BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH - ĐINH CƠNG BÌNH NGHIÊN CỨU THÀNH PHẦN LỒI KÝ SINH TRÙNG TRÊN HAI LOÀI THẰN LẰN TRONG GIỐNG EUTROPIS FITZINGER, 1843 Ở NGHỆ AN LUẬN VĂN THẠC SĨ SINH HỌC NGHỆ AN, 2017 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH - ĐINH CƠNG BÌNH NGHIÊN CỨU THÀNH PHẦN LOÀI KÝ SINH TRÙNG TRÊN HAI LOÀI THẰN LẰN TRONG GIỐNG EUTROPIS FITZINGER, 1843 Ở NGHỆ AN Chuyên ngành: Động vật học Mã số: 60.42.01.03 LUẬN VĂN THẠC SĨ SINH HỌC Người hướng dẫn khoa học: TS Nguyễn Văn Hà TS Ông Vĩnh An NGHỆ AN, 2017 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan cơng trình thân tơi thực Các trích dẫn luận văn theo nguồn công bố đầy đủ Các số liệu, kết nêu luận văn trung thực chưa công bố cơng trình khác Nếu sai thật tơi xin chịu hồn tồn trách nhiệm Nghệ An, tháng 08 năm 2017 Tác giả Đinh Cơng Bình LỜI CẢM ƠN! Trong q trình học tập hồn thành luận văn, tơi nhận bảo tận tình, đầy trách nhiệm TS Nguyễn Văn Hà, TS Trần Thị Bính - Phó trưởng phịng Ký sinh trùng học, Viện Sinh thái Tài nguyên sinh vật TS Ông Vĩnh An - Trưởng môn Động vật - Sinh lí; Chủ nhiệm chuyên ngành Động vật học, trường Đại học Vinh Xin trân trọng gửi đến Thầy, Cô tình cảm thiêng liêng lịng biết ơn sâu sắc Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến tập thể cán nghiên cứu Phòng ký sinh trùng học, Viện Sinh thái Tài nguyên sinh vật; thầy cô giáo Trung tâm Thực hành - Thí nghiệm Đại học Vinh giúp đỡ, tạo điều kiện thuận lợi cho học tập, nghiên cứu hồn thành luận văn Tơi xin chân thành cảm ơn tập thể Thầy, Cô giáo khoa Sinh học phòng Đào tạo Sau đại học trường Đại học Vinh dạy dỗ trình học tập nghiên cứu thời gian qua Trong q trình nghiên cứu, tơi nhận giúp đỡ quý báu chuyên môn thu thập tài liệu tham khảo PGS.TS Hoàng Xuân Quang, PGS.TS Hoàng Ngọc Thảo, ThS Nguyễn Huy Hoàng tập thể học viên cao học chuyên ngành Động vật học khóa 23 - Đại học Vinh Xin chân thành biết ơn sâu sắc tới bố, mẹ, anh, chị, em người thân động viên, giúp đỡ tơi vượt qua khó khăn để hoàn thành đề tài Xin trân trọng cảm ơn! Nghệ An, tháng 08 năm 2017 Tác giả Đinh Công Bình MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN LỜI CẢM ƠN BẢNG KÍ HIỆU CÁC CHỮ VIẾT TẮT i DANH MỤC CÁC BẢNG ii DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ iii DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ iv MỞ ĐẦU 1 Lý chọn đề tài Mục đích nghiên cứu Nội dung nghiên cứu Ý nghĩa khoa học thực tiễn Điểm luận văn Cấu trúc luận văn NỘI DUNG CHƯƠNG TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU 1.1 Lược sử vấn đề nghiên cứu 1.1.1 Lược sử nghiên cứu thằn lằn giống Eutropis Fitzinger, 1843 1.1.1.1 Trên giới 1.1.1.2 Ở Việt Nam 1.1.2 Lược sử nghiên cứu ký sinh trùng thằn lằn Thế giới 11 1.1.3 Lược sử nghiên cứu ký sinh trùng thằn lằn Việt Nam 12 1.2 Cơ sở lí luận đề tài 15 1.3 Khái quát điều kiện tự nhiên khu vực nghiên cứu 16 1.3.1 Vị trí địa lý 16 1.3.2 Địa hình 16 1.3.3 Khí