CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ NĂNG LỰC CỦA NHÂN VIÊN THƯ VIỆN TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
Nhiệm vụ của nhân viên thư viện trường học
Theo Quyết định của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, quy chế “Về tổ chức và hoạt động thư viện trường trung học phổ thông” quy định rằng nhân viên thư viện trường học có các nhiệm vụ quan trọng nhằm hỗ trợ hoạt động giáo dục và nâng cao chất lượng học tập cho học sinh.
Thực hiện các quyết định và chỉ thị từ cấp trên, tổ chức các hoạt động thư viện tại trường trung học phổ thông theo kế hoạch hàng tháng, học kỳ và năm.
Để thực hiện tốt nhiệm vụ trong ngành Giáo dục và Đào tạo, cần nắm vững đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước, cũng như các chủ trương, chính sách liên quan đến giáo dục phổ thông và các văn bản chỉ đạo về công tác thư viện.
Để nâng cao hiệu quả quản lý thư viện, cần thực hiện đầy đủ quy chế và nguyên tắc nghiệp vụ, đồng thời tăng cường nguồn sách báo và hướng dẫn đọc cho giáo viên, học sinh Việc tổ chức kỹ thuật và xây dựng thư viện hoàn chỉnh là rất quan trọng nhằm phục vụ tốt cho nhu cầu giảng dạy và học tập Nhân viên thư viện cần có tinh thần trách nhiệm cao, hiểu rõ mục tiêu đào tạo, và phối hợp với Hội đồng giáo dục để tạo ra mạng lưới tuyên truyền sách báo, tổ chức các buổi triển lãm và trưng bày sách hỗ trợ cho công tác giảng dạy.
Tham gia hướng dẫn sử dụng sách báo và tài liệu thư viện cho học sinh là rất quan trọng, nhằm giúp các em tìm kiếm và lựa chọn những tựa sách phù hợp và bổ ích Việc theo dõi và hỗ trợ học sinh trong quá trình đọc sách không chỉ giúp các em phát triển thói quen đọc mà còn giáo dục các em cách đọc có phương pháp khoa học Điều này sẽ rèn luyện kỹ năng tự học, từ đó nâng cao kết quả học tập một cách hiệu quả nhất.
- Tham dự hội thảo nghiệp vụ, hội nghị chuyên đề về công tác thư viện trường học
Tổng kết và áp dụng kinh nghiệm từ các thư viện tiên tiến, chúng tôi tổ chức các hoạt động khoa học nhằm nâng cao chất lượng thư viện Đội ngũ thư viện sẽ tham mưu cho lãnh đạo trường, đề xuất các ý kiến xây dựng để kiện toàn thư viện Chúng tôi cũng sẽ vận động giáo viên và học sinh tích cực đọc sách và thực hành theo những gì đã học Đồng thời, chúng tôi chủ động phát động các phong trào đọc sách và tìm hiểu về sách, nhằm khuyến khích thói quen đọc trong cộng đồng.
Để thực hiện nhiệm vụ công tác thư viện, giáo viên phụ trách cần tốt nghiệp sư phạm từ trung học trở lên và được đào tạo về nghiệp vụ thư viện Nếu người phụ trách thư viện có nền tảng từ các trường nghiệp vụ thư viện, thông tin văn hóa, họ cũng cần được bồi dưỡng thêm về nghiệp vụ sư phạm Điều này đảm bảo rằng giáo viên có đủ khả năng hỗ trợ học sinh một cách hiệu quả nhất.
Nhân viên thư viện đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối người dùng với các tài liệu và nguồn thông tin hữu ích Để thực hiện nhiệm vụ này, họ cần nắm vững nghiệp vụ thư viện, hiểu rõ về nguồn tài liệu có sẵn và liên tục cập nhật kiến thức mới Bên cạnh đó, việc trau dồi kỹ năng sử dụng công nghệ hiện đại cũng rất cần thiết để hướng dẫn giáo viên và học sinh tiếp cận tài liệu một cách nhanh chóng và hiệu quả.
Người làm công tác thư viện tại Việt Nam không chỉ có chức năng và nhiệm vụ rõ ràng mà còn được hưởng quyền lợi và nghĩa vụ theo quy định của luật thư viện.
