Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu
Bình Định, tỉnh duyên hải Nam Trung Bộ, sở hữu hệ thống giao thông thuận lợi cho ngành chế biến gỗ, bao gồm quốc lộ 1A, đường sắt Bắc – Nam, Cảng hàng không Phù Cát và quốc lộ 19 kết nối với Tây Nguyên, Nam Lào và Đông Bắc Campuchia Đặc biệt, cảng biển quốc tế Quy Nhơn là một trong ba cảng lớn nhất Việt Nam, đóng vai trò quan trọng trong việc nhập khẩu nguyên liệu và xuất khẩu đồ gỗ cho khu vực miền Trung - Tây Nguyên Với diện tích rừng nguyên liệu gỗ lên đến hơn 400.000 héc ta, Bình Định cung cấp một phần gỗ cho sản xuất hàng xuất khẩu, giảm thiểu nhập khẩu Đội ngũ lao động truyền thống có tay nghề cao và được đào tạo chuyên nghiệp, cùng với sự chú trọng của lãnh đạo tỉnh trong việc đào tạo nghề chế biến gỗ, đảm bảo nguồn nhân lực chất lượng cho các nhà máy chế biến gỗ trên toàn tỉnh.
Bình Định là tỉnh có ngành chế biến gỗ lâu đời và phát triển, hiện đang là một trong ba trung tâm chế biến đồ gỗ xuất khẩu lớn nhất cả nước Giá trị kim ngạch xuất khẩu bình quân hàng năm đạt 250 tỷ USD, chiếm hơn 60% tổng kim ngạch xuất khẩu của tỉnh Đặc biệt, Bình Định dẫn đầu cả nước về xuất khẩu đồ gỗ ngoài trời.
Các nhà máy chế biến gỗ tập trung chủ yếu tại các khu công nghiệp lớn như Phú Tài, Long Mỹ, Nhơn Hòa và Gò Đá Trắng, giúp khách hàng dễ dàng trong việc đặt hàng và quản lý đơn hàng.
Công ty TNHH Tân Phước, chuyên chế biến đồ gỗ xuất khẩu và mua bán lâm sản, đã trải qua quá trình phát triển mạnh mẽ từ khi thành lập Tuy nhiên, trong những năm gần đây, công ty gặp nhiều khó khăn do suy thoái kinh tế, ảnh hưởng đến ngành khai thác và chế biến gỗ tại Bình Định Để tồn tại và phát triển trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt và hội nhập quốc tế, công ty cần nghiên cứu thị trường mới và áp dụng các biện pháp quản lý sản xuất hiệu quả nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh Chỉ có hoạt động kinh doanh hiệu quả mới giúp công ty đứng vững, cạnh tranh tốt hơn, và cải thiện thu nhập cho người lao động, đồng thời đóng góp cho ngân sách nhà nước Vì lý do này, tác giả đã chọn đề tài “Hoàn thiện phân tích hiệu quả kinh doanh tại công ty TNHH Tân Phước” cho luận văn Thạc sĩ của mình.
Tổng quan các công trình nghiên cứu có liên quan đến đề tài nghiên cứu
Trong các nghiên cứu trước đây, hiệu quả kinh tế và xã hội thường được nhấn mạnh Cụ thể, V.I LêNin trong tác phẩm “Điện khí hóa toàn quốc” (1995, tr34) khẳng định rằng “đạt được kết quả cao nhất với chi phí thấp nhất là mục đích của mọi hoạt động kinh tế”.
Theo P.A Samuelson và W Dnorlhau (1997) trong cuốn "Kinh tế học", hiệu quả được định nghĩa là việc sử dụng tối ưu các nguồn lực của nền kinh tế để đáp ứng nhu cầu của con người Quan điểm này được phát triển trong bối cảnh nền kinh tế thị trường còn chưa hoàn thiện, chủ yếu dựa vào kinh tế nhà nước, và tập trung vào việc đánh giá hiệu quả kinh tế - xã hội khi sử dụng nguồn lực xã hội Tuy nhiên, một hạn chế lớn của các nghiên cứu này là chưa xem xét hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp, mặc dù doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế.
