Tính cấp thiết của đề tài
Quản lý hộ tịch là lĩnh vực trung tâm trong hoạt động quản lý dân cư, đóng vai trò quan trọng trong nền hành chính của mọi quốc gia hiện đại, bất kể chế độ chính trị hay trình độ phát triển Hiệu quả của quản lý hộ tịch có liên quan mật thiết đến sự vững mạnh của quốc gia, với tầm quan trọng tương đương các vấn đề pháp lý khác như quốc tịch và biên giới Do đó, cần có một đạo luật do Quốc hội ban hành để điều chỉnh quản lý hộ tịch Nhiều nước như Pháp, Đức, và Nhật Bản đã thực hiện điều này thông qua văn bản pháp luật Tại Việt Nam, quản lý hộ tịch được quy định bởi Nghị định 158/2005/NĐ-CP, và chính quyền các cấp đã nỗ lực thực hiện tốt công tác này, dẫn đến những kết quả tích cực như tỷ lệ trẻ em được đăng ký khai sinh cao và việc đăng ký kết hôn đúng quy định.
Mặc dù đã đạt được nhiều kết quả trong quản lý hộ tịch, nhưng vẫn tồn tại nhiều hạn chế như thủ tục chưa khoa học và chưa phù hợp với thực tiễn Trình độ và năng lực của đội ngũ công chức, đặc biệt ở cấp xã, chưa đáp ứng được yêu cầu công việc Hơn nữa, việc tuyên truyền và giáo dục pháp luật về hộ tịch chưa được chú trọng đúng mức Những hạn chế này đã ảnh hưởng đến hiệu lực và hiệu quả của công tác quản lý nhà nước về hộ tịch.
Trong những năm qua, UBND xã Ia Chim đã nỗ lực quản lý nhà nước về hộ tịch, với sự chỉ đạo và quan tâm từ các cấp ủy, chính quyền thành phố và xã Quá trình quản lý hộ tịch tại xã Ia Chim đã được thực hiện một cách nghiêm túc, đầy đủ và chính xác.
Song cũng như nhiều địa phương khác, công tác quản lý về hộ tịch ở UBND xã Ia Chim cũng còn nhiều hạn chế như đã nêu ở trên
Nghiên cứu về quản lý hộ tịch tại xã Ia Chim là cần thiết để làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn của vấn đề này Bài viết chỉ ra các nguyên nhân gây ra những hạn chế trong quản lý hộ tịch, từ đó đưa ra khuyến nghị nhằm nâng cao hiệu lực và hiệu quả quản lý nhà nước tại Ủy ban nhân dân xã Ia Chim.
2 để đề tài “ Quản lý nhà nước về hộ tịch tại Ủy Ban nhân dân xã Ia Chim, Thành phố Kon Tum” được lựa chọn để nghiên cứu.
Tình hình nghiên cứu của đề tài
Nhiều nghiên cứu, luận án, luận văn và bài báo đã đề cập đến hộ tịch và các chính sách liên quan trong thời gian qua Một ví dụ tiêu biểu là bài viết "Cơ quan nhà nước cần tôn trọng quyền yêu cầu cấp phiếu lý lịch tư pháp của công dân" của tác giả Vũ Đình Tuấn Phương, đăng trên Tạp chí Dân chủ và Pháp luật vào tháng 6 năm 2005.
- Bài “Kỳ vọng về một nề nếp mới trong công tác hộ tịch”, tác giả Phạm
Trọng Cường, Tạp chí Dân chủ và Pháp luật, tháng 6 năm 2006;
Bài viết "Nâng cao năng lực đội ngũ công chức tư pháp – hộ tịch trong giai đoạn hiện nay" của tác giả Trần Văn Quảng, đăng trên Tạp chí Dân chủ và Pháp luật tháng 9 năm 2006, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cải thiện kỹ năng và năng lực của đội ngũ công chức trong lĩnh vực tư pháp và hộ tịch Nội dung bài viết đề cập đến các thách thức hiện tại mà đội ngũ này đang đối mặt, đồng thời đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công việc và đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của xã hội Việc đào tạo và phát triển nguồn nhân lực trong ngành tư pháp là cần thiết để đảm bảo chất lượng dịch vụ công và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của công dân.
Số chuyên đề về “Công chứng, hộ tịch và quốc tịch”, phần 2 hộ tịch và quốc tịch, Bộ Tư pháp, Hà Nội, 2007;
Bài viết “Tư pháp Hà Nội không vì khó khăn mà từ chối đăng ký khai sinh” của tác giả Đàm Thị Kim Hạnh, đăng trên Tạp chí Dân chủ và Pháp luật tháng 3 năm 2008, nhấn mạnh rằng ngành tư pháp tại Hà Nội cam kết thực hiện quyền đăng ký khai sinh cho trẻ em mà không để những khó khăn cản trở Điều này phản ánh sự quan tâm của chính quyền đối với quyền lợi của trẻ em và tầm quan trọng của việc đảm bảo các dịch vụ pháp lý cơ bản cho công dân.
