Phần mở đầu
Lý do chọn đề tài
Trẻ em không chỉ là người lớn thu nhỏ mà có những đặc điểm sinh lý riêng, vì vậy cần có biện pháp chăm sóc phù hợp Quan niệm cho rằng trẻ em là một trang giấy trắng để người khác vẽ lên là sai lầm, bởi trẻ em có nhận thức riêng và cần tham gia tích cực vào hoạt động để phát triển tâm lý Trẻ mẫu giáo "học mà chơi, chơi mà học", thể hiện sự hiếu động và tò mò, khao khát khám phá thế giới xung quanh Trong quá trình chơi, trẻ học hỏi các khái niệm ban đầu và tri thức tiền khoa học Do đó, giáo viên cần tạo ra môi trường giáo dục tích cực với các hoạt động thiết thực để phát triển toàn diện trẻ trên các lĩnh vực trí tuệ, đạo đức, thẩm mỹ và thể lực.
Giáo dục phát triển nhân cách toàn diện cho trẻ em đòi hỏi giáo viên phải am hiểu nhiều môn học, bao gồm thể dục, hoạt động tạo hình, toán học, giáo dục âm nhạc và văn học Trong số đó, môn Khám phá khoa học đóng vai trò quan trọng nhất, vì đây là hoạt động hấp dẫn giúp trẻ tìm hiểu và khám phá thế giới xung quanh Khám phá khoa học không chỉ kích thích sự tò mò mà còn mang lại những rung động xúc cảm tích cực cho trẻ, đồng thời phát triển đồng bộ các mặt như đạo đức, trí tuệ, thẩm mỹ và thể chất Qua đó, trẻ hình thành những phẩm chất và kỹ năng cần thiết để trở thành những công dân tích cực và sáng tạo trong xã hội.
Để chăm sóc và giáo dục nhân cách trẻ hiệu quả, giáo viên mầm non cần xác định các phương pháp và biện pháp phù hợp, đặc biệt thông qua hoạt động khám phá khoa học Điều này không chỉ giúp trẻ lĩnh hội kiến thức mà còn phát triển kỹ năng sống, góp phần hình thành nhân cách toàn diện cho trẻ.
Tìm biện pháp và phương pháp giáo dục trẻ em là điều cần thiết, và câu hỏi này đã được giải quyết thông qua các chuyên đề chăm sóc và giáo dục mà chúng ta đã được đào tạo Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, chúng ta cần xem xét liệu mục tiêu đã đạt được hay chưa, cũng như những đổi mới, tiến bộ và sáng tạo trong cách dạy học để trẻ em có thể phát triển nhanh chóng, bắt kịp với bạn bè đồng trang lứa Trong suốt 10 năm công tác, tôi đã rút ra nhiều kinh nghiệm và nhận thấy rằng để trẻ phát triển toàn diện, cần xây dựng những biện pháp giáo dục mới lạ, hấp dẫn, nhằm hình thành thói quen ham mê khám phá khoa học Vì vậy, tôi đã chọn đề tài “Một số biện pháp mới giúp trẻ mẫu giáo.”
4-5 tuổi học tốt môn khám phá khoa học ” để nghiên cứu tìm ra những biện pháp hay giúp trẻ học tốt môn học này
Tôi xin chia sẻ sáng kiến này để các chị em trong ngành giáo dục mầm non cùng tham khảo và đóng góp ý kiến Hãy cùng nhau xây dựng nền tảng vững chắc cho sự phát triển của trẻ, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục mầm non.
Mục tiêu nhiệm vụ của đề tài
Tôi nghiên cứu đề tài này nhằm phát hiện những biện pháp mới giúp trẻ em làm quen với môi trường xung quanh, đáp ứng nhu cầu khám phá những điều mới mẻ và lạ lẫm của trẻ.
Đề tài thành công trẻ khám phá khoa học một cách hứng thú mang lại nhiều lợi ích giáo dục toàn diện, bao gồm phát triển ngôn ngữ, đạo đức, trí tuệ, thẩm mỹ và thể lực.
Nghiên cứu này hỗ trợ giáo viên trong việc xây dựng các phương pháp chăm sóc hiệu quả cho trẻ mầm non từ 4-5 tuổi, góp phần quan trọng vào quá trình hình thành nhân cách cho trẻ.
* Nhiệm vụ của đề tài
- Tìm ra giải pháp mới và thực hành áp dụng rồi kiểm tra đánh giá kết quả trên trẻ
- Các phương pháp biện pháp nghiên cứu phải đảm bảo tính khoa học
- Đề tài có tính ứng dụng thực tiến phù hợp với đối tượng nghiên cứu.
Đối tượng nghiên cứu
- Tôi chọn đối tượng nghiên cứu là trẻ Mẫu giáo 4-5 tuổi trường Mầm Non Krông Ana
Dựa trên thực tế và kinh nghiệm, tôi đã lựa chọn nghiên cứu đề tài “Một số biện pháp mới giúp trẻ 4-5 tuổi học tốt môn khám phá khoa học” để tìm ra những phương pháp hiệu quả nhất trong việc phát triển khả năng học tập của trẻ nhỏ.
