NỘI DUNG
CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VIỆC VẬN DỤNG TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
VỀ ĐỘC LẬP DÂN TỘC TRONG GIÁO DỤC Ý THỨC BẢO VỆ
1.1 Một số khái niệm cơ bản liên quan đến đề tài
Thanh niên đóng vai trò đặc biệt và quan trọng trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Trong bối cảnh hiện nay, với những yêu cầu mới trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, thanh niên cần khẳng định mình là lực lượng xung kích và sáng tạo trong xã hội, dưới sự lãnh đạo của Đảng.
Thanh niên được xác định theo độ tuổi quy định trong Luật Thanh niên sửa đổi, bổ sung, đã được thông qua tại kỳ họp thứ 8 của Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI.
Thanh niên, theo quy định trong Luật, là công dân Việt Nam từ 16 đến 30 tuổi, giai đoạn thể chất và trí tuệ phát triển mạnh mẽ Đây là thời kỳ hình thành giá trị sống và trưởng thành về nhân cách, với tâm lý yêu cái mới, chọn cái đẹp và luôn hướng tới tương lai Thanh niên nhạy cảm với thực tiễn, dễ tiếp nhận các giá trị đổi mới, hăng hái tham gia vào cuộc đấu tranh chống lại những gì cũ kỹ, lạc hậu và lỗi thời.
Trong cơ cấu xã hội, thanh niên không được xem là một giai cấp riêng biệt, nhưng họ thường xuyên chịu tác động từ các quan hệ giai cấp, dư luận xã hội và lối sống cộng đồng Do đó, thanh niên trở thành tấm gương phản chiếu hình ảnh của xã hội.
Một số khái niệm cơ bản liên quan đến đề tài
Thanh niên đóng vai trò đặc biệt và quan trọng trong lịch sử xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Trước những yêu cầu mới hiện nay, thanh niên cần khẳng định vai trò xung kích, sáng tạo trong xã hội, dưới sự lãnh đạo của Đảng.
Theo quy định trong Luật Thanh niên sửa đổi, bổ sung, độ tuổi thanh niên được xác định là nhóm người từ 16 đến 30 tuổi, được thông qua tại kỳ họp thứ 8 Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI.
Thanh niên, theo quy định của Luật, là công dân Việt Nam trong độ tuổi từ mười sáu đến ba mươi, giai đoạn sung sức nhất về thể chất và phát triển trí tuệ Đây là thời kỳ hình thành những định hướng giá trị sống, khi nhân cách đang dần trưởng thành Tâm lý thanh niên đặc trưng bởi sự yêu thích cái mới, tìm kiếm cái đẹp và luôn hướng tới tương lai Họ nhạy cảm với thực tiễn, dễ dàng tiếp nhận các giá trị đổi mới và hăng hái tham gia vào cuộc đấu tranh chống lại những điều cũ kỹ, lạc hậu.
Trong cơ cấu xã hội, thanh niên không được xem là một giai cấp riêng biệt, nhưng họ thường bị tác động bởi các quan hệ giai cấp, dư luận xã hội và lối sống cộng đồng Do đó, thanh niên trở thành tấm gương phản chiếu hình ảnh của xã hội.
Hiện nay, thanh niên Việt Nam chiếm gần 30% dân số và 36,4% lực lượng lao động, đóng vai trò quan trọng trong công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước Việc giáo dục nâng cao ý thức trách nhiệm của thanh niên đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc là nhiệm vụ thiết yếu, được Đảng ta đặc biệt chú trọng.
Nghị quyết Hội nghị lần thứ Bảy Ban Chấp hành Trung ương khoá X nhấn mạnh vai trò quan trọng của thanh niên như là rường cột của đất nước và chủ nhân tương lai Thanh niên không chỉ là lực lượng xung kích trong việc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, mà còn là yếu tố quyết định cho sự thành công của công cuộc công nghiệp hoá, hiện đại hoá và hội nhập quốc tế Đặt thanh niên ở vị trí trung tâm trong chiến lược phát triển nguồn nhân lực là cần thiết, vì việc chăm lo và phát triển thanh niên vừa là mục tiêu, vừa là động lực để đảm bảo sự ổn định và phát triển bền vững cho đất nước.
Chủ quyền quốc gia là thuộc tính chính trị - pháp lý không thể tách rời của quốc gia, bao gồm ba yếu tố cấu thành: lãnh thổ, dân cư và quyền lực công cộng Là chủ thể căn bản nhất của luật pháp quốc tế, chủ quyền quốc gia thể hiện quyền tối cao trong phạm vi lãnh thổ và quyền độc lập trong quan hệ quốc tế Hai nội dung này gắn bó chặt chẽ, tạo nên đặc trưng cơ bản và quan trọng nhất của quốc gia.
Khái niệm "chủ quyền" (sovereignty) gắn liền với các quốc gia và dân tộc, có nguồn gốc từ Hòa ước Westphalia năm 1648, đánh dấu sự chấm dứt hỗ trợ của các chính phủ đối với các nhóm cùng tôn giáo chống lại các nhà nước.
Quyền tài phán dựa trên lãnh thổ của các vương triều được thừa nhận, đồng thời tuân thủ chính sách không can thiệp vào biên giới đã được xác định Với sự phát triển của luật pháp quốc tế, chủ quyền ngày càng trở thành thuộc tính chính trị và pháp lý chủ yếu của quốc gia, thể hiện quyền lực tối cao mà không gì có thể so sánh Điều này được khẳng định trong Điều 2 khoản 1 của Hiến chương Liên Hiệp Quốc, nhấn mạnh nguyên tắc bình đẳng về chủ quyền của tất cả các quốc gia thành viên Nghị quyết 2625 (XXV) của Đại Hội đồng Liên Hiệp Quốc cũng xác nhận quyền của mọi quốc gia trong việc lựa chọn hệ thống chính trị và mô hình phát triển mà không bị can thiệp.
Theo luật pháp quốc tế hiện đại, chủ quyền quốc gia bao gồm các khía cạnh:
- Mọi nhà nước đều bình đẳng về mặt pháp luật;
- Mỗi nhà nước đều được hưởng mọi quyền được định sẵn bởi chủ quyền đầy đủ của mình;
- Mỗi nhà nước đều phải tôn trọng thực tế thực thể pháp lý của các nhà nước khác;
- Tính toàn vẹn lãnh thổ và độc lập chính trị của mỗi nhà nước là bất khả xâm phạm;
- Mỗi nhà nước có quyền lựa chọn và phát triển các hệ thống chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội của riêng mình;
- Mỗi nhà nước phải thực hiện các nghĩa vụ pháp lý quốc tế của mình và chung sống hòa bình với các nhà nước khác
Việt Nam là một quốc gia độc lập, có chủ quyền, với Tổ quốc xã hội chủ nghĩa được hình thành qua quá trình đấu tranh cách mạng dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam Đây là thành quả vinh quang của hơn 4000 năm lịch sử xây dựng và bảo vệ đất nước, đầy gian nan và hào hùng.