- Quyền của người làm công tác thư viện
Người học sẽ được nâng cao trình độ chuyên môn và nghiệp vụ trong quản lý thư viện, đồng thời cải thiện kỹ năng sử dụng trang thiết bị và công nghệ hiện đại trong hoạt động thư viện.
Được tham gia nghiên cứu khoa học, sinh hoạt chuyên môn, nghiệp vụ; tham gia tổ chức xã hội - nghề nghiệp về thư viện
Được hưởng lương; chế độ, chính sách ưu đãi về nghề nghiệp theo quy định của pháp luật
- Nghĩa vụ của người làm công tác thư viện
Thực hiện các quy định pháp luật về thư viện cùng với các quy định liên quan khác, đảm bảo tuân thủ chuyên môn, nghiệp vụ, quy chế và nội quy của cơ quan, tổ chức.
Đảm bảo quyền bình đẳng và các quyền khác của người sử dụng thư viện, tạo điều kiện thuận lợi để họ tiếp cận và sử dụng tài nguyên thông tin cũng như các tiện ích của thư viện.
Hỗ trợ, hướng dẫn, trang bị kỹ năng tìm kiếm, khai thác và sử dụng thông tin cho người sử dụng thư viện
Học tập để nâng cao năng lực chuyên môn, nghiệp vụ
Thực hiện quy tắc ứng xử nghề nghiệp thư viện.
Vai trò của nhân viên thư viện trường học
Theo tuyên ngôn của IFLA/UNESCO, vai trò của nhân viên thư viện trường học rất đa dạng, phụ thuộc vào kinh phí, chương trình và phương pháp giảng dạy của nhà trường Họ hoạt động trong khuôn khổ luật pháp và tài chính của từng quốc gia Trong các hoàn cảnh cụ thể, nhân viên thư viện cần phát triển và vận hành hiệu quả các dịch vụ của thư viện trường học, bao gồm nguồn lực, quản lý thông tin và giảng dạy.
Nhân viên thư viện đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ tìm kiếm thông tin, phân tích và đánh giá nguồn tài nguyên Theo Hiệp hội Công nghệ Quốc tế về Giáo dục (ISTE), họ cũng có trách nhiệm liên kết đến các nguồn tài liệu cần thiết cho học sinh và giáo viên.
Nhân viên thư viện trường học là những chuyên gia có trình độ giảng dạy và chứng chỉ thư viện, thường được gọi là giáo viên hoặc chuyên gia thư viện.
Các nhân viên thư viện có vai trò quan trọng trong các trường học vì họ [83] :
- Cộng tác với tất cả giáo viên trong việc xây dựng chương trình giảng dạy trên các cấp lớp và các môn học;
- Làm việc với tất cả học sinh trong suốt sự nghiệp học tập của học sinh;
Chương trình giảng dạy được hỗ trợ nhằm thúc đẩy phát triển kỹ năng đọc viết và khuyến khích thói quen đọc sách cho học sinh Điều này được thực hiện thông qua việc phát triển các bộ sưu tập tài liệu in được lựa chọn cẩn thận cùng với các hoạt động truyền thông trong giáo dục.
- Hỗ trợ việc sử dụng công nghệ trong toàn trường;
- Phục vụ như là các chuyên gia về thông tin và giáo dục về công nghệ thông tin trong trường học của họ
Nhân viên thư viện đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ quá trình dạy và học của giáo viên và học sinh Họ không chỉ tổ chức các hoạt động hàng ngày trong thư viện mà còn là đối tác ngang hàng với giáo viên trong việc thiết kế nội dung và chương trình học tập Nhân viên thư viện giúp học sinh phát triển kỹ năng thông tin và khả năng tự học suốt đời Tuy nhiên, ở Việt Nam, vai trò của nhân viên thư viện vẫn chưa được công nhận đúng mức, khiến họ chưa thể hiện rõ vai trò như một giáo viên hỗ trợ giảng dạy trong nhà trường.
