1 ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KHOA HÓA NGHIÊN CỨU XÁC ĐỊNH AXIT HỮU CƠ TRONG LÁ CÂY SỐNG ĐỜI (KALANCHOE PINNATA) Ở XÃ HOÀ LIÊN, HUYỆN HỒ VANG, THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG KHĨA LUẬN TỐT NGHIỆP CỬ NHÂN SU PHẠM Giáo viên hướng dẫn : GS.TS Đào Hùng Cường Sinh viên thực : Trương Văn Cương – 08SHH Đà Nẵng - Năm 2012 MỞ ĐẦU Tính cấp thiết đề tài Cây sống đời, tên khoa học Kalanchoe pinnata (Lamk.) Pers, họ Crassulaceae, có tên gọi khác thuốc bỏng, trường sinh, diệp sinh Nó vừa cảnh, vừa thuốc sử dụng từ lâu đời y học cổ truyền không Việt Nam mà giới Có thể sử dụng tất phận sống đời chủ yếu dùng Cây sống đời phân bố khu vực châu Á, Thái Bình Dương, Caribe Nó phân bố rộng rãi Việt Nam Cây sống đời dễ trồng, mọc hoang dã, cần bẻ cắt già cắm xuống đất Cây sống đời có tác dụng chữa bệnh tiêu thũng, giảm đau, sinh cơ, viêm phế quản, viêm khớp, bóng nước, bỏng cơng dụng kháng khuẩn, làm lành vết thương, lỡ loét, viêm tấy, cầm máu, ức chế miễn dịch, bảo vệ gan, thận, an thần, chống tác nhân gây đột biến, làm thuốc giải độc Trên giới loài thuộc chi Kalanchoe trọng nghiên cứu lĩnh vực: chiết tách, xác định thành phần hợp chất hữu cơ, nghiên cứu tính kháng khuẩn chống độc tế bào…[12] Ở nước ta chưa có nghiên cứu mang tính thành phần, tính chất, khả ứng dụng, công nghệ khai thác hợp chất hố học có sống đời Để góp phần vào nguồn tư liệu loài sống đời phát triển tác dụng chữa bệnh tuyệt vời nó, tơi lựa chọn đề tài “Nghiên cứu xác định axit hữu sống đời (Kalanchoe pinnata) xã Hoà Liên, huyện Hoà Vang, thành phố Đà Nẵng” Mục đích nghiên cứu Nghiên cứu chiết tách xác định thành phần axit hữu sống đời Từ đóng góp vào nguồn thông tin, tư liệu khoa học cấy sống đời, tạo sở khoa học phát huy tác dụng chữa bệnh Đối tượng phạm vi nghiên cứu - Đối tượng: sống đời hái xã Hòa Liên, huyện Hòa Vang, TP Đà Nẵng - Phạm vi nghiên cứu: + Xác định số số độ ẩm, hàm lượng tro tươi + So sánh, xác định tổng lượng axit chiết dung môi khác từ phương pháp chiết khác + Định danh số axit phổ GC-MS + Thử hoạt tính kháng khuẩn kháng oxi hóa dịch chiết tươi Phương pháp nghiên cứu 4.1 Nghiên cứu lý thuyết - Thu thập, tổng hợp tài liệu, tư liệu, sách báo nước - Trao đổi kinh nghiệm với chuyên gia, thầy cô giáo đồng nghiệp 4.2 Phương pháp thực nghiệm - Phương pháp lấy mẫu, thu hái xử lý mẫu; - Phương pháp xác định số vật lý hóa học: xác định độ ẩm phương pháp trọng lượng, xác định hàm lượng tro phương pháp tro hóa mẫu; - Phương pháp chiết: ngâm kiệt, chưng ninh, chiết soxhlet dung mơi có độ phân cực khác nhau; - Phương pháp chuẩn độ axit – bazơ để định lượng axit hữu phân cực; - Phương pháp xác định thành phần hóa học, định danh xác định cấu trúc cấu tử phương pháp sắc ký khí ghép khối phổ (GC-MS); - Thử hoạt tính kháng khuẩn kháng oxi hóa dịch chiết tươi Ý nghĩa khoa học thực tiễn đề tài 5.1 Ý nghĩa khoa học Cung cấp thông tin khoa học thành phần axit cơng dụng phối hợp sống đời góp phần nâng cao giá trị sử dụng sống đời làm tư liệu cho nghiên cứu sau 5.2 Ý nghĩa thực tiễn - Giúp cho việc ứng dụng sống đời phạm vi rộng cách khoa học - Giải thích cách khoa học số kinh nghiệm, thuốc dân gian, ứng dụng sống đời Cấu trúc luận văn Luận văn có 46 trang phần mở đầu trang, kết luận kiến nghị trang, tài liệu tham khảo