cắt bởi thung lũng cùng hệ thống khe suối Đặc điểm tự nhiên này gây ra nhiều khó khăn trong công tác quản lý hành chính và xã hội, đồng thời ảnh hưởng đến việc di chuyển và giao lưu giữa các vùng.
Người dân khu vực chủ yếu là người Thái, nên việc tiếp cận kiến thức khoa học kỹ thuật và chính sách của Đảng và Nhà nước gặp nhiều khó khăn Hệ thống điện và đường chưa đến với người dân, làm cho việc tuyên truyền các chính sách trở nên vô cùng khó khăn.
Hệ thống cán bộ xã hiện nay đang gặp khó khăn do thiếu hụt về trình độ chuyên môn và học vị, bên cạnh đó là sự thiếu kinh nghiệm trong công tác quản lý.
Những khó khăn này đã gây cản trở sự phát triển kinh tế, văn hóa và xã hội của vùng, đồng thời tác động trực tiếp đến đời sống của người dân.
1.1.3 Điều kiện tự nhiên,kinh tế,xã hội ảnh hưởng đến hoạt động Công tác xã hội của cơ sở thực tập
Châu Hội là xã miền núi của huyện Qùy Châu, chạy dọc theo quốc lộ 48 nằm cách trung tâm Huyện 10 km.
- Phía bắc giáp huyện như xuân tỉnh Thanh Hóa
- Phía nam giáp xã Châu Bình
- Phía đông giáp xã Châu Nga
- Phía tây giáp xã Châu Hạnh và Châu Thuận
Xã Châu Hội có tổng diện tích tự nhiên là : 9.887,97 ha, diện tích gieo trồng toàn xã đạt 721,5 ha, diện tích trồng lúa nước 2 vụ là: 309,86 ha.
Xã có khí hậu nhiệt đới gió mùa với bốn mùa rõ rệt, nhiệt độ trung bình từ 21-23°C và lượng mưa hàng năm đạt 1.800mm Địa hình xã chủ yếu là trung bình thấp, bị ngăn cách bởi sông Hiếu, gây khó khăn trong việc di chuyển cho người dân hai bên bờ Độ cao trung bình khoảng 700-800m, nơi thấp nhất nằm dọc bờ sông Hiếu, xen kẽ giữa các dãy núi là những khe suối như khe Xớn, khe Tằn, tất cả đều chảy về sông Hiếu.
1.1.3.3 Điệu kiện kinh tế, xã hội
Tổng giá trị sản xuất của xã trong năm 3013 đạt 93,44 tỷ đồng, trong đó: tổng giá trị sản xuất ngành Nông – Lâm – Chăn: 62,5 tỷ đồng.
Trồng trọt : Tổng diện tích gieo trồng chủ yếu : 787,33 ha đạt 104,83 KH năm
Diện tích SCK đã tăng thêm 36,33ha, trong đó diện tích trồng lúa cả năm đạt 309,83ha, đạt 98,98% kế hoạch và tăng 0,03ha so với cùng kỳ Năng suất lúa bình quân cả năm đạt 53,08 tạ/ha, giảm 4,42 tạ/ha so với năm trước Tổng sản lượng lương thực đạt 1.861,32 tấn, tương đương 87,57% kế hoạch.
Chăn nuôi : Tổng đàn gia xúc có : 9.843 con Sản lượng thịt hơi : 631,93 tấn đạt 164,1% KH Trong đó :
- Tổng đàn gia cầm : 35.062 con
Trong năm qua, lĩnh vực lâm nghiệp đã đạt được kết quả ấn tượng với 340 ha rừng trồng, vượt 320,7% kế hoạch được giao, bao gồm 248,48 ha trồng mới và 91,6 ha trồng lại Ngoài ra, việc trồng cây phân tán cũng ghi nhận thành công với 17.500 cây, đạt 102,9% kế hoạch năm.
Tài nguyên – môi trường Đất đai: + Tiến hành họp dân giao đất lâm nghiệp tại Bản Khứm.
+ Lập kế hoạch quy hoạch sử dụng đất; Thực hiện tốt công tác quản lý đai
+ Xử lý vi phạm các hộ dân lấn chiếm đất cộng đồng tại Bản Xớn.
Hiện nay, công tác đo đạc và lập hồ sơ cấp đất ở cho các hộ gia đình và cá nhân đang được tiến hành Trong tổng số 1.205 bộ hồ sơ, đã có 261 bộ được cấp Bìa cho người dân, trong khi đó 944 bộ hồ sơ còn lại đang trong quá trình xét duyệt.
Phối hợp với huyện, chúng tôi đã tiến hành kiểm tra các tổ chức và cá nhân khai thác khoáng sản tại làng 8/3 Trong quá trình kiểm tra, đã xử lý vi phạm đối với một tổ khai thác đá trái phép tại làng Việt Hương và đình chỉ hoạt động của các tổ khai thác đá trên địa bàn.
Tiểu thủ công nghiệp – XDCB:
Tổng giá trị sản xuất ngành tiểu thủ công nghiệp – XDCB là: 22,7 tỷ đồng.
Tiểu thủ công nghiệp đóng vai trò quan trọng trong phát triển ngành nghề dịch vụ, bao gồm sản xuất đồ mộc gia dụng, xây dựng nhà cửa, rèn, may mặc, sửa chữa máy móc và thiết bị điện tử Ngoài ra, lĩnh vực này còn liên quan đến khai thác vật liệu xây dựng và các dịch vụ buôn bán, góp phần thúc đẩy kinh tế địa phương và tạo ra nhiều cơ hội việc làm.