Việt Nam, theo lời Bác Hồ, có quyền được hưởng tự do và độc lập, và sự thật đã khẳng định đất nước ta là một quốc gia tự do, độc lập Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết tâm dồn toàn bộ tinh thần, lực lượng, tính mạng và tài sản để bảo vệ quyền tự do và độc lập ấy.
Chủ quyền quốc gia Việt Nam được khẳng định một cách độc lập và toàn vẹn trên mọi phương diện lập pháp, hành pháp và tư pháp trong lãnh thổ Việt Nam Lãnh thổ Việt Nam bao gồm vùng đất, vùng biển (nội thuỷ và lãnh hải), vùng trời và lãnh thổ quốc gia đặc biệt, tạo thành một chỉnh thể thống nhất và bất khả xâm phạm trong các lĩnh vực kinh tế, chính trị, xã hội, quân sự và ngoại giao.
Vùng đất quốc gia bao gồm phần mặt đất và lòng đất của lục địa, đảo và quần đảo thuộc chủ quyền của một quốc gia, là yếu tố quan trọng nhất cấu thành lãnh thổ quốc gia Đây là cơ sở để xác định vùng trời quốc gia, nội thuỷ và lãnh hải Vùng đất này có thể gồm nhiều lục địa tách rời nhưng vẫn thuộc lãnh thổ thống nhất của quốc gia, hoặc chỉ bao gồm các đảo và quần đảo Việt Nam, nằm trên bán đảo Đông Dương và ven biển Thái Bình Dương, có vùng đất quốc gia đa dạng với cả đất liền, đảo và quần đảo, trải dài từ đỉnh Lũng Cú, Hà Giang đến mũi.
Cà Mau, cùng với các đảo như Phú Quốc và Cái Lân, cũng như quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, thuộc vùng nội thuỷ của Việt Nam Nội thuỷ là vùng biển nằm bên trong đường cơ sở, được xác định bởi Chính phủ Việt Nam dựa trên các điểm tại ngấn nước thuỷ triều thấp nhất dọc bờ biển và các đảo gần bờ Vùng nước này có chế độ pháp lý tương tự như lãnh thổ trên đất liền, bao gồm các vùng nước nằm trong đường cơ sở và các vùng nước cảng được giới hạn bởi đường nối các điểm nhô ra xa nhất của các công trình cảng.
Lãnh hải là vùng biển rộng 12 hải lý từ đường cơ sở, có chế độ pháp lý tương tự như lãnh thổ đất liền, với ranh giới ngoài là biên giới quốc gia trên biển Trong lãnh hải, tàu thuyền nước ngoài được quyền qua lại không gây hại, thường theo tuyến phân luồng giao thông biển của nước ven biển Lãnh hải của Việt Nam bao gồm lãnh hải của đất liền, đảo và quần đảo, cùng với thềm lục địa rộng lớn kéo dài 200 hải lý từ đường cơ sở Việt Nam có chủ quyền và quyền tài phán quốc gia đối với thềm lục địa, quyền này là tự nhiên và không phụ thuộc vào tuyên bố Lãnh thổ quốc gia đặc biệt là loại lãnh thổ tồn tại hợp pháp trong lãnh thổ quốc gia khác hoặc trên vùng biển, vùng trời quốc tế.
Ví dụ như trụ sở làm việc và nơi ở của cơ quan đại diện ngoại giao
Nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập chủ quyền quốc gia
1.2.1 Đảm bảo lợi ích và nguyên tắc độc lập, tự do là quyền thiêng liêng, quyền bất khả xâm phạm của các dân tộc
Tư tưởng Hồ Chí Minh đã hình thành và phát triển từ trước năm 1911 cho đến khi Người qua đời vào năm 1969 Luận điểm trung tâm của tư tưởng này là sự gắn bó giữa độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, thể hiện rõ ràng trong các quan điểm và hành động của Người.
26 tộc là nền tảng quan trọng cho sự phát triển của chủ nghĩa xã hội, thấm nhuần và ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống tư tưởng của Người qua các thời kỳ và lĩnh vực khác nhau.
Là người dân mất nước, Hồ Chí Minh đã chứng kiến những tội ác dã man của chủ nghĩa thực dân đối với đồng bào mình và các dân tộc bị áp bức trên toàn thế giới Ông thấu hiểu sâu sắc giá trị của độc lập dân tộc, với câu nói nổi tiếng: "Tự do cho đồng bào tôi, độc lập cho Tổ quốc tôi, đấy là tất cả những điều tôi muốn; đấy là tất cả những điều tôi hiểu." Tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc được thể hiện rõ ràng qua những quan điểm và hành động của ông.
Theo Hồ Chí Minh, độc lập dân tộc phải là độc lập thực sự và hoàn toàn, không phải là thứ tự do giả hiệu như “cái bánh vẽ” mà chủ nghĩa đế quốc đề ra Độc lập phải được thể hiện trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, và quyền con người, quyền dân tộc cần được thực thi trên thực tế Bác nhấn mạnh rằng nếu nước độc lập mà dân không được hưởng hạnh phúc, tự do thì độc lập sẽ trở nên vô nghĩa Một dân tộc độc lập cần có quyền tự quyết trong tất cả các lĩnh vực kinh tế, chính trị, quân sự, ngoại giao và bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ, đặc biệt là quyền quyết định chính trị, quyền không thể bị đánh đổi Bác khẳng định rằng chúng ta thà hy sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất nước và không chịu làm nô lệ.
Theo Hồ Chí Minh, độc lập dân tộc là quyền tự nhiên, thiêng liêng và quý giá, không thể xâm phạm, phản ánh chủ quyền quốc gia của mỗi dân tộc Chủ quyền quốc gia bao gồm quyền làm chủ độc lập và toàn vẹn trong các lĩnh vực lập pháp, hành pháp và tư pháp trong phạm vi lãnh thổ Quốc gia thể hiện chủ quyền thông qua các hoạt động kinh tế, chính trị, quân sự và ngoại giao.
Hồ Chí Minh đã thể hiện quan điểm toàn diện về chủ quyền quốc gia, không chỉ trên đất liền mà còn bao gồm cả biên giới biển và không gian trên không Người đặc biệt chú trọng đến vùng biển và vùng trời của Việt Nam, nhấn mạnh tầm quan trọng của chúng trong việc bảo vệ và khẳng định chủ quyền quốc gia.
“Ngày trước ta chỉ có đêm và rừng, ngày nay ta có ngày, có trời, có biển
Bờ biển Việt Nam dài và tươi đẹp, đòi hỏi chúng ta phải bảo vệ và gìn giữ Trong bối cảnh những vấn đề phức tạp trên biển Đông hiện nay, lời dạy của Bác Hồ càng trở nên sâu sắc: "Bờ biển nước ta có vị trí rất quan trọng." Nhiệm vụ bảo vệ biển đảo không chỉ là trách nhiệm trước mắt mà còn là nhiệm vụ lâu dài, đầy vinh quang của mỗi người dân.
