II.KÜ n¨ng sèng: - kĩ năng tìm kiếm và sử lý thông tin khi đọc SGK, quan sát tranh hình để tìm hiểu sự đa dạng về thành phần loài, đặc điểm chung về cấu tạo cơ thể thích nghi với môi trờ[r]
(1)Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./17 Vắng: Tuần Tiết – Bài THẾ GIỚI ĐỘNG VẬT ĐA DẠNG VÀ PHONG PHÚ I.Mục tiêu: 1.Kiến thức: - Học sinh chứng minh đa dạng và phong phú động vật thể số loài và môi trường sống 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ quan sát, so sánh Kĩ hoạt động nhóm 3.Thái độ: - Giáo dục ý thức học tập yêu thích môn học II.Kĩ sống: - Kĩ tìm kiếm thông tin đọc SGK, quan sát tranh ảnh để tìm hiểu giới động vật đa dạng và phong phú - Kĩ giao tiếp, lắng nghe tích cực hoạt động nhóm - Kĩ tự tin trình bầy ý kiến trước tổ, lớp III.Phương pháp và kĩ thuật dạy học: - Động não – Chúng em biết - Vấn đáp, tìm tòi – Trực quan IV.Chuẩn bị GV và HS: - GV:Tranh ảnh động vật và môi trường sống - HS: Đọc trước bài V.Tiến trình dạy học: 1.Kiểm tra bài cũ: (Không) 2.Bài mới: Hoạt động GV Hoạt động HS Nội dung kiến thức Hoạt động ( 15’ ) Tìm hiểu đa dạng loài và phong phú số lượng cá thể - Yêu cầu HS nghiên cứu - Cá nhân HS đọc I.Đa dạng loài và phong SGK, quan sát H 1.1 và 1.2 thông tin SGK, phú số lượng cá thể trang 56 và trả lời câu hỏi: quan sát hình và trả - Sự phong phú loài lời câu hỏi: thể nào? + Số lượng loài (2) - Ghi tóm tắt ý kiến HS và phần bổ sung - Yêu cầu HS trả lời câu hỏi: - Hãy kể tên loài động vật mẻ lưới kéo biển, tát ao cá, đánh bắt hồ, chặn dòng nước suối nông? - Ban đêm mùa hè ngoài đồng có động vật nào phát tiếng kêu? - Lưu ý thông báo thông tin HS không nêu - Em có nhận xét gì số lượng cá thể bầy ong, đàn kiến, đàn bướm? - Yêu cầu HS tự rút kết luận đa dạng động vật khoảng 1,5 triệu loài + Kích thước các loài khác - vài HS trình bày đáp án, các HS khác nhận xét, bổ sung + Dù ao, hồ hay sông suối có nhiều loài động vật khác sinh sống + Ban đêm mùa hè - Thế giới động vật đa dạng thường có số và phong phú loài và đa loài động vật như: dạng số cá thể loài Cóc, ếch, dế mèn, sâu bọ phát tiếng kêu Hoạt động ( 15’ ) Tìm hiểu đa dạng môi trường sống - Yêu cầu HS quan sát H 1.4 - Nghiên cứu thông II.Đa dạng môi trường hoàn thành bài tập, điền chú tin và hoàn thành sống thích bài tập + Dưới nước: Cá, tôm, mực + Trên cạn: Voi, gà, chó, mèo - Cho HS chữa nhanh bài + Trên không: Các tập loài chim dơi - Cho HS thảo luận trả lời: + Chim cánh cụt có - Động vật có khắp nơi lông dày, xốp, chúng thích nghi với môi - Đặc điểm gì giúp chim lớp mỡ da dày trường sống cánh cụt thích nghi với khí để giữ nhiệt hậu giá lạnh vùng cực? - Nguyên nhân nào khiến + Khí hậu nhiệt đới động vật nhiệt đới đa nóng ẩm, thực vật (3) dạng và phong phú vùng ôn đới, Nam cực? - Động vật nước ta có đa dạng, phong phú không? Tại sao? - Hỏi thêm: - Hãy cho VD để chứng minh phong phú môi trường sống động vật? - Cho HS thảo luận toàn lớp - Yêu cầu HS tự rút kết luận phong phú, phát triển quanh năm là nguồn thức ăn lớn, nhiệt độ phù hợp cho nhiều loài + Nước ta động vật phong phú vì nằm vùng khí hậu nhiệt đới 3.Củng cố và luyện tập(10’): - GV cho HS đọc kết luận SGK - Yêu cầu HS làm phiếu học tập Hãy khoanh tròn vào câu trả lời đúng: Câu 1: Động vật có khắp nơi do: a Chúng có khả thích nghi cao b Sự phân bố có sẵn từ xa xưa c Do người tác động Câu 2: Động vật đa dạng, phong phú do: a Số cá thể nhiều b Sinh sản nhanh c Số loài nhiều d Động vật sống khắp nơi trên Trái Đất e Con người lai tạo, tạo nhiều giống g Động vật di cư từ nơi xa đến 4.Dặn dò(2’): - Học bài và trả lời câu hỏi SGK - Kẻ bảng trang vào bài tập Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./17 Vắng: Tuần (4) Tiết – Bài PHÂN BIỆT ĐỘNG VẬT VỚI THỰC VẬT ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA ĐỘNG VẬT I.Mục tiêu: 1.Kiến thức: - Học sinh nắm đặc điểm để phân biệt động vật với thực vật - Nêu đặc điểm chung động vật Nắm sơ lược cách phân chia giới động vật 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ quan sát, so sánh, phân tích, tổng hợp, Kĩ hoạt động nhóm 3.Thái độ: - Giáo dục ý thức học tập, yêu thích môn học 4.Tích hợp môi trường: - HS hiểu mối liên quan môi trường và chất lượng sống người, có ý thức bảo vệ đa dạng sinh học II.Kĩ sống: - Kĩ tìm kiếm và sử lí thông tin đọc SGK, quan sát tranh ảnh để phân biệt động vật va thực vật và vai trò ĐV thiên nhiên và đời sống người - Kĩ hợp tác, nắng nghe tích cực - Kĩ tự tin trình bầy suy nghi trước tổ, lớp III.Phương pháp và kĩ thuật dạy học: - Hỏi chuyên gia – trình bày phút - Dạy học nhóm – Vấn đáp, tìm tòi IV Đồ dùng dạy và học: - Tranh ảnh động vật và môi trường sống III.Tiến trình bài giảng 1.Kiểm tra bài cũ (5’): - Hãy kể tên động vật thường gặp nơi em ở? Chúng có đa dạng, phong phú không?- Chúng ta phải làm gì để giới động vật mãi đa dạng và phong phú? 2.Bài mới: Hoạt động GV Hoạt động HS Nội dung kiến thức Hoạt động 1( 10’ ) Làm nào để phân biệt động vật với thực vật - Yêu cầu HS quan sát H 2.1 - Cá nhân quan sát I.Phân biệt động vật với thực hoàn thành bảng SGK hình vẽ, đọc chú vật: trang thích và ghi nhớ (5) - Kẻ bảng lên bảng phụ để HS chữa bài - Lưu ý: nên gọi nhiều nhóm để gây hứng thú học - Ghi ý kiến bổ sung vào cạnh bảng - Nhận xét và thông báo kết đúng bảng - Yêu cầu tiếp tục thảo luận: - Động vật giống thực vật điểm nào? - Động vật khác thực vật điểm nào? Đặc điểm Đối tượng phân biệt Động vật Thực vật Thành xenlulo tb Không Có Ko Có Cấu tạo từ tế bào X X X kiến thức, trao đổi nhóm và trả lời - Đại diện các nhóm lên bảng ghi kết nhóm - Các HS khác theo - Động vật và thực vật: dõi, nhận xét, bổ + Giống nhau: cấu sung tạo từ tế bào, lớn lên và sinh HS theo dõi và tự sản sửa chữa bài + Khác nhau: Di chuyển, dị dưỡng, thần kinh, giác quan, - Một HS trả lời, thành tế bào các HS khác nhận xét, bổ sung Lớn lên và sinh sản Ko Có Chất hữu nuôi thể Tự tổng hợp X X X Sdg chất hcơ có sẵn Ko X X Có Hệ tk và giác quan Ko Có X X Khả di chuyển X X Hoạt động ( 7’ ) Đặc điểm chung động vật - Yêu cầu HS làm bài tập - Chọn đặc điểm II.Đặc điểm chung động mục II SGK trang 10 động vật: - Ghi câu trả lời lên bảng và vật phần bổ sung - vài em trả lời, - Động vật có đặc điểm chung - Ô 1, 4, các em khác nhận là có khả di chuyển, có hệ - Yêu cầu HS rút kết xét, bổ sung thần kinh và giác quan, chủ yếu luận - HS rút kết luận dị dưỡng Hoạt động ( 8’ ) Sơ lược phân chia giới động vật - Giới thiệu: Động vật III.Phân chia giới ĐV: (6) chia thành 20 ngành, thể - Nghe và ghi nhớ - Có ngành động vật qua hình 2.2 SGK kiến thức + Động vật không xương sống: Chương trình sinh học ngành học ngành + Động vật có xương sống: ngành ( có lớp: cá, lưỡng cư, nghe và ghi nhớ - GV: hoàn thiện kt cho HS bò sát, chim, thú) Hoạt động ( 8’ ) Tìm hiểu vai trò động vật - Yêu cầu HS hoàn thành - Các nhóm hoạt IV.Vai trò động vật: bảng 2: Động vật với đời động, trao đổi với sống người và hoàn thành - Yêu cầu HS trả lời câu bảng hỏi: - Hoạt động độc lập, - Động vật mang lại lợi ích - Động vật có vai trò gì yêu cầu nêu được: nhiều mặt cho người, đời sống người? + Có lợi nhiều mặt nhiên số loài có hại - Yêu cầu HS rút kết có luận số tác hại cho người 3.Củng cố và luyện tập(6’): - GV cho HS đọc kết luận cuối bài - Yêu cầu HS trả lời câu hỏi và SGK trang 12 4.Dặn dò(1’): - Học bài và trả lời câu hỏi SGK - Đọc mục “Có thể em chưa biết” + Tìm hiểu đời sống động vật xung quanh + Ngâm rơm, cỏ khô vào bình trước ngày + Lấy nước ao, hồ, rễ bèo Nhật Bản Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./17 Vắng: Tuần CHƯƠNG I: NGÀNH ĐỘNG VẬT NGUYÊN SINH Tiết – Bài 3: THỰC HÀNH (Quan sát số động vật nguyên sinh) (7) I.Mục tiêu: 1.Kiến thức: - Học sinh thấy ít đại diện điển hình cho ngành động vật nguyên sinh: trùng roi và trùng đế giày -Phân biệt hình dạng, cách di chuyển đại diện này 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ sử dụng và quan sát mẫu kính hiển vi 3.Thái độ: - Nghiêm túc, tỉ mỉ, cẩn thận II.Kĩ sống: - Kĩ hợp tác, chia sẻ thông tin hoạt động nhóm - Kĩ tìm kiếm và sử lí thông tin quan sát tiêu ĐV nguyên sinh, tranh hình để tìm hiểu đặc điểm cấu tạo ngoài ĐV nguyên sinh - Kĩ đảm nhận trách nhiệm và quản lý thời gian thực hành III.Phương pháp và kĩ thuật dạy học: - Thực hành – quan sát – dạy học nhóm - Vấn đáp, tìm tòi – trình bầy phút IV.Chuẩn bị GV và HS: + GV: - Kính hiển vi, lam kính, la men, kim nhọn, ống hút, khăn lau - Tranh trung đế giày, trùng roi, trùng biến hình + HS: Váng nước ao, hồ, rễ bèo Nhật Bản, rơm khô ngâm nước ngày V.Tiến trình dạy học: 1.Kiểm tra bài cũ(5’): Kiểm tra chuẩn bị đồ dùng thí nghiệm HS 2.Bài mới: Hoạt động GV Hoạt động HS Hoạt động ( 15’ ) Quan sát trùng giày Nội dung kiến thức I.Quan sát trùng giày - Hướng dẫn các thao tác: + Dùng ống hút lấy giọt nhỏ nước ngâm rơm (chỗ thành bình) + Nhỏ lên lam kính, đậy la men và soi kính hiển vi + Điều chỉnh thị trường nhìn cho rõ - Làm việc theo nhóm đã phân công - Các nhóm tự ghi nhớ các thao tác GV - Lần lượt các thành viên nhóm lấy Quan sát trùng giày di mẫu soi kính chuyển trên lam kính, tiếp tục hiển vi nhận biết theo dõi hướng di chuyển (8) + Quan sát H 3.1 SGK để nhận biết trùng giày - Kiểm tra trên kính các nhóm - Yêu cầu lấy mẫu khác, HS quan sát trùng giày di chuyển - Di chuyển theo kiểu tiến thẳng hay xoay tiến? - Cho HS làm bài tập trang 15 SGK chọn câu trả lời đúng - Thông báo kết đúng để HS tự sửa chữa, cần trùng giày - Vẽ sơ lược hình dạng trùng giày - Quan sát trùng giày di chuyển trên lam kính, tiếp tục theo dõi hướng di chuyển - Dựa vào kết quan sát hoàn thành bài tập Hoạt động ( 15’ ) Quan sát trùng roi II.Quan sát trùng roi - Cho HS quan sát H 3.2 và - Tự quan sát hình 3.3 SGK trang 15 trang 15 SGK để nhận biết trùng roi - Yêu cầu HS làm với cách - Trong nhóm thay lấy mẫu và quan sát tương dùng ống hút tự quan sát trùng giày lấy mẫu để bạn - Gọi đại diện số nhóm quan sát Quan sát trùng roi di lên tiến hành theo các thao chuyển trên lam kính, tiếp tục tác hoạt động - Các nhóm nên lấy theo dõi hướng di chuyển - Kiểm tra trên kính váng xanh nước hiển vi nhóm ao hay rũ nhẹ rễ bèo - Lưu ý HS sử dụng vật để có trùng roi kính có độ phóng đại khác để nhìn rõ mẫu - Nếu nhóm nào chưa tìm - Các nhóm dựa vào thấy trùng roi thì GV hỏi thực tế quan sát và nguyên nhân và lớp góp thông tin SGK trang ý 16 trả lời câu hỏi - Yêu cầu HS làm bài tập - Đại diện nhóm trình bày, các nhóm mục SGK trang 16 khác nhận xét, bổ - Thông báo đáp án đúng: sung + Đầu trước (9) + Màu sắc hạt diệp lục 3.Củng cố và luyện tập(8’): - GV yêu cầu HS vẽ hình trùng giày và trùng roi vào và ghi chú thích 4.Dặn dò(2’): - Vẽ hình trùng giày, trùng roi và ghi chú thích - Đọc trước bài - Kẻ phiếu học tập “Tìm hiểu trùng roi xanh vào bài tập” Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./17 Vắng: Tuần Tiết – Bài TRÙNG ROI II.Mục tiêu: 1.Kiến thức: - Học sinh nắm đặc điểm cấu tạo, dinh dưỡng và sinh sản trùng roi xanh, khả hướng sáng - HS thấy bước chuyển quan trọng từ động vật đơn bào đến động vật đa bào qua đại diện là tập đoàn trùng roi 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ quan sát, thu thập kiến thức Kĩ hoạt động nhóm 3.Thái độ: - Giáo dục ý thức học tập Yêu thích môn học II.Chuẩn bị GV và HS: - GV: Phiếu học tập, tranh phóng to H 1, H2, H3 SGK - HS: Ôn lại bài thực hành III.Tiến trình dạy học: 1.Kiểm tra bài cũ: (Không) 2.Bài mới: Hoạt động GV Hoạt động HS Nội dung Hoạt động 1- ( 18’ ) Tìm hiểu Trùng roi xanh Cấu tạo và di chuyển (10) - Yêu cầu: + NGhiên cứu SGK, vận dụng kiến thức bài trước + Quan sát H 4.1 và 4.2 SGK + Hoàn thành phiếu học tập - Đi đến các nhóm theo dõi và giúp đỡ nhóm yếu - Kẻ phiếu học tập lên bảng để chữa bài - Chữa bài tập phiếu, yêu cầu: - Trình bày quá trình sinh sản trùng roi xanh? - Yêu cầu HS giải thích thí nghiệm mục mục 4: “Tính hướng sáng” - Làm nhanh bài tập mục thứ trang 18 SGK - Yêu cầu HS quan sát phiếu chuẩn kiến thức - Sau theo dõi phiếu, GV nên kiểm tra số nhóm có câu trả lời đúng - Cá nhân tự đọc thông tin mục I trang 17 và 18 SGK - Thảo luận nhóm, thống ý kiến và hoàn thành phiếu học tập: - Yêu cầu nêu được: + Cấu tạo chi tiết trùng roi + Cách di chuyển nhờ roi + Các hình thức dinh dưỡng +Kiểu sinh sản vô tính chiều dọc thể + Khả hướng phía có ánh sáng - Nhờ có điểm mắt nên có khả cảm nhận ánh sáng - Đáp án: Roi, đặc điểm mắt, quang hợp, có diệp lục Phiếu học tập: Tìm hiểu trùng roi xanh Hoạt động – ( 10’ ) Tập đoàn trùng roi có đặc điểm gì? II.Tập đoàn trùng roi - Yêu cầu HS: - Cá nhân tự thu + Nghiên cứu SGK quan sát nhận kiến thức H 4.3 trang 18 + Hoàn thành bài tập mục - Trao đổi nhóm và - Tập đoàn trùng roi gồm nhiều trang 19 SGK (điền từ vào hoàn thành bài tập: tế bào, bước đầu có phân - Yêu cầu lựa chọn: hoá chức chỗ trống) trùng roi, tế bào, - Nêu câu hỏi: - Tập đoàn Vônvôc dinh đơn bào, đa bào - Đại diện nhóm dưỡng nào? (11) - Hình thức sinh sản tập đoàn Vônvôc? - Lưu ý HS không trả lời thì GV giảng: Trong tập đoàn số cá thể ngoài làm nhiệm vụ di chuyển bắt mồi, đến sinh sản số tế bào chuyển vào phân chia thành tập đoàn - Tập đoàn Vônvôc cho ta suy nghĩ gì mối liên quan động vật đơn bào và động vật đa bào? trình bày kết quả, nhóm khác bổ sung - vài HS đọc toàn nội dung bài tập - HS lắng nghe GV giảng - Yêu cầu nêu được: Trong tập đoàn bắt đầu có phân chia chức cho số tế bào Phiếu học tập: Tìm hiểu trùng roi xanh Bài vật tập Đặc điểm Cấu tạo Di chuyển Tên động Dinh dưỡng Trùng roi xanh - Là tế bào (0,05 mm) hình thoi, có roi, điểm mắt, hạt diệp lục, hạt dự trữ, không bào co bóp - Roi xoáy vào nước vừa tiến vừa xoay mình - Tự dưỡng và dị dưỡng - Hô hấp: Trao đổi khí qua màng tế bào - Bài tiết: Nhờ không bào co bóp - Vô tính cách phân đôi theo chiều dọc Sinh sản 3.Củng cố và luyện tập(10’): - GV dùng câu hỏi cuối bài SGK 4.Dặn dò(2’): - Học bài và trả lời câu hỏi SGK - Đọc mục “Em có biết” - Kẻ phiếu học tập vào bài tập Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./17 Vắng: Tuần (12) Tiết – Bài TRÙNG BIẾN HÌNH VÀ TRÙNG GIẦY I.Mục tiêu: 1.Kiến thức: - Học sinh nắm đặc điểm cấu tạo, di chuyển, dinh dưỡng và sinh sản trùng biến hình và trùng giày - HS thấy phân hoá chức các phận tế bào trùng giày, đó là biểu mầm mống động vật đa bào 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ quan sát, so sánh, phân tích, tổng hợp Kĩ hoạt động nhóm 3.Thái độ: - Giáo dục ý thức học tập.Yêu thích môn học, ý thức vệ sinh cá nhân, môi trường II.Chuẩn bị gv và hs - GV:Hình phóng to 5.1; 5.2; 5.3 SGK Chuẩn bị tư liệu động vật nguyên sinh - HS: kẻ phiếu học tập vào III.Tiến trình dạy học: 1.Kiểm tra bài cũ(5’): Nêu hình dạng, cấu tạo và dinh dưỡng Trùng roi? 2.Bài mới: Hoạt động GV Hoạt động HS Hoạt động – ( 15’ ) Tìm hiểu Trùng biến hình Nội dung kiến thức (13) - Yêu cầu HS nghiên cứu SGK, trao đổi nhóm và hoàn thành phiếu học tập - Quan sát hoạt động các nhóm để hướng dẫn, đặc biệt là nhóm học yếu - Cá nhân tự đọc các 1.Trùng biến hình: thông tin - SGK trang 20, 21 - Quan sát H 5.1; 5.2; 5.3 SGK trang 20; 21 ghi nhớ kiến thức Yêu cầu nêu được: + Cấu tạo: thể đơn bào + Di chuyển: nhờ phận thể; lông bơi, chân giả - Nội dung phiếu học tập + Dinh dưỡng: nhờ không bào co bóp + Sinh sản: vô tính, hữu tính - Kẻ phiếu học tập lên bảng để HS chữa bài - Yêu cầu các nhóm lên ghi câu trả lời vào phiếu trên bảng - Ghi ý kiến bổ sung các nhóm vào bảng - Dựa vào đâu để chọn câu trả lời trên? - HS theo dõi phiếu - Cho HS theo dõi phiếu chuẩn, tự sửa chữa kiến thức chuẩn cần - Trả lời Bài tập Tên động vật Trùng biến hình Đặc điểm Cấu tạo - Gồm tế bào có: + Chất nguyên sinh lỏng, nhân + Không bào tiêu hoá, không bào co bóp Di chuyển - Nhờ chân giả (do chất nguyên sinh dồn phía) Trùng giày - Gồm tế bào có: + Chất nguyên sinh lỏng, nhân lớn, nhân nhỏ + không bào co bóp, không bào tiêu hoá, rãnh miệng, hầu + Lông bơi xung quanh thể - Nhờ lông bơi (14) Dinh dưỡng Sinh sản - Tiêu hoá nội bào - Thức ăn qua miệng tới hầu tới không bào tiêu hoá và biến đổi nhờ enzim - Bài tiết: chất thừa dồn - Chất thải đưa đến không đến không bào co bóp và bào co bóp và qua lỗ để thoát thải ngoài vị trí ngoài Vô tính cách phân - Vô tính cách phân đôi đôi thể thể theo chiều ngang - Hữu tính: cách tiếp hợp *Hoạt động – ( 15’ ) Trùng đế giầy + Không bào tiêu hoá động vật nguyên sinh hình thành lấy thức ăn vào thể + Trùng giày: tế bào có phân hoá đơn giản, tạm gọi là rãnh miệng và hầu không giống cá, gà + Sinh sản hữu tính trùng giày là hình thức tăng sức sống cho thể và ít sinh sản hữu tính - Số lượng nhân và vai trò nhân? - Quá trình tiêu hoá trùng giày và trùng biến hình khác điểm nào? 2.Trùng đế giây: + Trùng biến hình đơn giản + trùng đế giày phức tạp + Trùng biến hình đơn giản + Trùng đế giày: nhân dinh dưỡng và nhân sinh sản + trùng đế giày phức tạp + Trùng đế giày đã có Enzim + Trùng đế giày: để bíên đổi thức ăn nhân dinh dưỡng và nhân sinh sản + Trùng đế giày đã có Enzim để bíên đổi thức ăn 3.Củng cố - luyện tập(8’): - GV sử dụng câu hỏi cuối bài SGK - Yêu cầu nhắc lại nội dung bài? 4.Dặn dò(2’): - Học bài và trả lời câu hỏi SGK - Đọc mục “Em có biết” - Kẻ phiếu học tập vào bài tập Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./17 Vắng: (15) Tuần Tiết 6– Bài TRÙNG KIẾT LỊ VÀ TRÙNG SỐT RÉT I.Mục tiêu: 1.Kiến thức: - Học sinh nắm đặc điểm cấu tạo trùng sốt rét và trùng kiết lị phù hợp với lối sống kí sinh - HS rõ tác hại loại trùng này gây và cách phòng chống bệnh sốt rét 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ quan sát, thu thập kiến thức qua kênh hình Kĩ phân tích, tổng hợp 3.Thái độ: - Giáo dục ý thức vệ sinh, bảo vệ môi trường và thể 4.Tích hợp môi trường: - Bệnh sốt rét phá hủy hồng cầu mạnh gây bệnh nguy hiểm Giáo dục HS ý thức phòng bệnh cách giữ gìn vệ sinh môi trường sống, vệ sinh cá nhân, diệt muỗi II.Kĩ sống: - Kĩ tự bảo vệ thân, phòng tránh các bệnh trùng kiết lị và trùng sốt rét gây nên - Kĩ tìm kiếm và sử lí thông tin đọc SGK, quan sát tranh ảnh để tìm hiểu cấu tạo, cách gây bệnh và bệnh trùng kiết lị và trùng sốt rét gây - Kĩ nắng nghe tích cực quá trình hỏi chuyên gia III.Phương pháp và kĩ thuật dạy học: - Hỏi chuyên gia – dạy học nhóm - Vấn đáp, tìm tòi – Trình bầy phút IV.Chuẩn bị gv và hs: - GV:Tranh phóng to H 6.1; 6.2; 6.4 SGK - HS :kẻ phiếu học tập bảng trang 24 “Tìm hiểu bệnh sốt rét” vào V.Tiến trình dạy học: 1.Kiểm tra bài cũ(5’): - Đặc điểm di chuyển, lấy thức ăn, tiêu hoá và thải bã trùng biến hình và trùng giày? 2.Bài mới: Hoạt động GV Hoạt động HS Nội dung kiến thức (16) Hoạt động – ( 20’ ) Phân biết Trùng kiết lị và trùng sốt rét - Yêu cầu HS nghiên cứu - Cá nhân tự đọc I.Trùng kiết lị và trùng sốt SGK, quan sát hình 6.1; 6.2; thông tin và thu rét: 6.3 SGK trang 23, 24 Hoàn thập kiến thức thành phiếu học tập - Trao đổi nhóm thống ý kiến - Quan sát lớp và hướng dẫn hoàn thành phiếu các nhóm học yếu học tập Phiếu học tập - Kẻ phiếu học tập lên bảng + Cấu tạo: thể tiêu giảm phận di - Yêu cầu các nhóm lên ghi chuyển kết vào phiếu học tập + Dinh dưỡng: dùng chất dinh dưỡng - Ghi ý kiến bổ sung lên bảng vật chủ để các nhóm khác theo dõi + Trong vòng đời; phát triển nhanh và - Cho HS quan sát phiếu mẫu phá huỷ quan kí kiến thức sinh STT Phiếu học tập: Đặc điểm trùng kiết lị và trùng sốt rét Tên động vật Trùng kiết lị Trùng sốt rét Đặc điểm Cấu tạo Dinh dưỡng Phát triển - Có chân giả ngắn - Không có không bào - Thực qua màng tế bào - Nuốt hồng cầu - Trong môi trường, kết bào xác, vào ruột người chui khỏi bào xác và bám vào thành ruột - Không có quan di chuyển - Không có các không bào - Thực qua màng tế bào - Lấy chất dinh dưỡng từ hồng cầu - Trong tuyến nước bọt muỗi, vào máu người, chui vào hồng cầu sống và sinh sản phá huỷ hồng cầu - Cho HS làm nhanh bài tập + Đặc điểm giống: có (17) mục trang 23 SGk, so sánh trùng kiết lị và trùng biến hình - Lưu ý: trùng sốt rét không kết bào xác mà sống động vật trung gian - Khả kết bào xác trùng kiết lị có tác hại nào? - Cho HS làm bảng trang 24 - Cho HS quan sát bảng chuẩn chân giả, kết bào xác + Đặc diểm khác: ăn hồng cầu, có chân giả ngắn - Trả lời Bảng 1: So sánh trùng kiết lị và trùng sốt rét - Cá nhân tự hoàn thành bảng - Một vài HS chữa bài tập, các HS khác nhận xét, bổ sung Bảng 1: So sánh trùng kiết lị và trùng sốt rét Đặc điểm Kích thước Con đường (so với truyền dịch Nơi kí sinh Tác hại Động vật hồng cầu) bệnh To Đường tiêu hóa Ruột người Viêm loét Trùng kiết ruột, lị hồng cầu Nhỏ Qua muỗi Máu người - Phá huỷ Trùng sốt Ruột và nước hồng cầu rét bọt muỗi - Yêu cầu HS đọc lại nội dung bảng 1, kết hợp với hình 6.4 SGK - Tại người bị sốt rét da tái xanh? - Tại người bị kiết lị ngoài máu? Liên hệ: Muốn phòng tránh bệnh kiết lị ta phải làm gì? Tên bệnh Kiết lị Sốt rét - Dựa vào kiến thức bảng trả lời Yêu cầu: + Do hồng cầu bị phá huỷ + Thành ruột bị tổn thương - Giữ vệ sinh ăn uống Hoạt động – ( 10’ ) Tìm hiểu bệnh sốt rét nước ta - Yêu cầu HS đọc SGK kết - Cá nhân đọc thông II.Bệnh sốt rét nước ta: hợp với thông tin thu thập tin SGK và thông được, trả lời câu hỏi: tin mục “ Em có (18) - Tình trạng bệnh sốt rét Việt Nam này nào? - Cách phòng tránh bệnh sốt rét cộng đồng? - Tại người sống miền núi hay bị sốt rét? - Thông báo chính sách Nhà nước công tác phòng chống bệnh sốt rét: + Tuyên truyền ngủ có màn + Dùng thuốc diệt muỗi nhúng màn miễn phí + Phát thuốc chữa cho người bệnh biết” trang 24, trao - Bệnh sốt rét nước ta đổi nhóm và hoàn toán thành câu trả lời -Yêu cầu: - Phòng bệnh: vệ sinh môi + Bệnh đã trường, vệ sinh cá nhân, diệt đẩy lùi muỗi còn số vùng miền núi + Diệt muỗi và vệ sinh môi trường - Trả lời - HS lắng nghe 3.Củng cố và luyện tập(8’): Khoanh tròn vào đầu câu đúng: Câu 1: Bệnh kiết lị loại trùng nào gây nên? a Trùng biến hình b Tất các loại trùng c Trùng kiết lị Câu 2: Trùng sốt rét phá huỷ loại tế bào nào máu? a Bạch cầu b Hồng cầu c Tiểu cầu Đáp án: 1c; 2b 4.Dặn dò(2’): - Học bài và trả lời câu hỏi SGK - Tìm hiểu bệnh trùng gây Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./17 Vắng: Tuần (19) Tiết - Bài 7: ĐẶC ĐIỂM CHUNG VAI TRÒ THỰC TIỄN CỦA ĐỘNG VẬT NGUYÊN I.Mục tiêu: 1.Kiến thức: - Học sinh nắm đặc điểm chung động vật nguyên sinh - HS vài trò tích cực động vật nguyên sinh và tác hại động vật nguyên sinh gây 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ quan sát, thu thập kiến thức Kĩ hoạt động nhóm 3.Thái độ: - Giáo dục ý thức học tập, giữ vệ sinh môi trường và cá nhân 4.Tích hợp môi trường: - Từ giá trị thực tiễn ĐVNS Giáo dục HS ý thức phòng bệnh cách giữ gìn vệ sinh môi trường nói chung, môi trường nước nói riêng II.Chuẩn bị GV và HS: -GV:Tranh vẽ số loại trùng Tư liệu trùng gây bệnh người và động vật - HS: kẻ bảng và vào và ôn bài hôm trước III.Tiến trình dạy học: 1.Kiểm tra bài cũ(5’): - Tác hại trùng kiết lị và trùng sốt rét người? 2.Bài mới: Hoạt động GV Hoạt động HS Nội dung kiến thức Hoạt động 1- ( 15’ ) Tìm hiểu Đặc điểm chung ĐVNS - Yêu cầu HS quan sát hình - Cá nhân tự nhớ lại I.