Kết quả nghiên cứu
Đánh giá điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của thành phố Sông Công – tỉnh Thái Nguyên 38 1 Điều kiện tự nhiên
Thị xã Sông Công, thuộc tỉnh Thái Nguyên, là một trong 9 đơn vị hành chính của tỉnh, nổi bật với vai trò là đô thị công nghiệp và trung tâm kinh tế, văn hóa, khoa học kỹ thuật khu vực phía Nam Nằm cách trung tâm thủ đô Hà Nội khoảng 60km về phía Bắc, Sông Công có vị trí địa lý thuận lợi, góp phần vào sự phát triển của tỉnh Thái Nguyên.
- Từ 21 0 26 ’ 20’’ đến 21 0 32’00’’ vĩ độ Bắc.
- Từ 105 0 43’00’’ đến 105 0 52 ’ 30’’ kinh độ Đông.
Thành phố có ranh giới tiếp giáp với các đơn vị hành chính như sau:
- Phía Bắc giáp thành phố Thái Nguyên;
- Phía Nam giáp huyện Phổ Yên;
- Phía Đông giáp thành phố Thái Nguyên và huyện Phổ Yên;
- Phía Tây giáp Thành phố Thái Nguyên và huyện Phổ Yên.
Ngày 15 tháng 5 năm 2015, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội ra Nghị quyết số 932/NQ-UBTVQH13 Về việc thành lập thị xã Phổ Yên và 4 phường thuộc thị xã Phổ Yên, điều chỉnh địa giới thành phố Thái Nguyên để thành lập phường Lương Sơn thuộc thị xã Sông Công và thành lập thành phố Sông Công, tỉnh Thái Nguyên.
Thành phố Sông Công có vị trí chiến lược, thuận lợi cho việc giao lưu kinh tế, xã hội và hàng hóa với các tỉnh, thành phố cũng như các huyện lân cận, góp phần vào sự phát triển vùng và thu hút đầu tư.
Thành phố Sông Công thuộc vùng trung du Bắc Bộ, địa hình được dòng sông Công chia thành hai khu vực chính:
Khu vực phía Đông có địa hình chủ yếu là đồng bằng kết hợp với những gò đồi nhỏ và thấp, chiếm diện tích lớn hơn so với phía Tây, với độ cao trung bình từ 25 đến 30 mét dọc theo sông Công Khu vực này bao gồm các đơn vị hành chính như xã Bá Xuyên, xã Tân Quang và phường.
Bách Quang, phường Lương Châu, phường Mỏ Chè, phường Thắng Lợi, phường Cải Đan và phường Phố Cò đều nằm trong khu vực có địa hình bằng phẳng, tạo điều kiện thuận lợi cho việc đầu tư phát triển kinh tế và xây dựng cơ sở hạ tầng, đồng thời thúc đẩy tốc độ đô thị hóa nhanh chóng.
Khu vực phía Tây có địa hình gò đồi và núi thấp, đặc trưng cho vùng trung du Bắc Bộ với độ cao từ 80 đến 100m, phân bố tại các xã phía Tây Nơi đây có một số đồi cao, đỉnh hẹp với độ cao trung bình trên 150m, cùng với những núi thấp có độ cao trung bình trên 300m dọc theo ranh giới phía Tây thành phố, thuộc xã Bình Sơn và xã Vinh Sơn Ngoài ra, một số khu vực nhỏ khá bằng phẳng chủ yếu tập trung gần các sông suối.
Nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa, khu vực trung du đồi núi phía Bắc có địa hình cao, dẫn đến thời tiết thường lạnh hơn so với các vùng khác.
Gió mùa Đông Bắc xuất hiện khoảng 18 lần trong năm, chủ yếu từ tháng 10 đến tháng 3, mang theo không khí lạnh và có thể gây ra những đợt rét đậm cục bộ kéo dài từ 3-5 ngày.
Gió mùa Đông Nam xuất hiện khoảng 16 lần mỗi năm, chủ yếu từ tháng 4 đến tháng 8, mang theo không khí mát mẻ và độ ẩm cao.