*Một số sản phẩm công nghiệp chủ yếu:
- Đá các loại: 1.600m 3 đạt 8,9% KH đề ra.
- Táp lô: 648.000 viên đạt 49,8% KH
Tài chính thương mại và dịch vụ:
Tổng thu ngân sách đạt: 6.706.466.302đ đạt 177,2% KH huyện giao và đạt 170% KH NQHĐND xã giao.
Trong đó: + Thu ngân sách tại địa bàn : đạt 287.159.350đ đạt 156% KH huyện giao và đạt 141,8% KH NQHĐND xã giao.
+ Thu bổ sung ngân sách cấp trên: 5.903.110.900đ đạt 163,0% KH và đạt 163,9% KH NQHĐND xã giao.
+ Thu phạt chín tháng : 8.970.000đ đạt 100% KH được giao.
Tổng chi ngân sách : đạt 6.217.145.186đ đạt 164,2% KH huyện giao và đạt 157,6% KH NQHĐND xã.
Kết quả tổ chức thực hiện hoạt động xóa đói giảm nghèo và nâng cao mức sống của các hộ nghèo xã Châu Hội
Xã Châu Hội là một xã miền núi nghèo, với nhiều làng bản nằm ở những vùng hẻo lánh, dẫn đến đời sống nhân dân gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là ở các vùng sâu Tỷ lệ hộ nghèo tại đây vẫn còn cao, mặc dù chính quyền địa phương đã nỗ lực trong công tác xóa đói giảm nghèo Tuy nhiên, xã vẫn đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt về kinh tế và phương thức sản xuất lạc hậu, khiến đời sống người dân chưa được cải thiện đáng kể.
1.2.1.1 Quy mô cơ cấu đối tượng
Tính đến hết tháng 12/2013 trên địa bàn xã Châu Hội có tổng số hộ nghèo là
Tính đến hết tháng 12/2013, xã có 836 hộ nghèo chiếm 49,26%, với tổng số 3.332 khẩu Trong đó, có 232 hộ cận nghèo, phân bố rải rác khắp xã, nhưng chủ yếu tập trung tại các vùng sâu xa và kinh tế đặc biệt khó khăn, nơi thiếu thốn cơ sở hạ tầng thiết yếu như điện, đường và trường học.
1.2.1.2 Tình trạng sức khỏe và điệu kiện, hoàn cảnh sống
Hầu hết các hộ nghèo tại xã miền núi này đều gặp khó khăn về sức khỏe và điều kiện sống, nhưng điểm chung là tình trạng nghèo đói Với khí hậu khắc nghiệt và thường xuyên phải đối mặt với thiên tai như lũ ống và sạt lở đất, người dân nơi đây thường xuyên rơi vào cảnh nghèo Những thiên tai không chỉ gây thiệt hại về tài sản mà còn dẫn đến sự phát sinh của nhiều dịch bệnh Điều này lý giải phần nào nguyên nhân vì sao một số hộ đã thoát nghèo nhưng lại tái nghèo trở lại.
1.2.2 Việc tổ chức triển khai các hoạt động Công tác xã hội
1.2.2.1 Các chính sách chế độ trợ giúp
Vào đầu năm 2014, để hỗ trợ các hộ nghèo đón Tết Nguyên đán, UBND xã đã nhanh chóng thông báo và phối hợp với phòng Tài chính – văn hóa chính sách lập kế hoạch cấp phát đầy đủ kinh phí hỗ trợ cho các hộ này.
Chính sách vay vốn xóa đói giảm nghèo:
Tổng số hộ vay vốn ngân hàng chính sách xã hội toàn xã:1.109 hộ Trong đó: Cho vay hộ nghèo: 637 hộ với số vốn vay : 13.374.100.000 đồng
Cho vay hộ nghèo về nhà ở: 183 hộ với số vốn vay: 1.464.000.000 đồng
Cho vay hộ dân tộc thiểu số đặc biệt khó khăn: 19 hộ với số vốn là: 94.000.000 đồng
Cho vay vốn học sinh sinh viên: 142 hộ với số vốn: 3.677.250.000 đồng
Cho người dân vay vốn để cải thiện và sử dụng nguồn nước sạch và vệ sinh môi trường: 154 hộ với số vốn là: 1.214.000.000 đồng
Cho vay vốn hộ cận nghèo: 20 hộ với số vốn cho vay là: 550.000 đồng
Cho vay hộ sản xuất kinh doanh vùng khó khăn: 200 hộ với số vốn cho vay là:4.656.500.000 đồng
Chính sách hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo theo quyết định 167/QĐ-TTg:
+ Tổng số nhà được hỗ trợ: 190 nhà
+ Tổng số nhà đã hoàn thành và được đưa vào sử dụng: 190 nhà
+ Tổng số vốn hỗ trợ là: 1.596.000.000 đồng
Tổng công ty xi măng đã hỗ trợ các hộ nghèo bằng cách cung cấp nguyên vật liệu xây dựng cho 8 ngôi nhà, với tổng số tiền hỗ trợ lên đến 112.000.000 đồng.
Một số chính sách ưu đãi khác
Những hộ nghèo của xã được cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí, và khi đi khám
Hay đi chữa bệnh tại các cơ sở y tế khi xuất trình thẻ bảo hiểm thì được miễn giảm toàn bộ viện phí.
