Sự cần thiết nghiên cứu
Các đơn vị công trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp nguồn lao động có trình độ cho xã hội Để nâng cao lợi thế cạnh tranh của nền kinh tế và tạo giá trị gia tăng, các đơn vị này cần hoạt động hiệu quả, có trách nhiệm và minh bạch thông tin Việc sử dụng hiệu quả nguồn lực và kinh phí từ chính phủ, đồng thời công khai thông tin trên báo cáo tài chính (BCTC) là rất quan trọng Đặc biệt, nâng cao chất lượng thông tin kế toán (TTKT) theo chuẩn mực kế toán công quốc tế (IPSAS) sẽ giúp phản ánh thông tin một cách chất lượng và phù hợp với xu hướng hội nhập toàn cầu hiện nay.
Trong bối cảnh hội nhập hiện nay, các trường học công lập tại Việt Nam cần lập và trình bày báo cáo tài chính (BCTC) theo tiêu chuẩn IPSAS Tuy nhiên, hiện tại BCTC tại các trường này vẫn được thực hiện theo chế độ kế toán hành chính sự nghiệp (HCSN), dẫn đến nhiều vấn đề khác biệt và khoảng cách so với IPSAS Do đó, việc nghiên cứu và đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng thông tin kế toán (TTKT) trên BCTC là rất cần thiết, nhằm tìm ra giải pháp nâng cao chất lượng TTKT theo hướng dẫn của IPSAS.
Tỉnh Vĩnh Long, nằm ở trung tâm đồng bằng sông Cửu Long, có nền kinh tế chủ yếu dựa vào nông nghiệp và đang gặp nhiều khó khăn, do đó, giáo dục và đào tạo được đặt lên hàng đầu Việc nâng cao hiệu quả hoạt động của các trường học không chỉ giúp phát triển bền vững mà còn tạo điều kiện cho sự phát triển kinh tế của tỉnh Các đơn vị giáo dục cần đảm bảo tính minh bạch và trách nhiệm giải trình về tài chính và hoạt động Tuy nhiên, tình hình tài chính kế toán (TTKT) trên báo cáo tài chính (BCTC) của các trường công lập tại Vĩnh Long vẫn còn kém so với tiêu chuẩn IPSAS, phản ánh thực trạng chung của Việt Nam Do đó, nghiên cứu về các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng TTKT trên BCTC tại các trường học công lập ở Vĩnh Long là rất cần thiết, nhằm xác định các yếu tố này và đưa ra kiến nghị nâng cao chất lượng TTKT.
Đề tài "Nghiên cứu nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng thông tin kế toán trên báo cáo tài chính tại các trường học công lập trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long" là cần thiết để khám phá sâu hơn về các yếu tố tác động đến chất lượng thông tin kế toán trong bối cảnh giáo dục công lập.
Mục tiêu nghiên cứu
Mục tiêu chung
Mục tiêu chính của nghiên cứu là xác định và đánh giá các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng thông tin kế toán trên báo cáo tài chính tại các trường công lập ở tỉnh Vĩnh Long Qua đó, nghiên cứu sẽ đề xuất một số kiến nghị nhằm nâng cao chất lượng thông tin kế toán trên báo cáo tài chính tại các đơn vị này.
Mục tiêu cụ thể
Bài viết này nhằm xác định và đánh giá các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng thông tin kế toán trên báo cáo tài chính tại các trường học công lập ở tỉnh Vĩnh Long Đồng thời, chúng tôi cũng sẽ đề xuất một số kiến nghị nhằm nâng cao chất lượng thông tin kế toán trên báo cáo tài chính tại các cơ sở giáo dục này.
Câu hỏi nghiên cứu
Dựa trên các mục tiêu nghiên cứu, tác giả đã đặt ra ba câu hỏi nghiên cứu chính: Thứ nhất, các nhân tố nào ảnh hưởng đến chất lượng TTKT tại các trường học công lập ở tỉnh Vĩnh Long? Thứ hai, cách đánh giá các nhân tố này như thế nào? Cuối cùng, những kiến nghị nào là cần thiết để nâng cao chất lượng TTKT tại các trường học công lập trong khu vực này?