hậu 17 CHƯƠNG ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 18 2.1 Đối tượng phạm vi nghiên cứu 18 2.1.1 Đối tượng nghiên cứu 18 2.1.2 Phạm vi nghiên cứu 18 2.2 Tư liệu thời gian nghiên cứu 19 2.2.1 Tư liệu nghiên cứu 19 2.2.2 Thời gian nghiên cứu 19 2.3 Phương pháp nghiên cứu 19 2.3.1 Thu mẫu xác định loài thằn lằn 19 2.3.1.1 Thu mẫu thằn lằn 19 2.3.1.2 Định loại thằn lằn 19 2.3.2 Thu mẫu ký sinh trùng 21 2.3.3 Định hình bảo quản mẫu vật ký sinh 22 2.3.4 Làm tiêu ký sinh trùng 22 2.3.5 Đo, vẽ mô tả ký sinh trùng 22 2.3.6 Định loại ký sinh trùng 23 2.4 Phương pháp xử lý số liệu 24 CHƯƠNG KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN 25 3.1 Đặc điểm hình thái hai lồi thằn lằn giống Eutropis Fitzinger, 1843 Nghệ An 25 3.1.1 Khóa định loại hai lồi thằn lằn giống Eutropis Fitzinger, 1843 Nghệ An 25 3.1.2 Đặc điểm hình thái hai lồi thằn lằn giống Eutropis Fitzinger, 1843 Nghệ An 25 3.1.2.1 Đặc điểm hình thái lồi Eutropis longicaudatus Hallowell, 1856 25 3.1.2.2 Đặc điểm hình thái loài Eutropis multifasciatus Kuhl, 1820 29 3.1.3 So sánh hình thái hai lồi thằn lằn giống Eutropis khu vực nghiên cứu với khu vực khác 33 3.1.4 Tỷ lệ tính trạng số đo hai loài thằn lằn giống Eutropis 34 3.1.5 So sánh TTHT cá thể đực hai loài thằn lằn giống Eutropis Nghệ An 36 3.1.5.1 So sánh TTHT cá thể đực TLBĐD Nghệ An 36 3.1.5.2 So sánh TTHT cá thể đực TLBH Nghệ An 38 3.2 Nghiên cứu thành phần loài ký sinh trùng hai loài thằn lằn giống Eutropis Fitzinger, 1843 Nghệ An 40 3.2.1 Danh mục loài ký sinh trùng hai loài thằn lằn giống Eutropis Fitzinger, 1843 Nghệ An 40 3.2.2 Mơ tả lồi ký sinh trùng hai lồi thằn lằn giống Eutropis Fitzinger, 1843 Nghệ An 42 3.2.2.1 Loài Acanthocephalus parallelcementglandatus Amin, Heckmann & Nguyen, 2014 42 3.2.2.2 Loài Oochoristica chinensis Jensen, Schmidt & Kuntz, 1983 44 3.2.2.3 Loài Oochoristica tuberculata (Rudolphi, 1819) Lühe, 1898 45 3.2.2.4 Loài Paradistomum orientalis (Narain et Das, 1929) Bhalerao, 1936 47 3.2.2.5 Loài Meteterakis sp.1 48 3.2.2.6 Loài Meteterakis sp.2 50 3.2.2.7 Loài Raillietiella frenatus Ali, Riley & Self, 1981 52 3.2.3 Tác hại ký sinh trùng vật chủ 54 3.3 Nghiên cứu mức độ nhiễm ký sinh trùng phân bố loài ký sinh trùng hai loài thằn lằn giống Eutropis Fitzinger, 1843 Nghệ An 54 3.3.1 Mức độ nhiễm ký sinh trùng phân bố loài ký sinh trùng hai loài thằn lằn giống Eutropis Fitzinger, 1843 Nghệ An 54 3.3.2 So sánh tỉ lệ nhiễm cường độ nhiễm ký sinh trùng hai loài thằn lằn giống Eutropis huyện Hưng Nguyên, Nam Đàn thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An 60 3.3.3 So sánh tỉ lệ nhiễm cường độ nhiễm ký sinh trùng cá thể đực hai loài thằn lằn giống Eutropis Nghệ An 62 3.4 Bàn luận 65 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 68 KẾT LUẬN 68 1.1 Về hình thái thằn lằn 68 1.2 Về thành phần ký sinh trùng 68 KIẾN NGHỊ 69 TÀI LIỆU THAM KHẢO 70 PHỤ LỤC i BẢNG KÍ HIỆU CÁC CHỮ VIẾT TẮT Kí hiệu Nội dung