ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP THỰC HIỆN 31 3.1 Đối tượng
Địa điểm và thời gian thực hiện
- Địa điểm: trại lợn Tín Nghĩa - Ứng Hòa - Hà Nội.
- Thời gian tiến hành: từ ngày 18/11/2019 đến ngày 20/05/2020
Nội dung thực hiện
- Đánh giá tình hình chăn nuôi tại trại lợn Tín Nghĩa - Ứng Hòa - Hà Nội.
- Thực hiện công tác chăm sóc, nuôi dưỡng đàn lợn nái sinh sản theo quy trình của trại.
- Thực hiện quy trình phòng, chẩn đoán và điều trị bệnh theo quy trình của trại.
- Thực hiện các công việc khác theo thực tế sản xuất.
Các chỉ tiêu và phương pháp thực hiện
* Phương pháp theo dõi và thu thập thông tin
Để đánh giá tình hình chăn nuôi tại trại, cần thực hiện điều tra trực tiếp bằng cách thu thập thông tin từ cán bộ kỹ thuật và số liệu từ phòng kế toán của trang trại.
- Theo dõi trực tiếp: trực tiếp tham gia vào việc chăm sóc nuôi dưỡng, chẩn đoán và điều trị lợn nái để lấy thông tin và dữ liệu.
3.4.2 Các chỉ tiêu thực hiện
- Số con trên lứa/ mẹ
- Tỷ lệ sống của lợn con sơ sinh
- Tỷ lệ lợn nái mắc bệnh
3.4.3.1 Phương pháp đánh giá tình hình chăn nuôi tại trại Tín Nghĩa, huyện Ứng Hòa, TP.Hà Nội Để đánh giá tình hình chăn nuôi tại trại chúng em tiến hành thu thập thông tin từ trại, kết hợp với theo dõi trực tiếp về tình hình thực tế trên đàn lợn nái của trại.
3.4.3.2 Quy trình chăm sóc và nuôi dưỡng cho đàn lợn nuôi tại trại
* Quy trình chăm sóc nái đẻ (nái nuôi con)
Vệ sinh sát trùng chuồng đẻ sạch sẽ, khô ráo trước khi chuyển nái sang chuồng đẻ.
Tắm cho lợn nái bằng xà phòng và chuyển nái qua chuồng đẻ khoảng 7 -
Trước khi lợn con ra đời, cần chuẩn bị đầy đủ dụng cụ như khăn lau, cồn iod, cân, tải nilon, dầu bôi trơn, panh, kim tiêm, kìm cắt đuôi, máy mài nanh, bấm tai, sổ ghi chép, thuốc oxytoxin, kháng sinh, lồng úm và bóng úm để đảm bảo quá trình sinh sản diễn ra thuận lợi.
* Khẩu phần ăn cho nái đẻ và nuôi con
Lợn nái nên được cho ăn cám 3060 giảm dần 0,5 kg/ngày trong 3 ngày trước ngày đẻ dự kiến Sau khi lợn nái đẻ được 2 ngày, lượng thức ăn cần tăng dần từ 0,5 đến 1 kg/ngày cho đến ngày thứ 6 Đối với lợn nái quá gầy hoặc nuôi nhiều con, có thể tăng lượng thức ăn lên Khẩu phần ăn cho đàn lợn tại trại được thể hiện qua bảng 3.1.
Bảng 3.1 Khẩu phần ăn cho đàn lợn nái tại trại Đối tượng
Sau khi lợn nái đẻ được 2 ngày, cần tăng dần lượng thức ăn lên từ 0,5 – 1 kg/con/ngày, chia thành hai bữa sáng và chiều Đối với những nái quá gầy hoặc nuôi nhiều con, có thể tăng lượng thức ăn lên 2 kg/con/ngày Bắt đầu từ ngày thứ 5, cho heo ăn theo khả năng tối đa Cần chú ý điều chỉnh cám dựa trên sức khỏe của heo từ lứa trước.
- Lợn nái trước và sau đẻ một tuần trộn thức ăn với kháng sinh, caxi, orga breed, trộn theo bữa (30 g/bữa).
- Sau đẻ 17 ngày trộn ADE đến lúc cai sữa.
