1. Trang chủ
  2. » Luận Văn - Báo Cáo

Nâng cao hiệu quả giám sát của hội đồng nhân dân xã quỳnh hồng huyện quỳnh lưu tỉnh nghệ an

68 29 0

Đang tải... (xem toàn văn)

Tài liệu hạn chế xem trước, để xem đầy đủ mời bạn chọn Tải xuống

THÔNG TIN TÀI LIỆU

Thông tin cơ bản

Tiêu đề Nâng Cao Hiệu Quả Giám Sát Của Hội Đồng Nhân Dân Xã Quỳnh Hồng, Huyện Quỳnh Lưu, Tỉnh Nghệ An
Tác giả Nguyễn Thị Giang
Người hướng dẫn ThS. Hồ Thị Nga
Trường học Trường Đại học Vinh
Chuyên ngành Luật Hành Chính
Thể loại khóa luận tốt nghiệp
Năm xuất bản 2015
Thành phố Nghệ An
Định dạng
Số trang 68
Dung lượng 866,5 KB

Cấu trúc

  • A. PHẦN MỞ ĐẦU (9)
    • 1. Tính cấp thiết của đề tài (9)
    • 2. Tình hình nghiên cứu đề tài (11)
    • 3. Mục đích và nhiệm vụ của khóa luận (11)
    • 4. Đối tƣợng nghiên cứu (12)
    • 5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu (12)
    • 6. Những điểm mới và ý nghĩa của khóa luận (12)
    • 7. Kết cấu của khóa luận (13)
  • B. PHẦN NỘI DUNG (15)
  • CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG GIÁM SÁT VÀ HIỆU QUẢ GIÁM SÁT CỦA HỘI ĐỒNG NHÂN DÂN CẤP XÃ (15)
    • 1.1. Vị trí, tính chất, chức năng của Hội đồng nhân dân cấp xã (15)
      • 1.1.1. Vị trí của Hội đồng nhân dân cấp xã (15)
      • 1.1.2. Tính chất của Hội đồng nhân dân cấp xã (15)
      • 1.1.3. Chức năng của Hội đồng nhân dân cấp xã (16)
    • 1.2. Cơ cấu tổ chức và các hình thức hoạt động của Hội đồng nhân dân cấp xã. 9 1. Cơ cấu tổ chức của Hội đồng nhân dân cấp xã (17)
      • 1.2.2. Các hình thức hoạt động của Hội đồng nhân dân cấp xã (18)
    • 1.3. Khái niệm, đặc điểm, nội dung hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân cấp xã (20)
      • 1.3.1. Khái niệm giám sát và hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân cấp xã (20)
      • 1.3.2. Đặc điểm hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân cấp xã (23)
      • 1.3.3. Nội dung giám sát của Hội đồng nhân dân cấp xã (25)
    • 1.4. Hiệu quả giám sát của Hội đồng nhân dân cấp xã (26)
      • 1.4.1. Khái niệm hiệu quả giám sát của Hội đồng nhân dân cấp xã (26)
      • 1.4.2. Các yếu tố đảm bảo hiệu quả giám sát của Hội đồng nhân dân cấp xã (27)
  • CHƯƠNG 2: THỰC TIỄN HOẠT ĐỘNG GIÁM SÁT CỦA HỘI ĐỒNG NHÂN DÂN XÃ QUỲNH HỒNG, HUYỆN QUỲNH LƯU, TỈNH NGHỆ AN (30)
    • 2.1. Điều kiện tự nhiên và tình hình kinh tế - xã hội của xã Quỳnh Hồng (30)
    • 2.2. Thực trạng hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân xã Quỳnh Hồng (31)
      • 2.2.1. Cơ cấu, chất lƣợng đại biểu Hội đồng nhân dân xã Quỳnh Hồng nhiệm kỳ (0)
      • 2.2.2. Những kết quả đạt đƣợc trong hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân xã Quỳnh Hồng (0)
      • 2.2.3. Hạn chế và nguyên nhân của hạn chế trong hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân xã Quỳnh Hồng (43)
  • CHƯƠNG 3 GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ GIÁM SÁT CỦA HỘI ĐỒNG NHÂN DÂN XÃ QUỲNH HỒNG, HUYỆN QUỲNH LƯU, TỈNH NGHỆ AN (50)
    • 3.1. Một số quan điểm nâng cao hiểu quả giám sát của Hội đồng nhân dân cấp xã (50)
      • 3.1.1. Nhận thức đúng đắn vai trò của hoạt động giám sát (50)
      • 3.1.2. Thực hiện nghiêm túc, đúng trình tự và đúng cách các bước của hoạt động giám sát theo quy định của pháp luật (51)
      • 3.1.3. Giám sát phải tôn trọng sự thật khách quan (52)
      • 3.1.4. Hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân phải được tiến hành thường xuyên, liên tục và có kế hoạch (53)
      • 3.1.5. Hoạt động giám sát phải mang lại hiệu quả thực tế (54)
    • 3.2. Các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả giám sát của Hội đồng nhân dân cấp xã (55)
      • 3.2.1. Hoàn thiện các quy định của pháp luật về hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân cấp xã (55)
      • 3.2.3. Đẩy mạnh mối quan hệ giữa Hội đồng nhân dân cấp xã với các ban, ngành, đoàn thể ở địa phương để phối hợp có hiểu quả cao trong quá trình thực hiện hoạt động giám sát (58)
    • 3.3. Giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả giám sát của Hội đồng nhân dân xã Quỳnh Hồng (58)
      • 3.3.1. Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với tổ chức và hoạt động của Hội đồng nhân dân (58)
      • 3.3.2. Nâng cao chất lƣợng đại biểu Hội đồng nhân dân xã Quỳnh Hồng 51 3.3.3. Cần cải tiến, nâng cao chất lƣợng các kỳ họp và các quyết định của Hội đồng nhân dân xã Quỳnh Hồng (0)
      • 3.3.4. Nâng cao chất lượng, hoạt động giám sát của thường trực Hội đồng nhân dân (63)
      • 3.3.5. Đảm bảo các điều kiện thuận lợi phục vụ cho hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân xã (64)
    • C. PHẦN KẾT LUẬN (65)

Nội dung

PHẦN MỞ ĐẦU

Tính cấp thiết của đề tài

Để xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN của dân, do dân và vì dân, việc kiện toàn tổ chức và nâng cao hiệu lực hoạt động của bộ máy Nhà nước là rất cần thiết Mục tiêu là đảm bảo các cơ quan nhà nước, từ trung ương đến địa phương, thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn theo quy định của Hiến pháp và pháp luật.

Trong những năm qua, Đảng và Nhà nước đã chú trọng kiện toàn tổ chức và nâng cao hiệu lực hoạt động của bộ máy Nhà nước, đặc biệt là hệ thống cơ quan quyền lực Các chính sách và phương hướng phát triển được đề ra nhằm đáp ứng nhu cầu hội nhập quốc tế, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam, khẳng định quyền làm chủ của nhân dân.

HĐND là cơ quan quyền lực Nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý chí và nguyện vọng của nhân dân, được bầu ra bởi nhân dân địa phương và chịu trách nhiệm trước họ cũng như trước cơ quan Nhà nước cấp trên, theo quy định tại Điều 13 của Hiến pháp 2013 và Điều 1 của Luật Tổ chức HĐND.

HĐND thực hiện các chức năng quan trọng như quyết định vấn đề địa phương theo luật, giám sát việc tuân thủ Hiến pháp, pháp luật và thực hiện Nghị quyết của HĐND Trong đó, chức năng giám sát đóng vai trò then chốt, đảm bảo HĐND đại diện cho ý chí và nguyện vọng của nhân dân, đồng thời thực hiện nguyên tắc quyền lực Nhà nước thuộc về nhân dân.