CĐN Cường độ nhiễm KBTTN Khu Bảo tồn Thiên nhiên TLBĐD Thằn lằn bóng dài TLBH Thằn lằn bóng hoa TLN Tỉ lệ nhiễm TT Thứ tự TTHT Tính trạng hình thái VQG Vườn quốc gia ii DANH MỤC CÁC BẢNG TT bảng Nội dung Trang Bảng 3.1 Các số đo TTHT loài E longicaudatus (n = 20) 28 Bảng 3.2 Các số đếm TTHT loài E longicaudatus (n = 20) 29 Bảng 3.3 Các số đo TTHT loài E multifasciatus (n = 20) 32 Bảng 3.4 Các số đếm TTHT loài E multifasciatus (n = 20) 32 Bảng 3.5 So sánh số TTHT loài thằn lằn giống Eutropis khu 33 vực nghiên cứu với khu vực khác Bảng 3.6 Tỉ lệ số TTHT loài thằn lằn giống Eutropis 34 Bảng 3.7 Tỉ lệ số TTHT cá thể đực TLBĐD 37 Bảng 3.8 Tỉ lệ số TTHT cá thể đực TLBH 39 Bảng 3.9 Danh mục loài ký sinh trùng hai loài thằn lằn giống 41 Eutropis Fitzinger, 1843 Nghệ An Bảng 3.10 Số lượng ký sinh trùng nhiễm TLBĐD Nghệ An 55 Bảng 3.11 Số lượng ký sinh trùng nhiễm TLBH Nghệ An 56 Bảng 3.12 Tỉ lệ cường độ nhiễm loài ký sinh trùng thằn lằn 58 giống Eutropis Nghệ An Bảng 3.13 Tỉ lệ nhiễm cường độ nhiễm ký sinh trùng hai loài 60 thằn lằn giống Eutropis khu vực nghiên cứu Bảng 3.14 Tỉ lệ nhiễm cường độ nhiễm ký sinh trùng cá thể đực hai loài thằn lằn giống Eutropis Nghệ An 62 iii DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ TT biểu đồ Nội dung Trang Biểu đồ 3.1 Tỉ lệ số TTHT loài thằn lằn giống Eutropis Nghệ An 35 Biểu đồ 3.2 So sánh tỉ lệ số TTHT cá thể đực TLBĐD 37 Biểu đồ 3.3 So sánh tỉ lệ số TTHT cá thể đực TLBH 40 Biểu đồ 3.4 Số lượng ký sinh trùng nhiễm TLBĐD Nghệ An 56 Biểu đồ 3.5 Số lượng ký sinh trùng nhiễm TLBH Nghệ An 57 Biểu đồ 3.6 Tỉ lệ cường độ nhiễm loài ký sinh trùng TLBĐD 58 Biểu đồ 3.7 Tỉ lệ cường độ nhiễm loài ký sinh trùng TLBH 59 Biểu đồ 3.8 Tỉ lệ nhiễm loài ký sinh trùng TLBĐD TLBH 61 huyện Hưng Nguyên, Nam Đàn thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An Biểu đồ 3.9 Tỉ lệ nhiễm loài ký sinh trùng cá thể đực 63 TLBĐD Nghệ An Biểu đồ 3.10 Tỉ lệ nhiễm loài ký sinh trùng cá thể đực TLBH Nghệ An 64 Bảng 5.2 Tỉ lệ số TTHT TLBH Nghệ An (Tiếp) TT Mẫu SVL/HW SVL/MW SVL/MH HW/NW HumeralL/ForeaLCrusL/ShinL VN-NA001 7,09 4,19 6,13 1,01 1,07 1,09 VN-NA002 7,07 4,09 5,96 1,00 1,08 1,08 VN-NA003 6,42 4,16 6,34 1,12 1,02 1,15 VN-NA004 6,12 4,35 6,15 1,10 1,08 1,16 VN-NA005 5,95 4,10 5,54 1,13 1,02 1,05 VN-NA006 6,34 4,91 6,20 1,17 1,04 1,10 VN-NA009 6,26 4,34 5,50 1,15 1,03 1,02 VN-NA011 6,21 4,62 6,22 1,21 1,14 1,09 VN-NA012 10 VN-NA014 6,32 7,62 4,27 4,47 6,88 7,02 1,15 1,16 1,10 1,09 1,06 1,18 11 VN-NA015 7,17 4,52 6,59 1,02 1,12 1,05 12 VN-NA018 6,59 6,93 5,02 4,68 6,31 7,05 1,18 1,12 1,10 1,23 1,01 1,06 6,46 6,43 4,39 4,43 6,27 5,81 1,16 1,18 1,14 1,06 1,02 1,07 6,77 5,36 7,38 1,24 1,17 1,10 17 VN-NA192 6,55 5,23 6,41 1,21 1,06 1,10 18 VN-NA196 7,09 5,39 7,09 1,11 1,07 1,11 19 VN-NA197 6,44 5,42 7,12 1,27 1,08 1,03 20 VN-NA206 6,36 5,02 6,69 1,20 1,06 1,04 13 VN-NA021 14 VN-NA031 15 VN-NA032 16 VN-NA183 PHỤ LỤC TTHT CÁ THỂ ĐỰC VÀ CÁI CỦA