Phạm vi nghiên cứu
- Phạm vi nghiên cứu là tìm ra một số biện pháp mới giúp trẻ khám phá khoa học
Trong khuôn khổ khả năng và trách nhiệm của bản thân, tôi đã sử dụng một số giáo trình trong lĩnh vực khám phá khoa học cùng với tài liệu từ đồng nghiệp để tiến hành nghiên cứu.
Bài viết này tập trung vào chương trình chăm sóc và giáo dục trẻ mầm non từ 4-5 tuổi tại đơn vị trường tôi đang công tác, nhằm nâng cao chất lượng giáo dục và phát triển toàn diện cho trẻ em trong độ tuổi này.
Nghiên cứu được thực hiện trong một năm học, từ tháng 9 năm 2013 đến tháng 5 năm 2014, tại lớp Mẫu giáo 4-5 tuổi của trường Mầm Non Krông Ana.
Phần nội dung
Thực trạng
- Được sự quan tâm của Phòng GD – ĐT và của trường Mầm Non Krông Ana, thường xuyên tổ chức bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên
Giáo viên đã được đào tạo và bồi dưỡng đầy đủ về kế hoạch chuyên đề, giúp họ hiểu rõ và áp dụng đồng bộ chương trình mầm non mới cho từng độ tuổi.
- Trẻ trong lớp cùng một độ tuổi thuận tiện cho việc truyền đạt trao đổi về môn KPKH
- Với điều kiện đảm bảo 2 cô một lớp thuận tiện cho việc dạy dỗ trẻ một cách tốt nhất và tất cả trẻ đều là trẻ học bán trú
Nhiều bậc phụ huynh hiện nay quá tập trung vào công việc và kinh tế, dẫn đến việc thiếu quan tâm đến việc học tập của con cái Điều này đã ảnh hưởng đến khả năng tiếp cận môi trường xung quanh của trẻ, khiến cho việc phát triển kiến thức và kỹ năng sống của các em chưa được tối ưu.
- Cơ sở vật chất thiếu thốn, đồ dùng phục vụ tiết dạy còn rất thiếu thốn như những vật mẫu, những con vật thật, đồ vật
Góc tự nhiên hiện vẫn còn nghèo nàn với số lượng cây cối ít ỏi và loại cây chưa phong phú Ngoài ra, đồ chơi và đồ dùng cũng còn hạn chế, thiếu những hình ảnh đẹp và sinh động để trẻ em có thể quan sát và khám phá.
- Vốn hiểu biết về môi trường xã hội còn hạn chế b Thành công – hạn chế
Trong một năm thực hiện tôi cũng gặt hái được một số thành công nhất định đó là
- Số trẻ hăng say khám phá khoa học ngày một nhiều hơn chiếm hơn 80% số trẻ trong lớp
- Khả năng phân tích tổng hợp của các cháu ngày một tiến bộ
- Khả năng phân nhóm phân loại tốt
- Cháu rất hăng say với hoạt động thực hành nhận thức ngày càng phát triển
- Kỹ năng sống của trẻ ngày càng tiến bộ
- Cháu biết phân biệt cái đúng cái sai và có những hành vi ứng xử phù hợp với yêu cầu xã hội
- Trong lớp có một số học sinh lần đầu đi học
- Tài liệu nghiên cứu còn thiếu thốn
- Một số phụ huỳnh chưa thật sự chưa quan tâm đến giáo dục mầm non
- Trình độ của trẻ không đồng đều
- Một số trẻ vẫn còn nhút nhát, ham chơi chưa chú ý khi cô dạy nên kết quả chưa cao c Mặt mạnh – mặt yếu
- Một số đề tài phù hợp với điều kiện của trường
- Trong lớp có một số trẻ có kĩ Khám phá MTXQ rất tốt
- Với điều kiện hai cô một lớp nên việc chuẫn bị cho dạy dỗ đạt kết quả cao
- Trình độ chuyên môn của cô còn hạn chế
- Trong lớp có một số trẻ chưa có điều kiện học qua lớp mẫu giáo bé
- Khã năng KPKH của một số trẻ còn nhiều hạn chế d Nguyên nhân, yếu tố tác động
Nguyên nhân, yếu tố chính thúc đẩy tôi nghiên cứu đề tài này là vì sự trăn trở của bản thân trong suốt những năm dạy học
Sự chênh lệch trong nhận thức và tiếp cận thế giới giữa học sinh miền núi và miền xuôi, cũng như giữa học sinh thành phố và nông thôn, là điều dễ nhận thấy Các em học sinh ở thành phố thường có cơ hội tiếp cận thông tin và công nghệ hiện đại hơn, trong khi học sinh ở vùng nông thôn và miền núi gặp nhiều khó khăn hơn trong việc mở rộng hiểu biết về thế giới xung quanh Điều này tạo ra một khoảng cách lớn trong việc phát triển tư duy và kiến thức giữa các nhóm học sinh này.
Kỹ năng sống và khả năng giao tiếp hiện nay đang có sự chênh lệch đáng kể, vì vậy cần tìm ra những biện pháp mới để thu hẹp khoảng cách này.