Khát vọng độc lập dân tộc không chỉ là ước mơ suốt đời của Chủ tịch Hồ Chí Minh, mà còn là mong muốn chung của nhân loại và các dân tộc trên toàn thế giới Như Người đã nói, “Không có gì quý hơn độc lập tự do.”
Hồ Chí Minh nhấn mạnh rằng độc lập của Việt Nam phải được thực hiện triệt để, theo nguyên tắc "Nước Việt Nam của người Việt Nam" Tất cả các vấn đề liên quan đến chủ quyền quốc gia phải do nhân dân Việt Nam tự quyết định, không có sự can thiệp từ bên ngoài.
Thứ tư, một điểm nổi bật khác nữa được thể hiện rõ trong tư tưởng Hồ Chí
Độc lập dân tộc và thống nhất đất nước là quy luật phát triển của dân tộc Việt Nam, phản ánh con đường sống của nhân dân Hồ Chí Minh nhấn mạnh rằng “Nước Việt Nam là một, dân tộc Việt Nam là một”, khẳng định chân lý không thay đổi dù có nhiều thử thách Đối với Người, độc lập dân tộc gắn liền với thống nhất Tổ quốc, thể hiện rõ trong bối cảnh thực dân Pháp xâm chiếm Nam Bộ nhằm chia rẽ đất nước.
Sau khi trở về từ Pháp, Người đã tuyên bố với quốc dân rằng: “Một ngày mà Tổ quốc chưa thống nhất, đồng bào còn chịu khổ, là một ngày tôi ăn không ngon, ngủ không yên.” Người khẳng định rằng với quyết tâm của đồng bào và toàn thể nhân dân, Nam Bộ nhất định sẽ trở lại hòa nhập trong lòng Tổ Quốc.
Dù phải hy sinh 4 triệu hay 8 triệu người, chúng ta vẫn quyết tâm giành độc lập và tự do cho dân tộc, để tổ tiên được vinh quang và con cháu được hạnh phúc, chứ không thể cúi đầu làm nô lệ cho thực dân Pháp mãi mãi.
1.2.2 Kiên định mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa yêu nước với chủ nghĩa quốc tế Độc lập dân tộc là tiền đề đi lên CNXH.Ở nội dung này, Hồ Chí Minh đã tiếp thu sâu sắc tư tưởng của chủ nghĩa Mác Lênin và vận dụng sáng tạo đường lối đó vào thực tiễn của cách mạng Việt Nam Theo Hồ Chí Minh, độc lập dân tộc phải mang lại ấm no, tự do, hạnh phúc của nhân dân Người chỉ rõ: “Nước độc lập mà dân không được tự do thì độc lập ấy chẳng có nghĩa lý gì” [24, tr.64] Muốn có độc lập, tự do phải đấu tranh chống lại ách áp bức dân tộc của chủ nghĩa đế quốc Từ thực tiễn phong trào cứu nước của ông cha và lịch sử nhân loại, Hồ Chí Minh khẳng định phương hướng phát triển của dân tộc Việt Nam trong bối cảnh thời đại mới là chủ nghĩa xã hội đây là một vấn đề hết sức mới mẻ Người nói: Muốn cứu nước, giải phóng dân tộc không có con đường nào khác ngoài con đường cách mạng vô sản
Trong Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng Cộng sản Việt Nam, Hồ Chí Minh nhấn mạnh tầm quan trọng của "tư sản dân quyền cách mạng" và "thổ địa cách mạng" để hướng tới "xã hội cộng sản" Giai đoạn "tư sản dân quyền cách mạng" là chiến lược giải phóng dân tộc, tập trung vào việc chống đế quốc và giành độc lập, trong khi "thổ địa cách mạng" chủ yếu liên quan đến cách mạng ruộng đất Việc phát triển đến "xã hội cộng sản" là mục tiêu lâu dài và cần thiết để đạt được sự phát triển bền vững Hồ Chí Minh đã hoạch định con đường phát triển dân tộc một cách biện chứng và khách quan, không kết hợp hai nhiệm vụ chống đế quốc và phong kiến vào một cuộc cách mạng duy nhất, phù hợp với bối cảnh lịch sử của Việt Nam.
29 thời đó cũng là nét độc đáo, khác biệt với con đường phát triển lên chủ nghĩa tư bản ở các nước phương Tây
1.2.3 Phát triển nền kinh tế vững mạnh, tăng cường và mở rộng hợp tác quốc tế nhằm xây dựng và bảo vệ vững chắc những thành quả cách mạng
Trong thế kỷ XIX, dưới triều đại nhà Nguyễn, Việt Nam thực hiện chính sách “bế quan tỏa cảng” nhằm bảo vệ độc lập dân tộc, nhưng chính sách này đã dẫn đến sự suy yếu và tạo điều kiện cho thực dân Pháp xâm lược Hồ Chí Minh nhấn mạnh rằng độc lập dân tộc phải gắn liền với việc tăng cường và mở rộng hợp tác quốc tế Trong suốt cuộc đời, Bác đã nỗ lực không ngừng để thiết lập quan hệ với các nước bạn bè quốc tế.
“Quan san muôn dặm một nhà, Bốn phương vô sản đều là anh em” [29, tr.195]
Phương thức vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh trong giáo dục ý thức bảo vệ chủ quyền quốc gia cho thanh niên hiện nay
1.3.1 Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục ý thức bảo vệ chủ quyền quốc gia thông qua công tác tuyên truyền
Bảo vệ chủ quyền quốc gia là nhiệm vụ quan trọng và khách quan đối với mọi quốc gia, đặc biệt là Việt Nam, nơi điều này liên quan trực tiếp đến sự tồn vong của chế độ xã hội chủ nghĩa và di sản 4000 năm lịch sử Công tác tuyên truyền và giáo dục ý thức bảo vệ chủ quyền cần được thực hiện đồng bộ từ trung ương đến địa phương, trở thành nhiệm vụ thường xuyên và cấp thiết của toàn bộ hệ thống chính trị Hồ Chí Minh nhấn mạnh rằng công tác tuyên truyền phải cụ thể và thiết thực, cần xác định rõ đối tượng, mục đích và phương pháp để phát huy tinh thần cách mạng và tình yêu thương giữa các dân tộc.
Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng cũng đã xác định:
“Tăng cường tuyên truyền, giáo dục tinh thần yêu nước, ý thức dân tộc, trách nhiệm và nghĩa vụ bảo vệ chủ quyền, lợi ích quốc gia” [14, tr.234]
Trong sự nghiệp bảo vệ độc lập và chủ quyền quốc gia, Đảng và nhân dân ta luôn tin tưởng vào lực lượng thanh niên, coi họ là rường cột của đất nước và là chủ nhân tương lai Thanh niên đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng và phát triển đất nước.