Trong những năm qua, hoạt động giám sát của HĐND cấp xã đã được củng cố và phát triển mạnh mẽ, với nhiều chuyển biến tích cực Hằng năm, HĐND cấp xã xây dựng chương trình và kế hoạch giám sát, tổ chức các đoàn giám sát khi cần thiết Việc phối hợp với các cấp, ban, ngành và đoàn thể trong quá trình giám sát đã mang lại những kết quả khả quan, góp phần khắc phục tính hình thức trong hoạt động của HĐND và nâng cao hiệu quả giám sát.

Hoạt động giám sát của HĐND cấp xã hiện đang gặp nhiều hạn chế, như chương trình giám sát chưa khoa học, việc phát hiện tiêu cực chậm trễ, và các kết luận giám sát thường chung chung, thiếu kiểm tra thực hiện Điều này dẫn đến hiệu quả giám sát thấp Để cải thiện tình hình, cần nâng cao hiệu quả giám sát của HĐND cấp xã, vì đây là cấp có vai trò quan trọng trong việc quản lý các lĩnh vực đời sống địa phương Nghiên cứu hoạt động giám sát tại một địa phương cụ thể sẽ giúp nâng cao chất lượng giám sát của HĐND, đồng thời rút ra những bài học quý giá cho việc tăng cường hiệu quả giám sát trên toàn quốc.

Xuất phát từ những yêu cầu cấp thiết về lý luận và thực tiễn, tác giả đã chọn đề tài "Nâng cao hiệu quả giám sát của Hội đồng nhân dân xã Quỳnh" nhằm tìm kiếm giải pháp cải thiện hoạt động giám sát tại địa phương.

Hồng - huyện Quỳnh Lưu - tỉnh Nghệ An” làm đề tài khóa luận tốt nghiệp.

Tình hình nghiên cứu đề tài

Giám sát và nâng cao chất lượng, hiệu quả giám sát của cơ quan dân cử địa phương là vấn đề quan trọng đã được thảo luận trong nhiều tài liệu và diễn đàn khoa học, tuy nhiên, sự chú ý chủ yếu vẫn tập trung vào chức năng giám sát của Quốc hội.

Các công trình nghiên cứu tiêu biểu về hoạt động giám sát của HĐND nhƣ:

Nguyễn Quốc Tuấn đã đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân các cấp trong bài viết của mình trên Tạp chí Tổ chức Nhà nước, số 6/2002 Những giải pháp này tập trung vào việc cải thiện quy trình làm việc, tăng cường trách nhiệm của các cơ quan chức năng và nâng cao tính minh bạch trong quản lý nhà nước Việc thực hiện những biện pháp này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả hoạt động của các cơ quan nhà nước mà còn góp phần xây dựng niềm tin của người dân đối với chính quyền.

- Trương Đắc Linh, Tổ chức và hoạt động của các Ban Hội đồng nhân dân, Tạp chí nghiên cứu Lập pháp, số 2/2003

- Đinh Ngọc Quang, Về đổi mới tổ chức và hoạt động của Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2004- 2009, Tạp chí quản lý Nhà nước, số 2/2005

Vũ Mạnh Thông trong luận văn Thạc sỹ Luật học tại Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh đã phân tích cách nâng cao hiệu lực giám sát của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh trong bối cảnh đổi mới ở Việt Nam hiện nay Nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cải thiện cơ chế giám sát để đảm bảo tính minh bạch và trách nhiệm trong quản lý nhà nước, góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của địa phương.

Bùi Huyền Mai trong luận văn Thạc sỹ Luật học của mình tại Viện Nhà nước và pháp luật năm 2004 đã nghiên cứu về việc đổi mới tổ chức và hoạt động của Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân Nghiên cứu này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cải cách các cơ quan nhà nước để nâng cao hiệu quả quản lý và phục vụ người dân.

Bùi Xuân Đức đã thảo luận về vai trò và tổ chức của Hội đồng nhân dân trong bối cảnh cải cách bộ máy Nhà nước hiện nay Ông nhấn mạnh sự cần thiết phải điều chỉnh cơ cấu và chức năng của Hội đồng nhân dân để phù hợp với yêu cầu phát triển và đảm bảo tính hiệu quả trong quản lý Nhà nước Bài viết được đăng tải trên Tạp chí Nhà nước và pháp luật, số

Hiện nay, nghiên cứu về hoạt động giám sát của HĐND cấp xã, đặc biệt là tại một xã cụ thể, vẫn còn thiếu các công trình nghiên cứu sâu sắc và phân tích chi tiết.

Mục đích và nhiệm vụ của khóa luận

Mục tiêu của khoá luận là đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả giám sát của HĐND xã Quỳnh Hồng, dựa trên các kết quả nghiên cứu lý luận và thực tiễn hiện có.

Làm rõ khái niệm giám sát, phân tích đặc điểm, nội dung, hình thức giám sát của HĐND cấp xã

Làm rõ khái niệm hiệu quả giám sát của HĐND, các yếu tố đảm bảo hiệu quả hoạt động giám sát, các hoạt động giám sát

Phân tích thực trạng hoạt động giám sát của HĐND trong thực tiễn hiện nay, qua đó đánh giá hiệu quả giám sát của HĐND xã Quỳnh Hồng.

Đối tƣợng nghiên cứu

Khóa luận nghiên cứu lý luận về giám sát và hiệu quả giám sát của HĐND cấp xã, đồng thời đánh giá thực trạng và hiệu quả giám sát của HĐND xã Quỳnh Hồng Bài viết cũng đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả giám sát của HĐND xã Quỳnh Hồng, phù hợp với sự phát triển không ngừng của xã hội và nhu cầu đổi mới trong quản lý Nhà nước cũng như hội nhập kinh tế quốc tế.

Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu

Cơ sở phương pháp luận của khóa luận dựa trên chủ nghĩa Mác - Lê nin và tư tưởng Hồ Chí Minh, cùng với quan điểm của Đảng và Nhà nước về Nhà nước pháp quyền XHCN Bài viết cũng tập trung vào vai trò và chức năng giám sát của Hội đồng Nhân dân (HĐND).

Ngoài ra những phương pháp chính trên khóa luận còn sử dụng những phương pháp nghiên cứu cụ thể như:

- Phương pháp phân tích - tổng hợp;

Những điểm mới và ý nghĩa của khóa luận

Kết quả nghiên cứu của khóa luận tốt nghiệp góp phần làm phong phú và hoàn thiện lý luận cũng như thực tiễn về tổ chức và hoạt động của Hội đồng Nhân dân (HĐND), đặc biệt là trong lĩnh vực giám sát tại cấp xã Điều này đáp ứng yêu cầu đổi mới và hội nhập quốc tế của Việt Nam hiện nay.

- Khóa luận có những đóng góp mới sau đây:

Khóa luận tập trung phân tích sâu sắc hoạt động giám sát của HĐND cấp xã, đồng thời chỉ ra sự khác biệt trong cơ cấu tổ chức của HĐND cấp xã theo Luật Tổ chức HĐND và UBND năm 2003 so với Dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2015 Với cách tiếp cận hệ thống, nghiên cứu này góp phần hoàn thiện lý luận về hoạt động giám sát của HĐND cấp xã trong việc thực hiện chức năng và nhiệm vụ của cơ quan quyền lực nhà nước tại địa phương.

Khóa luận này phân tích những thành tựu và ưu điểm của hoạt động giám sát của HĐND tại một địa phương cụ thể, đồng thời chỉ ra những hạn chế và tồn tại trong thực tiễn Trong bối cảnh đổi mới toàn diện đất nước, việc nâng cao hiệu lực và hiệu quả của các cơ quan nhà nước là rất quan trọng, nhằm thực hiện quản lý nền kinh tế theo cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.