THẰN LẰN GIỐNG EUTROPIS Ở NGHỆ AN Bảng 6.1 So sánh số đo TTHT cá thể đực lồi TLBĐD TT Tính trạng Giống TB ± mx SD ♂ ♀ 88,13 ± 0,94 88,78 ± 0,59 9,42 5,88 ♂ 186,76 ± 3,47 34,71 ♀ 176,70 ± 2,95 29,52 ♂ 11,47 ± 0,16 1,62 ♀ 10,92 ± 0,1 1,05 ♂ 16,31 ± 0,21 2,14 ♀ 15,32 ± 0,14 1,39 SVL TailL TailW HL HW ♂ ♀ 13,69 ± 0,16 12,81 ± 0,09 1,64 0,95 HH ♂ ♀ 11,19 ± 0,13 10,38 ± 0,1 1,34 1,03 TrunkL ♂ 42,09 ± 0,62 6,25 ♀ 43,25 ± 0,36 3,56 CrusL ♂ 13,99 ± 0,15 1,46 ♀ 13,48 ± 0,07 0,72 ShinL ♂ ♀ 11,80 ± 0,11 11,58 ± 0,07 1,08 0,74 10 HumeralL ♂ ♀ 10,59 ± 0,07 10,61 ± 0,07 0,72 0,67 11 ForeaL ♂ ♀ 9,88 ± 0,07 9,69 ± 0,04 0,68 0,41 12 MW ♂ ♀ 17,30 ± 0,21 16,10 ± 0,16 2,14 1,62 13 MH ♂ ♀ 12,03 ± 0,17 12,02 ± 0,13 1,73 1,31 14 NW ♂ ♀ 11,63 ± 0,15 11,16 ± 0,08 1,46 0,84 Bảng 6.2 So sánh số đếm TTHT cá thể đực lồi TLBĐD TT Tính trạng SL IL L PM T N SC SpO PrO 10 PsO 11 SpC 12 SMB 13 SLD 14 SLB 15 FIS 16 FIIIS 17 FIVS 18 TIS 19 TIIIS 20 TIVS Giống TB ± mx SD ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ 6,9 ± 0,03 6,9 ± 0,03 6,4 ± 0,05 6,6 ± 0,05 2±0 2±0 2±0 2±0 3±0 3±0 2±0 2±0 102 ± 1,55 98,1 ± 1,78 4±0 4±0 2±0 2±0 9±0 8,8 ± 0,04 7±0 6,9 ± 0,03 27,2 ± 0,13 27,3 ± 0,05 42,3 ± 0,08 42,5 ± 0,15 50,6 ± 0,13 50,9 ± 0,19 7,1 ± 0,09 7,5 ± 0,05 15,8 ± 0,08 16,3 ± 0,07 17,1 ± 0,09 17,5 ± 0,07 8,5 ± 0,05 8,7 ± 0,05 18,9 ± 0,09 19,1 ± 0,07 22,9 ± 0,09 23,0 ± 0,08 0,32 0,32 0,52 0,52 0 0 0 0 15,46 17,8 0 0 0,42 0,32 1,32 0,48 0,82 1,51 1,26 1,91 0,88 0,53 0,79 0,67 0,88 0,71 0,53 0,48 0,88 0,74 0,88 0,82 Bảng 6.3 So sánh số đo TTHT cá thể đực lồi TLBH TT Tính trạng Giống TB ± mx SD ♂ ♀ 98,09 ± 0,64 94,74 ± 0,87 6,43 8,71 ♂ 142,83 ± 2,09 20,87 ♀ 139,92 ± 2,12 21,20 ♂ 14,86 ± 0,13 1,31 ♀ 14,49 ± 0,18 1,83 ♂ 17,45 ± 0,12 1,17 ♀ 16,34 ± 0,10 0,99 SVL TailL TailW HL HW ♂ ♀ 15,19 ± 0,12 14,07 ± 0,14 1,25 1,37 HH ♂ ♀ 12,34 ± 0,15 11,14 ± 0,08 1,46 0,83 TrunkL ♂ ♀ 43,88 ± 0,36 43,99 ± 0,54 3,55 5,38 CrusL ♂ 15,99 ± 0,08 0,82 ♀ 16,01 ± 0,07 0,66 ShinL ♂ ♀ 14,95 ± 0,09 14,72 ± 0,06 0,87 0,58 10 HumeralL ♂ ♀ 11,33 ± 0,09 11,33 ± 0,08 0,92 0,82 11 ForeaL ♂ ♀ 10,28 ± 0,06 10,55 ± 0,08 0,61 0,76 12 MW ♂ 21,47 ± 0,21 2,12 ♀ 20,52 ± 0,38 3,81 13 MH ♂ ♀ 15,75 ± 0,17 14,47 ± 0,20 1,72 1,96 14 NW ♂ ♀ 13,25 ± 0,11 12,39 ± 0,16 1,05 1,61 Bảng 6.4 So sánh số đếm TTHT cá thể đực lồi TLBH TT Tính trạng SL IL L PM T N SC SpO PrO 10 PsO 11 SpC 12 SMB 13 SLD 14 SLB 15 FIS 16 FIIIS 17 FIVS 18 TIS 19 TIIIS 20 TIVS Giống TB ± mx SD ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ ♂ ♀ 6,8 ± 0,04 7,0 ± 6,6 ± 0,05 6,9 ± 0,03 2±0 2±0 2±0 2±0 3±0 3±0 2±0 2±0 79,3 ± 0,70 80,5 ± 0,98 4±0 4±0 2±0 2±0 8,9 ± 0,09 8,9 ± 0,07 6±0 6±0 30,0 ± 0,09 30,6 ± 0,11 41,5 ± 0,14 42,7 ± 0,16 52,0 ± 0,15 52,0 ± 0,17 7,1 ± 0,07 7,2 ± 0,08 12,4 ± 0,05 12,4 ± 0,05 14,0 ± 0,08 13,8 ± 0,08 7,4 ± 0,05 7,1 ± 0,09 15,1 ± 0,09 14,5 ± 0,07 17,8 ± 0,08 17,8 ± 0,08 0,42 0,52 0,32 0 0 0 0 7,04 9,79 0 0 0,88 0,74 0 0,94 1,07 1,35 1,57 1,49 1,70 