Trong 30 năm đổi mới, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chủ trương và đường lối về công tác thanh niên, cụ thể hóa thành chính sách và pháp luật Những nỗ lực này đã tạo ra điều kiện thuận lợi cho thế hệ trẻ, khuyến khích họ phấn đấu và góp phần vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Trong những năm gần đây, công tác tuyên truyền giáo dục ý thức dân tộc cho thanh niên đã có nhiều đổi mới, tạo ra những chuyển biến tích cực Ban Bí thư Trung ương Đoàn đã xây dựng bộ chuẩn mực đạo đức “Thanh niên học tập và làm theo tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” nhằm định hướng thanh thiếu niên đến các giá trị tốt đẹp Cuộc vận động “Xây dựng giá trị hình mẫu thanh niên Việt Nam thời kỳ mới” được phát động với các tiêu chí cốt lõi, góp phần hình thành lớp thanh niên có “Tâm trong, Trí sáng, Hoài bão lớn” Các cơ sở Đoàn đã thực hiện bộ tiêu chí chuẩn mực đạo đức dựa trên tấm gương Hồ Chí Minh, tập trung tuyên truyền và giáo dục để hình thành phẩm chất đạo đức và lối sống cho thanh niên.
Các cấp bộ đoàn cần nâng cao nhận thức cho cán bộ về tầm quan trọng của công tác giáo dục thanh thiếu niên, đồng thời chủ động tham mưu cho cấp ủy đảng và phối hợp với chính quyền để tăng cường lãnh đạo và đầu tư nguồn lực cho lĩnh vực này Cần tạo ra môi trường thực tiễn để đoàn kết, tập hợp và giáo dục thanh thiếu niên, đồng thời tăng cường chuyển tải các nội dung giáo dục qua hoạt động tuyên truyền và nêu gương người tốt việc tốt Việc nhân rộng các điển hình tiên tiến gắn với học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh sẽ phát huy tinh thần tự học tập và rèn luyện trong thanh thiếu niên Cuối cùng, cần đổi mới hình thức tuyên truyền và phổ biến chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh.
Hồ Chí Minh nhấn mạnh tầm quan trọng của giáo dục lý luận chính trị cho đoàn viên thanh niên, nhằm nâng cao nhận thức và trách nhiệm của họ đối với xã hội Đặc biệt, việc giáo dục pháp luật và phát triển các mô hình giáo dục kỹ năng xã hội là cần thiết để trang bị cho thanh niên những kiến thức và kỹ năng cần thiết Qua đó, giáo dục không chỉ giúp thanh niên hiểu rõ quyền lợi và nghĩa vụ của mình mà còn góp phần cảm hóa và định hướng hành vi tích cực trong cộng đồng.
35 thanh thiếu niên chậm tiến Phát huy các thiết chế văn hóa và các hoạt động văn hóa - nghệ thuật
Các cấp bộ đoàn đang nỗ lực tuyên truyền và giáo dục về tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái và tình nguyện, nhằm chia sẻ khó khăn và hỗ trợ lẫn nhau trong cộng đồng Họ khuyến khích tinh thần lao động sáng tạo, trách nhiệm trong công việc, và tự lực tự cường, đồng thời cống hiến cho Tổ quốc và nhân dân Bên cạnh đó, các cấp bộ đoàn cũng chú trọng đến việc xây dựng mối quan hệ hữu nghị với bạn bè quốc tế.
“Thắp sáng ước mơ tuổi trẻ Việt Nam” và “Hướng về biển đảo quê hương” là những hoạt động tích cực nhằm xây dựng đời sống văn hóa mới Chúng tôi thực hiện cưới văn minh, lành mạnh và tiết kiệm, đồng thời tham gia bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc Qua đó, chúng tôi xây dựng thái độ chính trị đúng đắn và cách hành xử khôn ngoan trước các vấn đề nhạy cảm liên quan đến chủ quyền lãnh thổ quốc gia.
Công tác tuyên truyền giáo dục ý thức bảo vệ chủ quyền quốc gia được duy trì hiệu quả thông qua việc kết hợp hài hòa giữa giáo dục thường xuyên và tổ chức các chương trình lớn Nhiều tỉnh, thành đoàn đã tổ chức các hoạt động như “Đền ơn đáp nghĩa”, “Uống nước nhớ nguồn” và “Thắp nến tri ân các anh hùng liệt sĩ” Đồng thời, các cuộc thi tìm hiểu về lịch sử và danh nhân địa phương cũng được triển khai, nhằm bồi đắp tình yêu quê hương đất nước cho thanh thiếu niên Đặc biệt, cuộc thi “Em yêu lịch sử Việt Nam” và các phim ngắn giáo dục ý thức bảo vệ độc lập, chủ quyền dân tộc cũng được phát động nhân kỷ niệm các ngày lễ lớn của đất nước và Đoàn.
Công tác tuyên truyền giáo dục ý thức bảo vệ chủ quyền quốc gia, đặc biệt đối với thanh niên, đang được thực hiện tích cực nhằm phát huy tinh thần "Đâu cần thanh niên có, đâu khó có thanh niên" Điều này giúp thế hệ trẻ Việt Nam trở thành lực lượng nòng cốt, nắm giữ vận mệnh của đất nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
1.3.2 Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục ý thức bảo vệ chủ quyền quốc gia thông qua các hoạt động thực tiễn của Đoàn Thanh niên
Trong quá trình đổi mới và công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, Đảng và Nhà nước ta luôn coi trọng vai trò của thanh niên, chú trọng đến việc xây dựng và phát huy sức mạnh của các thế hệ trẻ trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Từ khi đất nước còn trong cảnh nô lệ, dưới ánh sáng của Đảng Cộng sản, tư tưởng Hồ Chí Minh đã truyền cảm hứng cho lớp lớp thanh niên Việt Nam dũng cảm hy sinh, không tiếc máu xương vì độc lập, chủ quyền và thống nhất lãnh thổ dân tộc.
Ngày nay, thanh niên Việt Nam tiếp nối truyền thống cha anh, thể hiện lòng tin vào sự lãnh đạo của Đảng và kiên định với mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội Họ nêu cao tinh thần yêu nước, sẵn sàng hy sinh vì hạnh phúc của nhân dân Các phong trào như “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” và “Nghĩa tình biên giới hải đảo” đã thu hút đông đảo thanh niên, góp phần nâng cao nhận thức chính trị và niềm tin vào Đảng Những hoạt động này không chỉ tạo động lực cho thanh niên gia nhập Quân đội mà còn xây dựng một lực lượng quân đội nhân dân Việt Nam hiện đại, đáp ứng yêu cầu bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.