Bài viết đề xuất những giải pháp thiết thực và khả thi nhằm nâng cao hiệu quả giám sát của HĐND xã Quỳnh Hồng, đồng thời bảo đảm tính thống nhất và đặc thù trong tổ chức và hoạt động của HĐND.

- Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của khóa luận

Kết quả nghiên cứu từ khóa luận này không chỉ bổ sung và hoàn thiện lý luận cũng như thực tiễn trong hoạt động giám sát của HĐND cấp xã, mà còn đặc biệt nhấn mạnh đến hoạt động giám sát của HĐND xã Quỳnh Hồng Đồng thời, nghiên cứu này cũng góp phần phát triển và hoàn thiện các chính sách, quy định pháp luật liên quan đến hoạt động giám sát của HĐND trong bối cảnh đổi mới và hội nhập quốc gia.

Khóa luận này không chỉ cung cấp thông tin hữu ích mà còn là tài liệu tham khảo quý giá cho những ai mong muốn nghiên cứu sâu về hoạt động giám sát của Hội đồng Nhân dân (HĐND), đặc biệt là ở cấp xã.

Kết cấu của khóa luận

Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Tài liệu tham khảo và Mục lục, nội dung của khóa luận bao gồm những phần sau:

- Chương 1: Cơ sở lý luận về hoạt động giám sát và hiệu quả giám sát của Hội đồng nhân dân cấp xã

- Chương 2: Thực tiễn hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân xã Quỳnh Hồng, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An

- Chương 3: Giải pháp nâng cao hiệu quả giám sát của Hội đồng nhân dân xã Quỳnh Hồng, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An.

PHẦN NỘI DUNG

CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG GIÁM SÁT VÀ HIỆU QUẢ GIÁM SÁT CỦA HỘI ĐỒNG NHÂN DÂN CẤP XÃ

1.1 Vị trí, tính chất, chức năng của Hội đồng nhân dân cấp xã

1.1.1 Vị trí của Hội đồng nhân dân cấp xã

HĐND là cơ quan quyền lực Nhà nước ở địa phương, được quy định tại Điều 113 Hiến pháp 2013 và cụ thể hóa trong Luật Tổ chức HĐND và UBND, do Quốc hội Việt Nam thông qua vào ngày 26/11/2003 HĐND đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân, được bầu ra bởi nhân dân địa phương và chịu trách nhiệm trước họ cùng cơ quan Nhà nước cấp trên.

Hiến pháp năm 2013 khẳng định vai trò của Hội đồng Nhân dân (HĐND) trong tổ chức chính quyền địa phương, đảm bảo sự phù hợp với đặc điểm của nông thôn, hải đảo, đô thị và các đơn vị hành chính kinh tế đặc biệt Nguyên tắc cơ bản là ở đâu có cơ quan hành chính, ở đó có sự giám sát của HĐND, đại diện cho quyền lực Nhà nước và tiếng nói của nhân dân địa phương.

1.1.2 Tính chất của Hội đồng nhân dân cấp xã

HĐND, khác với Quốc hội, là cơ quan đại diện cho nhân dân địa phương, thực hiện quyền lực Nhà nước trong phạm vi địa phương Điều này xác định rõ chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của HĐND Quyền lực của HĐND thể hiện bản chất quyền lực Nhà nước thuộc về nhân dân, với các đại biểu HĐND được bầu ra và trao quyền bởi chính nhân dân.

Có thể thấy rằng HĐND trong Nhà nước ta là tổ chức chính quyền gần gũi

CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG GIÁM SÁT VÀ HIỆU QUẢ GIÁM SÁT CỦA HỘI ĐỒNG NHÂN DÂN CẤP XÃ

Vị trí, tính chất, chức năng của Hội đồng nhân dân cấp xã

1.1.1 Vị trí của Hội đồng nhân dân cấp xã

HĐND (Hội đồng Nhân dân) được quy định tại Điều 113 Hiến pháp 2013 và cụ thể hóa trong Luật Tổ chức HĐND và UBND, có vai trò là cơ quan quyền lực Nhà nước ở địa phương HĐND đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân, được bầu ra bởi nhân dân địa phương và chịu trách nhiệm trước nhân dân cũng như cơ quan Nhà nước cấp trên.

Hiến pháp năm 2013 khẳng định vai trò của Hội đồng Nhân dân (HĐND) trong tổ chức chính quyền địa phương, nhằm đảm bảo bộ máy chính quyền phù hợp với đặc điểm của nông thôn, hải đảo, đô thị và các đơn vị hành chính kinh tế đặc biệt Nguyên tắc cơ bản là ở đâu có cơ quan hành chính, ở đó có sự giám sát của HĐND, đại diện cho quyền lực Nhà nước và tiếng nói của nhân dân địa phương.

1.1.2 Tính chất của Hội đồng nhân dân cấp xã

HĐND, khác với Quốc hội, là cơ quan đại diện cho nhân dân địa phương, thực hiện quyền lực Nhà nước trong phạm vi địa phương Điều này xác định rõ chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của HĐND Quyền lực của HĐND thể hiện bản chất quyền lực Nhà nước thuộc về nhân dân, với các đại biểu được bầu ra và trao quyền bởi chính nhân dân.

HĐND là tổ chức chính quyền gần gũi với nhân dân, nắm bắt rõ tâm tư, nguyện vọng và yêu cầu của người dân, đồng thời hiểu biết sâu sắc về đặc điểm của từng địa phương.

Nhân dân lao động không chỉ làm chủ ở từng địa phương mà còn trên toàn quốc, do đó HĐND phải chịu trách nhiệm trước nhân dân địa phương và chính quyền cấp trên HĐND cần chăm lo xây dựng địa phương về mọi mặt, đảm bảo phát triển kinh tế - văn hóa để nâng cao đời sống của nhân dân, đồng thời hoàn thành nhiệm vụ từ cấp trên giao phó.

Khác với Quốc hội - là cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân (Điều

Theo Hiến pháp 2013, HĐND là cơ quan đại diện cho nhân dân địa phương, được bầu, miễn nhiệm và bãi nhiệm bởi chính nhân dân địa phương thông qua các nguyên tắc phổ thông, bình đẳng, trực tiếp và bỏ phiếu kín.

Tính chất đại diện của HĐND được thể hiện qua thành phần và cơ cấu đại biểu, với đại diện cho các nhóm dân tộc, tôn giáo, nữ giới, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, lực lượng vũ trang và các cơ quan Nhà nước tại địa phương HĐND không chỉ đại diện cho một đảng phái hay nhóm nào mà cho toàn thể nhân dân, thể hiện khối đại đoàn kết Các quyết định của HĐND được thông qua bằng biểu quyết theo nguyên tắc đa số tuyệt đối hoặc tương đối, theo Điều 117 Hiến pháp 2013, yêu cầu quá nửa tổng số đại biểu tán thành Điều này khẳng định tính tập thể trong hoạt động của HĐND.

1.1.3 Chức năng của Hội đồng nhân dân cấp xã

Xuất phát từ những quy định của Hiến pháp 2013 và Luật Tổ chức HĐND và UBND 2003 thì HĐND có những chức năng chủ yếu sau:

Quyết định và thực hiện các biện pháp xây dựng địa phương toàn diện là cần thiết để phát triển kinh tế và văn hóa, nâng cao đời sống nhân dân, đồng thời hoàn thành nhiệm vụ cấp trên giao phó.

Hai là, bảo đảm thực hiện các quy định và quyết định của các cơ quan Nhà nước cấp trên và trung ương ở địa phương

Ba là, thực hiện quyền giám sát đối với HĐND và UBND cùng cấp, bao gồm việc theo dõi việc thực hiện các Nghị quyết của HĐND Đồng thời, giám sát sự tuân thủ pháp luật của các cơ quan Nhà nước, tổ chức kinh tế, tổ chức xã hội, đơn vị vũ trang và công dân tại địa phương.