- Giáo trình “Quản lý hành chính-tư pháp” của Học viện hành chính, nhà xuất bản khoa học kỹ thuật năm 2008 (dành cho đào tạo trung cấp hành chính)
Chuyên đề “Quản lý hành chính - tư pháp” là một phần quan trọng trong chương trình bồi dưỡng kiến thức quản lý nhà nước dành cho ngạch chuyên viên chính tại Học viện Hành chính Nội dung chuyên đề này nhằm nâng cao hiểu biết và kỹ năng quản lý hành chính và tư pháp cho các cán bộ, công chức, từ đó góp phần cải thiện hiệu quả công tác quản lý nhà nước.
Mặc dù nhiều công trình khoa học đã phân tích các khía cạnh của quản lý hộ tịch, nhưng chưa có nghiên cứu nào tập trung vào quản lý hộ tịch ở cấp xã tại huyện Đan Phượng Điều này tạo ra một khoảng trống trong nghiên cứu, là lý do chính để đề tài này được lựa chọn.
Đối tượng, phạm vi,mục đích nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là các vấn đề lý luận thực tiễn của quản lý nhà nước về hộ tịch
Phạm vi nghiên cứu của đề tài được xác định về không gian tại UBND xã Ia Chim, thành phố Kon Tum, và về thời gian từ năm 2016 đến nay.
Mục đích nghiên cứu của đề tài là làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn của quản lý nhà nước về hộ tịch, đặc biệt tại UBND xã Ia Chim Nghiên cứu sẽ đánh giá thực trạng quản lý nhà nước về hộ tịch tại địa phương này.
Chim trong thời gian qua, nêu ra những kết quả đạt được và hạn chế cũng như nguyên nhân của chúng
Để nâng cao hiệu lực và hiệu quả quản lý nhà nước về hộ tịch tại UBND xã Ia Chim, cần đưa ra những đề xuất cụ thể Phân tích thực trạng quản lý nhà nước về hộ tịch được thực hiện qua hai giai đoạn từ năm trước đến nay, nhằm xác định những điểm mạnh và yếu trong công tác này.
2016 đến nay Đề xuất các giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước về hộ tịch ở nước ta hiện nay
Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu đề tài này dựa trên các luận điểm trong học thuyết Mác- Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh về quản lý hành chính nhà nước, cùng với các quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về quản lý hộ tịch Tác giả cũng tham khảo và kế thừa có chọn lọc một số công trình nghiên cứu của các nhà khoa học để làm phong phú thêm nội dung nghiên cứu.
Trong luận văn, tác giả đã áp dụng nhiều phương pháp nghiên cứu khác nhau, bao gồm phương pháp phân tích, tổng hợp, diễn dịch, quy nạp, lịch sử, hệ thống và so sánh Những phương pháp này giúp xây dựng nền tảng vững chắc cho việc phát triển nội dung và luận điểm của bài viết.
Trong chương 1, luận văn sử dụng phương pháp hệ thống, so sánh và phân tích để làm rõ quan niệm và nội dung quản lý hành chính nhà nước về hộ tịch Chương 2 đánh giá ưu điểm và hạn chế của thực trạng quản lý nhà nước về hộ tịch tại UBND xã Ia Chim trong những năm qua thông qua phương pháp thống kê và phân tích Ở chương 3, phương pháp phân tích tổng hợp được áp dụng để đề xuất giải pháp nâng cao hiệu lực và hiệu quả của quản lý hành chính nhà nước về hộ tịch hiện nay.
Đóng góp của đề tài
Bài viết này hệ thống hóa các vấn đề lý luận về hộ tịch và quản lý nhà nước liên quan đến hộ tịch Nó đánh giá thực trạng quản lý hộ tịch tại UBND xã Ia Chim trong thời gian qua và đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về hộ tịch tại địa phương này.
Các kết quả nghiên cứu trong luận văn này sẽ cung cấp nền tảng cho các cấp chính quyền tại UBND xã Ia Chim trong việc áp dụng vào thực tiễn quản lý hộ tịch Đồng thời, luận văn cũng là tài liệu tham khảo hữu ích cho các học viên và sinh viên của học viện hành chính trong lĩnh vực quản lý hộ tịch.
Kết cấu của luận văn
Chương 1: Những vấn đề lý luận của quản lý nhà nước về hộ tịch
Chương 2: Thực trạng quản lý nhà nước về hộ tịch tại Ủy Ban nhân dân xã Ia Chim, Thành phố Kon Tum
Chương 3: Những giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước về hộ tịch tại Ủy Ban nhân dân xã Ia Chim trong giai đoạn hiện nay
NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ HỘ TỊCH 5 1.1 HỘ TỊCH
Quan niệm về hộ tịch
Hộ tịch là những sự kiện cơ bản xác định tình trạng nhân thân của một người từ khi sinh ra đến khi chết Đó là các sự kiện:
Trong quá trình thực hiện các thủ tục hành chính liên quan đến nhân thân, người dân cần chú ý đến các vấn đề như sinh, kết hôn, tử, nuôi con nuôi và giám hộ Ngoài ra, việc nhận cha, mẹ, con và thay đổi họ tên, chữ đệm, cũng như ngày, tháng, năm sinh là rất quan trọng Đặc biệt, xác định lại dân tộc và đăng ký khai sinh, khai tử quá hạn cũng cần được thực hiện đúng quy định Cuối cùng, việc đăng ký lại các sự kiện sinh, tử, kết hôn và nhận nuôi con nuôi là cần thiết để đảm bảo tính hợp pháp và minh bạch trong hồ sơ cá nhân.