Nhiệt độ không khí trung bình hàng năm đạt khoảng 23 độ C, với mức cao nhất thường rơi vào giữa tháng 6 và tháng 7, có thể lên tới 36,5 độ C Biên độ nhiệt độ có thể dao động đến 13,7 độ C, trong khi nhiệt độ thấp nhất trung bình năm thường xuất hiện vào tháng.
Vào tháng 1, nhiệt độ trung bình dao động quanh mức 11 độ C, có thể giảm xuống dưới 7,9 độ C Độ ẩm không khí trung bình hàng năm đạt khoảng 84,83%, với mức độ ẩm cao nhất từ 80% đến 90% trong các tháng 1, 2, 3 và 4, trong khi đó, độ ẩm thấp nhất rơi vào khoảng 30% đến 60% vào các tháng 10, 11 và 12.
* Chế độ mưa: Tổng lượng mưa bình quân năm vào khoảng 2.300mm;
Mưa tập trung chủ yếu trong các tháng mùa mưa, với lượng mưa đạt từ 350-400mm mỗi tháng, chiếm tới 70%-80% tổng lượng mưa hàng năm, đặc biệt vào các tháng 6, 7, 8 và 9 Ngược lại, lượng mưa thấp nhất rơi vào các tháng mùa khô, chỉ dao động từ 16,5mm đến 31,3mm mỗi tháng, chiếm khoảng 20%-30% tổng lượng mưa trong các tháng 10, 11, 12 và 1.
* Chế độ nắng: Bình quân có 255 ngày có nắng trong một năm, số giờ nắng trung bình năm khoảng 1.644 giờ, tập trung cao nhất vào các tháng mùa nóng
Mỗi năm, khu vực này thường xuyên chịu ảnh hưởng của 1-2 cơn bão và từ 3-5 đợt áp thấp nhiệt đới, đặc biệt là trong mùa mưa Những cơn bão này có thể rất mạnh, với sức gió có thể đạt cấp 9, cấp 10, gây ra tác động lớn đến sản xuất, đời sống và sinh hoạt của người dân.
Mây và sương mù ở khu vực này có số ngày quang mây rất ít, trung bình chỉ khoảng 40 ngày mỗi năm, và trong mùa mưa hầu như không có ngày nào quang mây Lượng mây nhiều nhất xảy ra vào tháng 11 và tháng 12 Sương mù chủ yếu xuất hiện vào đầu năm, với khoảng 21 ngày trong năm, và đặc biệt có hiện tượng sương muối xuất hiện từ 2-3 lần trong tháng 1 và tháng 2.
Sông Công có lưu vực rộng 951 km², bắt nguồn từ vùng núi Ba Lá ở phía Đông tỉnh Tuyên Quang và chảy qua huyện Định Hóa - Thái Nguyên, với tổng chiều dài 96 km theo hướng Tây Bắc - Đông Nam Dòng sông này chảy dọc theo chân các dãy núi trong khu vực có lượng mưa lớn nhất của tỉnh Thái Nguyên Tại xã Phúc Trìu, Sông Công được ngăn lại, tạo thành Hồ Núi Cốc với mặt nước rộng lớn.
Tình hình quản lý và sử dụng đất đai
4.2.1 Đánh giá tình hình quản lý đất đai
4.2.1.1 Tình hình quản lý đất đai
- Về ban hành các văn bản quy phạm pháp luật về quản lý, sử dụng đất và tổ chức thực hiện;
Trong những năm qua, Thành ủy, HĐND, UBND thành phố đã lãnh đạo và chỉ đạo triển khai chính sách, pháp luật về đất đai, giúp quản lý và sử dụng đất đai một cách chặt chẽ và hiệu quả Điều này đã đảm bảo phát triển kinh tế, xây dựng cơ sở hạ tầng và phát triển các khu, cụm công nghiệp, thu hút dự án từ các tổ chức trong và ngoài tỉnh cũng như đầu tư nước ngoài Qua đó, thành phố đã giải quyết vấn đề việc làm cho người lao động, góp phần đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo an ninh, quốc phòng.
