CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG
Cơ sở lý luận
1.1.1 Những vấn đề cơ bản về Ngân hàng thương mại
1.1.1.1 Khái niệm, phân loại của ngân hàng thương mại a Khái niệm
Ngân hàng thương mại (NHTM) đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế, gắn liền với hoạt động sản xuất kinh doanh của nhân dân Hầu hết công dân ở các nước phát triển đều có mối quan hệ giao dịch với NHTM, cho thấy sự phổ biến của định chế tài chính này trong đời sống kinh tế Khi nền kinh tế phát triển, dịch vụ của ngân hàng càng thâm nhập sâu vào các lĩnh vực và đời sống con người, ảnh hưởng đến mọi công dân, từ người gửi tiền, người vay đến nhân viên làm việc cho doanh nghiệp sử dụng dịch vụ ngân hàng.
Ngân hàng thương mại là sản phẩm đặc trưng của nền kinh tế thị trường, đóng vai trò quan trọng trong hệ thống kinh tế Mặc dù bản chất, chức năng và các hoạt động nghiệp vụ của ngân hàng tương tự nhau, nhưng khái niệm về ngân hàng lại khác nhau giữa các quốc gia trên thế giới.
Theo các nhà Kinh tế học thế giới thì “NHTM là một loại hình doanh nghiệp hoạt động và kinh doanh trên lĩnh vực tiền tệ và tín dụng”
Ngân hàng thương mại (NHTM) được định nghĩa là tổ chức tài chính cung cấp đa dạng dịch vụ tài chính, nổi bật là dịch vụ tiết kiệm và thanh toán, đồng thời thực hiện nhiều chức năng tài chính hơn bất kỳ tổ chức nào khác trong nền kinh tế Theo Đạo luật ngân hàng của Pháp (1941), NHTM là những cơ sở nhận tiền từ công chúng dưới dạng ký thác và sử dụng nguồn lực đó cho các hoạt động chiết khấu, tín dụng và tài chính.
Theo Luật Ngân hàng 1959 của Ấn Độ, ngân hàng được định nghĩa là cơ sở nhận tiền ký thác để cho vay, tài trợ và đầu tư Tại Việt Nam, Luật các tổ chức tín dụng số 47/2010/QH12 quy định rằng ngân hàng thương mại thực hiện tất cả các hoạt động ngân hàng và kinh doanh khác nhằm mục tiêu lợi nhuận.
Ngân hàng là loại hình tổ chức tín dụng có thể được thực hiện tất cả các hoạt động ngân hàng theo quy định của Luật này
Mỗi quốc gia có những quan niệm và cách nhìn nhận khác nhau về ngân hàng, điều này giúp chúng ta hiểu sâu hơn về khái niệm ngân hàng nói chung và ngân hàng thương mại (NHTM) nói riêng Qua đó, chúng ta có cái nhìn rõ hơn về các hoạt động và dịch vụ mà ngân hàng cung cấp.
Ngân hàng thương mại (NHTM) là một định chế tài chính quan trọng, nổi bật với việc cung cấp đa dạng dịch vụ tài chính, bao gồm nhận tiền gửi, cho vay và các dịch vụ thanh toán Bên cạnh đó, NHTM còn mở rộng nhiều dịch vụ khác để đáp ứng tối đa nhu cầu sản phẩm và dịch vụ của xã hội.
Hiện nay, ở Việt Nam có các loại hình ngân hàng sau:
Ngân hàng thương mại quốc doanh đóng vai trò chủ đạo trong hệ thống ngân hàng Việt Nam, được nhà nước cấp vốn và quản lý Ngoài các hoạt động kinh doanh như huy động vốn và cho vay, các ngân hàng này còn thực hiện nhiệm vụ do nhà nước giao phó Hiện nay, các ngân hàng thương mại quốc doanh bao gồm Ngân hàng Nông Nghiệp và Phát triển nông thôn, Ngân hàng Ngoại Thương Việt Nam, Ngân hàng Công Thương Việt Nam, Ngân hàng Đầu Tư và Phát triển Việt Nam, Ngân hàng Chính sách xã hội, và Ngân hàng Phát triển nhà đồng bằng sông Cửu Long.
Ngân hàng thương mại cổ phần là các tổ chức tài chính được thành lập và hoạt động theo luật công ty cổ phần, với sự sở hữu thuộc về các cổ đông Các cổ đông này cùng nhau góp vốn để hình thành và duy trì hoạt động của ngân hàng, tuân thủ các quy định của pháp luật.
Ngân hàng liên doanh là loại hình ngân hàng được thành lập dựa trên hợp đồng liên doanh giữa ngân hàng Việt Nam và ngân hàng nước ngoài Vốn điều lệ của ngân hàng này bao gồm sự góp vốn từ cả hai bên, với trụ sở chính đặt tại Việt Nam và hoạt động theo quy định của pháp luật Việt Nam.
Chi nhánh ngân hàng nước ngoài là một phần của ngân hàng nước ngoài hoạt động tại Việt Nam, và phải tuân thủ các quy định của pháp luật Việt Nam.
Ngân hàng đầu tư tập trung vào các mục tiêu đầu tư trung và dài hạn, góp phần vào sự phát triển kinh tế thông qua hình thức đầu tư gián tiếp qua các giấy tờ có giá.
Ngân hàng phát triển đặc trưng bởi việc huy động vốn trung và dài hạn để đầu tư cho sự phát triển Hoạt động đầu tư của các ngân hàng này chủ yếu diễn ra thông qua việc đầu tư trực tiếp vào các dự án.
Ngân hàng chính sách là những ngân hàng thương mại thuộc 100% vốn Nhà nước hoặc ngân hàng thương mại cổ phần Nhà nước, bao gồm cả sở hữu Nhà nước và sở hữu của các tổ chức kinh tế quốc doanh Chúng được thành lập nhằm phục vụ các chính sách của Nhà nước và không hoạt động với mục tiêu lợi nhuận.
Ngân hàng hợp tác là các tổ chức tín dụng thuộc sở hữu tập thể, được thành lập bởi các thành viên với mục đích tương trợ lẫn nhau về vốn và dịch vụ ngân hàng, không nhằm mục tiêu lợi nhuận.
1.1.1.2 Hoạt động cơ bản của ngân hàng thương mại
Ngân hàng thương mại (NHTM) là tổ chức tín dụng thực hiện các hoạt động ngân hàng và kinh doanh liên quan nhằm mục tiêu lợi nhuận, theo quy định của Luật các tổ chức tín dụng NHTM đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp và điều hòa vốn cho nền kinh tế Dưới tác động của sự phát triển kinh tế và công nghệ, hoạt động của NHTM đã trở nên đa dạng và phong phú, tuy nhiên, NHTM vẫn duy trì các nghiệp vụ cơ bản của mình.