+ Ưu đãi về giáo dục:
Học sinh là con em hộ nghèo khi đi học tại các trường đều có chính sách miễn giảm học phí theo qui định của Nhà nước.
Hộ nghèo có con là sinh viên đang theo học tại các trường đại học trên toàn quốc được hỗ trợ vay vốn ngân hàng chính sách với lãi suất ưu đãi Đồng thời, các sinh viên này cũng nhận được trợ cấp hàng tháng theo quy định của pháp luật.
Một số mô hình nhằm giúp người dân xóa đói giảm nghèo có hiệu quả tại địa phương.
+ Mô hình chăn nuôi lợn thương phẩm tại:áp dụng cho các hộ nghèo tại Bản
Kè Lè, bản Hội 1, bản Hội 2.
+ Mô hình giao đất giao rừng, và trồng cây nguyên liệu đối với những hộ nghèo tại Bản Xớn, bản Tằn 1, Tằn 2.
+ Mô hình chuyển đổi canh tác mùa vụ và trợ giá giống lúa cho hộ nghèo trên toàn xã.
1.2.3.1 Nguồn ngân sách nhà nước
Ngân sách nhà nước được tỉnh phân bổ cho huyện dựa trên mục tiêu và nhiệm vụ cụ thể của từng năm Nguồn ngân sách này chủ yếu được sử dụng để cấp phụ cấp và trợ cấp cho các đối tượng cần hỗ trợ.
Các chương trình và sự kiện do Huyện tổ chức, phối hợp với phòng Tài chính – văn hóa, đã thu hút được sự ủng hộ mạnh mẽ từ các tổ chức, công ty, và cá nhân trong và ngoài huyện Đặc biệt, sự tương trợ lẫn nhau giữa các cư dân trong cộng đồng đã góp phần quan trọng vào thành công của những hoạt động này.
1.2.3.3 Nguồn lực nội tại của gia đình Đây được xem là một nguồn lực hết sức quan trọng bởi vì nếu các gia đình hộ nghèo chỉ biết trông chờ vào sự đãi ngộ và những chính sách của nhà nước và sự tài trợ của những cá nhân tổ chức mà bên trong gia đình hộ không có sự cố gắng vươn lên thoát khỏi nghèo đói thì họ sẽ không bao giờ thoát nghèo, vì rằng nhà nước, cộng đồng có trợ giúp thế nào đi chăng nữa mà trong gia đình họ không có ý chí vươn lên mà cứ ỷ lại trông chờ vào người khác thì cảnh nghèo khổ vẫn mãi theo họ. Chính vì vậy ngoài sự trợ giúp của những nguồn lực bên ngoài thì ngay trong nội tại gia đình những người nghèo cũng cần phải có ý chí thoát nghèo cao.
1.2.4 Những vướng mắc khi thực hiện các hoạt động Công tác xã hội
Một số cấp ủy và lãnh đạo chính quyền địa phương chưa chú trọng trong việc chỉ đạo thực hiện các chính sách của Đảng và nhà nước, dẫn đến việc những đối tượng thụ hưởng chưa nhận được sự hỗ trợ cần thiết Các đoàn thể tổ chức cũng chưa quan tâm đến việc nắm rõ tình hình của những đối tượng này.
Hiện nay, chưa có sự phối hợp hiệu quả giữa các ban ngành như Hội phụ nữ, MTTQ, Đoàn thanh niên và Hội nông dân để triển khai các chương trình cụ thể nhằm hỗ trợ các đối tượng cần giúp đỡ.
Công tác tuyên truyền và giáo dục hiện nay chưa được thực hiện một cách sâu rộng, dẫn đến việc chưa khai thác triệt để sức mạnh của nhân dân trong việc hỗ trợ lẫn nhau, từ đó ảnh hưởng đến quá trình làm giàu cho gia đình và quê hương.
Mặc dù nhiều hộ nghèo đã thoát khỏi cảnh nghèo nhờ sự hỗ trợ từ các chính sách của Đảng và nỗ lực cá nhân, vẫn còn một số người phụ thuộc vào sự trợ giúp và thiếu ý chí vươn lên, dẫn đến tình trạng ỷ lại vào cộng đồng.
Thái độ và kỹ năng giao tiếp với cơ sở thực tập
2.1.1 Buổi phúc trình đầu tiên
- Họ và tên lãnh đạo: Lô Văn Tốn; Tuổi : 34 ; Giới tính: nam
- Thời gian: 14h 00 ngày 18 tháng 2 năm 2014
- Địa điểm: tại trụ sở Uỷ ban nhân dân xã – Phòng Tài chính – văn hóa chính sách xã Châu Hội.
- Mục tiêu: Đặt vấn đề về việc đến xin thực tập tại Uỷ ban nhân dân xã và cụ thể là phòng Tài chính – văn hóa chính sách xã
+ Mô tả nội dung cuộc gặp
Tôi đã chọn Uỷ ban nhân dân xã Châu Hội, cụ thể là phòng Tài chính – văn hóa chính sách, làm địa điểm thực tập Vào chiều ngày 18 tháng 2 năm 2014, sau khi trở về từ trường Đại học Vinh, tôi đã đến Uỷ ban nhân dân xã từ rất sớm Khi đến nơi, tôi thấy chưa có ai có mặt, có lẽ vì tôi đến quá sớm Trong lòng tôi tràn đầy lo âu và hồi hộp Đứng trước cửa phòng Tài chính – văn hóa, tôi đã nhìn thấy anh Lô Văn Tốn, phó chủ tịch xã kiêm trách nhiệm tài chính, tiến lại gần và hỏi tôi ngay khi tôi chưa kịp chào.