Cơ cấu tổ chức và các hình thức hoạt động của Hội đồng nhân dân cấp xã 9 1 Cơ cấu tổ chức của Hội đồng nhân dân cấp xã

1.2.1 Cơ cấu tổ chức của Hội đồng nhân dân cấp xã

Cơ cấu tổ chức của HĐND cấp xã được quy định chi tiết trong Quyết định số 215/QĐ-TTg ngày 16/12/2011 của Thủ tướng Chính phủ, hướng dẫn về cơ cấu, thành phần và số lượng đại biểu HĐND các cấp trong nhiệm kỳ 2011.

Năm 2016, các địa phương và đơn vị hành chính cần căn cứ vào tình hình cụ thể để dự kiến và điều chỉnh cơ cấu, thành phần đại biểu Hội đồng Nhân dân (HĐND) các cấp, nhằm phù hợp với đặc thù của mỗi địa phương Việc này thực hiện theo định hướng cơ cấu đã được đề ra.

- Về cơ cấu đại biểu trẻ dưới 35 tuổi, phấn đấu đạt tỷ lệ chung, không dưới 15%;

- Về cơ cấu đại biểu là nữ, phấn đấu đạt tỷ lệ khoảng 30% trở lên;

- Về cơ cấu đại biểu là người ngoài Đảng, phấn đấu đạt tỷ lệ chung, không dưới 10% [4, tr5]

Theo Điều 5 và Điều 52 của Luật Tổ chức HĐND và UBND năm 2003, HĐND cấp xã chỉ tổ chức TTHĐND mà không có các Ban chuyên môn như HĐND cấp tỉnh và huyện TTHĐND cấp xã gồm 02 thành viên là Chủ tịch và Phó Chủ tịch, không có Ủy viên thường trực, trong đó Chủ tịch HĐND cấp xã hoạt động kiêm nhiệm, dẫn đến chỉ có 01 chức danh chuyên trách Các chức danh này được bầu ra bởi HĐND cấp xã tại kỳ họp đầu tiên của mỗi khóa, theo sự giới thiệu của Chủ tịch HĐND khóa trước.

Theo Dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015, sẽ thay thế Luật Tổ chức HĐND và UBND năm 2003, quy định về cơ cấu tổ chức của HĐND cấp xã Cụ thể, Khoản 2 Điều 47 Mục 1 Chương IV Dự thảo nêu rõ các quy định liên quan đến tổ chức và hoạt động của HĐND cấp xã.

Cơ cấu tổ chức của Hội đồng Nhân dân (HĐND) tại xã, thị trấn, và phường (nếu áp dụng phương án tổ chức HĐND ở tất cả các đơn vị hành chính) bao gồm: Thường trực HĐND và các Tổ đại biểu HĐND.

Khoản 1 Điều 1 Mục 7 Dự thảo Luật Tổ chức Chính quyền địa phương 2015 quy định rằng các Tổ đại biểu Hội đồng nhân dân sẽ được bầu tại một hoặc nhiều đơn vị bầu cử, tạo thành Tổ đại biểu HĐND Số lượng, danh sách thành viên, Tổ trưởng và Phó tổ trưởng của Tổ đại biểu HĐND sẽ được quyết định bởi Thường trực Hội đồng nhân dân cùng cấp.

Dự thảo Luật Tổ chức Chính quyền địa phương 2015 đã quy định chi tiết hơn về cơ cấu tổ chức của HĐND cấp xã so với Luật Tổ chức HĐND và UBND năm 2003, bao gồm việc bổ sung các Tổ đại biểu HĐND Quy định này nhằm điều chỉnh cơ cấu tổ chức HĐND cho phù hợp với những sửa đổi trong Hiến pháp 2013, đồng thời hoàn thiện các quy định pháp luật về tổ chức và hoạt động của HĐND cấp xã, đặc biệt khi HĐND cấp xã không có các Ban chuyên môn như ở cấp tỉnh và huyện.

1.2.2 Các hình thức hoạt động của Hội đồng nhân dân cấp xã

Theo quy định của Luật Hiến pháp 2013 và Luật Tổ chức HĐND và UBND năm 2003, hoạt động của HĐND cấp xã bao gồm những hình thức sau:

Kỳ họp của HĐND đóng vai trò quan trọng trong hoạt động của HĐND, ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của địa phương Nâng cao hiệu quả hoạt động của HĐND là một vấn đề được chú trọng, vì hiệu quả này phụ thuộc vào các kỳ họp HĐND, hoạt động của TTHĐND, UBND, các ban của HĐND và các đại biểu HĐND.

HĐND tổ chức họp thường lệ hai lần mỗi năm, bên cạnh đó có thể tổ chức các kỳ họp chuyên đề hoặc bất thường Tại các kỳ họp này, HĐND thực hiện thảo luận dân chủ và quyết định theo đa số về các công việc quan trọng của địa phương, đồng thời bầu ra TTHĐND và UBND cùng cấp.

HĐND thực hiện chức năng giám sát toàn diện các lĩnh vực đời sống xã hội tại địa phương thông qua việc chất vấn, thành lập đoàn kiểm tra và lắng nghe báo cáo tại các kỳ họp.

- Hoạt động của Thường trực Hội đồng nhân dân cấp xã

TTHĐND là cơ quan thường trực, hoạt động thường xuyên giữa 02 kỳ họp của HĐND, do HĐND bầu ra tại kỳ họp thứ nhất của mỗi khóa HĐND

HĐND cấp xã có quyền giám sát hoạt động của UBND và các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cùng cấp, cũng như giám sát các cơ quan Nhà nước, tổ chức kinh tế - xã hội, đơn vị vũ trang nhân dân và công dân trong việc thực hiện Hiến pháp, Luật, các văn bản của cơ quan Nhà nước cấp trên và các Nghị quyết của HĐND cùng cấp.

TTHĐND cấp xã xác định chương trình giám sát hàng quý và hàng năm dựa trên chương trình giám sát của HĐND, ý kiến từ các thành viên TTHĐND, đại biểu HĐND, UBMTTQ Việt Nam cùng cấp, cũng như ý kiến và kiến nghị của cử tri địa phương.

- Hoạt động của đại biểu Hội đồng nhân dân

Hoạt động của đại biểu HĐND đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng và thực hiện các chủ trương của HĐND Đại biểu không chỉ tham gia các kỳ họp mà còn thực hiện nhiệm vụ và quyền hạn của mình với tư cách là đại diện cho nhân dân địa phương.

Khái niệm, đặc điểm, nội dung hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân cấp xã

1.3.1 Khái niệm giám sát và hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân cấp xã

Luật Tổ chức HĐND và UBND không định nghĩa trực tiếp giám sát, nhưng có thể hiểu rằng giám sát là một chức năng pháp lý gắn liền với quyền hạn và trách nhiệm của HĐND.

Giám sát, theo Từ điển tiếng Việt, được định nghĩa là quá trình theo dõi và kiểm tra việc thực hiện đúng hoặc sai các quy định đã đề ra Điều này bao gồm việc theo dõi và xem xét xem liệu các quy định có được tuân thủ hay không.

+ Theo Luật Giám sát của Quốc hội, khái niệm giám sát đƣợc giải thích:

Giám sát là quá trình mà Quốc hội, UBTVQH, Hội đồng dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội và đại biểu Quốc hội thực hiện để theo dõi, đánh giá và xem xét hoạt động của các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc thực thi Hiến pháp, Luật và Nghị quyết của UBTVQH.