Tại Việt Nam hiện nay, có khá nhiều các nghiên cứu về phân tích HQKD trong các DN nói chung và các DN đặc thù nói riêng Cụ thể:
Nhiều nghiên cứu về Hệ thống Quản lý Kế toán và Kiểm toán (HQKD) đã được công bố trong các giáo trình và tài liệu giảng dạy chuyên ngành Điển hình là cuốn "Giáo trình phân tích kinh doanh" của Nguyễn Văn Công (2009) và "Giáo trình phân tích báo cáo tài chính" của Nguyễn Năng Phúc (2011), cả hai đều do Nhà xuất bản Đại học Kinh tế Quốc dân phát hành tại Hà Nội.
Nhiều nghiên cứu về phân tích hoạt động kinh doanh, như của Trương Bá Thanh và Trần Đình Khôi Nguyên (2001) cùng Phạm Văn Dược và cộng sự (2004), chủ yếu tập trung vào các chỉ tiêu tài chính tổng quát như sức sinh lợi của doanh thu, tài sản và vốn chủ sở hữu Tuy nhiên, những nghiên cứu này có hạn chế khi chỉ xem xét hiệu quả kinh doanh từ góc độ tài chính mà chưa khai thác khía cạnh xã hội, dẫn đến việc phân tích chưa được toàn diện và đầy đủ.
Nhiều nhà khoa học và nghiên cứu sinh đang chọn nghiên cứu về phân tích hiệu quả kinh doanh (HQKD) trong các doanh nghiệp, bao gồm cả những doanh nghiệp đặc thù thuộc các lĩnh vực kinh doanh khác nhau Các đề tài nghiên cứu khoa học và luận án tiến sĩ này đóng góp quan trọng vào việc hiểu rõ hơn về HQKD trong bối cảnh đa dạng của các ngành nghề.
Theo Nguyễn Ngọc Quang (2008) và Huỳnh Đức Lộng (1999), các chỉ tiêu phân tích hiệu quả kinh doanh (HQKD) cần được đánh giá dựa trên ba khía cạnh chính: hiệu suất, hiệu năng và sức sinh lợi của các yếu tố sản xuất Tuy nhiên, các nghiên cứu hiện tại vẫn còn hạn chế khi chỉ đề xuất các chỉ tiêu phân tích HQKD chung cho các doanh nghiệp mà chưa xem xét đến tính đặc thù của từng ngành nghề kinh doanh, cũng như chưa đánh giá HQKD qua các chỉ tiêu phi tài chính.
Ngoài ra, Nguyễn Thị Mai Hương (2008) đã nghiên cứu về phân tích hiệu quả kinh doanh trong các doanh nghiệp khai thác khoáng sản, trong khi Trần Thị Thu Phong (2012) cũng có những đóng góp quan trọng trong lĩnh vực này.
Bài viết "Hoàn thiện phân tích HQKD trong các công ty cổ phần niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam" của tác giả Đỗ Huyền Trang (2012) tập trung vào việc nâng cao hiệu quả phân tích hoạt động kinh doanh trong các doanh nghiệp chế biến gỗ xuất khẩu tại khu vực Nam Nghiên cứu này nhằm cung cấp những phương pháp và công cụ phân tích hữu ích, góp phần cải thiện khả năng cạnh tranh và phát triển bền vững cho các doanh nghiệp trong ngành.
Việc phân tích hiệu quả kinh doanh (HQKD) trong các doanh nghiệp đặc thù cần dựa trên sự so sánh giữa kết quả đầu ra và chi phí hoặc yếu tố đầu vào, đồng thời phải xem xét tính chất riêng của ngành nghề ảnh hưởng đến HQKD và phản ánh khả năng sử dụng nguồn lực của doanh nghiệp Các nghiên cứu đã đề xuất hệ thống chỉ tiêu phân tích HQKD phù hợp với đặc thù ngành, nhằm nâng cao độ chính xác và toàn diện trong đánh giá kết quả kinh doanh Tuy nhiên, các tác giả chủ yếu tập trung vào các nhóm chỉ tiêu phân tích HQKD.
Bài viết chỉ tập trung vào 5 phương diện tài chính mà chưa đề cập đến các chỉ tiêu phi tài chính Hơn nữa, các tác giả chỉ đánh giá hiệu quả kinh doanh (HQKD) từ góc độ kinh tế mà không xem xét khía cạnh xã hội Trong các luận văn thạc sĩ của tác giả Trần Thị Ba, điều này càng rõ nét hơn.
