BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG -*** LUẬN VĂN THẠC SĨ TÁC ĐỘNG CỦA VĂN HÓA DOANH NGHIỆP ĐẾN SỰ GẮN BÓ CỦA NGƯỜI LAO ĐỘNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP HÀNG HẢI VIỆT NAM (MARITIME BANK) Ngành: Quản trị kinh doanh PHẠM THỊ THU PHƯƠNG Hà Nội - 2020 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG -*** LUẬN VĂN THẠC SĨ TÁC ĐỘNG CỦA VĂN HÓA DOANH NGHIỆP ĐẾN SỰ GẮN BÓ CỦA NGƯỜI LAO ĐỘNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP HÀNG HẢI VIỆT NAM (MARITIME BANK) Ngành: Quản trị kinh doanh Mã số:8340101 Họ tên học viên: Phạm Thị Thu Phương Người hướng dẫn: PGS, TS Nguyễn Văn Minh Hà Nội - 2020 i LỜI CẢM ƠN Để hồn thành cơng trình nghiên cứu này, nỗ lực thân, tác giả nhận giúp đỡ lớn từ PGS Tiến sĩ Nguyễn Văn Minh, người thầy có kiến thức sâu rộng, trách nhiệm nhiệt tình hướng dẫn, giúp đỡ, động viên tác giả trình thực nghiên cứu Tác giả xin gửi lời cảm ơn chân thành tới PGS TS Nguyễn Văn Minh Tác giả xin trân trọng cảm ơn toàn thể thầy cô giáo, cán quản lý trường Đại học Ngoại Thương Khoa đào tạo sau Đại học xây dựng chương trình cung cấp cho tơi kiến thức cần thiết bổ ích phục vụ trình học tập, làm việc, đặc biệt trình thực luận văn từ khâu chọn đề tài, xây dựng đề cương, đánh giá kỳ đến bảo vệ Bên cạnh đó, tơi xin chân thành cảm ơn Ban lãnh đạo CBNV công tác ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam, gia đình, bạn bè, người thân tạo điều kiện tốt thời gian, vật chất tinh thần để tơi tham gia khóa học hồn thành luận văn Tác giả luận văn PHẠM THỊ THU PHƯƠNG ii LỜI CAM ĐOAN Tôi xin chịu trách nhiệm hồn tồn tính xác trung thực thông tin trong luận văn Các số liệu kết nghiên cứu luận văn chưa công bố Đây đề tài nghiên cứu thực hướng dẫn PGS TS Nguyễn Văn Minh Tác giả Phạm Thị Thu Phương iii MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN i LỜI CAM ĐOAN ii MỤC LỤC .iii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT v DANH MỤC BẢNG, BIỂU ĐỒ, HÌNH VẼ vi TÓM TẮT LUẬN VĂN vii LỜI MỞ ĐẦU CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ MƠ HÌNH NGHIÊN CỨU ẢNH HƯỞNG CỦA VHDN TỚI SỰ GẮN BÓ CỦA NLĐ VỚI TỔ CHỨC Error! Bookmark not defined 1.1 Lý thuyết văn hóa doanh nghiệp 10 1.1.1 Các quan niệm văn hóa doanh nghiệp 10 1.1.2 Các yếu tố cấu thành văn hóa doanh nghiệp 12 1.3 Mối liên hệ văn hóa doanh nghiệp gắn bó với tổ chức 15 1.4 Các Phương pháp thực nghiên cứu 18 1.5 Quá trình thực nghiên cứu: 22 CHƯƠNG 2: TÁC ĐỘNG CỦA VĂN HÓA DOANH NGHIỆP ĐẾN SỰ GẮN BÓ CỦA NGƯỜI LAO ĐỘNG TẠI MARITIME BANK 24 2.1 Giới thiệu khái quát Ngân hàng Hàng Hải Việt Nam 24 2.1.1 Sơ lược Ngân hàng Hàng Hải Việt Nam 24 2.1.2 Quá trình hình thành phát triển 25 2.1.3 Cơ cấu tổ chức chức nhiệm vụ 28 2.1.4 Một số thành tựu đạt 29 2.1.5 Các yếu tố cấu thành văn hóa doanh nghiệp