Khoá luận tốt nghiệp Trờng Đại học Vinh Trờng đại học vinh khoa kinh tế === === đặng thị hà Khóa luận tốt nghiệp Khóa luận tốt nghiệp Hoàn thiện kế toán bán hàng và xác định kết Hoàn thiện kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh tạI cÔng ty cổ phầN quả kinh doanh tạI cÔng ty cổ phầN vật tƯ nÔng nghiệP hà tĩNH vật tƯ nÔng nghiệP hà tĩNH Ngành: Kế toán Vinh, 2009 = = SVTH: Đặng Thị Hà Lớp: 46B1 - Kế toán 1 Khoá luận tốt nghiệp Trờng Đại học Vinh Trờng đại học vinh khoa kinh tế === === đặng thị hà Khóa luận tốt nghiệp đại học Khóa luận tốt nghiệp đại học Hoàn thiện kế toán bán hàng và xác định kết Hoàn thiện kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh tạI cÔng ty cổ phầN quả kinh doanh tạI cÔng ty cổ phầN vật tƯ nÔng nghiệP hà tĩNH vật tƯ nÔng nghiệP hà tĩNH Ngành: Kế toán Lớp: 46B 1 - Kế toán (2005 - 2009) GV hớng dẫn: Th.s nguyễn thị hạnh duyên Vinh, 2009 = = SVTH: Đặng Thị Hà Lớp: 46B1 - Kế toán 2 Khoá luận tốt nghiệp Trờng Đại học Vinh PHN M U 1. TNH CP THIT Bỏn hng v xỏc nh kt qu kinh doanh l mi quan tõm hng u ca tt c cỏc doanh nghip núi chung v cỏc doanh nghip thng mi núi riờng. Thc tin cho thy thớch ng vi mi c ch qun lý, k toỏn bỏn hng v xỏc nh kt qu kinh doanh c thc hin bng nhiu hỡnh thc khỏc nhau. Trong nn kinh t k hoch hoỏ tp trung Nh nc qun lý kinh t ch yu bng mnh lnh. Hot ng bỏn hng trong thi k ny ch yu l giao np sn phm, hng hoỏ cho cỏc n v theo a ch v giỏ c do Nh nc n nh t trc. Trong nn kinh t th trng bỏn hng l khõu gi v trớ quan trng trc tip thc hin nhim v kinh doanh ca DN, cũn khõu thu mua ph thuc vo vic sn phm, hng hoỏ cú th bỏn c hay khụng. Nh vy cú th núi bỏn hng l c s bo ton, phỏt trin vn kinh doanh, quyt nh s sng cũn ca doanh nghip. Thc hin tt khõu bỏn hng thỡ DN mi thu hi c vn, trang tri c cỏc khon n, thc hin y cỏc ngha v i vi Nh nc, trờn c s ú mi n nh tỡnh hỡnh ti chớnh v m rng quy mụ hot ng kinh doanh. Ngc li, nu khụng bỏn c hng hoỏ s ng, tha, vn kinh doanh khụng thu hi c, thu nhp khụng bự p chi phớ b ra thỡ doanh nghip s khụng th tn ti c.Thụng qua bỏn hng cỏc nh qun lý s xỏc nh c khi lng sn phm, hng hoỏ tiờu th qua ú xỏc nh c li nhun ca DN. Vỡ vy k toỏn bỏn hng v xỏc nh kt qu kinh doanh trong cỏc doanh nghip phi c t chc mt cỏch y , chớnh xỏc, khoa hc v hp lý. Cụng ty c phn vt t nụng nghp H Tnh l mt doanh nghip thng mi chuyờn kinh doanh cỏc loi phõn bún hoỏ hc. Trong quỏ trỡnh hỡnh thnh v phỏt trin khụng th khụng