(2015) với đề tài “Phân tích hiệu quả hoạt động tại công ty Cổ phần may
Nhiều tác giả như Đỗ Nguyễn Hoàng Duyên (2013) và Nguyễn Thọ Quang (2015) đã thực hiện các nghiên cứu về hiệu quả hoạt động kinh doanh (HQKD) của các công ty như Công ty cổ phần khoáng sản Bình Định và Công ty Cổ phần Du lịch Hoàng Anh Đất Xanh Quy Nhơn Các nghiên cứu này không chỉ phân tích thực trạng HQKD mà còn đưa ra dự báo và khuyến nghị về việc sử dụng nguồn tài chính hiệu quả trong tương lai Tuy nhiên, các luận văn này chưa đi sâu vào việc đánh giá công tác phân tích HQKD mà chủ yếu tập trung vào việc hoàn thiện phân tích và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động của các công ty.
Chưa có nghiên cứu nào về phân tích hiệu quả kinh doanh (HQKD) tại Công ty TNHH Tân Phước trong ngành chế biến gỗ, vì vậy tôi thực hiện luận văn thạc sĩ với đề tài “Hoàn thiện phân tích hiệu quả kinh doanh tại Công ty TNHH Tân Phước” Mục tiêu của nghiên cứu là đánh giá thực trạng phân tích HQKD tại công ty, chỉ ra những ưu điểm và hạn chế trong công tác này, từ đó đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện phân tích HQKD tại Công ty TNHH Tân Phước.
Mục tiêu nghiên cứu
Mục tiêu chính của bài viết là đánh giá thực trạng phân tích hiệu quả kinh doanh (HQKD) và đề xuất các giải pháp nhằm cải thiện HQKD tại Công ty TNHH Tân Phước.
Từ mục tiêu cơ bản đó, các mục tiêu nghiên cứu cụ thể được xác định là:
- Hệ thống hóa cơ sở lý luận về HQKD và phân tích HQKD trong các doanh nghiệp;
- Khảo sát và đánh giá thực trạng về phân tích HQKD tại Công ty TNHH Tân Phước;
- Đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện phân tích HQKD tại Công ty TNHH Tân Phước.
Câu hỏi nghiên cứu
Luận văn này tập trung vào việc xác định các giải pháp phù hợp nhằm hoàn thiện phân tích hiệu quả kinh doanh (HQKD) tại Công ty TNHH Tân Phước, dựa trên mục tiêu, đối tượng và phạm vi nghiên cứu đã đề ra.
Trên cơ sở đó, luận văn hướng tới việc giải quyết các câu hỏi nghiên cứu cụ thể trong quá trình nghiên cứu như sau:
+ HQKD và nội dung phân tích HQKD trong các DN được hiểu và phân tích như thế nào?
+ Đặc điểm tổ chức quản lý và ngành nghề kinh doanh có ảnh hưởng như thế nào đến HQKD tại công ty TNHH Tân Phước?
+ Thực trạng về phân tích HQKD tại Công ty TNHH Tân Phước như thế nào?
+ Những giải pháp và kiến nghị thích hợp nào để nâng cao HQKD tại Công ty TNHH Tân Phước?
5 Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: Đối tượng nghiên cứu của luận văn là phân tích HQKD tại Công ty TNHH Tân Phước
Luận văn nghiên cứu cơ sở lý luận và nội dung phân tích hiệu quả kinh doanh (HQKD) trong các doanh nghiệp, bao gồm các chỉ tiêu phân tích và phương pháp tổ chức thực hiện Bên cạnh đó, nghiên cứu còn khảo sát, phân tích và đánh giá thực trạng HQKD, đồng thời đề xuất giải pháp hoàn thiện phân tích HQKD tại Công ty TNHH Tân Phước.
+ Về không gian: Luận văn tập trung phân tích HQKD tại Công ty TNHH Tân Phước
+ Về thời gian: Luận văn tập trung phân tích HQKD tại Công ty TNHH Tân Phước trong giai đoạn từ năm 2014 đến năm 2016
Thiết kế nghiên cứu chịu ảnh hưởng lớn bởi mục đích và câu hỏi nghiên cứu Đối với đề tài luận văn “Hoàn thiện phân tích HQKD tại Công ty TNHH Tân Phước”, tác giả lựa chọn phương pháp nghiên cứu phân tích định tính Phương pháp này bao gồm khảo sát thực trạng về HQKD tại Công ty TNHH Tân Phước và phỏng vấn các cán bộ quản lý liên quan, nhằm đánh giá toàn diện về HQKD tại đơn vị và đề xuất các giải pháp hoàn thiện.