có trang Luận văn có bảng, 28 hình đồ thị Nội dung chia thành chương: Chương 1: Tổng quan (12 trang) Chương 2: Đối tượng phương pháp nghiên cứu (5 trang) Chương 3: Kết thảo luận (22 trang) Chương - TỔNG QUAN 1.1 GIỚI THIỆU CÂY SỐNG ĐỜI - Cây sống đời hay cịn gọi bỏng, bơng, trường sinh, diệp sinh căn, đà , vừa cảnh, vừa thuốc chữa bệnh hàng ngày đơn giản hiệu - Tên Khoa học: Kalanchoe pinnata (Lamk.) Pers 1805 (CCVN, 1:967) [2] - Cây sống đời thuộc: + Lớp: Magnoliopsida + Bộ: Saxifragales + Họ: thuốc bỏng (Crassulaceae) + Chi: Kalanchoe Bao gồm khoảng 33 chi chứa khoảng 1.400 lồi Hình 1.1 Cây sống đời 1.2 PHÂN BỐ Cây sống đời loại tự nhiên khu vực châu Á, Thái Bình Dương vùng Caribe Nó phân bố rộng rãi Việt Nam[12] Lí chủ yếu mà phân bố rộng rãi có khả sống nhiều vùng khí hậu khác dễ dàng trồng vườn 1.3 ĐẶC ĐIỂM CÂY SỐNG ĐỜI Cây sống đời dễ trồng, mọc hoang dã, cần bẻ cắt già cắm xuống đất hoa sống đời màu tím hồng đẹp nên sống đời trồng nhiều làm cảnh trồng chậu hoa nhỏ dùng để trang trí nhà Cây sống đời có thân thảo rỗng, cao 0,5-1 mét; có hai loại lá: loại to loại nhỏ Lá mọc đối thành hình chữ thập, dày có khí ngun; mép có cưa tù, to, mặt bóng có cuống dài từ 2-5 cm Hoa mọc kẽ lá, màu tím hồng, rủ chúc xuống đèn lồng Hoa nở vào tháng 3-5, có vào tháng 4-6 [28] Cây sống đời có vị nhạt, chua chua, chát chát, dễ uống ốm đau lại có tính mát, tốt dùng tiêu thũng, thống, sinh Sống đời dùng làm thuốc giải độc chữa bỏng 1.4 CÔNG DỤNG CÂY SỐNG ĐỜI Các nước giới sử dụng sống đời từ lâu với nhiều mục đích phong phú Tại Brazil sử dụng chữa áp-xe, bệnh vòm họng, viêm phế quản, viêm khớp, bóng nước, bỏng, cục chai, viêm kết mạc, ho, viêm da, bệnh da liễu, đau tai, eczema, phù, sốt, bệnh tăng nhãn áp, nhức đầu, nhiễm trùng, viêm, côn trùng đốt, vấn đề đường ruột, ngứa, sỏi thận, rối loạn bạch huyết, lở loét miệng căng thẳng, nhiễm trùng hô hấp, bệnh thấp khớp, vấn đề da, đau răng, bệnh lao, ung thư, loét, suy tiết niệu, mụn cơm, ho gà, vết thương, sử dụng thuốc an thần Tại Ecuador người địa sử dụng nước tách từ cho xương bị gãy, vết bầm tím bên trong, sử dụng chữa nhức mỏi, tiêu chảy, vấn đề da Tại Ấn Độ sử dụng chữa cảm giác khó chịu bụng, sơi, vết bầm tím, bệnh tả, cầm máu sát trùng vết cắt, bệnh tiểu đường, tiêu chảy, kiết lỵ, đầy hơi, nhức đầu, sỏi thận, khó tiêu, trùng cắn, ghẻ, lở loét, suy tiết niệu, vết thương Tại Mexico sử dụng chữa bệnh nhiễm trùng mắt, nhức đầu, viêm nhiễm, rối loạn kinh nguyệt, mụn, vết thương Tại Nicaragua sử dụng chữa đau nhức, bỏng, cảm lạnh, ho, sốt, nhức đầu, đau, nhiễm trùng đường hô hấp Tại Nigeria sử dụng chữa ho, đau tai, eczema, viêm, mụn Tại Peru sử dụng chữa bệnh nhiễm trùng vi khuẩn, bóng nước, gãy xương, viêm phế quản, ung thư (ung thư hạch), viêm kết mạc, ho, đau tai, nhiễm trùng mắt, động kinh, viêm quầng, sốt, khí đốt, nhức đầu, ợ nóng, viêm, vấn đề đường ruột, đau nửa đầu, buồn nôn, vấn đề da, lở loét, viêm niệu đạo Tại Nam Mỹ sử dụng chữa bệnh suyễn, đau tai, đau đầu, ức chế khối u Tại Mỹ sử dụng chữa thủy đậu, sốt, đau bụng… Những loài khác sống đời sử dụng nhiều y học Đông Dương quần đảo Philippines Lá vỏ thuốc bổ đắng, chất làm se cho ruột, giảm đau, tống ruột, hữu ích điều trị tiêu chảy ói mửa Nó ứng dụng để chữa trị bên lẫn bên trong, điều trị cho tất loại đau viêm, nhiễm