Mô tả vấn đàm tại hiện trường
Nhận xét cảm xúc hành vi của lãnh đạo
Tự đánh giá cảm xúc hành vi của bản thân
-Lãnh đạo( PCT.UBND ): Em đi đâu thế?
-Sinh viên(SV): Dạ, em chào anh ạ, em đến gặp anh có tý việc ạ!
-PCT.UBND: ừ, em vào phòng đi rồi anh em mình nói chuyện.
Em hiện là sinh viên năm cuối ngành Công tác xã hội tại Đại Học Vinh và mong muốn được thực tập tại phòng của anh.
-PCT.UBND: Hình như em thiếu cái gì đó?
-SV: Dạ…em không được đi thực tập tại đây ạ?
-PCT.UBND: Không phải vậy, giấy giới thiệu của em đâu Sao nãy giờ nói chuyện không thấy em đưa cho anh.
Ôi, em thật sự xin lỗi vì đã sơ ý Đây là giấy giới thiệu mà em đã quên trình bày do mải nói chuyện Em đã nghĩ rằng anh không chấp nhận em thực tập ở đây.
-PCT.UBND: Đây là lần đầu tiên em đi thực tập phải không?
PCT.UBND đã thông báo rằng từ hôm nay, em chính thức trở thành thành viên của phòng Tài chính – văn hóa chính sách.
-SV: Dạ, em cảm ơn anh nhiều lắm ạ.
Kỹ năng trình bày vấn đề
Tâm trạng đã bớt căng thẳng
-PCT.UBND: Có gì đâu em, để tý nữa anh giới thiệu thành viên trong phòng nhé.
PCT.UBND giới thiệu sinh viên mới đến phòng để xin thực tập và chị Lô Thị Tứ, chuyên viên công tác lao động thương binh-xã hội Hai chị em tự làm quen với nhau và có thể trao đổi trực tiếp mà không cần ngại ngùng Chị Tứ trước đây cũng học chuyên ngành giống như sinh viên, nên anh nghĩ họ sẽ dễ dàng trao đổi với nhau Anh sẽ tiếp tục công việc của mình.
-SV: Dạ, em cảm ơn ạ.
Vui mừng, hớn hở mọi sự lo lắng trong người biến mất.
Buổi liên hệ thực tập của tôi đã thành công khi nhận được sự chấp nhận từ phòng Tài chính – văn hóa chính sách xã Châu Hội, đánh dấu sự khởi đầu cho đợt thực tập của tôi.
Buổi đầu tiên trong đợt thực tập của tôi đánh dấu một cột mốc quan trọng, mang đến những trải nghiệm đầu tiên khi tiếp xúc với lãnh đạo cơ sở Tôi cảm nhận được sự hồi hộp, lo lắng nhưng cũng đầy vui mừng Buổi ra mắt không chỉ thành công mà còn để lại nhiều ấn tượng sâu sắc, khiến tôi nhận ra rằng những ngày đầu tiên tại đây sẽ là những kỷ niệm đáng nhớ nhất trong quãng đời sinh viên Trong buổi đầu tiên này, tôi đã áp dụng một số kỹ năng như giao tiếp, lắng nghe, tạo lập mối quan hệ và tự bộc lộ bản thân.
Trong buổi gặp gỡ đầu tiên, tôi nhận thấy mình còn thiếu sót nhiều, đặc biệt là về sự tự tin Để cải thiện điều này, tôi cần trau dồi thêm kỹ năng và kiến thức, nhằm tăng cường sự tự tin trong suốt quá trình thực tập.
2.1.2 Buổi phúc trình thứ hai
- Họ và tên: Lô Thị Tứ; Tuổi: 29 ; Giới tính: Nữ
- Thời gian: 8h00 ngày 20 tháng 2 năm 2014
- Địa điểm: Trụ sở Uỷ ban nhân dân xã – phòng Tài chính – văn hóa chính sách xã
- Mục tiêu: Tìm hiểu về cơ cấu tổ chức của cơ sở, và các chế độ chính sách đối với những đối tượng thuộc hộ nghèo của xã.
+ Mô tả nội dung cuộc gặp:
Sau buổi làm quen đầu tiên, tôi đã bắt đầu thực tập tại phòng Tài chính – văn hóa chính sách xã và có cơ hội làm quen với các thành viên khác Trong thời gian rảnh, tôi đã tận dụng để hỏi về cơ cấu tổ chức và các chế độ chính sách dành cho người nghèo Anh Tốn đã phân công chị Tứ để giải đáp những thắc mắc của tôi.
Mô tả vấn đàm tại hiện trường
Nhận xét hành vi cảm xúc của lãnh đạo
Tự đánh giá cảm xúc, hành vi, kỹ năng của bản thân
-SV: Chị ơi, em có thể hỏi chị về một số chính sách cũng như chế độ với những đối tượng hộ nghèo của xã ta được không ạ?
-Chị Tứ(công chức):Ừ em cứ hỏi đi, chị rất sẵn lòng giúp em.
-SV: Dạ, chị có thể cho em biết xã mình có tất cả bao nhiêu hộ nghèo được không ạ?
-Chị Tứ: À, số liệu về hộ nghèo hả em?
