NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ CƠ SỞ THỰC TIỄN
Chủ trương của Đảng và Nhà nước về nâng cao chất lượng giáo dục hiện nay nhấn mạnh rằng giáo dục và đào tạo, cùng với khoa học và công nghệ, là yếu tố quan trọng để nâng cao dân trí và phát triển nguồn nhân lực Đại hội XI của Đảng (2011) khẳng định rằng đầu tư cho giáo dục và đào tạo là đầu tư cho sự phát triển bền vững của đất nước, góp phần xây dựng nền văn hóa và con người Việt Nam.
Nghị quyết Hội nghị lần thứ tám (2013) của Ban Chấp hành Trung ương khóa XI nhấn mạnh việc đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục và đào tạo, nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục, đáp ứng nhu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Mục tiêu là phát triển con người Việt Nam toàn diện, khuyến khích tiềm năng sáng tạo, yêu quê hương và sống có trách nhiệm Đến năm 2030, giáo dục Việt Nam phấn đấu đạt trình độ tiên tiến trong khu vực, với nền giáo dục mở, thực học, thực nghiệp, và quản lý tốt Đại hội Đảng lần thứ XII (2016) khẳng định giáo dục là quốc sách hàng đầu, chuyển mạnh từ việc trang bị kiến thức sang phát triển năng lực và phẩm chất người học, gắn kết lý luận với thực tiễn và đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế – xã hội.
Luật giáo dục Việt Nam (6/2019) nhấn mạnh rằng giáo dục phổ thông không chỉ nhằm phát triển toàn diện người học về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và kỹ năng cơ bản, mà còn giúp hình thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa và trách nhiệm công dân Mục tiêu của giáo dục phổ thông là chuẩn bị cho người học tiếp tục theo học chương trình giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp hoặc tham gia lao động, góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Chỉ thị số 2919/CT–BGDDT của Bộ Giáo dục và Đào tạo nêu rõ các nhiệm vụ trọng tâm của giáo dục trung học trong năm học 2018 – 2019, bao gồm nâng cao chất lượng giáo dục và các điều kiện đảm bảo chất lượng, thực hiện nghiêm kỷ cương và nền nếp trong trường học, xây dựng môi trường giáo dục an toàn và thân thiện, đồng thời phòng chống bạo lực học đường và cải thiện vệ sinh trường học Ngoài ra, cần tăng cường giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức, lối sống, kỹ năng sống và ứng xử văn hóa cho học sinh, sinh viên trong các cơ sở giáo dục.
Quyết định số 06/2013/ QĐUBND của Ủy ban Nhân dân tỉnh Nghệ An về việc phê duyệt Quy hoạch phát triển giáo dục và đào tạo Nghệ An giai đoạn 2012 –
Năm 2020, Nghệ An đã đặt ra mục tiêu phát triển giáo dục và đào tạo mạnh mẽ, toàn diện nhằm trở thành trung tâm giáo dục của Bắc Trung bộ và cả nước Mục tiêu này gắn liền với sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, khu vực và quốc gia, đồng thời thúc đẩy hội nhập quốc tế.
1.1.2 Xuất phát từ nhận thức đúng đắn về “chất lượng giáo dục” và mục tiêu, nhiệm vụ nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường phổ thông
Chất lượng giáo dục thường được hiểu một cách phiến diện, chủ yếu gắn liền với kết quả học tập của học sinh thông qua điểm số, xếp loại học lực và tỷ lệ lên lớp hoặc lưu ban Tuy nhiên, cần nhận thức rằng "chất lượng giáo dục" không chỉ là thành tích học tập mà còn phản ánh chất lượng con người được đào tạo từ quá trình dạy học.
Theo quan điểm khoa học hiện đại, chất lượng giáo dục cần đáp ứng hai tiêu chí cơ bản: tính toàn diện và tính phát triển Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giáo dục không chỉ tập trung vào kiến thức mà còn phát triển toàn diện các kỹ năng và phẩm chất của học sinh.
Thông tư 61/2012/TT-BGDĐT của Bộ Giáo dục và Đào tạo nhấn mạnh rằng chất lượng giáo dục phải đáp ứng các mục tiêu của cơ sở giáo dục và chương trình giáo dục, đồng thời phù hợp với các yêu cầu của Luật giáo dục và nhu cầu nhân lực cho sự phát triển kinh tế - xã hội Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI cũng khẳng định giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu, được coi là sự nghiệp chung của Đảng, Nhà nước và toàn dân, với đầu tư cho giáo dục được ưu tiên trong các kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội.
Chất lượng giáo dục không chỉ được đánh giá qua điểm số của học sinh, mà còn là kết quả tổng hợp từ nhiều yếu tố trong môi trường học đường Điều này bao gồm cách tổ chức và quản lý trường học, chất lượng đội ngũ giáo viên, thái độ và kết quả học tập của học sinh, cũng như các hoạt động nghiên cứu khoa học và rèn luyện Bên cạnh đó, cơ sở vật chất, cảnh quan, môi trường an ninh, và mối quan hệ giữa nhà trường với phụ huynh và xã hội cũng đóng vai trò quan trọng trong việc xác định chất lượng giáo dục.
Mọi hoạt động giáo dục đều hướng tới mục tiêu nâng cao chất lượng giáo dục, xây dựng nền giáo dục toàn diện và hiện đại Nâng cao chất lượng giáo dục là nhiệm vụ chính trị quan trọng hàng đầu của trường học, thể hiện danh dự và uy tín của mỗi cơ sở giáo dục Mục tiêu này nhằm phát triển con người Việt Nam toàn diện, bao gồm đạo đức, tri thức, sức khỏe, thẩm mỹ và nghề nghiệp, đồng thời trung thành với lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, hình thành nhân cách, phẩm chất và năng lực công dân, đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
1.2.1 Xuất phát từ thực trạng chất lượng giáo dục ở trường THPT trong những năm đất nước đổi mới
Sau hơn 30 năm đổi mới, giáo dục phổ thông tại Việt Nam đã đạt nhiều thành tựu quan trọng, với chất lượng giáo dục ngày càng được nâng cao Công tác quản lý giáo dục đã trở nên chặt chẽ và khoa học hơn, phần lớn giáo viên có năng lực chuyên môn vững vàng và tận tâm với nghề Học sinh cũng có ý thức học tập tốt, nhiều em đạt thành tích cao, và chất lượng học sinh đại trà đã có sự tiến bộ rõ rệt Cơ sở vật chất các trường học được cải thiện, với trang thiết bị hiện đại phục vụ giảng dạy và học tập Các hoạt động văn nghệ, thể dục thể thao và tham quan học tập diễn ra hiệu quả, góp phần tích cực vào quá trình học tập Mối quan hệ giữa phụ huynh, nhà trường và địa phương được gắn kết chặt chẽ, hỗ trợ lẫn nhau, trong khi công tác thi đua, khen thưởng và đánh giá có những chuyển biến tích cực.
Mặc dù giáo dục THPT đã đạt được một số thành tựu, nhưng vẫn tồn tại nhiều hạn chế như công tác quản lý giáo dục còn lỏng lẻo và chưa phù hợp với thực tế địa phương; một số giáo viên chưa coi trọng nghề nghiệp và thiếu chuyên môn, dẫn đến việc đổi mới phương pháp dạy học mang tính đối phó; phong trào thi đua chỉ mang tính hình thức; nhiều học sinh lười biếng, trốn học và có hành vi bạo lực; mối quan hệ giữa phụ huynh và nhà trường chưa chặt chẽ, nhiều phụ huynh thiếu quan tâm đến việc học của con; cơ sở vật chất của nhiều trường còn thiếu thốn và môi trường học tập chưa đảm bảo vệ sinh và an ninh; công tác kiểm tra, đánh giá thiếu khách quan và công bằng.
1.2.2 Xuất phát từ thực trạng chất lượng giáo dục ở Trường THPT Nam Đàn 2 trong những năm qua
Trường THPT Nam Đàn 2, được thành lập vào tháng 8 năm 1965, tọa lạc trên vùng đất giàu truyền thống cách mạng và hiếu học, nơi đã sản sinh nhiều nhân tài Sự ra đời của trường đã tạo ra một luồng sinh khí mới, góp phần phát triển các lĩnh vực giáo dục và xã hội cho 9 xã thuộc huyện Nam Đàn và một số xã của huyện Đức Thọ, Hà Tĩnh.
Hiện nay, trường THPT Nam Đàn 2 có quy mô 30 lớp, với 1200 học sinh Đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên có 79 người, trong đó 73 cán bộ, giáo viên,
33 người có trình độ thạc sỹ, chi bộ có 50 đảng viên, 01 đ/c có trình độ cao cấp chính trị, 06 đ/c có trình độ trung cấp chính trị
Chi bộ và Ban giám hiệu nhà trường hàng năm đề ra kế hoạch nâng cao chất lượng giáo dục, khuyến khích giáo viên phát triển chuyên môn để đáp ứng yêu cầu dạy và học Nhiều giáo viên đã tích cực trau dồi kiến thức và kỹ năng, đổi mới phương pháp giảng dạy, đồng thời thể hiện sự quan tâm và yêu thương học sinh, trở thành tấm gương sáng cho các em noi theo.
Học sinh của trường chủ yếu đến từ các gia đình nông thôn, với đa số em chăm chỉ, hiền lành và có ý thức học tập cao Nhiều em đã nỗ lực vượt khó để đạt danh hiệu học sinh giỏi toàn diện, cũng như thành tích xuất sắc ở cấp tỉnh và cấp trường.
MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC Ở TRƯỜNG THPT NAM ĐÀN 2
MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
GIÁO DỤC Ở TRƯỜNG THPT NAM ĐÀN 2
2 1 Một số giải pháp thực hiện
2.1.1 Tăng cường sự lãnh đạo của Chi bộ Đảng, vai trò quản lý của Ban giám hiệu và các tổ chuyên môn trong nhà trường
Tăng cường lãnh đạo của Chi bộ Đảng trong trường học là giải pháp quyết định để hoàn thành nhiệm vụ chính trị và nâng cao chất lượng giáo dục Điều này đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục, đào tạo hiện nay.
Vào đầu năm học, Chi bộ họp để thảo luận và đưa ra nghị quyết dựa trên kết quả đạt được từ năm học trước cùng với tình hình của năm học mới, nhằm chỉ đạo nhà trường thực hiện các nhiệm vụ, mục tiêu và kế hoạch đã đề ra.
Ban giám hiệu đã dự thảo báo cáo tổng kết năm học trước và phương hướng cho năm học mới, sau đó gửi bản dự thảo cho các tổ chuyên môn, Công đoàn và Đoàn thanh niên để thảo luận và góp ý Ý kiến từ các bộ phận sẽ được tập hợp và xem xét tại cuộc họp lãnh đạo mở rộng Khi đạt được sự thống nhất, Ban giám hiệu phối hợp với Công đoàn tổ chức hội nghị Cán bộ, viên chức nhằm ra Quyết nghị về mục tiêu và nhiệm vụ cho năm học mới Quyết nghị này đảm bảo tính khoa học, thực tiễn và phù hợp với đặc điểm của nhà trường, gắn liền với nhiệm vụ chung của toàn ngành.
Để nâng cao vai trò quản lý, Ban giám hiệu đã phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên, giúp rõ ràng hóa các lĩnh vực công tác Sự phân công này đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc điều hành và chỉ đạo.
+ Ông: Hồ Quốc Việt - Hiệu trưởng:
Phụ trách mọi hoạt động của nhà trường, bao gồm xây dựng kế hoạch, tổ chức và chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ của Phó hiệu trưởng, các tổ trưởng và các bộ phận trong toàn trường, đồng thời kiểm tra việc triển khai các nhiệm vụ này.
Chịu trách nhiệm trực tiếp về công tác tư tưởng, tổ chức cán bộ, tuyển sinh, tài chính, đối ngoại, thi đua khen thưởng, chế độ chính sách cho viên chức và học sinh; quản lý hồ sơ cán bộ, viên chức; giải quyết khiếu nại tố cáo; xây dựng kế hoạch năm học, kế hoạch tháng và kế hoạch tuần, đồng thời làm trưởng ban một số ban trong nhà trường Tham gia sinh hoạt chuyên môn tại tổ Văn- Ngoại ngữ.
+ Ông: Lê Văn Quyền - Phó hiệu trưởng:
Quản lý các hoạt động của nhà trường khi được Hiệu trưởng ủy quyền
Giúp Hiệu trưởng trong các lĩnh vực chuyên môn, dạy thêm học thêm, dạy nghề và học nghề, nghiên cứu khoa học, sử dụng thiết bị, chỉ đạo công tác chủ nhiệm lớp, phối hợp với Ban đại diện cha mẹ học sinh, phụ trách học bổng học sinh, và đảm nhận các công tác khác theo phân công của Hiệu trưởng.