Ly hôn, xác định cha mẹ con, thay đổi quốc tịch, hủy hôn nhân trái pháp luật, xác định lại giới tính và dân tộc là những sự kiện quan trọng được quy định bởi pháp luật.
Giấy tờ hộ tịch là tài liệu quan trọng, chứng minh tình trạng cá nhân của mỗi công dân liên quan đến các vấn đề hộ tịch Mỗi vấn đề hộ tịch đều đi kèm với giấy tờ tương ứng, giúp xác nhận thông tin và quyền lợi của công dân.
Giấy tờ hộ tịch, do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp, là căn cứ pháp lý quan trọng chứng minh quyền và nghĩa vụ của công dân liên quan đến sự kiện hộ tịch Với tính chất thiết yếu này, pháp luật đã quy định rõ ràng các nguyên tắc, thủ tục và trình tự đăng ký cùng cấp các loại giấy tờ hộ tịch.
Giấy tờ hộ tịch là tài liệu pháp lý do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp, xác nhận các sự kiện hộ tịch của cá nhân theo quy định của pháp luật.
Giấy tờ hộ tịch do cơ quan đại diện Ngoại giao và Lãnh sự của Việt Nam ở nước ngoài cấp có giá trị tương đương với giấy tờ hộ tịch được cấp trong nước.
Giấy khai sinh là giấy tờ hộ tịch gốc của mỗi cá nhân, do đó, tất cả các loại giấy tờ hộ tịch khác phải thống nhất với Giấy khai sinh Việc đăng ký hộ tịch là bắt buộc đối với công dân và các cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Đặc điểm của hộ tịch
Từ quan niệm trên về hộ tịch, có thể thấy, hộ tịch có những đặc điểm chủ yếu sau:
Hộ tịch là một giá trị nhân thân gắn liền với mỗi cá nhân, vì mỗi người chỉ có một thời điểm sinh và một thời điểm chết duy nhất Các thông tin về cha mẹ, dân tộc và giới tính là những yếu tố quan trọng giúp phân biệt từng cá nhân.
6 nhân con người Do đó, đây là các giá trị nhân thân gắn với một con người cụ thể từ khi sinh ra đến khi chết
Hộ tịch là những giá trị không thể chuyển nhượng cho người khác, điều này dẫn đến việc cá nhân phải trực tiếp thực hiện các sự kiện liên quan đến hộ tịch, trừ khi pháp luật quy định khác Ví dụ, trong trường hợp khai sinh, cha mẹ có thể đứng ra đăng ký, và khai tử có thể do người thân của người đã mất thực hiện.
Thứ ba, hộ tịch là những sự kiện nhân thân không lượng hoá được thành tiền
Chính vì vậy, hộ tịch không phải là một loại hàng hóa có thể trao đổi trên thị trường.
QUẢN LÝ HÀNH CHÍNH NHÀ NƯỚC VỀ HỘ TỊCH
1.2.1 Khái quát chung về quản lý hành chính nhà nước
Quản lý là hoạt động đặc thù của con người, thể hiện qua sự tác động có mục đích từ các chủ thể quản lý đối với các đối tượng quản lý Hoạt động này diễn ra ở mọi nơi và mọi lúc, khi có sự tương tác giữa con người Mục tiêu của quản lý là điều khiển và chỉ đạo hoạt động chung, phối hợp các hoạt động riêng lẻ thành một tổng thể thống nhất, nhằm hướng tới những mục tiêu đã được xác định trước.
C.Mác đã coi "Quản lý là một chức năng đặc biệt nảy sinh từ bản chất xã hội của quá trình lao động" Nhấn mạnh nội dung trên, ông viết: " Tất cả mọi lao động trong xã hội trực tiếp hay lao động chung nào tiến hành trên quy mô tương đối lớn , thì ít nhiều cũng đều cần đến một sự chỉ đạo để điều hoà những hoạt động cá nhân và thực hiện những chức năng chung Một người độc tấu vĩ cầm tự mình điều khiển lấy mình, còn một dàn nhạc thì cần phải có nhạc trưởng."
Quản lý được thực hiện thông qua tổ chức và quyền uy, giúp phân định rõ chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của các cá nhân tham gia hoạt động chung Quyền uy là yếu tố quan trọng để đảm bảo sự phục tùng của cá nhân đối với tổ chức, cho phép chủ thể quản lý điều khiển và yêu cầu thực hiện các nhiệm vụ Lê Nin đã nhấn mạnh rằng để quản lý hiệu quả, cần phải kết hợp giữa thuyết phục và tổ chức thực tiễn Khi Nhà nước xuất hiện, phần lớn công việc xã hội do nhà nước quản lý, trong đó quản lý hành chính nhà nước là hoạt động của các cơ quan nhà nước trong lĩnh vực hành pháp, nhằm thực hiện các chức năng đối nội và đối ngoại, chấp hành Hiến pháp và tổ chức đời sống xã hội theo quy định của pháp luật.