Đặc điểm chung: số trùng đã học, trao đổi kiến thức bài trước nhóm và hoàn thành bảng và quan sát hình vẽ - Trao đổi nhóm, - Động vật nguyên sinh có - Kẻ sẵn bảng số trùng đã thống ý kiến đặc điểm: học để HS chữa bài - Hoàn thành nội + Cơ thể là tế bào dung bảng đảm nhận chức - Cho các nhóm lên ghi kết - Đại diện nhóm sống vào bảng trình bày cách + Dinh dưỡng chủ yếu - Ghi phần bổ sung các ghi kết vào cách dị dưỡng nhóm vào bên cạnh bảng, các nhóm + Sinh sản vô tính và hữu (20) - Cho HS quan sát bảng khác nhận xét, bổ tính kiến thức chuẩn sung T T Bảng 1: Đặc điểm chung động vật nguyên sinh Bộ phận Hình thức sinh Kích thước Cấu tạo từ Thức ăn di sản Đại diện chuyển Hiển tế Nhiều Lớn vi bào tế bào Trùng roi X X Vụn hữu Roi Vô tính theo chiều dọc Trùng X X Vi khuẩn, Chân Vô tính biến hình vụn hữu giả Trùng X X Vi khuẩn, Lông bơi Vô tính, hữu giày vụn hữu tính Trùng X X Hồng cầu Tiêu Vô tính kiết lị giảm Trùng X X Hồng cầu Không Vô tính sốt rét có - Yêu cầu HS tiếp tục thảo luận nhóm và trả lời câu hỏi: - Động vật nguyên sinh sống tự có đặc điểm gì ? - Động vật nguyên sinh sống kí sinh có đặc điểm gì? - Động vật nguyên sinh có đặc điểm gì chung? - Yêu cầu HS rút kết luận - Cho HS nhắc lại kiến thức - Trao đổi nhóm, thống câu trả lời, yêu cầu nêu được: + Sống tự do: có phận di chuyển và tự tìm thức ăn + Sống kí sinh: số phân t.giảm + Đặc điểm cấu tạo, kích thước, sinh sản Hoạt động – ( 15’ ) Vai trò thực tiễn động vật nguyên sinh - Yêu cầu HS nghiên cứu thông tin SGK, quan sát hình 7.1; 7.2 SGK trang 27 và hoàn thành bảng - Cá nhân đọc thông II Vai trò thực tiễn tin SGK trang động vật nguyên sinh: 26; 27 và ghi nhớ kiến thức - Trao đổi nhóm (21) thống câu ý - Kẻ sẵn bảng để chữa bài kiến và hoàn thành bảng - Yêu cầu nêu được: + Nêu lợi ích mặt động vật nguyên sinh tự nhiên và đời sống - Yêu cầu HS chữa bài người + Chỉ rõ tác hại động vật và - Thông báo thêm vài người loài khác gây bệnh người và + Nêu đại động vật diện - Cho HS quan sát bảng kiến - HS tự sửa chữa bài thức chuẩn mình sai Lợi ích Tác hại Bảng 2: Vai trò động vật nguyến sinh Bảng 2: Vai trò động vật nguyến sinh Vai trò Tên đại diện - Trong tự nhiên: + Làm môi trường nước - Trùng biến hình, trùng giày, trùng hình chuông, trùng roi + Làm thức ăn cho động vật nước: - Trùng biến hình, trùng nhảy, giáp xác nhỏ, cá biển trùng roi giáp - Đối với người: + Giúp xác định tuổi địa tầng, tìm mỏ - Trùng lỗ dầu + Nguyên liệu chế giấy giáp - Trùng phóng xạ - Gây bệnh cho động vật - Trùng cầu, trùng bào tử - Gây bệnh cho người - Trùng roi máu, trùng kiết lị, trùng sốt rét 3.Củng cố và luyện tập(8’): Khoanh tròn vào đầu câu đúng: Động vật nguyên sinh có đặc điểm: a Cơ thể có cấu tạo phức tạp b Cơ thể gồm tế bào c Sinh sản vô tính, hữu tính đơn giản (22) d Có quan di chuyển chuyên hoá e Tổng hợp chất hữu nuôi sống thể g Sống dị dưỡng nhờ chất hữu có sẵn h Di chuyển nhờ roi, lông bơi hay chân giả Đáp án: b, c, g, h 4.Dặn dò(2’): - Học bài và trả lời câu hỏi SGK - Đọc mục “Em có biết” - Kẻ bảng trang 30 SGK vào Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./17 Vắng: Tuần CHƯƠNG II:NGÀNH RUỘT KHOANG Tiết – Bài 8:THỦY TỨC I.Mục tiêu: 1.Kiến thức: - Học sinh nắm đặc điểm hình dạng, cấu tạo, dinh dưỡng và cách sinh sản thuỷ tức, đại diện cho ngành ruột khoang và là ngành động vật đa bào đầu tiên 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ quan sát, tìm kiếm kiến thức - Kĩ hoạt động nhóm, phân tích, tổng hợp 3.Thái độ: - Giáo dục ý thức học tập, thái độ yêu thích môn học II.Chuẩn bị GV và HS: - GV: Tranh thuỷ tức di chuyển, bắt mồi, tranh cấu tạo trong, thuỷ tức bắt - HS: Kẻ bảng vào III.Tiến trình dạy học: 1.Kiểm tra bài cũ(5’): - Đặc điểm chung ĐVNS? 2.Bài mới: Hoạt động GV Hoạt động HS Hoạt động – ( 10’ ) Nội dung kiến thức (23) Tìm hiểu cấu tạo ngoài và di chuyển - Yêu cầu HS quan sát hình - Cá nhân tự đọc I.Cấu tạo ngoài và di 8.1 và 8.2, đọc thông tin thông tin SGK trang chuyển: SGK trang 29 và trả lời câu 29, kết hợp với hình hỏi: vẽ và ghi nhớ kiến - Cấu tạo ngoài: hình trụ dài - Trình bày hình dạng, cấu thức tạo ngoài thuỷ tức? - Trao đổi nhóm, + Phần là đế, có - Thuỷ tức di chuyển thống đáp án: tác dụng bám nào? Mô tả lời cách + Hình dạng: trên là di chuyển? lỗ miệng, trụ + Phần trên có lỗ - Gọi các nhóm chữa bài có đế bám miệng, xung quanh có tua cách các phận thể + Kiểu đối xứng: miệng trên tranh và mô tả cách di toả tròn chuyển đó nói rõ vai trò + Có các tua lỗ + Đối xứng toả tròn đế bám miệng - Yêu cầu HS rút kết luận + Di chuyển: sâu - Di chuyển: kiểu sâu đo, kiểu - Giảng giải kiểu đối xứng đo, lộn đầu lộn đầu, bơi toả tròn - Lắng nghe Hoạt động – ( 10’ ) Đặc điểm cấu tạo - Yêu cầu HS quan sát hình - Cá nhân quan sát II.Cấu tạo trong: cắt dọc thuỷ tức, đọc tranh và hình thông tin bảng 1, hoàn bảng SGK thành bảng vào bài - Đọc thông tin - Thành thể có lớp: tập chức loại + Lớp ngoài: gồm tế - Y/C thảo luận nhóm, thống tế bào, ghi nhó kiến bào gai, tế bào thần kinh, tế ý kiến tên gọi các tế thức bào mô bì bào - Thảo luận nhóm, - Ghi kết nhóm lên thống ý kiến + Lớp trong: tế bào mô bảng tên gọi các tế bào - tiêu hoá - Khi chọn tên loại tế bào ta - Yêu cầu: dựa vào đặc điểm nào? + Xác đinh vị trí - Giữa lớp là tầng keo - Thông báo đáp án đúng theo tế bào trên mỏng thứ tự từ trên xuống thể 1: Tế bào gai + Chọn tên phù hợp - Lỗ miệng thông với khoang 2: Tế bào (tế bào thần - Có nhiều loại tế tiêu hoá (gọi là ruột kinh) bào thực chức túi) 3: Tế bào sinh sản riêng 4: Tế bào mô tiêu hoá (24) 5: Tế bào mô bì - Trình bày cấu tạo - HS tự rút KL thuỷ tức? - HS tiếp thu kiến - GV cho HS tự rút kết tức luận Hoạt động – ( 7’ ) Tìm hiểu hoạt động dinh dưỡng Thủy Tức - Yêu cầu HS quan sát tranh - Cá nhân HS quan III.Hoạt động dinh dưỡng: thuỷ tức bắt mồi, kết hợp sát tranh, chú ý tua thông tin SGK trang 31, trao miệng, tế bào gai - Thuỷ tức bắt mồi tua đổi nhóm và trả lời câu hỏi: + Đọc thông tin miệng Quá trình tiêu hoá - Thuỷ tức đưa mồi vào SGK thực khoang tiêu hoá miệng cách nào? - Trao đổi nhóm, nhờ dịch từ tế bào tuyến - Nhờ loại tế bào nào thống câu trả thể, thuỷ tức tiêu hoá lời, yêu cầu: mồi? + Đưa mồi vào - Sự trao đổi khí thực - Thuỷ tức thải bã cách miệng tua qua thành thể nào? + Tế bào mô - Thuỷ tức dinh dưỡng thiêu hoá mồi cách nào? - Cho HS tự rút kết luận + Lỗ miệng thải bã Hoạt động – ( 8’ ) Sự sinh sản Thủy Tức - Tự quan sát tranh, IV.Sinh sản: - Yêu cầu HS quan sát tranh tìm kiếm kiến thức, “sinh sản thuỷ tức”, trả yêu cầu: - Các hình thức sinh sản lời câu hỏi: + Chú ý: U mọc trên thể thuỷ tức + Sinh sản vô tính: -Thuỷ tức có kiểu sinh mẹ cách mọc chồi sản nào? + Tuyến trứng và tuyến tinh trên + Sinh sản hữu tính: thể mẹ cách hình thành tế bào - Bổ sung thêm hình thức sinh - Một số HS chữa sinh dục đực và cái sản đặc biệt, đó là tái sinh: bài, HS khác bổ khả tái sinh cao tuỷ sung tức là thuỷ tức còn có tế - HS lắng nghe GV bào chưa chuyên hoá giảng 3.Củng cố và luyện tập(5’): (25) - GV yêu cầu HS hoàn thành bài tập trắc nghiệm Hãy khoanh tròn vào số đầu câu đúng: Cơ thể đối xứng bên Cơ thể đối xứng toả tròn Bơi nhanh nước Thành thể có lớp: ngoài – Thành thể có lớp : ngoài, và Cơ thể đã có lỗ miệng, lỗ hậu môn Sống bám vào các vật nước nhờ đế bám Có lỗ miệng là nơi lấy thức ăn và thải bã ngoài Tổ chức thể chưa phân biệt chặt chẽ Đáp án: 2, 4, 7, 8, 4.Dặn dò(2’): - Đọc và trả lời câuhỏi SGK - Đọc mục “Em có biết” - Kẻ bảng “Đặc điểm số đại diện ruột khoang” Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./17 Vắng: Tuần Tiết – Bài ĐA DẠNG CỦA NGÀNH RUỘT KHOANG I.Mục tiêu: 1.Kiến thức: - Học sinh nắm đa dạng ngành ruột khoang thể cấu tạo thể, lối sống, tổ chức thể, di chuyển 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ quan sát, so sánh, phân tích, tổng hợp Kĩ hoạt động nhóm 3.Thái độ: - Giáo dục ý thức học tập, thái độ yêu thích môn học II.Chuẩn bị GV và HS: -GV: Tranh hình SGK Sưu tầm tranh ảnh sứa, san hô, hải quỳ Chuẩn bị xi lanh bơm mực tím, đoạn xương san hô -HS: Kẻ phiếu học tập vào (26) III.Tiến trình dạy học: 1.Kiểm tra bài cũ: Kiểm Tra 15 phút Trình bày cấu tạo thuỷ tức ? Đáp án ( Biểu điểm ) - Thành thể có lớp: + Lớp ngoài: gồm tế bào gai, tế bào thần kinh, tế bào mô bì + Lớp trong: tế bào mô - tiêu hoá - Giữa lớp là tầng keo mỏng - Lỗ miệng thông với khoang tiêu hoá (gọi là ruột túi) 2.Bài mới: Hoạt động GV 2.5đ 2.5đ 2.5đ 2.5đ Hoạt động HS Nội dung kiến thức *Hoạt động – ( 20’ ) Tìm hiểu đa dạng ruột khoang - GV yêu cầu các nhóm - Cá nhân theo dõi I.Đa dạng ruột khoang nghiên cứu các thông tin nội dung trong bài, quan sát tranh hình phiếu, tự nghiên 1.Sứa: SGK trang 33, 34, trao cứu SGK và ghi nhớ đổi nhóm và hoàn thành kiến thức phiếu học tập - Trao đổi nhóm, - GV kẻ phiếu học tập lên thống câu trả 2.Hải quỳ: bảng để HS chữa bài lời và hoàn thành phiếu học tập - Yêu cầu nêu được: + Hình dạng đặc 3.San hô: biệt đại diện - GV gọi nhiều nhóm HS để + Cấu tạo: đặc điểm có nhiều ý kiến và gây hứng tầng keo, - Phiếu học tập thú học tập khoang tiêu hoá + Di chuyển có liên - GV nên dành nhiều thời quan đến cấu tạo gian để các nhóm trao đổi đáp thể án + Lối sống: đặc biệt - GV thông báo kết đúng là tập đoàn lớn các nhóm, cho HS theo san hô (27) dõi phiếu chuẩn Bảng đặc điểm các đại diên Đại diện TT Thuỷ tức Đặc điểm Hình dạng Trụ nhỏ Cấu tạo - Vị trí - Tầng keo - Khoang miệng Di chuyển Lối sống - trên - Mỏng - Rộng Sứa Hải quỳ San hô Hình cái Trụ to, ngắn dù có khả xoè, cụp Cành cây khối lớn - - Dày - Hẹp - trên - Có gai xương đá vôi và chất sừng - Có nhiều ngăn thông các cá thể - trên - Dày, rải rác có các gai xương - Xuất vách ngăn - Kiểu - Bơi nhờ - Không di sâu đo, tế bào có chuyển, có đế lộn đầu khả bám co rút mạnh dù - Cá thể - Cá thể - Tập trung số cá thể - Sứa có cấu tạo phù hợp với lối sống bơi tự nào? -San hô và hải quỳ bắt mồi nào? - Không di chuyển, có đế bám - Tập đoàn nhiều các thể liên kết - Nhóm tiếp tục thảo luận và trả lời câu hỏi - Đại diện nhóm trả lời, các nhóm khác nhận xét, bổ sung 3.Củng cố và luyện tập(8’): - GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi SGK 4.Dặn dò(2’): - Đọc và trả lời câu hỏi SGK - Đọc mục “Em có biết” - Tìm hiểu vai trò ruột khoang.-> Kẻ bảng trang 42 vào (28) Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./17 Vắng: Tuần Tiết 10 – Bài 10:ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH RUỘT KHOANG I.Mục tiêu: 1.Kiến thức: - Học sinh nắm đặc điểm chung ngành ruột khoang - Học sinh rõ vai trò ngành ruột khoang tự nhiên và đời sống 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ quan sát, tìm kiếm kiến thức - Kĩ hoạt động nhóm, phân tích, tổng hợp 3.Thái độ: - Giáo dục ý thức học tập, thái độ yêu thích môn học, bảo vệ động vật quý, có giá trị II.Chuẩn bị GV và HS: - GV: Tranh phóng to hình 10.1 SGK trang 37 - HS : kẻ bảng: Đặc điểm chung số đại diện ruột khoang chuẩn bị tranh ảnh san hô III.Tiến trình dạy học: 1.Kiểm tra bài cũ (5’): - Đặc điểm sứa, hải quỳ, san hô? 2.Bài mới: Hoạt động GV Hoạt động HS Nội dung kiến thức Hoạt động – ( 15’ ) Đặc điểm chung ngành ruột khoang - Yêu cầu HS nhớ lại kiến - Cá nhân HS quan I.Đặc điểm chung thức cũ, quan sát H 10.1 SGK sát H 10.1, nhớ lại ngành ruột khoang: trang 37 và hoàn thành bảng kiến thức đã học “Đặc điểm chung số sứa, thuỷ tức, hải - Đặc điểm chung ngành ngành ruột khoang” quỳ, san hô, trao đổi ruột khoang: - GV kẻ sẵn bảng này để HS nhóm thống ý chữa bài kiến để hoàn thành + Cơ thể có đối xứng toả tròn bảng - GV gọi số nhóm lên chữa - Yêu cầu: + Ruột dạng túi bài + Kiểu đối xứng (29) + Cấu tạo thành - GV cần ghi ý kiến bổ sung thể cảu các nhóm để lớp theo + Cách bắt mồi dinh dõi và có thể bổ sung tiếp dưỡng - Cho HS quan sát bảng + Lối sống chuẩn kiến thức - Nhóm khác nhận xét, bổ sung + Thành thể có lớp tế bào + Tự vệ và công tế bào gai Đặc điểm số đại diện ruột khoang Đại diện TT Thuỷ tức Đặc điểm Kiểu đối xứng Cách di chuyển Toả tròn Lộn đầu, sâu đo Cách dinh dưỡng Dị dưỡng Cách tự vệ Nhờ tế bào gai Số lớp tế bào thành thể Kiểu ruột Ruột túi Sống đơn độc, tập đoàn Đơn độc - GV yêu cầu từ kết bảng trên HS cho biết: đặc điểm chung ngành ruột khoang? - HS tự rút kết luận Sứa San hô Toả tròn Toả tròn Lộn đầu co bóp Không di chuyển dù Dị dưỡng Dị dưỡng Nhờ tế bào gai, Nhờ tế bào gai di chuyển 2 Ruột túi Đơn độc Ruột túi Tập đoàn - HS tìm hiểu đặc điểm như: đối xứng, thành thể, cấu tạo ruột Hoạt động – ( 15’ ) Tìm hiểu vai trò ngành ruột khoang - Yêu cầu HS đọc SGK, thảo - Cá nhân đọc thông II.Vai trò ngành ruột luận nhóm và trả lời câu hỏi: tin SGK trang 38 khoang: kết hợp với tranh Ngành ruột khoang có vai trò: ảnh sưu tầm + Trong tự nhiên: - Ruột khoang có vai trò và ghi nhớ kiến - Tạo vẻ đẹp thiên nhiên nào tự nhiên và đời thức - Có ý nghĩa sinh thái sống? - Thảo luận nhóm, biển thống đáp án, + Đối với đời sống: - Nêu rõ tác hại ruột yêu cầu nêu được: - Làm đồ trang trí, trang sức: khoang? san hô (30) + Lợi ích: làm thức - Là nguồn cung cấp nguyên - GV tổng kết ý kiến ăn, trang trí liệu vôi: san hô HS, ý kiến nào chưa đủ, - Làm thực phẩm có giá trị: + Tác hại: gây đắm sứa -GV bổ sung thêm tàu - Hoá thạch san hô góp phần - Đại diện nhóm nghiên cứu địa chất trình bày, các nhóm + Tác hại: - Yêu cầu HS rút kết luận khác nhận xét, bổ - Một số loài gây độc, ngứa sung - Tạo đá ngầm, ảnh hưởng đến giao thông 3.Củng cố - luyện tập(8’): - GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi SGK 4.Dặn dò(2’): - Học bài và trả lời câu hỏi SGK - Đọc mục “Em có biết” - Kẻ phiếu học tập vào bài tập: Đặc điểm Cấu tạo Di chuyển Sinh sản Thích nghi Đại diện Sán lông Sán lá gan Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./17 Vắng: Tuần CHƯƠNG III:CÁC NGÀNH GIUN NGÀNH GIUN DẸP Tiết 11 – Bài 11: SÁN LÁ GAN I.Mục tiêu: 1.Kiến thức: - Học sinh nắm đặc điểm bật ngành giun dẹp là thể đối xứng bên - Học sinh rõ đặc điểm cấu tạo sán lá gan thích nghi với đời sống kí sinh 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ quan sát, so sánh, thu thập kiến thức Kĩ hoạt động nhóm 3.Thái độ: - Giáo dục ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường, phòng chống giun sán kí sinh cho vật nuôi 4.Tích hợp môi trường: (31) - Giáo dục ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường, phòng chống giun sán kí sinh cho vật nuôi II.Kĩ sống: - Kĩ tự bảo vệ thân, phòng tránh bệnh sán lá gan - Kĩ hợp tác, lắng nghe tích cực thảo luận nhóm cách phòng tránh bệnh sán lá gan - Kĩ tìm kiếm và sử lý thông tin đọc SGK, quan sát tranh hình để tìm hiểu đặc điểm nơi sống, cấu tạo dinh dưỡng, sinh sản và vòng đời sán lá gan III.Phương pháp và kĩ thuật dạy học: - Thảo luận nhóm – Trình bầy phút - Vấn đáp, tìm tòi – Trực quan IV.Chuẩn bị GV và HS: - GV: Tranh sán lông và sán lá gan Tranh vòng đời sán lá gan - HS : kẻ phiếu học tập vào V.Tiến trình dạy học: 1.Kiểm tra bài cũ(5’): - Đặc điểm chung vai trò ngành ruột khoang? 2.Bài mới: Hoạt động GV Hoạt động HS Nội dung kiến thức Hoạt động – ( 20’ ) Các đặc điểm sán lá gan - GV yêu cầu HS quan sát - Cá nhân HS quan 1.Nơi sống, cấu tạo và hình SGK trang 40; 41, sát tranh và hình di chuyển: đọc thông tin SGK, SGK, kết hợp với thảo luận nhóm và hoàn thành thông tin cấu tạo, phiếu học tập dinh dưỡng, sinh - GV quan sát hoạt động sản 2.Dinh dưỡng: các nhóm, giúp đỡ các nhóm - Yêu cầu nêu được: yếu + Cấu tạo - GV ghi ý kiến bổ sung lên quan tiêu hoá, di bảng để HS nhận xét chuyển, giác quan (Nếu ý kiến chưa đúng, GV + Cách di chuyển 3.Sinh sản: gợi ý để HS nhận biết kiến + ý nghĩa thích nghi thức) + Cách sinh sản - Cho HS theo dõi phiếu - HS tự theo dõi và - Nội dung phiếu học tập chuẩn kiến thức sửa chữa cần Phiếu học tập: Tìm hiểu sán lông và sán lá gan (32) Đặc điểm Sán lá gan Cấu tạo Cơ quan Mắt tiêu hoá Tiêu Nhánh giảm ruột phát triển - Chưa có lỗ hậu môn Di chuyển Sinh sản Thích nghi - Cơ quan di chuển tiêu giảm - Giác bám phát triển -Thành thể có khả chun giãn - Lưỡng tính - Cơ quan sinh dục phát triển - Đẻ nhiều trứng - Kí sinh - Bám chặt vào gan, mật - Luồn lách môi trường kí sinh - GV yêu cầu HS nhắc lại: - Sán lá gan thich nghi với - Một vài HS nhắc đời sống kí sinh gan lại và rút kết mật nào? luận Hoạt động – ( 10’ ) Tìm hiểu vòng đời sán lá gan - GV yêu cầu HS nghiên cứu - Cá nhân đọc thông II.Vòng đời sán lá gan: SGK, quan sát hình 11.2 tin, quan sát hình trang 42, thảo luận nhóm và 11.2 và ghi nhớ kiến hoàn thành bài tập mục : thức Vòng đời sán lá gan ảnh - Thảo luận nhóm hưởng nào thống ý kiến và thiên nhiên xảy tình hoàn thành bài tập Yêu cầu: sau: + Trứng sán không gặp nước + Không nở - Vòng đời sán lá gan + ấu trùng nở không gặp thành ấu trùng + ấu trùng chết Trâu bò trứng ấu trùng ốc thể ốc thích hợp + ốc chứa ấu trùng bị động +Ấu trùng không ấu trùng có đuôi môi trường phát triển vật khác ăn nước kết kén bám vào cây + Kén bám vào rau bèo + Kén hỏng và rau, bèo trâu bò không ăn phải không nở thành sán -Yêu cầu HS viết sơ đồ biểu diễn vòng đời sán lá gan - Dựa vào hình 11.2 - Sán lá gan thích nghi với SGK viết theo phát tán nòi giống chiều mũi tên, chú ý các giai đoạn ấu nào? (33) - Muốn tiêu diệt sán lá gan ta phải làm gì? - GV gọi các nhóm lên chữa - Cho HS liên hệ thực tế và có biện pháp đề phòng cụ thể - GV gọi 1, HS lên trình bày trùng và kén + Trứng phát triển ngoài môi trường thông qua vật chủ + Diệt ốc, xử lí phân diệt trứng, xử lí rau diệt kén 3.Củng cố và luyện tập(8’): - GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi 1, SGK 4.Dặn dò(2’): - Học bài và trả lời câu hỏi SGK - Đọc mục “Em có biết” - Tìm hiểu các bệnh sán gây nên người và động vật - Kẻ bảng trang 45 vào Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./17 Vắng: Tuần Tiết 12 – Bài 12:MỘT SỐ GIUN DẸP KHÁC VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA NGÀNH GIUN DẸP I.Mục tiêu: 1.Kiến thức: - Học sinh nắm hình dạng, vòng đời số giun dẹp kí sinh - HS thông qua các đại diện ngành giun dẹp nêu đặc điểm chung giun dẹp 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ quan sát, phân tích, so sánh, thu thập kiến thức Kĩ hoạt động nhóm 3.Thái độ: - Giáo dục ý thức giữ gìn vệ sinh thể và môi trường 4.Tích hợp môi trường: - Trên sở vòng đời giun sán kí sinh, giáo dục cho HS nên ăn chín, uống sôi, không ăn rau sống, chưa rửa để hạn chế đường lây lan giun sán kí sinh qua gia súc và thức ăn người Giáo dục HS ý thức vệ sinh thể và môi trường (34) II.Kĩ sống: - Kĩ tự bảo vệ thân, phòng tránh bệnh giun dẹp gây nên - Kĩ so sánh, phân tích, đối chiếu, khái quát đặc điểm cấu tạo số loài giun dẹp để rút đặc điểm cấu tạo chung ngành giun dẹp - Kĩ tìm kiếm và sử lý thông tin đọc SGK, quan sát tranh hình để rút chung đặc điểm chung ngành giun dẹp - Kĩ hợp tác, ứng sử/giao tiếp thảo luận nhóm cách phòng tránh bệnh giun dẹp gây nên III.Phương pháp và kĩ thuật dạy học: - Thảo luận nhóm – Trình bầy phút - Vấn đáp, tìm tòi – Trực quan IV.Chuẩn bị GV và HS: - GV:Chuẩn bị tranh số giun dẹp kí sinh - HS :kẻ bảng vào V.Tiến trình dạy học: 1.Kiểm tra bài cũ(5’): - Cấu tạo sán lá gan thích nghi với đời sống kí sinh? 2.Bài mới: Hoạt động GV Hoạt động HS Nội dung kiến thức Hoạt động – ( 25’ ) Tìm hiểu đặc điểm số giun dẹp khác - GV yêu cầu HS đọc thông - HS tự quan sát 1.Sán lá máu: tin SGK, quan sát hình 12.1; tranh hình SGK 12.2; 12.3, thảo luận nhóm và trang 44 và ghi nhớ - Cơ thể phân tính trả lời câu hỏi: kiến thức - Chúng luôn cặp đôi, kí sinh + Kể tên máu người - Kể tên số giun dẹp kí + Bộ phận kí sinh - Ấu trùng chui qua da người sinh? chủ yếu là: máu, tiếp xúc nơi nước ô - Giun dẹp thường kí sinh ruột,gan, nhiễm phận nào thể + Vì quan người và động vật? Vì sao? này có nhiều chất 2.Sán bã trầu: dinh dưỡng - Để phòng giun dẹp kí sinh - Kí sinh ruột Lợn cần phải ăn uống giữ vệ sinh + Giữ vệ sinh ăn - Vật chủ trung gian là ốc nào cho người và gia uống cho người và - Cơ quan tiêu hóa và sinh súc? động vật, vệ sinh dục phát triển sán lá gan - GV cho các nhóm phát biểu môi trường ý kiến 3.Sán dây: (35) + Sán kí sinh lấy - Kí sinh ruột non người và - GV cho HS đọc mục “Em chất dinh dưỡng bắp trâu, bò có biết” cuối bài và trả lời câu vật chủ,làm cho vật - Đầu nhỏ, có giác bám, thân hỏi: chủ gầy yếu chia làm nhiều đốt, đốt - Sán kí sinh gây tác hại mang quan sinh dục nào? lưỡng tính Hoạt động – ( 15’ ) So sánh số đặc điểm các đại diện - Yêu cầu HS nghiên cứu - Cá nhân đọc thông 4.Củng cố: SGK, thảo luận nhóm và tin SGK trang 45, hoàn thành bảng trang 45 nhớ lại kiến thức bài trước, thảo luận - GV kẻ sẵn bảng để HS nhóm hoàn thành + Cơ thể dẹp có đối chữa bài bảng1 xứng bên - GV gọi HS chữa bài + Ruột phân nhánh, cách tự điền thông tin vào - Cần chú ý lối sống chưa có hậu môn bảng (GV lưu ý cần gọi có liên quan đến + Phân biệt đuôi, lưng, nhiều nhóm trả lời) số đặc điểm cấu tạo bụng - GV ghi phần bổ sung để các - Đại diện các nhóm nhóm khác tiếp tục theo dõi lên bảng ghi kết góp ý hay đồng ý nhóm - GV cho HS xem bảng - nghi nhớ chuẩn kiến thức cho HS Một số đặc điểm đại diện giun dẹp Đại diện Sán lông Sán lá gan TT Đặc điểm so sánh (Sống tự do) (Kí sinh) Cơ thể dẹp và đối xứng bên + + Mắt và lông bơi phát triển + Phân biệt đầu đuôi lưng bụng + + Mắt và lông bơi tiêu giảm + Giác bám phát triển + Ruột phân nhánh chưa có hậu môn + + Cơ quan sinh dục phát triển + Phát triển qua các giai đoạn ấu trùng + 3.Dặn dò(2’): Sán dây (kí sinh) + + + + + + + (36) - Học bài và trả lời câu hỏi SGK - Tìm hiểu thêm sán kí sinh - Tìm hiểu giun đũa Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./17 Vắng: Tuần NGÀNH GIUN TRÒN Tiết 13 – Bài 13: GIUN ĐŨA I.Mục tiêu: 1.Kiến thức: - Học sinh nắm đặc điểm cấu tạo di chuyển và dinh dưỡng, sinh sản giun đũa thích nghi với đời sống kí sinh -HS nắm tác hại giun đũa và cách phòng tránh 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ quan sát, phân tích, so sánh Kĩ hoạt động nhóm 3.Thái độ: - Giáo dục ý thức giữ gìn vệ sinh cá nhân và môi trường 4.Tích hợp môi trường: - Giun đũa kí sinh ruột non người.Trứng giun vào thể qua đường ăn uống Giáo dục ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường, vệ sinh cá nhân ăn uống II.Kĩ sống: - Kĩ tự bảo vệ thân, phòng tránh các bệnh giun đũa - Kĩ hợp tác, nắng nghe tích cực thảo luận nhóm cách phòng tránh bệnh giun sán - Kĩ tìm kiếm và sử lý thông tin đọc SGK, quan sát tranh hình để tìm hiểu đặc điểm cấu tạo hoạt động sống và vòng đời giun đũa thích nghi với đời sống kí sinh III.Phương pháp và kĩ thuật dạy học: (37) - Thảo luận nhóm – Trình bầy phút - Vấn đáp, tìm tòi – Trực quan IV.Chuẩn bị GV và HS: - GV:Chuẩn bị tranh hình SGK - HS: SGK V.Tiến trình dạy học: 1.Kiểm tra bài cũ(5’): - Đặc điểm chung ngành giun dẹp? Cách phòng chống? 