1.4 Năng lực và tiêu chuẩn của nhân viên thư viện trường học
Các quy định về năng lực và tiêu chuẩn của nhân viên thư viện trường học 19 1.4.2 Yêu cầu chuyên môn đối với nhân viên thư viện trường học tại Việt Nam
Theo tài liệu “The Federal Librarian Competencies” của Hoa Kỳ, năng lực được định nghĩa là kiến thức, kỹ năng và khả năng cần thiết để đạt hiệu suất trong một nghề cụ thể Năng lực này có thể được quan sát, đo lường và đánh giá, tạo ra một khung phân biệt giữa các cấp độ cơ bản, cao cấp và chuyên gia Chúng cung cấp một ngôn ngữ chung để xác định tiêu chuẩn nghề nghiệp và là nền tảng cho quản lý dựa trên cải tiến quy trình liên tục, đảm bảo rằng các thủ thư đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ Năng lực cũng được sử dụng để thiết kế chương trình đào tạo, mô tả vị trí và đánh giá kết quả thực hiện phù hợp với mục tiêu chiến lược.
Theo Tâm lý học, năng lực được định nghĩa là sự tổng hợp các đặc điểm và thuộc tính tâm lý của cá nhân, phù hợp với yêu cầu của một hoạt động cụ thể, nhằm đảm bảo hoạt động đó đạt hiệu quả cao.
Tâm lý học chia năng lực thành các dạng khác nhau như năng lực chung và năng lực chuyên môn [60]:
Năng lực chung là những kỹ năng cơ bản và thiết yếu cho nhiều lĩnh vực và hoạt động khác nhau, bao gồm tư duy, tưởng tượng, khái quát và giao tiếp.
Năng lực chuyên môn là những kỹ năng đặc trưng trong các lĩnh vực xã hội như tổ chức, âm nhạc, kinh doanh, hội họa và toán học Để đạt được kết quả cao trong công việc, mỗi cá nhân cần phát triển năng lực chung ở mức độ cần thiết và có năng lực chuyên môn phù hợp với lĩnh vực của mình Những năng lực này không phải bẩm sinh mà cần được giáo dục và rèn luyện Năng lực chuyên môn được hình thành qua quá trình sống, làm việc và học tập, nhờ vào khả năng tự điều khiển, tự quản lý và tự điều chỉnh.
Năng lực được hiểu là tính chất tâm lý của con người, ảnh hưởng đến quá trình tiếp thu kiến thức, kỹ năng và kỹ xảo cần thiết cho công việc Dưới cùng điều kiện, mỗi người có khả năng tiếp thu khác nhau, với một số người nhanh chóng đạt được trình độ cao, trong khi những người khác cần nhiều thời gian và nỗ lực hơn để đạt được mức độ trung bình Trong thực tế, các lĩnh vực như nghệ thuật, khoa học và thể thao chỉ có thể đạt được thành công bởi những người sở hữu năng lực nhất định Để hiểu rõ hơn về bản chất của năng lực, cần xem xét một số khía cạnh khác nhau.
Năng lực là sự khác biệt tâm lý giữa các cá nhân, thể hiện rằng mỗi người có những đặc điểm riêng biệt Nếu một sự việc thể hiện tính chất giống nhau ở tất cả mọi người, thì không thể nói đến năng lực.
Năng lực được định nghĩa là những khác biệt liên quan đến hiệu quả thực hiện một hoạt động cụ thể, không phải là những sự khác nhau chung chung giữa các cá nhân.
Năng lực không chỉ đơn thuần là kiến thức, kỹ năng hay kỹ xảo đã có ở một người, mà nó còn đóng vai trò quan trọng trong việc giúp cá nhân tiếp thu những kiến thức, kỹ năng và kỹ xảo mới một cách dễ dàng hơn.
Năng lực của con người được hình thành từ tư chất tự nhiên và phát triển qua lao động, học tập, và tập luyện Mỗi cá nhân có những năng lực khác nhau, như năng lực về điện, lái máy bay, hay thể thao, phản ánh sự đa dạng trong hoạt động của con người Để đánh giá kết quả công việc, cần phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình hoàn thành, không chỉ dựa vào kết quả mà còn xem xét cách thức thực hiện, thời gian và nguồn lực sử dụng Ở các quốc gia phát triển, năng lực nhân viên thư viện được quy định rõ ràng, với các yêu cầu và yếu tố cần thiết để đánh giá năng lực cá nhân.
Tại Hoa Kỳ, theo tài liệu “The Federal Librarian Competencies” năng lực của nhân viên thư viện được chia thành 3 cấp độ [53, Tr 5]:
Các thủ thư liên bang ở cấp độ cơ bản sở hữu kiến thức, kỹ năng và năng lực cần thiết trong lĩnh vực của họ Để phát triển nghề nghiệp, nhân viên thư viện cần chú trọng vào việc nâng cao và mở rộng kiến thức, kỹ năng và khả năng cá nhân.