Giám sát là quá trình theo dõi, xem xét và kiểm tra một chủ thể về việc thực hiện các quy định đã đề ra Mục đích của giám sát là xác định xem các hành động có đúng với những yêu cầu đã được đặt ra hay không, từ đó đưa ra biện pháp điều chỉnh hoặc xử lý các sai sót Qua đó, giám sát đảm bảo rằng các quyết định được thực hiện một cách đầy đủ và hiệu quả.

Với quan niệm này thì giám sát có những đặc trƣng cơ bản sau:

Giám sát bao gồm hai giai đoạn quan trọng: giai đoạn theo dõi, xem xét và kiểm tra, và giai đoạn đánh giá, đưa ra kết luận Giai đoạn đầu tiên là nền tảng cho giai đoạn thứ hai Nếu giai đoạn theo dõi được thực hiện hiệu quả, thì việc đánh giá và kết luận sẽ chính xác, góp phần nâng cao hiệu quả của quá trình giám sát.

Giám sát phải được thực hiện dựa trên các quy định pháp luật, điều này rất quan trọng vì nếu thiếu các quy định này, chủ thể giám sát sẽ không có cơ sở để thực hiện quyền giám sát và đưa ra những nhận định về đối tượng bị giám sát.

Giám sát luôn liên quan đến một chủ thể cụ thể, tức là cần xác định ai có quyền thực hiện việc theo dõi, kiểm tra và đánh giá các hành vi đã thực hiện, nhằm đảm bảo tuân thủ các quy định và quyết định đã đề ra.

Thứ tư, giám sát luôn gắn với một đối tƣợng cụ thể, tức là phải trả lời đƣợc câu hỏi: giám sát ai? Giám sát việc gì?

Giám sát khác với kiểm tra ở chỗ giám sát là hành vi độc lập từ bên ngoài, trong khi kiểm tra là hoạt động thường xuyên từ bên trong tổ chức hành pháp Ngoài ra, giám sát cũng khác với thanh tra nhà nước và thanh tra chuyên ngành, vì thanh tra là công cụ của kiểm tra, tức là từ bên trong Hơn nữa, giám sát khác với kiểm sát; mặc dù cả hai đều là hành vi giám sát từ bên ngoài của cơ quan độc lập, nhưng kiểm sát lại gắn liền với thẩm quyền tố tụng và thực chất là công cụ thường xuyên của cơ quan dân cử.

Giám sát của HĐND, theo Điều 1 Luật Tổ chức HĐND và UBND năm 2003, là công cụ đặc thù thể hiện quyền lực nhà nước tại địa phương, nhằm đảm bảo việc thực thi quyền lực của các cơ quan nhà nước tuân thủ đúng chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước HĐND có trách nhiệm kiểm chứng tính đúng đắn của các Nghị quyết, kiểm tra hoạt động của các cơ quan chấp hành, và kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc để đề xuất giải pháp sửa đổi, bổ sung chính sách phù hợp với nguyện vọng của cử tri và thực tiễn phát triển địa phương.

Giám sát là quá trình theo dõi và kiểm tra một chủ thể để đánh giá việc thực hiện các quy định đã đề ra Mục đích của giám sát là điều chỉnh hoặc xử lý các hành vi sai trái nhằm đảm bảo các quyết định được thực hiện đúng, đầy đủ và kịp thời.

- Khái niệm hoạt động giám sát của HĐND cấp xã

Dựa trên khái niệm giám sát và các quy định của Hiến pháp 2013, Luật Tổ chức HĐND và UBND năm 2003 cùng các văn bản pháp luật liên quan, giám sát của HĐND cấp xã có thể được định nghĩa như sau:

Giám sát của HĐND cấp xã bao gồm các hoạt động nhằm theo dõi, đánh giá việc thực hiện Hiến pháp, Luật, Pháp lệnh và các văn bản của cơ quan Nhà nước cấp trên, cũng như Nghị quyết của HĐND cấp xã Qua đó, HĐND đưa ra kết luận và phương án xử lý để khắc phục tồn tại, phát huy tiềm năng, đồng thời xây dựng và phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh quốc phòng, cải thiện đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân địa phương.

1.3.2 Đặc điểm hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân cấp xã 1.3.2.1 Về chủ thể giám sát

Theo cơ cấu tổ chức bộ máy Nhà nước, HĐND cấp xã không có các Ban thuộc HĐND Do đó, hoạt động giám sát của HĐND cấp xã được thực hiện bởi ba chủ thể chính.

- Hoạt động giám sát của HĐND tại các kỳ họp, tức là tập thể đại biểu HĐND;

- Thường trực Hội đồng nhân dân;

- Đại biểu Hội đồng nhân dân

1.3.2.2 Về đối tượng chịu sự giám sát

Theo quy định của Luật Tổ chức HĐND và UBND năm 2003 thì đối tƣợng giám sát của HĐND bao gồm:

- TTHĐND, UBND, TAND, VKSND cùng cấp [Khoản 1, Điều 58]

Chủ tịch HĐND, Chủ tịch UBND, các thành viên UBND, thủ trưởng các cơ quan chuyên môn thuộc UBND, Viện trưởng VKSND, và Chánh án TAND cùng cấp được quy định tại Khoản 2, Điều 58.

- Các cơ quan Nhà nước, tổ chức kinh tế, tổ chức xã hội, đơn vị vũ trang nhân dân và công dân địa phương [Điều 1, Điều 41, Điều 42, Điều 55]

Theo cơ cấu tổ chức bộ máy Nhà nước, cấp xã không có Viện Kiểm sát Nhân dân (VKSND) và Tòa án Nhân dân (TAND), vì vậy cần căn cứ vào các quy định của Luật để hiểu rõ hơn về chức năng và nhiệm vụ của các cơ quan này trong hệ thống pháp luật.

Tổ chức HĐND và UBND năm 2003, thì đối tƣợng giám sát của HĐND cấp xã bao gồm:

- Chủ tịch HĐND, Chủ tịch UBND, các thành viên của UBND, thủ trưởng các cơ quan chuyên môn thuộc UBND

- Các cơ quan Nhà nước, tổ chức kinh tế, tổ chức xã hội, đơn vị vũ trang nhân dân và công dân địa phương

1.3.2.3 Về hình thức giám sát

Hiệu quả giám sát của Hội đồng nhân dân cấp xã

1.4.1 Khái niệm hiệu quả giám sát của Hội đồng nhân dân cấp xã Để đảm bảo hiệu quả giám sát thì hoạt động giám sát cần phải có chất lƣợng, hoạt động giám sát phải thiết thực, công bằng, nghiêm minh và đƣa ra những kiến nghị đúng đắn Để đảm bảo hiệu lực giám sát cần có sự tự giác chấp hành nghiêm chỉnh của các chủ thể bị giám sát đối với các kết luận, kiến nghị từ hoạt động giám sát

Khi nghiên cứu hoạt động giám sát của HĐND, cần xem xét mối quan hệ giữa hiệu lực giám sát và việc thực hiện chức năng theo quy định pháp luật Hiệu quả giám sát phụ thuộc vào việc các cơ quan, cá nhân thực hiện nghiêm túc các kiến nghị và kết luận từ hoạt động giám sát Để đảm bảo hiệu lực, hoạt động giám sát cần có chất lượng cao, với những kết luận và đề xuất chính xác Chất lượng giám sát là yếu tố then chốt đảm bảo hiệu lực, nhưng để đạt được điều này, các chủ thể bị giám sát cũng cần tự giác thực hiện nghiêm túc các yêu cầu.

Hiệu lực và hiệu quả giám sát có mối quan hệ chặt chẽ, để đạt được hiệu quả giám sát, HĐND cần thực hiện đúng chức năng giám sát theo quy định của pháp luật và đảm bảo các kiến nghị, đề xuất của mình được thực hiện nghiêm túc.