2.Bài mới: Hoạt động GV Hoạt động HS Nội dung kiến thức Hoạt động - ( 20’ ) Cấu tạo, dinh dưỡng, di chuyển giun đũa - GV yêu cầu HS đọc thông - Cá nhân HS tự I.Cấu tạo,dinh dưỡng và tin SGK, quan sát hình nghiên cứu thông di chuyển giun đũa: 13.1; 13.2 trang 47, thảo luận tin SGK kết hợp với nhóm và trả lời câu hỏi: quan sát hình, ghi 1.Cấu tạo: ? Trình bày cấu tạo giun nhớ kiến thức + Hình trụ dài 25 cm đũa? - Thảo luận nhóm + Thành thể: biểu bì - Giun cái dài và mập thống câu trả dọc phát triển giun đực có ý nghĩa sinh học lời, yêu cầu nêu + Chưa có khoang thể gì? được: chính thức - Nếu giun đũa thiếu vỏ + Hình dạng + Ống tiêu hoá thẳng: có lỗ cuticun thì chúng + Cấu tạo: hậu môn nào? - Lớp vỏ cuticun + Tuyến sinh dục dài cuộn - Ruột thẳng giun đũa liên - Thành thể khúc quan gì tới tốc độ tiêu hoá? - Khoang thể + Lớp cuticun có tác dụng khác với giun dẹp đặc điểm làm căng thể, tránh dịch nào? Tại sao? + Giun cái dài, to đẻ tiêu hoá - Giun đũa di chuyển nhiều trứng cách nào? Nhờ đặc điểm nào mà giun đũa chui vào + Vỏ có tác dụng ống mật? hậu gây chống tác động 2.Di chuyển: nào người? dịch tiêu hoá - Di chuyển: hạn chế - GV lưu ý vì câu hỏi thảo + Tốc độ tiêu hoá + Cơ thể cong duỗi giúp giun luận dài nên cần để HS trả lời nhanh, xuất chui rúc hết sau đó gọi HS khác hậu môn bổ sung + Dịch chuyển Câu hỏi (*) nhờ đặc điểm cấu ít, chui rúc 3.Dinh dưỡng: tạo thể là đầu thuôn - Dinh dưỡng: hút chất dinh (38) nhọn, dọc phát triển chui HS tự rút kết dưỡng nhanh và nhiều luận rúc Hoạt động – ( 10’ ) Sinh sản giun đũa - Yêu cầu HS đọc mục I - Cá nhân tự đọc II.Sinh sản: SGK trang 48 và trả lời câu thông tin và trả lời hỏi: câu hỏi 1.Cơ quan sinh dục: - Nêu cấu tạo quan sinh - HS trình bày, HS dục giun đũa? khác nhận xét, bổ - Phân tính, thụ tinh - Yêu cầu HS đọc SGK, quan sung - Tuyến sinh dục đực và cái sát hình 13.3 và 13.4, trả lời - Cá nhân đọc thông dạng ống.Cái ống, câu hỏi: tin SGK, ghi nhớ đực ống - Trình bày vòng đời giun kiến thức đũa sơ đồ? - Trao đổi nhóm 2.Vòng đời giun - Rửa tay trước ăn và vòng đời giun đũa: không ăn rau sống vì có liên đũa quan gì đến bệnh giun đũa? - Yêu cầu: - Giun đũa (trong ruột người) - Tại y học khuyên + Vòng đời: nơi đẻ trứng ấu trùng thức ăn người nên tẩy giun từ 1-2 lần trứng và ấu trùng sống ruột non (ấu trùng) năm? phát triển, máu, tim, gan, phổi ruột - GV lưu ý: trứng và ấu trùng đường xâm nhập người giun đũa phát triển ngoài vào vật chủ là nơi kí môi trường nên: sinh + Dễ lây nhiễm + Dễ tiêu diệt + Trứng giun thức ăn sống hay - GV nêu số tác hại: gây bám vào tay - Phòng chống: tắc ruột, tắc ống mật, suy + Giữ vệ sinh môi trường, vệ dinh dưỡng cho vật chủ + Diệt giun đũa, hạn sinh cá nhân ăn uống chế số trứng + Tẩy giun định kì - Yêu cầu HS tự rút kết - HS tự rút kết luận luận 3.Củng cố và luyện tập(8’): - HS trả lời câu hỏi 1, SGK 4.Dặn dò(2’): - Học bài và trả lời câu hỏi SGK - Đọc mục: “Em có biết” (39) - Kẻ bảng trang 51 vào Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./17 Vắng: Tuần Tiết 14 – Bài 14 MỘT SỐ GIUN TRÒN KHÁC VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA NGÀNH GIUN TRÒN I.Mục tiêu: 1.Kiến thức: - Học sinh nêu rõ số giun tròn đặc biệt là nhóm giun tròn kí sinh gây bệnh, từ đó có biện pháp phòng tránh - Nêu đặc điểm chung ngành giun tròn 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ quan sát, phân tích Kĩ hoạt động nhóm 3.Thái độ: - Giáo dục ý thức giữ gìn vệ sinh thể và môi trường, vệ sinh ăn uống 4.Tích hợp môi trường: - Đa số giun tròn kí sinh và gây nhiều tác hại người Cần giữ gìn vệ sinh môi trường, vệ sinh cá nhân, và vệ sinh ăn uống II.Kĩ sống: - Kĩ tự bảo vệ thân, phòng tránh các bệnh giun tròn gây nên - Kĩ hợp tác, nắng nghe tích cực thảo luận nhóm cách phòng tránh bệnh giun sán - Kĩ tìm kiếm và sử lý thông tin đọc SGK, quan sát tranh hình để tìm hiểu đặc điểm cấu tạo hoạt động sống số loài giun tròn kí sinh - Kĩ nắng nghe tích cực Kĩ ứng sử, giao tiếp thảo luận III.Phương pháp và kĩ thuật dạy học: (40) - Thảo luận nhóm – Trình bầy phút - Vấn đáp, tìm tòi – Trực quan IV.Chuẩn bị GV và HS: - GV:Tranh số giun tròn, tài liệu giun tròn kí sinh - HS kẻ bảng “Đặc điểm ngành giun tròn” vào V.Tiến trình dạy học: 1.Kiểm tra bài cũ(5’): - Đặc điểm cấu tạo và tác hại giun đũa? 2.Bài mới: Hoạt động GV Hoạt động HS Nội dung kiến thức Hoạt động – ( 20’ ) Một số giun tròn khác I.Một số giun tròn khác: - GV yêu cầu HS nghiên cứu - Cá nhân tự đọc SGK, quan sát hình 14.1; thông tin và quan 14.2; 14.3; 14.4, thảo luận sát các hình, ghi - Đa số giun tròn kí sinh như: giun kim, giun tóc, giun móc, nhóm, trả lời câu hỏi: nhớ kiến thức - Kể tên các loại giun tròn kí - Trao đổi giun sinh người? Chúng có tác nhóm, thống ý - Giun tròn kí sinh cơ, ruột (người, động vật) Rễ, hại gì cho vật chủ? kiến và trả lời - Trình bày vòng đời giun - Yêu cầu nêu được: thân, (thực vật) gây nhiều tác hại kim? - Cần giữ vệ sinh môi trường, - Giun kim gây cho trẻ em vệ sinh cá nhân và vệ sinh ăn phiền phức gì? + Ngứa hậu môn uống để tránh giun - Do thói quen nào trẻ em + Mút tay mà giun kim khép kín vòng đời nhanh nhất? - GV để HS tự chữa bài, GV thông báo ý kiến đúng sai, các nhóm tự sửa chữa cần - GV thông báo thêm: giun mỏ, giun tóc, giun chỉ, giun gây sần thực vật, có loại giun truyền qua muỗi, khả lây lan lớn - Chúng ta cần có biện pháp gì để phòng tránh bệnh giun kí sinh? - Đại diện nhóm trình bày, các nhóm khác nhận xét, bổ sung + Kí sinh động vật, thực vật - Tác hại: lúa thối rẽ, suất giảm Lợn gầy, suất chất lượng giảm + Biện pháp: giữ vệ sinh, đặc biệt là trẻ (41) - GV cho HS tự rút kết em Diệt muỗi, tẩy luận giun định kì Hoạt động – ( 10’ ) So sánh đặc điểm số đại diện giun tròn - Yêu cầu HS trao đổi nhóm, - Cá nhân nhớ lại II.Bảng so sánh: hoàn thành bảng “Đặc điểm kiến thức Trao đổi ngành giun tròn” nhóm để thống Bảng kiến thức ý kiến hoàn thành - GV kẻ sẵn bảng để HS các nội dung chữa bài bảng - Đại diện các nhóm - GV thông báo kiến thức ghi kết đúng bảng để các nhóm nhóm vào bảng 1, tự sửa chữa nhóm khác nhận xét, bổ sung Bảng 1: Kiến thức chuẩn TT Đại diện Đặc điểm Nơi sống Cơ thể hình trụ thuôn đầu Lớp vỏ cuticun suốt Kí sinh vật chủ Đầu nhọn đuôi tù Giun đũa Giun kim Giun móc Giun rễ lúa Ruột non người Ruột già người Tá tràng Rễ lúa X X X X X X X X X X - GV yêu cầu HS tiếp tục thảo - Yêu cầu nêu được: luận tìm đặc điểm các đại + Hình dạng thể diện ngành giun tròn + Cấu tạo, đặc trưng thể - GV yêu cầu HS tự rút kết + Nơi sống luận đặc điểm chung - Đại diện nhóm giun tròn trình bày kết quả, nhóm khác bổ sung 3.Củng cố và luyện tập (8’): - GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi 1,2 SGK X - Cơ thể hình trụ có vỏ cuticun - Khoang thể chưa chính thức - Cơ quan tiêu hoá dạng ống, miệng, kết thúc hậu môn (42) 4.Hướng dẫn học bài nhà (2’): - Học bài và trả lời câu hỏi SGK - Tìm hiểu thêm sán kí sinh Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./17 Vắng: Tuần NGÀNH GIUN ĐỐT Tiết 15 – Bài 16: THỰC HÀNH Mổ và quan sát giun đất( Tiết 1) I.Mục tiêu: 1.Kiến thức: - HS quan sát cấu tạo ngoài và cách di chuyển giun đốt - Học sinh nhận biết loài giun khoang, rõ cấu tạo ngoài (đốt, vòng tơ, đai sinh dục) và cấu tạo (một số nội quan) 2.Kĩ năng: - Tập thao tác mổ động vật không xương sống - Sử dụng các dụng cụ mổ, dùng kính lúp quan sát 3.Thái độ: - Giáo dục ý thức tự giác, kiên trì và tinh thần hợp tác học thực hành - Giáo dục lòng say mê tìm tòi kiến thức, yêu thích môn học II.Kĩ sống: - Kĩ chia sẻ thông tin mổ và quan sát giun đất - Kĩ hợp tác nhóm, quản lý thời gian và đảm nhận trách nhiệm phân công - Kĩ tự tin trình bầy ý kiến trước tổ nhóm III.Phương pháp và kĩ thuật dạy học: - Thực hành – Quan sát - Trực quan IV.Chuẩn bị GV và HS: - HS: Chuẩn bị :1-2 giun đất Học kĩ bài giun đất - GV: Bộ đồ mổ Tranh câm hình 16.1 – 16.3 SGK V.Tiến trình dạy học: (43) 1.Kiểm tra bài cũ(5’): - Kiểm tra mẫu vật và kiến thức cũ 2.Bài mới: Hoạt động GV Hoạt động HS Nội dung kiến thức Hoạt động – ( 8’ ) Mục tiêu bài và chuẩn bị thực hành - Gọi HS đọc mục tiêu bài - HS đọc mục tiêu I.Mục tiêu – Chuẩn bị: thực hành theo yêu cầu HS + Để thực bài học => Mẫu vật: Giun đất chúng ta cần chuẩn bị - Suy nghĩ và trả lời phương tiện gì? ( SGK - T56) - Dụng cụ - hóa chất: đồ - Nêu dụng cụ và hóa mổ, nước, cồn, chất theo yêu cầu bài Hoạt động – ( 20’ ) Tìm hiểu cách sử lý mẫu vật và quan sát cấu tạo ngoài giun - Hướng dẫn các thao tác - Quan sát, nghi nhớ II.Nội dung: xử lí mẫu 1.Cấu tạo ngoài: - Tóm tắt các thao tác thực - HS chia nhóm thực hành – các nội dung cần theo hướng dẫn a.Xử lí mẫu quan sát cấu tạo ngoài GV giun đất - Rửa đất thể giun - Hướng dẫn HS thao tác thực hành - Làm chết giun ete cồn loãng -> Đặt lên +Dựa vào đâu để xác định khay mổ - Suy nghĩ và trả lời mặt lưng, mặt bụng? Việc b.Quan sát cấu tạo ngoài xác định đúng có ý nghĩa nào? + Dựa vào mấu sắc và vị trí - Lắng nghe và nghi lỗ sinh dục đực và cái nhớ kt -> Dùng cho mổ quan sát cấu tạo (P.2) - Theo dõi giúp đỡ các nhóm thực hành +Y/c HS thực đúng các nội dung thực hành: - Thực hành nhóm theo yêu cầu GV - Các vòng tơ đốt: - Xác định mặt lưng, mặt bụng giun - Tìm đai sinh dục phần đầu giun ( kính lúp) -> Ghi chú thích vào hình (44) Làm chết mẫu, xác đinh đúng mặt lưng, mặt bụng, … 16.1 A, B, C (thay cho các số 1, 2, …) - Gọi đại diện trình bầy và - Đại diện trình bầy ghi chú thích vào hình 16.1 kết quả, nhóm khác bổ sung (SGK) 3.Củng cố và luyện tập(10’): - GV đánh giá điểm cho 1-2 nhóm làm việc tốt và kết đúng đẹp - Yêu cầu các nhóm vệ sinh phòng thực hành và dụng cụ thực hành 4.Dặn dò(2’): - Viết thu hoạch theo nhóm - Kẻ bảng 1, trang 60 SGK vào Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./17 Vắng: Tuần Tiết 16 – Bài 16: THỰC HÀNH Mổ và quan sát giun đất( Tiết 2) I.Mục tiêu: 1.Kiến thức: - Học sinh nhận biết loài giun khoang, rõ cấu tạo ngoài (đốt, vòng tơ, đai sinh dục) và cấu tạo (một số nội quan) 2.Kĩ năng: - Tập thao tác mổ động vật không xương sống - Sử dụng các dụng cụ mổ, dùng kính lúp quan sát 3.Thái độ: - Giáo dục ý thức tự giác, kiên trì và tinh thần hợp tác học thực hành - Giáo dục lòng say mê tìm tòi kiến thức, yêu thích môn học II.Kĩ sống: - Kĩ chia sẻ thông tin mổ và quan sát giun đất - Kĩ hợp tác nhóm, quản lý thời gian và đảm nhận trách nhiệm phân công - Kĩ tự tin trình bầy ý kiến trước tổ nhóm (45) III.Phương pháp và kĩ thuật dạy học: - Thực hành – Quan sát - Trực quan IV.Chuẩn bị GV và HS: - HS: Chuẩn bị :1-2 giun đất Học kĩ bài giun đất - GV: Bộ đồ mổ Tranh câm hình 16.1 – 16.3 SGK V.Tiến trình dạy học: 1.Kiểm tra bài cũ (5’): - Kiểm tra mẫu vật và kiến thức cũ 2.Bài mới: Hoạt động GV Hoạt động HS Nội dung kiến thức Hoạt động – ( 20’ ) Cách mổ và quan sát cấu tạo giun đất - Y/c HS quan sát hình 16.2 - Quan sát hình và đọc 2.Cấu tạo trong: và đọc chú thích nội dung SGK các bước, thao các bước tác mổ theo yêu cầu a.Cách mổ: - Trình bày các thao tác mổ giun đất ? ( SGK – T58 ) - Trình bầy các thao tác mổ theo các bước +Lưu ý: Khi mổ thấy khoang trống chứa dịch - nghi nhớ -> thể xoang (đặc điểm tiến hóa có từ giun đất) +HS tiến hành thực hành theo nhóm - HS nhóm tiến hành mổ và quan sát mẫu vật theo nhóm +Theo dõi giúp đỡ các nhóm thực hành -Yêu cầu: =>Nhận dạng đúng cấu tạo các quan, thao tác TH, => Cách ghi chú thích các - Thực theo yêu hình - Ghi chú thích cho các cầu GV b.Quan sát cấu tạo - Cơ quan tiêu hóa, quan sinh dưỡng: Xác định đặc điểm, vị trí các phận - Tìm và quan sát quan thần kinh (ở ruột) (46) hình (vào các số 1, 2, 3,…) Hoạt động – ( 10’ ) Tổng kết buổi thực hành - GV nhận xét hoạt động - Lắng nghe và nghi III.Tổng kết thực hành: và hiệu thực hành nhớ kt các nhóm 1.Viết báo cáo thực hành - Cho điểm các nhóm 2.Vệ sinh dụng cụ, lớp học - Yêu cầu viết báo cáo thực - Làm báo cáo thực hành theo mẫu SGK hành theo mẫu yêu cầu - Yêu cầu các nhóm vệ sinh - Vệ sinh dụng cụ và dụng cụ và lớp học lớp học 3.Củng cố và luyện tập (8’): - Nhắc lại cấu tạo ngoài và cách di chuyển giun đất? - Vị trí các quan cấu tạo giun đất? 4.Dặn dò (2’): - Viết thu hoạch theo nhóm - Yêu cầu xem trước bài 17 - Trả lời câu hỏi bài tập SGK Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./17 Vắng: Tuần Tiết 17 – Bài 17:MỘT SỐ GIUN ĐỐT KHÁC VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA NGÀNH GIUN ĐỐT I.Mục tiêu: 1.Kiến thức: - Học sinh nắm đặc điểm đại diện giun đốt phù hợp với lối sống - HS nêu đặc điểm chung ngành giun đốt và vai trò giun đốt 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ quan sát, phân tích, so sánh, tổng hợp kiến thức (47) 3.Thái độ: - Giáo dục ý thức bảo vệ động vật 4.Tích hợp môi trường: - Giun đốt có vai trò làm thức ăn cho người và động vật, làm cho đất tơi xốp, thoáng khí, mầu mỡ Giáo dục ý thức bảo vệ động vật có ích II.Kĩ sống: - Kĩ phân tích, đối chiếu, khái quát để phân biệt đại diện ngành giun đốt - Kĩ tìm kiếm và sử lý thông tin đọc SGK, quan sát tranh hình để tìm hiểu đặc điểm cấu tạo và hoạt động sống số loài giun đốt, qua đó rút đặc điểm chung ngành giun đốt vai trò chúng hệ sinh thái và người - Kĩ nắng nghe tích cực Kĩ ứng sử, giao tiếp thảo luận - Kĩ quản lý thời gian, đảm nhận trách nhiệm phân công III.Phương pháp và kĩ thuật dạy học: - Thảo luận nhóm – Trình bầy phút - Vấn đáp, tìm tòi – Trực quan IV.Chuẩn bị gv và hs: - GV:Chuẩn bị tranh số giun đốt phóng to như: rươi, giun đỏ, róm biển - HS: kẻ bảng và vào V.Tiến trình dạy học: 1.Kiểm tra bài cũ: (không) 2.Bài mới: Hoạt động GV Hoạt động HS Nội dung kiến thức Hoạt động – ( 20’ ) Tìm hiểu thêm số giun đốt thường gặp - GV cho HS quan sát tranh - Cá nhân HS tự quan I.Một số giun đốt thường hình vẽ giun đỏ, rươi, róm sát tranh hình, đọc gặp: biển thông tin SGK, ghi - yêu cầu HS đọc thông tin nhớ kiến thức, trao SGK trang 59, trao đổi nhóm, thống đổi nhóm hoàn thành bảng ý kiến và hoàn thành nội dung bảng - Yêu cầu: + Chỉ lối sống - Giun đốt có nhiều loài: vắt, - GV kẻ sẵn bảng vào các đại diện giun đỉa, róm biển, giun đỏ bảng phụ để HS chữa bài đốt - GV gọi nhiều nhóm lên + số cấu tạo phù chữa bài hợp với lối sống - Sống các môi trường: đất (48) - GV ghi ý kiến bổ sung nội dung để HS tiện theo dõi - GV thông báo các nội dung đúng và cho HS theo dõi bảng chuẩn kiến thức - GV yêu cầu HS tự rút kết luận đa dạng giun đốt số loài, lối sống, môi trường sống - Đại diện các nhóm ẩm, nước, lá cây lên bảng ghi kết nội dung - Nhóm khác theo dõi, - Giun đốt có thể sống tự nhận xét và bổ sung định cư hay chui rúc - HS theo dõi và tự sửa chữa cần - HS rút kết luận Bảng 1: Đa dạng ngành giun đốt ST T Đa dạng Đại diện Giun đất Đỉa Rươi Giun đỏ Vắt Róm biển Môi trường sống - Đất ẩm - Nước ngọt, mặn, nước lợ - Nước lợ - Nước - Đất, lá cây - Nước mặn Lối sống - Chui rúc - Kí sinh ngoài - Tự - Định cư - Tự - Tự Hoạt động – ( 10’ ) Tìm hiểu vai trò giun đốt - GV yêu cầu HS hoàn - Cá nhân tự hoàn II.Vai trò giun đốt: thành bài tập SGK thành bài tập trang 61 - Lợi ích: Làm thức ăn cho Yêu cầu: Chọn đúng người và động vật, làm cho + Làm thức ăn cho người loài giun đốt đất tơi xốp, thoáng khí, màu mỡ + Làm thức ăn cho động vật - Tác hại: Hút máu người và - GV hỏi: Giun đốt có vai - Đại diện nhóm động vật, gây bệnh trò gì tự nhiên và đời HS trình bày -> HS sống người ? -> từ đó khác bổ sung rút kết luận - Nhận xét và hoàn thiện - Lắng nghe, nghi nhớ và nghi kiến thức cho HS (49) 3.Củng cố và luyện tập (10’): - GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi: + Trình bày đặc điểm chung giun đốt ? + Vai trò giun đốt ? + Để nhận biết đại diện ngành giun đốt cần dựa vào đặc điểm nào? 4.Hướng dẫn học bài nhà(2’): - Học bài và trả lời câu hỏi SGK - Làm bài tập tr.61 - Chuẩn bị nội dung kiểm tra Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./17 Vắng: Tuần Tiết 18 KIỂM TRA 45 PHÚT I.Mục tiêu: 1.Kiến thức: Khi học xong bài này, học sinh: - Ôn tập, củng cố, ghi nhớ các nội dung đã học 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ trả lời câu hỏi, kĩ tổng hợp,tư sáng tạo 3.Thái độ: - Yêu thích môn học - Có tính tự giác thi cử II.Chuẩn bị gv và hs: - GV: Đề bài + Đáp án + Thang điểm - HS: Ôn tập toàn kiến thức cũ III.Tiến trình dạy học: 1.Kiểm tra bài cũ: (Không) 2.Bài mới: MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA Cấp độ Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Cấp độ thấp Cấp độ cao Tổng (50) TN TL TN TL Ngành - HS nắm nơi - HS hiểu đặc điểm động vật sống trùng kiết lị dinh dưỡng nguyên trùng roi xanh sinh Số câu: Số điểm: 0,5đ Tỉ lệ % 5% Ngành - HS nắm hình ruột thức di chuyển và khoang đặc điểm sinh sản Thủy Tức Số câu: Số điểm: 1đ Tỉ lệ % 10% Các - Biết vòng đời ngành sán lá gan và giun vài đại diện ngành giun dẹp Số câu: Số điểm: Tỉ lệ % Tổng Số câu Số điểm Tỉ lệ % 0,5đ 5% TN TL TN - nêu vòng đời, tác hại trùng sốt rét và các biện pháp phòng chống bệnh sốt rét 40% TL 5đ 50% 1đ 10% - Hiểu và trình bầy cấu tạo giun đũa phù hợp với lối sống kí sinh 2đ 20% 3,5đ 35% 2đ 20% 2,5đ 25% 4đ 40% 4đ 40% 10đ 100% ĐỀ BÀI I.Phần trắc nghiệm (2 điểm): Hãy chọn phương án trả lời em cho là đúng các phương án trả lời đây và ghi vào bài làm: Ví dụ câu chọn phương án A thì ghi Câu 1: A Câu Trùng roi xanh dinh dưỡng hình thức nào? A Dị dưỡng B Tự dưỡng C Kí sinh D Tự dưỡng và dị dưỡng Câu Trùng kiết lị sống đâu? A Hồng cầu B Bạch cầu C Tiểu cầu D Ruột người Câu Hình thức sinh sản thuỷ tức? A Sinh sản vô tính mọc chồi B Sinh sản vô tính mọc chồi, tái sinh C Tái sinh, Sinh sản hữu tính D Sinh sản hữu tính (51) Câu Thuỷ tức di chuyển hình thức nào? A Roi bơi, chân giả B Kiểu lộn đầu, chân giả C Kiểu lộn đầu, kiểu sâu đo D Kiểu sâu đo, roi bơi II.Phần tự luận (8 điểm): Câu 1(4đ): Hãy cho biết vòng đời và tác hại trùng sốt rét ? Chúng ta phải làm gì để phòng chống bệnh sốt rét? Câu (1,5đ): Nêu vòng đời Sán lá gan? Nêu vài đại diên ngành giun dẹp mà em biết? Câu 3(2,5đ): Trình bầy cấu tạo giun đũa phù hợp với lối sống kí sinh ? ĐÁP ÁN – THANG ĐIỂM I.Phần trắc nghiệm(2đ): Mỗi câu trả lời đúng đạt 0,5 điểm Câu Phương án B D B C II.Phần tự luận(8đ): Câu 1(4đ): * Vòng đời trùng sốt rét qua giai đoạn ( 2điểm ) - Trùng sốt rét chui và hồng cầu - Trùng sốt rét sử dụng hết chất nguyên sinh hồng cầu - Trùng sốt rét sinh sản nhanh - Trùng sốt rét phá hồng cầu và chui tiếp tục vòng đời * Tác hại trùng sốt rét : (1 điểm ) - Kí sinh và gây bệnh sốt rét - Bệnh nhân thiếu máu , suy nhược , lên sốt và rét nhiều ngày , không chữa trị có thể bị tử vong * Để phòng bệnh sốt rét cần phải : ( điểm ) - Tiêu diết ấu trùng muỗi : khơi thông cống rãnh, ao tù nước đọng - Tiêu diệt muỗi : bắt các dụng cụ học vợt , đèn Phun hóa chất tiêu diệt muỗi - Không cho muỗi đốt : nằm ngủ mắc màn - Bệng nhân bị bệnh phải cách ly , đề phòng lây lan và chữa trị theo dẫn bác sĩ Câu 2(1,5đ) * Vòng đời sán lá gan: ( điểm ) Trâu bò trứng ấu trùng ốc ấu trùng có đuôi môi trường nước kết kén bám vào cây rau, bèo * Một số giun dẹp khác: (0,5 điểm) - Sán bã chầu ; Sán lá máu; Sán dây Câu 3( 2,5đ):Mỗi ý đúng đạt 0,5đ + Thành thể: biểu bì dọc phát triển (52) + Chưa có khoang thể chính thức + Ống tiêu hoá thẳng: có lỗ hậu môn + Tuyến sinh dục dài cuộn khúc + Lớp cuticun có tác dụng làm căng thể, tránh dịch tiêu hoá Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./17 Vắng: Tuần 10 CHƯƠNG IV:NGÀNH THÂN MỀM Tiết 19 – Bài 18:TRAI SÔNG I.Mục tiêu: 1.Kiến thức: - Học sinh nắm vì trai sông xếp vào ngành thân mềm Giải thích đặc điểm cấu tạo trai thích nghi với đời sống ẩn mình bùn cát Nắm các đặc điểm dinh dưỡng, sinh sản trai Hiểu rõ khái niệm: áo, quan áo 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ quan sát tranh và mẫu - Kĩ hoạt động nhóm 3.Thái độ: - Giáo dục ý thức yêu thích môn II.Chuẩn bị GV và HS: GV: - Tranh phóng to hình 18.2; 18.3; 18.4 SGK - Mẫu vật: trai, vỏ trai HS: Học bài và trả lời câu hỏi SGK III.Tiến trình dạy học: 1.Kiểm tra bài cũ: Không 2.Bài mới: Giới thiệu ngành thân mềm có mức độ cấu tạo giun đốt tiến hoá theo hướng khác Hoạt động GV Hoạt động HS Nội dung kiến thức Hoạt động – ( 15’ ) Tìm hiểu hình dạng, cấu tạo trai sông - GV y/c cá nhân qs I.Hình dạng, cấu tạo h18.1, 18.2 thu thập thông tin (53) vỏ trai - GV gọi hs gthiệu đặc điểm HS trả lời vỏ trai trên vật mẫu 1.Vỏ trai: - Cơ thể trai có mảnh vỏ đá vôi che chở bên - GV y/c hs thảo luận: HS: cắt dây chằng ngoài ? Muốn mở vỏ trai qs ta phải phía lưng, cắt -Mặt ngoài là lớp sừng Mặt làm ntn khép vỏ là lớp xà cừ ? Mài mặt ngoài vỏ trai ngửi thấy có mùi khét Vì sao? HS: lớp sừng chất hữu bị ma Trai chết thì mở vỏ Tại sao? sát nên nó cháy GV tổ chức thảo luận mùi khét 2.Cơ thể trai các nhóm Sự mở vỏ tính - Cấu tạo - GV giải thích: Vì lớp xà tự động trai Dưới vỏ là áo trai cừ óng ánh màu cầu vồng Mặt áo tạo thành Vì có ngọc trai ? Người khoang áo, có ống hút và ống ta nuôi cấy ngọc trai thoát nước cách nào ? + Giữa: Tấm mang - GV y/c hs nghiên cứu thông + Phía Trong: Thân trai tin SGK: -+ Phía ngoài là Chân rìu ? Cơ thể trai có cấu tạo ntn Khép vỏ lại - GV giải thích: KNO áo trai, Nhờ có lớp vỏ cứng khoang áo bao vệ ? Trai tự vệ cách nào Nêu đặc điểm cấu tạo trai phù hợp với cách tự vệ đó Hoạt động – ( 5’ ) Tìm hiểu cách di chuyển trai sông - GV y/c hs đọc thông tin và II.Di chuyển: qs hình 18.4 thảo luận: ? Trai di chuyển ntn HS: mô tả cách di - GV chốt lại kiến thức: - Chân trai hình lưỡi rìu thò chuyển trai - GV mở rộng: Chân trai thò thụt vào, kết hợp đóng mở vỏ theo hướng nào chân chuyển di chuyển động theo hướng đó * Hoạt động – ( 5’ ) Tìm hiểu dinh dưỡng - GV y/c hs nghiên cứu sgk - HS: + Nước đem III.Dinh dưỡng và thực lệnh đến 02 và thức ăn + Kiểu dinh dưỡng thụ động - Thức ăn: ĐVNS và vụn hữu Cách dinh dưỡng - Oxi trao đổi qua mang (54) ? Cách dinh dưỡng trai trai có tác dụng có ý nghĩa ntn lọc nước * Hoạt động – ( 10’ ) Tìm hiểu hình thức và quan sinh sản - GV cho hs đọc thông tin và HS: + Trứng phát IV Sinh sản thảo luận theo sgk triển mang trai mẹ bảo vệ và giàu lượng 02 - Trai phân tính + ấu trùng bám vào - Trứng phát triển qua giai GV: Nhiều ao cá không thả mang và da cá: giàu đoạn ấu trùng trai mà tự nhiên có trai Vì lượng 02 và ? bảo vệ Vì ấu trùng thường - GV chốt lại đặc điểm sinh bám vào mang , da sản cá Khi mưa cá vượt bờ mang theo ấu trùng trai vào ao 3.Củng cố và luyện tập (8’): - HS làm bài tập trắc nghiệm Khoanh tròn vào câu đúng: Trai xếp vào ngành thân mềm vì có thân mềm không phân đốt Cơ thể trai gồm phần đầu trai, thân trai và chân trai Trai di chuyển nhờ chân rìu Trai lấy thức ăn nhờ chế lọc từ nước hút vào Cơ thể trai có đối xứng bên 4.Hướng dẫn học bài nhà(2’): - Học bài và trả lời câu hỏi SGK - Đọc mục “Em có biết” - Sưu tầm tranh, ảnh số đại diện thân mềm Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./17 Vắng: Tuần 10 Tiết 20 – Bài 20:THỰC HÀNH (55) QUAN SÁT MỘT SỐ THÂN MỀM ( Tiết ) I.Mục tiêu: 1.Kiến thức: - Học sinh quan sát cấu tạo đặc trưng số đại diện thân mềm - Phân biệt các cấu tạo chính thân mềm từ vỏ, cấu tạo ngoài 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ sử dụng kính lúp Kĩ quan sát đối chiếu mẫu vật với hình vẽ 3.Thái độ: - Giáo dục thái độ nghiêm túc, cẩn thận II.Kĩ sống: - Kĩ tìm kiếm và sử lý thông tin đọc SGK, quan sát tranh hình, mẫu vật thật để tìm hiểu cấu tạo ngoài, cấu tạo số loài thân mềm - Kĩ hợp tác nhóm - Kĩ quản lý thời gian, đảm nhận trách nhiệm phân công III.Phương pháp và kĩ thuật dạy học: - Quan sát , thảo luận, hợp tác nhóm nhỏ - Thực hành - Trình bầy phút IV Chuẩn bị gv và hs: GV:- Mẫu trai, mực mổ sẵn - Tranh, mô hình cấu tạo trai mực HS: - Mẫu trai, ốc, mực để quan sát cấu tạo ngoài V.Tiến trình bài dạy: 1.Kiểm tra bài cũ( 5’ ): Kiểm tra chuẩn bị học sinh 2.Bài học: Hoạt động GV Hoạt động HS Nội dung kiến thức Hoạt động – ( 8’ ) Mục tiêu bài và chuẩn bị thực hành - Gọi HS đọc mục tiêu bài - HS đọc mục tiêu I.Mục tiêu – Chuẩn bị: thực hành theo yêu cầu HS + Để thực bài học => Mẫu vật: Trai sông chúng ta cần chuẩn bị - Suy nghĩ và trả lời phương tiện gì? ( SGK – T68) - Dụng cụ - hóa chất: đồ - Nêu dụng cụ và hóa mổ, nước, cồn, chất theo yêu cầu bài (56) Hoạt động – ( 20’ ) Tìm hiểu cách sử lý mẫu vật và quan sát cấu tạo ngoài Trai sông - Hướng dẫn các thao tác - Quan sát, nghi nhớ II.Nội dung: xử lí mẫu 1.Cấu tạo ngoài: - Tóm tắt các thao tác thực - HS chia nhóm thực hành – các nội dung cần theo hướng dẫn a.Quan sát cấu tạo vỏ Trai: quan sát cấu tạo ngoài GV Trai sông - Đầu , đuôi - Hướng dẫn HS thao - Đỉnh, vòng tăng trưởng tác thực hành - Bản lề - ốc: Quan sát mai, đối chiếu hình 20.4 (SGK/68) +Dựa vào đâu để quan sát - Suy nghĩ và trả lời b.Quan sát cấu tạo ngoài các phần theo yêu cầu SGK ? Việc xác định đúng có ý - Trai: quan sát mẫu