7 luật của các chủ thể có thẩm quyền (mà phần lớn là do cơ quan hành chính nhà nước thực hiện)
1.2.2 Quan niệm quản lý hành chính nhà nước về hộ tịch, đăng ký hộ tịch a Quan niệm quản lý hành chính nhà nước về hộ tịch
Quản lý hành chính nhà nước về hộ tịch bao gồm các hoạt động chính như ban hành văn bản quy phạm pháp luật, xây dựng và thực hiện chính sách về hộ tịch, và phổ biến giáo dục pháp luật liên quan Ngoài ra, việc quản lý hệ thống tổ chức và hoạt động của các cơ quan, tổ chức trong lĩnh vực này cũng rất quan trọng Đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ đăng ký hộ tịch, kiểm tra, thanh tra, và xử lý vi phạm là những nhiệm vụ thiết yếu Đồng thời, cần đảm bảo kinh phí, cơ sở vật chất cho hoạt động hộ tịch và tổng kết, báo cáo về tình hình đăng ký hộ tịch cho cơ quan nhà nước cấp trên.
Quản lý nhà nước đối với hộ tịch ở nước ta có những đặc điểm sau đây:
Thứ nhất, quản lý hành chính nhà nước đối với hộ tịch là hoạt động mang quyền lực nhà nước
Quyền lực nhà nước trong quản lý hành chính đối với hộ tịch thể hiện qua việc các cơ quan có thẩm quyền thực hiện ý chí của nhà nước thông qua các phương tiện nhất định, trong đó văn bản quản lý hộ tịch là phương tiện cơ bản và đặc biệt quan trọng.
Chủ thể quản lý hộ tịch thể hiện ý chí của mình thông qua việc ban hành văn bản, áp dụng pháp luật và thực hiện quyền, nghĩa vụ của các bên tham gia Họ đưa ra mệnh lệnh cá biệt để áp dụng pháp luật vào thực tiễn, đồng thời chỉ đạo các hoạt động nhằm tổ chức thực hiện pháp luật Ngoài ra, họ cung cấp thông tin hướng dẫn cho người dân về việc đăng ký hộ tịch qua hệ thống quản lý của Nhà nước.
Quyền lực nhà nước được thể hiện qua các hoạt động của các chủ thể có thẩm quyền nhằm thực hiện ý chí nhà nước, bao gồm tổ chức, tuyên truyền giáo dục, thuyết phục và hòa giải Những biện pháp này không chỉ là minh chứng rõ ràng cho sức mạnh của nhà nước mà còn là yếu tố quan trọng giúp đảm bảo thực hiện ý chí của các chủ thể quản lý hộ tịch.
Quản lý hành chính nhà nước về hộ tịch là hoạt động được thực hiện bởi các công chức có quyền năng hành pháp trong bộ máy nhà nước.
Chủ thể chính trong việc quản lý hành chính nhà nước về hộ tịch bao gồm Chính phủ, Bộ, Ủy ban nhân dân, các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân và đội ngũ công chức làm công tác tư pháp - hộ tịch.
Quản lý hành chính nhà nước về hộ tịch là hoạt động thống nhất và chặt chẽ, nhằm bảo đảm tính pháp chế trong lĩnh vực này Bộ máy các cơ quan hộ tịch được tổ chức đồng bộ từ Trung ương đến địa phương, giúp chỉ đạo và điều hành thống nhất, bảo vệ lợi ích chung của cả nước Điều này cũng tạo sự liên kết và phối hợp nhịp nhàng giữa các địa phương, góp phần hình thành sức mạnh tổng hợp và tránh tình trạng cục bộ phân hóa giữa các vùng miền khác nhau.
Mỗi địa phương có những đặc thù riêng về điều kiện kinh tế - xã hội, vì vậy cần phát huy tối đa các yếu tố này để tạo sự năng động và sáng tạo trong quản lý Bộ máy quản lý hộ tịch cần được tổ chức theo hướng phân cấp, trao quyền tự quyết, nhằm khuyến khích sự chủ động và sáng tạo của chính quyền địa phương.
Thứ tư, hoạt động quản lý hành chính nhà nước về hộ tịch có tính chấp hành và điều hành
Tính chấp hành và điều hành trong quản lý nhà nước về hộ tịch được thể hiện qua việc thực hiện các hoạt động dựa trên cơ sở pháp luật, nhằm mục đích thực thi pháp luật Dù có sự sáng tạo trong quản lý, các hoạt động này không được vượt quá khuôn khổ pháp luật Điều hành cấp dưới và áp dụng trực tiếp pháp luật là cần thiết để tổ chức các hoạt động thực tiễn, qua đó hiện thực hóa các quy định pháp luật.
Tính điều hành của hoạt động quản lý nhà nước về hộ tịch thể hiện qua việc các chủ thể có thẩm quyền tổ chức thực hiện pháp luật trong xã hội Họ không chỉ tự mình thực hiện pháp luật mà còn đảm nhận chức năng chỉ đạo, vận hành các cơ quan, đơn vị trực thuộc theo quy trình thống nhất Điều này giúp tổ chức để mọi đối tượng liên quan thực hiện pháp luật, từ đó hiện thực hóa quyền và nghĩa vụ của các bên trong quan hệ quản lý.