Tính đến cuối tháng 12 năm 2013, xã Châu Hội có 836 hộ nghèo, chiếm 49.26%, và 232 hộ cận nghèo, chiếm 13.69% Tỷ lệ hộ nghèo cao phản ánh điều kiện phát triển kinh tế còn kém và trình độ dân trí thấp Chính quyền địa phương gặp nhiều khó khăn trong việc tuyên truyền chính sách do điều kiện tự nhiên và kinh tế xã hội hạn chế, cùng với nhận thức của người dân về các chính sách còn nhiều hạn chế và các nguyên nhân chủ quan khác.
Ngân sách hỗ trợ thực hiện các chính sách chủ yếu được quy định hàng năm bởi nhà nước, sau đó được phân bổ từ trung ương xuống tỉnh và từ tỉnh xuống huyện, tùy thuộc vào nhu cầu cụ thể của từng huyện.
-SV: Dạ, chị để em ghi lại cụ thể đã nhé.
-Chị Tứ: Ừh em cứ ghi chép đi, có gì thiếu sót chị sẽ bổ sung cho.
-SV: Dạ, vậy chị có thể cho em biết toàn xã mình có tất cả bao nhiêu khẩu nàm trong hộ nghèo được không ạ?
-Chị Tứ: Àh, số khẩu hả em, toàn xã ta có
-SV: Ồ, thực sự không phải là 1 con số nhỏ chị nhỉ.
Chị Tứ tin rằng với sự nỗ lực từ các cấp, ngành và đoàn thể địa phương, tỷ lệ đói nghèo sẽ giảm dần và được xóa bỏ hoàn toàn.
-SV: Dạ, em cũng tin tưởng là như vậy ạ.
- Những kết quả đạt được:
Qua buổi trò chuyện với chị Tứ hôm nay, tôi đã nắm bắt được tình hình và số lượng người nghèo tại xã Châu Hội Trong cuộc nói chuyện này, tôi đã áp dụng các kỹ năng như lắng nghe, đặt câu hỏi và ghi chép để thu thập thông tin hiệu quả.
Mặc dù cuộc trò chuyện đã đạt được một số kết quả tích cực, tôi nhận thấy mình vẫn còn nhiều thiếu sót, đặc biệt là trong kỹ năng giao tiếp Để cải thiện, tôi cần học hỏi thêm từ mọi người nhằm xây dựng một vốn từ vựng phong phú hơn Trong quá trình giao tiếp, tôi cũng nhận ra mình còn thiếu một số kỹ năng nghề nghiệp cần thiết.
Thái độ và kỹ năng làm việc với thân chủ
2.2.1 Mô tả ca tiếp nhận
+ Hoàn cảnh của thân chủ:
Trong một chuyến khảo sát tại bản Hội 2, tôi cùng chị Tứ tìm hiểu về đời sống của các hộ nghèo Chúng tôi đã thăm một gia đình thuộc diện hộ nghèo và chị Tứ gợi ý: "Tiếp theo, chị sẽ dẫn em đến một gia đình khác cũng nghèo nhưng có hoàn cảnh đặc biệt Chị nghĩ đây sẽ là đề tài cá nhân rất phù hợp cho em."
Em L.V Q, 14 tuổi, đã trải qua một tai nạn nghiêm trọng khi mới 10 tuổi, khiến em mất hoàn toàn bàn chân trái do bị một người say rượu đâm vào Từ đó, gia đình em gặp nhiều khó khăn hơn khi bố em mắc bệnh nặng và không còn khả năng lao động Mọi gánh nặng trong gia đình đều đè lên vai mẹ em, người phải chăm sóc cả hai bố con và lo cho em đến trường Sau một năm điều trị, em Q trở lại học nhưng phải học lại với khóa sau, và học lực của em giảm sút nghiêm trọng Tâm lý không ổn định khiến em không còn chú tâm vào việc học, và em thường bị bạn bè trêu chọc, khiến em cảm thấy cô đơn và thích ngồi một mình trong lớp.
Cô giáo cảm thấy thương xót nhưng em không lắng nghe sự động viên Về nhà, em thường ở trong nhà và ít giao tiếp với bạn bè cũng như hàng xóm xung quanh.
+ Họ và tên đối tượng: L.V.Q Tuổi: 14 Giới tính: Nam + Địa điểm: sân nhà em L.V.Q, bản Hội 2, Châu Hội
+ Mục đích: Tạo lập mối quan hệ ban đầu giữa NVXH với thân chủ.
+ Mô tả nội dung trao đổi:
Sau khi nghe chị Tứ giới thiệu về hoàn cảnh của em L.V.Q, tôi nhận thấy em là một đối tượng phù hợp cho đợt thực tập của mình tại xã Châu Hội Tôi đã quyết định chọn em làm thân chủ để hỗ trợ trong quá trình thực tập và cũng lựa chọn trường hợp của em làm đề tài cho bài báo cáo cá nhân Biết rằng em thường xuyên ở nhà, tôi đã chủ động đến thăm và làm quen với em.
Mô tả vấn đàm tại hiện trường
Nhận xét cảm xúc, hành vi của thân chủ
Tự đánh giá cảm xúc, hành vi, kỹ năng của NVXH
NVXH: Chào em, anh ngồi đây nói chuyện cùng em được không?
TC: Ơ… anh là ai vậy?
Hương, sinh viên trường Đại học Vinh, chuyên ngành công tác xã hội, muốn hỏi về một số vấn đề liên quan đến lĩnh vực của mình.
TC: Em thì có vấn đề gì mà anh cần hỏi chứ?
NVXH: Anh nghĩ rằng những gì anh sắp hỏi em có thể trả lời được đó.