3 ĐỐI TƢỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU
3.1 ĐỐI TƢỢNG NGHIÊN CỨU Đối tượng nghiên cứu của đề tài là các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng TTKT trên BCTC tại các trường học công lập trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long gồm có cơ sở kế toán (CSKT) áp dụng, hệ thống pháp lý, cơ chế tài chính, hệ thống thông tin kế toán (HTTTKT), khả năng kế toán viên, nhận thức của người quản lý và hoạt động thanh tra, giám sát
- Thời gian nghiên cứu: đề tài được thực hiện từ tháng 4/2016 đến tháng
10/2016 Thời gian khảo sát được thực hiện từ tháng 7/2016 đến tháng 8/2016
Đề tài nghiên cứu được thực hiện tại các trường học công lập tại tỉnh Vĩnh Long, bao gồm đại học, cao đẳng, trung cấp, trung học, tiểu học và mẫu giáo, không bao gồm các trường dân lập.
4.1 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ĐỊNH TÍNH Để đánh giá sự khác biệt về về các tài liệu, quy định giữa Việt Nam và quốc tế về công tác kế toán áp dụng cho các trường học công lập, tác giả sử dụng phương pháp so sánh đối chiếu nhằm tìm ra sự khác biệt và rút ra những vấn đề cần phải làm đối với kế toán trường học công lập Việt Nam Để đánh giá thực trạng công tác kế toán tại các trường học công lập Vĩnh Long về công tác chứng từ kế toán, tài khoản kế toán, sổ sách kế toán, báo cáo kế toán tác giả sử dụng phương pháp phân tích, tổng hợp, so sánh đối chiếu trên cơ sở số liệu thu thập được và các tài liệu liên quan đến công tác kế toán tại các trường học công lập Vĩnh Long
Sau khi phân tích dữ liệu, tác giả áp dụng phương pháp lý luận khách quan kết hợp với điều kiện thực tiễn để đưa ra các kiến nghị nhằm cải thiện chất lượng thông tin kế toán tại các trường công lập ở tỉnh Vĩnh Long.
4.2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ĐỊNH LƯỢNG Để đưa ra mô hình các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng TTKT trên BCTC tại các trường học công lập trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long tác giả sử dụng phương pháp phân tích, tổng hợp dựa trên phần tổng quan các nghiên cứu trong và ngoài nước kết hợp với phương pháp phỏng vấn chuyên gia
Phương pháp xác định và đánh giá các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng thông tin kế toán trên báo cáo tài chính tại các trường công lập tỉnh Vĩnh Long bao gồm thống kê mô tả, phân tích nhân tố khám phá (EFA), phân tích tương quan và hồi quy tuyến tính Để so sánh sự khác biệt quan điểm về chất lượng thông tin kế toán giữa nhóm tạo ra và nhóm người sử dụng, tác giả áp dụng phương pháp so sánh đối chiếu, tổng hợp, lý luận khách quan và phân tích phương sai ANOVA.
5 Ý NGHĨA THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI Đề tài nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng TTKT trên BCTC qua khảo sát thực tế nhóm đối tượng tạo ra TTKT và nhóm đối tượng sử dụng TTKT trên BCTC tại các trường học công lập trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long
Để nâng cao chất lượng thông tin tài chính trên báo cáo tài chính (BCTC) của các trường học công lập tại tỉnh Vĩnh Long, cần đánh giá các nhân tố ảnh hưởng và đề xuất những kiến nghị cụ thể Những kiến nghị này sẽ giúp các trường trình bày thông tin tài chính một cách công khai, minh bạch, đồng thời nâng cao trách nhiệm giải trình, phù hợp với xu hướng hội nhập toàn cầu hiện nay.