Maritime Bank 30 2.2 Thực trạng tác động văn hóa doanh nghiệp đến gắn bó người lao động Maritime Bank 36 2.2.1 Tình hình nguồn nhân lực Maritime Bank giai đoạn 2018-T4/2020: 36 2.2.2 Môi trường làm việc 39 2.2.3 Phân tích tác động văn hóa doanh nghiệp đến gắn bó người lao động Maritime Bank 41 iv 2.2.2 Các bước phân tích mối tương quan nhân tố gắn bó với tổ chức 47 CHƯƠNG 3: ĐỀ XUẤT VÀ KIẾN NGHỊ 63 3.1 Định hướn xây dựng văn hóa doanh Maritime Bank thời gian tới: 63 3.2 Đề xuất giải pháp 64 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 76 PHỤ LỤC 01: 78 PHỤ LỤC 02: 80 v DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT Từ viết tắt CBNV NLĐ Từ đầy đủ Cán nhân viên Người lao động CN Chi nhánh DN Doanh nghiệp ĐHĐCĐ HĐQT MSB Đại hội đồng cổ đông Hội đồng quản trị Maritime Bank Maritime Bank Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam NHTM Ngân hàng thương mại NHNN Ngân hàng nhà nước SXKD Sản xuất kinh doanh TMCP Thương mại cổ phần VH Văn hóa VHDN Văn hóa doanh nghiệp Từ viết tắt Giải nghĩa tiếng Anh SPSS EFA Giải nghĩa tiếng Việt Statistical Product and Phần mềm thống kê số liệu phân tích Service Solutions định lượng Exploratory Factor Nhân tố khám phá Analysis KMO Kaiser – Meyer – Chỉ số dung để xem xét thích hợp Olkin phân tích nhân tố vi DANH MỤC BẢNG, BIỂU ĐỒ, HÌNH VẼ DANH MỤC BẢNG Bảng 1.1 Biến động nhân MSB giai đoạn 2018 – T4/2020 38 Bảng 1.2: Các thông tin nhân đối tượng hồi đáp 41 Bảng 2.2 Tổng hợp thang đo mã hóa 45 Bảng 2.3 Ý nghĩa giá trị trung bình thang đo 47 Bảng 2.4 Thống kê mô tả 48 Bảng 2.5 Thống kê số lượng biến quan sát hệ số Cronbach’s Alpha thang đo khía cạnh văn hóa doanh nghiệp 51 Bảng 2.6 Hệ số Cronbach’s Alpha thang đo gắn bó với tổ chức 52 Bảng 2.7 Kiểm định KMO Bartlett- Thang đo 54 khía cạnh văn hóa doanh nghiệp 54 Bảng 2.8 Kiểm định KMO Bartlett- Thang đo gắn bó với tổ chức 56 Bảng 2.9 Các hệ số xác định mơ hình 58 Bảng 2.10 Thống kê phân tích hệ số hồi quy 58 DANH MỤC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 1.1 Thay đổi Quy mô nhân Ngân hàng nửa đầu năm 2019 37 Biểu đồ 1.2: Biểu đồ cấu lao động theo giới tính 43 Biểu đồ 1.3: Biểu đồ cấu lao động theo độ tuổi 43 DANH MỤC HÌNH Hình 1.1: Mơ hình nghiên cứu mối tương quan khía cạnh văn hóa 17 gắn bó với tổ chức nhân viên 17 Hình 2.1 Mơ hình máy tổ chức Ngân hàng Hàng Hải 28 Hình 2.2 Biểu tượng Logo Maritime Bank 34 Hình 2.2 Tầm nhìn giá trị cốt lõi MSB 39 Hình 2.2: Kết tương quan tuyến tính thành phần mơ hình nghiên cứu 59 vii TÓM TẮT LUẬN VĂN Xuất phát từ tầm quan trọng văn hoá doanh nghiệp tồn phát triển doanh nghiệp Việt Nam, từ thực tế khó khăn kinh doanh, từ kết kinh doanh Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam, từ thuyên chuyển công tác nhiều cán ngân hàng lâu năm Bên cạnh đó, Maritime Bank phải