Hiệu quả giám sát của HĐND được định nghĩa là mức độ thực hiện các kiến nghị từ hoạt động giám sát, đảm bảo đạt được mục tiêu đề ra với chi phí hợp lý về thời gian, trí lực, vật lực và nguồn lao động.

1.4.2 Các yếu tố đảm bảo hiệu quả giám sát của Hội đồng nhân dân cấp xã

Thứ nhất, năng lực, khả năng và trách nhiệm thực hiện chức năng giám sát của đại biểu HĐND

HĐND được hình thành từ các đại biểu, những người đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo chất lượng và hiệu quả giám sát của cơ quan quyền lực nhà nước tại địa phương Do đó, việc nâng cao năng lực và số lượng đại biểu HĐND là điều cần thiết để tăng cường hiệu quả giám sát của HĐND.

Các đại biểu giám sát cần có tâm, đức và tài, không chỉ công nhận những điều đúng mà còn phải chỉ ra sai phạm và đề xuất giải pháp hiệu quả để loại bỏ tiêu cực, vi phạm pháp luật Để phát hiện sai trái từ các cơ quan chức năng, đại biểu cần có quan điểm vững vàng, trình độ cao, cái nhìn sáng suốt và phương pháp làm việc khoa học Họ cũng cần có bản lĩnh để nói thẳng, nói thật, không né tránh hay nể nang.

Thứ hai, các quy định của pháp luật về hoạt động giám sát của HĐND cấp xã

HĐND cấp xã sẽ không thể thực hiện giám sát nếu pháp luật không quy định quyền hạn cho HĐND Các quy định về giám sát là yếu tố quan trọng, tạo cơ sở pháp lý cho HĐND thực hiện chức năng này Nếu luật chỉ ghi nhận quyền giám sát mà không cụ thể hóa các quy định, thì điều này chỉ mang tính hình thức và không có hiệu quả thực tế.

Ngoài Hiến pháp 2013, chức năng giám sát của HĐND đã được cụ thể hóa trong Luật Tổ chức HĐND và UBND năm 2003 cùng các văn bản hướng dẫn thi hành, giúp hoạt động giám sát của HĐND cấp xã trở nên hiệu quả hơn Những quy định pháp luật này đã khái quát từ chung đến chi tiết, tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện giám sát trong thực tiễn.

Thứ ba, chương trình, kế hoạch, phương thức giám sát của HĐND

Để HĐND thực hiện hiệu quả chức năng và nhiệm vụ, việc xây dựng chương trình, kế hoạch và lựa chọn hình thức giám sát phù hợp là rất cần thiết HĐND xã cần ban hành nghị quyết tổ chức giám sát, trong đó mọi cuộc giám sát phải có kế hoạch và chương trình cụ thể Các thành viên trong đoàn giám sát cần nắm rõ mục đích, yêu cầu và phương pháp giám sát để đảm bảo tính hiệu quả của hoạt động này.

HĐND cần xây dựng chương trình giám sát hàng năm, kết hợp với giám sát hàng quý và hàng tháng của TTHĐND cùng với các đại biểu, đồng thời lập kế hoạch giám sát cụ thể Chương trình giám sát cần có trọng tâm, nội dung tập trung vào những vấn đề thiết thực, bức xúc và được đông đảo cử tri quan tâm.

Để thực hiện chức năng giám sát hiệu quả, HĐND cần có một bộ máy hoạt động mạnh mẽ và năng động Một tổ chức hợp lý và đồng bộ sẽ giúp HĐND hoạt động nhịp nhàng, từ đó nâng cao hiệu quả công việc.

Thứ năm, điều kiện vật chất, chi phí cho hoạt động giám sát của HĐND

Để nâng cao hiệu quả giám sát của HĐND, cần phải đầu tư chi phí và cải thiện điều kiện vật chất cho hoạt động giám sát Việc đánh giá hiệu quả giám sát của HĐND cần xem xét tính chất hai mặt của việc đầu tư chi phí cho hoạt động này.

Nhà nước cần tăng cường đầu tư cho hoạt động giám sát của HĐND, nhằm nâng cao hiệu quả giám sát Đặc biệt, ở những vùng sâu, vùng xa, việc giám sát chủ yếu diễn ra tại cơ sở, do đó cần có chế độ kinh phí bồi dưỡng cho cán bộ trực tiếp thực hiện giám sát, tạo điều kiện thuận lợi cho đoàn giám sát trong thời gian làm việc tại địa phương.

Khi đánh giá hiệu quả của bất kỳ hoạt động nào, đặc biệt là giám sát, cần xem xét mức đầu tư và chi phí hợp lý để đạt được tối ưu hóa.

HĐND, với vai trò là cơ quan đại diện cho ý chí và nguyện vọng của nhân dân địa phương, đóng vai trò quan trọng trong việc giám sát hoạt động của Nhà nước Theo lý thuyết và thực tiễn, Nhà nước pháp quyền thực hiện quyền lực dựa trên nền tảng pháp luật, đảm bảo quyền tự do và dân chủ của công dân Hiến pháp 2013 của Việt Nam khẳng định xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa là chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước Sự chuyển biến trong tổ chức và hoạt động của xã hội, bao gồm cả bộ máy Nhà nước, đòi hỏi HĐND phải thực sự là cơ quan do dân thực hiện quyền lực Nhà nước, có trách nhiệm trong việc đại diện cho nhân dân địa phương và giám sát các cơ quan chấp hành Để thực hiện tốt chức năng này, HĐND cần tổ chức và hoạt động một cách hiệu quả và phù hợp.

THỰC TIỄN HOẠT ĐỘNG GIÁM SÁT CỦA HỘI ĐỒNG NHÂN DÂN XÃ QUỲNH HỒNG, HUYỆN QUỲNH LƯU, TỈNH NGHỆ AN

Điều kiện tự nhiên và tình hình kinh tế - xã hội của xã Quỳnh Hồng

Xã Quỳnh Hồng, nằm sát Thị trấn Cầu Giát - trung tâm huyện Quỳnh Lưu, có vị trí thuận lợi trên quốc lộ 1A và 48B Xã giáp với Thị trấn Cầu Giát, xã Quỳnh Mỹ, xã Quỳnh Hậu và xã Quỳnh Diễn, với tổng diện tích đất tự nhiên là 496,05 ha Đất đai tại Quỳnh Hồng tương đối bằng phẳng và màu mỡ, tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp, bao gồm cây lúa nước, cây ăn quả, rau màu và nuôi cá nước ngọt.

Khí hậu xã Quỳnh Hồng mang đặc trưng nhiệt đới gió mùa với hai mùa rõ rệt mỗi năm, ảnh hưởng sâu sắc đến sản xuất và sinh hoạt của người dân Với khí hậu nóng, ẩm, mưa nhiều, nơi đây rất thích hợp cho nhiều loại cây trồng và vật nuôi, tạo điều kiện cho nền nông nghiệp đa dạng phát triển Mặc dù khí hậu có phần khắc nghiệt, nhưng nhìn chung vẫn phù hợp cho sự phát triển sản xuất tại địa phương.

Xã Quỳnh Hồng có 8.194 nhân khẩu và 1.721 hộ gia đình, được chia thành 09 xóm Dân cư nơi đây có trình độ dân trí cao nhờ gần đô thị, với truyền thống cách mạng phong phú và tinh thần cần cù, chịu khó Đội ngũ cán bộ tại xã năng động, nhiệt tình và có đủ năng lực lãnh đạo các lĩnh vực chính trị, kinh tế và xã hội, góp phần xây dựng Quỳnh Hồng trở thành một xã giàu mạnh.

