Tình hình nghiên cứu
Có nhiều bài khóa luận tốt nghiệp đăng trên các tạp chí, các hội nghị như:
Bài viết "Hợp đồng lao động và thực tiễn áp dụng trong các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài" của tác giả Đặng Thị Kim Cúc, cùng với bài "Pháp luật về hợp đồng mua bán hàng hoá - thực tiễn áp dụng tại công ty trách nhiệm hữu hạn Nhật Việt" của tác giả Lưu Thị Minh Trang và "Pháp luật về hợp đồng dịch vụ du lịch và thực tiễn áp dụng tại công ty TNHH nhà nước một thành viên Thăng Long – GTC" của tác giả Nguyễn Thị Yến, đều cung cấp cái nhìn sâu sắc về các quy định pháp luật liên quan đến hợp đồng trong các lĩnh vực lao động, thương mại và dịch vụ du lịch, đồng thời phân tích thực tiễn áp dụng tại các doanh nghiệp cụ thể.
Các công trình khoa học này là nguồn tài liệu quý giá, cung cấp thông tin quan trọng hỗ trợ tác giả trong việc nghiên cứu khóa luận.
Nghiên cứu hiện tại chỉ tập trung vào các vấn đề chung và chưa đề cập đến biện pháp "Đình chỉ thực hiện hợp đồng" Do đó, tác giả quyết định lựa chọn đề tài "Chế tài đình chỉ thực hiện hợp đồng theo Luật thương mại 2005" để nghiên cứu một cách sâu sắc hơn.
3 Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu khóa luận
Đề tài nghiên cứu "Chế tài đình chỉ thực hiện hợp đồng theo Luật thương mại 2005" tập trung vào việc phân tích cơ sở lý luận, đánh giá hệ thống pháp luật hiện hành và thực tiễn áp dụng chế tài này trong giao dịch thương mại.
Đề tài nghiên cứu "Chế tài đình chỉ thực hiện hợp đồng theo Luật thương mại 2005" tập trung vào việc phân tích các quy định trong Bộ luật dân sự 2015, Luật Thương mại 2005 và các văn bản pháp luật liên quan Nghiên cứu này chỉ xem xét các chủ thể trong nước, không bao gồm yếu tố nước ngoài.
Phương pháp nghiên cứu: Khóa luận đã sử dụng các phương pháp cụ thể:
Phương pháp phân tích, tổng hợp: Nhằm làm sáng tỏ vấn đề lý luận cơ bản về đình chỉ thực hiện hợp đồng
Phương pháp điều tra và bình luận đóng vai trò quan trọng trong việc phân tích việc áp dụng luật Bằng cách đưa ra các ví dụ thực tế và bình luận về các bản án, chúng ta có thể đánh giá hiệu quả thực hiện pháp luật trong thực tế.
Phương pháp so sánh: So sánh quy định Bộ luật dân sự 2015 với các chế tài trong Luật thương mại 2005 để làm rõ vấn đề cần phân tích
Phương pháp phân tích đánh giá là công cụ quan trọng để xem xét và đánh giá pháp luật, nhằm phát hiện những hạn chế trong các quy định không phù hợp Qua đó, có thể đề xuất những giải pháp cụ thể để cải thiện và hoàn thiện hệ thống pháp luật.
Ngoài phần mục lục, mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, phụ lục thì nội dung đề tài được kết cấu gồm có 2 chương:
Chương I Tổng quan về biện pháp đình chỉ thực hiện hợp đồng theo luật thương mại 2005
Chương II Những bất cập trong chế tài đình chỉ thực hiện hợp đồng và một số kiến nghị hoàn thiện quy định đình chỉ thực hiện hợp đồng
CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ BIỆN PHÁP ĐÌNH CHỈ THỰC HIỆN HỢP ĐỒNG THEO LUẬT THƯƠNG MẠI 2005 1.1 Khái niệm về biện pháp đình chỉ thực hiện hợp đồng
Hợp đồng là thỏa thuận giữa hai hoặc nhiều bên, quy định quyền lợi và nghĩa vụ của các bên, thường được lập thành văn bản Theo pháp luật Việt Nam, hợp đồng dân sự là sự thỏa thuận nhằm xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền và nghĩa vụ dân sự Mặc dù Luật Thương mại 2005 không định nghĩa hợp đồng chung, nhưng lại đưa ra các khái niệm cụ thể về hợp đồng như hợp đồng mua bán hàng hóa và hợp đồng cung ứng dịch vụ Hợp đồng thương mại được hiểu là hình thức pháp lý của hành vi thương mại, là thỏa thuận giữa các bên, trong đó ít nhất một bên phải là thương nhân, nhằm xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền và nghĩa vụ trong hoạt động thương mại.