vật phân nghĩa nào? biệt: + Dựa vào mai ghi chú + Áo trai - Lắng nghe và nghi thích vào hình 20.4 (SGK) nhớ kt + Khoang áo, mang theo y/c -> Dùng cho mổ + Thân trai, chân trai quan sát cấu tạo (P.2) + Cơ khép vỏ - Theo dõi giúp đỡ các nhóm thực hành +Y/c HS thực đúng các nội dung: Đối chiếu mẫu mổ với tranh vẽ, phân biệt các quan - Gọi đại diện trình bầy và ghi chú thích vào hình 20.4 (SGK) - Thực hành nhóm theo yêu cầu GV - Đại diện trình bầy kết quả, nhóm khác bổ sung 3.Củng cố và luyện tập(10’): - GV đánh giá điểm cho 1-2 nhóm làm việc tốt và kết đúng đẹp - Yêu cầu các nhóm vệ sinh phòng thực hành và dụng cụ thực hành 4.Dặn dò(2’): - Viết thu hoạch theo nhóm - Kẻ bảng trang 70 SGK vào (57) Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./17 Vắng: Tuần 11 Tiết 21 – Bài 20:THỰC HÀNH QUAN SÁT MỘT SỐ THÂN MỀM ( Tiết ) I.Mục tiêu: 1.Kiến thức: - Học sinh quan sát cấu tạo đặc trưng số đại diện thân mềm - Phân biệt các cấu tạo chính thân mềm từ vỏ, cấu tạo ngoài 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ sử dụng kính lúp Kĩ quan sát đối chiếu mẫu vật với hình vẽ 3.Thái độ: - Giáo dục thái độ nghiêm túc, cẩn thận II.Kĩ sống: - Kĩ tìm kiếm và sử lý thông tin đọc SGK, quan sát tranh hình, mẫu vật thật để tìm hiểu cấu tạo ngoài, cấu tạo số loài thân mềm - Kĩ hợp tác nhóm - Kĩ quản lý thời gian, đảm nhận trách nhiệm phân công III.Phương pháp và kĩ thuật dạy học: - Quan sát , thảo luận, hợp tác nhóm nhỏ - Thực hành - Trình bầy phút IV Chuẩn bị gv và hs: GV:- Mẫu trai, mực mổ sẵn - Tranh, mô hình cấu tạo trai mực HS: - Mẫu trai, ốc, mực để quan sát cấu tạo ngoài V.Tiến trình bài dạy: 1.Kiểm tra bài cũ( 5’ ): Kiểm tra chuẩn bị học sinh 2.Bài học: Hoạt động GV Hoạt động HS Nội dung kiến thức Hoạt động – ( 20’ ) Cách mổ và quan sát cấu tạo Trai sông - Y/c HS quan sát hình 20.4 - Quan sát hình và đọc 2.Cấu tạo trong: và đọc chú thích nội dung SGK các bước, thao các bước (58) tác mổ theo yêu cầu - Trình bày các thao tác mổ giun đất ? +Lưu ý: Khi mổ thấy khoang chứa thân trai và áo trai ( SGK – T58 ) - Trình bầy các thao tác mổ theo các bước b.Quan sát cấu tạo - nghi nhớ +HS tiến hành thực hành theo nhóm +Theo dõi giúp đỡ các nhóm thực hành -Yêu cầu: =>Nhận dạng đúng cấu tạo các quan, thao tác TH, => Cách ghi chú thích các hình - Ghi chú thích cho các hình (vào các số 1, 2, 3,…) a.Cách mổ: - HS nhóm tiến hành mổ và quan sát mẫu vật theo nhóm - Cơ quan tiêu hóa, quan sinh dưỡng: Xác định đặc điểm, vị trí các phận - Tìm và quan sát quan hô hấp và các ống hút nước trai - Thực theo yêu cầu GV Hoạt động – ( 10’ ) Tổng kết buổi thực hành - GV nhận xét hoạt động - Lắng nghe và nghi III.Tổng kết thực hành: và hiệu thực hành nhớ kt các nhóm 1.Viết báo cáo thực hành - Cho điểm các nhóm - Hoàn thành chú thích các hình 20 (1-6) - Yêu cầu viết báo cáo thực - Làm báo cáo thực - Hoàn thành bảng thu hoạch hành theo mẫu SGK hành theo mẫu yêu (theo mẫu trang 70 SGK) cầu - Yêu cầu các nhóm vệ sinh - Vệ sinh dụng cụ và 2.Vệ sinh dụng cụ, lớp học dụng cụ và lớp học lớp học 3.Củng cố và luyện tập(8’): - Nhận xét tinh thần, thái độ các nhóm thực hành - Kết bài thu hoạch là kết tường trình GV công bố đáp án đúng, các nhóm sửa chữa đánh giá chéo Động vật có đặc điểm tương ứng TT ốc Trai Mực Đặc điểm cần quan sát (59) Số lớp cấu tạo vỏ Số chân (hay tua) Số mắt Có giác bám Có lông trên tua miệng Dạ dày, ruột, gan, túi mực không không có không không không có 10 có có 4.Hướng dẫn hs học nhà(2’): - Tìm hiểu vai trò thân mềm - Kẻ bảng 1, trang 72 SGK vào Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./17 Vắng: Tuần 11 Tiết 22 – Bài 21:ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH THÂN MỀM I.Mục tiêu: 1.Kiến thức: - Học sinh nắm đa dạng ngành thân mềm - Trình bày đặc điểm chung và ý nghĩa thực tiễn ngành thân mềm 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ quan sát tranh - Rèn kĩ hoạt động nhóm 3.Thái độ: - Giáo dục ý thức bảo vệ nguồn lợi từ thân mềm 4.Tích hợp MT: - Thân mềm có vai trò quan trọng tự nhiên và với đời sống người -> phải sử dụng hợp lí nguần lợi thân mềm, đồng thời giáo dục học sinh ý thức bảo vệ chúng II.Kĩ sống: - Kĩ tìm kiếm và sử lý thông tin đọc SGK, quan sát tranh, hình để tìm hiểu cấu tạo, hoạt động sống số đại diện ngành Thân mềm qua đó rút đặc điểm chung ngành Thân mềm vai trò chúng thực tiễn sống - kĩ hợp tác, lắng nghe tích cực - Kĩ tự tin trình bầy ý kiến trước nhóm, trước tổ (60) III.phương pháp và kĩ thuật dạy học: - Quan sát, tìm kiếm và sử lý thông tin đọc SGK - Hợp tác theo nhóm nhỏ IV.Chuẩn bị GV và HS: - Tranh phóng to hình 21.1 SGK - Bảng phụ ghi nội dung bảng V.Tiến trình dạy học: 1.Kiểm tra bài cũ: ( Không) 2.Bài mới: Ngành thân mềm có số loài lớn, chúng có cấu tạo và lối sống phong phú Bài học hôm chúng ta tìm hiểu đặc điểm và vai trò thân mềm Hoạt động GV Hoạt động HS Nội dung kiến thức * Hoạt động – ( 20’ ) Tìm hiểu đặc điểm chung ngành thân mềm - GV yêu cầu HS đọc thông I.Đặc điểm chung: tin, quan sát hình 21 và hình 19 SGK thảo luận nhóm và - HS Đọc thông tin, trả lời câu hỏi: quan sát hình và ghi - Nêu cấu tạo chung nhớ sơ đồ cấu tạo - Đặc điểm chung thân thân mềm? chung gồm: vỏ, thân, mềm: - Lựa chọn các cụm từ để chân - Thân mềm không phân hoàn thành bảng đốt, có vỏ đá vôi - GV treo bảng phụ, gọi HS - Các nhóm thảo luận - Có khoang áo phát triển lên làm bài thống ý kiến và - Hệ tiêu hoá phân hoá - GV chốt lại kiến thức điền vào bảng - Đại diện nhóm lên điền các cụm từ vào bảng 1, các nhóm khác nhận xét, bổ sung Đặc điểm chung ngành thân mềm Các đặc Đặc điểm thể Không điểm Kiểu vỏ Thân Phân Nơi sống Lối ống phân đá vôi mềm đốt đốt Đại diện Nước Vùi lấp mảnh X X Trai sông Khoang áo phát triển X (61) Sò ốc sên ốc vặn Mực Nước lợ Cạn Nước Biển Vùi lấp Bò chậm mảnh Xoắn ốc X X X X X X Bò chậm Xoắn ốc X X X Bơi nhanh Tiêu giảm X X X - Từ bảng trên GV yêu cầu HS thảo luận: - Nhận xét đa dạng thân mềm? - HS nêu được: + Đa dạng: - Kích thước - Cấu tạo thể - Môi trường sống - Tập tính + Đặc điểm chung: cấu - Nêu đặc điểm chung tạo thể thân mềm? * Hoạt động – ( 15’ ) Tìm hiểu vai trò ngành Thân mềm - GV yêu cầu HS làm bài II.Vai trò thân mềm tập bảng trang 72 SGK Lợi ích: + Làm thực phẩm cho - HS dựa vào kiến thức người - GV gọi HS hoàn thành chương và vốn + Nguyên liệu xuất bảng sống để hoàn thành bảng + Làm thức ăn cho - HS lên làm bài tập, động vật lớp bổ sung + Làm môi trường nước - GV chốt lại kiến thức sau + Làm đồ trang trí, đó cho HS thảo luận: - HS thảo luận rút lợi trang sức - Ngành thân mềm có vai ích và tác hại thân - Tác hại: trò gì? mềm + Là vật trung gian - Nêu ý nghĩa vỏ thân truyền bệnh mềm? + ăn hại cây trồng *H * 3.Củng cố - luyện tập ( 8’ ): - HS làm bài tập trắc nghiệm: Khoanh tròn vào câu trả lời đúng nhất: Câu 1: Mực và ốc sên thuộc ngành thân mềm vì: (62) a Thân mềm, không phân đốt b Có khoang áo phát triển c Cả a và b Câu 2: Đặc điểm nào dây chứng tỏ mực thích nghi với lối di chuyển tốc độ nhanh a Có vỏ thể tiêu giảm b Có quan di chuyển phát triển c Cả a và b Câu 3: Những thân mềm nào đây có hại: a Ốc sên, trai, sò b Mực, hà biển, hến c Ốc sên, ốc đỉa, ốc bươu vàng 4.Hướng dẫn HS học bài nhà (2’): - Học bài và trả lời câu hỏi SGK - Chuẩn bị theo nhóm: tôm sông còn sống, tôm chín Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./17 Vắng: Tuần 12 CHƯƠNG V : NGÀNH CHÂN KHỚP LỚP GIÁP XÁC Tiết 23 – Bài 23: THỰC HÀNH MỔ VÀ QUAN SÁT TÔM SÔNG ( Tiết ) (63) I.Mục tiêu: 1.Kiến thức: - Học sinh mổ và quan sát cấu tạo mang: nhận biết phần gốc chân ngực và các lá mang - Nhận biết số nội quan tôm như: hệ tiêu hoá, hệ thần kinh - Viết thu hoạch sau buổi thực hành cách tập chú thích đúng cho các hình câm SGK 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ mổ động vật không xương sống - Biết sử dụng các dụng cụ mổ 3.Thái độ: - Giáo dục thái độ nghiêm túc, cẩn thận II.Kĩ sống: - kĩ hợp tác nhóm - Kĩ đảm nhận trách nhiệm phân công Quản lí thời gian - Kĩ tự tin trình bầy ý kiến trước nhóm, trước tổ III.phương pháp và kĩ thuật dạy học: - Thực hành - thí nghiệm - Trực quan - Vấn đáp - tìm tòi IV.Chuẩn bị gv và hs: - Tôm sông còn sống: - Chậu mổ, đồ mổ, kính lúp V.Tiến trình bài giảng: 1.Kiểm tra bài cũ(5’): Kiểm tra đồ dùng HS 2.Bài mới: Hoạt động GV Hoạt động HS * Hoạt động – ( 5’ ) Tổ chức thực hành - GV nêu yêu cầu tiết thực hành SGK - Phân chia nhóm thực hành - Nghe và kiểm tra chuẩn bị các nhóm - Phân chia nhóm Hoạt động – ( 18’ ) Tiến trình thực hành Nội dung I.Tổ chức thực hành: (64) - Hướng dẫn các thao tác xử - Quan sát, nghi nhớ lí mẫu - Tóm tắt các thao tác thực hành – các nội dung cần quan sát cấu tạo ngoài Trai sông - Hướng dẫn HS thao tác thực hành +Dựa vào đâu để quan sát các phần theo yêu cầu SGK ? Việc xác định đúng có ý nghĩa nào? II.Tiến trình thực hành: a.Quan sát cấu tạo - HS chia nhóm thực ngoài tôm sông theo hướng dẫn GV 1.Vỏ thể: - Đầu - Ngực - Suy nghĩ và trả lời + Dựa vào mai ghi chú thích - Lắng nghe và nghi vào hình 23.1;3 (SGK) theo nhớ kt y/c -> Dùng cho mổ quan sát cấu tạo (P.2) 2.Các phần phụ: - Mắt kép - Hai đôi râu - Các chân hàm - Các chân ngực ( càng, chân bò ) - Các chân bụng ( chân bơi ) - Tấm lái - Theo dõi giúp đỡ các nhóm thực hành +Y/c HS thực đúng các nội dung: Đối chiếu mẫu mổ với tranh vẽ, phân biệt các quan - Gọi đại diện trình bầy và ghi chú thích vào hình 23.1 (SGK) - Thực hành nhóm theo yêu cầu GV - Đại diện trình bầy kết quả, nhóm khác bổ sung Hoạt động – ( 10’ ) Tổng kết buổi thực hành - GV nhận xét hoạt động - Lắng nghe và nghi III.Tổng kết thực hành: và hiệu thực hành nhớ kt các nhóm 1.Viết báo cáo thực hành - Cho điểm các nhóm - Hoàn thành chú thích các hình 23 (1-6) - Yêu cầu viết báo cáo thực - Làm báo cáo thực - Hoàn thành bảng thu hoạch hành theo mẫu SGK hành theo mẫu yêu (theo mẫu trang 78 SGK) cầu - Yêu cầu các nhóm vệ sinh - Vệ sinh dụng cụ và 2.Vệ sinh dụng cụ, lớp học (65) dụng cụ và lớp học lớp học 3.Củng cố và luyện tập ( 6’ ): - GV nhắc lại toàn kiến thức cần nhớ qua buổi thực hành tìm hiểu cấu tạo ngoài Tôm sông - Nhấn mạnh yêu cầu buổi thực hành 4.Dặn dò ( 1’ ): - Chuẩn bị dụng cụ và mẫu vật cho tiết thực hành sau - Yêu cầu xem trước cách mổ và sử lí mẫu vật Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./16 Vắng: Tuần 12 Tiết 24 – Bài 23: THỰC HÀNH MỔ VÀ QUAN SÁT TÔM SÔNG ( Tiết ) I.Mục tiêu: 1.Kiến thức: - Học sinh mổ và quan sát cấu tạo mang: nhận biết phần gốc chân ngực và các lá mang - Nhận biết số nội quan tôm như: hệ tiêu hoá, hệ thần kinh - Viết thu hoạch sau buổi thực hành cách tập chú thích đúng cho các hình câm SGK 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ mổ động vật không xương sống - Biết sử dụng các dụng cụ mổ 3.Thái độ: - Giáo dục thái độ nghiêm túc, cẩn thận II.Kĩ sống: - kĩ hợp tác nhóm - Kĩ đảm nhận trách nhiệm phân công Quản lí thời gian - Kĩ tự tin trình bầy ý kiến trước nhóm, trước tổ III.phương pháp và kĩ thuật dạy học: (66) - Thực hành - thí nghiệm - Trực quan - Vấn đáp - tìm tòi IV.Chuẩn bị gv và hs: - Tôm sông còn sống: - Chậu mổ, đồ mổ, kính lúp V.Tiến trình bài giảng: 1.Kiểm tra bài cũ(5’): Kiểm tra đồ dùng HS 2.Bài mới: Hoạt động GV Hoạt động HS Nội dung kiến thức * Hoạt động – ( 20’ ) Tiến trình thực hành mổ và quan sát cấu tạo Tôm - Hướng dẫn nội dung thực hành Mổ và quan sát mang tôm - Hướng dẫn cách mổ hướng dẫn hình 23.1 A, B (SGK trang 77) - Thảo luận ý nghĩa đặc điểm lá mang với chức hô hấp, điền vào bảng - Nghe II.Tiến trình thực hành: - Phân chia nhómQuan sát - Dùng kính lúp quan sát chân ngực kèm lá mang, nhận biết các phận và ghi chú thích vào hình 23.1 thay các số 1, 2, 3, Bảng 1: Ý nghĩa đặc điểm lá mang Đặc điểm lá mang ý nghĩa - Bám vào gốc chân ngực - Tạo dòng nước đem theo oxi - Thành túi mang mỏng - Trao đổi khí dễ dàng - Có lông phủ - Tạo dòng nước a Mổ tôm Hướng dẫn Hs cách mổ theo - Quan sát SGK b Quan sát cấu tạo các hệ a Mổ tôm - Đổ nước ngập thể tôm - Dùng kẹp nâng lưng vừa cắt bỏ ngoài b Quan sát cấu tạo các hệ quan (67) quan + Cơ quan tiêu hóa: - Quan sát trên mẫu mổ đối - Thực chiếu hình 23.3A (SGK trang 78) nhận biết các phận quan tiêu hoá - Điền chú thích vào chữ số hình 23.3B - Thực - Hướng dẫn Hs cách mổ: dùng kéo và kẹp gỡ bỏ toàn nội quan, chuỗi hạch thần kinh màu sẫm ra, quan sát các phận quan thần kinh - Đặc điểm: Thực quản ngắn, dày có màu tối Cuối dày có tuyến gan, ruột mảnh, hậu môn cuối đuôi tôm + Cơ quan thần kinh + Gồm hạch não với với dây nối với hạch hầu tạo nên vòng thần kinh hầu lớn - Tìm chi tiết quan thần - Thực kinh trên mẫu mổ + Khối hạch ngực tập trung thành chuỗi - Chú thích vào hình 23.3C + Chuỗi hạch thần kinh bụng * Hoạt động – ( 8’ ) Viết bài thu hoạch - Hoàn thành bảng ý nghĩa đặc điểm các lá mang nội dung - Thực - Chú thích các hình 23.1B, 23.3B, C thay cho các chữ số III.Viết bài thu hoạch: 3.Củng cố và luyện tập ( 5’ ): - Nhận xét tinh thần thái độ các nhóm học thực hành - Đánh giá mẫu mổ các nhóm - GV vào kĩ thuật mổ và kết bài thu hoạch điểm các nhóm (68) - Các nhóm thu dọn vệ sinh 4.Hướng dẫn HS học bài nhà ( 2’ ): - Sưu tầm tranh ảnh số đại diện giáp xác - Kẻ phiếu học tập và bảng trang 81 SGK vào Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./16 Vắng: Tuần 13 Tiết 25 – Bài 24 ĐA DẠNG VÀ VAI TRÒ CỦA LỚP GIÁP XÁC I.Mục tiêu: 1.Kiến thức: - Học sinh trình bày số đặc điểm cấu tạo và lối sống các đại diện giáp xác thường gặp - Nêu vai trò thực tiễn giáp xác Kĩ năng: - Rèn kĩ quan sát tranh - Kĩ hoạt động nhóm 3.Thái độ: - Giáo dục thái độ đúng đắn bảo vệ các giáp xác có lợi 4.Tích hợp MT: - Giáp xác có số lượng loài lớn, có vai trò quan trọng đời sống người, cải tạo đáy, làm môi trường nước, giúp cân sinh học -> Giáo dục HS ý thức bảo vệ chúng II.Kĩ sống: - kĩ tìm kiếm và sử lý thông tin đọc SGK tìm hiểu vai trò số đại diện lớp giáp xác thực tiễn sống - Kĩ hợp tác lắng nghe tích cực - Kĩ tự tin trình bầy ý kiến trước nhóm, trước tổ III.Phương pháp và kĩ thuật dạy học: - Dạy học nhóm (69) - Trực quan - Vấn đáp - tìm tòi IV.Chuẩn bị gv và hs: - Tranh phóng to hình 24 SGK (1-7) - Phiếu học tập, bảng phụ ghi nội dung phiếu học tập: Đặc điểm Kích thước Đại diện Mọt ẩm Sun Rận nước Chân kiến Cua đồng Cua nhện Tôm nhờ Cơ quan chuyển di Lối sống Đặc điểm khác V.Tiến trình dạy học: 1.Kiểm tra bài cũ: (không) 2.Bài mới: Hoạt động GV Hoạt động HS * Hoạt động – ( 15’ ) Một số giáp xác khác - GV yêu cầu HS quan sát kĩ hình 24 từ 1-7 SGK, đọc thông báo hình, hoàn thành phiếu học tập - GV gọi HS lên bảng điền trên bảng - GV chốt lại kiến thức Đặc điểm Đại diện Kích thước Nội dung I.Một số giáp xác khác - HS quan sát hình, đọc chú thích SGK trang 79, 80 ghi nhớ thông tin - Thảo luận nhóm và hoàn thành phiếu học tập - Đại diện nhóm lên điền các nội dung, các nhóm khác bổ sung Cơ quan di chuyển Lối sống Đặc điểm khác (70) Mọt ẩm Sun Rận nước Chân kiến Nhỏ Nhỏ Rất nhỏ Rất nhỏ Chân Đôi râu lớn Chân kiếm Chân bò Cua đồng Cua nhện Tôm nhờ Lớn Rất lớn Lớn Chân bò Chân bò Chân bò cạn Cố định Sống tự Tự do, kí sinh Thở mang Sống bám vào vỏ tàu Mùa hạ sinh toàn cái Kí sinh: phần phụ tiêu giảm Hang hốc Phần bụng tiêu giảm Đáy biển Chân dài giống nhện ẩn vào vào vỏ Phần bụng vỏ mỏng và ốc mềm - Từ bảng GV yêu cầu HS thảo luận: - Trong các đại diện trên loài nào có địa phương? Số lượng nhiều hay ít? - HS thảo luận và rút nhận xét - Giáp xác có số lượng loài + Tuỳ địa phương có lớn, sống các môi trường các đại diện khác khác nhau, có lối sống phong phú + Đa dạng: - Nhận xét đa dạng Số loài lớn giáp xác? Có cấu tạo và lối sống khác * Hoạt động – ( 10’ ) Vai trò lớp giáp xác - GV yêu cầu HS làm việc độc lập với SGK và hoàn thành bảng - GV kẻ bảng gọi HS lên điền - Nếu chưa chính xác GV bổ sung thêm: - Lớp giáp xác có vai trò nào? - GV có thể gợi ý cách đặt các câu hỏi nhỏ: - Nêu vai trò giáp xác với đời sống người? - Vai trò nghề nuôi tôm? - Vai trò giáp xác nhỏ ao, hồ, biển? 3.Củng cố và luyện tập(8’): - HS kết hợp SGK và II.Vai trò thực tiễn: hiểu biết thân, Vai trò giáp xác: làm bảng trang 81 - Lợi ích: - HS lên làm bài tập, + Là nguồn thức ăn lớp bổ sung cá + Là nguồn cung cấp thực phẩm + Là nguồn lợi xuất - Tác hại: - Từ thông tin + Có hại cho giao bảng, HS nêu vai thông đường thuỷ trò giáp xác + Có hại cho nghề cá + Truyền bệnh giun sán (71) - Yêu cầu HS làm bài tập trắc nghiệm Câu 1: Những động vật có đặc điểm nào xếp vào lớp giáp xác? a Mình có lớp vỏ kitin và đá vôi b Phần lớn sống nước và thở mang c Đầu có đôi râu, chân có nhiều đốt khớp với d Đẻ trứng, ấu trùng lột xác nhiều lần Câu 2: Trong động vật sau, nào thuộc lớp giáp xác? - Tôm sông - Mối - Cáy - Tôm sú - Kiến - Mọt ẩm - Cua biển - Rận nước - Nhện 4.Hướng dẫn HS học bài nhà(2’): - Học bài và trả lời câu hỏi SGK - Đọc mục “Em có biết” - Kẻ bảng 1, bài 25 SGK - Chuẩn bị theo nhóm: nhện Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./16 Vắng: Tuần 13 Tiết 26:LỚP HÌNH NHỆN Bài 25:NHỆN VÀ SỰ ĐA DẠNG CỦA LỚP HÌNH NHỆN I Mục tiêu: 1.Kiến thức: - Học sinh trình bày đặc điểm cấu tạo ngoài nhện và số tập tính chúng - Nêu đạng hình nhện và ý nghĩa thực tiễn chúng 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ quan sát tranh, kĩ phân tích - Kĩ hoạt động nhóm 3.Thái độ: - Bảo vệ các loài hình nhện có lợi tự nhiên (72) 4.Tích hợp MT: - Giáo dục học sinh ý thức bảo vệ đa dạng lớp hình nhện tư nhiên II.Chuẩn bị gv và hs: - GV:- Mẫu: nhện - Tranh câm cấu tạo ngoài nhện và các mảnh giấy rời ghi tên các phận, chức phận Tranh số đại diện hình nhện - HS: - Kẻ sẵn bảng 1,2 vào III.Tiến trình bài giảng: 1.Kiểm tra bài cũ ( 5’): - Trình bày vài trò giáp xác? 2.Bài mới: Hoạt động GV Hoạt động HS Nội dung Hoạt động 1- ( 20’ ) Tìm hiểu Nhện * GV hướng dẫn HS quan - HS quan sát H25.1 1.Tìm hiểu nhện sát mẫu nhện đối chiếu tr.82 SGK đọc chú H25.1 SGK thích xác định các a.Đặc điểm cấu tạo + Xác định giới hạn phần phận trên mẫu đầu ngực và phần bụng? nhện - Cơ thể gồm phần: + Mỗi phần có - Yêu cầu nêu được: + Đầu ngực: Đôi kìm có phận nào? + Cơ thể gồm phần: tuyến độc? bắt mồi và tự vệ - GV treo tranh cấu tọa Đầu ngực, bụng Đôi chân xúc giác phủ đầy ngoài, gọi HS lên trình bày - Một HS trình bày lông?Cảm giác khứu giác - GV yêu cầu HS quan sát trên tranh, lớp bổ đôi chân bò? Di chuyển tiếp H25.1 hoàn thành bài sung chang lưới tập bảng1 tr82 - HS thảo luận làm rõ + Bụng: Đôi khe thở? hô hấp - GV treo bảng đã kẻ sẵn chức Một lỗ sinh dục? sinh sản gọi HS lên điền phận? điền bảng Các lúm tuyến tơ? Sinh tơ - GV chốt lại bảng - Đại diện nhóm lên nhện chuẩn kiến thức hoàn thành trên bảng, b.Tập tính * Chăng lưới: lớp nhận xét bổ sung * Chăng lưới - GV yêu cầu HS quan sát * Bắt mồi H25.2SGK đọc chú thích? Hãy xếp qúa trình - Các nhóm thảo luận lưới theo thứ tự đúng đánh số vào ô trống - GV chốt lại đáp án đúng: theo thứ tự đúng với 4,2,1,3 tạp tính lưới * Bắt mồi : nhện - GV yêu cầu HS đọc thông - Đại diện nhóm nêu tinvề tập tình săn mồi đáp án nhóm khác bổ nhện? Hãy xếp theo thứ sung * Kết luận: tự đúng - HS nghiên cứu kĩ GV thông báo đáp án đúng: thông tin đánh số thứ - Chăng lưới săn bắt mồi sống - Hoạt động chủ yếu vào ban 4,1,2,3 tự vào ô trống (73) - Nhện tơ vào thời gian nào ngày -thống kê số nhóm đêm làm đúng * Hoạt động – ( 10’ ) Đa dạng lớp hình nhện - GV yêu càu HS quan sát - HS nắm 2.Sự đa dạng lớp tranh và hình 25.3-5SGK? số đại diện: hình nhện nhận biết số đại diện + Bọ cạp hình nhện + Cái ghẻ - GV thông báo thêm số + Ve bò… - Lớp hình nhện đa dạng có hình nhện tập tính phong phú - GV yêu cầu HS hoàn - Các nhóm hoàn thành bảng 2tr85 thành bảng - Đa số có lợi, số gây hại - GV chốt lại bảng chuẩn? - Đại diện nhóm đọc cho người và động vật yêu cầu HS nhận xét kết lớp bổ sung + Sự đa dạng lớp hình - HS rút nhận xét nhện? đa dạng về: Số + Nêu ý nghĩa thực tiễn cua lượng loài, lối sống lớp hình nhện Cấu tạo thể 3.Củng cố và luyện tập ( 8’): - Yêu cầu HS làm bài tập trắc nghiệm Đánh dấu X vào câu trả lời đúng Câu 1: Số đôi phần phụ nhện là: a đôi b đôi c đôi Câu 2: Để thích nghi với lối săn mồi, nhện có các tập tính: a Chăng lưới b Bắt mồi c Cả a và b Câu 3: Bọ cạp, ve bò, nhện đỏ hại bông xếp vào lớp hình nhện vì? a Cơ thể có phần đầu ngực và bụng b Có đôi chân bò c Cả a và b - GV treo tranh câm cấu tạo ngoài nhện: + HS lên điền tên các phận + HS lên điền chức phận cách đích các tờ giấy rời 4.Hướng dẫn học bài nhà ( 2’ ): - Học bài và trả lời câu hỏi SGK - Chuẩn bị theo nhóm: châu chấu (74) Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./16 Vắng: Tuần 14 Tiết 27:LỚP SÂU BỌ Bài 26:CHÂU CHẤU I.Mục tiêu: 1.Kiến thức: - Học sinh trình bày các đặc điểm cấu tạo ngoài chấu chấu liên quan đến di chuyển - Nêu các đặc điểm cấu toạ trong, các đặc điểm dinh dưỡng, sinh sản và phát triển 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ quan sát tranh và mẫu vật - Kĩ hoạt động nhóm 3.Thái độ: - Giáo dục ý thức yêu thích môn học II.Chuẩn bị gv và hs: - GV:- Mẫu: châu chấu - Mô hình châu chấu - Tranh cấu tạo ngoài, cấu tạo châu chấu - HS: - Mẫu: châu chấu III.Tiến trình bài giảng: 1.Kiểm tra bài cũ ( 5’ ): - Đặc điểm cấu tạo nhện? - Vai trò lớp hình nhện? 2.Bài mới: Hoạt động GV Hoạt động HS Nội dung kiến thức * Hoạt động – ( 13’ ) Tìm hiểu cấu tạo ngoài và di chuyển - Yêu cầu HS đọc thông tin I.Cấu tạo ngoài và di SGk, quan sát hình - Quan sát kĩ hình 26.1 chuyển: (75) 26.1 và trả lời câu hỏi: - Cơ thể châu chấu gồm phần? - Mô tả phần thể châu chấu? - Yêu cầu HS quan sát châu chấu (hoặc mô hình), nhận biết các phận trên mẫu (hoặc mô hình) - Gọi HS mô tả các phận trên mẫu (mô hình) - Cho HS tiếp tục thảo luận: + So với các loài sâu bọ khác khả di chuyển châu chấu có linh hoạt không? Tại sao? - Chốt lại kiến thức - Đưa thêm thông tin châu chấu di cư SGK trang 86, nêu được; + Cơ thể gồm phần: Đầu: Râu, mắt kép, quan miệng Ngực: đôi chân, đôi cánh Bụng: Có các đôi lỗ thở - Đối chiếu mẫu với hình 26.1, xác định vị trí các phận trên mẫu - Cơ thể gồm phần: + Đầu: Râu, mắt kép, quan miệng + Ngực: đôi chân, đôi cánh + Bụng: Nhiều đốt, đốt có đôi lỗ thở - Di chuyển: Bò, nhảy, bay - HS trình bày, lớp nhận xét, bổ sung + Linh hoạt vì chúng có thể bò, nhảy bay * Hoạt động – ( 10’ ) Tìm hiểu cấu tạo châu chấu - Yêu cầu HS quan sát hình - Tự thu nhận thông II.Cấu tạo trong: 26.2, đọc thông tin SGK và tin, tìm câu trả lời + Châu chấu có đủ hệ trả lời câu hỏi: + Châu chấu có đủ hệ quan - Châu chấu có hệ cơ quan quan nào? + Hệ tiêu hoá: miệng, + Hệ tiêu hoá: miệng, hầu, - Kể tên các phận hệ hầu, diều, dày, ruột diều, dày, ruột tịt, ruột tiêu hoá? tịt, ruột sau, trực tràng, sau, trực tràng, hậu môn hậu môn + Hệ tiêu hoá và bài + Hệ tiêu hoá và bài tiết - Hệ tiêu hoá và hệ bài tiết tiết đổ chung vào đổ chung vào ruột sau có quan hệ với ruột sau nào? + Hệ tuần hoàn không + Hệ tuần hoàn không làm - Vì hệ tuần hoàn sâu làm nhiệm vụ vận nhiệm vụ vận chuyển oxi, bọ lại đơn giản đi? chuyển oxi, vận vận chuyển chất dinh chuyển chất dinh dưỡng - Chốt lại kiến thức dưỡng * Hoạt động – ( 10’ ) Tìm hiểu sinh sản và phát triển châu chấu (76) - Yêu cầu HS đọc thông tin - Đọc thông tin SGK SGk và trả lời câu hỏi: trang 87 và tìm câu trả lời - Nêu đặc điểm sinh sản + Châu chấu đẻ trứng châu chấu? đất - Vì châu chấu non phải + Châu chấu phải lột lột xác nhiều lần? xác để lớn lên vì vỏ thể là vỏ kitin III.Sinh sản và phát triển: - Châu chấu phân tính - Đẻ trứng thành ổ đất - Phát triển qua biến thái 3.Củng cố - luyện tập ( 6’ ): Những đặc điểm nào giúp