0,74 0,79 0,52 0,52 0,82 0,79 0,52 0,88 0,88 0,71 0,79 0,79 PHỤ LỤC BIỂU ĐỒ SO SÁNH SỐ ĐO TTHT GIỮA CÁ THỂ ĐỰC VÀ CÁI THẰN LẰN GIỐNG EUTROPIS Ở NGHỆ AN 200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 NW MH MW ForeaL HumeralL ShinL CrusL TrunkL HH HW HL TailW TailL SVL Cá thể đực Cá thể Biểu đồ 7.1 So sánh số đo TTHT cá thể đực TLBĐD 160 140 120 100 Cá thể đực Cá thể 80 60 40 20 NW MH MW ForeaL HumeralL ShinL CrusL TrunkL HH HW HL TailW TailL SVL Biểu đồ 7.2 So sánh số đo TTHT cá thể đực TLBH PHỤ LỤC MẪU KÍ SINH TRÙNG TRÊN THẰN LẰN GIỐNG EUTROPIS Ở NGHỆ AN Bảng 8.1 Sổ thu mẫu kí sinh trùng loài thằn lằn giống Eutropis Nghệ An STT Tên lồi Kí hiệu Cơ quan Cestoda Trematoda Nematoda Acanthocepha Pentastoma TLBH VN-NA01 TLBH VN-NA02 TLBH VN-NA03 TLBH VN-NA04 TLBH VN-NA05 Ruột TLBH VN-NA06 TLBH VN-NA07 TLBH VN-NA08 TLBH VN-NA09 Ruột 10 TLBH VN-NA10 11 TLBH VN-NA11 Ruột 12 TLBH VN-NA12 13 TLBH VN-NA13 Ruột 14 TLBH VN-NA14 Ruột 15 TLBH VN-NA15 16 TLBH VN-NA16 Ruột 17 TLBH VN-NA17 Ruột 18 TLBH VN-NA18 Ruột 19 TLBH VN-NA19 20 TLBH VN-NA20 21 TLBH VN-NA21 22 TLBH VN-NA22 23 TLBH VN-NA23 Ruột 18 24 TLBH VN-NA24 25 TLBH VN-NA25 26 TLBH VN-NA26 Ruột 27 TLBH VN-NA27 28 TLBH VN-NA28 29 TLBH VN-NA29 Ruột 30 TLBH VN-NA30 31 TLBH VN-NA31 Ruột 32 TLBH VN-NA32 Ruột 33 TLBĐD VN-NA33 34 TLBH VN-NA34 Ruột 35 TLBH VN-NA35 Ruột Bảng 8.1 Sổ thu mẫu kí sinh trùng lồi thằn lằn giống Eutropis Nghệ An (Tiếp) STT Tên lồi Kí hiệu Cơ quan Cestoda Trematoda Nematoda Acanthocepha Pentastoma 36 TLBĐD VN-NA36 Ruột 37 TLBĐD VN-NA38 Ruột 38 TLBĐD VN-NA43 Ruột 39 TLBH VN-NA45 Ruột 40 TLBĐD VN-NA46 Ruột 41 TLBH VN-NA47 Ruột 42 TLBH VN-NA50 Ruột 43 TLBH VN-NA65 Ruột 44 TLBĐD VN-NA68 Ruột 1 45 TLBH VN-NA77 Ruột 46 TLBĐD VN-NA98 Ruột 47 TLBĐD VN-NA107 Ruột 48 TLBH VN-NA110 Ruột 49 TLBĐD VN-NA113 Ruột 50 TLBH VN-NA116 Ruột 51 TLBH VN-NA122 Ruột 52 TLBH VN-NA125 Ruột 18 53 TLBH VN-NA128 Ruột 54 TLBĐD VN-NA138 Ruột 12 55 TLBĐD VN-NA143 Ruột 56 TLBH VN-NA158 Ruột 57 TLBĐD VN-NA160 Ruột 58 TLBH VN-NA168 Ruột 59 TLBH VN-NA169 Ruột 60 TLBĐD VN-NA170 Ruột 61 TLBH VN-NA171 Ruột 62 TLBĐD VN-NA172 Ruột 63 TLBH VN-NA173 Ruột 64 TLBĐD VN-NA174 Ruột 65 TLBH VN-NA175 Ruột 66 TLBĐD VN-NA176 Ruột 67 TLBĐD VN-NA177 Ruột, Phổi 68 TLBĐD VN-NA178 Ruột 69 TLBĐD VN-NA179 Ruột 10 70 TLBĐD VN-NA180 Ruột 71 TLBĐD VN-NA181 Ruột 72 TLBH VN-NA182 Ruột 15 Bảng 8.1 Sổ thu mẫu kí sinh trùng lồi thằn lằn giống Eutropis Nghệ An (Tiếp) STT Tên lồi Kí hiệu Cơ quan Cestoda TrematodaNematoda AcanthocephaPentastoma 73 TLBH VN-NA183 Ruột 74 TLBH VN-NA184 75 TLBH VN-NA185 Ruột 20 76 TLBH VN-NA186 Ruột 13 77 TLBĐD VN-NA187 Ruột, mật 78 TLBĐD VN-NA188 Gan 79 TLBĐD VN-NA189 Ruột, mật 7 11 80 TLBĐD VN-NA190 Phổi 81 TLBĐD VN-NA191 Ruột 82 TLBH VN-NA192 83 TLBĐD VN-NA193 Ruột 19 84 TLBĐD VN-NA194 Ruột 85 TLBĐD VN-NA195 Ruột 86 TLBH VN-NA196 87 TLBH VN-NA197 Ruột 10 88 TLBĐD VN-NA198 Ruột, mật 17 89 TLBĐD VN-NA199 Ruột, mật 3 90 TLBĐD VN-NA200 