Các phong trào: “Xung kích phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc”,
Chương trình “Sáng tạo trẻ” và “Thanh niên chung tay xây dựng nông thôn mới” đã khuyến khích đoàn viên, thanh niên phát huy sáng kiến và nghiên cứu khoa học, nâng cao năng suất lao động thông qua nhiều mô hình hiệu quả, góp phần giải quyết các vấn đề bức xúc của cộng đồng Các chương trình như “Khi tôi 18”, “Học làm người có ích”, và “Học kỳ trong Quân đội” đã mở rộng quy mô và nội dung, mang lại hiệu quả xã hội thiết thực, hướng thanh, thiếu niên đến các giá trị chân - thiện - mỹ Vai trò xung kích của thanh niên trong lực lượng vũ trang ngày càng được phát huy thông qua phong trào “Thanh niên quân đội thi đua rèn đức, luyện tài, xung kích, sáng tạo, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”, động viên tuổi trẻ quân đội tích cực học tập và hoàn thành tốt nhiệm vụ Hiện nay, tuổi trẻ quân đội đang triển khai chương trình hành động thực hiện Cuộc vận động nhằm nâng cao tinh thần trách nhiệm và cống hiến cho cộng đồng.
Thường vụ Quân ủy Trung ương phát động phong trào “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” nhằm khuyến khích tuổi trẻ quân đội thi đua ở tuyến đầu bảo vệ Tổ quốc Phong trào này tạo cơ hội để các chiến sĩ hoàn thành tốt nhiệm vụ, góp phần làm rạng rỡ thêm truyền thống và phẩm chất của “Bộ đội Cụ Hồ”, xứng đáng với niềm tin yêu của Đảng, Nhà nước và nhân dân.
Tính tất yếu của việc vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc
1.4.1 Xuất phát từ vai trò, tầm quan trọng của việc vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh công tác giáo dục ý thức bảo vệ chủ quyền quốc gia cho thanh niên
Chủ tịch Hồ Chí Minh là biểu tượng gắn liền với sự nghiệp cách mạng Việt Nam, trong đó tư tưởng về độc lập dân tộc đóng vai trò quan trọng Những quan điểm toàn diện và sâu sắc của Hồ Chí Minh không chỉ có ý nghĩa lý luận mà còn mang tính thực tiễn sâu sắc, góp phần định hình con đường phát triển của đất nước.
Dựa trên nền tảng chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc, Đảng ta đã xác định đường lối độc lập, tự chủ, sáng tạo, phù hợp với điều kiện cụ thể của đất nước và tình hình quốc tế Qua đó, Đảng phát huy sức mạnh toàn dân, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, góp phần vào sự phát triển của đất nước.
Kỷ niệm 40 năm Cách mạng tháng Tám, Việt Nam đã đánh bại thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, hoàn thành sự nghiệp giải phóng dân tộc và thống nhất đất nước, tiến lên chủ nghĩa xã hội Sau khi thống nhất, Đảng ta tiếp tục áp dụng tư tưởng Hồ Chí Minh, đạt nhiều thành tựu trong củng cố quốc phòng và bảo vệ Tổ quốc Đại hội VII khẳng định chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng tư tưởng của Đảng Trong bối cảnh hòa bình và hội nhập quốc tế hiện nay, việc tăng cường quốc phòng không chỉ nhằm đối phó với nguy cơ can thiệp từ bên ngoài mà còn chủ động ngăn chặn các âm mưu chống phá bằng chiến lược “diễn biến hòa bình” Do đó, quán triệt tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc càng trở nên cấp thiết.
Bác Hồ từng nhấn mạnh rằng độc lập và tự do là tài sản quý giá nhất Trong cuộc đấu tranh vĩ đại đó, Người đặc biệt coi trọng vai trò của thế hệ đoàn viên, thanh niên Việt Nam Người khẳng định rằng đoàn viên và thanh niên đều thể hiện tinh thần hăng hái, không ngại khó khăn và có chí tiến thủ Đảng cần chú trọng giáo dục đạo đức cách mạng cho họ, nhằm đào tạo những người kế thừa có khả năng xây dựng chủ nghĩa xã hội.
Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là nhiệm vụ quan trọng và cần thiết, như Hồ Chí Minh đã khẳng định Đây là kết quả tổng kết lý luận từ lịch sử nhân loại và dân tộc, rút ra từ thực tiễn lãnh đạo và chỉ đạo công tác thanh niên qua các thời kỳ cách mạng Mục tiêu là tiếp tục định hướng giáo dục, rèn luyện và phát huy tiềm năng to lớn của thanh niên trong sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc.
Trong thời kỳ mới, thanh niên đóng vai trò quan trọng trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và là lực lượng xung kích bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa Họ góp phần giữ gìn an ninh, trật tự xã hội, đồng thời xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế Việc kế thừa và vận dụng tư tưởng của Hồ Chí Minh về giáo dục thanh niên, đặc biệt trong lĩnh vực bảo vệ chủ quyền quốc gia, là một nhiệm vụ cách mạng quan trọng mà Đảng và Nhà nước rất quan tâm trong công tác giáo dục, bồi dưỡng và rèn luyện thanh niên.
1.4.2 Xuất phát từ nội dung, yêu cầu của việc vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh trong công tác giáo dục ý thức bảo vệ chủ quyền quốc gia cho thanh niên trong giai đoạn hiện nay Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VII, Đảng ta đã khẳng định: Kiên định con đường xã hội chủ nghĩa, lấy chủ nghĩa Mác – Lê nin và tư tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho mọi hành động cách mạng
Kể từ đó, việc áp dụng tư tưởng Hồ Chí Minh trong công cuộc đổi mới và phát triển, cũng như trong việc bảo vệ độc lập và chủ quyền quốc gia, luôn được Đảng, nhân dân và các cấp, bộ ngành chú trọng thực hiện.
Năm 2007, Bộ Chính trị đã ban hành Chỉ thị số 06 - CT/TW nhằm tổ chức cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” Mục tiêu của chỉ thị là nâng cao nhận thức về giá trị tư tưởng và tấm gương đạo đức của Bác Hồ trong toàn Đảng và toàn dân, đặc biệt là trong cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, đoàn viên, thanh niên và học sinh Cuộc vận động này nhằm cải thiện đạo đức cách mạng, thúc đẩy các phẩm chất cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, đồng thời đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức và lối sống, góp phần tạo ra sự chuyển biến mạnh mẽ trong ý thức tu dưỡng và rèn luyện theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, từ đó hỗ trợ cho sự nghiệp đổi mới đất nước.
Trong suốt 30 năm qua, sự nghiệp đổi mới toàn diện đất nước đã mang lại nhiều thay đổi tích cực, và trong 10 năm thực hiện cuộc vận động, thanh niên Việt Nam đã thể hiện sự kiên định với lý tưởng xã hội chủ nghĩa Trước bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế, thế hệ trẻ vẫn giữ vững niềm tin vào đường lối của Đảng và Bác Hồ, đồng thời nỗ lực đóng góp cho sự phát triển của đất nước.