6 KẾT CẤU CỦA ĐỀ TÀI
Đề tài được cấu trúc gồm phần mở đầu, nội dung chia thành 5 chương, kết luận, cùng với các danh mục khác, tài liệu tham khảo và 6 phụ lục.
Trong phần mở đầu, bài viết sẽ nêu rõ sự cần thiết của đề tài nghiên cứu, mục tiêu cụ thể mà nghiên cứu hướng tới, phương pháp nghiên cứu được áp dụng để đạt được mục tiêu đó, cũng như ý nghĩa thực tiễn của đề tài trong bối cảnh hiện tại Cuối cùng, bài viết sẽ trình bày kết cấu tổng quát của đề tài để người đọc có cái nhìn tổng thể về nội dung sẽ được trình bày.
Chương 1: Tổng quan các nghiên cứu đã công bố
Chương 2: Cơ sở lý thuyết
Chương 3: Phương pháp nghiên cứu
Chương 4: Kết quả nghiên cứu và bàn luận
Chương 5: Kết luận và kiến nghị
Phần kết luận: Kết luận lại nội dung nghiên cứu và những đóng góp của đề tài
Chương 1 TỔNG QUAN CÁC NGHIÊN CỨU ĐÃ CÔNG BỐ
1.1 Các nghiên cứu công bố ở ngoài nước
Các nước đang phát triển đang tích cực cải cách kế toán KVC để đạt được các mục tiêu kinh tế và thực hiện chính sách công, trong đó có việc xóa đói giảm nghèo Giá trị xã hội của kế toán KVC đã góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế xã hội và thu hút sự quan tâm từ các nhà tài trợ quốc tế về việc áp dụng IPSAS Việc chuyển sang hệ thống kế toán dồn tích (CSKT) sẽ nâng cao tính hữu ích của cải cách kế toán KVC, giúp các quốc gia này cung cấp thông tin chất lượng hơn Điều này không chỉ tạo dựng lòng tin từ các nhà tài trợ mà còn thu hút nguồn lực mạnh mẽ hơn trong quá trình hội nhập kinh tế toàn cầu.
Theo Chan (2003), sự khác biệt giữa hàng hóa, dịch vụ công cộng và khu vực tư được thể hiện qua chuẩn mực kế toán KVC tại các quốc gia phát triển Kế toán KVC hiện đang có xu hướng tiếp cận CSKT dồn tích, kết hợp giữa BCTC chính phủ mở rộng và báo cáo quỹ để nâng cao trách nhiệm giải trình Tất cả các nguyên tắc kế toán trong KVC cần được quy định thành bộ khung tiêu chuẩn nhằm thúc đẩy trách nhiệm tài chính của chính phủ Tuy nhiên, việc công bố thông tin tài chính đầy đủ còn phụ thuộc vào các yếu tố như môi trường chính trị, kinh tế xã hội và sự ảnh hưởng của các nhóm lợi ích, báo chí, cũng như khả năng của lực lượng kế toán, kiểm toán KVC (Cheng).
Tại Indonesia, một quốc gia đang phát triển ở Đông Nam Á, việc áp dụng IPSAS vào kế toán KVC đang dần được thực hiện Chất lượng hoạt động kiểm toán, sự khuyến khích từ nhà quản lý và đặc điểm chính quyền địa phương đều ảnh hưởng đến mức độ công bố thông tin BCTC của chính phủ địa phương Nghiên cứu sử dụng phương pháp hồi quy đa biến cho thấy rằng chất lượng kiểm toán và sự khuyến khích từ quản lý có mối quan hệ tích cực với thông tin công bố trên BCTC (Martani & Liestiani, 2010) Cùng hướng nghiên cứu này, các tác giả Walter A Robbins và Kenneth đã áp dụng các biến độc lập theo các nghiên cứu của Ingram (1984).
R Austin đã thực hiện nghiên cứu để đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng công bố thông tin trong BCTC của chính phủ địa phương hàng năm Kết quả cho thấy sức mạnh từ quản lý cho thấy sự ảnh hưởng tích cực đến chất lượng thông tin công bố (Robin & Austin, 1986)