Thứ năm, quản lý hành chính nhà nước đối với hộ tịch là hoạt động mang tính liên tục
Quản lý nhà nước về hộ tịch cần đảm bảo tính liên tục, kịp thời và linh hoạt để phù hợp với sự phát triển của xã hội Đặc điểm này là cơ sở quan trọng cho việc thiết lập quy định về tổ chức và quản lý trong lĩnh vực này.
Bộ máy quản lý hộ tịch cần được tổ chức gọn nhẹ và linh hoạt, với đội ngũ công chức năng động, sáng tạo và quyết đoán Những quy chế công chức phải đảm bảo tính trách nhiệm trong hoạt động của họ, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý hộ tịch.
THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ HỘ TỊCH TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN XÃ IA CHIM
TỔNG QUAN VỀ XÃ IA CHIM
Xã Ia Chim, tọa lạc ở phía Tây Nam Thành phố Kon Tum, cách trung tâm thành phố 12 km, sở hữu địa hình bằng phẳng và đất đai màu mỡ, chủ yếu là đất đỏ Bazan, mang lại nhiều lợi thế phát triển cho khu vực.
Phía Bắc giáp xã Đak Năng,
Phía Nam giáp xã Ia Phí – Huyện Chưpah Gia Lai,
Phía Tây giáp lòng hồ thuỷ điện Ia Ly
Phía Đông giáp xã Đoàn Kết và xã Hoà Bình Kon Tum
Tổng diện tích là 6686,76 ha, dân số có 1996 hộ với 8986 khẩu, trong đó có
09 thôn đồng bào dân tộc thiểu số và 02 thôn người kinh
UBND Xã Ia Chim hoạt động dưới sự lãnh đạo của Thành phố Kon Tum, tỉnh Kon Tum, chịu trách nhiệm về quản lý Nhà nước với 01 chủ tịch, 02 phó chủ tịch và 07 ban chuyên môn Hiện tại, tổng số cán bộ công chức của xã là 38, trong đó có 24 cán bộ chuyên trách và 14 cán bộ không chuyên trách Việc bố trí công việc được thực hiện theo trình độ chuyên môn, đồng thời xã đã có kế hoạch chuẩn hóa cán bộ, công chức.
Về trình độ chuyên môn là:
Tốt nghiệp ĐH Đang học ĐH
Tốt nghiệp CĐ- TC Đang học Trung cấp
Cơ cấu tổ chức của UBND Xã Ia Chim bao gồm các phòng ban quan trọng như: Phòng Văn hoá Xã hội - Thông tin, Phòng Tài chính - Kế toán, Văn phòng thống kê, Phòng Xã đội, Ban Tư pháp, Phòng Địa chính - Xây dựng, và Ban Công an.
Các ban ngành xác định rõ chức năng và nhiệm vụ của mình, từ đó tổ chức hoạt động hiệu quả và nâng cao tinh thần trách nhiệm trong công việc Điều này giúp từng bước khắc phục tình trạng chồng chéo và hạn chế việc đùn đẩy trách nhiệm giữa các ban ngành.
Sơ đồ tổ chức bộ máy hoạt động của UBND xã IaChim:
Chủ tịch Phó Chủ tịch Phó Chủ tịch
Chức năng quản lý nhà nước tại địa phương đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sự chỉ đạo và quản lý thống nhất trong bộ máy hành chính từ trung ương đến địa phương.
THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ HỘ TỊCH TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN XÃ IA CHIM
2.2.1 Ban hành các văn bản quản lý nhà nước đối với hộ tịch Để việc đăng ký và quản lý hộ tịch trên địa bàn xã được thực hiện đúng các quy định của pháp luật, Uỷ ban nhân dân xã hàng năm đều ban hành kế hoạch trọng tâm công tác tư pháp Chẳng hạn, kế hoạch số 19/KH-UBND ngày
Vào ngày 19/01/2019, Uỷ ban nhân dân xã đã xác định trọng tâm công tác tư pháp năm 2019 nhằm nâng cao vai trò và trách nhiệm của ngành tư pháp từ huyện đến cơ sở trong quản lý nhà nước Mục tiêu là xây dựng đội ngũ cán bộ tư pháp trong sạch, vững mạnh, chuyên nghiệp và hiện đại, phục vụ hiệu quả cho phát triển kinh tế xã hội của huyện Uỷ ban cũng nhấn mạnh việc nâng cao nhận thức và trách nhiệm của các ngành về công tác tư pháp, đảm bảo triển khai đồng bộ và hiệu quả, đặc biệt trong công tác hộ tịch Uỷ ban đã thực hiện tốt công tác tuyên truyền pháp luật về đăng ký và quản lý hộ tịch, đạt tỷ lệ đăng ký khai sinh, khai tử đúng hạn trên 95% theo quy định của Nghị định 158/2005/NĐ-CP và Thông tư 01/2008/TT-BTP, đồng thời tiếp tục cải tiến phong cách làm việc.