đối mặt với nhiều thách thức: khả tiếp tục giảm trần lãi suất, quy mô phép tăng trưởng tín dụng hạn hẹp, áp lực phải nâng cao lực tài chính, áp lực tái cấu, cạnh tranh từ ngân hàng khối ngoại Vấn đề đặt MSB cần thiết phải có ủng hộ hợp tác CBNV, phát triển hệ thống VHDN tích cực để hướng tới phát triển bền vững tạo sức mạnh vượt qua thách thức Với mong muốn qua nghiên cứu cung cấp thêm cho nhà quản trị ngân hàng hiểu rõ mối quan hệ VHDN gắn bó nhân viên, từ định hướng xây dựng văn hóa chứa đựng nhiều giá trị tích cực nhằm tạo môi trường làm việc giúp NLĐ tổ chức cảm thấy an tâm gắn bó lâu dài ngân hàng Xuất phát từ “khoảng trống” nghiên cứu từ thực tiễn học viên định chọn chủ đề: “Tác động văn hóa doanh nghiệp đến gắn bó Người lao động Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam (Maritime Bank)” làm Luận văn Thạc sỹ Trong khn khổ luận văn mình, tác giả chọn khung lý thuyết Recardo Jolly (1997) VHDN đo lường tám khía cạnh, bao gồm: (1) Giao tiếp tổ chức, (2) Đào tạo phát triển, (3) Phần thưởng công nhận, (4) Hiệu việc định, (5) Chấp nhận rủi ro sáng tạo cải tiến, (6) Định hướng kế hoạch tương lai, (7) Làm việc nhóm, (8) Sự cơng qn sách quản trị Tác giả sử dụng phương pháp nghiên cứu để phân tích thực trạng tác động VHDN tới gắn bó CBNV MSB gồm: Nghiên cứu định lượng thông qua phương pháp điều tra chọn mẫu CBNV làm việc thức MSB Sử dụng Chương trình vi tính thống kê phần mềm SPSS phiên 16 để phân tích kết câu hỏi liệu thu thập; phân tích thống kê mơ tả; Phân tích nhân tố khám phá EFA; phân tích mơ hình hồi quy để từ phân tích đánh giá thực trạng tác động VHDN đến gắn bó CBNV Maritime Bank viii Từ kết phân tích này, tác giả đánh giá tác động VHDN qua khía cạnh bao gồm: Giao tiếp tổ chức, Đào tạo phát triển, Chấp nhận rủi ro sáng tạo cải tiến, Định hướng kế hoạch tương lai, Sự công quán sách quản trị ảnh hưởng tích cực tới yếu tố gắn bó với tổ chức CBNV MSB Các yếu tố tăng cao mức độ gắn bó với tổ chức tăng theo Trong đó, đặc biệt hai yếu tố Chấp nhận rủi ro sáng tạo cải tiến, Đào tạo phát triển việc cải thiện nâng cao mức độ gắn bó, gia tăng lịng trung thành CBNV với Maritime Bank Nghiên cứu cung cấp chứng cho thấy khía cạnh VHDN có tác động tích cực đến gắn bó với tổ chức nhân viên Martime Bank Nếu cải thiện số u tố thấp nâng cao mức độ gắn bó Trên sở đó, gợi ý cho nhà quản trị, ban lãnh đạo Ngân hàng việc xây dựng phát triển văn hóa thúc đẩy hành vi tích cực nhân viên, nâng cao hiệu lao động, tạo lợi cạnh tranh cho ngân hàng đồng thời trì, thu hút nguồn nhân lực đặc biệt nhân viên giỏi, tài Cùng với xu hướng phát triển chung Việt Nam, vai trò VHDN ngày coi trọng đánh giá cao Theo xu ngày nay, NLĐ không quan tâm đến yếu tố cơng việc, tiền lương mà họ cịn quan tâm đến VHDN đặc biệt nhân viên có lực, lĩnh Đó nhân tố