vi khuẩn, virus bệnh nấm, nhiễm trùng, leishmaniasis, đau tai, nhiễm trùng hô hấp trên, viêm loét dày, cảm cúm, sốt, điều trị vết cắt, vết thương, trĩ, chứng rong kinh, đổi màu da, bóng nước, loét tróc vảy, mắt, bỏng, tiêu chảy, kiết lỵ, đau đầu, ói mửa, viêm cấp tính viêm phế quản [15] Ở Việt Nam, sống đời sử dụng nhiều thuốc dân gian: - Say rượu: Ăn 10 sống đời, sau 10 phút khỏi say - Viêm họng: Ăn 10 sống đời, chia làm 10 lần ngày (sáng lá, chiều lá, tối lá) Nên nhai ngậm nuốt bã Dùng ngày khỏi - Mất sữa: Sáng chiều lần ăn sống đời, sau ngày có sữa - Mất ngủ: Chiều tối ăn lần sống đời, giấc ngủ đến sớm - Viêm xoang mũi: Giã nát sống đời, lấy nước thấm vào bông, nút hố mũi bên viêm Ngày làm 4-5 lần Nếu viêm bên sáng nút bên chiều nút bên - Trĩ nội: Mỗi ngày dùng 10 sống đời (sáng lá, chiều lá, tối lá) nhai nuốt bớt nước, bã bỏ vào gạc vải, đắp lên hậu môn Trước đắp thuốc phải làm vệ sinh hậu môn nước pha muối Sau 20-45 ngày khỏi - Kiết lỵ (viêm đại tràng): Mỗi ngày ăn 20 sống đời (sáng lá, chiều lá, tối lá) Trẻ 5-10 tuổi dùng liều nửa người lớn Ăn ngày khỏi 1.5 CÁC TÁC DỤNG DƯỢC LÝ CỦA CÂY SỐNG ĐỜI Cây sống đời từ lâu biết đến thuốc đánh giá cao giới nguồn phong phú khả trị bách bệnh Phần phần rễ có tác dụng chữa trị cao [20] Sống đời Kalanchoe giàu ancaloit, triterpenes, glycosides, flavonoid, steroid chất béo Đặc biệt có chứa nhóm hóa chất gọi bufadienolides Nó có cấu trúc hoạt động tương tự hai glycosides tim khác, digoxin digitoxin (thuốc dùng để điều trị lâm sàng suy tim sung huyết điều kiện liên quan) Gần nhà hóa học Nhật Bản phát khả kháng khuẩn gây bệnh sốt rét sống đời nhiên chưa chứng minh thành phần có tác dụng công dụng Nhiều thuốc cổ truyền Kalanchoe Pinnata giải thích nghiên cứu lâm sàng tiến hành Nó sử dụng làm thuốc giảm đau, chống dị ứng, chống phản vệ (làm giảm phản ứng dị ứng), chống viêm, antitumorous, antiulcerous, kháng khuẩn, kháng nấm, kháng histamine, kháng siêu vi, trầm cảm hệ thần kinh trung ương, giải nhiệt (giảm sốt) gastroprotective (bảo vệ dày), ức chế miễn dịch (ngăn chặn số tế bào miễn dịch), immunomodulator (điều biến số tế bào miễn dịch overactive), vết thương côn trùng, giãn cơ, thuốc an thần [27] Kháng khuẩn: Sự diện hợp chất phenolic sống đời có khả chống vi khuẩn Lá nước ép tươi chứng minh vai trò quan trọng hoạt động kháng khuẩn Staphylococcus, E coli, Shigella, Bacillus Pseudomonas [11]; Chống ung thư: Các có chứa nhóm chất gọi bufadienolides Nó có cấu trúc tác động tương tự hai glycoside tim khác digoxin digitoxin (thuốc sử dụng để điều trị lâm sàng suy tim sung huyết số bệnh liên quan) Bufadienolides Kalanchoe chứng minh nghiên cứu lâm sàng có tính kháng khuẩn, phịng ngừa ung thư [21] Bersaldegenin-1,3,5-orthoacetate ức chế tăng trưởng số tế bào ung thư; Chống giun kí sinh: Trích xuất nước ép Kalanchoe chứng minh ngăn ngừa điều trị leishmaniasis (một bệnh ký sinh trùng phổ biến nước nhiệt đới truyền qua vết thương hở) người động vật [16]; Chống côn trùng: Bryophyllin A cho thấy hoạt động mạnh mẽ chống lại ấu trùng côn trùng tằm [22]; Chống dị ứng: Công dụng truyền thống Kalanchoe trị bệnh hơ hấp ho giải thích nghiên cứu chứng minh nước ép có tiềm chống histamine chống dị ứng Trong nghiên cứu (với chuột lợn guinea) nước ép bảo vệ chống lại chất hóa học gây phản