Hồ Chí Minh đã dày công vun trồng và xây dựng niềm tin vào thế hệ trẻ Việt Nam, thể hiện qua sự sáng tạo, bản lĩnh và tinh thần dám nghĩ dám làm của họ Thanh niên hiện nay tích cực tham gia các phong trào thi đua như Thanh niên tình nguyện, lập nghiệp và bảo vệ Tổ quốc, góp phần vào sự nghiệp đổi mới đất nước Đảng, Nhà nước và xã hội đã ghi nhận và tôn vinh những thanh niên tiêu biểu trong công cuộc phát triển kinh tế - xã hội Tuy nhiên, do tác động của nhiều yếu tố khách quan và chủ quan, một số cấp uỷ đảng đã lơ là công tác giáo dục thanh niên, dẫn đến việc một bộ phận giới trẻ phai nhạt lý tưởng và chạy theo lối sống thực dụng, xa rời truyền thống.
43 dân tộc đang đối mặt với những hiện tượng nguy hiểm, không chỉ đe dọa tương lai của chính họ mà còn cản trở sự phát triển bền vững của toàn xã hội và nền độc lập, chủ quyền của quốc gia xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Việc áp dụng tư tưởng Hồ Chí Minh trong giáo dục và bồi dưỡng thanh niên, đặc biệt là trong việc nâng cao ý thức bảo vệ chủ quyền quốc gia, là rất cần thiết và cần được thực hiện hiệu quả hơn Điều này càng trở nên quan trọng trong bối cảnh hội nhập quốc tế phức tạp và tình hình chủ quyền biên giới hiện nay còn nhiều bất ổn.
Việc vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ
Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa là một tất yếu khách quan, và để phát triển bền vững, sự nghiệp cách mạng cần chú trọng bồi dưỡng thanh niên Sự phát triển của thanh niên không chỉ liên quan đến vận mệnh đất nước mà còn ảnh hưởng đến tương lai dân tộc Do đó, thanh niên luôn là lực lượng chiến lược quan trọng của mỗi quốc gia.
HIỆN NAY 2.1 Khái quát về điều kiện tự nhiên, tình hình kinh tế - xã hội và tổng quan về lực lượng thanh niên Tỉnh Nghệ An
Nghệ An, tỉnh có diện tích lớn nhất Việt Nam, nằm ở vùng Bắc Trung Bộ, tọa lạc tại vĩ độ từ 18°33' đến 20°01' Bắc và kinh độ từ 103°52' đến 105°48' Đông, đóng vai trò trung tâm của khu vực này.
Nghệ An nằm ở vị trí địa lý quan trọng, phía Bắc giáp tỉnh Thanh Hóa, phía Nam giáp tỉnh Hà Tĩnh, phía Tây giáp tỉnh Xieng Khuang (Lào) và phía Tây Nam giáp tỉnh Borikhamxay (Lào) Phía Đông của tỉnh giáp biển, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế Nghệ An còn nằm trong hành lang kinh tế Đông - Tây, kết nối Myanmar, Thái Lan, Lào và Việt Nam qua Quốc lộ 7 đến cảng Cửa Lò.
Nghệ An có tổng diện tích tự nhiên lên tới 1.648.997,1 ha với địa hình đa dạng, bao gồm biển, đồng bằng, trung du và miền núi, chia cắt theo chiều Bắc - Nam Các dòng sông tại đây, dù lớn hay nhỏ, đều chảy theo hướng Đông - Tây ra biển, nhưng thường ngắn, ít phù sa và có châu thổ hẹp Vùng đất này nằm trong khí hậu nhiệt đới gió mùa, chịu ảnh hưởng trực tiếp từ gió mùa Tây - Nam khô và nóng.
Nghệ An cũng là tỉnh có dân số đông dân thứ tư trong cả nước (sau Hà Nội,
Tỉnh Nghệ An có dân số hơn 3,037 triệu người, trong đó tỷ lệ dân số sống ở thành thị chiếm 15,1% và tỷ lệ dân số nữ đạt 50,34% Dân số phi nông nghiệp là 31,3%, với mật độ dân số trung bình 184 người/km² Tỉnh này bao gồm 1 thành phố, 3 thị xã và 17 huyện, trong đó có 9 huyện nằm trong khu dự trữ sinh quyển Miền Tây Nghệ An được UNESCO công nhận là khu dự trữ sinh quyển thế giới, trong khi các huyện còn lại chủ yếu là trung du và ven biển Thành phố Vinh được xếp loại đô thị loại 1.
46 trung tâm kinh tế, văn hóa của tỉnh và của cả khu vực Bắc Trung bộ
2.1.2 Tình hình kinh tế - xã hội
Nghệ An không chỉ sở hữu điều kiện tự nhiên thuận lợi mà còn có nhiều tiềm năng phát triển kinh tế - xã hội Ngành công nghiệp tại Nghệ An hiện tập trung chủ yếu ở ba khu vực: Vinh - Cửa Lò, Hoàng Mai và Phủ Quỳ, với mục tiêu phát triển các ngành công nghiệp mạnh như chế biến thực phẩm, chế biến thủy hải sản, dệt may, vật liệu xây dựng, chế tác đá mỹ nghệ và sản xuất bao bì Trong bảng xếp hạng chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh Việt Nam năm 2014, Nghệ An đứng ở vị trí 28/63 tỉnh thành, cho thấy tiềm năng phát triển kinh tế của tỉnh.
- Khu liên hợp VSIP Nghệ An
- Khu kinh tế Đông Nam
- Khu công nghiệp Bắc Vinh
- Khu công nghiệp Nam Cấm
- Khu công nghiệp Nghi Phú
- Khu công nghiệp Hưng Đông
- Khu công nghiệp Hoàng Mai
- Khu công nghiệp Đông Hồi
- Khu công nghiệp Phủ Quỳ
- Khu công nghiệp Tân Thắng
- Khu công nghiệp Diễn Hồng - Diễn Châu
Nghệ An là một vùng đất nổi bật với thiên nhiên hùng vĩ và thơ mộng, cùng với những con người hào hoa và anh hùng.
An Dương Vương, Mai Hắc Đế, Phan Bội Châu, Lê Hồng Sơn, Lê Hồng Phong, Nguyễn Thị Minh Khai và đặc biệt là Hồ Chí Minh, một anh hùng giải phóng dân tộc và là danh nhân văn hóa thế giới, đã để lại dấu ấn sâu sắc trong lịch sử Việt Nam.