Ngạc nhiên, có vẻ lo lắng điều gì đó.
Thân thiện, gần gũi, vui vẻ.
Sử dụng các kỹ năng lắng nghe, quan sát,đặt câu hỏi, kỹ năng giao tiếp ngôn ngữ, thiết lập mối quan
TC: Vậy thì anh cứ hỏi đi.
NVXH: Em năm nay mấy tuổi rồi?
NVXH: Em năm nay học lớp mấy rồi?
TC: Anh đến đây chắc không phải để hỏi em về những vấn đề đó thôi chứ, vậy anh đến nhà em có chuyện gì không ạ?
Thực ra, anh đã gặp bố mẹ em và xin phép họ để đến đây trò chuyện và chơi cùng em Anh muốn chúng ta có thời gian để nói chuyện và làm quen với nhau Anh nghe từ bố mẹ em và những người xung quanh rằng em rất ít khi giao tiếp với mọi người.
TC: Em không nghĩ là sẽ có người muốn nói chuyện với em đâu.
NVXH: Tại sao em lại nghĩ như vậy? anh có thể biết lí do được không em?
NVXH: Em không muốn chia sẻ điều này, đúng không? Anh sẽ không ép em nữa Hy vọng rằng khi chúng ta trở nên thân thiết hơn, em sẽ sẵn lòng chia sẻ lý do với anh.
TC: Tại sao anh lại nghĩ rằng hai anh em mình sẽ thân nhau, anh không thấy ghét em hệ. à?
Anh không thể ghét em được, vì anh đến đây để trò chuyện và vui chơi cùng em Anh cảm thấy em rất dễ gần và lại còn vui tính nữa.
TC: Có thật vậy không anh? Có thật là em như thế không?
NVXH: Anh thật lòng đấy, anh không nói dối em đâu Nếu có thể, từ bây giờ anh sẽ đến nhà em và trò chuyện cùng em Em có đồng ý không?
TC: Thật ra nói chuyện với anh em cũng thấy vui, nếu được thì em cũng mong anh sẽ đến chơi với em thường xuyên hơn.
Anh rất vui khi nghe em nói như vậy Tuy nhiên, bây giờ đã muộn, nên chúng ta sẽ kết thúc cuộc trò chuyện tại đây Hẹn gặp em vào chiều mai nhé!
TC: Vâng ạ Thế chào anh nha.
NVXH: Ừ, chào em nhé, anh về đây.
Em cười nhạt với tôi.
Im lặng,suy tư điều gì đó.
Thái độ của em đã vui vẻ hơn
Trong buổi trao đổi đầu tiên với thân chủ, tôi đã trải qua những cảm xúc hồi hộp và lo lắng, nhưng nhanh chóng lấy lại sự tự tin Nhờ vào việc áp dụng hiệu quả các kỹ năng giao tiếp, thiết lập mối quan hệ, quan sát và lắng nghe, tôi đã đạt được những kết quả tích cực Sự khởi đầu thuận lợi này khiến tôi cảm thấy rất vui.
Tâm lý không ổn định, học hành giảm sút, ghét bản thân mình vì không có cơ thể lành lặn như mọi người
Gia đình Không chấp nhận được hoàn cảnh xảy đến với mình, bị bạn bè trêu chọc.
Học hành sa sút và kết quả học tập kém có thể tạo ra sự thiếu hứng thú trong việc học Đây chính là cơ hội tốt để tôi và thân chủ hợp tác nhằm tìm ra giải pháp cho những vấn đề mà thân chủ đang gặp phải.
Chưa nắm bắt được những suy nghĩ cảm xúc mà thân chủ không biểu hiện ra bên ngoài.
Các công cụ sử dụng trong làm việc với thân chủ
Phân tích cây vấn đề
Bố bị bệnh hiểm nghèo, không lao động được.
Mẹ là trụ cột duy nhất, kinh tế gặp khó khăn.
Bị mất hoàn toàn bàn chân trái.
Bị bạn bè trêu chọc.
Chán nản, ngồi học một góc, không giao tiếp.
Tâm lý buồn chán không chú ý học hành.
Hoàn cảnh gia đình ảnh hưởng đến học tập
Trường học Bố mẹ Bạn bè
Nhìn vào cây vấn đề, chúng ta có thể nhận diện các nguyên nhân trực tiếp và gián tiếp gây ra những khó khăn mà thân chủ đang phải đối mặt.
Tầng 1: Vấn đề lớn nhất mà thân chủ đang gặp phải đó là thân chủ đang gặp phải đó là tâm lý không ổn định, học hành giảm sút, cảm thấy ghét chính bản thân mình vì không có một cơ thể lành lặn như bao người khác.
Tầng 2: Dưới đõy là những nguyên nhân trực tiếp dẫn đến vấn đề lớn nhất của thõn chủ, thứ nhất là do gia đình, thứ hai là vì mặc cảm bản thân bị tật nguyền, bị bạn bè trêu chọc Và cuối cùng là do học hành sa sút, kết quả học tập kém, khụng có hứng thú học hành.
Tầng 3: Đây là những nguyên nhân gián tiếp dẫn đến thân chủ gặp phải vấn đề trên, do bố mắc bệnh hiểm nghốo mất khả năng lao động, kinh tế gia đỡnh khú khăn, bị bạn bè trêu trọc, tâm lý buồn chán không chú ý học hành…
Tương tác gắn bó Quan hệ một chiều Quan hệ xa cách
Phân tích biểu đồ sinh thái của thân chủ N.V.H:
Em Q rất yêu thương bố mẹ và có mối quan hệ bền chặt với họ Bên cạnh đó, cô giáo chủ nhiệm, họ hàng và hàng xóm cũng ảnh hưởng tích cực đến em Tuy nhiên, mối quan hệ với trạm y tế, cụm xóm và bạn bè lại có phần xa cách.