Nhân viên thư viện ở cấp độ cao cấp sở hữu kiến thức, kỹ năng và năng lực đáng kể, với sự hiểu biết sâu rộng về các kỹ thuật và công nghệ thư viện Họ thể hiện sự đánh giá tốt trong lĩnh vực này và đang phát triển chuyên môn kỹ năng Để nâng cao sự nghiệp, nhân viên thư viện cấp cao tập trung vào việc tinh chỉnh các kỹ năng đặc biệt, phát triển quản lý chuyên môn và đóng góp tích cực vào ngành thư viện.
Các thủ thư liên bang ở cấp độ cao có kiến thức và kỹ năng sâu rộng, được đánh giá cao trong lĩnh vực của họ Nhân viên thư viện cấp cao không chỉ phát triển các chiến lược quyết định mà còn hợp tác chặt chẽ với ban quản lý tổ chức Họ thiết lập các phương pháp tốt nhất và áp dụng công nghệ tiên tiến để đổi mới, tập trung vào việc định vị tổ chức và liên kết các chiến lược Bên cạnh đó, họ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc dẫn dắt, quản lý và lãnh đạo trong nghề nghiệp.
Tại Cannada, hiệp hội thư viện nghiên cứu Canada đưa ra yêu cầu năng lực cốt lõi cho thủ thư thế kỷ 21 như sau [76]: a Kiến thức nền tảng về:
- Môi trường xã hội, văn hóa, kinh tế, chính trị và thông tin nơi mà họ làm việc
Đạo đức, giá trị và nguyên tắc nền tảng của thư viện và nghề thông tin
Vai trò của thư viện trong việc thúc đẩy tự do trí tuệ thông qua việc phát triển, quản lý và lưu giữ hồ sơ nghiên cứu học thuật
- Thư viện hoặc hệ thống thư viện họ làm việc bao gồm :
Cơ quan/ đơn vị và quy trình ra quyết định
Chính sách và thủ tục chính
Điểm mạnh của bộ sưu tập chính
- Các tổ chức lớn hơn gồm :
Môi trường xung quanh trường
Tổ chức và quy trình ra quyết định của tổ chức
Quy trình ngân sách tổ chức
Nhiệm vụ, mục tiêu của tổ chức
- Môi trường ngoài tổ chức gồm:
Các tổ chức khu vực, tỉnh, quốc gia và quốc tế có ảnh hưởng đến tổ chức và hoạt động của thư viện
- Môi trường giáo dục ở nhiều cấp độ khác nhau
- Mô hình và thực hành truyền thông học thuật
- Các vấn đề pháp lý gồm:
Kiến thức về bản quyền
Kiến thức về các loại hình giấy phép khác nhau liên quan đến cung cấp dịch vụ và tài nguyên b Kỹ năng giao tiếp bao gồm:
- Khả năng thích ứng, linh hoạt và háo hức với những trải nghiệm và kiến thức mới
- Truyền thông và vận động
- Thay đổi cách quản lý
- Kỹ năng thuyết trình c Lãnh đạo và quản lý bao gồm:
- Quản lý nguồn nhân lực
- Phát triển dịch vụ tài nguyên thông tin
- Quan hệ đối tác và hợp tác d Phát triển bộ sưu tập:
- Quản lý và phát triển bộ sưu tập
- Bảo quản kỹ thuật số
- Quản lý và bảo quản các bộ sưu tập
- Quản lý hồ sơ e Kiến thức thông tin:
- Có kiến thức thông tin
- Tư duy phê phán & học tập suốt đời
- Sự tham gia của nhà tài trợ f Nghiên cứu và xây dựng cho khả năng chuyên môn:
- Nghiên cứu và xuất bản
- Tham gia tích cực vào các sáng kiến cộng đồng
- Mô hình và phương pháp nghiên cứu
- Bằng cấp g Kỹ năng công nghệ thông tin về:
- Hệ thống thư viện tích hợp (ILS) - kiến thức về cấu trúc cơ bản, nội dung và cách sử dụng hệ thống thư viện tích hợp
- Công nghệ web mới nổi - kiến thức về các xu hướng chính trong phát triển web bao gồm các công cụ mạng xã hội trực
- Quản lý tài nguyên điện tử - kiến thức về cách thu thập, quản lý và truy cập tài nguyên kỹ thuật số
- Phát triển trang web - hiểu biết về các nguyên tắc thiết kế và bảo trì trang web
- Kho lưu trữ - Tìm hiểu cấu trúc cơ bản, nội dung và cách sử dụng kho lưu trữ của trường
- Hệ thống quản lý học
Quản lý cơ sở dữ liệu là một yếu tố quan trọng trong việc phát triển năng lực nhân viên thư viện Tùy thuộc vào từng quốc gia và bối cảnh làm việc, các quy định về năng lực và đánh giá nhân viên có thể khác nhau Tuy nhiên, mục tiêu chung của những quy định này là khuyến khích nhân viên thư viện phát triển bản thân, hướng tới sự chuyên nghiệp và cơ hội thăng tiến trong nghề.