Nghệ An nổi bật với nền văn hóa truyền thống phong phú, thể hiện qua các lễ hội cổ truyền đặc sắc như lễ hội Cầu Ngư, Rước hến và Đua thuyền, tái hiện những kỳ tích lịch sử và truyền thuyết Các lễ hội như lễ hội đền Cuông, lễ hội làng Vạn Lộc và làng Sen không chỉ mang đậm tính sử thi mà còn thể hiện giá trị nhân văn sâu sắc Ngoài ra, miền núi Nghệ An cũng có những lễ hội độc đáo như Hang Bua, lễ hội Xàng Khan, lễ Mừng nhà mới và lễ Uống rượu cần, góp phần làm phong phú thêm bản sắc văn hóa địa phương.
Hò, câu hát phường vải và hát đò đưa đằm thắm đã hình thành nét văn hóa dân gian độc đáo của miền quê xứ Nghệ Năm 2015, dân ca ví dặm xứ Nghệ được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại Sự bảo tồn nhiều di tích văn hóa lịch sử, danh lam thắng cảnh và lễ hội văn hóa truyền thống đã tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển du lịch Nghệ An.
Nghệ An hiện nay là trung tâm giáo dục - đào tạo hàng đầu tại Bắc miền Trung, với 17 trường Đại học và Cao đẳng cung cấp chương trình học đa dạng trong các lĩnh vực kinh tế, kỹ thuật, sư phạm, y tế và văn hóa nghệ thuật Hệ thống các trường trung cấp chuyên nghiệp và đào tạo nghề tại tỉnh cũng đáp ứng đầy đủ nhu cầu nguồn nhân lực cho các nhà đầu tư.
Tổng số lực lượng lao động tại tỉnh đạt gần 1,9 triệu người, trong đó 48% là lực lượng lao động được đào tạo Sự đóng góp này đã góp phần tích cực vào sự phát triển của tỉnh cũng như sự nghiệp xây dựng đất nước Việt Nam hướng tới mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng văn minh”.
2.1.3 Tổng quan về lực lượng thanh niên tỉnh Nghệ An
Về số lượng đội ngũ thanh niên Nghệ An hiện nay
Theo Luật số 53/2005/QH11, thanh niên trong độ tuổi từ 16 đến 30 chiếm 15% dân số tỉnh, tương đương 453.663 người, và 24% lực lượng lao động Trong số này, có 335.811 đoàn viên thanh niên được tập hợp, đạt tỷ lệ 80,4% trong tổ chức (Báo cáo thống kê của Tỉnh Đoàn tháng 12/2015).
Bảng 2.1: Cơ Cấu đoàn viên tập hợp
Cơ cấu đoàn viên tập hợp
Nông thôn Đô thị Trường học
(Nguồn: theo thống kê của tỉnh Đoàn Nghệ An tính đến 12/2015)
Thanh niên Nghệ An, với số lượng đông đảo, đóng góp quan trọng vào quá trình công nghiệp hóa và hiện đại hóa của tỉnh Họ tiếp nối truyền thống cha anh, trung thành với lý tưởng và tích cực thực hiện nghĩa vụ mà Đảng và Nhà nước giao phó Sự cống hiến của Thanh niên Nghệ An là yếu tố then chốt trong việc xây dựng và phát triển đất nước.
Bảng 2.2: Thống kê số lượng đoàn viên thanh niên
Tổng số ĐVTN trong độ tuổi
Số tập hợp Đoàn viên
Thanh niên ĐV hưởng lương ĐV không hưởng lương
(Nguồn: theo thống kê của tỉnh Đoàn Nghệ An tính đến tháng 12/2015)
Về chất lượng thanh niên tỉnh Nghệ An
Nhìn chung thanh niên tỉnh nhà hiện nay có lòng yêu nước nồng nàn, luôn
Thế hệ trẻ hiện nay cần phát huy truyền thống tốt đẹp của cha ông, khẳng định niềm tin vào lý tưởng cách mạng và sự lãnh đạo của Đảng Họ cần có nhận thức chính trị đúng đắn, kiên quyết chống lại các biểu hiện sai trái và âm mưu gây tổn hại đến sự phát triển đất nước Quan tâm đến các vấn đề chính trị, kinh tế, xã hội, thanh niên cần có ý chí vươn lên trong học tập và lao động, mong muốn đưa đất nước thoát khỏi nghèo nàn, lạc hậu Sẵn sàng vì lợi ích dân tộc và bảo vệ chủ quyền quốc gia, nhiều thanh niên tham gia hoạt động tình nguyện vì cộng đồng Tỷ lệ thanh niên phấn đấu trở thành đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam ngày càng tăng, cho thấy sự tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng và thành công của sự nghiệp đổi mới.
Bảng 2.3 Công tác bồi dưỡng, giới thiệu đoàn viên ưu tú cho Đảng
Công tác bồi dưỡng, giới thiệu đoàn viên ưu tú cho Đảng
Tổng số đoàn viên ưu tú giới thiệu cho Đảng
Tổng số đoàn viên ưu tú được kết nạp Đảng
(Nguồn: theo thống kê của tỉnh Đoàn Nghệ An tính đến tháng 12/2015)
Hiện nay, một bộ phận thanh niên vẫn chưa có chí hướng rõ ràng và chưa hiểu biết đầy đủ về truyền thống cách mạng của Đảng và dân tộc, dẫn đến việc ít quan tâm đến tình hình đất nước Nhiều bạn trẻ lười lao động, học tập, ngại khó khăn và chưa hoàn thành trách nhiệm của mình đối với gia đình, địa phương và đơn vị Họ thiếu ý chí vươn lên để làm giàu cho bản thân và xã hội, đồng thời có những dấu hiệu giảm sút niềm tin, bản lĩnh yếu kém, dễ bị lôi kéo tham gia vào các hoạt động vi phạm pháp luật.
Một bộ phận thanh thiếu niên thiếu ý thức rèn luyện, không tích cực tham
3.1 Những quan điểm cơ bản vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc trong giáo dục ý thức bảo vệ chủ quyền quốc gia cho thanh niên tỉnh Nghệ An giai đoạn hiện nay
3.1.1 Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc phải phù hợp với đường lối giáo dục của Đảng và Nhà nước
Hồ Chí Minh từ sớm đã nhận thức rõ vai trò quan trọng của thế hệ trẻ trong sự nghiệp xây dựng đất nước, coi họ là những người kế thừa di sản của cha ông Ông nhấn mạnh rằng tuổi trẻ chính là mùa xuân của xã hội, khởi đầu cho mọi sự phát triển Bên cạnh đó, Người cũng khẳng định rằng sự vinh quang của đất nước và vị thế của dân tộc Việt Nam trên trường quốc tế phụ thuộc lớn vào nỗ lực học tập và cống hiến của thế hệ trẻ.