Kết hôn quan hệ gắn bó
2 3.4 Bảng phân tích điểm mạnh, điểm yếu của hệ thống thân chủ:
Hệ thống thân chủ Điểm mạnh Điểm yếu
- Bố H - Yêu vợ thơng con.
- Mất khả năng lao động
- Là gánh nặng của gia đình
- Mẹ H - Yêu thơng chồng con.
- Là chỗ dựa lớn nhất cho chồng và con.
- Trụ cột của gia đình.
- Qúa vất vả nên nhiều lúc muốn buông xuôi tất cả.
-Thân chủ: H - Đợc sống trong tình thơng của cả bố và mẹ.
- Đợc đến trờng nh bao bạn bè khác cùng trang lứa mặc dự phải học chậm lại 1 năm.
- Những năm trước kết quả học tập của em rất khá.
- Hiền lành, ngoan ngoãn, khuôn mặt sáng sủa.
- BiÕt nghe lêi nguêi lín.
- Có hoàn cảnh gia đỡnh đặc biệt.
- Do em bị tai nạn nên mất đi bàn chân trái
- Bị bạn bè trêu chọc nên lầm lì ít nãi, sèng khÐp m×nh, ít giao tiếp với bạn bè.
- Có tâm lý chán nản, ghét chính mình, kết quả học tập gần đây sa sút.
- Bạn bè H - Đều là những em học sinh chăm ngoan, học giỏi và hồn nhiên.
- Các em cha trởng thành nên ch- a biết quan tâm, thông cảm và chia sẻ với H.
- Cô giáo H - Yêu nghề, nhiệt tình với việc giảng dạy.
- Quan tâm dạy dỗ các em học sinh tận tình.
-Chưa nắm rõ được những sự việc diễn ra trên lớp học.
- Không có nhiều thời gian để
- Luôn quan tâm động viên Q kèm cặp các học sinh của mình.
- Chưa nắm được cuộc sống nội tâm của em Q.
- Thương cảm cho hoàn cảnh của gia đình em.
- Ít nhiều cũng có sự quan tâm đến gia đình em Q.
- Không quan tâm đến việc học của em Q.
- Họ chỉ là người đứng bên ngoài cuộc sống của gia đình em Q và không thể can thiệp vào đời sông riêng tư của gia đình quá nhiều.
2 4 Bảng kế hoạch trị liệu
NVXH đã hỗ trợ thân chủ nhận diện vấn đề của bản thân, giúp họ hiểu rằng cần có sự hỗ trợ từ NVXH, gia đình, bạn bè, và giáo viên chủ nhiệm Sự giúp đỡ này là cần thiết để giảm thiểu tác động tiêu cực của những vấn đề đó đối với cuộc sống và sự phát triển toàn diện về nhân cách của thân chủ.
Sau khi xác định vấn đề của thân chủ và thu thập thông tin cần thiết, tôi đã cùng thân chủ thiết lập mục tiêu và lập kế hoạch hành động để giải quyết vấn đề hiệu quả Dưới đây là bảng kế hoạch trị liệu.
Mục tiêu Hoạt động Nguồn lực Thời gian
Kết quả mongNội lực Ngoại lực đợi
- Tạo lập mối quan hệ ban đầu giữa
- NVXH Thân chủ đã tỏ ra thân thiện và cởi mở hơn khi được nói chuyện cùng NVXH.
Chấp nhận làm bạn với NVXH.
Giúp thân chủ ổn định tâm lý, không còn thấy chán nản.
- NVXH -Em Q ổn định lại được tâm lý của bản thân.
Vui vẻ và nói chuyện nhiều hơn.
- Giúp em cải thiện được mối quan hệ với bạn bè và mọi người xung quanh.
Giúp em không còn bị các bạn trêu chọc, tự tin vào bản thân mình hơn.
-Thân chủ Bố mẹ của em.
- Cô giáo chủ nhiệm của em.
- Em vui vẻ, hoà đồng với bạn bè hơn Các bạn đã chơi cùng và không còn trêu chọc em nữa.
- Giúp em lấy lại sự vui vẻ trong
Em vui vẻ và nói chuyện nhiều hơn, kết cuộc sống, tìm lại được hứng thú học tập.
- Tham vÊn - Bố mẹ thân chủ
- Bạn bè quả học tập bắt đầu được cải thiện.
-Tăng cường khả năng giao tiếp và tạo lập mối quan hệ với mọi người và bạn bè trong lớp.
Em nói chuyện nhiều hơn với bạn bè, không còn ngồi một mình một góc trong lớp nữa.
- NVXH Đạt được mục đích đề ra.
+ Họ và tên đối tượng: L.V.Q Tuổi: 14 Giới tính: Nam + Địa điểm: Tại nhà của thân chủ L.V.Q, bản Hội 2, xã Châu Hội.