ảnh hưởng đến định tiếp tục lại làm việc hay rời bỏ tổ chức Xuất phát từ nhu cầu thực tiễn đó, luận văn tiến hành phân tích khung lý thuyết phù hợp, tiến hành đánh giá thục trạng VHDN mức độ gắn bó, cuối đề xuất giải pháp có tính khả thi, giúp Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam phát triển, trì VHDN Từ kết nghiên cứu, tác giả xin đưa vài đề xuất cho MSB việc xây dựng phát triển văn hóa việc khuyến khích giao tiếp tổ chức; trọng công tác đào tạo phát triển nguồn nhân lực khuyến khích sáng tạo cải tiến tổ chức cuối tính cơng qn việc xây dựng sách quản trị Chi tiết nội dung tác giả xin trình bày phần 93 PHỤ LỤC 05: ĐỘ TIN CẬY CRONBACH ALPHA CỦA SỰ GẮN BÓ VỚI TỔ CHỨC Nhân tố phụ thuộc “GẮN BÓ” Reliability Statistics Cronbach's Alpha N of Items 892 Item-Total Statistics Cronbach's Scale Mean if Item Deleted Scale Variance if Corrected ItemItem Deleted Total Correlation Alpha if Item Deleted GANBO1 15.21 21.748 716 873 GANBO2 15.46 22.527 702 876 GANBO3 15.56 21.166 778 863 GANBO4 15.70 22.460 698 876 GANBO5 15.15 21.594 619 891 GANBO6 15.37 20.894 781 862 94 PHỤ LỤC 06: KẾT QUẢ PHÂN TÍCH NHÂN TỐ EFA CỦA BIẾN ĐỘC LẬP KMO and Bartlett's Test Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy Bartlett's Test of Sphericity Approx Chi-Square 827 3.551E3 Df 406 Sig .000 95 Communalities Initial Extraction RUIRO1 1.000 800 RUIRO2 1.000 823 RUIRO3 1.000 797 KEHOACH1 1.000 614 KEHOACH2 1.000 738 KEHOACH3 1.000 665 KEHOACH4 1.000 741 CONGBANG1 1.000 688 CONGBANG2 1.000 699 CONGBANG3 1.000 635 CONGBANG4 1.000 753 P.THUONG1 1.000 749 P.THUONG2 1.000 652 P.THUONG3 1.000 787 P.THUONG4 1.000 782 Q.DINH1 1.000 549 Q.DINH2 1.000 654 Q.DINH3 1.000 510 Q.DINH4 1.000 683 GIAOTIEP1 1.000 883 GIAOTIEP2 1.000 826 GIAOTIEP4 1.000 800 LVNHOM1 1.000 755 LVNHOM3 1.000 744 LVNHOM4 1.000 781 DTAO1 1.000 857 DTAO2 1.000 772 DTAO3 1.000 783 DTAO4 1.000 784 Extraction Method: Principal Component analysis 96 Total Variance Explained Extraction Sums of Squared Rotation Sums of Squared Loadings Loadings Initial Eigenvalues Component Total % of Cumulative Variance % Total % of Cumulative Variance % Total % of Cumulative Variance % 8.091 27.899 27.899 8.091 27.899 27.899 3.196 11.022 11.022 2.769 9.550 37.449 2.769 9.550 37.449 2.960 10.205 21.228 2.270 7.827 45.275 2.270 7.827 45.275 2.863 9.873 31.101 2.174 7.496 52.772 2.174 7.496 52.772 2.737 9.438 40.539 1.779 6.134 58.906 1.779 6.134 58.906 2.574 8.875 49.413 1.674 5.774 64.680 1.674 5.774 64.680 2.488 8.578 57.991 1.498 5.165 69.846 1.498 5.165 69.846 2.316 7.986 65.977 1.050 3.619 73.465 1.050 3.619 73.465 2.172 7.488 73.465 770 2.655 76.120 10 684 2.360 78.480 11 636 2.194 80.674 12 585 2.016 82.690 13 520 1.793 84.483 14 480 1.654 86.136 15 438 1.512 87.648 16 412 1.419 89.067 17 387 