ứng phản vệ tử vong chọn lọc ngăn chặn thụ thể histamine phổi; Chống viêm: Các nghiên cứu thể khẳng định Kalanchoe làm giảm sốt, kháng viêm, giảm đau tác dụng giãn Hiệu ứng chống viêm giải thích phần tăng khả hệ miễn dịch [24]; An thần: Trong nghiên cứu động vật kalanchoe cung cấp trích xuất an thần Cơng dụng phần trích xuất làm tăng nồng độ chất truyền thần kinh não gọi GABA (gamma aminobutyric axit) [13]; Phịng, chống lt: Trích xuất bảo vệ chuột khỏi loét, gây cảm ứng căng thẳng, aspirin, ethanol histamine giảm căng thẳng Hyper [16] Các có chứa hydroxyproline chữa lành vết thương [18]; Chất chống oxi hóa: Lá có chứa hợp chất phenolic axit phenolic Quercetin chất chống oxy hóa [9], [24]; 10 Chống kí sinh trùng sốt rét: Những nghiên cứu gần tập trung làm sáng tỏ khả chữa bệnh sốt rét sống đời, nhiên chưa cho kết rõ ràng thành phần có cơng dụng cho tác dụng [8], [23] 11 Chống tác nhân gây đột biến: Obaseiki-et al Ebor điều tra chiết dung môi hữu hoạt động ức chế đột biến gây hoạt động ethyl methanesulfonate TA100 S typhimurium TA1002 hoạt động chống lại tác động ngược gây 4nitro-phenylenediamine-o 2-aminofluorene TA98 12 Bảo vệ gan thận: Nước ép tươi sử dụng hiệu để điều trị vàng da khu vực Bundelkhand Ấn Độ Có tác dụng bảo vệ hiệu việc giảm gentamicin gây thận chuột, bao gồm chất chống oxy hóa hoạt động khử gốc oxi hố 1.6 TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU HĨA HỌC THỰC VẬT CỦA CHI KALANCHOE Cho đến giới tìm khoảng 33 chi Kalanchoe có gần 1400 lồi Riêng Việt Nam có 10 loài thuộc chi Kalanchoe Toàn sử dụng dùng phổ biến 10 Thành phần hóa học có hợp chất phenolic bao gồm axit p-cumaric, syringic, axit caffeic, p-hydroxybenzoic Các axit axit malic, isocitric, citric, succinic, fumaric, pyruvic, oxalacetic, lactic, oxalic số axit hữu khác Ngoài cịn có glucosid flavonoic quercetin 3-diarabinosid, kaempferol 3glucosid [27] Trong phạm vi nghiên cứu đề tài, tác giả làm rõ thành phần cách trích xuất cơng dụng số axit có sống đời Cơng dụng nhóm axit bảo quản thực phẩm diệt khuẩn hiệu ứng chúng với vi khuẩn Nguyên tắc quan trọng chế hoạt động axit hữu với vi khuẩn axit hữu khơng phân li xâm nhập vào thành tế bào vi khuẩn làm gián đoạn sinh lý bình thường số loại vi khuẩn mà gọi nhạy cảm với pH, có nghĩa chúng khơng thể chịu thay đổi pH lớn bên thể Trong số có vi khuẩn Escherichia coli, Salmonella spp C.perfringens, Listeria monocytogenes, Campylobacter Khi khuếch tán thụ động axit hữu vào vi khuẩn, nơi mà độ pH gần trung tính, axit phân li giảm pH bên vi khuẩn, làm giảm ngừng phát triển vi khuẩn Mặt khác, phần anion axit hữu khơng thể khỏi vi khuẩn mẫu phân ly tích tụ vi khuẩn phá vỡ nhiều chức trao đổi chất, dẫn đến tăng áp suất thẩm thấu, không tương thích với tồn vi khuẩn Dựa vào cấu tạo gốc R gắn vào -COOH chia axit thành nhóm sau: 1.6.1 Nhóm axit phenolic Hợp chất phenolic lớp hợp chất hữu bao gồm nhóm hidroxyl (-OH) gắn với nhóm hydrocacbon thơm Mặc dù tương tự hợp chất ancol lớp phenol có thuộc tính chúng có nhóm hidroxyl khơng liên kết với ngun tử cacbon no Chúng có tính axit tương đối cao vòng thơm kết hợp mạnh với nguyên tử ôxy liên kết tương đối lỏng lẻo nguyên tử ơxy với ngun tử hiđrơ nhóm hidroxyl Tính axit nhóm hidroxyl phenol nói chung nằm khoảng trung gian rượu axit cacboxylic (pKa chúng