91 TLBĐD VN-NA201 Ruột 92 TLBĐD VN-NA202 Mật 93 TLBĐD VN-NA203 Mật 94 TLBĐD VN-NA204 Ruột, mật 95 TLBĐD VN-NA205 Ruột 96 TLBH VN-NA206 Ruột 97 TLBH VN-NA207 Ruột 98 TLBĐD VN-NA208 Dạ dày, phổi 2 99 TLBĐD VN-NA209 Ruột 100 TLBĐD VN-NA210 Mật, phổi Bảng 8.2 Số lượng kí sinh trùng nhiễm lồi thằn lằn giống Eutropis Nghệ An STT Loại kí sinh trùng Cơ quan Tổng số lượng Vật chủ Số lượng vật nhiễm mẫu KST bị nhiễm chủ bị nhiễm A parallelcementglandatus Ruột già TLBH, TLBĐD 2 Oochoristica chinensis Ruột non 33 TLBĐD Oochoristica tuberculata Ruột non 91 TLBH, TLBĐD 31 Paradistomum orientalis Túi mật 68 TLBĐD 11 Meteterakis sp.1 Ruột già 90 TLBH 12 Meteterakis sp.2 Ruột già 83 TLBĐD 20 Rhabdias sp Phổi TLBĐD Oswaldocruzia japalurae Ruột TLBH, TLBĐD Raillietiella frenatus Phổi TLBĐD Bảng 8.3 Số lượng kí sinh trùng nhiễm loài thằn lằn giống Eutropis huyện Hưng Nguyên, Nghệ An TT Tên lồi Kí hiệu 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 TLBH TLBH TLBH TLBH TLBH TLBH TLBH TLBH TLBH TLBH TLBH TLBH TLBH TLBH TLBH TLBH TLBH TLBH TLBH TLBH TLBH TLBH TLBH TLBH TLBH TLBH TLBH TLBH TLBH TLBH TLBH TLBH TLBĐD TLBH TLBH VN-NA01 VN-NA02 VN-NA03 VN-NA04 VN-NA05 VN-NA06 VN-NA07 VN-NA08 VN-NA09 VN-NA10 VN-NA11 VN-NA12 VN-NA13 VN-NA14 VN-NA15 VN-NA16 VN-NA17 VN-NA18 VN-NA19 VN-NA20 VN-NA21 VN-NA22 VN-NA23 VN-NA24 VN-NA25 VN-NA26 VN-NA27 VN-NA28 VN-NA29 VN-NA30 VN-NA31 VN-NA32 VN-NA33 VN-NA34 VN-NA35 Lồi ký sinh trùng Kích Cơ quan Acanthocephlus thước nhiễm Oochoristica tuberculata parallelcementglandatus 213,0 271,1 279,2 234,55 223,7 Ruột non 244,4 233,3 215,3 207,1 Ruột non 182,4 253,0 Ruột non 224,7 208,0 Ruột non 231,0 Ruột non 215,4 204,8 Ruột non 196,4 Ruột non 259,7 Ruột non 213,4 226,4 241,0 227,1 137,1 Ruột non 18 155,0 208,3 209,7 Ruột non 223,2 236,2 238,9 Ruột non 203,9 264,75 Ruột non 244,7 Ruột già 263,95 217,2 Ruột non 211,7 Ruột non Giới tính Đực Cái Cái Đực Đực Đực Cái Cái Đực Đực Đực Cái Cái Cái Cái Cái Cái Đực Đực Đực Đực Đực Đực Đực Đực Đực Cái Cái Đực Cái Đực Cái Đực Đực Cái Bảng 8.4 Số lượng kí sinh trùng nhiễm loài thằn lằn giống Eutropis huyện Nam Đàn, Nghệ An TT Tên lồi Kí hiệu 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 TLBĐD TLBĐD TLBĐD TLBH TLBĐD TLBH TLBH TLBH TLBĐD TLBH TLBĐD TLBĐD TLBH TLBĐD TLBH TLBH TLBH TLBH TLBĐD TLBĐD TLBH TLBĐD TLBH TLBH TLBĐD TLBH TLBĐD TLBH TLBĐD TLBH VN-NA36 VN-NA38 VN-NA43 VN-NA45 VN-NA46 VN-NA47 VN-NA50 VN-NA65 VN-NA68 VN-NA77 VN-NA98 VN-NA107 VN-NA110 VN-NA113 VN-NA116 VN-NA122 VN-NA125 VN-NA128 VN-NA138 VN-NA143 VN-NA158 VN-NA160 VN-NA168 VN-NA169 VN-NA170 VN-NA171 VN-NA172 VN-NA173 VN-NA174 VN-NA175 Loài ký sinh trùng Kích Cơ quan Oochoristica Meteterakis Oswaldocruzia thước tuberculata sp.1 japalurae 273,6 Ruột non 278,4 Ruột non 264,45 Ruột non 225,6 Ruột non 254,4 Ruột non 223,5 Ruột non 225,3 Ruột non 217,8 Ruột non 288,85 Ruột 251,0 Ruột non 274,6 Ruột non 258,0 Ruột non 233,5 Ruột già 245,5 Ruột non 