- Đây là đề tài nhằm phát triển một cách toàn diện cho trẻ
Đề tài phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của trẻ, vì vậy trẻ rất thích thú với nội dung này Việc phân tích và đánh giá các vấn đề thực trạng mà đề tài đưa ra là cần thiết để hiểu rõ hơn về sự hấp dẫn và tác động của nó đối với trẻ em.
* Ưu điểm: Nhìn chung đề tài tôi nghiên cứu có những mặt thuận lợi, thành công và cũng có những mặt mạnh nhất định:
Trường học với khuôn viên rộng rãi và thoáng mát, bao gồm vườn rau, cây xanh và hoa, tạo điều kiện cho trẻ hoạt động linh hoạt theo các đề tài giảng dạy Sự quan tâm và chỉ đạo chính xác từ đội ngũ lãnh đạo nhà trường đã giúp giáo viên tham gia học tập chuyên đề và bồi dưỡng thường xuyên, từ đó nâng cao trình độ chuyên môn để phù hợp với tâm sinh lý trẻ mầm non Với sự bố trí 2 cô giáo trong một lớp, việc chăm sóc và giáo dục trẻ được cải thiện, giúp trẻ tiếp thu kiến thức tốt hơn, đặc biệt là trong môn KPKH.
- Cháu đến lớp chuyên cần
- Giảng dạy nhiều năm nên cũng có ít kinh nghiệm trong việc nắm bắt tâm sinh lý lứa tuổi
- Được sự giúp đỡ nhiệt tình của đồng nghiệp nên vận dụng tìm ra nhiều biện pháp mới cũng thuận lợi hơn
Trong quá trình nghiên cứu đề tài, tôi đã gặp phải nhiều khó khăn và hạn chế, bên cạnh những ưu điểm đã nêu.
- Số trẻ đông, trẻ trai và trẻ gái chênh lệch cháu trai lại rất hiếu động nên việc quản lớp chăm sóc giáo dục rất vất vả
- Trẻ qua lớp 3-4 tuổi ít nên kiến thức, kỹ năng về môi trường còn hạn chế
- Cụ thể thực trạng khi chưa vận dụng biện pháp mới tôi đã thống kê bằng bảng sau:
+ Bảng khảo sát chất lượng trước lúc thực hiện biện pháp mới
STT NỘI DUNG KẾT QUẢ
1 Kỹ năng quan sát, tìm ra đặc điểm và trả lời được tên gọi đặc điểm của các đối tượng khám phá
2 Khả năng so sánh, phân loại các đối tượng khám phá
3 Phát hiện cái mới lạ và có thái độ hành động phù hợp
4 Có kỹ năng sống và khả năng giao tiếp tốt
Dựa trên kết quả đạt được, tôi luôn trăn trở và tìm kiếm các biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả dạy KPKH Với kiến thức chuyên môn đã được trang bị, tôi đã xác định một số phương pháp hữu ích để cải thiện quá trình giảng dạy.
Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu
Mới đây, cháu đã rất say mê khám phá khoa học, điều này giúp cho các kỹ năng của cháu phát triển sáng tạo hơn Qua từng giai đoạn, vốn kiến thức của cháu được mở rộng, dẫn đến tư duy và ngôn ngữ cũng phát triển một cách rõ rệt.
Các kỹ năng nhận thức của trẻ, bao gồm phân tích, so sánh và tổng hợp, đang phát triển nhanh chóng Hầu hết trẻ em đã biết cách bảo vệ và gìn giữ môi trường xung quanh, cả trong và ngoài lớp học Qua các giờ chơi, trẻ hình thành những xúc cảm và tình cảm tích cực, giúp cải thiện kinh nghiệm và kỹ năng sống Nhờ đó, trẻ trở nên tự tin hơn khi tham gia các hội thi ở lớp và trường.
Kết quả khảo nghiệm cho thấy các biện pháp mới giúp trẻ khám phá môi trường xung quanh có giá trị khoa học cao, từ đó phụ huynh có cái nhìn tích cực hơn về năng lực của con em mình Điều này dẫn đến những đóng góp tích cực cho các hoạt động lớp học, như sưu tầm đồ dùng, đồ chơi và phối hợp với giáo viên chủ nhiệm để hỗ trợ trẻ phát triển tốt hơn.
Phần kết luận, kiến nghị
Kết luận
Việc lồng ghép môn Khám phá khoa học (KPKH) với các hoạt động và môn học khác cho trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi là cần thiết trong đổi mới giáo dục Mầm Non Phương pháp này không chỉ giúp trẻ phát triển thể lực và tình cảm xã hội mà còn tạo điều kiện cho trẻ học hỏi một cách tự nhiên, thoải mái, từ đó phát huy tính tích cực, tự chủ và sáng tạo Qua các hoạt động hàng ngày như chơi, ăn và chăm sóc rau, trẻ sẽ trực tiếp trải nghiệm và hiểu rõ lợi ích của môi trường xung quanh Sự tích hợp này giúp trẻ thu nhận kiến thức một cách sâu sắc và bền vững, mở rộng hiểu biết của trẻ một cách phong phú và đa dạng.