CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN TIÊU THỤ VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG KẾ TOÁN TIÊU THỤ VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY CHƯƠNG 3: MỘT SỐ BIỆN PHÁP NHẰM GÓP PHẦN HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN TIÊU THỤ VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY KẾT LUẬN
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN TIÊU THỤ VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH
1.1 Những vấn đề chung về kế toán tiêu thụ và xác định kết quả kinh doanh 1.1.1 Một số khái niệm
1.1.1.1Khái niệm tiêu thụ, doanh thu a Tiêu thụ
Tiêu thụ là giai đoạn cuối cùng trong quá trình sản xuất kinh doanh, đóng vai trò quyết định đến sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp Đây là quá trình đưa sản phẩm từ nơi sản xuất đến tay người tiêu dùng, thực hiện mục đích của sản xuất hàng hóa Tiêu thụ không chỉ là khâu lưu thông hàng hóa mà còn là cầu nối giữa sản xuất, phân phối và tiêu dùng.
Tiêu thụ là quá trình chuyển đổi giá trị và giá trị sử dụng của hàng hóa, giúp doanh nghiệp chuyển hoá vốn từ hình thái hiện vật sang tiền tệ Hàng hóa chỉ được xem là tiêu thụ khi quyền sở hữu được chuyển giao từ người bán sang người mua, và người mua đồng ý thanh toán hoặc khi dịch vụ được hoàn thành.
Doanh thu là tổng giá trị lợi ích kinh tế mà doanh nghiệp thu được trong một kỳ kế toán, phát sinh từ các hoạt động sản xuất và kinh doanh thông thường, và có vai trò quan trọng trong việc tăng vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp.
1.1.1.2Khái niệm xác định KQKD
Xác định kết quả kinh doanh là quá trình tính toán và so sánh tổng thu nhập thuần từ hoạt động với tổng chi phí sản xuất và chi phí khác trong kỳ Nếu tổng thu nhập thuần vượt quá tổng chi phí, doanh nghiệp sẽ có lãi; ngược lại, nếu tổng chi phí lớn hơn, doanh nghiệp sẽ chịu lỗ.
Việc xác định kết quả kinh doanh thường được thực hiện vào cuối kỳ, như cuối quý hoặc cuối năm, và phụ thuộc vào đặc điểm kinh doanh cũng như yêu cầu quản lý của từng doanh nghiệp.
1.1.2 Nhiệm vụ của kế toán tiêu thụ và xác định KQKD
Kế toán tiêu thụ và xác định kết quả kinh doanh có nhiệm vụ quan trọng là cung cấp thông tin kịp thời và chính xác về hoạt động kinh doanh và lợi nhuận của doanh nghiệp Thông qua đó, nhà quản lý có thể phân tích, đánh giá và đưa ra quyết định kinh doanh hợp lý Các nhiệm vụ cụ thể của kế toán tiêu thụ và xác định kết quả kinh doanh bao gồm việc theo dõi doanh thu, chi phí và lợi nhuận để đảm bảo sự minh bạch và hiệu quả trong quản lý tài chính.
Theo dõi và phản ánh kịp thời, chi tiết tình trạng hàng hóa như hàng trong kho, hàng gửi bán và hàng đang vận chuyển, nhằm đảm bảo tính đầy đủ về số lượng và giá trị Đồng thời, giám sát chặt chẽ kết quả tiêu thụ của từng mặt hàng, sản phẩm và dịch vụ cụ thể để tối ưu hóa quy trình quản lý.
Để xác định chính xác kết quả kinh doanh, cần phản ánh đúng doanh thu bán hàng và doanh thu thuần Việc kiểm tra và đôn đốc thu tiền bán hàng một cách nhanh chóng là rất quan trọng, nhằm tránh tình trạng chiếm dụng vốn bất hợp pháp.
- Phản ánh chính xác, đầy đủ, trung thực các khoản chi phí bán hàng, chi phí quản lý phát sinh nhằm xác định kết quả kinh doanh cuối kỳ.