Thấm nhuần tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục lý tưởng cách mạng cho thanh niên là một nhiệm vụ quan trọng Nghị quyết Trung ương 7 (Khoá X) của Đảng nhấn mạnh việc nâng cao nhận thức chính trị và bồi dưỡng lý tưởng cách mạng cho thanh niên, đặc biệt là học sinh, sinh viên Cần tập trung vào giáo dục, định hướng và cổ vũ thanh niên thực hiện hiệu quả cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, nhằm tạo ra sự chuyển biến thực sự trong đạo đức, lối sống và hành động của thế hệ trẻ.
Đảng bộ tỉnh Nghệ An luôn coi tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc là nền tảng quan trọng trong giáo dục ý thức bảo vệ chủ quyền cho thanh niên Kể từ năm 2013, Ủy ban nhân dân tỉnh đã tích cực triển khai Chương trình phát triển thanh niên, đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ trong việc nâng cao nhận thức và trách nhiệm của giới trẻ đối với vấn đề chủ quyền.
Năm 2020, mục tiêu chính là tăng cường giáo dục và đào tạo thế hệ trẻ phát triển toàn diện, nâng cao nhận thức chính trị và tinh thần yêu nước Đồng thời, cần xây dựng phẩm chất tốt đẹp và đạo đức cách mạng cho thanh niên, tạo sự đổi mới trong công tác thanh niên của các cấp chính quyền Điều này nhằm tạo điều kiện thuận lợi để thanh niên phát huy vai trò xung kích và sáng tạo trong phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững quốc phòng an ninh, đồng thời góp phần vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc.
Giáo dục ý thức bảo vệ chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc là yếu tố quan trọng trong việc bồi dưỡng lý tưởng cách mạng cho thanh niên hiện nay Đây không chỉ là trách nhiệm của một cấp hay ngành nào mà cần sự chung tay của toàn Đảng, các trường học, gia đình và toàn xã hội, nhằm hướng tới một “mùa xuân của xã hội Việt Nam xã hội chủ nghĩa thống nhất và phồn vinh”.
3.1.2 Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc phải kế thừa và phát huy những giá trị tốt đẹp của thanh niên Nghệ An
Trong bối cảnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế sâu rộng, công tác giáo dục thanh niên trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết Thanh niên được xem là trung tâm trong chiến lược phát triển nguồn nhân lực, đóng vai trò quan trọng trong sự nghiệp đổi mới của đất nước Theo Nghị quyết Trung ương 4 (khóa VII), thành công của sự nghiệp đổi mới và con đường xã hội chủ nghĩa của Việt Nam phụ thuộc nhiều vào lực lượng thanh niên và việc bồi dưỡng, rèn luyện thế hệ này Do đó, giáo dục thanh niên không chỉ là vấn đề sống còn của dân tộc mà còn là yếu tố quyết định sự thành bại của cách mạng.
Tuy nhiên, thực tế xã hội cho thấy, thanh niên với những đặc trưng về lứa
Ở tuổi 83, sức khoẻ tâm lý và nhận thức của người cao tuổi thường đi kèm với những hành vi, lối sống và quan niệm văn hóa riêng biệt, nhưng không phải lúc nào cũng được công nhận Do đó, bên cạnh việc định hướng cho thanh niên hướng tới những giá trị văn hóa lành mạnh, cần tạo ra môi trường thuận lợi để họ phát triển và vượt qua khó khăn, góp phần vào sự phát triển bền vững của đất nước Hồ Chí Minh từng nhấn mạnh rằng việc lấy gương người tốt, việc tốt để giáo dục lẫn nhau là một trong những phương pháp hiệu quả nhất để xây dựng Đảng, tổ chức cách mạng và con người mới trong xã hội.
Nghệ An, với truyền thống đấu tranh cách mạng hào hùng, tự hào là quê hương của những thanh niên cống hiến sức trẻ, sáng tạo và quyết tâm xây dựng quê hương giàu đẹp Thanh niên Nghệ An không chỉ là lực lượng tiên phong trong phát triển kinh tế mà còn trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc Đảng bộ Nghệ An đã nhận thức rõ vai trò quan trọng của thanh niên và luôn chú trọng giáo dục, bồi dưỡng lý tưởng cách mạng, nhằm khơi dậy trách nhiệm của họ đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa.
Tỉnh đoàn Nghệ An đã khởi xướng nhiều phong trào ý nghĩa như "Tuổi trẻ Nghệ An học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh" và "Cuộc vận động Nghĩa tình biên giới Hải đảo", nhằm nâng cao vai trò tiên phong của cán bộ lãnh đạo Đoàn cũng chú trọng xây dựng các mô hình tập thể và cá nhân điển hình trong việc học tập và thực hiện tư tưởng Hồ Chí Minh, đồng thời thường xuyên kiểm tra, đôn đốc các chi bộ, đảng viên để đảm bảo việc áp dụng tư tưởng của Bác vào giáo dục thanh niên trở thành phong trào mạnh mẽ, góp phần xây dựng nền tảng vững chắc cho bản lĩnh và hành động của thế hệ trẻ.
Tỉnh Nghệ An chú trọng đến đặc thù của thanh niên thông qua các hoạt động giáo dục định hướng, theo kế hoạch số 218 KH/TĐTN-TG Chương trình hành động này nhằm thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ 9 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (Khóa XI), tập trung vào việc xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam bền vững Tỉnh đoàn xác định mục tiêu giáo dục đạo đức, lối sống, và truyền thống lịch sử của Đảng và dân tộc, đồng thời bồi dưỡng lý tưởng cách mạng và lòng tự hào dân tộc Ngoài ra, tổ chức cuộc vận động “Xây dựng giá trị hình mẫu thanh niên Nghệ An thời kỳ mới” để hình thành các giá trị “Tâm trong - Trí sáng - Hoài bão lớn” trong thanh thiếu niên.
Sự quan tâm của lãnh đạo tỉnh Nghệ An cùng các biện pháp tích cực đã tạo động lực lớn cho thanh niên thi đua yêu nước, khẳng định cá tính và phong cách riêng Điều này không chỉ củng cố niềm tự hào dân tộc mà còn góp phần vào sự phát triển của quê hương và sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
3.2 Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh trong giáo dục ý thức bảo vệ chủ quyền quốc gia cho thanh niên tỉnh Nghệ An trong giai đoạn hiện nay
3.2.1 Nâng cao nhận thức của các cấp ủy Đảng, các cấp bộ Đoàn ở Nghệ An về vai trò, tầm quan trọng của việc vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh trong công tác giáo dục thanh niên Nghệ An
Đánh giá thực trạng việc áp dụng tư tưởng Hồ Chí Minh trong giáo dục ý thức bảo vệ chủ quyền cho thanh niên tỉnh Nghệ An cho thấy một số cấp ủy Đảng và tổ chức Đoàn chưa nhận thức đầy đủ về vai trò quan trọng của tư tưởng này Điều này cần được khắc phục để nâng cao chất lượng giáo dục ý thức bảo vệ chủ quyền cho thanh niên.