* Quy trình đỡ đẻ cho lợn nái:
- Biểu hiện bên ngoài: bồn chồn, đứng ngồi không yên, chân cào xuống nền chuồng, ỉa, đái vặt, trước đẻ 1giờ bắt đầu tiết sữa.
- Người đỡ: cắt móng tay, rửa tay sạch.
- Một tay cầm chắc lợn con, một tay dùng khăn khô lau sạch dịch nhờn ở mồm, mũi và toàn thân cho lợn để lợn hô hấp thuận lợi.
Cắt rốn là quy trình thắt dây rốn cách cuống rốn 3 cm, sau đó dùng kéo cắt phần bên ngoài nút thắt khoảng 1,5 cm Để đảm bảo vệ sinh, cần sát trùng dây rốn và vùng cuống rốn bằng cồn iod.
- Cho lợn con vào lồng úm tº = 33 - 35°C
- Trước khi cho lợn con ra bú cần lau sạch vú lợn mẹ.
- Phải trực liên tục cho đến khi lợn nái đẻ xong hoàn toàn, nhau ra hết, lợn nái trở về trạng thái yên tĩnh và cho con bú.
Không can thiệp khi quá trình đẻ của lợn nái diễn ra bình thường, chỉ can thiệp khi lợn mẹ rặn đẻ lâu và khó khăn.
Kĩ thuật can thiệp lợn đẻ khó
- Một số biểu hiện lợn đẻ khó:
+ Khi lợn đã vỡ nước ối mà lợn mẹ lại không có biểu hiện rặn đẻ.
Lợn rặn đẻ liên tục với bụng căng phồng và đuôi cong lên, biểu hiện cho việc lợn con đã tiến vào cổ tử cung Tuy nhiên, lợn con không thể ra ngoài do kích thước quá lớn hoặc do thai bị ngược.
+ Mắt của lợn mẹ trở nên rất đỏ do quá trình rặn đẻ liên tục.
+ Lợn mẹ kiệt sức, thở nhanh, yếu ớt do quá trình rặn đẻ nên kiệt sức.
- Cách can thiệp lợn đẻ khó:
+ Dùng nước sát trùng vệ sinh âm hộ và mông lợn Sát trùng tay, bôi gel bôi trơn.
+ Đưa tay vào trong tử cung, nắm lấy lợn con, đưa lợn con ra ngoài.
- Sử dụng thuốc cho lợn đẻ
+ Kháng sinh clamoxon s, sau khi đẻ xong điều trị 3 ngày lên tục, liều
*Quy trình chăm sóc lợn con tại cơ sở
- 1 ngày: sau khi đẻ cắt rốn, sát trùng( cồn I ốt), úm heo con ấm, cho bú sữa đầu.
- 2 ngày: cho uống kháng sinh, mài nanh, cắt đuôi.
- 3 ngày: cho uống cầu trùng, tiêm sắt, sát trùng lại đuôi, tai, rốn.
- 5 ngày: lắp máng tập ăn.
- 6 ngày: thiến, khi thiến tiêm kháng sinh, sát trùng vị trí thiến.
- 14 ngày: vắc xin Dịch tả, Circo ( 2 mũi kết hợp).
- 21- 28 ngày: mổ Héc ni, cai sữa.
+ Chuẩn bị: máy mài nanh, kìm cắt đuôi, cồn sát trùng, thuốc kháng sinh.
+ Lợn con sau khi đẻ khoảng nửa ngày hoặc một ngày thì được mài nanh, bấm đuôi và nhỏ colestrim.
Để mài nanh lợn con, trước tiên cần kẹp lợn con vào đùi và mở miệng để mài phẳng từng bên Sau khi hoàn tất việc mài, dùng kìm túm hai chân sau và bấm đuôi, chỉ bấm 2/3 đuôi phía ngoài sau khi đã làm nóng kìm ở nhiệt độ 300°C trong 15 phút Cuối cùng, cần sát trùng vị trí bấm bằng cồn để đảm bảo vệ sinh.
Lợn con 3 ngày tuổi cần được tiêm chế phẩm Ferrivit với liều lượng 2 ml/con và đồng thời nhỏ thuốc phòng cầu trùng (pigcoc) để đảm bảo sức khỏe và phòng ngừa bệnh tật.