- Về xác định địa giới hành chính, lập và quản lý hồ sơ địa giới hành chính, lập bản đồ hành chính;
UBND thành phố đã thực hiện chỉ thị 354/CP của Chính Phủ về việc lập hồ sơ địa giới hành chính các xã, phường Các ngành chuyên môn và địa phương được chỉ đạo xác định và cắm mốc địa giới hành chính cho từng xã theo đúng quy định.
Hồ sơ địa giới hành chính được lưu giữ ở các cấp Đến nay 100% số xã, phường và thành phố đều có bản đồ địa giới hành chính.
- Khảo sát, đo đạc, lập bản đồ địa chính, bản đồ hiện trạng sử dụng đất và bản đồ quy hoạch sử dụng đất;
Việc đo đạc bản đồ chính quy phục vụ cho cấp giấy chứng nhận và lập quy hoạch kế hoạch sử dụng đất đang gặp nhiều khó khăn do thiếu kinh phí Điều này cần sự quan tâm từ các cấp để giải quyết vấn đề này.
- Quản lý quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất;
UBND thành phố Sông Công đã lập quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020, trong đó kế hoạch sử dụng đất 5 năm kỳ đầu (2011 – 2015) đã được UBND tỉnh Thái Nguyên phê duyệt theo quyết định số 62/QĐ-UBND ngày 14/06/2023.
UBND thành phố đã chỉ đạo các xã, phường lập quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất, với 10/10 xã, phường hoàn thành quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020, được phê duyệt trong kỳ đầu 2011 - 2015 Thành phố cũng đã giao Phòng Tài nguyên và Môi trường kiểm tra và hướng dẫn các xã, phường thực hiện đúng theo quy hoạch và kế hoạch đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
- Quản lý việc giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất, chuyển mụch đích sử dụng đất;
Thành phố đã thực hiện hiệu quả công tác giao đất và cho thuê đất, đáp ứng nhanh chóng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội Quy trình thu hồi đất, giao đất và cho thuê đất được tiến hành một cách hợp lý, tạo điều kiện thuận lợi cho các dự án đầu tư và phát triển.
- Đăng ký quyền sử dụng đất, lập và quản lý hồ sơ địa chính, cấp giấy chứng nhận quyến sử dụng đất;
Theo Nghị định 84/2007/NĐ-CP và hướng dẫn của Sở Tài nguyên và Môi trường, đến năm 2015, toàn thành phố đã cấp 16.209 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ gia đình, đạt tỷ lệ 81%.
Thành phố đã hợp tác với Văn phòng đăng ký Quyền sử dụng đất và Sở Tài nguyên và Môi trường để cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho 7 cơ sở tôn giáo trên địa bàn.
- Công tác thống kê, kiểm kê đất đai;
Hằng năm, thành phố Sông Công thực hiện công tác thống kê đất đai một cách nghiêm túc, đảm bảo đúng thời gian và đủ số lượng biểu mẫu Chất lượng thống kê được tuân thủ theo quy trình và quy phạm hướng dẫn, đồng thời tổng hợp báo cáo gửi Sở Tài nguyên và Môi trường đúng tiến độ.
Công tác tổng kiểm kê đất đai năm 2014, theo chỉ đạo của Chính phủ, đã hoàn thành và bàn giao tài liệu đưa vào sử dụng Chất lượng tài liệu được đảm bảo tuân thủ đúng quy trình và quy phạm của Bộ.
- Tình hình quản lý tài chính về đất đai;
Quản lý tài chính về đất đai tuân theo quy định của luật tài chính, trong đó tiền thu từ đất đai được nộp vào ngân sách nhà nước Một phần số tiền này sẽ được điều tiết lại cho ngân sách địa phương nhằm đầu tư và cải tạo các công trình công cộng, hỗ trợ sản xuất nông nghiệp và xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ đời sống nhân dân.
- Quản lý và phát triển thị trường quyền sử dụng đất trong thị trường bất động sản;
Quản lý và phát triển thị trường quyền sử dụng đất trong bất động sản tại thành phố Sông Công, một trung tâm công nghiệp và đô thị, là vấn đề quan trọng cần được chú trọng Mọi chuyển đổi mục đích sử dụng đất đều phải được sự phê duyệt của các cấp có thẩm quyền Do đó, việc kiểm soát chặt chẽ từ các cơ quan chức năng là cần thiết để đảm bảo sự phát triển bền vững của thị trường này.