k ti vai trũ ca k toỏn bỏn hng v xỏc nh SVTH: Đặng Thị Hà Lớp: 46B1 - Kế toán 3 Khoá luận tốt nghiệp Trờng Đại học Vinh kt qu kinh doanh. Cựng vi cỏc nhõn viờn phũng ban khỏc, i ng nhõn viờn k toỏn cụng ty luụn n lc phn u, on kt, h tr nhau hon thnh xut sc nhim v ra. Xut phỏt t nhu cu i mi trong cụng tỏc k toỏn, thy rừ c tm quan trng ca k toỏn bỏn hng v xỏc nh kt qu kinh doanh trong qun lý, vi thi gian thc tp i sõu tỡm hiu cụng tỏc k toỏn ti Cụng ty C phn Vt t nụng nghip H Tnh, em ó chn ti Hon thin k toỏn bỏn hng v xỏc nh kt qu kinh doanh ti Cụng ty C phn Vt t nụng nghip H Tnh lm Khoỏ lun tt nghip ca mỡnh vi hy vng gúp mt phn nh bộ ca mỡnh nhm hon thin hn na cụng tỏc k toỏn ti cụng ty. 2. MC TIấU NGHIấN CU TI - H thng hoỏ c s lý lun v k toỏn bỏn hng v xỏc nh kt qu kinh doanh. - Phõn tớch v ỏnh giỏ thc trng v k toỏn bỏn hng v xỏc nh kt qu kinh doanh ti Cụng ty C phn Vt t nụng nghip H Tnh. So sỏnh v mt lý thuyt vi thc t tỡm hiu t ú rỳt ra nhng bi hc cho bn thõn v xut mt s ý kin nhm hon thin k toỏn bỏn hng v xỏc nh kt qu kinh doanh ti Cụng ty C phn Vt t nụng nghip H Tnh. 3. I TNG, PHM VI NGHIấN CU - i tng nghiờn cu: Khoỏ lun gii hn trong vic nghiờn cu nhng vn lý lun v thc tin v k toỏn bỏn hng v xỏc nh kt qu kinh doanh ti Cụng ty C phn Vt t nụng nghip H Tnh - Phm vi nghiờn cu: Ti Cụng ty C phn Vt t nụng nghip H Tnh. 4. PHNG PHP NGHIấN CU SVTH: Đặng Thị Hà Lớp: 46B1 - Kế toán 4 Khoá luận tốt nghiệp Trờng Đại học Vinh Vn dng cỏc phng phỏp thu thp s liu, thng kờ, phõn tớch, so sỏnh, tng hp, tớnh giỏ v mt s phng phỏp khoa hc khỏc phõn tớch cỏc vn , khỏi quỏt hoỏ v tng hp a ra kt lun cn thit. 5. ểNG GểP CA LUN VN V mt lý lun: H thng hoỏ c s lý lun v k toỏn bỏn hng v xỏc nh kt qu kinh doanh V thc tin: Phõn tớch, ỏnh giỏ quỏ trỡnh bỏn hng v xỏc nh kt qu kinh doanh ti Cụng ty C phn Vt t nụng nghip H Tnh. Trờn c s ú a ra cỏc gii phỏp nhm hon thin k toỏn bỏn hng v xỏc nh kt qu kinh doanh ti Cụng ty C phn Vt t nụng nghip H Tnh. 6. NI DUNG, B CC TI Ngoi phn m u v kt lun, khoỏ lun tt nghip gm 3 chng: Chng 1: C s lý lun chung v k toỏn bỏn hng v xỏc nh kt qu kinh doanh trong cỏc doanh nghip thng mi. Chng 2: Thc trng k toỏn bỏn hng v xỏc nh kt qu kinh doanh ti Cụng ty C phn Vt t nụng nghip H Tnh. Chng 3: Hon thin k toỏn bỏn hng v xỏc nh kt qu kinh doanh ti Cụng ty C phn Vt t nụng nghip H Tnh. SVTH: Đặng Thị Hà Lớp: 46B1 - Kế toán 5 Khoá luận tốt nghiệp Trờng Đại học Vinh CHNG 1 C S