thông thường nằm khoảng 10 - 12) 42 Este diisooctyl phtalat 5.22 Este Metyl-3,7,11,15tetrametyl 2.7 hexadecantrien-4,6,10-oat Este Dietyl malat 33.39 Este Etyl myristat 1.04 Este Etyl pentadecanoat 0.51 Axit hexadecen-9-oic 1.11 Axit Hexadecanoic 3.47 Este etyl palmitat 19.74 Este etyl oleat 1.71 43 Axit stearic 2.29 Este etyl stearat 21.55 Este dioctyl adipat 0.95 Este Dioctyl phtalat 2.92 Este metyl-3,7,11,15tetrametyl hexadecan- 1.19 6,10,14-trienoic 3.3.4 Thử hoạt tính sinh học dịch chiết nước 3.3.4.1 Thử hoạt tính kháng khuẩn Kết thử hoạt tính kháng khuẩn dịch chiết nước biểu diễn bảng Bảng 3.7 Ức chế vi khuẩn Gram dương Nồng độ ức chế 50% phát triển vi sinh vật nấm kiểm định –IC50 (  g/ml) Gram (+) Nấm Gram (-) Pseudomonas Bacillus Lactobacillus Salmonnella Escherichia Pseudomonas Candida aeruginosa subtilis fermentum enterica coli aeruginosa albicans >0,57.10-4 N >0,57.10-4 N >0,57.10-4 N >0,57.10-4 N >0,57.10-4 N >0,57.10-4 N >0,57.10-4 N  Kết luận: Mẫu thử thể hoạt tính kháng chủng vi sinh vật kiểm định nồng độ >0,57.10 -4 N 3.3.4.2 Thử hoạt tính chống oxy hố Peroxydaza  Kết quả: Mẫu thể hoạt tính chống oxi hố Peroxydaza nồng độ >0,57.10 -4  Nhận xét: Dịch chiết axit sống đời thể hoạt tính kháng chủng vi sinh vật kiểm định hoạt tính chống oxi hoá peroxydaza nồng độ 44 0,57.10 -4 Nồng độ thấp, ta nhận thấy dịch chiết axit từ sống đời có chứa hợp chất có hoạt tính sinh học cao 45 KẾT LUẬN Trong trình nghiên cứu đề tài đạt số kết sau: Độ ẩm trung bình sống đời tươi Kalanchoe Pinnata (Lamk.) Pers là: 92,3%, hàm lượng tro trung bình là: 1,06% Nguyên liệu cho nhiều axit tươi, dung môi chiết cho tổng lượng axit nhiều C2H5OH Xác định axit phân cực yếu phương pháp phổ GC-MS cho thấy có 13 axit hữu khác tồn dạng axit tự este Đặc biệt có axit tồn dạng este có nồng độ cao như: malic 33.39%, panmitic 19.74%, stearic 21.55% Thử hoạt tính kháng sinh vật kiểm định hoạt tính chống oxy hố peroxydaza cho kết mẫu dịch chiết thể hai hoạt tính nồng độ >0,57.10 -4N KIẾN NGHỊ Tiếp tục nghiên cứu xác định lượng axit đặc biệt nhóm axit phenolic tổng lượng hợp chất phenol sống đời có ứng dụng quan trọng Nghiên cứu, xác định thành phần hóa học lá, thân, rễ sống đời trồng khu vực thổ nhưỡng khác để khảo sát mở rộng phát triển sau 46 TÀI LIỆU THAM KHẢO Tiếng Việt [1] Hoàng Minh Châu, Từ Văn Mặc, Từ Vọng Nghi (2002), Cơ sở hố học phân tích, Nhà xuất Khoa học Kĩ thuật, Hà Nội [2] Đỗ Tất Lợi (2004), Những thuốc vị thuốc Việt Nam, Nhà xuất Y hoc, Hà Nội [3] Nguyễn Đình Triệu (2001), Các phương pháp phân tích vật lý hóa lý, Nhà xuất Khoa học kỹ thuật, Hà Nội [4] Bùi Xn Vững (2009), Giáo trình mơn Phương pháp phân tích cơng cụ, ĐHSP Đà Nẵng Tiếng Anh [5] Anjoo Kamboj, Ajay Kumar Saluja (2009), Bryophyllium pinnatum (Lam.) Kurz: Phytochemical and parmacological profile, Pharmacognosy Review, 364-374 [6] Anna L (2004), “Antiproliferative and apoptotic effects of selective phenolic acids on T47D human breast cancer cells: potential mechanisms of action”, Breast Cancer Res, (2), 63-74 [7] Babich H, Sedletcaia A, Kenigsberg B (2002), "In vitro cytotoxicity of protocatechuic acid to cultured human cells from oral tissue: involvement in oxidative stress" [8] Chenniappan, K and M Kadarkarai (2010), “In vitro antimalarial activity of traditionally