Quy trình nghiên cứu của tác giả được tiến hành thông qua sơ đồ sau:
Sơ đồ 1.1: Quy trình nghiên cứu
(Nguồn: Tác giả tổng hợp trên cơ sở kết quả nghiên cứu)
Để thực hiện nghiên cứu, tác giả đã xác định rõ nguồn dữ liệu, phương pháp thu thập, cũng như phạm vi và cách thức xử lý dữ liệu.
- Nguồn thu thập dữ liệu: Tác giả tiến hành thu thập từ hai nguồn chính là nguồn dữ liệu thứ cấp và nguồn dữ liệu sơ cấp
Phương pháp thu thập dữ liệu trong nghiên cứu này bao gồm nguồn dữ liệu thứ cấp và sơ cấp Nguồn dữ liệu thứ cấp được thu thập từ các báo cáo tài chính của Công ty TNHH Tân Phước, bao gồm bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, thuyết minh báo cáo tài chính và các báo cáo quản trị, cùng với các dữ liệu liên quan đến hiệu quả kinh doanh của công ty Bên cạnh đó, tác giả còn khai thác thông tin từ bên ngoài, như xu hướng phát triển ngành chế biến gỗ và các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh, thông qua Internet, sách và báo chí Nguồn dữ liệu sơ cấp cũng được tác giả thu thập để bổ sung cho quá trình phân tích.
Cơ sở lý luận về phân tích HQKD
Thu thập nguồn dữ liệu phân tích
Nguồn dữ liệu sơ cấp Nguồn dữ liệu thứ cấp
Thực trạng phân tích HQKD tại Công ty TNHH Tân Phước
Kết luận và đề xuất các giải pháp hoàn thiện
Để thu thập thông tin chính xác về hoạt động kinh doanh, chúng tôi đã thực hiện phỏng vấn trực tiếp các cán bộ quản lý liên quan, bao gồm Ban giám đốc, các trưởng phòng và kế toán trưởng Chi tiết về quy trình phỏng vấn có thể xem trong phụ lục.
Bảng câu hỏi phỏng vấn được thiết kế để tập trung vào các vấn đề liên quan đến hiệu quả kinh doanh (HQKD) tại công ty TNHH Tân Phước Câu hỏi sẽ khai thác các khía cạnh như nội dung phân tích, phương pháp phân tích, tổ chức phân tích và các yếu tố ảnh hưởng đến HQKD Chi tiết về bảng câu hỏi có thể xem trong phụ lục 2.
- Phạm vi thu thập dữ liệu: Các vấn đề liên quan đến HQKD tại Công ty TNHH Tân Phước trong khoảng thời gian từ năm 2014 đến năm 2016
Để xử lý dữ liệu thu thập, tác giả đã tiến hành khảo sát và đánh giá thực trạng phân tích hiệu quả kinh doanh (HQKD) tại Công ty TNHH Tân Phước thông qua nguồn dữ liệu thứ cấp Đối với nguồn dữ liệu sơ cấp, tác giả ghi chép và ghi âm nội dung phỏng vấn nhằm kiểm chứng nhận định về HQKD Những câu hỏi phỏng vấn sâu về cách hoàn thiện phân tích HQKD đã thu thập nhiều ý kiến khác nhau, từ đó tác giả tiến hành so sánh và lọc dữ liệu trùng lặp để lựa chọn thông tin phù hợp, làm cơ sở cho các đề xuất giải pháp hoàn thiện.
7 Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài nghiên cứu
- Về mặt lý luận: Luận văn đã hệ thống hóa cơ sở lý luận về HQKD và phân tích HQKD trong các DN
Kết quả nghiên cứu và đánh giá thực trạng hoạt động kinh doanh tại Công ty TNHH Tân Phước, cùng với các giải pháp hoàn thiện được đề xuất, sẽ cung cấp cơ sở thực tiễn quan trọng cho Ban giám đốc và các bên liên quan Điều này giúp họ có cái nhìn toàn diện về hoạt động kinh doanh của công ty trong thời gian qua, từ đó đưa ra những quyết định đúng đắn và hiệu quả kinh tế cao.