Phòng Tài chính Kế toán
Phòng Địa chính Xây dựng
19 của cán bộ tư pháp hộ tịch, cán bộ công chức của phòng tư pháp, đáp ứng các việc về hộ tịch đạt 100% về thẩm quyền
2.2.2 Phổ biến, giáo dục pháp luật về hộ tịch tại Ủy Ban nhân dân xã Ia
Trong những năm qua, cấp uỷ và chính quyền xã đã chú trọng đến công tác Tư pháp - Hộ tịch, hiện tại xã đã có 02 công chức Tư pháp - Hộ tịch đủ năng lực chuyên môn Hội đồng tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật và đội ngũ tuyên truyền viên được củng cố thường xuyên, nâng cao chất lượng công tác Tư pháp - Hộ tịch của UBND xã Những chuyển biến tích cực này đã góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo an ninh trật tự tại địa phương.
UBND xã Ia Chim đã chú trọng công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật bằng cách chỉ đạo công chức Tư pháp xây dựng kế hoạch phù hợp với thực tế địa phương Hội đồng phối hợp tuyên truyền và đội ngũ tuyên truyền viên pháp luật luôn duy trì từ 5 đến 7 thành viên, với kinh phí trung bình cho mỗi đợt tuyên truyền khoảng 1-1,5 triệu đồng Việc triển khai tuyên truyền được thực hiện qua hệ thống đài truyền thanh xã, các hội nghị tập huấn, và lồng ghép trong sinh hoạt của các câu lạc bộ, đoàn thể tại các thôn, cụm dân cư Ngoài ra, UBND xã còn niêm yết công khai các thủ tục hành chính về hộ tịch tại bộ phận một cửa, đảm bảo công chức tư pháp thực hiện tốt công tác đăng ký hộ tịch và chứng thực, đáp ứng đầy đủ các yêu cầu nhiệm vụ với các mẫu dấu và sổ chứng thực theo quy định.
Tủ sách pháp luật của các Uỷ ban nhân dân xã hiện đang quản lý hiệu quả với khoảng 300 đầu sách, phục vụ cho việc nghiên cứu pháp luật của cán bộ và nhân dân Việc mở sổ “Cá biệt” để theo dõi quản lý tủ sách theo quy định và phân loại sách thành 4 loại: Bộ luật, Luật; Pháp lệnh; sách tham khảo, hướng dẫn chuyên môn; công báo, báo chí đã được thực hiện Từ năm 2016 đến nay, các xã đã bổ sung nhiều đầu sách pháp luật mới, đáp ứng nhu cầu tìm đọc của cán bộ và nhân dân Ngoài ra, việc luân chuyển sách từ tủ sách xã xuống các nhà văn hoá thôn và tổ chức sinh hoạt tuyên truyền pháp luật tại các thôn, cụm dân cư cũng được duy trì thường xuyên.
Ủy ban nhân dân xã đã tích cực tuyên truyền và phổ biến quy định của Nghị định 158/2005/NĐ-CP về đăng ký và quản lý hộ tịch Mục tiêu là giúp nhân dân trong xã hiểu rõ và thực hiện nghiêm túc các quy định của nhà nước liên quan đến công tác đăng ký hộ tịch.
Công tác Tư pháp hộ tịch đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - văn hóa - xã hội và giữ gìn an ninh trật tự tại xã Thời gian qua, cấp uỷ và chính quyền xã đã chú trọng củng cố công tác này bằng cách cử công chức Tư pháp - Hộ tịch tham gia các lớp đào tạo Đại học Luật, giới thiệu tham gia Ban chấp hành Đảng uỷ, quy hoạch vào đội ngũ cán bộ lãnh đạo, và bồi dưỡng nghiệp vụ hoà giải cho đội ngũ hoà giải viên Đồng thời, xã cũng tăng cường củng cố Hội đồng tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật và phối hợp với Mặt trận Tổ quốc cùng các ban, ngành tổ chức hiệu quả công tác tuyên truyền giáo dục pháp luật trong cộng đồng, khẳng định vị trí của công tác Tư pháp - Hộ tịch trong sự phát triển chung của xã.