used Western Ghats plants from India and their interactions with chloroquine against chloroquine-resistant Plasmodium falciparum”, Parasitol Res, (10.1007), - 10 [9] Fatimatuzzahrra Bt Mohd Fadzel (2008), “Extraction and comparision of total Phenolic content from Malaysian grown Kalanchoe Pinnata”, Univesiti Teknologi MARA [10] Fred M (2005), “Ferulic acid stabilizes a solution of vitamins C and E and doubles its photoprotection of skin”, J Invest Dermatol, (4), 32 – 38 47 [11] Joseph, B., RM Priya PAM Helen and S Sujatha (2010), “Bio-active compounds in essential oil and its effects of antimicrobial, cytotoxic activity from the Kalanchoe Pinnata (L.) Leaf”, Biotechnol, (9), 10-14 [12] Joseph, S Sridhar, Sankarganesh, Justinraj and Biby T Edwin Sridhar (2010), “Rare Medicinal Plant-Kalanchoe Pinnata”, Indian J Exp, Biol, (52), 230236 [13] Joseph, S Sridhar, Sankarganesh, Justinraj and Biby T Edwin Sridhar (2010), “Rare Medicinal Plant-Kalanchoe Pinnata”, Indian J Exp, Biol, (52), 230236 [14] Lin HH, Chen JH, Huang CC, Wang CJ (2007), "Apoptotic effect of 3,4dihydroxybenzoic acid on human gastric carcinoma cells involving JNK/p38 MAPK signaling activation", Int J Cancer, (11), 2306–2316 [15] Magareth B.C.Gallo, Miranda J Sarachinc, Biological Activities of Lupeol, International of journal ò Biomedical and Pharmaceutical Sciences 3, 46-66 [16] Muzitano, MF, LW Tinoco, C Guette, CR Kaiser, B Rossi-Bergmann and SS Costa (2006), “The antileishmanial activity assessment of unusual flavonoids from Kalanchoe pinnata”, Phytochemistry, (67), 2071-2077 [17] Nakamura Y, Torikai K, Ohto Y, Murakami A, Tanaka T, Ohigashi H (2000), "A simple phenolic antioxidant protocatechuic acid enhances tumor promotion and oxidative stress in female ICR mouse skin: dose-and timing-dependent enhancement and involvement of bioactivation by tyrosinase", Carcinogenesis, (10), 1899–1907 [18] Nayak, BS, JR Marshall and G Isitor (2010), “Wound healing potential of ethanolic extract of Kalanchoe pinnata Lam”, Indian J Exp, Biol, (48), 572576 [19] Paulo S (2005), “Role of NADPH oxidase-mediated generation of reactive oxygen species in the mechanism of apoptosis induced by phenolic acids in HepG2 human hepatoma cells”, Arch Pharm Res,(10), 9-17 [20] Simoes-Wust, AP, M Graos, CB Duarte, R Brenneisen and M Hamburger (2010), “Juice of Bryophyllum pinnatum (Lam.) inhibits oxytocin-induced 48 increase of interacellular calcium concentration in human myometrial cells”, Phytomedicine, (17), 980-986 [21] Supratman, U., T Fujita, K Akiyaa, H Hayashi, A Murkami, H Sakai, K Koshimizy and H Ohigashi (2001), “Anti-tumor promoting activity of bufadienolides from Kalanchoe pinnata and K daigremontiana X tubiflora”, Biosci Biotechnol Biochem, (65), 947-949 [22] Supratman, U., T Fujita, K Akiyama and H Hayashi (2000), “New insecticidal bufadienolide, bryophyllin C, from Kalanchoe pinnata”, Biosci Biotechnol Biochem, (64), 1310-1312 [23] Willcox, ML and G Bodeker (2004), “Traditional herbal medicines for malaria”, BMJ, (329), 1156-1159 [24] Yadav, NP and VK Dixit (2003), “Hepatoprotective activity of leaves of Kalanchoe pinnata Pers”, J Ethnopharmacol, (86), 197-202 [25] http://ars.usda.gov/is/AR/archive/oct06/nuts1006.htm, (11/01/2011) [26] http://en.wikipedia.org/wiki/Citric_acid, (11/02/2011) [27] http://rain-tree.com/coirama.htm, (15/05/2011) [28] http://www.rauhoaquavietnam.vn/default.aspx?tabID=5&ID=20&LangID= 1&NewsID=1042&PageNum=22 49 MỤC LỤC Trang nhiệm vụ khoá luận tốt nghiệp i Lời cảm ơn ii Danh mục bảng iii Danh mục hình vẽ, đồ thị iv MỞ ĐẦU Chương - TỔNG QUAN 1.1 GIỚI THIỆU CÂY SỐNG ĐỜI 1.2 PHÂN BỐ 1.3 ĐẶC ĐIỂM CÂY SỐNG ĐỜI 1.4 CÔNG DỤNG CÂY SỐNG ĐỜI 1.5 CÁC TÁC DỤNG DƯỢC LÝ CỦA CÂY SỐNG ĐỜI 1.6 TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU HĨA HỌC THỰC VẬT CỦA CHI KALANCHOE 1.6.1 Nhóm axit phenolic 10 1.6.1.1 Axit caffeic 11 1.6.1.2 Axit ferulic 11 1.6.1.3 Axit protocatechuic 12 1.6.2 Axit béo 12 1.6.3 Axit hữu phân cực 13 1.6.3.1 Axit malic 14 1.6.3.2 Axit citric 14 Chương - ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 17 2.1 ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU 17 2.2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 17 2.2.1 Phân tích trọng lượng 17 2.2.1.1 Xác định độ ẩm nguyên liệu 17 2.2.1.2 Xác định hàm lượng tro nguyên liệu 18 2.2.1.3 Xác định khối lượng axit béo 18 2.2.2 Phương pháp chiết tách 18 50 2.2.2.1 Chiết đơn giản lần 18 2.2.2.2 Chiết đơn giản, nhiều lần 18 2.2.3 Phương pháp chuẩn độ axit – bazơ 19 2.2.4 Phương pháp sắc kí khí ghép khối phổ (GC-MS) 19 Chương - KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN 22 3.1 SƠ ĐỒ NGHIÊN CỨU 22 3.1.1 Xử lý nguyên liệu, xác định tổng axit sống đời tươi, khô phương pháp chuẩn độ cân 22 3.1.2 Định danh thành phần axit dịch chiết sống đời phổ GC-MS24 3.1.3 Thử hoạt tính sinh học dịch chiết H 2O 24 3.2 TIẾN HÀNH THỰC NGHIỆM 25 3.2.1 Thu nguyên liệu 25 3.2.2 Xử lí nguyên liệu 25 3.2.3 Xác định số đại lượng vật lí 25 3.2.3.1 Xác định độ ẩm 25 3.2.3.2 Xác định hàm lượng tro sống đời 26 3.2.4 Xác định tổng lượng axit hữu 26 3.2.4.1 Chiết Soxhlet dung môi C2 H5OH 27 3.2.4.2 Chưng ninh H2 O 28 3.2.4.3 Ngâm kiệt ete dầu hỏa 29 3.2.4.4 Chiết Soxhlet dung môi CHCl 30 3.2.5 Định danh xác định thành phần axit dựa vào phổ GC-MS 30 3.2.5.1 Chưng ninh KOH 31 3.2.5.2 Chiết C2H5OH 31 3.2.6 Thử hoạt tính sinh học dịch chiết H 2O 31 3.2.6.1 Thử hoạt tính kháng sinh vật kiểm định 32 3.2.6.2 Thử khả chống oxi hóa 33 3.3 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 34 3.3.1 Khảo sát đại lượng vật lý 34 3.3.1.1 Độ ẩm 34 51 3.3.1.1 Hàm lượng tro 34 3.3.2 Kết xác định tổng lượng axit sống đời tươi khô phương pháp chuẩn độ cân 35 3.3.3 Kết xác định axit dịch chiết tươi sắc kí khí ghép khối phổ GC-MS 36 3.3.3.1 Kết phổ GC-MS dịch chiết chưng ninh KOH 36 3.3.3.2 Kết phổ GC-MS dịch chiết soxhlet dung môi C2H5 OH 38 3.3.4 Thử hoạt tính sinh học dịch chiết nước 43 3.3.4.1 Thử hoạt tính kháng khuẩn 43 3.3.4.2 Thử hoạt tính chống oxy hố Peroxydaza 43 TÀI LIỆU THAM KHẢO 46 52 ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM TRƯỜNG ĐH SƯ PHẠM Độc lập - Tự - Hạnh phúc KHOA HOÁ NHIỆM VỤ KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP Họ tên sinh viên: Trương Văn Cương Lớp : 08SHH Tên đề tài Nghiên cứu xác định axit hữu sống đời (Kalanchoe pinnata) xã Hoà Liên, huyện Hoà Vang, thành phố Đà Nẵng Nguyên liệu, dụng cụ, thiết bị Nguyên liệu: sống đời tươi khơ Dụng cụ, thiết bị: cốc thuỷ tinh 250ml, bình tam giác 250ml, bình cầu 500ml, ống sinh hàn hồi lưu, phễu chiết, chiết