nhận dạng châu chấu các đặc điểm sau: a Cơ thể có phần đầu ngực và bụng b Cơ thể có phần đầu, ngực và bụng c Có vỏ kitin bao bọc thể d Đầu có đôi râu e Ngực có đôi chân và đôi cánh g Con non phát triển qua nhiều lần lột xác 4.Hướng dẫn HS học nhà ( 1’): - Học bài và trả lời câu hỏi SGK - Đọc mục “Em có biết” - Sưu tầm tranh ảnh các đại diện sâu bọ - Kẻ bảng trang 91 vào Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./16 Vắng: Tuần 14 Tiết 28 – Bài 27 ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA SÂU BỌ I.Mục tiêu: 1.Kiến thức: - Thông qua các đại diện nêu đa dạng lớp sâu bọ - Trình bày đặc điểm chung lớp sâu bọ - Nêu vai trò thực tiễn sâu bọ (77) 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ quan sát, phân tích - Kĩ hoạt động nhóm 3.Thái độ: - Biết cách bảo vệ các loài sâu bọ có ích và tiêu diệt sâu bọ có hại 4.Tích hợp MT: - Sâu bọ có lợi và có vai trò: Làm thuốc chữa bệnh, làm thực phẩm, làm môi trường thụ phấn cho cây trồng -> giáo dục ý thức bảo vệ loài sâu bọ có lợi II.Kĩ sống: - kĩ tìm kiếm và sử lý thông tin đọc SGK tìm hiểu đa dạng và đặc điểm chung lớp sâu bọ và vai trò thực tiễn lớp sâu bọ thiên nhiên và đời sống người - Kĩ hợp tác, quản lý thời gian và đảm nhận trách nhiệm phân công - Kĩ tự tin trình bầy ý kiến trước nhóm, trước tổ III.Phương pháp và kĩ thuật dạy học: - Dạy học nhóm - Trực quan – đồ tư - Vấn đáp - tìm tòi IV.Chuẩn bị GV và HS: - GV:- Tranh số đại diện lớp sâu bọ - HS: - HS kẻ sẵn bảng và vào V.Tiến trình giảng dạy: 1.Kiểm tra bài cũ ( 5’ ) - Nêu cấu tạo ngoài và cấu tạo châu chấu? - Trình bày di chuyển, dinh dưỡng và sinh sản châu chấu? 2.Bài mới: Hoạt động GV Hoạt động HS Nội dung kiến thức * Hoạt động – ( 15’ ) Một số đại diện sâu bọ - Làm việc độc lập I.Một số đại diện sâu bọ: - Yêu cầu HS quan sát từ hình với SGK 27.1 đến 27.7 SGK, đọc + Kể tên đại diện thông tin hình và trả lời + Bổ sung thêm câu hỏi: thông tin các đại - Ô hình 27 có đại diện diện nào? VD: - Em hãy cho biết thêm + Bọ ngựa: ăn sâu đặc điểm đại bọ, có khả - Sâu bọ đa dạng: (78) diện mà em biết? biến đổi màu sắc + Chúng có số lượng loài lớn theo môi trường + Môi trường sống đa dạng + Ve sầu: đẻ trứng + Có lối sống và tập tính trên thân cây, ấu phong phú thích nghi với điều trùng đất, ve đực kiện sống kêu vào mùa hạ + Ruồi, muỗi là - Điều khiển HS trao đổi động vật trung gian lớp truyền nhiều bệnh… - vài HS phát - Yêu cầu HS hoàn thành biểu, lớp nhận xét, bảng trang 91 SGK bổ sung - Chốt lại đáp án - HS hiểu biết - Yêu cầu HS nhận xét đa mình để lựa dạng lớp sâu bọ chọn các đại diện - Chốt lại kiến thức điền vào bảng Hoạt động – 10’ Tìm hiểu đặc điểm chung lớp sâu bọ - Một số HS đọc to II - Đặc điểm chung - Yêu cầu HS đọc thông tin thông tin sâu bọ: SGK, thảo luận, chọn SGKtrang 91, lớp - Cơ thể gồm phần: đầu, các đặc điểm chung bật theo dõi các đặc ngực, bụng lớp sâu bọ điểm dự kiến - Phần đầu có đôi râu, ngực - Thảo luận , lựa có đôi chân và đôi cánh chọn các đặc điểm - Hô hấp ống khí - Chốt lại đặc điểm chung chung - Phát triển qua biến thái Hoạt động – 7’ Tìm hiểu vai trò thực tiễn lớp sâu bọ - Yêu cầu HS đọc thông tin III.Vai trò thực tiễn sâu và làm bài tập điền bảng - Bằng kiến thức và bọ: trang 92 SGK hiểu biết mình Vai trò sâu bọ: - Kẻ nhanh bảng 2, gọi HS để điền tên sâu bọ - Ích lợi: lên điền và đánh dấu vào ô + Làm thuốc chữa bệnh - Để lớp sôi GV nên gọi trống vai trò thực + Làm thực phẩm nhiều HS tham gia làm bài tiễn bảng + Thụ phấn cho cây trồng tập - HS lên điền trên + Làm thức ăn cho động vật - Ngoài vai trò trên, lớp sâu bảng, lớp nhận xét, khác bọ còn có vai trò gì? bổ sung + Diệt các sâu bọ có hại (79) - HS có thể nêu thêm: - HS trả lời VD: + Làm môi trường: bọ + Làm hại các cây nông - HS lắng nghe và nghiệp tiếp thu kiến thức + Làm môi trường - Tác hại: + Là động vật trung gian truyền bệnh + Gây hại cho cây trồng + Làm hại cho sản xuất nông nghiệp 3.Củng cố - Luyện tập ( 6’ ): - Yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Hãy cho biết số loài sâu bọ có tập tính phong phú địa phương? Nêu đặc điểm phân biệt lớp sâu bọ với lớp khác ngành chân khớp? Nêu biện pháp chống sâu bọ có hại an toàn cho môi trường? 4.Hướng dẫn HS học bài nhà ( 2’ ): - Học bài và trả lời câu hỏi SGK - Đọc mục “Em có biết” - Ôn tập ngành chân khớp - Tìm hiểu tập tính sâu bọ Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./16 Vắng: Tuần 15 Tiết 29 – Bài 28: THỰC HÀNH XEM BĂNG HÌNH VỀ TẬP TÍNH CỦA SÂU BỌ I Mục tiêu: 1.Kiến thức: - Thông qua băng hình học sinh quan sát, phát số tập tính sâu bọ thể tìm kiếm, cất giữ thức ăn, sinh sản và quan hệ chúng với mồi kẻ thù 2.Kĩ năng: (80) - Rèn kĩ quan sát trên băng hình - Kĩ tóm tắt nội dung đã xem 3.Thái độ: - Giáo dục ý thức học tập, yêu thích môn II.Kĩ sống: - kĩ tìm kiếm và sử lý thông tin quan sát băng hình để tìm hiểu các tập tính sâu bọ - Kĩ hợp tác, quản lý thời gian và đảm nhận trách nhiệm phân công - Kĩ tự tin trình bầy ý kiến trước nhóm, trước tổ III.phương pháp và kĩ thuật dạy học: - Dạy học nhóm - Thực hành – hoàn tất nhiệm vụ IV.Chuẩn bị GV và HS: - GV - Giáo viên chuẩn bị máy chiếu, băng hình - HS: - Học sinh ôn lại kiến thức ngành chân khớp - Kẻ phiếu học tập vào vở: Tên động Môi Các tập tính Tấn Dự trữ Cộng Sống thành Chăm sóc vật quan trường Tự vệ công thức ăn sinh xã hội hệ sau sát sống V.Tiến trình dạy học: 1.Kiểm tra bài cũ ( 5’): Nêu đặc điểm chung và vai trò lớp sâu bọ? 2.Bài mới: Hoạt động GV Hoạt động HS Nội dung kiến thức * Hoạt động – 5’ Giới thiệu chung yêu cầu bài thực hành - Nêu yêu cầu bài thực I.Giới thiệu: hành: - Hoạt động theo + Theo dõi nội dung đặt giáo băng hình viên + Ghi chép các diễn - Theo nội dung SGK biến tập tính sâu bọ + Có thái độ nghêm túc học - Phân chia các nhóm thực - Nghiêm túc (81) hành * Hoạt động – 15’ Cho HS xem băng hình tập tính sâu bọ II.Học sinh xem băng hình: - Cho HS xem băng lần thứ toàn đoạn băng hình - Cho HS xem lại đoạn băng hình với yêu cầu ghi chép các tập tính sâu bọ + Tìm kiếm, cất giữ thức ăn + Sinh sản - Theo dõi băng + Tính thích nghi và hình, quan sát đến đâu điền vào phiếu tồn sâu bọ học tập đến đó * Hoạt động - 13’ Thảo luận băng hình - Dành thời gian để các nhóm III.Thảo Luận: thảo luận, hoàn thành phiếu học tập nhóm - Cho HS thảo luận, trả lời Thảo luận các câu hỏi sau: + Kể tên sâu bọ - Thần kinh, giác quan sâu quan sát bọ phát triển là sở quan Dựa vào nội dung + Kể tên các loại thức trọng tập tính phiếu học tập, trao ăn và cách kiếm ăn đặc trưng đổi nhóm, tìm câu loài + Nêu các cách tự vệ, trả lời công sâu bọ + Kể các tập tính sinh sản sâu bọ + Ngoài tập tính có phiếu học tập em còn - Đại diện thông báo đáp án đúng, các phát thêm tập tính nhóm theo dõi, sửa nào khác sâu bọ chữa 3.Củng cố - Luyện tập ( 6’ ): - GV nhận xét tinh thần, thái độ học tập HS - Dựa vào phiếu họctập, GV đánh giá kết học tập nhóm 4.Hướng dẫn HS học bài nhà (1’): (82) - Ôn lại toàn ngành chân khớp - Kẻ bảng trang 96, 97 vào Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./16 Vắng: Tuần 15 Tiết 30 – Bài 29 ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH CHÂN KHỚP I.Mục tiêu: Kiến thức: - Học sinh trình bày đặc điểm chung ngành chân khớp - Giải thích đa dạng ngành chân khớp - Nêu vai trò thực tiễn chân khớp 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ quan sát, phân tích tranh - Kĩ hoạt động nhóm 3.Thái độ: - Có ý thức bảo vệ các loài động vật có ích II.Kĩ sống: - kĩ tìm kiếm và sử lý thông tin đọc SGK, quan sát tranh ảnh để tìm hiểu ngành chân khớp vai trò thực tiễn chúng thiên nhiên và đời sống người - Kĩ lắng nghe tích cực - Kĩ ứng sử giao tiếp III.phương pháp và kĩ thuật dạy học: - Dạy học nhóm (83) - Vấn đáp – tìm tòi IV.Chuẩn bị GV và HS: - GV:- Tranh phóng to các hình bài - HS:- Kẻ sẵn bảng 1, 2, SGK trang 96, 97 vào V.Tiến trình dạy học: 1.Kiểm tra bài cũ: ( không) 2.Bài mới: Hoạt động GV Hoạt động HS Nội dung kiến thức Hoạt động – 12’ Tìm hiểu đặc điểm chung ngành chân khớp - Làm việc độc lập I.Đặc điểm chung: - Yêu cầu HS quan sát hình với SGK 29 từ đến SGK, đọc kĩ các - Thảo luận - Có vỏ kitin che chở bên đặc điểm hình và lựa nhóm và đánh dấu ngoài và làm chỗ bám cho chọn đặc điểm chung vào ô trống - Phần phụ phân đốt, các đốt ngành chân khớp đặc điểm lựa chọn khớp động với - Chốt lại đáp án đúng - Đại diện nhóm - Sự phát triển và tăng trưởng đó là các đặc điểm 1, 3, phát biểu, các nhóm gắn liền với lột xác khác nhận xét, bổ sung * Hoạt động – 10’ Sự đa dạng ngành chân khớp II.sự đa dạng chân khớp: a Đa dạng cấu tạo và môi trường sống - Yêu cầu HS hoàn thành - HS vận dụng kiến bảng trnag 96 SGK thức ngành để - Nhờ thích nghi với điều - Kẻ bảng, gọi HS lên làm đánh dấu và điền kiện sống và môi trường khác mà chân khớp đa (nên gọi nhiều HS để hoàn vào bảng thành bảng) - HS lên hoàn dạng cấu tạo, môi trường - Chốt lại bảng chuẩn thành bảng, lớp sống kiến thức nhận xét, bổ sung Môi trường sống Các Râu Nơi Số Không Tên đại diện phần Nước Cạn ẩm lượng có thể 1- Giáp xác X 2 đôi (tôm sông) 2- Hình X X Số đôi chân ngực Cánh Không Có có X X (84) nhện (nhện) 3- Sâu bọ (châu chấu) - Cho HS thảo luận và hoàn thành bảng trang 97 SGK - Kẻ sẵn bảng gọi HS lên điền bài tập - Chốt lại kiến thức đúng + Vì chân khớp đa dạng tập tính? X đôi - Tiếp tục hoàn thành bảng Lưu ý số đại diện có thể có nhiều tập tính - vài HS hoàn thành bảng, các HS khác nhận xét, bổ sung X b Đa dạng tập tính - Nhờ thích nghi với điều kiện sống và môi trường khác mà chân khớp đa dạng tập tính * Hoạt động – 8’ Vai trò thực tiễn ngành chân khớp III.Vai trò thực tiễn: - Yêu cầu HS dựa vào kiến thức đã học, liên hệ - Dựa vào kiến thức - Ích lợi: thực tế để hoàn thành ngành vf hiểu biết + Cung cấp thực phẩm cho bảng trang 97 SGK thân, lựa chọn người đại diện có địa phương + Là thức ăn động vật khác - Cho HS kể thêm các đại điền vào bảng diện có địa phương - vài HS báo cáo kết + Làm thuốc chữa bệnh + Thụ phấn cho hoa mình + Làm môi trường - Tiếp tục cho HS thảo - Tác hại: luận - Nêu vai trò chân - Thảo luận nhóm, + Làm hại cây trồng khớp tự nhiên và nêu lợi ích và tác + Làm hại cho nông nghiệp + Hại đồ gỗ, tàu thuyền… đời sống? hại chân khớp + Là vật trung gian truyền - Chốt lại kiến thức bệnh 3.Củng cố - Luyện tập ( 8’ ): - Hệ thống lại nội dung kiến thức trọng tâm bài - Hướng dẫn HS trả lời hên thống câu hỏi 1, SGK 4.Hướng dẫn HS học bài nhà ( 2’): - Học bài và trả lời câu hỏi SGK - Ôn tập toàn động vật không xương sống (85) - Đọc trước bài 31 - Chuẩn bị cá chép Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./16 Vắng: Tuần 16 CHƯƠNG V: NGÀNH ĐỘNG VẬT CÓ XƯƠNG SỐNG LỚP CÁ CHÉP Tiết 31:THỰC HÀNH QUAN SÁT CẤU TẠO NGOÀI VÀ HOẠT ĐỘNG SỐNG CỦA CÁ CHÉP I.Mục tiêu: 1.Kiến thức: - HS hiểu các đặc điểm đời sống cá chép Tập tính cá chép - Giải thích các đặc điểm cấu tạo ngoài cá thích nghi với đời sống nước 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ quan sát tranh và mẫu vật - Kĩ hoạt động nhóm 3.Thái độ: - Giáo dục ý thức học tập, lòng say mê yêu thích môn II.Chuẩn bị GV và HS: -GV: Tranh cấu tạo ngoài cá chép.Một cá chép thả bình thuỷ tinh Bảng phụ (giấy Ao) ghi nội dung bảng và các mảnh giấy ghi câu lựa chọn phải điền -HS: theo nhóm: cá chép thả bình thuỷ tinh + rong Kẻ sẵn bảng vào III.Tiến trình dạy học: 1.Kiểm tra bài cũ (5’): - Đặc điểm chung và vai trò chân khớp? 2.Bài mới: (86) Hoạt động GV Hoạt động HS Hoạt động – 5’ Tổ chức thực hành Nội dung kiến thức - GV phân chia nhóm thực I.Tổ chức thực hành hành - HS thực hành theo - Nêu y/c tiết thực nhóm nhóm - HS hành ( sgk) HS chú ý Hoạt động – 35’ Tiến trình thực hành (Gồm bước) II.Tiến trình thực hành Bước 1: GV hướng dẫn HS quan sát tranh , nắm rõ quan sát và thực viết các thao tác mổ tường trình 2.Quan sát cấu tạo ngoài trên mẫu vật Quan sát GV thực hành - Thân hình thoi, gắn 1.Quan sát cấu tạo ngoài mẫu với đầu thành khối trên mẫu vật vững Vảy là - Hướng dẫn hs xác định vị xương mỏng, xếp trí các nội quan ngói lợp, phủ - Gỡ nội quan để quan sát HS quan sát lớp da tiết chất nhầy, rõ các quan ( SGK) - Quan sát mẫu não cá mắt không có mí nhận xét màu sắc và các HS chú ý đặc điểm khác *.Vai trò vây cá: 2.Hướng dẫn viết tường trình - Hướng dẫn hs cách điền vào bảng các nội quan cá + Trao đổi nhóm: Nhận xét vị trí vai trò các quan + Điền vào bảng kết quan sát quan + Kết bảng ( bài tường trình bài thực hành) HS thực hành - HS thực hành theo nhóm nhóm - HS - Mỗi nhóm cử : + Nhóm trưởng : điều hành + Thư kí: Ghi chép kết quan sát - Vây ngực, vây bụng: giữ thăng bằng, rẽ phải, rẽ trái, lên, xuống - Vây lưng, vây hậu môn: giữ thăng theo - Các nhóm thực theo chiều dọc hướng dẫn GV: Ghi chép kết quan sát - Sau quan sát các - Khúc đuôi mang vây nhóm trao đổi nêu nhận đuôi: giữ chức xét vị trí và vai trò chính di chuyển quan điền bảng cá Bước 2: Thực hành sgk học sinh ( T107) Tường trình - HS thực hành theo nhóm nhóm - HS (bảng phần phụ lục ) (87) 3.Hướng dẫn HS học bài nhà ( 2’ ): - Học bài và trả lời câu hỏi SGK - Chuẩn bị thực hành: theo nhóm + cá chép (cá giếc) + Khăn lau, xà phòng Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./16 Vắng: Tuần 16 Tiết 32 – Bài 32 THỰC HÀNH MỔ CÁ I.Mục tiêu: 1.Kiến thức: - HS xác định vị trí và nêu rõ vai trò số quan cá trên mẫu mổ 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ mổ trên động vật có xương sống - Rèn kĩ trình bày mẫu mổ 3.Thái độ: - Giáo dục ý thức nghiêm túc, cẩn thận, chính xác II.Kĩ sống: - kĩ hợp tác, lắng nghe tích cực, giao tiếp - Kĩ so sánh, đối chiếu mẫu vật với hình vẽ SGK - Kĩ đảm nhận trách nhiệm phân công, quản lí thời gian III.phương pháp và kĩ thuật dạy học: - Thực hành – thí nghiệm - Trực quan - Trình bầy phút IV.Chuẩn bị GV và HS: -GV: Mẫu cá chép Bộ đồ mổ, khay mổ, đinh ghim Tranh phóng to hình 32.1 và 32.3 SGK Mô hình não cá mẫu não mổ sẵn -HS: + cá chép (cá giếc) + Khăn lau, xà phòng (88) V.Tiến trình bài giảng: 1.Kiểm tra bài cũ ( 5’): Kiểm tra chuẩn bị HS 2.Bài mới: Hoạt động GV Hoạt động HS Hoạt động – 5’ Tổ chức thực hành Nội dung kiến thức - GV phân chia nhóm thực I.Tổ chức thực hành hành - HS thực hành theo - Nêu y/c tiết thực nhóm nhóm - HS hành ( sgk) HS chú ý Hoạt động – 35’ Tiến trình thực hành (Gồm bước) Bước 1: GV hướng dẫn quan sát và thực viết tường trình Cách mổ: - GV trình bày kĩ thuật giải phẩu ( nh SGK T 106) chú ý vị trí đờng cắt để nhìn rõ nội quan cá - Biểu diễn thao tác mổ ( Dựa vào hình 32.1 SGK) - Sau mổ cho hs quan sát rõ vị trí tự nhiên các nội quan cha gỡ 2.Quan sát cấu tạo trên mẫu mổ - Hướng dẫn hs xác định vị trí các nội quan - Gỡ nội quan để quan sát rõ các quan ( SGK) - Quan sát mẫu não cá nhận xét màu sắc và các đặc điểm khác II.Tiến trình thực hành HS quan sát tranh , nắm rõ các thao tác mổ Quan sát GV thực hành 1.Cách mổ cá mẫu - Đường mổ thứ nhất: AB - Đường mổ thứ hai: AEDC HS quan sát - Đường mổ thứ ba: C B B' HS chú ý HS thực hành - HS thực hành theo nhóm nhóm - HS - Mỗi nhóm cử : + Nhóm trưởng : điều hành + Thư kí: Ghi chép kết quan sát - Các nhóm HS quan sát 3.Hướng dẫn viết tường các vị trí các phận: + Mang trình - Hướng dẫn hs cách điền + Tim vào bảng các nội quan + Dạ dày Ruột Hậu 2.Quan sát cấu tạo trên mẫu mổ - Xác định vị trí các lá mang, tim, dày, ruột, gan, mật, tinh hoàn buồng trứng, bóng - Hệ tiêu hoá - Hệ hô hấp - Hệ tuần hoàn - Hệ thần kinh - Bộ xương (89) cá + Trao đổi nhóm: Nhận xét vị trí vai trò các quan + Điền vào bảng kết quan sát quan + Kết bảng ( bài tường trình bài thực hành) môn + Bóng Dải thận + Gan Mật + Tuỵ + Cơ quan sinh dục Tường trình (bảng phần phụ lục ) - Các nhóm thực theo hướng dẫn GV: Ghi chép kết quan sát - Sau quan sát các nhóm trao đổi nêu nhận Bước 2: Thực hành xét vị trí và vai trò học sinh quan điền bảng - HS thực hành theo sgk nhóm nhóm - HS ( T107) 3.Kiểm ttra đánh giá ( 4’ ): - Nhận xét tinh thần, thái độ học tập các nhóm - GV cho hs trình bày các nội dung đã quan sát - Cho các nhóm thu dọn vệ sinh - Kết bảng phải điền( kết tường trình) GV thu bài 4.Dặn dò ( 1’ ): - Chuẩn bị bài: Câú tạo cá chép Phụ lục Bảng tường trình Tên quan - Mang( hệ hô hấp) Tim(hệ tuần hoàn) Nhận xét vị trí và vai trò - Nằm xương nắp mang phần đầu, gồm các lá mang gần các xương cung mang , có vai trò trao đổi khí - Nằm phía trước khoang thân ứng với vây ngực, co bóp để đẩy máu vào động mạch giúp cho tuần hoàn máu Hệ tiêu hoá - Phân hoá rõ rệt thành thực quản, dày,ruột, có gan tiết mật (tq,dd,r,gan) giúp cho tiêu hoá thức ăn Thận( hệ bài tiết) - Hai dải, sát cột sống, lọc từ máu các chất không cần thiết đổ ngoài Tuyến SD( hệ SD) - Trong khoang thân, cá đực là dải tinh hoàn, cá cái có buồng trứng phát triển mùa sinh sản Não( hệ thần kinh) - Nằm hộp sọ, ngoài có tuỷ sống nằm các cung đốt sống điều khiển, điều hoà hoạt động cá (90) Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./16 Vắng: Tuần 17 Tiết 33 – Bài 33 CẤU TẠO TRONG CỦA CÁ CHÉP I.Mục tiêu: 1.Kiến thức: - HS thống cấu tạo và chức hệ quan đảm bảo thống thể và thể với môi trường nước.Trình bày tập tính lớp cá - Nêu bật đặc điểm có xương sống thông qua cấu tạo và hoạt động cá chép 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ quan sát tranh - Kĩ hoạt động nhóm 3.Thái độ: - Giáo dục ý thức học tập, lòng say mê yêu thích môn II.Chuẩn bị gv và hs: - GV: Tranh cấu tạo cá chép Mô hình não cá Tranh sơ đồ hệ thần kinh cá chép - HS: Học bài và trả lời câu hỏi SGK III.Tiến trình bài giảng: 1.Kiểm tra bài cũ: ( Không) 2.Bài mới: Hoạt động GV Hoạt động HS Nội dung kiến thức Hoạt động – 22’ Các quan dinh dưỡng - GV yêu cầu các nhóm quan - Các nhóm thảo I.Các quan dinh dưỡng: 1.Hệ tiêu hoá sát tranh, kết hợp với kết luận và hoàn thành quan sát trên mẫu mổ bài tập (91) bài thực hành, hoàn thành bài tập sau: Các phận ống tiêu hóa, Chức - GV cung cấp thêm thông tin tuyến tiêu hoá - Hoạt động tiêu hoá thức ăn diễn nào? - Nêu chức hệ tiêu hoá? - Yêu cầu HS rút vai trò bóng - GV cho HS thảo luận: - Cá hô hấp gì? - Hãy giải thích tượng: cá có cử động há miệng liên tiếp kết hợp với cử động khép mở nắp mang? - Vì bể nuôi cá người thường thả rong cây thuỷ sinh? - GV yêu cầu HS quan sát sơ đồ hệ tuần hoàn, thảo luận: - Hệ tuần hoàn gồm quan nào? + Hoàn thành bài tập điền vào chỗ trống - GV chốt lại kiến thức chuẩn Từ cần điền: 1- tâm nhĩ; 2tâm thất; 3- động mạch chủ bụng; 4- các động mạch mang; 5- động mạch chủ - Đại diện nhóm hoàn thành trên bảng phụ GV, các nhóm khác nhận xét, bổ sung - HS nêu được: + Thức ăn nghiền nát nhờ hàm, tác dụng enzim tiêu hoá Thức ăn biến đổi thành chất dinh dưỡng ngấm qua thành ruột vào máu + Các chất cặn bã thải ngoài qua hậu môn + Chức năng: biến đổi thức ăn thành chất dinh dưỡng, thải cặn bã - HS dựa vào hiểu biết mình và trả lời - HS quan sát tranh, đọc kĩ chú thích và xác định các phận hệ tuần hoàn Chú ý vị trí tim và đường máu - Thảo luận tìm các từ cần thiết điền vào chỗ trống - Đại diện nhóm báo cáo, các nhóm khác nhận xét, bổ sung - Hệ tiêu hoá có phân hoá: + Các phận: ống tiêu hoá: M hầu TQ DD R hậu môn + Tuyến tiêu hoá: Gan, mật, ruột + Chức năng: Biến đổi thức ăn thành chất dinh duỡng, chất cặn bã + Bóng thông với thực quản giúp cá chìm nước 2.Hô hấp: Cá hô hấp mang, lá mang là nếp da mỏng có nhiều mạch máu Trao đổi chất 3.Tuần hoàn: - Tim ngăn: tâm nhĩ và tâm thất - vòng tuần hoàn, máu nuôi thể là máu đỏ tươi - Hoạt động SGK 4.Bài tiết: - Hai dải thận màu đỏ, nằm sát sống lưng có tác dụng lọc từ máu các chất độc để thải ngoài (92) lưng; 6- mao mạch các quan; 7- tĩnh mạch; 8- tâm nhĩ * Hoạt động – 15’ Hệ thần kinh và các giác quan II.Thần kinh và các giác - GV y/c hs qs hình 33.2, 33.3 Quan sát tranh quan cá sgk và mô hình não trả lời 1.Hệ thần kinh: câu hỏi: + TWTK: Não, tuỷ sống + Dây TK: Đi từ TWTK các ? HTK cá gồm hs: +TWTK: Não, quan phận nào? tuỷ sống,+ Dây TK: + Bộ não gồm phần: Đi từ TWTK các * Não trước: kém phát triển * Não trung gian quan) Bộ não chia làm phần * Não giữa: Lớn, trung khu Mỗi phần có chức ntn? hs: Gồm có phần thị giác * Tiểu não: Phát triển, phối - Gọi hs lên trình bày não hợp các cử động phức tạp cá trên mô hình học sinh trình bày * Hành tuỷ: Điều khiển nội quan ? Nêu vai trò các giác 2.Giác quan: quan Vì thức ăn có mùi – học sinh trả l + Mắt: Không có mí nên lại hấp dẫn cá? nhìn gần + Mũi: Đánh hơi, tìm mồi + Cơ quan đường bên: Nhận - GV chốt lại đáp án đúng biết áp lực tốc độ dòng nước, vật cản 3.Củng cố và luyện tập ( 6’ ): - Yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Nêu các quan bên cá thể thích nghi với đời sống nước? Làm bài tập số + Giải thích tượng thí nghiệm hình 33.4 trang 109 SGK + Đặt tên cho các thí nghiệm 4.Hướng dẫn HS học bài nhà ( 1’ ): - Học bài và trả lời câu hỏi SGK - Vẽ sơ đồ cấu tạo cá chép - Sưu tầm tranh, ảnh các loài cá (93) Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./16 Vắng: Tuần 17 Tiết 34 – Bài 33 ÔN TẬP HỌC KÌ I I.Mục tiêu: 1.Kiến thức: Củng cố lại kiến thức HS phần động vật không xương sống về: - Tính đa dạng động vật không xương sống - Sự thích nghi động vật không xương sống với môi trường - Các đặc điểm cấu tạo, lối sống các đại diện đặc trưng cho ngành - Ý nghĩa thực tiễn ĐVKXS tự nhiên và đời sống 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ phân tích, tổng hợp kiến thức - Kĩ hoạt động nhóm 3.Thái độ: - Giáo dục ý thức học tập, lòng say mê yêu thích môn II.Kĩ sống: - kĩ tìm kiếm và sử lý thông tin đọc SGK, quan sát tranh hình để tìm hiểu tính đa dạng, thích nghi và tầm quan trọng thực tiễn đại diện động vật không xương sống có địa phương - Kĩ lắng nghe tích cực - Kĩ ứng sử /giao tiếp III.phương pháp và kĩ thuật dạy học: - Dạy học nhóm - Trực quan – Vấn đáp - tìm tòi - Trình bầy phút IV.Chuẩn bị gv và hs: - GV: Bảng phụ ghi nội dung bảng và Hệ thống câu hỏi và bài tập ôn tập - HS: Ôn tập lại toàn kiến thức cũ V.Tiến trình bài giảng: 1.Kiểm tra bài cũ: Kết hợp bài giảng 2.Bài mới: (94) Hoạt động GV Hoạt động HS Nội dung kiến thức Hoạt động – 16’ Tính đa dạng động vật không xương sống - GV yêu cầu HS đọc đặc - HS tự điền kiến thức I.Tính đa dạng động điểm các đại diện, đối đã học vào các hình vật không xương sống: chiếu với hình vẽ bảng vẽ, tự điền vào bảng trang 99 SGK và làm bài tập: + Ghi tên ngành vào chỗ trống + Ghi tên ngành + Ghi tên đại diện vào chỗ nhóm động vật trống hình + Ghi tên các đại - Động vật không xương sống đa dạng cấu tạo, lối - GV gọi đại diện lên hoàn diện sống mang đặc thành bảng - GV chốt đáp án đúng - Một vài HS viết kết điểm đặc trưng - Từ bảng GV yêu cầu HS: quả, lớp nhận xét, bổ ngành thích nghi với điều kiện sống + Kể thêm các đại diện sung ngành - HS vận dụng kiến + Bổ sung đặc điểm cấu tạo thức để bổ sung: đặc trưng lớp + Tên đại diện động vật + Đặc điểm cấu tạo - GV yêu cầu HS nhận xét - Các nhóm suy nghĩ tính đa dạng động vật thống câu trả lời không xương sống * Hoạt động – 10’ Tìm hiểu thích nghi ĐVKXS - GV hướng dẫn hs làm BT: II Sự thích nghi động + Chọn bảng hàng vật không xương sống dọc ( ngành) loài học sinh làm + Tiếp tục hoàn thành các cột Học sinh khác nhận 3, 4, 5, xét bổ sung - GV gọi hs lên hoàn thành bảng - GV y/c lớp nhận xét, bổ sung - GV lưu ý cho hs: có thể lựa Mỗi hs hoàn thành chọn các đại diện khác hàng ngang - GV chữa hết kết hs *Hoạt động – 10’ Tầm quan trọng thực tiễn ĐVKXS (95) - GV y/c hs đọc bảng ghi tên các loài vào ô trống thích hợp học sinh đọc - GV gọi hs lên điền bảng học sinh điền bảng - GV cho hs bổ sung thêm các ý nghĩa thực tiễn khác hs khác bổ sung - GV chốt lại bảng chuẩn III Tầm quan trọng thực tiễn động vật không xương sống - Làm thực phẩm: Tôm, cua, mực, sò… - Có giá trị xuất khẩu:Tôm, cua, mực - Được nhân nuôi:Tôm, cua,trai (ngọc) - Có giá trị chữa bệnh:Ong mật - Làm hại thể người và động vật: Sán lá gan, giun đũa… - Làm hại thực vật: Châu chấu, ốc sên… - Làm đồ trang sức, trí: San hô, ốc, ngọc trai 3.Củng cố và Luyện tập ( 8’ ): - Yêu cầu HS làm bài tập sau: Em hãy chọn các từ cột B cho tương ứng với câu cột A Cột A Cột B 1- Cơ thể là tế bào thực đủ a- Ngành chân khớp các chức sống thể b- Các ngành giun 2- Cơ thể đối xứng toả tròn, thường hình trụ hay c- Ngành ruột khoang hình dù với lớp tế bào d- Ngành thân mềm 3- Cơ thể mềm, dẹp, kéo dài phân đốt e- Ngành động vật 4- Cơ thể mềm, thường không phân đốt và có đá nguyên sinh vôi 5- Cơ thể có xương ngoài kitin, có phần phụ phân đốt 4.Hướng dẫn HS học bài nhà ( 1’ ): - Ôn tập toàn phần động vật không xương Đáp án (96) Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./16 Vắng: Tuần 18 Tiết 36 – Bài 34 ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA CÁ I.Mục tiêu: 1.Kiến thức: - HS nắm đa dạng cá số loài , lối sống, môi trường sống - Trình bày đặc điểm phân biệt lớp cá sụn và lớp cá xương - Nêu vai trò cá đời sống người - Trình bày đặc điểm chung cá 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ quan sát tranh, so sánh để rút kết luận - Kĩ hoạt động nhóm 3.Thái độ: - Giáo dục ý thức học tập, lòng say mê yêu thích môn II.Kĩ sống: - kĩ tìm kiếm và sử lý thông tin đọc SGK, quan sát tranh, hình để tìm hiểu đa dạng cấu tạo và tập tính thích nghi với môI trường sống; thành phần loài; đặc điểm chung và vai trò cá đời sống - Kĩ hợp tác, lắng nghe tích cực - Kĩ so sánh, phân tích, khái quát để rút đặc điểm chung lớp cá - Kĩ tự tin trình bầy ý kiến trước tổ III.phương pháp và kĩ thuật dạy học: - Dạy học nhóm - Trực quan – Vấn đáp - tìm tòi IV.Chuẩn bị GV và HS: -GV: Tranh ảnh số loài cá sống các điều kiện sống khác Bảng phụ ghi nội dung bảng SGK trang 111 -HS: Học bài và đọc trước bài V.Tiến trình bài giảng: 1.Kiểm tra bài cũ: 2.Bài mới: ( Không): (97) Hoạt động GV Hoạt đông HS Nội dung kiến thức * Hoạt động – 20’ Sự đa dạng thành phần loài và môi trường sống - GV y/c hs đọc thông tin hs đọc thông tin I.Sự đa dạng thành hoàn thành bảng so sánh lớp hoàn thành bảng so phần loài và đa dạng môi cá sụn và lớp cá xương sánh lớp cá sụn và trường sống -Dấu hiệu so sánh lớp cá xương 1.