8 Kết cấu của đề tài nghiên cứu
Ngoài phần mở đầu, kết luận, mục lục, danh mục viết tắt, bảng biểu, sơ đồ, danh mục tài liệu tham khảo, luận văn được kết cấu thành 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về phân tích hiệu quả kinh doanh trong các doanh nghiệp
Chương 2: Thực trạng phân tích hiệu quả kinh doanh tại Công ty
Chương 3: Các giải pháp hoàn thiện phân tích hiệu quả kinh doanh tại
Công ty TNHH Tân Phước
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ KINH
DOANH TRONG CÁC DOANH NGHIỆP
1.1 HIỆU QUẢ KINH DOANH VÀ CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HIỆU QUẢ KINH DOANH
Hiệu quả là kết quả của hoạt động, phản ánh trình độ sử dụng các yếu tố cần thiết để đạt được mục đích Đây là một khái niệm rộng, bao gồm nhiều lĩnh vực như kinh tế, xã hội, y tế, giáo dục và quốc phòng Hiệu quả không chỉ giới hạn ở khía cạnh kinh tế mà còn mở rộng đến hiệu quả xã hội Tùy thuộc vào góc độ đánh giá, hiệu quả có thể được phân loại thành hiệu quả tổng thể, hiệu quả của từng bộ phận, hiệu quả ngắn hạn và dài hạn, hiệu quả trực tiếp và gián tiếp, cũng như hiệu quả tuyệt đối và tương đối Do đó, khi đánh giá hoạt động, đặc biệt là trong kinh doanh, cần xem xét mối quan hệ giữa kết quả đạt được và chi phí đã bỏ ra để thực hiện hoạt động đó.
Mục tiêu lâu dài của các doanh nghiệp hiện nay là tối đa hóa lợi nhuận thông qua việc sử dụng hiệu quả các nguồn lực xã hội Việc tiết kiệm trong sử dụng nguồn lực sẽ giúp doanh nghiệp gia tăng lợi nhuận Hiệu quả kinh doanh (HQKD) phản ánh sự tiết kiệm này và là điều kiện tiên quyết để đạt được mục tiêu phát triển bền vững HQKD cao cho thấy doanh nghiệp đã tối ưu hóa việc sử dụng nguồn lực sản xuất, từ đó nâng cao sức cạnh tranh và khả năng tồn tại Các doanh nghiệp có thể áp dụng nhiều phương pháp khác nhau để cải thiện HQKD, vì đây không chỉ là thước đo chất lượng quản lý mà còn là yếu tố sống còn HQKD còn phản ánh trình độ tận dụng nguồn lực trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh Tuy nhiên, cần xem xét kết quả đạt được và chi phí liên quan để đánh giá chất lượng hoạt động Do đó, khi đánh giá hoạt động kinh doanh, cần chú trọng cả vào kết quả và chất lượng của các hoạt động tạo ra kết quả đó.
Doanh nghiệp ngày càng có cơ hội phát triển kinh tế, đầu tư vào máy móc và nâng cao đời sống người lao động, đồng thời thực hiện nghĩa vụ với Ngân sách Nhà nước Quan điểm về hiệu quả kinh doanh của các nhà nghiên cứu có sự khác biệt tùy thuộc vào lĩnh vực và góc độ nghiên cứu.
Nhà kinh tế học Adam Smith cho rằng hiệu quả kinh tế được đo lường qua doanh thu tiêu thụ hàng hóa Quan điểm này đồng nhất hiệu quả với kết quả sản xuất kinh doanh, nhưng chỉ đúng trong một số trường hợp nhất định.
Sự tăng trưởng trong kinh doanh chỉ thực sự hiệu quả khi tốc độ tăng của sản xuất vượt qua tốc độ tăng của chi phí đầu vào Tuy nhiên, cần lưu ý rằng kết quả sản xuất có thể tăng do chi phí sản xuất gia tăng hoặc mở rộng sử dụng nguồn lực Do đó, nếu hai mức chi phí khác nhau đạt cùng một kết quả sản xuất, quan điểm này có thể dẫn đến hiểu lầm Chỉ khi sản xuất tăng nhanh hơn chi phí đầu vào, mới có thể khẳng định sự hiệu quả thực sự trong kinh doanh.
Theo Paul Samuelson, một nhà kinh tế học nổi bật, hiệu quả kinh tế (HQKD) được định nghĩa là việc sử dụng tối ưu các nguồn lực của nền kinh tế nhằm thỏa mãn nhu cầu và mong muốn của con người.