* Bấm tai, thiến: khi lợn con được 5 ngày tuổi thì tiến hành bấm tai đối với lợn cái và thiến đối với lợn đực.
- Bấm tai: lợn con được bấm tai theo quy định riêng của trại.
+ Chuẩn bị dụng cụ thiến đầy đủ gồm: dao thiến, cồn sát trùng, panh kẹp, bông, xi - lanh tiêm và thuốc kháng sinh, ghế ngồi.
Người thiến ngồi trên ghế cao, kẹp lợn con giữa hai đùi với đầu lợn hướng xuống Một tay nặn để làm nổi rõ dịch hoàn, tay còn lại cầm dao rạch hai vết ở giữa mỗi bên dịch hoàn Sau đó, dùng tay nặn dịch hoàn ra ngoài, dùng panh kẹp xoắn đứt dịch hoàn và bôi cồn vào vị trí thiến Cuối cùng, tiêm 0,5 ml Clamoxom S để chống viêm nhiễm.
* Tập ăn sớm lúc 4 - 6 ngày tuổi.
Để tập cho lợn con ăn sớm, trước tiên hãy cho một ít thức ăn vào máng ăn trong ô chuồng để lợn con làm quen Khi lợn con đã quen và bắt đầu ăn, từ từ tăng lượng thức ăn và trộn thêm ecopiglet Trang trại sử dụng thức ăn hỗn hợp dạng viên 3800 từ công ty De Heus cho lợn con từ 7 ngày tuổi đến 15 kg Đồng thời, hàng ngày cần điều trị cho những lợn con mắc hội chứng tiêu chảy và các bệnh khác khi phát hiện.
Cai sữa cho lợn con nên được thực hiện khi lợn đạt 21 ngày tuổi, đặc biệt đối với những đàn có trọng lượng từ 5,5 kg đến 7 kg, miễn là lợn không mắc bệnh và có sức khỏe tốt.
* Đối với đàn lợn con theo mẹ đến khi cai sữa:
Ngay sau khi đẻ ra lợn con được tiến hành cắt rốn.
Lợn con 2 - 3 ngày tuổi được bấm số tai, bấm đuôi, tiêm chế phẩm bổ sung sắt, cho uống thuốc phòng phân trắng lợn con và tiêu chảy.
Từ 3 - 4 ngày tuổi cho uống thuốc phòng cầu trùng.
Từ 4 - 5 ngày tuổi tiến hành kỹ thuật ngoại khoa (thiến lợn đực).
Từ 5 - 7 ngày tuổi tập cho ăn bằng thức ăn hỗn hợp hoàn chỉnh
3800 Từ 7 - 10 ngày tuổi tiêm vắc xin Myco phòng suyễn lợn.
Từ 14 -16 ngày tuổi tiêm vắc xin circo phòng hội chứng còi cọc.
Từ 21 - 28 ngày tuổi tiến hành cai sữa cho lợn.
Quy trình phòng bệnh tại cơ sở
Để ngăn ngừa dịch bệnh và nâng cao hiệu quả chăn nuôi, trong thời gian thực tập tại trại, tôi đã tích cực tham gia các hoạt động vệ sinh theo quy định.
Trước khi vào khu vực làm việc, công nhân và sinh viên đều phải thực hiện quy trình vệ sinh nghiêm ngặt, bao gồm việc đi qua phòng sát trùng, tắm rửa sạch sẽ, mặc quần áo lao động, đi ủng và bước qua chậu vôi sát trùng để đảm bảo an toàn và vệ sinh trong chuồng.
Khi vào chuồng, bước đầu tiên là giao nhận ca với ca đêm và kiểm tra sức khỏe của lợn Tiếp theo, cần phải đập lợn mẹ dậy để tránh tình trạng ỉa đùn, đồng thời dọn dẹp phân để không làm lợn mẹ nằm đè lên phân.
- Rắc vôi, quét dọn lối đi.
- Lau máng tập ăn cho lợn con, chuẩn bị thức ăn, rắc thức ăn cho lợn con tập ăn.
- Lau bầu vú cho nái nuôi con, lau mông, lau sàn bằng nước sát trùng.
- Vệ sinh máng sạch sẽ, chở thức ăn, chuẩn bị thức ăn cho lợn nái.