Đa dạng thành phần Lớp cá sụn loài Lớp cá xương Nơi sống Đặc điểm để phân loại - Số lượng loài lớn Đại diện - Gồm: + Lớp cá sụn: Bộ xương - GV kẻ bảng và gọi đại diện chất sụn nhóm lên hoàn thành đại diện nhóm lên + Lớp cá xương: Bộ xương chất xương - GV cho lớp thảo luận và hoàn thành chốt lại đáp án hs thấy thích nghi đk sống khác nên có cấu tạo và hoạt Thảo luận động sống khác 2.Đa dạng môi trường - GV y/c hs qs hình 34( - 7) sống hoàn thành bảng SGK ( T 11) - GV treo bảng phụ, gọi hs hs qs hình 34( - 7) lên bảng chữa - GV chốt lại bảng hoàn thành bảng - Điều kiện sống khác đã ảnh huởng đến cấu tạo và SGK ( T 11) chuẩn tập tính cá ? Điều kiện sống ảnh hưởng tới cấu tạo ngoài cá ntn TT Đ2 môi trường Tầng mặt: Thiếu nơi ẩn náu Tầng và đáy Trong hang hốc Trên mặt đáy biển Loài điển hình Cá nhám Hình dáng thân Thon dài Cá viền, cá Tương đối chép, lươn ngắn Lươn Rất dài Cá bơn, cá đuối Dẹt, mỏng Đ2 khúc đuôi Khoẻ Yếu Rất yếu Rất yếu Đ2 vây chẵn Bình thường Bình thường Không có To nhỏ Bơi Nhanh Bình thường Rất chậm Chậm *Hoạt động – 12’ Đặc điểm chung cá - GV cho hs thảo luận II Đặc điểm chung cá đặc điểm chung cá: Môi hs thảo luận - Cá là động vật có xương (98) trường sống, quan di chuyển, hệ hô hấp, tuần hoàn, đặc điểm sinh sản, nhiệt độ thể hs nhắc lại đặc điểm - GV gọi - hs nhắc lại chung cá đặc điểm chung cá sống thích nghi đời sống hoàn toàn nước - Bơi vây, vòng tuần hoàn, máu nuôi thể là máu đỏ tuơi - Thụ tinh ngoài - Động vật biến nhiệt * Hoạt động – 8’ Tìm hiểu vai trò cá - GV y/c hs thu thập thông III Vai trò cá tin và hiểu biết thân thảo luận: HS : Thảo luận trả lời ? Cá có vai trò gì tự nhiên và đời sống Làm thức ăn cho - Cung cấp thực phẩm người Lấy ví dụ chứng người - Nguyên liệu chế biến thuốc minh chữa bệnh - GV lưu ý: số loài cá có - Cung cấp nguyên liệu cho thể gây ngộ độc cho người: các ngành công nghiệp cá nóc, mật cá trắm… - Diệt sâu bọ hại lúa, bọ gậy ? Để bảo vệ và phát triển nguồn lợi cá ta phải làm gì? Nuôi và bảo vệ các ? địa phương em có nuôi loài cá quý có cá không ? Loại cá giá trị cao kinh tế nào là phù hợp cho địa phương ? Điều kiện chăm vài học sinh trả lời sóc ? 3.Củng cố và luyện tập ( 3’ ): Đánh dấu X vào câu trả lời em cho là đúng Câu 1: Lớp cá đa dạng vì: a Có số lượng loài nhiều b Cấu tạo thể thích nghi với các điều kiện sống khác c Cả a và b Câu 2: Dấu hiệu để phân biệt cá sụn và cá xương: a Căn vào đặc điểm xương b Căn vào môi trường sống c Cả a và b Đáp án: 1c, 2a 4.Hướng dẫn HS học bài nhà ( 1’ ): - Học bài và trả lời câu hỏi SGK - Ôn tập lại toàn kiến thức chuẩn bị cho thi học kì I Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./16 Vắng: (99) Tuần 19 Tiết 35 KIỂM TRA HỌC KÌ I ( Đề thi PGD đề ) I.Mục tiêu: Khi học xong bài này học sinh: - Có kĩ làm bài kiểm tra - Có thái độ nghiêm túc thi cử II.Kĩ sống: - kĩ quản lí và phân phối thời gian hợp lí III.Chuẩn bị GV và HS: - GV: đề bài đã chuẩn bị sẵn - HS: Sự chuẩn bị theo nội dung đã ôn tập IV.Tiến trình bài giảng: Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./16 Vắng: (100) Tuần 20 LỚP LƯỠNG CƯ Tiết 37 – Bài 35: ẾCH ĐỒNG I.Mục tiêu: 1.Kiến thức: - HS nắm vững các đặc điểm đời sống ếch đồng - Mô tả đặc điểm cấu tạo ngoài ếch đồng thích nghi với đời sống vừa cạn vừa nước 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ quan sát tranh và mẫu vật - Kĩ hoạt động nhóm 3.Thái độ: - Giáo dục ý thức bảo vệ động vật có ích II.Chuân bị cuả GV và HS: - Bảng phụ ghi nội dung bảng SGK trang 114 - Tranh cấu tạo ngoài ếch đồng - Mẫu: ếch nuôi lồng nuôi - HS: chuẩn bị theo nhóm III.Tiến trình bài giảng: 1.Kiểm tra bài cũ(5’): - Cho VD nêu ảnh hưởng điều kiện sống khác đến cấu tạo thể và tập tính cá? - Vai trò cá đời sống người? 2.Bài mới: Hoạt động GV Hoạt động HS Nội dung kiến thức * Hoạt động – 7’ Tìm hiểu đời sống ếch đồng - GV yêu cầu HS đọc thông - HS tự thu nhận I.Đời sống: tin SGK và thảo luận: thông tin SGK - Thông tin trên cho em biết trang 113 và rút điều gì đời sống ếch nhận xét - ếch có đời sống vừa nước đồng? - HS trình bày, vừa cạn (nửa nước, nửa - GV cho HS giải thích các HS khác nhận cạn) số tượng: xét bổ sung - Kiếm ăn vào ban đêm (101) - Vì ếch thường kiếm mồi - Có tượng trú đông vào ban đêm? - Là động vật biến nhiệt - Thức ăn ếch là sâu bọ, - HS trình bày ý giun, ốc nói lên điều gì? kiến (con mồi cạn và nước nên ếch có đời sống vừa cạn vừa nước) *Hoạt động – 15’ Tìm hiểu cấu tạo ngoài và cách di chuyển - GV yêu cầu HS quan sát - HS quan sát, mô tả II.Cấu tạo ngoài và di chuyển: cách di chuyển ếch được: a Di chuyển lồng nuôi và hình 35.2 SGK, + Trên cạn: ngồi mô tả động tác di chuyển trên cạn + Quan sát cách di chuyển nước ếch và hình 35.3 SGK, mô tả động tác di chuyển nước - GV yêu cầu HS quan sát kĩ hình 35.1, 2, và hoàn chỉnh bảng trang 114 - Thảo luận và trả lời câu hỏi: - Nêu đặc điểm cấu tạo ngoài ếch thích nghi với đời sống cạn? Những đặc điểm cấu tạo ngoài thích nghi với đời sống nước? - GV treo bảng phụ ghi nội dung các đặc điểm thích nghi, yêu cầu HS giải thích ý nghĩa thích nghi đặc điểm - GV chốt lại bảng chuẩn chi sau gấp chữ Z, lúc nhảy chi sau bật - ếch có cách di chuyển; thẳng nhảy cóc + Nhảy cóc (trên cạn) + Dưới nước: Chi + Bơi (dưới nước) sau đẩy nước, chi trước bẻ lái - HS dựa vào kết quan sát và tự hoàn thành bảng b.Cấu tạo ngoài - HS thảo luận nhóm, thống ý kiến + Đặc điểm cạn: 2, 4, - ếch đồng có các đặc + Đặc điểm nước: điểm cấu tạo ngoài thích nghi 1, 3, với đời sống vừa cạn vừa - HS giải thích ý nước (các đặc điểm bảng nghĩa thích nghi, trang 114) lớp nhận xét, bổ sung *Hoạt động – 10’ Sinh sản và phát triển ếch - GV cho HS thảo luận và trả III.Sinh sản và phát triển lời câu hỏi: ếch: - Trình bày đặc điểm sinh sản - HS tự thu nhận ếch? thông tin SGk - Sinh sản: - Trứng ếch có đặc điểm gì? trang 114 và nêu + Sinh sản vào cuói (102) - Vì cùng là thụ tinh ngoài mà số lượng trứng ếch lại ít cá? - GV treo tranh hình 35.4 SGK và yêu cầu HS trình bày phát triển ếch? - So sánh sinh sản và phát triển ếch với cá? - GV mở rộng: quá trình phát triển, nòng nọc có nhiều đặc điểm giống cá chứng tỏ nguồn gốc ếch các đặc điểm sinh sản: + Thụ tinh ngoài + Có tập tính ếch đực ôm lưng ếch cái - HS giải thích mùa xuân + Tập tính: ếch đực ôm lưng ếch cái, đẻ các bờ nước + Thụ tinh ngoài, để trứng - Phát triển: Trứng nòng nọc ếch (phát triển có biến thái) - HS lắng nghe và tiếp thu kiến thức 3.Củng cố và luyện tập ( 7’): Yêu cầu HS trả lời câu hỏi sau: - Nêu đặc điểm cấu tạo ngoài thích nghi với đời sống nước ếch? - Nêu đặc điểm cấu tạo ngoài chứng tỏ ếch thích nghi với đời sống cạn? - Trình bày sinh sản và phát triển ếch? 4.Hướng dẫn HS học bài nhà (1’): - Học bài và trả lời câu hỏi SGK - Chuẩn bị theo nhóm: ếch đồng Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./16 Vắng: Tuần 20 (103) Tiết 38 – Bài 36: THỰC HÀNH - QUAN SÁT CẤU TẠO TRONG CỦA ẾCH ĐỒNG TRÊN MẪU MỔ I.Mục tiêu: 1.Kiến thức: - HS nhận dạng các quan ếch trên mẫu mổ - Tìm quan, hệ quan thích nghi với đời sống chuyển lên cạn 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ quan sát tranh và mẫu vật - Kĩ hoạt động nhóm 3.Thái độ: - Có thái độ nghiêm túc học tập II.Kĩ sống: - kĩ tìm kiếm và sử lý thông tin đọc SGK, quan sát hình ảnh trên tiêu để tìm hiểu cấu tạo ngoài và cấu tạo ếch đồng.Quản lý thời gian và đảm nhận trách nhiệm phân công - Kĩ hợp tác, lắng nghe tích cực và chia sẻ thông tin quan sát - Kĩ tự tin trình bầy ý kiến trước tổ III.phương pháp và kĩ thuật dạy học: - Thực hành - quan sát - Trực quan - Vấn đáp - tìm tòi IV.Chuẩn bị GV và HS: - Mẫu mổ ếch đủ cho các nhóm - Mẫu mổ sọ mô hình não ếch - Bộ xương ếch - Tranh cấu tạo ếch V.Tiến trình bài giảng: 1.Kiểm tra bài cũ ( 5’ ): - Đặc điểm cấu tạo ngoài ếch thích nghi với đời sống nước và cạn? 2.Bài mới: Hoạt động GV - GV hướng dẫn HS quan sát hình 36.1 SGK và nhận biết Hoạt động HS Hoạt động – 10’ Quan sát xương ếch Nội dung kiến thức I.Quan sát xương ếch: - Bộ xương: xương đầu, (104) các xương xương ếch - GV yêu cầu HS quan sát mẫu xương ếch, đối chiếu hình 36.1 xác định các xương trên mẫu - GV gọi HS lên trên mẫu tên xương - GV yêu cầu HS thảo luận: - Bộ xương ếch có chức gì? - GV chốt lại kiến thức - HS tự thu nhận thông tin và ghi nhớ vị trí, tên xương: xương đầu, xương cột sống, xương đai và xương chi xương cột sống, xương đai (đai vai và đai hông), xương chi (chi trước và chi sau) - Chức năng: + Tạo khung nâng đỡ thể + Là nơi bám - HS lên bảng di chuyển - Đại diện nhóm phát + Toạ thành khoang biểu, các nhóm khác bảo vệ não, tuỷ sống và nội nhận xét, bổ sung quan * Hoạt động – 20’ Quan sát da và các nội quan trên mẫu mổ II.Quan sát da và các nội - GV hướng dẫn HS: - HS thực theo quan trên mẫu mổ: + Sờ tay lên bề mặt da, quan hướng dẫn: sát mặt bên da và nhận + Nhận xét: da ếch xét ẩm ướt, mặt bên - GV cho HS thảo luận và nêu có hệ mạch máu vai trò da da a.Quan sát da -1 HS trả lời, các HS - ếch có da trần (trơn, - GV yêu cầu HS quan sát khác nhận xét bổ ẩm ướt) mặt có nhiều hình 36.3 đối chiếu với mẫu sung mạch máu giúp trao đổi khí mổ và xác định các quan HS quan sát hình, đối ếch (SGK) chiếu với mẫu mổ và xác định vị trí các hệ - GV đến nhóm yêu cầu quan HS quan trên mẫu mổ - Đại diện nhóm trình bày, các nhóm khác - GV yêu cầu HS nghiên cứu nhận xét GV và bảng đặc điểm cấu tạo lớp bổ sung, uốn nắn ếch trang sai sót upload.123doc.net, thảo luận - HS thảo luận, thống và trả lời câu hỏi: câu trả lời b.Quan sát nội quan - Hệ tiêu hoá ếch có đặc - Yêu cầu nêu được: - Cấu tạo ếch: điểm gì khác so với cá? + Hệ tiêu hoá: lưỡi Bảng đặc điểm cấu tạo (105) - Vì ếch đã xuất phóng bắt mồi, trang phổi mà trao đổi khí qua dày, gan mật lớn, có SGK da? tuyến tuỵ upload.123doc.net - Tim ếch khác cá điểm + Phổi cấu tạo đơn nào? Trình bày tuần hoàn giản, hô hấp qua da là máu ếch? chủ yếu - Yêu cầu HS quan sát mô hình não ếch, xác định các phận não - GV chốt lại kiến thức GV cho HS thảo luận: + Tim ngăn, vòng tuần hoàn - HS thảo luận xác định các hệ tiêu hoá, hô hấp, tuần hoàn thể thích - Trình bày đặc điểm nghi với đời sống thích nghi với đời sống trên chuyển lên trên cạn cạn thể cấu tạo ếch? 3.Củng cố và luyện tập ( 9’ ): - GV nhận xét tinh thần, thái độ HS thực hành - Nhận xét kết quan sát các nhóm - Cho HS thu dọn vệ sinh 4.Hướng dẫn HS học bài nhà ( 1’ ): - Học bài và hoàn thành thu hoạch theo mẫu SGK trang 119 Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./16 Vắng: Tuần 21 Tiết 39 – Bài 37: (106) ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP LƯỠNG CƯ I.Mục tiêu: 1.Kiến thức: - HS nắm đa dạng lưỡng cư thành phần loài, môi trường sống và tập tính - Hiểu rõ vai trò lưỡng cư với đời sống và tự nhiên - Trình bày đặc điểm chung lưỡng cư 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ quan sát tranh hình nhận biết kiến thức - Kĩ hoạt động nhóm 3.Thái độ: - Giáo dục ý thức bảo vệ động vật có ích 4.Tích hợp MT: - Giáo dục học sinh ý thức bảo vệ động vật có ích II.Kĩ sống: - kĩ tìm kiếm và sử lý thông tin đọc SGK, quan sát hình để tìm hiểu đa dạng thành phần loài và môi trường sống; đặc điểm chung cấu tạo, hoạt động sống và vai trò lưỡng cư với đời sống - Kĩ hợp tác, lắng nghe tích cực - Kĩ so sánh, phân tích, khái quát để rút dặc điểm chung lớp lưỡng cư - Kĩ tự tin trình bầy ý kiến trước tổ III.phương pháp và kĩ thuật dạy học: - Thực hành - quan sát - Trực quan - Vấn đáp - tìm tòi IV.Chuẩn bị GV và HS: - Tranh ảnh số loài lưỡng cư - Bảng phụ - Các mảnh giấy rời ghi câu trả lời lựa chọn V.Tiến trình bài giảng: 1.Kiểm tra bài cũ ( 5’ ): - Yêu cầu HS nộp thu hoạch trước 2.Bài mới: Hoạt động GV Hoạt động HS Nội dung kiến thức * Hoạt động – 7’ Đa dạng thành phần loài I.Đa dạng thành phần (107) - GV yêu cầu HS quan sát hình 37.1 SGK, đọc thông tin và làm bài tập bảng sau: Tên lưỡng cư Đặc điểm phân biệt Hình dạng Đuôi Kích thước chi sau Có đuôi Không đuôi Không chân - Thông qua bảng, GV phân tích mức độ gắn bó với môi trường nước khác ảnh hưởng đến cấu tạo ngoài - HS tự rút kết luận loài: - Cá nhân tự thu nhận thông tin đặc điểm lưỡng cư, thảo luận nhóm và hoàn thành bảng - Đại diện nhóm trình bày, các nhóm khác nhận xét, bổ sung - Yêu cầu nêu được: các đặc điểm đặc - Lưỡng cư có 4000 loài trưng phân biệt chia làm bộ: bộ: vào đuôi + Bộ lưỡng cư có và chân đuôi + Bộ lưỡng cư không đuôi + Bộ lưỡng cư không chân - HS trình bày ý kiến * Hoạt động – 8’ Đa dạng môi trường và tập tính - GV yêu cầu HS quan sát - Cá nhân HS tự thu II.Đa dạng môi trường hình 37 (1-5) đọc chú thích nhận thông tin qua và tập tính và lựa chọn câu trả lời điền hình vẽ, thảo luận vào bảng trang 121 GSK nhóm và hoàn thành Kết luận: Bảng bảng Một số đặc điểm sinh học - GV treo bảng phụ, HS các - Đại diện các nhóm lưỡng cư nhóm chữa bài cách dán lên chọn câu trả lời các mảnh giấy ghi câu trả lời dán vào bảng phụ - GV thông báo kết đúng - Nhóm khác theo để HS theo dõi dõi, nhận xét, bổ sung Một số đặc điểm sinh học lưỡng cư Tên loài Đặc điểm nơi sống Hoạt động - Sống chủ yếu - Ban ngày Cá cóc Tam Đảo nước Ễnh ương lớn - Ưa sống nước - Ban đêm Cóc nhà - Ưa sống trên cạn - Ban đêm Tập tính tự vệ - Trốn chạy ẩn nấp - Doạ nạt - Tiết nhựa độc (108) Ếch cây Ếch giun - Sống chủ yếu trên cây, - Ban đêm - Trốn chạy ẩn nấp bụi cây, lệ thuộc vào môi trường nước - Sống chủ yếu trên cạn - Chui luồn Trốn, ẩn nấp hang đất * Hoạt động – 10’ Đặc điểm chung lớp lưỡng cư III.Đặc điểm chung - GV yêu cầu các nhóm trao lưỡng cư: đổi và trả lời câu hỏi: Lưỡng cư là động vật có xương sống thích nghi với - Cá nhân HS thu đời sống vừa cạn vừa nước - Nêu đặc điểm chung thập thông tin SGK + Da trần và ẩm lưỡng cư môi trường sống, và hiểu biết + Di chuyển quan di chuyển, đặc điểm thân, trao đổi nhóm chi các hệ quan? và rút đặc điểm + Hô hấp phổi chung lưỡng cư và da - GV nhận xét và hoàn thiện + Tim ngăn, vòng kiến thức cho học sinh tuần hoàn, máu pha nuôi thể - Lắng nghe,nghi nhớ + Thụ tinh ngoài, và nghi nòng nọc phát triển qua biến thái + Là động vật biến nhiệt * Hoạt động – 7’ Vai trò lớp lưỡng cư - GV yêu cầu HS đọc thông - Cá nhân HS nghiên IV.Vai trò lưỡng cư: tin SGK và trả lời câu thông tin SGK trang hỏi: 122 và trả lời câu hỏi: - Lưỡng cư có vai trò gì đối - Yêu cầu nêu được: với người? Cho VD minh + Cung cấp thực hoạ? phẩm - Vì nói vai trò tiêu diệt + Giúp việc tiêu diệt sâu bọ lưỡng cư bổ sung sâu bọ gây thiệt hại cho hoạt động chim? cho cây - Làm thức ăn cho - Muốn bảo vệ loài người lưỡng cư có ích ta cần làm + Cấm săn bắt - số lưỡng cư làm thuốc (109) gì? - GV cho HS rút kết luận - HS trả lời, các HS - Diệt sâu bọ và là động vật khác nhận xét, bổ trung gian gây bệnh sung 3.Củng cố và luyện tập ( 6’ ): Yêu cầu HS làm bài tập sau: Đánh dấu X vào câu trả lời đúng các câu sau đặc điểm chung lưỡng cư: 1- Là động vật biến nhiệt 2- Thích nghi với đời sống cạn 3- Tim ngăn, vòng tuần hoàn, máu pha nuôi thể 4- Thích nghi với đời sống vừa nước, vừa cạn 5- Máu tim là máu đỏ tươi 6- Di chuyển chi 7- Di chuyển cách nhảy cóc 8- Da trần ẩm ướt 9- Ếch phát triển có biến thái 4.Hướng dẫn HS học bài nhà ( 2’ ): - Học bài và trả lời câu hỏi SGK - Đọc mục “Em có biết” - Kẻ bảng trang 125 SGK vào Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./16 Vắng: Tuần 21 Tiết 40:LỚP BÒ SÁT Bài 38: THẰN LẰN BÓNG ĐUÔI DÀI I.Mục tiêu: 1.Kiến thức: - HS nắm các đặc điểm đời sống thằn lằn bóng (110) - Giải thích các đặc điểm cấu tạo ngoài thằn lằn thích nghi với đời sống cạn - Mô tả cách di chuyển thằn lằn 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ quan sát tranh - Kĩ hoạt động nhóm 3.Thái độ: - Giáo dục niềm yêu thích môn học II.Chuẩn bị GV và HS: - GV:Tranh cấu tạo ngoài thằn lằn bóng Bảng phụ ghi nội dung bảng trang 125 SGK Phiếu học tập ghi nội dung so sánh đặc điểm đời sống thằn lằn bóng và ếch đồng - HS: chuẩn bị theo nội dung đã dặn III.Tiến trình bài giảng: 1.Kiểm tra bài cũ ( 5’ ): - Nêu đặc điểm chung lưỡng cư? - Vai trò lưỡng cư đời sống người? 2.Bài mới: Hoạt động GV Hoạt động HS Nội dung kiến thức Hoạt động – 10’ Tìm hiểu đời sống Thằn Lằn - GV yêu cầu HS đọc thông I.Đời sống: tin SGK, làm bài tập so sánh - HS tự thu nhận đặc điểm đời sống thằn thông tin, kết hợp với - Môi trường sống trên cạn lằn và ếch đồng kiến thức đã học để - Đời sống: - Qua bài tập trên GV yêu cầu hoàn thành phiếu học + Sống nơi khô ráo, HS rút kết luận tập thích phơi nắng - GV cho HS thảo luận: - HS lên bảng trình + Ăn sâu bọ - Nêu đặc điểm sinh sản bày, các HS khác + Có tập tính trú đông thằn lằn? nhận xét, bổ sung - Vì số lượng trứng - HS phải nêu được: thằn lằn lại ít? thằn lằn thích nghi hoàn toàn với môi - Trứng thằn lằn có vỏ có ý trường trên cạn nghĩa gì đời sống - HS thảo luận cạn? nhóm - GV chốt lại kiến thức - Yêu cầu nêu được: (111) - Yêu cầu HS nhắc lại đặc điểm đời sống thằn lằn, đặc điểm sinh sản thằn lằn + Thằn lằn thụ tinh - Sinh sản: + Thụ tinh trong tỉ lệ trứng gặp + Trứng có vỏ dai, tinh trùng cao nên số nhiều noãn hoàng, phát triển lượng trứng ít + Trứng có vỏ bảo trực tiếp vệ * Hoạt động – 20’ Tìm hiểu cấu tạo ngoài và cách di chuyển Thằn Lằn - GV yêu cầu HS đọc bảng - HS tự thu nhận kiến II.Cấu tạo ngoài và di trang 125 SGK, đối chiếu với thức cách đọc chuyển: hình cấu tạo ngoài và ghi nhớ cột đặc điểm cấu tạo các đặc điểm cấu tạo ngoài 1.Cấu tạo ngoài - GV yêu cầu HS đọc câu trả - Đại diện nhóm lên lời chọn lựa, hoàn thành bảng bảng điền, các nhóm trang 125 SGK khác nhận xét, bổ Chốt lại đáp án đúng: - GV treo bảng phụ gọi HS sung 1G; 2E; 3D; 4C; 5B và lên gắn mảnh giấy - HS dựa vào đặc 6A - GV chốt lại đáp án đúng: điểm cấu tạo ngoài 1G; 2E; 3D; 4C; 5B và 6A đại diện để so - GV cho HS thảo luận: so sánh sánh cấu tạo ngoài thằn - HS quan sát hình lằn với ếch để thấy thằn 38.2 SGK, nêu thứ tự lằn thích nghi hoàn toàn với các cử động: đời sống trên cạn + Thân uốn sang phải - GV yêu cầu HS quan sát đuôi uốn sang trái, hình 38.2 đọc thông tin chi trước phải và chi SGK trang 125 và nêu thứ tự sau trái chuyển lên cử động thân và đuôi phía trước 2.Di chuyển: thằn lằn di chuyển + Thân uốn sang trái, - Khi di chuyển thân và đuôi tì vào đất, cử động uốn thân động tác ngược lại - HS phát biểu, lớp phối hợp các chi để tiến lên - GV chốt lại kiến thức phía trước bổ sung 3.Củng cố và luyện tập ( 8’ ): Hãy chọn mục tương ứng cột A với cột B bảng: Cột A Cột B 1- Da khô, có vảy sừng bao bọc a- Tham gia di chuyển trên cạn 2- Đầu có cổ dài b- Bảo vệ mắt, có nước mắt để màng mắt (112) 3- Mắt có mí cử động không bị khô 4- Màng nhĩ nằm hốc nhỏ trên đầu c- Ngăn cản thoát nước 5- Bàn chân ngón có vuốt d- Phát huy các giác quan, tạo điều kiện bắt mồi dễ dàng e- Bảo vệ màng nhĩ, hướng âm vào màng nhĩ 4.Hướng dẫn HS học bài nhà ( 2’ ): - Học bài và trả lời câu hỏi SGK - Xem lại cấu tạo ếch đồng Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./16 Vắng: Tuần 22 Tiết 41 – Bài 39: CẤU TẠO TRONG CỦA THẰN LẰN I.Mục tiêu: 1.Kiến thức: - HS nắm các đặc điểm cấu tạo thằn lằn phù hợp với đời sống hoàn toàn cạn - So sánh với lưỡng cư để thấy hoàn thiện các quan 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ quan sát tranh - Kĩ so sánh 3.Thái độ: - Giáo dục niềm yêu thích môn học II.Chuẩn bị GV và HS: Gv:- Tranh cấu tạo thằn lằn - Bộ xương ếch, xương thằn lằn - Mô hình não thằn lằn HS: Chuẩn bị bài theo yêu cầu III.Tiến trình bài giảng: 1.Kiểm tra bài cũ ( 5’ ): (113) - Nêu đời sống thằn lằn? - Cấu tạo ngoài phù hợp với đời sống cạn? 2.Bài mới: Hoạt động GV Hoạt động HS Nội dung kiến thức Hoạt động – 10’ Tìm hiểu xương Thằn Lằn - GV yêu cầu HS quan sát - HS quan sát hình I.Bộ xương: xương thằn lằn, đối chiếu với 39.1 SGK, đọc kĩ chú hình 39.1 SGK xác định vị trí thích ghi nhớ tên các các xương xương thằn lằn - GV gọi HS lên trên mô + Đối chiếu mô hình hình xương xác định - GV phân tích: xuất xương đầu, cột sống, xương sườn cùng với xương xương sườn, các mỏ ác lồng ngực có tầm quan xương đai và các trọng lớn hô hấp xương chi cạn - HS so sánh - GV yêu cầu HS đối chiếu xương nêu đặc xương thằn lằn với xương điểm sai khác ếch nêu rõ sai khác bật + Thằn lằn xuất Bộ xương gồm: - Xương đầu xương sườn tham gia - Cột sống có các Tất các đặc điểm đó thích quá trình hô hấp nghi với đời sống cạn + Đốt sống cổ: đốt xương sườn - Xương chi: xương cử động linh hoạt đai, các xương chi + Cột sống dài + Đai vai khớp với cột sống chi trước linh hoạt * Hoạt động – 10’ Các quan dinh dưỡng - GV yêu cầu HS quan sát - HS tự thu nhận kiến II.Các quan dinh hình 39.2 SGK, đọc chú thức cách đọc dưỡng: thích, xác định vị trí các hệ cột đặc điểm cấu tạo 1.Tiêu hóa: quan: tuần hoàn, hô hấp, tiêu ngoài hoá, bài tiết, sinh sản - Hệ tiêu hoá thằn lằn - Các thành viên - ống tiêu hóa phân hóa rõ gồm phận nào? nhóm thảo luận hơn, ruột già chứa phân đặc Những điểm nào khác hệ tiêu lựa chọn câu cần điền có khả hấp thụ lại (114) hoá ếch? - Khả hấp thụ lại nước có ý nghĩa gì với thằn lằn sống trên cạn? - Quan sát hình 39.3 SGK, thảo