soxhlet, bếp đun bình cầu, lị sấy, lo nung, cân phân tích Nội dung nghiên cứu + Xác định số số độ ẩm, hàm lượng tro tươi + So sánh, xác định tổng lượng axit chiết dung môi khác từ phương pháp chiết khác + Định danh số axit phổ GC-MS + Thử hoạt tính kháng khuẩn kháng oxi hóa dịch chiết tươi Giáo viên hướng dẫn: GS.TS Đào Hùng Cường Ngày giao đề tài: 25/11/2010 Ngày hoàn thành: 15/09/2011 Chủ nhiệm khoa Giáo viên hướng dẫn (Kí ghi rõ họ tên) (Kí ghi rõ họ tên) 53 Sinh viên hoàn thành nộp báo cáo cho Khoa ngày tháng năm 2012 Kết điểm đánh giá Ngày tháng năm 2012 CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG (Kí ghi rõ họ tên) 54 LỜI CẢM ƠN Với lòng biết ơn sâu sắc em xin chân thành cảm ơn thầy giáo GS.TS Đào Hùng Cường tận tình hướng dẫn, bảo động viên em suốt thời gian học tập, nghiên cứu hoàn thành luận văn Em xin chân thành cảm ơn thầy, cô giáo giảng dạy môn thầy cô công tác phịng thí nghiệm dạy dỗ, giúp đỡ cho em suốt thời gian học tập nghiên cứu trường Em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến cô Phạm Thị Thanh An - Học viên cao học khố 2008 - 2011 tận tình hướng dẫn, giúp đỡ em thời gian làm đề tài Đà Nẵng, ngày 12 tháng 05 năm 2012 Trương Văn Cương 55 DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng Tên bảng Trang Bảng 3.1 Kết xác định độ ẩm sống đời 33 Bảng 3.2 Kết xác định tỉ lệ tro sống đời sấy khô 33 Bảng 3.3 Tổng lượng axit sống đời tươi khô 34 Bảng 3.4 Một số chất định danh GC-MS mẫu 36 Bảng 3.5 Một số chất định danh GC-MS mẫu 39 Bảng 3.6 Một số axit xác định dịch chiết sống đời tươi 40 Bảng 3.7 Ức chế vi khuẩn Gram dương 42 56 DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ Hình Hình Hình Hình Hình Hình Hình Hình Hình Hình Hình Hình Hình Hình Hình Hình Hình Hình Hình Hình Hình Hình Hình Hình Hình Hình Hình Hình Hình 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 2.1 2.2 2.3 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9 3.10 3.11 3.12 3.13 3.14 3.15 3.16 3.17 3.18 3.19 Tên hình Cây sống đời Axit caffeic Axit ferulic Axit protocatechuic Axit malic Axit citric Cây sống đời Soxhlet Cấu trúc khối máy sắc kí khí Lá sống đời tươi, cắt nhỏ Bột sống đời sấy khô, xay nhỏ Bã rắn, dịch trước tẩy màu Dịch chiết sau tẩy màu Dịch sau chưng ninh Dịch axit chuẩn độ NaOH Chiết dịch ngâm với KOH Axit hóa HCl đặc Dịch CHCl3 chiết KOH Kết tủa axit béo Mẫu Mẫu Đồ thị biểu diễn phụ thuộc tổng lượng axit vào dung môi Phổ đồ GC-MS dịch chiết chưng ninh KOH MS este diisooctyl phtalat MS este dioctyl hexandioat Phổ đồ GC – MS dịch chiết soxhlet C2H5OH MS este etyl palmitat MS axit stearic Trang 10 10 11 13 13 16 17 19 24 24 26 26 27 27 28 28 29 29 30 30 35 36 37 37 38 39 40 ... huyện Hoà Vang, thành phố Đà Nẵng? ?? Mục đích nghiên cứu Nghiên cứu chiết tách xác định thành phần axit hữu sống đời Từ đóng góp vào nguồn thơng tin, tư liệu khoa học cấy sống đời, tạo sở khoa... có sống đời Để góp phần vào nguồn tư liệu lồi sống đời phát triển tác dụng chữa bệnh tuyệt vời nó, tơi lựa chọn đề tài ? ?Nghiên cứu xác định axit hữu sống đời (Kalanchoe pinnata) xã Hoà Liên, huyện. .. tượng phạm vi nghiên cứu - Đối tượng: sống đời hái xã Hòa Liên, huyện Hòa Vang, TP Đà Nẵng - Phạm vi nghiên cứu: + Xác định số số độ ẩm, hàm lượng tro tươi + So sánh, xác định tổng lượng axit chiết