Phản ánh và giám sát tình hình thực hiện các chỉ tiêu kế hoạch tiêu thụ sản phẩm là rất quan trọng để xác định kết quả kinh doanh của doanh nghiệp, bao gồm mức bán ra và lãi thuần Doanh nghiệp cần cung cấp đầy đủ số liệu, lập quyết toán kịp thời và thực hiện đầy đủ nghĩa vụ với Nhà nước để đảm bảo hoạt động hiệu quả và tuân thủ pháp luật.
1.1.3 Ý nghĩa của kế toán tiêu thụ và xác định KQKD
Hoạt động tiêu thụ sản phẩm và xác định kết quả kinh doanh là yếu tố sống còn, quyết định sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp Tổ chức hiệu quả công tác tiêu thụ sản phẩm giúp tối đa hóa lợi nhuận và giải quyết các mối quan hệ tài chính, kinh tế, xã hội Hơn nữa, tiêu thụ sản phẩm còn là điều kiện cần thiết để doanh nghiệp đa dạng hóa mặt hàng, hạn chế sản phẩm không mang lại lợi ích, từ đó khai thác triệt để nhu cầu thị trường và đáp ứng kịp thời nhu cầu tiêu dùng xã hội.
Tiêu thụ sản phẩm không chỉ nâng cao năng lực kinh doanh của doanh nghiệp mà còn phản ánh kết quả nghiên cứu, giúp doanh nghiệp xác định vị trí và mở rộng thị trường Điều này cũng là căn cứ để đánh giá mức độ hoàn thành nghĩa vụ của doanh nghiệp đối với Nhà nước.
1.2 Nội dung và phương pháp kế toán tiêu thụ và xác định KQKD
1.2.1 Các phương thức tiêu thụ sản phẩm, hàng hóa dịch vụ
Trong doanh nghiệp, sản phẩm và dịch vụ có thể được tiêu thụ qua nhiều phương thức khác nhau, bao gồm tiêu thụ trực tiếp, chuyển hàng, bán hàng qua đại lý, và bán hàng trả góp hoặc trả chậm.
Ngoài ra còn có các hình thức tiêu thụ khác như: trả lương thưởng cho công nhân viên, tiêu dùng nội bộ, trao đổi hàng hóa.
1.2.1.1Phương thức tiêu thụ trực tiếp
Theo phương thức này, bên mua cử nhân viên đến nhận hàng tại kho hoặc phân xưởng sản xuất của doanh nghiệp Sau khi giao hàng, bên mua ký vào chứng từ bán hàng, lúc này hàng hóa được coi là đã tiêu thụ Mọi tổn thất trong quá trình vận chuyển về đơn vị sẽ do bên mua chịu trách nhiệm.
Theo phương thức này, doanh nghiệp chuyển hàng đến kho của người mua theo địa chỉ trong hợp đồng đã ký Số hàng này vẫn thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp cho đến khi người mua thanh toán hoặc chấp nhận thanh toán bằng cách ký vào chứng từ giao hàng Khi đó, hàng hóa được coi là đã tiêu thụ Mọi tổn thất trong quá trình vận chuyển đến người mua do doanh nghiệp chịu trách nhiệm Phương thức này thường được áp dụng cho những khách hàng có mối quan hệ mua bán thường xuyên với doanh nghiệp.
Phương thức bán hàng trả chậm, trả góp cho phép người tiêu dùng có thu nhập trung bình tiếp cận các mặt hàng có giá trị cao Khi giao hàng, việc tiêu thụ được xác định, và người mua sẽ thanh toán một phần tiền ngay tại thời điểm mua Phần còn lại sẽ được trả dần qua nhiều kỳ, kèm theo lãi suất gọi là lãi trả chậm, trả góp Thông thường, số tiền trả trong các kỳ là bằng nhau, bao gồm cả phần gốc và lãi.
1.2.1.4Phương pháp bán hàng đại lý, ký gửi