- Quản lý, giám sát việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất;
UBND thành phố đã giao Phòng Tài nguyên và Môi trường nhiệm vụ thường xuyên kiểm tra và giám sát việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất Đồng thời, Phòng cũng cần phối hợp với ban pháp chế HĐND thành phố để giám sát việc chấp hành pháp luật và các quy định về bảo vệ môi trường tại các xã, phường.
- Thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về đất đai và xử lý vi phạm về đất đai;
Việc thanh tra và kiểm tra sự chấp hành các quy định pháp luật về đất đai tại thành phố được thực hiện nghiêm túc nhằm phát hiện và ngăn chặn kịp thời các vi phạm Mục tiêu là xử lý nghiêm minh những hành vi vi phạm trong quản lý và sử dụng đất đai theo đúng quy định của Luật.
-Giải quyết tranh chấp về đất đai, giải quyết khiếu nại, tố cáo các vi phạm trong quản lý và sử dụng đất đai.
Việc giải quyết tranh chấp đất đai và xử lý đơn khiếu nại, tố cáo của nhân dân phải tuân thủ đúng quy định pháp luật Cần tổ chức hiệu quả việc tiếp dân và giải quyết đơn thư thuộc thẩm quyền Tất cả các đơn thư và đề nghị xác minh đều được UBND thành phố chỉ đạo giải quyết kịp thời và thỏa đáng, nhờ đó hạn chế tình trạng đơn thư vượt cấp.
4.2.1.2 Đánh giá tình hình quản lý, sử dụng đất đai
Đề xuất các giải pháp nâng cao tính khả thi của phương án quy hoạch sử dụng đất 86 1 Giải pháp về chính sách
Dựa trên việc phân tích nguyên nhân của những tồn tại trong lập và thực hiện quy hoạch của thành phố giai đoạn 2011-2015, để cải thiện phương án quy hoạch sử dụng đất cho giai đoạn tiếp theo, cần triển khai một số giải pháp cụ thể.
4.4.1 Giải pháp về chính sách
Các văn bản quy định về lập và quản lý quy hoạch kế hoạch sử dụng đất đã được ban hành, trong đó nhấn mạnh việc không cấp phép đầu tư hoặc giao đất cho các dự án không đăng ký trong kế hoạch, trừ những công trình cấp bách phục vụ lợi ích quốc gia và cộng đồng Ngoài ra, các quy định riêng biệt cho từng vùng và khu vực đã được xác định mục đích nhằm thu hút đầu tư, đặc biệt là trong các khu vực dịch vụ kinh doanh, khu công nghiệp, chợ và trung tâm hành chính các xã.
Nâng cao tính khả thi của quy hoạch kế hoạch thông qua các biện pháp hành chính là rất quan trọng Cần quy định chế độ thông tin và công bố quy hoạch phù hợp với từng loại quy hoạch, nhằm đảm bảo tính minh bạch Việc này giúp mọi thành phần kinh tế có cơ hội tham gia vào việc thực hiện các mục tiêu trong kế hoạch.
Nghiên cứu xây dựng các tổ chức hiệp hội nghề nghiệp và hiệp hội cung ứng giống cây trồng, cùng với hiệp hội sản xuất chuyên canh cây ăn quả và lúa xuất khẩu, sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho người dân đầu tư phát triển Điều này không chỉ giúp nâng cao tính khả thi của quy hoạch mà còn thúc đẩy sự phát triển bền vững trong lĩnh vực nông nghiệp.
Tiếp tục cải tiến quy trình thực hiện thủ tục hành chính nhằm đơn giản hóa và nâng cao hiệu quả cho các thủ tục như chuyển mục đích sử dụng đất, thuê đất, giao cấp đất, và thẩm định các dự án sử dụng đất.