luận và trả lời câu hỏi: - Hệ tuần hoàn thằn lằn có gì giống và khác ếch? - Hê hô hấp thằn lằn khác ếch điểm nào? ý nghĩa? để hoàn thành bảng - Đại diện nhóm lên bảng điền, các nhóm khác nhận xét, bổ sung - HS dựa vào đặc điểm cấu tạo ngoài đại diện để so sánh nước 2.Tuần hoàn - hô hấp: * Tuần hoàn: - Thằn Lằn có vòng tuần hoàn, song tâm thất có vách ngăn hụt tạm thời chia tâm thất làm nửa Máu đI nuô thể là máu pha * Hô hấp: phổi , phổi có cấu tạo phức tạp hơn, có nhiều vách ngăn và nhiều mao mạch bao quanh - GV yêu cầu HS quan sát hình 39.2 đọc thông tin - HS quan sát hình SGK trang 127 và nêu đặc 39.2 SGK, nêu đặc điểm cấu tạo hệ bài tiết điểm hệ bài tiết: 3.Bài tiết: Thằn Lằn - HS phát biểu, lớp bổ sung - Thằn Lằn có thận sau ( hậu - GV chốt lại kiến thức thận có khẳ hấp thụ lại nước * Hoạt động – 10’ Tìm hiểu hệ thần kinh và các giác quan - Quan sát mô hình não thằn - HS quan sát mô III.Thần kinh và giác lằn? xác định các phận hình tự xác định quan: não các phận não - Bộ não gồm phần: não - Bộ não thằn lằn khác ếch - HS trả lời trước, tiểu não phát triển liên quan đến đời sống và điểm nào? - Yêu cầu HS tìm khác biệt - thu nhận kiến thức , hoạt động phức tạp - Giác quan các giác quan trả lời câu hỏi + Tai xuất ống tai - Nhận xét, hoàn thiện kiến -Lắng nghe, nghi ngoài thức cho HS + Mắt xuất mắt thứ 3.Củng cố và luyện tập ( 5’ ): Hãy điền vào bảng sau ý nghĩa đặc điểm cấu tạo thằn lằn thích nghi với đời sống cạn (115) Đặc điểm 1- Xuất xương sườn cùng xương mỏ ác tạo thành lồng ngực 2- Ruột già có khả hấp thụ lại nước 3- Phổi có nhiều vách ngăn 4- Tâm thất xuất vách hụt 5- Xoang huyệt có khả hấp thụ nước 6- Não trước và tiểu não phát triển 4.Hướng dẫn HS học bài nhà ( 2’ ): - Học bài và trả lời câu hỏi SGK - Sưu tầm tranh ảnh các loài bò sát - Kẻ phiếu học tập vào vở: Đặc điểm cấu tạo Mai và yếm Tên Có vảy Cá sấu Rùa Ý nghĩa thích nghi Hàm và Vỏ trứng Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./16 Vắng: Tuần 22 Tiết 42 – Bài 40: SỰ ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP BÒ SÁT I Mục tiêu: 1.Kiến thức: - HS nắm đa dạng bò sát thể số loài, môi trường sống và lối sống - Trình bày đặc điểm cấu tạo ngoài đặc trưng phân biệt thường gặp lớp bò sát - Giải thích lí phồn thịnh và diệt vong khủng long - Nêu vai trò bò sát tự nhiên và đời sống (116) 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ quan sát tranh - Kĩ hoạt động nhóm 3.Thái độ: - Giáo dục thái độ yêu thích, tìm hiểu tự nhiên 4.Tích hợp MT: - Giáo dục học sinh ý thức bảo vệ các loài bò sát có ích II.Kĩ sống: - kĩ tìm kiếm và sử lý thông tin đọc SGK, quan sát hình để tìm hiểu đa dạng thành phần loài, đặc điểm chung cấu tạo thể thích nghi với môi trường sống, hoạt động sống và vai trò bò sát với đời sống - Kĩ hợp tác, lắng nghe tích cực - Kĩ so sánh, phân tích, khái quát để rút đặc điểm chung lớp Bò sát - Kĩ tự tin trình bầy ý kiến trước tổ III.phương pháp và kĩ thuật dạy học: - Dạy học nhóm - Trực quan - Vấn đáp - tìm tòi VI.Chuẩn bị GV và HS: - Tranh số loài khủng long - Bảng phụ ghi nội dung phiếu học tập V.Tiến trình bài giảng: 1.Kiểm tra bài cũ(5’): - Trình bày đặc điểm cấu tạo thằn lằn thích nghi với đời sống cạn? 2.Bài mới: Hoạt động GV - GV yêu cầu HS đọc thông tin SGK trang 130, quan sát hình 40.1, hoàn thành phiếu học tập - GV treo bảng phụ gọi HS lên điền - GV chốt lại bảng chuẩn - Từ thông tin SGK trang 130 và phiếu học tập Hoạt động HS Nội dung kiến thức Hoạt động – 10’ Sự đa dạng bò sát - Các nhóm đọc thông I.Sự đa dạng bò sát: tin hình, thảo luận hoàn thành phiếu học tập - Đại diện nhóm lên làm bài tập, các nhóm khác nhận xét, bổ sung - Các nhóm tự sửa chữa - Các nhóm nghiên cứu (117) GV cho HS thảo luận: kĩ thông tin và hình - Sự đa dạng bò sát thể 40.1 SGK thảo luận điểm nào? câu trả lời - Lấy VD minh hoạ? - Sự đa dạng thể ở: Số loài nhiều, cấu - GV chốt lại kiến thức - Lớp bò sát đa tạo thể và môi trường sống phong dạng, số loài lớn, chia làm phú - Có lối sống và môi - Đại diện nhóm phát biểu, các nhóm khác bổ trường sống phong phú sung Đặc điểm cấu tạo Mai và yếm Tên Có vảy Không có Cá sấu Không có Rùa Có Hàm và Hàm ngắn, nhỏ mọc trên hàm Hàm dài, lớn mọc lỗ chân Hàm không có Vỏ trứng Trứng có màng dai Có vỏ đá vôi Vỏ đá vôi * Hoạt động – 10’ Tìm hiểu thêm các loài khủng long - GV giảng giải cho HS: - HS lắng nghe và tiếp II.Các loài khủng long: - Sự đời bò sát thu kiến thức + Nguyên nhân: khí hậu thay đổi - HS trả lời, các HS + Tổ tiên bò sát là lưỡng cư khác nhận xét, bổ sung Sự đời: cổ - HS đọc thông tin, - GV yêu cầu HS đọc thông quan sát hình 40.2, tin SGK, quan sát thảo luận câu trả lời: hình 40.2, thảo luận: + Nguyên nhân: Do - Bò sát cổ hình thành - Nguyên nhân phồn thịnh điều kiện sống thuận cách đây khoảng 280 – 230 khủng long? lợi, chưa có kẻ thù triệu năm - Nêu đặc điểm thích + Các loài khủng long nghi với đời sống đa dạng khủng long cá, khủng long - vài HS phát biểu 2.Thời đại phồn thịnh và cánh và khủng long bạo lớp nhận xét, bổ sung diệt vong khủng long: chúa? (118) - GV chốt lại kiến thức - Các nhóm thảo luận, - GV cho HS tiếp tục thảo thống ý kiến Yêu luận: cầu nêu được: - Lí diệt vong: + Nguyên nhân: Do điều - Nguyên nhân khủng long + Do cạnh tranh với kiện sống thuận lợi, chưa có bị diệt vong? chim và thú kẻ thù + Do ảnh hưởng - Lí diệt vong: khí hậu và thiên tai + Do cạnh tranh với chim và - Tại bò sát cỡ nhỏ - Bò sát nhỏ tồn thú tồn đến ngày nay? vì: + Do ảnh hưởng khí hậu + Cơ thể nhỏ dễ tìm và thiên tai - Bò sát nhỏ tồn vì: nơi trú ẩn + Yêu cầu thức ăn + Cơ thể nhỏ dễ tìm nơi trú - GVchốt lại kiến thức ít ẩn + Trứng nhỏ an toàn + Yêu cầu thức ăn ít + Trứng nhỏ an toàn * Hoạt động – 8’ Tìm hiểu đặc điểm chung lớp Bò sát - GV yêu cầu HS thảo luận: III.Đặc điểm chung bò Nêu đặc điểm chung bò - HS vận dụng kiến sát: sát về: thức lớp bò sát Bò sát là động vật có xương thảo luận rút đặc sống thích nghi hoàn toàn + Môi trường sống điểm chung về: đời sống cạn + Da khô, có vảy + Đặc điểm cấu tạo ngoài - Cơ quan di chuyển, sừng dinh dưỡng, sinh sản, + Chi yếu có vuốt + Đặc điểm cấu tạo thân nhiệt sắc + Phổi có nhiều vách ngăn + Tim có vách hụt, - GV chốt lại kiến thức - Đại diện nhóm phát máu pha nuôi thể - GV có thể gọi 1-2 HS + Thụ tinh trong, biểu các nhóm khác bổ nhắc lại đặc điểm chung trứng có vỏ bao bọc, giàu sung noãn hoàng + Là động vật biến nhiệt * Hoạt động – 5’ Tìm hiểu vai trò lớp bò sát - GV yêu cầu HS nghiên IV.Vai trò bò sát: (119) cứu SGK và trả lời câu hỏi: - HS tự đọc thông tin - Ích lợi: và rút vai trò bò + Có ích cho nông nghiệp: sát Diệt sâu bọ, diệt chuột + Nêu lợi ích và tác hại + Có giá trị thực phẩm: ba bò sát? ba, rùa - vài HS phát biểu, + Làm dược phẩm: rắn, trăn lớp nhận xét, bổ sung + Sản phẩm mĩ nghệ: + Lấy VD minh hoạ? vảy đồi mồi, da cá sấu - Tác hại: + Gây độc cho người: rắn 3.Củng cố và luyện tập(6’): Yêu cầu HS làm bài tập sau: Câu hỏi: (2;3- SGK) 4.Hướng dẫn HS học bài nhà(2’): - Học bài và trả lời câu hỏi SGK - Đọc mục “Em có biết” - Tìm hiểu đời sống chim bồ câu - Kẻ bảng 1, bài 41 vào Lớp 7C Tiết (TKB): Ngày giảng: ./ ./2011 Sĩ số: ./16 Vắng: Tuần 23 Tiết 43 – Bài 41: LỚP CHIM CHIM BỒ CÂU I.Mục tiêu: 1.Kiến thức: - HS nắm đặc điểm đời sống, cấu tạo ngoài chim bồ câu - Giải thích các đặc điểm cấu tạo ngoài chim bồ câu thích nghi với đời sống bay lượn - Phân biệt kiểu bay vỗ cánh và kiểu bay lượn 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ quan sát tranh - Kĩ hoạt động nhóm 3.Thái độ: - Giáo dục thái độ yêu thích môn Yêu thích động vật, bảo vệ động vật (120) II.Chuẩn bị GV và HS: - Tranh cấu tạo ngoài chim bồ câu - Bảng phụ ghi nội dung bảng 1và trang 135, 136 - Mỗi HS kẻ sẵn bảng 1, vào III.Tiến trình bài giảng: 1.Kiểm tra bài cũ ( 5’ ): - Nêu đặc điểm chung bò sát? - Vai trò bò sát đời sống người? 2.Bài mới: Hoạt động GV Hoạt động HS Nội dung * Hoạt động – 10’ Tìm hiểu đời sống chim bồ câu I.Đời sống chim bồ câu: - GV yêu cầu HS thảo luận câu hỏi: - HS đọc thông - Đời sống: - Cho biết tổ tiên chim SGK trang 135, thảo + Sống trên cây, bay bồ câu nhà? luận nhóm và trả lời giỏi + Đặc điểm đời sống câu hỏi: + Tập tính làm tổ chim bồ câu? + Bay giỏi + Là động vật + Thân nhiệt ổn định nhiệt - 1-2 HS phát biểu, - GV cho HS tiếp tục thảo lớp nhận xét, bổ sung luận: + Thụ tinh - Đặc điểm sinh sản + Trứng có vỏ đá vôi chim bồ câu? + Có tượng ấp - So sánh sinh sản trứng nuôi - Sinh sản: thằn lằn và chim? + Thụ tinh - GV chốt lại kiến thức - HS suy nghĩ và trả + Trứng có nhiều noãn - Hiện tượng ấp trứng và lời hoàng, có vỏ đá vôi nuôi có ý nghĩa gì? + Có tượng ấp - GV phân tích: Vỏ đá vôi trứng, nuôi sữa diều phôi phát triển an toàn ấp trứng phôi phát triển ít lệ thuộc vào môi trường * Hoạt động – 20’ Tìm hiểu cấu tạo ngoài và cách di chuyển - GV yêu cầu HS quan sát - HS quan sát kĩ hình II.Cấu tạo ngoài và di hình 41.1 và 41.2, đọc kết hợp với thông tin chuyển: (121) thông tin SGK trang 136 và nêu đặc điểm cấu tạo ngoài chim bồ câu - GV gọi HS trình bày đặc điểm cấu tạo ngoài trên tranh - GV yêu cầu các nhóm hoàn thành bảng trang 135 SGK - GV gọi HS lên điền trên bảng phụ - GV sửa chữa và chốt lại kiến thức theo bảng mẫu SGK, nêu các đặc điểm: + Thân, cổ, mỏ 1.Cấu tạo ngoài + Chi + Lông - 1-2 HS trình bày, lớp Bảng Đặc điểm cấu tạo ngoài bổ sung chim bồ câu thích nghi - Các nhóm thảo luận, với bay tìm các đặc điểm cấu tạo thích nghi với bay, điền vào bảng - Đại diện nhóm lên bảng chữa, các nhóm khác nhận xét, bổ sung Đặc điểm cấu tạo ngoài chim bồ câu thích nghi với bay Đặc điểm cấu tạo Thân: hình thoi Chi trước: Cánh chim Đặc điểm cấu tạo thích nghi với bay Giảm sức cản không khí bay Quạt gió (động lực bay), cản không khí hạ cánh Chi sau: ngón trước, ngón sau Giúp chim bám chặt vào cành cây và hạ cánh Lông ống: có các sợi lông làm thành Làm cho cánh chim giang tạo nên phiến mỏng diện tích rộng Lông bông: Có các lông mảnh làm Giữ nhiệt , làm thể nhẹ thành chùm lông xốp Mỏ: Mỏ sừng bao lấy hàm không có Làm đầu chim nhẹ Phát huy tác dụng giác quan, bắt mồi, Cổ: Dài khớp đầu với thân rỉa lông - GV yêu cầu HS quan sát kĩ hình 41.3, 41.4 SGK - Nhận biết kiểu bay lượn và bay vỗ cánh? - Yêu cầu HS hoàn thành bảng - GV gọi HS nhắc lại đặc - HS thu nhận thông 2.Di chuyển: tin qua hình nắm các động tác - Thảo luận nhóm đánh dấu vào bảng Đáp án: bay vỗ cánh: - Chim có kiểu bay: + Bay lượn 1, (122) điểm kiểu bay - GV chốt lại kiến thức Bay lượn: 2, 3, + Bay vỗ cánh 3.Củng cố và luyện tập ( 8’ ): 1- Nêu đặc điểm cấu tạo ngoài chim bồ câu thích nghi với đời sống bay? 2- Nối cột A với các đặc điểm cột B cho phù hợp: Cột A Cột B Kiểu bay vỗ cánh - Cánh đập liên tục Kiểu bay lượn - Cánh đập chậm rãi, không liên tục - Bay chủ yếu dựa vào động tác vỗ cánh - Bay chủ yếu dựa vào nâng đỡ không khí và hướng thay đổi các luồng gió 4.Hướng dẫn HS học bài nhà ( 2’ ): - Học bài và trả lời câu hỏi SGK - Đọc mục “Em có biết” - Kẻ bảng trang 139 vào Ngµy so¹n: … /… /2011 Líp 7A TiÕt(TKB):……Ngµy gi¶ng:……/… /2011 SÜ sè: ……/35.V¾ng: Líp 7B TiÕt(TKB):……Ngµy gi¶ng:… /… /2011 SÜ sè: …./13 V¾ng: TuÇn 23 TiÕt 44 Bµi 42: Thùc hµnh Quan s¸t bé x¬ng vµ mÉu mæ chim bå c©u I.Môc tiªu: 1.KiÕn thøc: - HS nhận biết số đặc điểm xơng chim thích nghi với đời sống bay - Xác định đợc các quan tuần hoàn, hô hấp, tiêu hoá, bài tiết và sinh sản trên mẫu mổ chim bồ c©u 2.KÜ n¨ng: - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, nhËn biÕt trªn mÉu mæ - Kĩ hoạt động nhóm 3.Thái độ: - Giáo dục thái độ nghiêm túc, tỉ mỉ (123) II.KÜ n¨ng sèng: - kĩ tìm kiếm và sử lý thông tin quan sát mẫu vật (bộ xơng và mẫu mổ ) để phân biệt số đặc điểm xơng chim thích nghi với đời sống bay.Xác định đợc các quan tuần hoµn, h« hÊp, tiªu hãa, bµi tiÕt vµ sinh s¶n cña chim - KÜ n¨ng tù tin tr×nh bÇy ý kiÕn tríc tæ Qu¶n lý thêi gian III.ph¬ng ph¸p vµ kÜ thuËt d¹y häc: - D¹y häc nhãm - Thùc hµnh - Hoµn tÊt mét nhiÖm vô - Trực quan - Vấn đáp - tìm tòi VI.ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: GV:- Mẫu mổ chim bồ câu đã gỡ nội quan - Bé x¬ng chim - Tranh bé x¬ng vµ cÊu t¹o cña chim HS: - Dông cô vµ mÉu vËt theo yªu cÇu bµi V.TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: 1.KiÓm tra bµi cò(5’): - Nêu đặc điểm cấu tạo ngoài chim bồ câu thích nghi với đời sống bay? 2.Bµi míi: * Hoạt động 1: Quan sát xơng chim Bồ Câu(10’) Hoạt động GV Hoạt động HS Néi Dung I-Quan s¸t bé x¬ng chim bå c©u: - GV yªu cÇu HS quan s¸t bé xơng, đối chiếu với hình 42.1 SGK, nhËn biÕt c¸c thµnh phÇn cña bé x¬ng - HS quan sát xơng chim, đọc chú thích hình 42.1, xác định c¸c thµnh phÇn cña bé x¬ng - Yêu cầu nêu đợc: + X¬ng ®Çu + X¬ng cét sèng - Bé x¬ng gåm: + Lång ngùc + X¬ng ®Çu + X¬ng ®ai: ®ai vai, ®ai lng + X¬ng th©n: Cét + X¬ng chi: chi tríc, chi sau sèng, lång ngùc - HS nªu c¸c thµnh phÇn trªn + X¬ng chi: X¬ng - GV gäi HS tr×nh bµy phÇn mÉu bé x¬ng chim ®ai, c¸c x¬ng chi bé x¬ng - C¸c nhãm th¶o luËn t×m c¸c - GV cho HS thảo luận: Nêu đặc điểm xơng thích các đặc điểm xơng thích nghi với bay thể ở: nghi víi sù bay + Chi tríc + X¬ng má ¸c + X¬ng ®ai h«ng - §¹i diÖn nhãm ph¸t biÓu - GV chốt lại kiến thức đúng Hoạt động 2: Quan sát các nội quan trên mẫu mổ( 20’) (124) - GV yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 42.2 SGK kÕt hîp víi tranh cấu tạo xác định vÞ trÝ c¸c c¬ quan - GV cho HS quan s¸t mÉu mæ nhËn biÕt c¸c hÖ c¬ quan vµ thµnh phÇn cÊu t¹o cña tõng hÖ c¬ quan, hoµn thµnh b¶ng trang 139 SGK - GV kÎ b¶ng gäi HS lªn ch÷a bµi - GV chốt lại đáp án đúng - GV cho HS th¶o luËn: - HÖ tiªu ho¸ ë chim bå c©u cã gì khác so với động vật có xơng sống đã học? II - Quan s¸t c¸c néi quan trªn mÉu mæ: - HS quan sát hình, đọc chú thÝch ghi nhí vÞ trÝ c¸c hÖ c¬ B¶ng chuÈn quan - HS nhËn biÕt c¸c hÖ c¬ quan trªn mÉu mæ - Th¶o luËn nhãm vµ hoµn thµnh b¶ng - §¹i diÖn nhãm lªn hoµn thµnh b¶ng, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung - Các nhóm đối chiếu,s chữa - Các nhóm thảo luận nêu đợc: + Gièng vÒ thµnh phÇn cÊu t¹o + ë chim: Thùc qu¶n cã diÒu, d¹ dµy gåm d¹ dµy c¬ vµ d¹ dµy tuyÕn C¸c thµnh phÇn cÊu t¹o C¸c hÖ c¬ quan c¸c hÖ - Tiªu ho¸ - èng tiªu ho¸ vµ tuyÕn tiªu ho¸ - H« hÊp - KhÝ qu¶, phæi, tói khÝ - TuÇn hoµn - Tim, hÖ m¹ch - Bµi tiÕt - ThËn, xoang huyÖt 3.Cñng cè vµ LuyÖn tËp(8’): - GV nhận xét tinh thần thái độ học tập các nhóm - Kết bảng trang 139 SGK là kết tờng trình, trên sở đó GV đánh giá điểm - Cho c¸c nhãm thu dän vÖ sinh 4.Híng dÉn HS häc bµi ë nhµ(2’): - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK - Xem l¹i bµi cÊu t¹o cña bß s¸t - §äc tríc bµi 43 (125) Ngµy so¹n: … /… /2011 Líp 7A TiÕt(TKB):……Ngµy gi¶ng:……/… /2011 SÜ sè: ……/35.V¾ng: Líp 7B TiÕt(TKB):……Ngµy gi¶ng:… /… /2011 SÜ sè: …./13 V¾ng: TuÇn 24 TiÕt 45 Bµi 43: CÊu t¹o cña chim bå c©u I.Môc tiªu: 1.KiÕn thøc: - Học sinh nắm đợc hoạt động các quan dinh dỡng, thần kinh thích nghi với đời sống bay - Nêu đợc điểm sai khác cấu tạo chim bồ câu so với thằn lằn 2.KÜ n¨ng: - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh, kÜ n¨ng so s¸nh 3.Thái độ: - Gi¸o dôc ý thøc yªu thÝch bé m«n II.KÜ n¨ng sèng: - kĩ tìm kiếm và sử lý thông tin đọc SGK, quan sát tranh hình để tìm đợc điểm sai kh¸c cÊu t¹o cña chim Bå C©u so víi Th»n L»n - Kĩ phân tích, so sánh, tổng hợp nắm đợc hoạt đông các quan dinh dỡng, thần kinh thích nghi với đời sống bay lợn - KÜ n¨ng tù tin tr×nh bÇy ý kiÕn tríc tæ Qu¶n lý thêi gian III.ph¬ng ph¸p vµ kÜ thuËt d¹y häc: - D¹y häc nhãm - Trực quan - Vấn đáp - tìm tòi VI.ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: GV:- Tranh cÊu t¹o cña chim bå c©u - M« h×nh bé n·o chim bå c©u HS: Häc bµi vµ lµm bµi theo yªu cÇu V.TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: 1.KiÓm tra bµi cò(5’): - Nêu các đặc điểm chim thích nghi với đời sống bay? 2.Bµi míi: * Hoạt động 1: Tìm hiểu các quan dinh dỡng(25’) Hoạt động GV - GV cho HS nh¾c l¹i c¸c bé phËn cña hÖ tiªu ho¸ ë chim - GV cho HS th¶o luËn vµ tr¶ lêi: + HÖ tiªu ho¸ cña chim hoµn chØnh h¬n bß s¸t ë nh÷ng ®iÓm nµo? + Vì chim có tốc độ tiêu hoá cao h¬n bß s¸t? Hoạt động HS Néi dung I - c¸c c¬ quan dinh dìng: - HS nh¾c l¹i c¸c bé 1.Tiªu ho¸: phận hệ tiêu hoá đã quan sát đợc bài thực hµnh - èng tiªu ho¸ ph©n ho¸, - HS thảo luận nêu đợc: chuyªn ho¸ víi chøc n¨ng - Tốc độ tiêu hoá cao + Thùc qu¶n cã diÒu (126) - Lu ý HS: HS kh«ng gi¶i thÝch đợc thì GV phải giải thích có tuyÕn tiªu ho¸ lín, d¹ dµy c¬ quan nghiÒn thøc ¨n, d¹ dµy tuyÕn tiÕt dÞch - GV chèt l¹i kiÕn thøc - GV cho HS th¶o luËn: + Tim cña chim cã g× kh¸c tim bß s¸t? + ý nghĩa khác đó? - GV treo sơ đồ hệ tuần hoàn câm gọi HS lên xác định các ng¨n tim - Gäi HS tr×nh bµy sù tuÇn hoµn m¸u vßng tuÇn hoµn nhá vµ vßng tuÇn hoµn lín - GV yêu cầu HS đọc thông tin, quan s¸t h×nh 43.2 SGK th¶o luËn vµ tr¶ lêi: + So s¸nh h« hÊp cña chim víi bß s¸t? + Vai trß cña tói khÝ? + Bề mặt trao đổi khí rộng có ý nghĩa nh nào đời sèng bay lîn cña chim? - GV yªu cÇu HS th¶o luËn: + Nêu đặc điểm hệ bài tiết và hÖ sinh dôc cña chim? + Những đặc điểm nào thể thích nghi với đời sống bay? - GV chèt l¹i kiÕn thøc + D¹ dµy: d¹ dµy tuyÕn, d¹ dày tốc độ tiêu hoá cao - 1-2 HS ph¸t biÓu, líp bæ sung - HS đọc thông tin SGK trang 141, quan s¸t h×nh 43.1 vµ nªu ®iÓm kh¸c cña tim chim so víi bß s¸t: + Tim ng¨n, chia nöa + Nửa trái chứa máu đỏ tơi ®i nu«i c¬ thÓ, nöa ph¶i chứa máu đỏ thẫm + ý nghÜa: M¸u nu«i c¬ thể giàu oxi trao đổi chÊt m¹nh - HS lªn tr×nh bµy trªn tranh líp nhËn xÐt, bæ sung + Phæi chim cã nhiÒu èng khÝ th«ng víi hÖ thèng tói khÝ + Sù th«ng khÝ sù co gi·n tói khÝ (khi bay), sù thay đổi thể tích lồng ngùc (khi ®Ëu) + Tói khÝ: gi¶m khèi lîng riªng, gi¶m ma s¸t gi÷a c¸c néi quan bay - HS đọc thông tin thảo luận và nêu đợc các đặc điểm thích nghi với đời sèng bay: + Không có bóng đái nớc tiểu đặc, thải ngoài cïng ph©n + Chim m¸i chØ cã buång trøng vµ èng dÉn trøng tr¸i ph¸t triÓn 2.TuÇn hoµn: - Tim ng¨n, vßng tuÇn hoµn - M¸u nu«i c¬ thÓ giµu oxi (máu đỏ tơi) 3.H« hÊp: - Phæi cã m¹ng èng khÝ - sè èng khÝ th«ng víi tói khí bề mặt trao đổi khí réng - Trao đổi khí: + Khi bay – tói khÝ + Khi ®Ëu – phæi Bµi tiÕt vµ sinh dôc: - Bµi tiÕt: + ThËn sau + Không có bóng đái + Níc tiÓu th¶i ngoµi cïng ph©n - Sinh dôc: + Con đực: đôi tinh hoµn + Con c¸i: buång trøng tr¸i ph¸t triÓn + Thô tinh ¬ ¬ * Hoạt động 2: Tìm hiểu hệ thần kinh chim(8’) II - ThÇn kinh vµ gi¸c quan: (127) - GV yªu cÇu HS quan s¸t m« hình não chim, đối chiếu hình 43.4 SGK, nhËn biÕt c¸c bé phËn cña n·o trªn m« h×nh - HS quan s¸t m« h×nh, đọc chú thích hình 43.4 SGK và xác định các phËn cña n·o + So s¸nh bé n·o chim víi bß s¸t? - GV chèt l¹i kiÕn thøc - HS lªn chØ trªn m« h×nh, líp nhËn xÐt, bæ sung - Bé n·o ph¸t triÓn + N·o tríc lín + TiÓu n·o cã nhiÒu nÕp nh¨n + N·o gi÷a cã thuú thÞ gi¸c - Gi¸c quan: + M¾t tinh cã mÝ thø ba máng + Tai: cã èng tai ngoµi 3.Cñng cè vµ luyÖn tËp(5’) - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái: + Trình bày đặc điểm hô hấp chim bồ câu thích nghi với đời sống bay? + Hoµn thµnh b¶ng so s¸nh cÊu t¹o cña chim bå c©u víi th»n l»n 4.Híng dÉn HS häc bµi ë nhµ(2’): - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK - Su tầm tranh, ảnh số đại diện lớp chim Ngµy so¹n: … /… /2011 Líp 7A TiÕt(TKB):……Ngµy gi¶ng:……/… /2011 SÜ sè: ……/35.V¾ng: Líp 7B TiÕt(TKB):……Ngµy gi¶ng:… /… /2011 SÜ sè: …./13 V¾ng: TuÇn 24 Tiết 46 - Bài 44: Đa dạng và đặc điểm chung cña líp chim I.Môc tiªu: 1.KiÕn thøc: - Trình bày đợc các đặc điểm đặc trng các nhóm chim thích nghi với đời sống từ đó thấy đợc đa dạng chim - Nêu đợc đặc điểm chung và vai trò chim 2.KÜ n¨ng: - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, so s¸nh - Kĩ hoạt động nhóm 3.Thái độ: - Gi¸o dôc ý thøc b¶o vÖ c¸c loµi chim cã lîi II.KÜ n¨ng sèng: - kĩ tìm kiếm và sử lý thông tin đọc SGK, quan sát tranh hình để tìm hiểu đa dạng thành phần loài, đặc điểm chung cấu tạo thể thích nghi với môi trờng sống và vai trò lớp chim tự nhiên và đời sống - Kĩ phân tích, so sánh, khái quát để rút đặc điểm chung lớp chim - KÜ n¨ng tù tin tr×nh bÇy ý kiÕn tríc tæ Qu¶n lý thêi gian - KÜ n¨ng hîp t¸c, n¾ng nghe tÝch cùc III.ph¬ng ph¸p vµ kÜ thuËt d¹y häc: (128) - D¹y häc nhãm - Vấn đáp - tìm tòi - Biểu đạt sáng tạo VI.ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: GV:- Tranh phãng to h×nh 44 SGK - PhiÕu häc tËp HS: - Häc bµi vµ chuÈn bÞ bµi theo yªu cÇu V.TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: 1.KiÓm tra bµi cò(5’): Nªu cÊu t¹o hÖ tuÇn hoµn vµ hÖ thÇn kinh cña chim? 2.Bµi míi: *Hoạt động 1: Tìm hiểu đa dạng các nhóm chim(10’) Hoạt động GV Hoạt động HS Néi dung - GV cho HS đọc thông tin - HS thu nhận thông tin, I - Tìm hiểu đa dạng môc 1, 2, SGK, quan s¸t h×nh th¶o luËn nhãm, hoµn c¸c nhãm chim: 44 từ đến 3, điền vào thành phiếu học tập phiÕu häc tËp - §¹i diÖn nhãm b¸o c¸o - GV chèt l¹i kiÕn thøc kÕt qu¶, c¸c nhãm kh¸c bæ sung Nhãm §Æc ®iÓm cÊu t¹o §¹i diÖn M«i trêng sèng C¸nh C¬ ngùc Ch©n Ngãn chim Th¶o nguyªn, Ng¾n, Kh«ng ph¸t Cao, to, Ch¹y §µ ®iÓu 2-3 ngãn sa m¹c yÕu triÓn kháe Chim c¸nh RÊt ph¸t ngãn cã B¬i BiÓn Dµi, khoÎ Ng¾n côt triÓn mµng b¬i To, cã vuèt Bay Chim ng Núi đá Dµi, khoÎ Ph¸t triÓn ngãn cong - GV yêu cầu HS đọc bảng, - HS quan sát hình, thảo quan s¸t h×nh 44.3, ®iÒn néi luËn nhãm vµ hoµn thµnh dung phï hîp vµo chç trèng ë b¶ng - Líp chim rÊt ®a d¹ng: Sè loµi b¶ng trang 145 SGK - §¹i diÖn nhãm ph¸t biÓu, nhiÒu, chia lµm nhãm: - GV chốt lại đáp án đúng các nhóm khác bổ sung + Chim ch¹y + Bé: 1- Ngçng; 2- Gµ; 3- Chim + Chim b¬i ng; 4- Có + Chim bay + §¹i diÖn: 1- VÞt; 2- Gµ; 3- Lèi sèng vµ m«i trêng sèng C¾t; 4- Có lîn phong phó - GV cho HS th¶o luËn: - HS th¶o luËn rót nhËn - V× nãi líp chim rÊt ®a xÐt vÒ sù ®a d¹ng: d¹ng? + NhiÒu loµi - GV chèt l¹i kiÕn thøc + CÊu t¹o c¬ thÓ ®a d¹ng + Sèng ë nhiÒu m«i trêng ¬ * Hoạt động 2: Tìm hiểu đặc điểm chung lớp chim (13’) - GV cho HS nêu đặc điểm II - §Æc ®iÓm chung cña líp chim: (129) chung cña chim vÒ: - HS th¶o luËn, rót - §Æc ®iÓm chung đặc điểm chung + M×nh cã l«ng vò bao phñ + §Æc ®iÓm c¬ thÓ chim + Chi trớc biến đổi thành c¸nh + §Æc ®iÓm cña chi + Cã má sõng + Phæi cã mang èng khÝ, + §Æc ®iÓm cña hÖ h« hÊp, cã tói khÝ tham gia h« hÊp tuÇn hoµn, sinh s¶n vµ nhiÖt - §¹i diÖn nhãm ph¸t biÓu, + Tim ngăn, máu đỏ tơi độ thể c¸c nhãm kh¸c bæ sung nu«i c¬ thÓ + Trứng có vỏ đá vôi, đợc Êp nhê th©n nhiÖt cña chim bè mÑ + Là động vật nhiệt - GV chèt l¹i kiÕn thøc * Hoạt động 3: Vai trò lớp chim (7’) III - Vai trß cña líp chim: - GV yêu cầu HS đọc thông tin Vai trß cña chim: SGK vµ tr¶ lêi c©u hái: - Lîi Ých: + ăn sâu bọ và động vật gặm - HS đọc thông tin để nhấm - Nªu Ých lîi vµ t¸c h¹i cña chim t×m c©u tr¶ lêi + Cung cÊp thùc phÈm tự nhiên và đời + Làm chăn, đệm, đồ trang trí, sèng ngêi? lµm c¶nh + Huấn luyện để săn mồi, phục - Mét vµi HS ph¸t biÓu, vô du lÞch - LÊy c¸c vÝ dô vÒ t¸c h¹i vµ lîi líp bæ sung + Gióp ph¸t t¸n c©y rõng ích chim ngời? - Cã h¹i: + ¨n h¹t, qu¶, c¸… + Là động vật trung gian truyền bÖnh 3.Cñng cè vµ luyÖn tËp(8’): - Yªu cÇu HS lµm phiÕu häc tËp Những câu nào dới đây là đúng: a §µ ®iÓu cã cÊu t¹o thÝch nghi víi tËp tÝnh ch¹y nhanh trªn th¶o nguyªn vµ sa m¹c kh« nãng b Vịt trời đợc xếp vào nhóm chim bơi c Chim bồ câu có cấu tạo ngoài thích nghi với đời sống bay d Chim cánh có lông dày để giữ nhiệt e Chim cú lợn có lông mềm, bay nhẹ nhàng, mắt tinh, săn mồi đêm 4.Híng dÉn häc bµi ë nhµ(2’): (130) - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK - §äc môc “Em cã biÕt” - ¤n l¹i néi dung kiÕn thøc líp chim Ngµy so¹n: … /… /2011 Líp 7A TiÕt(TKB):……Ngµy gi¶ng:……/… /2011 SÜ sè: ……/35.V¾ng: Líp 7B TiÕt(TKB):……Ngµy gi¶ng:… /… /2011 SÜ sè: …./13 V¾ng: TuÇn 25 TiÕt 47 Líp thó Bµi 3: Thá I.Môc tiªu: 1.KiÕn thøc: - Học sinh nắm đợc đặc điểm đời sống và hình thức sinh sản thỏ - Học sinh thấy đợc cấu tạo ngoài thỏ thích nghi với đời sống và tập tính lẩn trốn kẻ thù 2.KÜ n¨ng: - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, nhËn biÕt kiÕn thøc - Rèn kĩ hoạt động nhóm 3.Thái độ: - Gi¸o dôc ý thøc yªu thÝch m«n häc II.KÜ n¨ng sèng: - kĩ tìm kiếm và sử lý thông tin đọc SGK, quan sát tranh hình để tìm hiểu đặc điểm đời sống và hình thức sinh sản Thỏ - Kĩ phân tích, so sánh, khái quát để rút đặc điểm cấu tạo ngoài Thỏ thích nghi với đời sống và tập tính lẩn trốn kẻ thù - KÜ n¨ng tù tin tr×nh bÇy ý kiÕn tríc tæ Qu¶n lý thêi gian - KÜ n¨ng hîp t¸c, n¾ng nghe tÝch cùc III.ph¬ng ph¸p vµ kÜ thuËt d¹y häc: - D¹y häc nhãm - Vấn đáp - tìm tòi - Biểu đạt sáng tạo VI.Chuan bÞ cu¶ GV va HS: GV:- Tranh h×nh 46.2; 46.3 SGK - Một số tranh hoạt động sống thỏ HS:- Häc bµi vµ chuÈn bÞ bµi theo yªu cÇu V.TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: 1.KiÓm tra bµi cò(5’): Nêu đặc điểm chung và vai trò lớp chim? 2.Bµi míi: (131) * Hoạt động 1: Tìm hiểu đời sống Thỏ(10’) Hoạt động GV Hoạt động HS Néi dung I.