Lí LUN V K TON BN HNG V XC NH KT QU KINH DOANH TRONG CC DOANH NGHIP THNG MI 1.1. KHI QUT CHUNG V K TON BN HNG V XC NH KT QU KINH DOANH 1.1.1. Khỏi nim k toỏn bỏn hng v xỏc nh kt qu kinh doanh 1.1.1.1. Bỏn hng Trong nn kinh t th trng, cỏc doanh nghip luụn tỡm mi cỏch thoó món nhu cu ngi tiờu dựng nhm t c li nhun ti a. Mun vy, doanh nghip phi bỏn c sn phm, hng hoỏ, õy l khõu cui cựng ca quỏ trỡnh kinh doanh trong cỏc doanh nghip thng mi. Xột v gúc kinh t: Bỏn hng l vic chuyn quyn s hu hng hoỏ gn phn li ớch hoc ri ro cho khỏch hng, ng thi c khỏch hng thanh toỏn hoc chp nhn thanh toỏn. Xột v gúc luõn chuyn vn: Bỏn hng l quỏ trỡnh trao i thc hin giỏ tr ca hng hoỏ, tc l chuyn hoỏ vn ca doanh nghip t hỡnh thỏi hin vt sang hỡnh thỏi tin t (Hng - Tin) v hỡnh thnh kt qu bỏn hng. Nh vy, quỏ trỡnh bỏn hng cú th chia lm hai giai on: Giai on th nht: n v bỏn hng xut giao hng hoỏ cho khỏch hng. ú l quỏ trỡnh vn ng ca hng hoỏ, nhng cha phn ỏnh c kt qu bỏn hng. Giai on th hai: Khỏch hng tr tin hoc chp nhn thanh toỏn. Quỏ trỡnh bỏn hng n õy kt thỳc v hỡnh thnh kt qu bỏn hng. Túm li, quỏ trỡnh bỏn hng cú c im sau õy: - Cú s tho thun gia ngi mua v ngi bỏn. - Cú s thay i v quyn s hu v quyn s dng. - Ngi bỏn c nhn tin hoc c khỏch hng chp nhn thanh toỏn. SVTH: Đặng Thị Hà Lớp: 46B1 - Kế toán 6 Khoá luận tốt nghiệp Trờng Đại học Vinh 1.1.1.2. Kt qu kinh doanh Kt qu kinh doanh l kt qu cui cựng ca hot ng sn xut kinh doanh thụng thng v hot ng khỏc ca doanh nghip trong mt thi k nht nh, biu hin bng s tin lói hoc l. Kt qu kinh doanh ca doanh nghip bao gm: - Kt qu hot ng sn xut kinh doanh l chờnh lch gia doanh thu thun v giỏ vn hng bỏn, chi phớ bỏn hng, chi phớ QLDN. c xỏc nh theo cụng thc (1.1) Kt qu hot ng SXKD (Lói hoc l) = Doanh thu thun - Giỏ vn hng bỏn - Chi phớ bỏn hng - Chi phớ qun lý DN (1.1) - Kt qu hot ng ti chớnh l chờnh lch gia doanh thu hot ng ti chớnh v chi phớ hot ng ti chớnh. c xỏc nh theo cụng thc (1.2) Kt qu hot ng ti chớnh (Lói hoc l) = Doanh thu hot ng ti chớnh - Chi phớ hot ng ti chớnh (1.2) - Kt qu hot ng khỏc l khon chờnh lch gia thu nhp hot ng khỏc v chi phớ hot ng khỏc. c xỏc nh theo cụng (1.3) Kt qu hot ng khỏc (Lói hoc l) = Doanh thu hot ng khỏc - Chi phớ hot ng khỏc (1.3) Kt qu kinh doanh l tng cng kt qu hot ng sn xut kinh doanh, hot ng ti chớnh, hot ng khỏc. 1.1.2. S cn thit v yờu cu qun lý k toỏn bỏn hng v xỏc nh KQKD 1.1.2.1. S cn thit k toỏn bỏn hng v xỏc nh kt