214,8 Ruột già 216,4 Ruột già 239,9 Ruột già 18 219,3 Ruột non 256,4 Ruột non 12 261,2 Ruột 227,6 Ruột non 237,9 Ruột non 225,1 Ruột non 216,3 Ruột non 249,8 Ruột non 223,6 Ruột non 266,2 Ruột non 234,8 Ruột già 273,4 Ruột 234,75 Ruột non Giới tính Cái Đực Cái Cái Đực Đực Cái Đực Cái Cái Đực Đực Cái Cái Đực Đực Cái Cái Cái Đực Cái Cái Cái Cái Cái Cái Đực Cái Cái Đực 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 TLBĐD TLBĐD TLBĐD TLBĐD TLBĐD TLBĐD TLBH TLBH TLBH TLBH TLBH TLBĐD TLBĐD TLBĐD TLBĐD TLBĐD TLBH TLBĐD TLBĐD TLBĐD TLBH TLBH TLBĐD TLBĐD TLBĐD TLBĐD TLBĐD TLBĐD TLBĐD TLBĐD TLBH TLBH TLBĐD TLBĐD TLBĐD VN-NA176 VN-NA177 VN-NA178 VN-NA179 VN-NA180 VN-NA181 VN-NA182 VN-NA183 VN-NA184 VN-NA185 VN-NA186 VN-NA187 VN-NA188 VN-NA189 VN-NA190 VN-NA191 VN-NA192 VN-NA193 VN-NA194 VN-NA195 VN-NA196 VN-NA197 VN-NA198 VN-NA199 VN-NA200 VN-NA201 VN-NA202 VN-NA203 VN-NA204 VN-NA205 VN-NA206 VN-NA207 VN-NA208 VN-NA209 VN-NA210 240,1 Ruột 245,7 Ruột, phổi 244,65 Ruột 220,0 Ruột 207,7 Ruột 304,2 Ruột 244,1 Ruột 267,95 Ruột 153,6 176,6 Ruột 136,9 Ruột 249,0 Ruột, mật 248,4 Gan 200,1 Ruột, mật 312,65 Phổi 290,2 Ruột 241,7 295,6 Ruột 272,45 Ruột 238,75 Ruột 239,0 208,55 Ruột 315,8 Ruột, mật 283,4 Ruột, mật 275,5 118,4 Ruột 232,3 Mật 313,0 Mật 173,1 Ruột, mật 211,0 Ruột 245,25 Ruột 212,6 Ruột 285,15 Ruột, phổi 275,2 Ruột 312,7 Mật, phổi 10 Raillietiella frenatus Rhabdias sp Meteterakis sp.2 Meteterakis sp.1 Kích Cơ quan thước Paradistomum orientalis Kí hiệu Oochoristica chinensis TT Tên lồi Acanthocephalus parallelcementglandatus Bảng 8.5 Số lượng kí sinh trùng nhiễm lồi thằn lằn giống Eutropis thành phố Vinh, Nghệ An Loài ký sinh trùng 15 20 13 11 19 10 17 3 2 Giới tính Đực Cái Đực Đực Đực Đực Cái Đực Đực Đực Đực Cái Cái Đực Đực Cái Cái Đực Cái Cái Cái Cái Đực Đực Cái Đực Cái Đực Cái Đực Cái Đực Cái Cái Cái Bảng 8.6 Số đo tiêu Sán ID numbers VN-NA187 VN-NA197 VN-NA202 TB1 TB2 TB1 TB2 TB1 TB2 Chiều dài thể 1,88 1,64 1,74 1,34 1,72 1,78 Chiều rộng thể 0,66 0,82 0,664 0,80 0,72 0,74 Phần trước thể (trước giác bụng đến đầu giác miệng) 0,48 0,424 0,376 0,384 0,424 0,456 Phần sau thể (sau giác bụng đến mút sau thể) 1,168 0,912 0,986 0,728 1,0 1,128 Chiều dài giác miệng 0,22 0,208 0,232 0,212 0,232 0,224 Chiều rộng giác miệng 0,176 0,248 0,208 0,212 0,256 0,224 Chiều dài giác bụng 0,26 0,304 0,336 0,22 0,264 0,208 Chiều rộng giác bụng 0,248 0,384 0,336 0,28 0,288 0,208 Khoảng cách từ cuối ruột đến mút cuối thể 0,328 0,34 0,344 0,344 0,304 0,344 Chiều dài tinh hoàn trái 0,124 0,12 0,12 0,14 0,168 0,2 Chiều rộng tinh hoàn trái 0,124 0,148 0,124 0,108 0,184 0,2 Chiều dài tinh hoàn phải 0,092 0,12 0,088 0,148 0,16 0,184 Chiều rộng tinh hoàn phải 0,108 0,132 0,092 0,164 0,176 0,2 Chiều dài túi sinh dục 0,188 0,152 0,172 0,124 0,108 0,176 Chiều rộng túi sinh dục 0,068 0,084 0,076 0,076 0,084 0,08 Khoảng cách từ lỗ sinh dục đến mút trước thể 0,284 0,288 0,288 0,248 0,28 0,288 