2.2.3 Hoạt động đăng ký hộ tịch trên tại Ủy Ban nhân dân xã Ia Chim
Kết quả thống kê cho thấy, việc tổ chức thực hiện đăng ký hộ tịch tại Ủy ban nhân dân xã Ia Chim từ 2016 đến nay như sau:
-Tổ chức đăng ký hộ tịch từ năm 2016 đến năm 2019
+ Đăng ký khai sinh: 127( Nam 56, Nữ 71) trong đó;
+Đăng ký lại việc sinh: 35 trường hợp
+ Đăng ký khai tử: 14 ( Nam 10, Nữ: 04) trong đó;
+Đăng ký kết hôn: 123 đôi
+Nuôi con nuôi: 0 trường hợp
+Thay đổi, họ tên, chữ đệm : 0 trường hợp
+ Xác định lại dân tộc: 0 trường hợp
+ Đăng ký khai sinh: 205 ( Nam 165, Nữ 40) trong đó;
+ Đăng ký lại việc sinh: 86 trường hợp
+ Đăng ký khai tử: 08( Nam 08, Nữ: 0) trong đó;
+ Đăng ký kết hôn: 90 đôi
+ Nuôi con nuôi: 0 trường hợp
+ Nhận cha, mẹ , con : 0 trường hợp
+ Thay đổi, họ tên, chữ đệm : 0 trường hợp
+ Xác định lại dân tộc: 0 trường hợp
+ Đăng ký khai sinh: 85 ( Nam 45, Nữ 40) trong đó;
+ Đăng ký lại việc sinh: 59 trường hợp
+ Đăng ký khai tử: 03 ( Nam 0, Nữ: 03) trong đó;
+ Đăng ký kết hôn: 103 đôi
+ Nuôi con nuôi: 0 trường hợp
+ Nhận, cha, mẹ con : 0 trường hợp
+ Thay đổi, họ tên, chữ đệm : 08 trường hợp
+ Xác định lại dân tộc: 0 trường hợp
+ Đăng ký khai sinh: 70( Nam 37, Nữ 33) trong đó;
+ Đăng ký lại việc sinh: 0 trường hợp
+ Đăng ký kết hôn: 37 đôi
+ Nuôi con nuôi: 0trường hợp
+ Nhận cha, mẹ, con : 0 trường hợp
+ Thay đổi, họ tên, chữ đệm : 05 trường hợp
+ Xác định lại dân tộc: 0 trường hợp
2.2.4 Giám sát, kiểm tra, thanh tra quá trình thực hiện quản lý hộ tịch tại Ủy Ban nhân dân xã Ia Chim Đây là một nội dung quan trọng đã được cấp uỷ, chính quyền từ thành phố đến cơ sở quan tâm chỉ đạo sát sao, bằng văn bản cụ thể để triển khai tổ chức thực hiện việc thanh tra, kiểm tra hàng năm đối với xã, nhằm phát hiện những thiếu sót trong quản lý nhà nước về hộ tịch ở cơ sở, từ đó để nâng cao vai trò trách nhiệm của tập thể, cá nhân người đứng đầu ở chính quyền xã nói chung của công chức tư pháp- hộ tịch nói riêng trong thực hiện đăng ký và quản lý hộ tịch thuộc thẩm quyền do vậy những năm qua công tác đăng ký và quản lý hộ tịch của Ủy Ban nhân dân đều được đảm bảo đúng theo quy định của pháp luật không có đơn thư khiếu nại về lĩnh vực tư pháp hộ tịch.
ĐÁNH GIÁ VIỆC THỰC HIỆN QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ HỘ TỊCH TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN XÃ IA CHIM
Một trong những ưu điểm nổi bật trong công tác đăng ký và quản lý hộ tịch cấp xã là sự quan tâm của Ủy ban nhân dân xã đối với lãnh đạo công tác này.
Cơ sở vật chất và phương tiện làm việc của tư pháp được cải thiện để phục vụ tốt hơn cho hoạt động Công chức Tư pháp-Hộ tịch thường xuyên tham gia các khóa bồi dưỡng và tập huấn do cấp trên tổ chức Tư pháp cấp xã đã hỗ trợ Uỷ ban nhân dân giải quyết hầu hết các loại việc đăng ký hộ tịch đúng thẩm quyền và kịp thời đáp ứng yêu cầu của công dân Các mẫu sổ và biểu mẫu đăng ký hộ tịch được sử dụng đúng theo quy định của Bộ Tư pháp, với chữ viết rõ ràng, dễ đọc Hồ sơ lưu trữ về đăng ký khai sinh, khai tử, kết hôn, và các thay đổi hộ tịch được sắp xếp khoa học, thuận lợi cho việc tra cứu Đồng thời, niêm yết đầy đủ các thủ tục, trình tự, thời gian và lệ phí về hộ tịch theo quy định pháp luật, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân khi cần.
Thứ hai, tuyên truyền về pháp luật hộ tịch được quan tâm
Công tác tuyên truyền và phổ biến pháp luật về hộ tịch đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao nhận thức của cán bộ và nhân dân Để thực hiện hiệu quả công tác đăng ký và quản lý hộ tịch, cần giúp mọi người hiểu rõ mục đích và ý nghĩa của việc này, cũng như quyền và nghĩa vụ của công dân liên quan đến đăng ký hộ tịch.
Tổ chức tuyên truyền về hộ tịch diễn ra qua các tủ sách pháp luật, được đặt tại Uỷ ban nhân dân xã, nhà văn hoá thôn và cụm dân cư Những tủ sách này đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp thông tin và nâng cao nhận thức của cộng đồng về các quy định liên quan đến hộ tịch.
Để nâng cao nhận thức về pháp luật, đặc biệt là về hộ tịch, cần có 23 biện pháp giúp người dân tự tìm hiểu Đồng thời, cần thiết lập chuyên mục tuyên truyền trên hệ thống Đài truyền thanh xã, nhằm giúp người dân hiểu rõ và tự giác thực hiện việc đăng ký hộ tịch theo quy định.