qu kinh doanh K toỏn bỏn hng v xỏc nh KQKD úng mt vai trũ rt quan trng trong quỏ trỡnh sn xut sn phm xó hi núi chung v trong hot ng kinh SVTH: Đặng Thị Hà Lớp: 46B1 - Kế toán 7 Khoá luận tốt nghiệp Trờng Đại học Vinh doanh núi riờng. Bỏn hng chớnh l khõu cui cựng ca quỏ trỡnh sn xut kinh doanh, do ú vic hch toỏn quỏ trỡnh bỏn hng v xỏc nh kt qu kinh doanh cung cp nhng thụng tin quan trng khụng th thiu c cho hot ng qun lý ti cỏc n v kinh t. Thụng qua cỏc thụng tin k toỏn bỏn hng v xỏc nh KQKD cung cp nh qun tr bit c mỡnh kinh doanh cú hiu qu hay khụng. Nhu cu th trng v nhng loi mt hng no nhiu, mt hng no ớt, th hiu ca khỏch hng ra sao t ú xõy dng k hoch kinh doanh k tip theo thớch hp, thu c li nhun cao v cú chin lc m rng quy mụ kinh doanh, to ch ng vng chc trờn th trng. Bờn cnh ú k toỏn bỏn hng v xỏc nh KQKD giỳp nh qun tr qun lý vic bỏn hng hoỏ mt cỏch tt nht, trỏnh nhng tỡnh trng nhm ln, sai sút hay mt mỏt hng hoỏ, nh hng xu ti quỏ trỡnh kinh doanh. Qua ú nh qun tr nm c tỡnh hỡnh lao ng ca nhõn viờn bỏn hng (nhõn viờn no bỏn cú hiu qu, nhõn viờn no bỏn khụng hiu qu .) cú nhng thay i v nhõn s kp thi v phự hp tng hiu qu kinh doanh. Khi tng hp s liu bỏn hng li chỳng ta s thy c nhu cu v hng hoỏ ca xó hi nhiu hay ớt, õy l mt ch tiờu quan trng ỏnh giỏ s phỏt trin ca nn kinh t xó hi. i vi Nh nc t nhng thụng tin ú cú th a ra nhng chớnh sỏch iu tit nn kinh t phỏt trin. Túm li, vai trũ ca k toỏn bỏn hng v xỏc nh kt qu kinh doanh c th hin rừ cỏc c im ni bt sau: - Thụng tin k toỏn bỏn hng v xỏc nh KQKD l nhng thụng tin ng ca khõu cui cựng l bỏn hng hoỏ trong s tun hon ca ti sn: thu mua - tiờu th. - Thụng tin k toỏn bỏn hng xỏc nh KQKD luụn l nhng thụng tin hai mt ca mt hin tng, mt quỏ trỡnh kinh doanh ú l gia thu nhp v chi phớ. SVTH: Đặng Thị Hà Lớp: 46B1 - Kế toán 8 Khoá luận tốt nghiệp Trờng Đại học Vinh - Mi thụng tin k toỏn thu c l kt qu ca mt quỏ trỡnh cú tớnh hai mt ú l thụng tin v kim tra - hai c trng c bn ca k toỏn. - Bng cỏch thụng tin c bit ca mỡnh, k toỏn bỏn hng v xỏc nh KQKD phc v cho cỏc nhu cu khỏc nhau ca xó hi. + Trc ht k toỏn bỏn hng v xỏc nh KQKD phc v cho nhu cu qun lý, cỏc nh qun tr hoch nh cỏc chớnh sỏch kinh t - ti chớnh, xõy dng cỏc k hoch, cỏc d ỏn v quyt nh phng ỏn u t. + Qua thụng tin k toỏn bỏn hng v xỏc nh KQKD, ngi ta xỏc nh hiu qu ca mt thi k kinh doanh. 