Chiều dài buồng trứng 0,14 0,152 0,144 0,104 0,148 0,156 Chiều rộng buồng trứng 0,14 0,20 0,096 0,212 0,168 0,2 Chiều dài tuyến nỗn hồng T: 0,512 T: 0,512 T: 0,504 T: 0,50 T: 0,472 T: 0,632 P: 0,536 P: 0,32 P: 0,484 P: 0,348 P: 0,56 P: 0,52 Khoảng cách tuyến nỗn hồng đến mút sau thể T: 0,728 T: 0,60 T: 0,54 T: 0,436 T: 0,672 T: 0,704 P: 0,632 P: 0,656 P: 0,66 P: 0,496 P: 0,64 P: 0,624 Khoảng cách tuyến nỗn hồng đến mút trước thể T: 0,64 T: 0,56 T: 0,68 T: 0,4 T: 0,6 T: 0,48 P: 0,776 P: 0,648 P: 0,616 P: 0,52 P: 0,576 P: 0,648 Chiều dài trứng (vật kính 40) 0,034 0,034 0,032 0,034 0,036 0,036 Chiều rộng trứng (vật kính 40) 0,02 0,022 0,022 0,024 0,022 0,022 Bảng 8.7 Số đo tiêu Giun tròn đực VN-NA125 ID number VN-NA189 TB1 TB2 TB3 TB1 Body length (Dài thân) 5,82 5,58 5,2 4,8 Body width (Rộng thân) 0,232 0,176 0,216 0,24 Pharynx length (Dài hầu) 0,064 0,056 0,064 0,072 Corpus length (Dài thực quản) 0,616 0,568 0,52 0,752 Esophagus length (Dài hầu + thực quản) 0,680 0,624 0,584 0,824 Buld length (Dài diều) 0,18 0,176 0,168 0,176 Buld width (Rộng diều) 0,12 0,104 0,12 0,136 Nerve ring from anterior end (Vòng TK) 0,264 0,256 0,324 0,304 Exccetory from anterior end (Lỗ tiết) 0,384 0,448 0,328 0,484 Spicule (Dài gai giao phối) 0,512 0,536 0,44 0,496 Gubernaculum length (Dài gai đệm) 0,084 0,088 0,084 0,08 Gubernaculum width (Rộng gai đệm) 0,04 0,048 0,04 0,044 Tail length (Dài đuôi) 0,296 0,272 0,24 0,228 Bảng 8.8 Số đo tiêu Giun tròn ID number VN-NA125 VN-NA189 VN-NA205 TB1 TB2 TB3 TB1 TB1 TB2 7,4 7,84 7,46 4,68 7,44 7,12 Body width (Rộng thân) 0,296 0,328 0,272 0,264 0,48 0,424 Pharynx length (Dài hầu) 0,064 0,064 0,064 0,068 0,088 0,072 Corpus length (Dài thực quản) 0,64 0,568 0,76 0,96 Esophagus length (Dài hầu + thực quản) 0,704 0,664 0,632 0,828 1,048 0,992 Buld length (Dài diều) 0,224 0,212 0,216 0,176 0,24 Buld width (Rộng diều) 0,152 0,144 0,152 0,192 0,208 0,192 Nerve ring from anterior end (Vòng TK) 0,252 0,416 0,344 0,392 0,408 0,376 Exccetory from anterior end (Lỗ tiết) 0,576 0,52 0,56 0,464 0,632 0,544 Vulva from anterior end (Cq sinh dục cái) 2,52 2,62 2,74 2,016 3,10 2,70 Tail length (Dài đuôi) 0,512 0,48 0,48 0,304 0,40 0,384 Egg length (Dài trứng) 0,068 0,068 0,064 0,072 0,074 0,072 Egg width (Rộng trứng) 0,044 0,044 0,046 0,044 0,044 0,042 Body length (Dài thân) 0,6 0,92 0,232 ... 3.2 Nghiên cứu thành phần loài ký sinh trùng hai loài thằn lằn giống Eutropis Fitzinger, 1843 Nghệ An 3.2.1 Danh mục loài ký sinh trùng hai loài thằn lằn giống Eutropis Fitzinger, 1843 Nghệ An. .. TLBH Nghệ An 38 3.2 Nghiên cứu thành phần loài ký sinh trùng hai loài thằn lằn giống Eutropis Fitzinger, 1843 Nghệ An 40 3.2.1 Danh mục loài ký sinh trùng hai loài thằn lằn giống Eutropis. .. Nghiên cứu mức độ nhiễm ký sinh trùng phân bố loài ký sinh trùng hai loài thằn lằn giống Eutropis Fitzinger, 1843 Nghệ An 54 3.3.1 Mức độ nhiễm ký sinh trùng phân bố loài ký sinh trùng hai loài