1.334 90.400 18 348 1.198 91.599 19 331 1.142 92.741 20 310 1.069 93.810 21 293 1.010 94.820 22 276 952 95.773 23 260 895 96.668 24 229 790 97.458 25 195 673 98.131 26 193 665 98.796 97 27 148 511 99.307 28 108 374 99.681 29 093 319 100.000 Extraction Method: Principal Component Analysis Rotated Component Matrixa Component DTAO3 847 DTAO1 838 DTAO2 834 DTAO4 796 P.THUONG3 824 P.THUONG1 823 P.THUONG4 804 P.THUONG2 736 CONGBANG4 860 CONGBANG2 822 CONGBANG1 747 CONGBANG3 744 KEHOACH2 829 KEHOACH4 780 KEHOACH3 777 KEHOACH1 710 GIAOTIEP1 887 GIAOTIEP2 867 98 GIAOTIEP4 806 Q.DINH4 800 Q.DINH2 760 Q.DINH1 729 Q.DINH3 667 LVNHOM4 866 LVNHOM3 837 LVNHOM1 812 RUIRO2 783 RUIRO1 746 RUIRO3 740 Extraction Method: Principal Component Analysis Rotation Method: Varimax with Kaiser Normalization a Rotation converged in iterations 99 PHỤ LỤC 07: KẾT QUẢ PHÂN TÍCH NHÂN TỐ EFA CỦA BIẾN PHỤ THUỘC KMO and Bartlett's Test Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy Bartlett's Test of Sphericity Approx Chi-Square 847 742.198 df 15 Sig .000 Total Variance Explained Initial Eigenvalues Extraction Sums of Squared Loadings Compo nent Total % of Variance Cumulative % 3.937 65.617 65.617 735 12.254 77.872 455 7.586 85.458 431 7.178 92.636 246 4.108 96.744 195 3.256 100.000 Extraction Method: Principal Component Analysis Total 3.937 % of Variance 65.617 Cumulative % 65.617 100 Component Matrixa Component GANBO6 864 GANBO3 861 GANBO1 814 GANBO2 794 GANBO4 793 GANBO5 727 Extraction Method: Principal Component Analysis a components extracted 101 PHỤ LỤC 08: KẾT QUẢ KIỂM ĐỊNH MỐI QUAN HỆ GIỮA CÁC KHÍA CẠNH VĂN HĨA DOANH NGHIỆP VÀ SỰ GẮN BÓ VỚI TỔ CHỨC Correlations GIAOTIE GANBO GANBO Pearson Correlation Pearson Correlation Sig (2tailed) N DTAO Pearson Correlation Sig (2tailed) N P.THUONG Pearson Correlation Sig (2tailed) N Q.DINH Pearson Correlation Sig (2tailed) KEHOACH LVNHOM NG 595** 443** 382** 659** 458** 319** 454** 000 000 000 000 000 000 000 000 210 210 210 210 210 210 210 210 210 511** 370** 305** 266** 382** 385** 281** 228** 000 000 000 000 000 000 001 tailed) GIAOTIEP DTAO P.THUONG Q.DINH RUIRO 511** Sig (2- N P CONGBA 000 210 210 210 210 210 210 210 210 210 595** 370** 349** 234** 422** 445** 186** 238** 000 000 000 001 000 000 007 000 210 210 210 210 210 210 210 210 210 443** 305** 349** 230** 504** 251** 191** 206** 000 000 000 001 000 000 005 003 210 210 210 210 210 210 210 210 210 382** 266** 234** 230** 387** 204** 264** 162* 000 000 001 001 000 003 000 018 102 N RUIRO Pearson Correlation Sig (2tailed) N KEHOACH Pearson Correlation Sig (2tailed) N LVNHOM Pearson Correlation Sig (2tailed) N CONGBANG Pearson Correlation Sig (2tailed) N 210 210 210 210 210 210 210 210 210 659** 382** 422** 504** 387** 255** 312** 451** 000 000 000 000 