1.1.2.2. Yờu cu qun lý Bỏn hng v xỏc nh kt qu kinh doanh quyt nh s sng cũn ca doanh nghip, vỡ vy cn phi qun lý cht ch quỏ trỡnh ny nhm thỳc y cụng tỏc bỏn hng cú hiu qu, a doanh nghip phỏt trin i lờn. C th: - Qun lý s vn ng v tỡnh hỡnh bin ng ca tng loi hng hoỏ theo cỏc ch tiờu s lng, cht lng, chng loi v giỏ tr ca chỳng. V khi lng hng hoỏ: Phi theo dừi s lng ca tng loi hng hoỏ tn kho u k, nhp trong k, xut bỏn v lng d tr cn thit cú k hoch thu mua v bỏn hng hp lý, kp thi phỏt hin nhng hng hoỏ tn ng lõu ngy trong kho. V giỏ vn ca hng hoỏ xut bỏn trong k: Phi xỏc nh c v ghi nhn chớnh xỏc vỡ õy l ton b chi phớ doanh nghip b ra mua hng hoỏ, bao gm giỏ mua cng cỏc chi phớ thu mua phỏt sinh. ú l c s xỏc nh giỏ bỏn v tớnh toỏn kt qu kinh doanh. V giỏ bỏn: Giỏ bỏn phi m bo bự p c giỏ vn, chi phớ kinh doanh v cú lói, ng thi phi c khỏch hng chp nhn. Giỏ bỏn cn cú s linh hot thỳc y quỏ trỡnh tiờu th bỏn hng v phự hp vi tng iu kin c th. SVTH: Đặng Thị Hà Lớp: 46B1 - Kế toán 9 Khoá luận tốt nghiệp Trờng Đại học Vinh V doanh thu bỏn hng: Phi c xỏc nh v ghi nhn theo ỳng thc t phỏt sinh, ỳng quy nh ca ch k toỏn (iu kin v thi im ghi nhn doanh thu). - Qun lý v cht lng, s vn ng ca tng loi hng hoỏ v mt giỏ tr (giỏ thc t nhp kho, xut kho) phi chớnh xỏc v cht ch. - Phi lm tt cụng tỏc kim tra, phõn cp qun lý v cú ch bo qun, d tr tt i vi tng loi hng hoỏ, ngn chn vic bỏn nhng hng hoỏ khụng m bo cht lng nh hng n uy tớn ca doanh nghip. - Tỡm hiu, khai thỏc v m rng th trng, ỏp dng cỏc phng thc bỏn hng phự hp v cú chớnh sỏch tớn dng thng mi, chớnh sỏch hu mói hp lý nhm kớch thớch bỏn hng, tng doanh thu, gim chi phớ. Doanh nghip cn qun lý cht ch tng phng thc bỏn hng theo ỳng hp ng ó ký kt, ng thi phi theo dừi thi hn thanh toỏn ca tng khỏch hng, ụn c thu hi y v kp thi tin vn nhm m bo li ớch cho doanh nghip. - Qun lý cht ch cỏc chi phớ bỏn hng, chi phớ qun lý doanh nghip v cỏc chi phớ hot ng khỏc nhm ti a hoỏ li nhun. Cỏc chi phớ ny nh hng trc tip n kt qu hot ng kinh doanh ca doanh nghip. Vỡ vy, cn phi xõy dng d toỏn chi phớ cho tng loi hng hoỏ, tng thi k kinh doanh. 1.1.3. Nguyờn tc hch toỏn k toỏn bỏn hng v xỏc nh kt qu kinh doanh Hch toỏn k toỏn bỏn hng v xỏc nh KQKD cú vai trũ quan trng trong h thng qun lý kinh doanh, l cụng c quan trng phc v cho cụng tỏc iu hnh v qun lý hot ng kinh doanh, qun lý vn ca cỏc doanh nghip. ng thi l ngun thụng tin s liu tin cy Nh nc iu hnh v mụ nn kinh t quc dõn, kim tra, kim soỏt hot ng ca cỏc ngnh, cỏc lnh vc. SVTH: Đặng Thị Hà Lớp: 46B1 - Kế toán 10