+ Mục đích: Giúp thân chủ ổn định tâm lý, không còn cảm thấy chán nản. + Mô tả nội dung trao đổi:
Sau buổi gặp gỡ đầu tiên, tôi đã thiết lập được mối quan hệ ban đầu với thân chủ Như đã hẹn, sau khi hết giờ làm tại cơ sở, tôi đã đến thăm nhà em Khi bước vào, tôi thấy em ngồi một mình ở góc bàn gần cửa sổ, trong khi bố em nằm trên giường và gần như không thể cử động Tôi tiến lại chỗ bố em để chào, nhưng dù nghe thấy tiếng tôi, em vẫn không tỏ ra phản ứng gì Tôi tiếp tục tiến lại gần em và cất lời chào.
Mô tả nội dung vấn đàm Đánh giá cảm xúc của thân chủ Đánh giá các kỹ năng đã sử dụng của NVXH.
NVXH: Chào Q, em đang làm gì vậy?
TC: Dạ chào anh Anh đến rồi à? Em đang ngồi chơi một mình thôi anh à.
NVXH: Em đi học về lâu chưa?
TC: Em học về được một lúc rồi anh ạ.
NVXH: Anh thay nhiều bạn chơi ở trước nhà tai sao em không ra chơi với các bạn cho vui?
TC: Không, em không muôn ra ngoài đó đâu anh ạ.
NVXH: Tại sao thế em? Anh cảm thấy
Sử dụng câu hỏi gợi mở là cách hiệu quả để tìm hiểu vấn đề và thu thập thông tin Ví dụ, bạn có thể hỏi: "Hình như em đang có chuyện gì buồn?" hoặc "Có phải em đang gặp phải chuyện không vui ở lớp không?" Những câu hỏi này giúp khuyến khích người khác chia sẻ cảm xúc và suy nghĩ của họ.
Em hãy chia sẻ với anh, biết đâu anh có thể giúp em Hãy tin tưởng anh, những gì em nói chỉ giữa hai chúng ta, và anh cam kết sẽ giữ kín Anh hứa danh dự sẽ không tiết lộ điều gì.
TC: Anh ơi, em cảm thấy chán nản với cuộc sống này quá, em không cảm thấy có điều gì là thú vị nữa cả.
NVXH: Chắc anh hỏi vậy lam em buồn và khó xử lắm phải không? Anh xin lỗi
TC: Từ khi em bị mất đi bàn chân gần như cuộc sống của em tối sầm lại anh ạ. Đi đâu cũng vậy ai cũng nói em là
“thằng thọt”, đến lớp cũng vậy bạn bè không muốn chơi với em, chắc là tất cả mọi người đều ghét em phải không anh?
Nào em hãy bình tĩnh lại, đừng quá xúc động Anh hiểu tâm trạng của em lúc này, nhưng nếu em cứ buồn chán mãi thì sẽ không giải quyết được vấn đề Điều này chỉ khiến mọi người xa cách em hơn Hãy mạnh mẽ và tự tin vào bản thân mình nhé.
Thở dài, ánh mắt buồn và lảng tránh, không nhìn thẳng vào NVXH.
Kỹ năng đặt câu hỏi, thấu cảm và cam kết giữ bí mật với thân chủ, thực hiện nguyên tắc đạo đức nghề nghiệp.
Nắm chặt tay thân chủ Giọng nói nhẹ nhàng chứa đựng sự chia sẻ và cảm thông, khích lệ thân chủ nói ra vấn đề mình đang gặp phải.
Cầm tay và trấn an, động viên và an ủi là những cách hiệu quả để giúp thân chủ bình tĩnh lại, từ đó nhìn nhận và cùng giải quyết vấn đề Hãy chứng tỏ với mọi người xung quanh rằng dù gặp khó khăn, bạn vẫn mạnh mẽ và không từ bỏ.
TC: Thật không anh? Em sợ mình không làm được anh ạ.
NVXH: Thật chứ, anh rất tin tưởng là
Q sẽ làm được, anh sẽ giúp đỡ Q khuyên các bạn không trêu em nữa.
Hãy cứ tin tưởng vào anh nhé em và em phải hứa là sẽ vui lên đó nha
TC:Có thật là anh sẽ giúp em không?
NVXH: Ừ em, anh hứa danh dự rồi mà.
Q hãy hứa sẽ luôn lạc quan và nỗ lực học tập để bù đắp những kiến thức đã thiếu hụt Nếu Q cố gắng trở thành một học sinh giỏi, bố mẹ và thầy cô sẽ rất tự hào Hơn nữa, các bạn cũng sẽ luôn sẵn sàng hỗ trợ Q trong quá trình học tập.
TC: Dạ, em đồng ý!hihi.
NVXH: Thôi trời cũng gần tối rồi anh phải về đây, hẹn gặp em ngay mai nhé.
TC: Dạ, em chào anh.
Im lặng một lúc, nét mặt buồn bã, có vẻ suy tư.
Kỹ năng thấu cảm, phản hồi, khích lệ.
+ Những kết quả đạt được
Thân chủ đã ổn định tâm lý và trở nên bình tĩnh hơn khi làm việc với nhân viên xã hội Họ đã tìm thấy niềm tin, nghị lực và hy vọng để nhìn nhận vấn đề theo hướng tích cực, đồng thời chấp nhận sự hỗ trợ từ nhân viên xã hội.
- Họ và tên: Vi Thị Tuyết Tuổi: 36 Giới tính: Nữ
- Địa điểm: Trường THCS Châu Hội, Qùy Châu.
Mục đích của việc cải thiện mối quan hệ với bạn bè và mọi người xung quanh là giúp em tự tin hơn, không còn bị trêu chọc và xây dựng những kết nối tích cực.
+ Mô tả nội dung trao đổi: