Lịch sử vấn đề 2
Văn hóa là sức mạnh nội lực quan trọng của mỗi dân tộc, đóng vai trò then chốt trong sự phát triển Do đó, việc nghiên cứu lịch sử dân tộc và lịch sử văn hóa ngày càng được chú trọng, mang lại nhiều thành tựu đáng kể.
Việc nghiên cứu quá trình đổi mới ở địa phương, đặc biệt là trong lĩnh vực xây dựng và phát triển văn hóa, gặp nhiều khó khăn và hạn chế do nguồn tài liệu hạn chế và tính chất thời sự luôn biến đổi.
Nghiên cứu về văn hóa tại huyện Thọ Xuân, Thanh Hóa đã được thực hiện qua một số công trình, nhằm tìm hiểu sâu sắc quá trình xây dựng và phát triển văn hóa tại địa phương này.
Hoàng Anh Nhân và Lê Huy Chân trong tác phẩm “Khảo sát lòng Xứ Thanh” đã nghiên cứu sâu về quá trình hình thành các làng, tiêu chí phân vùng văn hóa làng và các dạng làng khác nhau Bài viết cũng nhấn mạnh những đóng góp quan trọng của văn hóa làng Xứ Thanh đối với sự phát triển của đất nước.
Hoàng Anh Nhân trong tác phẩm “Văn hóa lòng và lòng văn hóa xứ Thanh” đã nêu rõ cơ sở lý luận cho việc xây dựng làng văn hóa, đồng thời đề xuất các biện pháp cụ thể để phát triển làng, cùng với việc chỉ ra các đặc điểm và tiêu chuẩn cần thiết cho một làng văn hóa.
Mặc dù có nhiều tài liệu lý luận, nhưng hiện tại chưa có nghiên cứu nào toàn diện về quá trình xây dựng văn hóa ở huyện Thọ Xuân từ năm 1986 đến nay Để thực hiện nghiên cứu này một cách hệ thống, chúng tôi chủ yếu dựa vào các văn kiện của Đảng qua các đại hội, nghị quyết, báo cáo và tổng kết địa phương qua các năm và thời kỳ Từ đó, chúng tôi sẽ hệ thống và khái quát lại quá trình xây dựng và phát triển văn hóa của huyện Thọ Xuân từ năm 1986 cho đến nay.
Đối t-ợng và phạm vi nghiên cứu 3
Đề tài nghiên cứu này tập trung vào việc xây dựng văn hóa tại huyện Thọ Xuân, Thanh Hóa, với trọng tâm là văn hóa - thông tin, thể dục thể thao, giáo dục và các lĩnh vực liên quan khác Phạm vi nghiên cứu được giới hạn từ năm 1986 đến 2005.
4 Nguồn t- liệu và ph-ơng pháp nghiên cứu
Nguồn tài liệu nghiên cứu đề tài này bao gồm các văn kiện và nghị quyết của Trung ương Đảng cùng với Đảng bộ Thọ Xuân, bên cạnh đó là các báo cáo, sơ kết và tổng kết liên quan.
Phương pháp nghiên cứu mà chúng tôi áp dụng bao gồm phương pháp lịch sử và phương pháp logic Bên cạnh đó, chúng tôi còn sử dụng các phương pháp khác như phương pháp so sánh, phương pháp thống kê và phương pháp phân tích để đảm bảo tính chính xác và toàn diện trong nghiên cứu.
5 Bố cục của đề tài
Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Phụ lục, Tài liệu tham khảo,
Nội dung đề tài trình bày trong 3 ch-ơng:
Ch-ơng 1: Chủ tr-ơng, biện pháp xây dựng văn hoá của Đảng bộ và nhân dân huyện Thọ Xuân - Thanh Hoá từ 1986 đến 2005
Ch-ơng 2: Quá Trình xây dựng văn hóa ở huyện Thọ Xuân- Thanh Hóa từ năm 1986 đến 2005
Ch-ơng 3: Xây dựng và phát triển văn hóa ở huyện Thọ Xuân- Thanh Hóa trong thời gian tới- ph-ơng h-ớng và giải pháp
Chủ tr-ơng, biện pháp xây dựng văn hoá của đảng bộ và nhân dân huyện thọ xuân – thanh hoá từ 1986 đến 2005
1.1 Quan niệm của Đảng Cộng sản Việt Nam về văn hóa
1.1.1 Quan niệm của Đảng Cộng sản Việt Nam về khái niệm văn hóa
Hiện nay, có khoảng 400 định nghĩa về văn hóa và 160 cách phân loại khác nhau, theo thống kê của UNESCO Việc chọn một định nghĩa đầy đủ về văn hóa là rất khó khăn, vì nhiều định nghĩa không mâu thuẫn mà chỉ nhấn mạnh các khía cạnh khác nhau Văn hóa là sự đa dạng và phong phú, với sự bổ sung lẫn nhau, tất cả đều hướng tới phục vụ con người.
Mỗi dân tộc, hiện tại hay trong quá khứ, đều sở hữu một nền văn hóa riêng biệt Văn hóa hình thành từ các điều kiện tự nhiên và lịch sử qua từng giai đoạn, gắn liền với các khía cạnh của đời sống xã hội Sự đa dạng trong các cách hiểu về văn hóa không ngừng được làm phong phú thêm bởi những nội dung mới, phản ánh sự phát triển và thay đổi của xã hội.
Hiện nay, văn hóa đã trở thành một vấn đề toàn cầu, không chỉ giới hạn trong phạm vi quốc gia Việc chăm lo xây dựng và phát triển văn hóa là rất cần thiết để không bị cuốn theo vòng xoáy của nền kinh tế thị trường, mà vẫn giữ vững bản sắc dân tộc Văn hóa không chỉ giúp con người hiểu nhau hơn mà còn tạo ra sự gắn kết giữa các dân tộc, trở thành sức mạnh nội tại của mỗi cộng đồng.
Từ năm 1943, Hồ Chí Minh đã định nghĩa văn hóa là tổng hợp các sáng tạo và phát minh của con người, bao gồm ngôn ngữ, chữ viết, đạo đức, pháp luật, khoa học, tôn giáo, văn học, nghệ thuật và các công cụ phục vụ cho đời sống hàng ngày Ông nhấn mạnh rằng văn hóa phản ánh các phương thức sinh hoạt và biểu hiện của con người nhằm thích ứng với nhu cầu sống và đảm bảo sự tồn tại.
Ng-ời nhấn mạnh mối quan hệ biện chứng giữa văn hóa và các yếu tố cơ sở hạ tầng, kinh tế, chính trị, xã hội Đồng thời, Ng-ời khẳng định vai trò quan trọng của văn hóa như một động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế và xã hội, khẳng định rằng văn hóa cần phải dẫn dắt quốc dân trong hành trình phát triển.
Trên nền tảng kế thừa và phát huy tư tưởng văn hóa, trong thời kỳ đổi mới, Đảng khẳng định rằng văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, đồng thời vừa là mục tiêu, vừa là động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội.
Văn hóa đóng vai trò quan trọng trong sự nghiệp xây dựng đất nước, được coi là một quan điểm chỉ đạo mới trong nội dung Trong quan niệm của Đảng, văn hóa được xem là một mặt trận, nơi diễn ra cuộc đấu tranh với các thế lực thù địch.
“đọng minh” v¯ “con đÍ” cða chúng, diễn ra trong mói bộ phận cấu thành văn hóa nh-: t- t-ởng, chính trị, đạo đức,…
Văn hóa Việt Nam là sự hòa quyện của nhiều giá trị và sắc thái từ các dân tộc khác nhau, tạo nên một nền văn hóa phong phú và đa dạng Sự bổ sung lẫn nhau giữa các yếu tố văn hóa này không chỉ giúp giữ vững bình đẳng mà còn phát huy tính đa dạng của văn hóa dân tộc.
1.1.2 Quan niệm của Đảng về vai trò và tác dụng của văn hóa
Văn hóa gắn liền với giáo dục con người, nhằm phát huy năng lực và bản chất của mỗi cá nhân để hoàn thiện bản thân và xã hội.
Xây dựng văn hóa chính là xây dựng con người, tập trung vào việc phát huy trí tuệ, đạo đức, tâm hồn, tình cảm và lối sống của người Việt Nam Điều này giúp hình thành nhân cách tốt đẹp và bản lĩnh vững vàng, phù hợp với sự nghiệp đổi mới Mục tiêu cuối cùng là tạo ra một xã hội dân giàu, nước mạnh, công bằng, dân chủ và văn minh.
Một trong những chức năng kh²c cða văn hõa l¯ “chức năng gi°i trí”
Do vậy, xây dựng văn hóa chính là góp phần tạo ra không khí vui t-ơi, phấn khởi, đầm ấm trong nhân dân
Giải trí không chỉ giúp con người thư giãn sau những hoạt động mệt mỏi mà còn phát triển năng khiếu văn hóa và nghệ thuật, khôi phục sức lao động Bên cạnh đó, việc xây dựng văn hóa góp phần gìn giữ và phát huy tinh hoa văn hóa dân tộc, thể hiện lối sống đoàn kết và tình làng nghĩa xóm, như những câu tục ngữ đã nhấn mạnh: “Anh em như thể tay chân”, “Tắt lửa tối đèn cõ nhau”.
Văn hóa được nuôi dưỡng và phát huy trong mỗi con người, và việc hiểu văn hóa cùng hành động có văn hóa là yếu tố quan trọng trong việc nâng cao dân trí Dân trí phản ánh trình độ nhận thức, học vấn và văn hóa của nhân dân Xây dựng văn hóa không chỉ nâng cao dân trí mà còn chú trọng đến chức năng giáo dục của văn hóa Chức năng này gắn liền với giáo dục và đào tạo khoa học công nghệ, như Nghị quyết đại hội VIII đã chỉ rõ rằng giáo dục đào tạo phải là quốc sách hàng đầu.