Thực trạng hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân xã Quỳnh Hồng

Quỳnh Hồng đang trải qua sự phát triển toàn diện về kinh tế - xã hội nhờ sự quan tâm của Đảng và Nhà nước Cơ cấu kinh tế đang chuyển dịch đúng hướng, cùng với việc tăng cường văn hóa xã hội và cơ sở hạ tầng Nhờ đó, đời sống nhân dân đã được cải thiện đáng kể.

Với vị trí địa lý thuận lợi, tài nguyên thiên nhiên phong phú và sự phát triển kinh tế, xã Quỳnh Hồng có nhiều điều kiện để phát triển kinh tế, văn hóa và xã hội, từ đó nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân Tuy nhiên, những đặc điểm này cũng mang lại những thách thức, yêu cầu cán bộ, Đảng viên và nhân dân xã Quỳnh Hồng cần nâng cao tinh thần trách nhiệm để thúc đẩy sự phát triển toàn diện của địa phương.

2.2 Thực trạng hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân xã Quỳnh Hồng

2.2.1 Cơ cấu, chất lượng đại biểu Hội đồng nhân dân xã Quỳnh Hồng nhiệm kỳ 2011 - 2016

Hiện nay tổng số đại biểu HĐND xã Quỳnh Hồng khóa XVIII, nhiệm kỳ 2011 - 2016 bao gồm 27 đại biểu, trong đó:

Bảng 2.1 Danh sách đại biểu HĐND khóa XVIII, nhiệm kỳ 2011 - 2016

TT Tiêu chí Số lƣợng

3 Trình độ văn hóa Trung học cơ sở 3 11

Cán bộ công chức nhà nước 12 44,4

Cao đẳng, trung cấp 8 29,6 Đại học 8 29,6

Trung cấp 11 40,7 Đảng viên 20 74 Đảng ủy viên 13 48

8 Trình độ quản lý kinh tế

(Nguồn: Báo cáo kết quả bầu cử HĐND xã Quỳnh Hồng nhiệm kỳ 2011 - 2016)

Trong nhiệm kỳ 2011 - 2016, chất lượng đại biểu HĐND xã đã có những cải tiến tích cực, đảm bảo cơ cấu thành phần và nâng cao tiêu chuẩn đại biểu Các đại biểu đều có trình độ văn hóa và chuyên môn cao, cùng với phẩm chất, năng lực và kinh nghiệm tốt, nắm bắt tình hình xã hội hiệu quả Sự đoàn kết trong HĐND xã cũng được củng cố, góp phần hoàn thiện cơ cấu tổ chức của HĐND xã Quỳnh Hồng, đáp ứng yêu cầu đổi mới và phát triển của địa phương.

- Về thường trực HĐND xã

Cơ cấu của TTHĐND xã Quỳnh Hồng nhiệm kỳ 2011 - 2016 bao gồm

02 đại biểu: Bí thƣ Đảng uỷ kiêm Chủ tịch và Phó chủ tịch chuyên trách Cả

Hai đại biểu có trình độ chuyên môn và lý luận chính trị cao, đều tốt nghiệp Đại học và có trình độ chính trị Trung cấp Với nhiều nhiệm kỳ hoạt động liên tiếp, họ đã tích lũy kinh nghiệm, đặc biệt trong công tác giám sát của HĐND Nhờ đó, các đại biểu có khả năng đưa ra phương hướng và kế hoạch hoạt động hiệu quả, góp phần nâng cao chất lượng hoạt động của HĐND xã Quỳnh Hồng, thúc đẩy sự phát triển địa phương và đáp ứng nguyện vọng của cử tri.

TTHĐND xã Quỳnh Hồng chủ trì các kỳ họp, phối hợp chặt chẽ với UBND và UBMTTQ xã để đảm bảo mọi điều kiện cần thiết cho sự thành công của các kỳ họp.

Trong nhiệm kỳ qua, Tổ HĐND xã đã thực hiện giám sát hiệu quả các Nghị quyết của HĐND xã, duy trì mối liên hệ chặt chẽ với đại biểu HĐND Tổ cũng đã tổng hợp ý kiến chất vấn tại các kỳ họp, tiếp dân và đôn đốc UBND xã giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân, đồng thời giám sát việc thực thi pháp luật trên địa bàn xã.

Chủ tịch HĐND xã Quỳnh Hồng kiêm nhiệm chức danh Bí thư Đảng ủy, dẫn đến việc đại biểu không thể dành nhiều thời gian cho hoạt động của cơ quan dân cử Hơn nữa, việc Chủ tịch HĐND cũng giữ vai trò lãnh đạo trong hệ thống quản lý Nhà nước địa phương có thể gây ra tình trạng "vừa đá bóng vừa thổi còi", làm giảm tính khách quan trong hoạt động giám sát, thẩm tra và chất vấn Điều này sẽ ảnh hưởng đến chất lượng hoạt động của HĐND xã.

HĐND xã Quỳnh Hồng đã phân chia 09 thôn, xóm thành các Tổ để nhân dân triển khai hiệu quả các nhiệm vụ được giao Qua đó, HĐND có thể cập nhật thông tin và tình hình đời sống của nhân dân tại từng địa bàn một cách nhanh chóng, phục vụ cho công tác giám sát Việc thành lập các Tổ cũng nhằm phối hợp công tác giữa hai kỳ họp của HĐND xã, với TTHĐND giữ vai trò kết nối hoạt động của các Tổ đại biểu HĐND.

Theo đó 09 thôn, xóm của xã đƣợc tổ chức thành 05 Tổ, bao gồm:

- Tổ 1: khu dân cƣ thôn 1,2

- Tổ 2: khu dân cƣ thôn 3,4

- Tổ 3: khu dân cƣ thôn 5,6

- Tổ 4: khu dân cƣ thôn 7,8

- Tổ 5: khu dân cƣ thôn 9 [16, tr3]

Các Tổ đã hoàn thành tốt chức năng và nhiệm vụ, tham gia đầy đủ vào các hoạt động sinh hoạt và tiếp xúc cử tri trước và sau kỳ họp Họ đã kịp thời phản ánh tâm tư, nguyện vọng của cử tri và giải thích rõ ràng cho cử tri Đồng thời, các Tổ cũng tích cực vận động cử tri thực hiện tốt Nghị quyết của HĐND xã.

2.2.2 Những kết quả đạt được trong hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân xã Quỳnh Hồng

Hoạt động giám sát của HĐND xã Quỳnh Hồng diễn ra thường xuyên, tuân thủ các quy định của pháp luật Theo Luật Tổ chức HĐND và UBND năm 2003, giám sát cấp xã bao gồm nhiều hình thức như giám sát tại kỳ họp, giám sát của TTHĐND và giám sát của đại biểu HĐND Trong những năm qua, hoạt động giám sát đã có những chuyển biến tích cực, gần gũi với thực tiễn đời sống người dân, phản ánh kịp thời những bức xúc và vấn đề của cộng đồng HĐND xã đã tổ chức giám sát trên tất cả các lĩnh vực kinh tế - xã hội, góp phần vào sự phát triển chung của xã và đạt được nhiều thành tựu đáng kể.

2.2.2.1 Hoạt động giám sát của tập thể Hội đồng nhân dân tại các kỳ họp

HĐND hoạt động chủ yếu qua các kỳ họp, nơi giám sát được thực hiện đầy đủ với sự tham gia của tất cả đại biểu, tạo môi trường phát huy tính dân chủ tập thể Trong những năm qua, hoạt động giám sát của HĐND đã có những chuyển biến tích cực, khẳng định vai trò là cơ quan quyền lực Nhà nước tại địa phương, đại diện cho ý chí và quyền làm chủ của nhân dân HĐND thể hiện chức năng quyết định qua các Nghị quyết và giám sát việc thực thi pháp luật, Nghị quyết HĐND xã cùng các cơ quan Nhà nước cấp trên.