Các hoạt động thương mại ở đây được xác định theo LTM 2005, cụ thể tại Điều
Theo LTM 2005, hoạt động thương mại tại Việt Nam bao gồm: thương mại diễn ra trên lãnh thổ Việt Nam; thương mại ngoài lãnh thổ khi các bên chọn áp dụng Luật này hoặc Luật nước ngoài, điều ước quốc tế mà Việt Nam tham gia; và hoạt động không nhằm mục đích sinh lợi của một bên trong giao dịch với thương nhân trên lãnh thổ Việt Nam, trong trường hợp hoạt động đó áp dụng Luật này.
Khi hợp đồng được ký kết hợp pháp, các bên có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ theo hợp đồng Tuy nhiên, thực tế cho thấy không phải lúc nào các bên cũng nghiêm túc thực hiện hợp đồng, dẫn đến việc bên còn lại áp dụng các biện pháp hoặc chế tài tương ứng Việc áp dụng các chế tài này thường dựa trên thỏa thuận giữa các bên.
1 Theo Điều 385 Bộ luật dân sự 2015
Hợp đồng thương mại là sự thỏa thuận giữa các bên dựa trên quy định của pháp luật, có thể dẫn đến hậu quả pháp lý bất lợi cho bên bị áp dụng Theo Điều 292 của Luật thương mại 2005, các chế tài áp dụng bao gồm: (1) Buộc thực hiện đúng hợp đồng; (2) Phạt vi phạm; (3) Bồi thường thiệt hại; (4) Tạm ngừng thực hiện hợp đồng; (5) Đình chỉ thực hiện hợp đồng; (6) Hủy bỏ hợp đồng.
Theo Luật thương mại, chế tài đình chỉ thực hiện hợp đồng được quy định như sau: Đình chỉ thực hiện hợp đồng xảy ra khi một bên chấm dứt nghĩa vụ hợp đồng trong các trường hợp: a Có hành vi vi phạm mà các bên đã thỏa thuận là điều kiện để chấm dứt hợp đồng; b Một bên vi phạm cơ bản nghĩa vụ hợp đồng.
Theo quy định, biện pháp đình chỉ thực hiện hợp đồng xảy ra khi một bên vi phạm hợp đồng, dẫn đến việc bên bị vi phạm có quyền chấm dứt hợp đồng.
Luật thương mại 1997 không có quy định về chế tài "Đình chỉ thực hiện hợp đồng", nhưng Luật thương mại 2005 đã bổ sung chế tài này nhằm bảo vệ quyền lợi của bên bị vi phạm Chế tài đình chỉ thực hiện hợp đồng theo Luật thương mại 2005 giúp bên bị vi phạm thực hiện quyền tự vệ và giảm thiểu thiệt hại tài sản do hành vi vi phạm hợp đồng gây ra.
Chế tài đình chỉ thực hiện hợp đồng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi của bên vi phạm khi xảy ra hành vi vi phạm hợp đồng Khi một bên không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ, quyền lợi của bên kia sẽ bị ảnh hưởng, dẫn đến việc phải chịu hậu quả pháp lý Mặc dù lý thuyết cho thấy các bên không muốn bị ràng buộc bởi hợp đồng nếu có khả năng hợp đồng sẽ bị hủy bỏ, nhưng trong thực tế, hợp đồng vẫn có thể bị chấm dứt do ý chí của một bên.