000 000 000 000 210 210 210 210 210 210 210 210 210 458** 385** 445** 251** 204** 255** 152* 140* 000 000 000 000 003 000 028 042 210 210 210 210 210 210 210 210 210 319** 281** 186** 191** 264** 312** 152* 197** 000 000 007 005 000 000 028 210 210 210 210 210 210 210 210 210 454** 228** 238** 206** 162* 451** 140* 197** 000 001 000 003 018 000 042 004 210 210 210 210 210 210 210 210 ** Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed) * Correlation is significant at the 0.05 level (2tailed) .004 210 103 PHỤ LỤC 09: PHÂN TÍCH HỒI QUY TUYẾN TÍNH BỘI Variables Entered/Removedb Variables Model Variables Entered CONGBANG, Removed Method KEHOACH, LVNHOM, Q.DINH, Enter P.THUONG, GIAOTIEP, DTAO, RUIROa a All requested variables entered b Dependent Variable: GANBO Model Summaryb Std Error of the Model R R Square 804a Adjusted R Square 646 Estimate 632 55995 a Predictors: (Constant), CONGBANG, KEHOACH, LVNHOM, Q.DINH, P.THUONG, GIAOTIEP, DTAO, RUIRO b Dependent Variable: GANBO ANOVAb Model Sum of Squares Regression Residual Total df Mean Square 114.824 14.353 63.023 201 314 177.847 209 a Predictors: (Constant), CONGBANG, KEHOACH, LVNHOM, Q.DINH, P.THUONG, GIAOTIEP, DTAO, RUIRO b Dependent Variable: GANBO 104 Variables Entered/Removedb Variables Model Variables Entered CONGBANG, Removed Method KEHOACH, LVNHOM, Q.DINH, Enter P.THUONG, GIAOTIEP, DTAO, RUIROa Coefficientsa Model Unstandardized Standardized Coefficients Coefficients B Std Error (Constant) -.562 228 GIAOTIEP 138 045 DTAO 248 P.THUONG Beta Collinearity Statistics t Sig Tolerance VIF -2.468 014 154 3.101 002 718 1.392 049 258 5.037 000 674 1.484 051 048 053 1.066 288 712 1.405 Q.DINH 086 050 081 1.738 084 811 1.233 RUIRO 246 047 308 5.274 000 518 1.930 KEHOACH 172 058 146 2.988 003 739 1.353 LVNHOM 048 048 046 1.003 317 851 1.175 CONGBANG 158 045 166 3.496 001 787 1.271 a Dependent Variable: GANBO 105 PHỤ LỤC 10: CÁC BIỂU ĐỒ PHÂN TÍCH MỐI TƯƠNG QUAN GIỮA VĂN HĨA DOANH NGHIỆP VÀ SỰ GẮN BÓ VỚI TỔ CHỨC Đồ thị phân bố ngẫu nhiên phần dư chuẩn hóa 106 Biểu đồ tần số phần dư chuẩn hóa 107 Đồ thị so sánh với phân phối chuẩn (p-p) phần dư chuẩn hóa ... THƯƠNG -*** LUẬN VĂN THẠC SĨ TÁC ĐỘNG CỦA VĂN HÓA DOANH NGHIỆP ĐẾN SỰ GẮN BÓ CỦA NGƯỜI LAO ĐỘNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP HÀNG HẢI VIỆT NAM (MARITIME BANK) Ngành: Quản trị kinh doanh Mã số:8340101... 2: TÁC ĐỘNG CỦA VĂN HÓA DOANH NGHIỆP ĐẾN SỰ GẮN BÓ CỦA NGƯỜI LAO ĐỘNG TẠI MARITIME BANK 24 2.1 Giới thiệu khái quát Ngân hàng Hàng Hải Việt Nam 24 2.1.1 Sơ lược Ngân hàng Hàng Hải Việt. .. tài ? ?Tác động văn hóa doanh nghiệp đến gắn bó người lao động Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam (Maritime Bank)? ?? làm đề tài nghiên cứu cho luận văn Qua trình nghiên cứu, đến thời điểm tại, tác giả