Chính phủ đã triển khai các chính sách như giảm thuế và kéo dài thời gian cho thuê đất nhằm thu hút nhà đầu tư vào sản xuất và kinh doanh tại các khu vực quy hoạch Đồng thời, nghiên cứu và ban hành những ưu đãi đặc biệt để phát triển các ngành và sản phẩm chủ lực có lợi thế Việc hoàn thiện chính sách cũng nhằm thúc đẩy xây dựng cơ sở hạ tầng kinh tế, phát triển công nghiệp, tạo ra môi trường thuận lợi và hấp dẫn cho nhà đầu tư Ngoài ra, chính phủ khuyến khích và hỗ trợ doanh nghiệp, đặc biệt là thông qua việc đảm bảo hành lang pháp lý, cải cách thủ tục hành chính và tạo sự công bằng cho các doanh nghiệp ngoài quốc doanh.
4.4.2 Giải pháp tăng cường nguồn lực và vốn đầu tư
Để nâng cao hiệu quả trong công tác bồi thường và giải phóng mặt bằng, cần tăng cường lực lượng nhân sự có trình độ chuyên môn, kinh nghiệm và kỹ năng trong việc thực hiện quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất.
- Tăng cường quản lý nhà nước về đất đai đối với các tổ chức, cá nhân thuê đất để tránh thất thu.
- Huy động mọi nguồn vốn để thực hiện các công trình, dự án trong phương án QHSD đất được duyệt Các hình thức huy động vốn:
Huy động vốn cho từng giai đoạn là cần thiết, cùng với việc sắp xếp và lựa chọn các dự án ưu tiên để nghiên cứu và đầu tư Cần phân kỳ đầu tư hợp lý và áp dụng những giải pháp cụ thể, thiết thực nhằm thu hút vốn đầu tư, đảm bảo đạt được các mục tiêu đã đề ra.
Trong khuôn khổ pháp luật về đất đai, cần áp dụng các biện pháp hiệu quả để tối đa hóa nguồn vốn từ quỹ đất, phục vụ cho sự phát triển đô thị và ngành công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp.
Để phát triển bền vững, cần tăng cường thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài và khai thác hiệu quả các nguồn vốn ODA Những nguồn vốn này sẽ được ưu tiên cho các chương trình, dự án trọng điểm trong lĩnh vực giáo dục, y tế, bảo vệ môi trường và hạ tầng.
Xây dựng và triển khai các cơ chế, chính sách nhằm khuyến khích các thành phần kinh tế đầu tư vào phát triển kinh tế, đặc biệt là trong lĩnh vực sản xuất và kinh doanh tại khu vực nông thôn.
Để phát triển mạnh mẽ các lĩnh vực giáo dục và đào tạo, y tế, văn hóa - thông tin, thể dục - thể thao, cần đẩy mạnh xã hội hóa nhằm huy động mọi nguồn lực xã hội cho đầu tư vào những lĩnh vực này.
Để thu hút nhà đầu tư, cần tạo điều kiện thuận lợi thông qua việc xây dựng cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội thiết yếu, bao gồm các công trình thủy lợi, cấp nước sinh hoạt, mở rộng mạng lưới giao thông và lưới điện Việc này sẽ giúp hạn chế tình trạng nhượng bộ khi chấp thuận đầu tư.
TP Sông Công áp dụng chính sách ưu đãi đầu tư cho các hạng mục công trình có khả năng xã hội hóa như khu đô thị mới, trung tâm hành chính, chợ đầu mối và các trục giao thông nội thị Để thu hút nhà đầu tư, cần lập quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 cho các phân khu chức năng trong quy hoạch đô thị và trung tâm hành chính xã Đồng thời, việc tìm kiếm và mời gọi nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài cũng cần được chú trọng.
Chính sách đổi đất nhằm tạo vốn cho việc xây dựng cơ sở hạ tầng được thực hiện thông qua việc chuyển đổi vị trí các trụ sở hành chính có tiềm năng kinh doanh dịch vụ và thương mại Việc khai thác hiệu quả vị trí thuận lợi của các khu vực ven trục giao thông, trung tâm hành chính và chợ đầu mối sẽ góp phần phát triển đô thị, dịch vụ thương mại và công nghiệp trong khu vực.