Thứ ba, công tác thanh tra, kiểm tra về đăng ký và quản lý hộ tịch được thực hiện đúng theo quy định
Hàng năm, Phòng Tư pháp thành phố tổ chức kiểm tra định kỳ và đột xuất để phát hiện và giải quyết kịp thời những khó khăn trong việc đăng ký và quản lý hộ tịch tại Ủy ban nhân dân xã Kết quả trong những năm qua cho thấy công tác quản lý nhà nước về hộ tịch tại UBND xã đã được thực hiện hiệu quả.
Ủy ban nhân dân xã đã thực hiện hiệu quả công tác thống kê báo cáo, tổng hợp số liệu thống kê hộ tịch định kỳ hàng tháng, quý và năm Tất cả các báo cáo về hộ tịch đều tuân thủ đúng mẫu quy định.
Bộ Tư pháp đã đảm bảo công tác quản lý nhà nước về hộ tịch tại Ủy ban Nhân dân xã Ia Chim trong những năm qua được thực hiện đúng theo quy định.
Theo Điều 73 Nghị định 158/2005/NĐ-CP, số liệu thống kê hộ tịch phải được lập theo mẫu quy định và thực hiện định kỳ 6 tháng và 1 năm Trong những năm qua, Ủy Ban nhân dân xã đã thực hiện số liệu thống kê hộ tịch một cách chính xác về nội dung và đúng hạn theo quy định.
Thứ năm, công tác lưu trữ sổ sách được thực hiện tốt
Các loại sổ và biểu mẫu đăng ký hộ tịch phải tuân thủ đúng mẫu do Bộ Tư pháp ban hành Các xã, thị trấn sử dụng sổ kép và thực hiện khóa sổ, ghi rõ tổng số trang và sự kiện hộ tịch đã đăng ký ở trang cuối Sổ phải được đóng giáp lai từ trang đầu đến trang cuối theo quy định và chuyển một quyển đến Ủy ban nhân dân huyện để lưu trữ Chữ viết trong sổ hộ tịch cần rõ ràng, dễ đọc Hồ sơ lưu trữ về đăng ký khai sinh, khai tử, kết hôn và các thay đổi hộ tịch phải được sắp xếp ngăn nắp, khoa học để thuận tiện cho việc tra cứu Các tủ đựng sổ sách hộ tịch cần được trang bị riêng để đảm bảo công tác lưu trữ hiệu quả.
2.3.2 Những hạn chế và nguyên nhân a Những hạn chế
Thực tế Ủy Ban nhân dân xã Ia Chim thời gian qua còn một số hạn chế sau:
Tình trạng đăng ký hộ tịch quá hạn vẫn tồn tại trong cộng đồng, với số lượng đăng ký khai sinh quá hạn còn cao và tỷ lệ đăng ký khai tử thấp Chỉ những trường hợp có chế độ tử tuất hoặc xin đất mộ mới đến xã để khai tử, điều này đã ảnh hưởng tiêu cực đến việc thi hành pháp luật về hộ tịch và quản lý của chính quyền địa phương.
Còn có hiện tượng, do thân quen, làng xóm, họ hàng nên cán bộ có thẩm
24 quyền cấp giấy chứng nhận đăng ký kết hôn đã cấp giấy chứng nhận kết hôn cho nam, nữ tại nhà riêng, vi phạm nguyên tắc bắt buộc là mọi trường hợp kết hôn phải được tổ chức tại Uỷ ban nhân dân xã nơi cư trú Để đảm bảo tính hợp pháp, nam, nữ phải gửi đơn đến Uỷ ban nhân dân xã có thẩm quyền trong thời gian quy định để được thẩm định và xem xét các điều kiện cần thiết trước khi quyết định cho phép kết hôn.
Khi nam nữ đến trụ sở Uỷ ban nhân dân xã để đăng ký kết hôn, họ thường nộp đơn xin kết hôn cùng lúc, cho thấy sự lỏng lẻo trong quản lý và trách nhiệm của cán bộ tại cơ sở Điều này phản ánh sự chủ quan và thiếu tinh thần trách nhiệm, dẫn đến việc bỏ qua các thủ tục bắt buộc, làm mất đi tính trang trọng và ý nghĩa thực sự của hôn nhân.
Nhiều trường hợp ghi chép trong sổ sách hộ tịch chưa đầy đủ thông tin cần thiết, như nơi sinh chỉ ghi địa danh xã mà không rõ ràng, không ghi tên và chức vụ của người ký cấp giấy tờ, cũng như thiếu chữ ký của người đi khai sinh Cột ghi chú không phản ánh đúng tình trạng đăng ký quá hạn hay đăng ký lại, và có sự không chính xác về mối quan hệ giữa người đi khai và người được đăng ký Việc sử dụng nhiều màu mực cho một sự kiện cũng gây khó khăn, trong khi việc tẩy xóa và sửa chữa không tuân thủ quy định về ghi chú và đóng dấu theo Nghị định 158 Hơn nữa, nội dung giữa giấy tờ hộ tịch và sổ hộ tịch thường không trùng khớp.
Sau khi kết thúc năm, mặc dù sổ hộ tịch vẫn còn nhiều trang, nhưng không được tiếp tục sử dụng mà phải chuyển sang cuốn mới Cán bộ hộ tịch cần lưu ý không ký và ghi rõ họ tên vào sổ hộ tịch cũ.