Trong luận văn này, tác giả trình bày khái quát về năng lực của nhân viên thư viện trường trung học phổ thông, nhấn mạnh rằng năng lực là sự tổng hợp các khả năng và kỹ năng của nhân viên thư viện, thể hiện qua các hoạt động nhằm đạt hiệu quả công việc cao Năng lực này bao gồm năng lực chuyên môn, năng lực ngoại ngữ, năng lực sử dụng công nghệ thông tin và các kỹ năng bổ trợ Để nâng cao năng lực, cần có tiêu chuẩn và yêu cầu cụ thể cho từng loại năng lực, từ đó giúp các trường trung học phổ thông có cơ sở trong việc tuyển dụng, đánh giá, đào tạo và bồi dưỡng nhân viên thư viện Đồng thời, nhân viên thư viện cũng cần có căn cứ để tự bồi dưỡng và phát triển bản thân, góp phần vào sự phát triển giáo dục.
Năng lực của nhân viên thư viện được phát triển thông qua các hoạt động của thư viện, trong đó đã thiết lập các tiêu chuẩn chung để đánh giá và nâng cao hiệu quả hoạt động của thư viện.
Công tác tuyển dụng nhân viên thư viện trường học
Hiện nay, nhân viên thư viện chủ yếu được tuyển dụng qua ba hình thức: thông qua Sở Giáo dục, theo từng đơn vị trường và luân chuyển nội bộ trong trường.
Theo quy định về tiêu chuẩn thư viện trường phổ thông, mỗi trường phải bố trí nhân viên và giáo viên phụ trách công tác thư viện Nếu giáo viên kiêm nhiệm công tác này, họ cần được bồi dưỡng chuyên môn về thư viện và hưởng lương cùng các tiêu chuẩn như giáo viên đứng lớp Đối với nhân viên thư viện không phải là giáo viên nhưng đã được đào tạo nghiệp vụ thư viện, họ cũng được hưởng lương và chế độ phụ cấp theo quy định của ngành văn hóa - thông tin.
Khi tuyển dụng thông qua Sở giáo dục, theo quy định viên chức thì chức danh viên chức chuyên ngành thư viện được phân thành 3 hạng, bao gồm [5]:
- Thư viện viên hạng II
- Thư viện viên hạng III
- Thư viện viên hạng IV
Bổ nhiệm viên chức chuyên ngành thư viện cần dựa trên vị trí việc làm, chức trách và chuyên môn nghiệp vụ mà viên chức đang đảm nhận.
Về các chế độ, bậc lương của vị trí thư viện viên tương tự như một viên chức theo quy định như sau:
Chức danh nghề nghiệp thư viện viên hạng II áp dụng hệ số lương viên chức loại A2, nhóm 2 (A2.2), với mức lương từ 4,00 đến 6,38 Trong khi đó, thư viện viên hạng III có hệ số lương thuộc loại A1, dao động từ 2,34 đến 4,98.
Chức danh nghề nghiệp thư viện viên hạng IV áp dụng hệ số lương cho viên chức loại B, với mức lương từ 1,86 đến 4,06 Sau khi kết thúc thời gian tập sự, viên chức sẽ được xếp lương và bổ nhiệm vào chức danh nghề nghiệp tương ứng.