Tại các kỳ họp HĐND, chức năng giám sát đƣợc thực hiện thông qua các hoạt động nhƣ:

- Xem xét báo cáo của các cơ quan nhà nước

Theo Khoản 1 Điều 58 của Luật Tổ chức HĐND và UBND năm 2003, HĐND xã thực hiện giám sát thông qua việc xem xét báo cáo công tác của TTHĐND xã và UBND cùng cấp cũng như các tổ chức liên quan.

HĐND xã không chỉ dựa vào các thông tin trong báo cáo mà còn xem xét nhiều nguồn tin khác để có cơ sở đánh giá các loại báo cáo Các nguồn tin này bao gồm thông tin từ giám sát cơ sở, tiếp xúc cử tri, khiếu nại của công dân và phản ánh từ dư luận xã hội.

Từ kỳ họp nhiệm kỳ 2004 - 2011 đến kỳ họp thứ 12, khóa XVIII, nhiệm kỳ 2011 - 2016 của HĐND xã Quỳnh Hồng, cách xem xét báo cáo đã có nhiều đổi mới Sự tham gia của các đại biểu HĐND trong thảo luận và đóng góp ý kiến ngày càng tăng, dẫn đến hiệu quả cao hơn trong việc xem xét báo cáo, góp phần cải thiện tính chính xác và nghiêm túc của quá trình này.

Hoạt động xem xét báo cáo của HĐND xã Quỳnh Hồng đã mang lại hiệu quả thiết thực, nâng cao ý thức và trách nhiệm cho các cá nhân liên quan trong việc lập báo cáo.

GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ GIÁM SÁT CỦA HỘI ĐỒNG NHÂN DÂN XÃ QUỲNH HỒNG, HUYỆN QUỲNH LƯU, TỈNH NGHỆ AN

Ngày đăng: 25/08/2021, 15:42

Nguồn tham khảo

Tài liệu tham khảo Loại Chi tiết
1. Quốc hội (2013), Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2013, Nxb Lao động, Hà Nội Sách, tạp chí
Tiêu đề: Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2013
Tác giả: Quốc hội
Nhà XB: Nxb Lao động
Năm: 2013
2. Quốc hội (2003), Luật Tổ chức Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân năm 2003, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội Sách, tạp chí
Tiêu đề: Luật Tổ chức Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân năm 2003
Tác giả: Quốc hội
Nhà XB: Nxb Chính trị Quốc gia
Năm: 2003
3. Quốc hội (2003), Luật Hội đồng giám sát của Quốc Hội, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội Sách, tạp chí
Tiêu đề: Luật Hội đồng giám sát của Quốc Hội
Tác giả: Quốc hội
Nhà XB: Nxb Chính trị Quốc gia
Năm: 2003
5. Đại học luật Hà Nội (2014) Giáo trình Luật Hiến pháp, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội Sách, tạp chí
Tiêu đề: Giáo trình Luật Hiến pháp
Nhà XB: Nxb Công an nhân dân
7. Nguyễn Kỳ, Đổi mới phương thức hoạt động của Hội đồng nhân dân đáp ứng sự mong đợi của nhân dân, Tạp chí quản lý Nhà nước số 02/2005 Sách, tạp chí
Tiêu đề: Đổi mới phương thức hoạt động của Hội đồng nhân dân đáp ứng sự mong đợi của nhân dân
8. Vũ Đức Đàn, Vấn đề bồi dưỡng nâng cao chất lượng, hoạt động của đại biểu HĐND, Tạp chí quản lý Nhà nước số 02/2005 Sách, tạp chí
Tiêu đề: Vấn đề bồi dưỡng nâng cao chất lượng, hoạt động của đại biểu HĐND
9. Từ điển Tiếng Việt (2005), Nxb Trẻ Thành phố Hồ Chí Minh Sách, tạp chí
Tiêu đề: Từ điển Tiếng Việt
Tác giả: Từ điển Tiếng Việt
Nhà XB: Nxb Trẻ Thành phố Hồ Chí Minh
Năm: 2005
10. Đặng Thị Thúy (2012), Nâng cao hiệu quả giám sát của HĐND tỉnh Nghệ An trong giai đoạn hiện nay, Luận văn tốt nghiệp, Đại học Vinh, Nghệ An Sách, tạp chí
Tiêu đề: Nâng cao hiệu quả giám sát của HĐND tỉnh Nghệ An trong giai đoạn hiện nay
Tác giả: Đặng Thị Thúy
Nhà XB: Đại học Vinh
Năm: 2012
13. Hồ Thị Hƣng (2010), Xác định hiệu quả giám sát của Hội đồng nhân dân, Trường Chính trị Nghệ An Sách, tạp chí
Tiêu đề: Xác định hiệu quả giám sát của Hội đồng nhân dân
Tác giả: Hồ Thị Hƣng
Nhà XB: Trường Chính trị Nghệ An
Năm: 2010
14. Hồ Chí Minh (2000), Toàn tập, Tập 1, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội Sách, tạp chí
Tiêu đề: Toàn tập
Tác giả: Hồ Chí Minh
Nhà XB: Nxb Chính trị Quốc gia
Năm: 2000
15. Nguyễn Công Thắng (2011), Lý luận về Nhà nước pháp quyền và vấn đề xây dựng Nhà nước pháp quyền ở Việt Nam hiện nay, Nxb Nghệ An, Nghệ An Sách, tạp chí
Tiêu đề: Lý luận về Nhà nước pháp quyền và vấn đề xây dựng Nhà nước pháp quyền ở Việt Nam hiện nay
Tác giả: Nguyễn Công Thắng
Nhà XB: Nxb Nghệ An
Năm: 2011
16. Hội đồng nhân dân xã Quỳnh Hồng (2011), Báo cáo kết quả bầu cử Hội đồng nhân dân xã Quỳnh Hồng nhiệm kỳ 2011 - 2016 Sách, tạp chí
Tiêu đề: Báo cáo kết quả bầu cử Hội đồng nhân dân xã Quỳnh Hồng nhiệm kỳ 2011 - 2016
Tác giả: Hội đồng nhân dân xã Quỳnh Hồng
Năm: 2011
17. Hội đồng nhân dân xã Quỳnh Hồng (2014), Báo cáo tóm tắt tình hình kinh tế - xã hội năm 2014 và kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2015 Sách, tạp chí
Tiêu đề: Báo cáo tóm tắt tình hình kinh tế - xã hội năm 2014 và kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2015
Tác giả: Hội đồng nhân dân xã Quỳnh Hồng
Năm: 2014
4. Chính phủ (2011), Quyết định số 215/QĐ - TTg ngày 16/02/2011 của Thủ tướng Chính phủ hướng dẫn về cơ cấu, thành phần và số lượng đại biểu HĐND các cấp Khác
11.Trần Hữu Đức (2006), Nâng cao chất lƣợng giám sát của Hội đồng nhân dân, Bản tin Hội đồng nhân dân và Đoàn đại biểu Quốc hội Nghệ An, tháng 01 năm 2006 Khác
18. Hội đồng nhân dân xã Quỳnh Hồng (2011), Báo cáo kết quả công tác rà soát, hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật của Hội đồng nhân dân xã ban hành từ ngày 01/10/2011 đến ngày 1/12/2013 Khác
19. Hội đồng nhân dân xã Quỳnh Hồng (2014), Báo cáo hoạt động của Hội đồng nhân dân xã năm 2014 và nhiệm vụ năm 2015 Khác

TỪ KHÓA LIÊN QUAN

TÀI LIỆU CÙNG NGƯỜI DÙNG

TÀI LIỆU LIÊN QUAN

w