Sinh hoạt chuyên môn ở tổ Tự nhiên
+ Ông: Lê Ngọc Hưng - Phó Hiệu trưởng:
Quản lý các hoạt động của nhà trường khi được Hiệu trưởng ủy quyền
Giúp Hiệu trưởng trong các lĩnh vực như quản lý cơ sở vật chất, đảm bảo an ninh trường học, an toàn giao thông, an ninh quốc phòng, kiểm tra nội bộ, tiếp dân, tư vấn tâm lý học sinh, công nghệ thông tin, khảo thí và kiểm định chất lượng giáo dục, tuyển sinh, bồi dưỡng thường xuyên, phòng chống thiên tai và hỏa hoạn, chỉ đạo hoạt động của Công Đoàn nhà trường, cũng như đảm nhận các công tác khác khi được Hiệu trưởng phân công.
Sinh hoạt chuyên môn ở tổ Toán - Tin
+ Bà: Nguyễn Thị Thu Hiền - Phó hiệu trưởng:
Quản lý các hoạt động của nhà trường khi được Hiệu trưởng ủy quyền
Giúp Hiệu trưởng trong các lĩnh vực như công tác lao động vệ sinh, nội vụ cơ quan, y tế học đường, thư viện, tuyên truyền và phổ biến giáo dục pháp luật; chỉ đạo hoạt động của Đoàn trường, tổ chức các cuộc thi tìm hiểu, hoạt động ngoài giờ lên lớp, hướng nghiệp, xây dựng trường học thân thiện và khuyến khích học sinh tích cực Đồng thời, tham gia công tác thi đua học sinh và công tác nhân đạo, từ thiện; đảm nhận các nhiệm vụ khác theo sự phân công của Hiệu trưởng.
Sinh hoạt chuyên môn ở tổ Xã hội
Hàng tuần, Hiệu trưởng tổ chức giao ban Lãnh đạo mở rộng với sự tham gia của Chi ủy, Ban giám hiệu, Chủ tịch Công đoàn, Bí thư Đoàn trường, các tổ trưởng chuyên môn và thư ký hội đồng trường Cuộc họp nhằm đánh giá hoạt động trong tuần qua, nêu rõ kết quả đạt được, các tồn tại, hạn chế và nguyên nhân, đồng thời đề ra nhiệm vụ và kế hoạch cho tuần tới.
Tổ chuyên môn đóng vai trò quan trọng trong việc triển khai kế hoạch và công việc của nhà trường, với tổ trưởng và tổ phó là hạt nhân đảm bảo hoàn thành nhiệm vụ Để đạt được điều này, vào đầu mỗi năm học, nhà trường thực hiện kiện toàn nhân sự của tổ, bầu tổ trưởng và tổ phó dựa trên năng lực chuyên môn, phẩm chất đạo đức và uy tín với đồng nghiệp, học sinh cùng sự tín nhiệm của các thành viên trong tổ.
- Phát huy vai trò của tổ chuyên môn để tổ chuyên môn thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ, đó là:
Xây dựng và thực hiện kế hoạch hoạt động chung của tổ là nhiệm vụ quan trọng, bao gồm việc hướng dẫn các thành viên trong tổ xây dựng và quản lý kế hoạch cá nhân Kế hoạch này cần phải phù hợp với kế hoạch dạy học, phân phối chương trình và các hoạt động giáo dục khác của nhà trường.
Tổ chức các khóa bồi dưỡng chuyên môn và nghiệp vụ cho giáo viên; tham gia đánh giá và xếp loại các thành viên trong tổ dựa trên Chuẩn nghề nghiệp giáo viên trung học và các quy định hiện hành.
Tổ chuyên môn sinh hoạt hai tuần một lần và có thể họp đột xuất theo yêu cầu công việc hay khi Hiệu trưởng yêu cầu
Tổ trưởng chuyên môn có trách nhiệm theo dõi và giám sát việc thực hiện nội quy, quy chế của tổ viên, đảm bảo chương trình giảng dạy được thực hiện đúng Họ cần nhắc nhở tổ viên về việc soạn giáo án, viết sáng kiến kinh nghiệm, và tuân thủ giờ giấc Ngoài ra, tổ trưởng cũng phải kiểm tra việc sử dụng thiết bị dạy học, thực hành, dạy thêm và học thêm theo quy định Cuối cùng, họ theo dõi kế hoạch kiểm tra đánh giá học sinh của giáo viên để đảm bảo tính khách quan và trung thực.
Tổ trưởng chuyên môn có trách nhiệm phân công và giám sát việc thực hiện các chuyên đề dạy học, đồng thời đề xuất các giáo viên bồi dưỡng học sinh giỏi và tổ chức các hoạt động ngoại khóa cho tổ.
Hội ý giáo viên cốt cán
2.1.2 Nâng cao trình độ chính trị, phẩm chất đạo đức và năng lực chuyên môn cho giáo viên