Người có trình độ tiến sĩ chuyên ngành thư viện sẽ được xếp vào bậc 3 với hệ số lương 3,00 trong chức danh nghề nghiệp thư viện viên hạng III (mã số V.10.02.06).
Người có trình độ thạc sĩ chuyên ngành thư viện sẽ được xếp bậc 2 với hệ số lương 2,67 cho chức danh nghề nghiệp thư viện viên hạng III (mã số V.10.02.06).
Người có trình độ cao đẳng chuyên ngành thư viện sẽ được phân loại vào bậc 2, với hệ số lương là 2,06, thuộc chức danh nghề nghiệp thư viện viên hạng IV (mã số V.10.02.07).
Việc thăng hạng viên chức chuyên ngành thư viện diễn ra sau khi được cấp có thẩm quyền bổ nhiệm vào chức danh nghề nghiệp viên chức chuyên ngành này.
Các trường có thể tuyển dụng nhân sự cho vị trí thư viện viên thông qua việc luân chuyển công tác từ nhân sự nội bộ Quy trình này sẽ tuân theo các quy định của trường hoặc thỏa thuận giữa nhà trường và nhân viên thư viện.
Công tác đánh giá nhân viên thư viện trường học
Theo tiêu chuẩn quốc gia TCVN 11774:2016 (ISO 11620:2014), thông tin và tư liệu được quy định trong bộ chỉ số đánh giá hoạt động thư viện Danh mục các chỉ số hoạt động thư viện bao gồm nhiều mục, trong đó có Mục B.3.3, nhằm cung cấp các tiêu chí cụ thể để đánh giá hiệu quả hoạt động của các thư viện.
- Đánh giá Nhân lực: đánh giá nỗ lực của thư viện dành cho các dịch vụ người dùng so với các dịch vụ kỹ thuật
Mục đích: để xác định nỗ lực của thư viện cho các dịch vụ công trong mối quan hệ với các dịch vụ cơ bản
Dịch vụ cho người sử dụng bao gồm nhiều hoạt động thiết yếu như mượn tài liệu, tra cứu tham khảo, mượn liên thư viện, đào tạo người sử dụng, nhân bản tài liệu, xếp giá và tìm kiếm tài liệu.
Phương pháp đánh giá hiệu quả nhân sự trong giai đoạn ngân sách cụ thể bao gồm việc xác định tổng số nhân viên làm việc toàn thời gian tương đương, những người trực tiếp phục vụ người sử dụng Đồng thời, cần tính toán số lượng nhân viên làm việc toàn thời gian, bao gồm cả tỷ lệ thời gian ước tính mà các nhân viên kiêm nhiệm dành cho các dịch vụ phục vụ người sử dụng.
Đánh giá khả năng của nhân viên trong việc đáp ứng các yêu cầu cơ bản của dịch vụ tra cứu là rất quan trọng, đặc biệt là khả năng trả lời chính xác các yêu cầu tra cứu từ khách hàng Sự chính xác trong thông tin cung cấp không chỉ nâng cao hiệu quả của dịch vụ mà còn tạo niềm tin cho người sử dụng.
Mục đích của việc đánh giá cấp độ nhân viên là xác định khả năng đáp ứng yêu cầu cơ bản của dịch vụ tra cứu hiệu quả thông qua việc cung cấp các câu trả lời chính xác cho các câu hỏi Phương pháp này tương đối phức tạp và yêu cầu trình độ chuyên môn cao.
Phương pháp đánh giá được áp dụng phổ biến là phương pháp kiểm tra ngầm, trong đó bao gồm việc soạn thảo bộ câu hỏi đại diện kèm theo câu trả lời Những câu hỏi này được giao cho người sử dụng để chuyển cho nhân viên ở bộ phận giải đáp thông tin, mà không để họ biết rằng họ đang bị kiểm tra Để đảm bảo kết quả có giá trị, việc thực hiện phải tuân thủ quy trình chặt chẽ.
Các câu hỏi phải được lựa chọn với sự cẩn trọng;
Người sử dụng được ủy nhiệm phải được chọn lựa để đại diện cho nhóm người sử dụng có thực
Người sử dụng được ủy nhiệm phải sắm vai của mình một cách hoàn hảo
Nhân viên thư viện tại các trường trung học phổ thông không chỉ bị đánh giá qua chuyên môn mà còn theo các tiêu chí viên chức Mục đích của việc đánh giá này là làm cơ sở cho việc bố trí, sử dụng, bổ nhiệm, miễn nhiệm, đào tạo, bồi dưỡng, khen thưởng, kỷ luật và thực hiện các chế độ, chính sách liên quan đến viên chức.
- Nội dung đánh giá viên chức bao gồm [6]:
Việc đánh giá viên chức được thực hiện dựa trên các căn cứ sau: các cam kết trong hợp đồng làm việc đã ký kết;
Quy định về đạo đức nghề nghiệp, quy tắc ứng xứ của viên chức
Việc đánh giá viên chức dựa trên các tiêu chí sau: kết quả thực hiện công việc theo hợp đồng, tuân thủ quy định về đạo đức nghề nghiệp, tinh thần trách nhiệm và thái độ phục vụ nhân dân, sự hợp tác với đồng nghiệp, cũng như việc thực hiện các nghĩa vụ khác của viên chức.
Việc đánh giá viên chức quản lý dựa trên hai nội dung chính: năng lực lãnh đạo, quản lý, điều hành và khả năng tổ chức thực hiện nhiệm vụ; cùng với kết quả hoạt động của đơn vị mà họ phụ trách.
Việc đánh giá viên chức diễn ra hàng năm và vào các thời điểm quan trọng như kết thúc thời gian tập sự, trước khi ký hợp đồng mới, khi thay đổi vị trí việc làm, cũng như trong quá trình xét khen thưởng, kỷ luật, bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, quy hoạch, đào tạo và bồi dưỡng.
- Phân loại đánh giá viên chức Hàng năm, căn cứ vào nội dung đánh giá, viên chức được phân loại như sau:
Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ;
Hoàn thành tốt nhiệm vụ,
Không hoàn thành nhiệm vụ
Trách nhiệm đánh giá viên chức
- Người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập có trách nhiệm tổ chức việc đánh giá viên chức thuộc thẩm quyền quản lý
Người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập có trách nhiệm đánh giá hoặc phân công việc đánh giá viên chức theo điều kiện cụ thể Người được giao thẩm quyền đánh giá phải chịu trách nhiệm về kết quả đánh giá trước người đứng đầu đơn vị.
- Người có thẩm quyền bổ nhiệm chịu trách nhiệm đánh giá viên chức quản lý trong đơn vị sự nghiệp công lập
- Chính phủ quy định chi tiết trình tự, thủ tục đánh giá viên chức quy định tại Điều này
Đánh giá người làm công tác thư viện có thể dựa vào bộ tiêu chí theo hướng dẫn của IFLA, bao gồm những yêu cầu cụ thể.
- Số lượng: Số lượng nhân sự làm việc tại thư viện phải phù hợp sao cho có thể cộng tác với mọi thành viên trong trường học;
- Trình độ: Có khả năng lập kế hoạch và hướng dẫn những kĩ năng xử lý thông tin cho cả giáo viên và học sinh
Năng lực chuyên môn của nhân viên thư viện được nâng cao thông qua đào tạo chính quy, giúp họ phát triển và vận hành hiệu quả các hoạt động thư viện như quản lý nguồn lực thông tin và giảng dạy Việc tham gia các khóa đào tạo chuyên sâu cũng góp phần quan trọng trong việc phát triển nghiệp vụ chuyên môn.
- Năng lực quản lý: Có khả năng lập kế hoạch và quản lý thư viện
- Kỹ năng mềm: Có khả năng tạo lập và duy trì mối quan hệ với thư viện công cộng và các thư viện khác
- Ý thức kỷ luật: Hoạt động trong khuôn khổ pháp luật và tài chính của từng quốc gia
Đánh giá nhân viên thư viện là một bước quan trọng để xác định phẩm chất và năng lực, từ đó giúp lựa chọn và bố trí nguồn nhân lực hiệu quả Việc đánh giá khách quan không chỉ tạo điều kiện cho khen thưởng kịp thời mà còn khuyến khích phát triển nghề nghiệp, tránh việc sắp xếp nhân sự vào vị trí không phù hợp Đánh giá đúng người, đúng thời điểm và áp dụng các chính sách đãi ngộ hợp lý như nâng bậc lương sớm cho người có thành tích xuất sắc sẽ tạo động lực cho nhân viên, giúp họ cống hiến nhiệt tình và tâm huyết hơn với công việc.