§êi sèng cña thá: - Yªu cÇu c¶ líp nghiªn cøu SGk, kết hợp hình 46.1 SGK - Cá nhân đọc thông tin trang 149, trao đổi vấn đề 1: SGK, thu thập thông tin trả - Thỏ sống đào hang, lẩn trốn kẻ thï b»ng c¸ch nh¶y c¶ ch©n đặc điểm đời sống thỏ lêi sau - Trao đổi nhóm tìm câu - ¡n cá, l¸ c©y b»ng c¸ch gÆm - Gäi 1- nhãm tr×nh bµy, tr¶ lêi nhÊm, kiÕn ¨n vÒ chiÒu nhãm kh¸c bæ sung Yêu cầu nêu đợc: - Thỏ là động vật nhiệt - Liªn hÖ thùc tÕ: T¹i + N¬i sèng ch¨n nu«i ngêi ta kh«ng lµm + Thøc ¨n vµ thêi gian - Thô tinh - Thai ph¸t triÓn tö cung chuång thá b»ng tre hoÆc gç? kiÕm ¨n cña thá mÑ Vấn đề 2: Hình thức sinh sản + Cách lẩn trốn kẻ thù - Cã thai nªn gäi lµ hiÖn tcña thó - Sau th¶o luËn, tr×nh - GV cho HS trao đổi toàn lớp bày ý kiến và tự rút kết ợng thai sinh - Con non yếu, đợc nuôi - HiÖn tîng thai sinh tiÕn ho¸ luËn so với đẻ trứng và noãn thai - Thảo luận nhóm, yêu cầu sữa mẹ sinh nh thÕ nµo? nêu đợc: + N¬i thai ph¸t triÓn + Bé phËn gióp thai trao đổi chất với môi trờng + Lo¹i non - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt bæ sung * Hoạt động 2: Cấu tạo ngoài và di chuyển(20’) - Yêu cầu HS đọc SGK trang 149, th¶o luËn nhãm hoµn thµnh phiÕu häc tËp - Cá nhân HS đọc thông tin II-Cấu tạo ngoài và di SGK vµ ghi nhí kiÕn chuyÓn: thøc - Trao đổi nhóm và hoàn a CÊu t¹o ngoµi thµnh phiÕu häc tËp Đặc điểm cấu tạo ngoài thú thích nghi với đời sống vµ tËp tÝnh ch¹y trèn kÎ thï Sự thích nghi với đời sống và tập tính lẩn Bé phËn c¬ thÓ §Æc ®iÓm cÊu t¹o ngoµi trèn kÎ thï Bé l«ng Bé l«ng Chi tríc Chi ( cã vuèt) Chi sau Mòi, l«ng xóc gi¸c Gi¸c quan Tai cã vµnh tai Mắt có mí cử động (132) - GV kÎ phiÕu häc tËp nµy lªn - §¹i diÖn c¸c nhãm tr¶ lêi, b¶ng phô c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ - GV nhËn xÐt c¸c ý kiÕn sung đúng HS, còn ý kiến nào cha thống nên để HS thảo luËn tiÕp - GV thông báo đáp án đúng B¶ng: §Æc ®iÓm cÊu t¹o ngoµi thú thích nghi với đời sống vµ tËp tÝnh ch¹y trèn kÎ thï Đặc điểm cấu tạo ngoài thú thích nghi với đời sống vµ tËp tÝnh ch¹y trèn kÎ thï Sự thích nghi với đời sống và tập tính lẩn trốn kẻ thï Bé l«ng Gi÷ nhiÖt, b¶o vÖ thá Èn bôi rËm §µo hang Chi ( cã vuèt) BËt nh¶y xa, ch¹y trèn nhanh Th¨m dß thøc ¨n vµ m«i trêng §Þnh híng ©m ph¸t hiÖn sím kÎ thï Gi¸c quan Gi÷ m¾t kh«ng bÞ kh«, b¶o vÖ thá trèn Mắt có mí cử động bôi gai rËm - GV yªu cÇu HS quan s¸t - C¸ nhËn HS tù nghiªn cøu b Sù di chuyÓn h×nh 46.4 vµ 46.5, kÕt hîp víi th«ng tin quan s¸t h×nh quan s¸t trªn phim ¶nh, th¶o SGK vµ ghi nhí kiÕn luận để trả lời câu hỏi: thøc - Trao đổi nhóm thống c©u tr¶ lêi Yªu cÇu: - Thá di chuyÓn b»ng c¸ch + Thá di chuyÓn: kiÓu nh¶y - Thá di chuyÓn b»ng c¸ch nh¶y nµo? c¶ hai ch©n sau đồng thời hai chân sau + Thỏ chạy theo đờng chữ - T¹i thá ch¹y kh«ng dai søc Z, cßn thó ¨n thÞt ch¹y kiÓu thú ăn thịt, song số rợt đuổi nên bị đà trờng hợp thỏ thoát đợc kẻ + Do sức bền thỏ kém, thï? cßn cña thó ¨n thÞt søc bÒn - VËn tèc cña thá lín h¬n thó ¨n lín thÞt song thá vÉn bÞ b¾t, t¹i sao? - GV yªu cÇu HS rót kÕt luËn Bé phËn c¬ thÓ §Æc ®iÓm cÊu t¹o ngoµi Bé l«ng Chi tríc Chi sau Mòi, l«ng xóc gi¸c Tai cã vµnh tai 3.Cñng cè vµ luyÖn t©p(8’): - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái: - Nêu đặc điểm đời sống thú? - Cấu tạo ngoài thích nghi với đời sống nh nào? - V× nu«i thá ngêi ta thêng che bít ¸nh s¸ng ë chuång thá? 4.Híng dÉn HS häc bµi ë nhµ(2’): (133) - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK - §äc môc “ Em cã biÕt” - Xem l¹i cÊu t¹o bé x¬ng th»n l»n Ngµy so¹n: … /… /2011 Líp 7A TiÕt(TKB):……Ngµy gi¶ng:……/… /2011 SÜ sè: ……/35.V¾ng: Líp 7B TiÕt(TKB):……Ngµy gi¶ng:… /… /2011 SÜ sè: …./13 V¾ng: TuÇn 25 TiÕt 48 Bµi 47: CÊu t¹o cña thá nhµ I.Môc tiªu: 1.KiÕn thøc: - Học sinh nắm đợc đặc điểm cấu tạo chủ yếu xơng và hệ liên quan tới di chuyển cña thá - Học sinh nêu đợc vị trí, thành phần và chức các quan sinh dỡng - Học sinh chứng minh não thỏ tiến hoá não các lớp động vật khác 2.KÜ n¨ng: - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, thu thËp kiÕn thøc - Kĩ hoạt động nhóm 3.Thái độ: - Giáo dục ý thức bảo vệ động vật II.KÜ n¨ng sèng: - kĩ tìm kiếm và sử lý thông tin đọc SGK, quan sát tranh hình để tìm hiểu đặc ®iÓm cÊu t¹o chñ yÕu cña bé x¬ng vµ hÖ c¬ liªn quan tíi sù di chuyÓn cña Thá.VÞ trÝ thµnh phÇn vµ chøc n¨ng cña c¸c c¬ quan sinh dìng - Kĩ so sánh, phân tích chứng minh não Thỏ tiến hóa não các lớp động vật khác - KÜ n¨ng tù tin tr×nh bÇy ý kiÕn tríc tæ Qu¶n lý thêi gian - KÜ n¨ng hîp t¸c, n¾ng nghe tÝch cùc III.ph¬ng ph¸p vµ kÜ thuËt d¹y häc: - D¹y häc nhãm - Vấn đáp - tìm tòi - Biểu đạt sáng tạo VI.Chu©n bÞ cu¶ GV va HS: - Tranh, m« h×nh bé x¬ng thá vµ th»n l»n - Tranh phãng to h×nh 47.2 SGK - M« h×nh n·o thá , bß s¸t, c¸ V.TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: 1.KiÓm tra bµi cò(5’): - Nêu đặc điểm cấu tạo ngoài thỏ thích nghi với đời sống và tâp tính đào hang? 2.Bµi míi: * Hoạt động 1: Tìm hiểu xơng và hệ Thỏ (13’) Hoạt động GV - GV yªu cÇu HS quan s¸t tranh Hoạt động HS Néi dung I.Bé x¬ng vµ hÖ c¬: a Bé x¬ng (134) bé x¬ng thá vµ bß s¸t, t×m đặc điểm khác về: + C¸c phÇn cña bé x¬ng + X¬ng lång ngùc + VÞ trÝ cña chi so víi c¬ thÓ - GV gọi đại diện nhóm trình bày đáp án, bổ sung ý kiến - Tại có khác đó? - Yªu cÇu HS tù rót kÕt luËn - Yêu cầu HS đọc SGK trang 152 vµ tr¶ lêi c©u hái: - Hệ thỏ có đặc điểm nào liên quan đến vận động/ - HÖ c¬ cña thá tiÕn ho¸ h¬n các lớp động vật trớc ®iÓm nµo? - Yªu cÇu HS rót kÕt luËn - C¸ nh©n quan s¸t tranh, thu nhËn kiÕn thøc - Trao đổi nhóm, tìm đặc điểm khác Yêu cầu nêu đợc: + Các phận tơng đồng + Đặc điểm khác: đốt sèng cæ, cã x¬ng má ¸c, chi n»m díi c¬ thÓ + Sù kh¸c liªn quan đến đời sống - HS tự đọc thông tin SGK, tr¶ c©u hái Yêu cầu nêu đợc: + Cơ vận động cột sống, có chi sau liên quan đến vận động thể + C¬ hoµnh, c¬ liªn sên gióp th«ng khÝ ë phæi - Bé x¬ng gåm nhiÒu x¬ng khíp với để nâng đỡ, bảo vệ và giúp thể vận động b HÖ c¬ - Cơ vận động cột sống phát triển - C¬ hoµnh: tham gia vµo ho¹t động hô hấp * Hoạt động 2: Tìm hiểu các quan sinh dỡng(10’) II - C¸c c¬ quan sinh dìng: - GV yêu cầu HS đọc thông tin SGK liên quan đến các quan dinh dìng, quan s¸t tranh cÊu t¹o thỏ, sơ đồ hệ tuần hoµn vµ hoµn thµnh phiÕu häc tËp - GV kÎ phiÕu häc tËp trªn b¶ng phô - GV tËp hîp c¸c ý kiÕn cña c¸c nhãm, nhËn xÐt - GV thông báo đáp án phiÕu häc tËp - Cá nhân tự đọc SGK trang 153, 154, kÕt hîp quan s¸t h×nh 47.2, ghi nhí kiÕn thøc - Trao đổi nhóm hoàn thµnh phiÕu häc tËp Yêu cầu đạt đợc: + Thµnh phÇn c¸c c¬ quan hÖ c¬ quan + Chøc n¨ng cña hÖ c¬ quan Häc sinh tù söa ch÷a nÕu cÇn Néi dung phiÕu häc tËp KÕt luËn: HÖ c¬ quan TuÇn hoµn H« hÊp VÞ trÝ Lång ngùc PhiÕu häc tËp Thµnh phÇn - Tim cã ng¨n, m¹ch m¸u Chøc n¨ng - M¸u vËn chuyÓn theo vßng tuÇn hoµn M¸u nu«i thể là máu đỏ tơi Trong khoang ngực - Khí quả, phế quản và Dẫn khí và trao đổi khí (135) Tiªu ho¸ Bµi tiÕt phæi (mao m¹ch) Khoang bông - MiÖng thùc qu¶n d¹ dµy ruét, manh trµng - TuyÕn gan, tuþ Trong khoang - Hai thËn, èng dÉn níc bụng sát xơng sống tiểu, bóng đái, đờng tiểu - Tiêu hoá thức ăn (đặc biÖt lµ xenlulo) - Läc tõ m¸u chÊt thõa vµ th¶i níc tiÓu ngoµi c¬ thÓ Hoạt động 3: Hệ thần kinh và giác quan(10’) - GV cho HS quan s¸t m« h×nh n·o cña c¸, bß s¸t, thá vµ tr¶ lêi c©u hái: - Bé phËn nµo cña n·o thá ph¸t triÓn h¬n n·o c¸ vµ bß s¸t? - Các phận phát triển đó có ý nghĩa gì đời sống cña thá? - §Æc ®iÓm c¸c gi¸c quan cña thá? - HS tù rót kÕt luËn III - HÖ thÇn kinh vµ gi¸c quan: - HS quan s¸t chó ý c¸c phần đại não, tiểu não, … + Chó ý kÝch thíc - Bé n·o thá ph¸t triÓn h¬n h¼n các lớp động vật khác: + T×m VD chømg tá sù + §¹i n·o ph¸t triÓn che lÊp c¸c phát triển đại não: nh phần khác tËp tÝnh phong phó + TiÓu n·o lín, nhiÒu nÕp gÊp + Gi¸c quan ph¸t triÓn liên quan tới các cử động phức tạp - Mét vµi HS tr¶ lêi, c¸c HS kh¸c nhËn xÐt, bæ sung 3.Cñng cè vµ luyÖn t©p(5’): - HS đọc kết luận chung cuối bài - Nêu cấu tạo thỏ chứng tỏ hoàn thiện so với lớp động vật có xơng sống đã học? 4.Híng dÉn häc bµi ë nhµ(2’): - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK - T×m hiÓu vÒ thó má vÞt vµ thó cã tói - KÎ b¶ng trang 157 SGK vµo vë Ngµy so¹n: … /… /2011 Líp 7A TiÕt(TKB):……Ngµy gi¶ng:……/… /2011 SÜ sè: ……/35.V¾ng: Líp 7B TiÕt(TKB):……Ngµy gi¶ng:… /… /2011 SÜ sè: …./13 V¾ng: TuÇn 26 TiÕt 49 Bµi 48:Sù ®a d¹ng cña thó Bé thó huyÖt vµ bé thó tói (136) I.Môc tiªu: 1.KiÕn thøc: - Học sinh nắm đợc đa dạng lớp thú thể số loài, số bộ, tập tính chúng Giải thích đợc thích nghi hình thái, cấu tạo với điều kiện sống khác 2.KÜ n¨ng: - Rèn kĩ quan sát, so sánh Kĩ hoạt động nhóm 3.Thái độ: - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp, yªu thÝch bé m«n II.KÜ n¨ng sèng: - kĩ tìm kiếm và sử lý thông tin đọc SGK, quan sát tranh hình để nêu đợc các đặc điểm cấu tạo và hoạt động sống các thú huyệt, thú túi; Phê phán các hành vi săn bắt các loài thú, đặc biệt là các loài thú quý có giá trị - KÜ n¨ng l¾ng nghe tÝch cùc - KÜ n¨ng øng sö/ giao tiÕp th¶o luËn - KÜ n¨ng tr×nh bÇy s¸ng t¹o III.ph¬ng ph¸p vµ kÜ thuËt d¹y häc: - D¹y häc nhãm - Vấn đáp - tìm tòi - Trùc quan - T×m tßi - Biểu đạt sáng tạo VI.ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: - H×nh phãng to 48.1; 48.2 SGK - Tranh ảnh đời sống thú mỏ vịt và thú có túi - HS: kÎ b¶ng SGK trang 157 vµo vë V.TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: 1.KiÓm tra bµi cò(5’): - Nêu đặc điểm cấu tạo thỏ thích nghi với đời sống? 2.Bµi míi: * Hoạt động 1: Tìm hiểu đa dạng lớp thú(10’) Hoạt động GV Hoạt động HS - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu SGK trang 156, tr¶ lêi c©u hái: - Sù ®a d¹ng cña líp thó thÓ đặc điểm nào? - Ngêi ta ph©n chia líp thó dùa trên đặc điểm nào? - GV nªu nhËn xÐt vµ bæ sung thêm: Ngoài đặc điểm sinh s¶n, ph©n chia ngêi ta cßn dùa vµo ®iÒu kiÖn sèng, chi vµ bé r¨ng - Nªu mét sè bé thó: bé ¨n thÞt, bé guèc ch½n, bé guèc lÎ… - HS tự đọc thông tin SGK vµ theo dâi s¬ đồ các thú, trả lời câu hái Yêu cầu nêu đợc: + Sè loµi nhiÒu + Dựa vào đặc điểm sinh s¶n - §¹i diÖn nhãm tr¶ lêi, c¸c HS kh¸c nhËn xÐt bæ sung Néi Dung I - Sù ®a d¹ng cña líp thó: - Líp thó cã sè lîng loµi rÊt lín, sèng ë kh¾p n¬i - Phân chia lớp thú dựa trên đặc ®iÓm sinh s¶n, bé r¨ng, chi (137) ¬ - Yªu cÇu HS tù rót kÕt - HS l¾ng nghe GV gi¶ng luËn * Hoạt động 2; Tìm hiểu Thú huyệt và thú Túi(20’) - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu SGK trang 156, 157, hoµn thµnh b¶ng vë bµi tËp - GV kẻ lên bảng phụ để lần lợt HS tù ®iÒn - GV ch÷a b»ng c¸ch th«ng b¸o đúng, sai - B¶ng kiÕn thøc chuÈn - Cá nhận HS đọc thông II -Bộ thú huyệt - thú túi tin vµ quan s¸t h×nh, tranh ¶nh mang theo vÒ thó huyÖt vµ thó tói hoµn thµnh b¶ng - Yªu cÇu: Dïng sè thø tù + vµi HS lªn b¶ng ®iÒn néi dung Bảng: So sánh đặc điểm đời sống và tập tính thú mỏ vịt và kanguru Loµi Thó má vÞt Kanguru N¬i sèng CÊu t¹o chi Sù di chuyÓn Sinh s¶n Con s¬ sinh Bé phËn tiÕt s÷a C¸ch bó s÷a 2 2 2 1 1- Chi 1- Ngo¹m chÆt lÊy sau lín, 1- §i trªn 1- Cã vó 1- Níc 1- §Î 1- B×nh vú, bú thụ động C¸c c©u khoÎ c¹n vµ 2- Kh«ng ngät, c¹n thêng 2- HÊp thô s÷a trªn tr¶ lêi 2- Chi b¬i cã nóm 2- §ång 2- §Î 2- RÊt l«ng thó mÑ, uèng lùa chän cã níc vó, chØ cã cá trøng nhá s÷a hoµ tan nmµng 2- Nh¶y tuyÕn s÷a íc b¬i - GV yªu cÇu HS tiÕp tôc th¶o - C¸ nh©n xem l¹i th«ng luËn: tin SGK vµ b¶ng so s¸nh hoàn thành trao đổi nhãm - Yªu cÇu: - Tại thú mỏ vịt đẻ trứng + Nuôi sữa mà đợc xếp vào lớp thú? - T¹i thó má vÞt kh«ng + Thó mÑ cha cã nóm vó bó s÷a mÑ nh chã hay mÌo con? + Ch©n cã mµng - Thó má vÞt cã cÊu t¹o nµo phï hợp với đời sống bơi lội nớc? + Hai ch©n sau to, khoÎ, - Kanguru cã cÊu t¹o nh thÕ dµi nµo phï hîp víi lèi sèng ch¹y - Thó má vÞt: nhảy trên đồng cỏ? + Cã l«ng mao dµy, ch©n - T¹i kanguru ph¶i nu«i + Con non nhá, cha ph¸t cã mµng tói Êp cña thó mÑ? triển đầy đủ + §Î trøng, cha cã nóm vó, - GV cho HS th¶o luËn toµn líp nu«i b»ng s÷a (138) vµ nhËn xÐt - §¹i diÖn nhãm tr×nh - Kanguru: - GV yªu cÇu HS tù rót kÕt bµy, c¸c nhãm kh¸c nhËn + Chi sau dµi, khoÎ, ®u«i luËn: xÐt, bæ sung dµi + CÊu t¹o + §Î rÊt nhá, thó mÑ + §Æc ®iÓm sinh s¶n cã nóm vó - GV hái: Em biÕt thªm ®iÒu g× vÒ thó má vÞt vµ kanguru qua s¸ch b¸o vµ phim? 3.Cñng cè vµ luyÖn tËp(5’): - HS lµm bµi tËp : Hãy khoanh tròn vào chữ cái đầu câu trả lời đúng 1- Thú mỏ vịt đợc xếp vào lớp thú vì: a Cấu tạo thích nghi với đời sống nớc b Nu«i b»ng s÷a c Bé l«ng dµy, gi÷ nhiÖt 4.Híng dÉn HS häc bµi ë nhµ(2’): - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK - §äc môc “Em cã biÕt” - T×m hiÓu vÒ c¸ voi, c¸ heo vµ d¬i Ngµy so¹n: … /… /2011 Líp 7A TiÕt(TKB):……Ngµy gi¶ng:……/… /2011 SÜ sè: ……/35.V¾ng: Líp 7B TiÕt(TKB):……Ngµy gi¶ng:… /… /2011 SÜ sè: …./13 V¾ng: TuÇn 26 TiÕt 50 Bµi 49: Sù ®a d¹ng cña thó (tiÕp) Bé d¬i - Bé c¸ voi I.Môc tiªu: 1.KiÕn thøc: - Học sinh nêu đợc đặc điểm cấu tạo dơi và cá voi phù hợp với điều kiện sống - Thấy đợc số tập tính dơi và cá voi 2.KÜ n¨ng: - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, so s¸nh - Kĩ hoạt động nhóm 3.Thái độ: - Gi¸o dôc ý thøc yªu thÝch m«n häc II.KÜ n¨ng sèng: - kĩ tìm kiếm và sử lý thông tin đọc SGK, quan sát tranh hình để tìm hiểu đặc ®iÓm cÊu t¹o cña d¬i vµ c¸ voi phï hîp víi ®iÒu kiÖn sèng - Kĩ phân tích thấy đợc số tập tính dơi và cá voi - KÜ n¨ng tù tin tr×nh bÇy ý kiÕn tríc tæ Qu¶n lý thêi gian (139) - KÜ n¨ng hîp t¸c, n¾ng nghe tÝch cùc III.ph¬ng ph¸p vµ kÜ thuËt d¹y häc: - D¹y häc nhãm - Vấn đáp - tìm tòi - Biểu đạt sáng tạo VI.ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: GV:- Tranh c¸ voi, d¬i - Tranh ¶nh vÒ tËp tÝnh cña d¬i vµ c¸ voi HS:- Häc bµi vµ chuÈn bÞ bµi theo yªu cÇu V.TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: 1.KiÓm tra bµi cò(5’): - Nêu đặc điểm thú mỏ vịt, kanguru thích nghi với đời sống ? 2.Bµi míi: Hoạt động 1: Một vài tập tính dơi và cá voi(10’) Mục tiêu: HS nắm đợc tập tính ăn dơi và cá voi liên quan đến cấu tạo miệng Hoạt động thầy Hoạt động trò Néi dung - GV yªu cÇu HS quan s¸t - HS tù quan s¸t tranh víi 1.mét vµi tËp tÝnh cña d¬i vµ H49.1 SGK tr.154 hoµn thµnh hiÓu biÕt cña m×nh trao c¸ voi: phiÕu häc tËp sè đổi nhóm hoàn thành - GV ghi kÕt qu¶ c¸c nhãm lªn phiÕu häc tËp bảng để so sánh - HS chän sè 1, ®iÒn vµo - C¸ voi: B¬i uèn m×nh ¨n b»ng - GV hái thªm: T¹o l¹i lùa c¸c « trªn c¸ch läc måi chän ®Ëc ®iÓm nµy? - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy - D¬i: Dïng r¨ng ph¸ vë vá s©u kÕt qu¶→c¸c nhãm kh¸c bọ, bay không có đờng rõ nhËn xÐt bæ sung hoµn chỉnh đáp án - GV thông báo đáp án đúng - C¸c nhãm tù söa ch÷a * Hoạt động 2: Tìm hiểu đặc điểm chung dơi và cá voi thích nghi với điều kiện sèng(20’) - GV nªu yªu cÇu: + §äc th«ng tin SGK tr.159-160 kÕt hîp quan s¸t h×nh 49.1-2 + Hoµn thµnh phiÕu häc tËp sè - GV kÎ phiÕu sè lªn b¶ng - GV nªu c©u hái cho c¸c nhãm: Tại lại chọn đặc ®iÓm nµy hay dùa vµo ®©u để chọn? - GV thông báo đáp án đúng và t×m hiÓu sè nhãm cã kÕt qu¶ đúng nhiều - GV hái: + Dơi có đặc điểm nào thích nghi với đời sống bay lợn? + CÊu t¹o ngoµi cña c¸ voi - Cá nhân tự đọc thông tin quan s¸t h×nh - Trao đổi nhóm lựa chọn đặc điểm phù hợp - HS hoµn thµnh phiÕu häc tËp 2) §Æc ®iÓm chung cña d¬i vµ c¸ voi thÝch nghi víi ®iÒu kiÖn sèng: - Néi dung phiÕu häc tËp sè - §¹i diÖn c¸c nhãm lªn b¶ng viÕt néi dung, nhãm kh¸c theo dâi nhËn xÐt vµ bæ sung - HS dùa vµo néi dung phiÕu häc tËp tr×nh bµy (140) thích nghi với đời sống níc thÓ hiÖn nh thÕ nµo ? + T¹i c¸ voi c¬ thÓ nÆng nÒ v©y ngùc rÊt nhá nhng nã di chuyển đợc dễ dàng níc? - GV ®a thªm mét sè th«ng tin vÒ c¸ voi vµ c¸ heo Tên động vật D¬i C¸ voi C©u tr¶ lêi lùa chän - HS dùa vµo cÊu t¹o cña x¬ng v©y gièng chi tríc → kháe cã líp mì dµy PhiÕu häc tËp sè Di chuyÓn 1- Bay kh«ng cã đờng bay rõ rệt 2- B¬i uèn m×nh theo chiÒu däc Thøc ¨n §Æc ®iÓm r¨ng, c¸ch ¨n 1- Tôm, cá, động 1- Không có răng, lọc mồi các vËt nhá khe cña tÊm sõng miÖng 2- S©u bä 2- R¨ng nhän s¾c, ph¸ vì vá cøng cña s©u bä .PhiÕu häc tËp §Æc ®iÓm Tên động vật H×nh d¹ng c¬ thÓ Chi tríc - Thon nhá D¬i C¸ voi - Biến đổi thành cánh da (mÒm réng nèi chi tríc víi chi sau vµ ®u«i) - Hình thoi thon - Biến đổi thành bơi chèo dµi, cæ kh«ng (cã c¸c x¬ng c¸nh, x¬ng ph©n biÖt víi èng, x¬ng bµn) th©n 3.Cñng cè vµ luyÖn tËp(8’): Khoanh tròn vào đầu câu đúng: C©u 1: C¸ch cÊt c¸nh cña d¬i lµ: a Nhún mình lấy đà từ mặt đất b Chạy lấy đà vỗ cánh c Ch©n rêi vËt b¸m, bu«ng m×nh tõ trªn cao g Líp mì díi da dµy Híng dÉn häc bµi(2’): - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK - §äc môc “Em cã biÕt” - Tìm hiểu đời sống chuột, hổ, báo - KÎ b¶ng trang 162 SGK thªm cét “cÊu t¹o ch©n” Ngµy so¹n: … /… /2011 Líp 7A TiÕt(TKB):……Ngµy gi¶ng:……/… /2011 SÜ sè: ……/35.V¾ng: Líp 7B TiÕt(TKB):……Ngµy gi¶ng:… /… /2011 SÜ sè: …./13 V¾ng: Chi sau - YÕu b¸m vµo vËt kh«ng tù cÊt c¸nh - Tiªu gi¶m (141) TuÇn 27 TiÕt 51 Bµi 50: Sù ®a d¹ng cña thó (tiÕp) Bé ¨n s©u bä, bé gÆm nhÊm, bé ¨n thÞt I.Môc tiªu: 1.KiÕn thøc: - Học sinh nắm đợc cấu tạo thích nghi với đời sống thú ăn sâu bọ, thú gặm nhấm và thó ¨n thÞt - Học sinh phân biệt đợc thú thông qua đặc điểm cấu tạo đặc trng 2.KÜ n¨ng: - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, t×m kiÕm kiÕn thøc - Kĩ thu thập thông tin và kĩ hoạt động nhóm 3.Thái độ: - Giáo dục ý thức tìm hiểu giới động vật để bảo vệ loài có lợi II.KÜ n¨ng sèng: - kĩ tìm kiếm và sử lý thông tin đọc SGK, quan sát tranh hình để nêu đợc cấu tạo thích nghi với đời sống và các đặc điểm cấu tạo và hoạt động sống các ăn sâu bọ; Bộ gặm nhấm Phê phán các hành vi săn bắt các loài thú, đặc biệt là các loài thú quý có giá trị - KÜ n¨ng l¾ng nghe tÝch cùc - KÜ n¨ng øng sö/ giao tiÕp th¶o luËn - KÜ n¨ng tr×nh bÇy s¸ng t¹o III.ph¬ng ph¸p vµ kÜ thuËt d¹y häc: - D¹y häc nhãm - Vấn đáp - tìm tòi - Trùc quan - T×m tßi - Biểu đạt sáng tạo IV.ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: GV:- Tranh ch©n, r¨ng chuét chï - Tranh sóc, chuột đồng và chuột - Tranh bé r¨ng vµ ch©n cña mÌo HS: Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK V.TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: 1.KiÓm tra bµi cò(5’): - Nêu đặc điểm dơi, cá voi phù hợp với điều kiện sống ? 2.Bµi míi: * Hoạt động 1: Tìm hiểu đời sống, cấu tạo Bộ ăn sâu bọ(8’) Hoạt động GV -GV yêu cầu HS đọc các thông tin cña SGK trang162, kÕt hîp quan s¸t tranh h×nh 50.1 + Nêu đặc điểm mõm, r¨ng vµ bµn ch©n? Hoạt động HS Néi Dung - Cá nhân HS tự đọc SGK I.Bộ ăn sâu bọ: vµ thu thËp th«ng tin, trao đổi nhóm, quan sát kĩ + Mâm dµi, r¨ng nhän tranh vµ thèng nhÊt ý + Ch©n tríc ng¾n, bµn kiÕn rộng, ngón tay to khoẻ để đào - Yªu cÇu: hang (142) - GV nhËn xÐt vµ hoµn thiÖn kiÕn thøc cho HS Ph©n tÝch râ c¸ch b¾t måi, cÊu t¹o ch©n, r¨ng * Hoạt động 2: Tìm hiểu đời sống, cấu tạo Bộ gặm nhấm(8’) - GV yêu cầu HS đọc các thông - Cá nhân HS tự đọc SGK II.Bộ gặm nhấm: tin cña SGK trang162, kÕt hîp vµ thu thËp th«ng tin, trao quan s¸t tranh h×nh 50.2 đổi nhóm, quan sát kĩ tranh vµ thèng nhÊt ý + R¨ng cöa lín lu«n mäc dµi, thiÕu - Dùa vµo tranh hinh nªu kiÕn r¨ng nanh cÊu t¹o cña bé r¨ng bé - Yªu cÇu: Ph©n tÝch râ c¸ch b¾t gÆm nhÊm? måi, cÊu t¹o ch©n, r¨ng - GV nhËn xÐt vµ hoµn thiÖn kiÕn thøc cho HS * Hoạt động : Tìm hiểu đời sống, cấu tạo Bộ ăn thịt(14’) III.Bé ¨n thÞt - GV yêu cầu HS đọc các thông tin cña SGK trang 163, 164, quan s¸t h×nh vÏ 50.3 SGK vµ hoµn thµnh bµi tËp - GV treo bảng để HS tự ®iÒn vµo c¸c môc (b»ng sè) - GV cho HS th¶o luËn toµn líp vÒ nh÷ng ý kiÕn cña c¸c nhãm - GV cho HS quan s¸t b¶ng với kiến thức đúng -Ngoµi néi dung b¶ng chóng ta cßn biÕt thªm g× vÒ đại diện thú này? - GV yªu cÇu HS sö dông néi dung b¶ng 1, quan s¸t l¹i h×nh vµ tr¶ lêi c©u hái: - Dùa vµo cÊu t¹o cña bé r¨ng ph©n biÖt bé ¨n s©u bä, bé ¨n thÞt vµ bé gÆm nhÊm? - §Æc ®iÓm cÊu t¹o ch©n b¸o, sãi phï hîp víi viÖc s¨n måi vµ ¨n thÞt nh thÕ nµo? - NhËn biÕt bé thó ¨n thÞt, thó ¨n s©u bä, thó gÆm nhÊm nhê - Cá nhân HS tự đọc SGK vµ thu thËp th«ng tin, trao - Bé thó ¨n thÞt đổi nhóm, quan sát kĩ tranh vµ thèng nhÊt ý + R¨ng cöa s¾c nhän, r¨ng kiÕn nanh dµi nhän, r¨ng hµm cã mÊu - Yªu cÇu: dÑp s¾c Ph©n tÝch râ c¸ch b¾t måi, cÊu t¹o ch©n, r¨ng + Ngãn ch©n cã vuèt cong, - Các nhóm theo dõi, bổ dới có đệm thịt êm sung nÕu cÇn - HS tr¶ lêi c©u hái - C¸ nh©n HS xem l¹i th«ng tin b¶ng, quan s¸t chân, các đại diÖn *KLC: (SGK – 164) (143) c¸ch b¾t måi nh thÕ nµo? - Trao đổi nhóm và Thảo luận toàn lớp đáp án, nhËn xÐt, bæ sung - Rút các đặc điểm cấu tạo thích nghi với đời sèng cña tõng bé 3.Cñng cè vµ luyÖn tËp(5’): Câu 1: Những đặc điểm cấu tạo sau thú nào? a R¨ng cöa lín, cã kho¶ng trèng hµm b R¨ng cöa mäc dµi liªn tôc c ¨n t¹p 4.Híng dÉn häc bµi ë nhµ(2’): - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK - Đọc mục “Em có biết” Tìm hiểu đặc điểm sống trâu, bò, khỉ… Ngµy so¹n: … /… /2011 Líp 7A TiÕt(TKB):……Ngµy gi¶ng:……/… /2011 SÜ sè: ……/35.V¾ng: Líp 7B TiÕt(TKB):……Ngµy gi¶ng:… /… /2011 SÜ sè: …./13 V¾ng: TuÇn 27 TiÕt 52 Bµi 51: Sù ®a d¹ng cña thó (tiÕp) C¸c bé mãng guèc vµ bé linh trëng I.Môc tiªu: 1.KiÕn thøc: - Học sinh nắm đợc đặc điểm thú móng guốc và phân biệt đợc móng guốc ch½n víi bé mãng guèc lÎ - Nêu đợc đặc điểm linh trởng, phân biệt đợc các đại diện linh trởng 2.KÜ n¨ng: - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch, so s¸nh - Kĩ hoạt động nhóm 3.Thái độ: - Giáo dục ý thức yêu quý và bảo vệ động vật rừng II.KÜ n¨ng sèng: - kĩ tìm kiếm và sử lý thông tin đọc SGK, quan sát tranh hình để nêu đợc các đặc điểm cấu tạo và hoạt động sống các Bộ mong guốc; Bộ linh trởng.Từ đó nêu đợc đặc điểm chung nh vai trò lớp thú Phê phán các hành vi săn bắt các loài thú, đặc biệt là các loài thó quý hiÕm cã gi¸ trÞ - KÜ n¨ng l¾ng nghe tÝch cùc - KÜ n¨ng øng sö/ giao tiÕp th¶o luËn - KÜ n¨ng tr×nh bÇy s¸ng t¹o III.ph¬ng ph¸p vµ kÜ thuËt d¹y häc: - D¹y häc nhãm - Vấn đáp - tìm tòi - Trùc quan - T×m tßi (144) - Biểu đạt sáng tạo IV.ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: - Tranh phãng to ch©n cña lîn, bß, tª gi¸c - HS kÎ b¶ng trang 167 SGK vµo vë V.TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: 1.KiÓm tra bµi cò(5’): - Nêu đặc điểm cấu tạo phù hợp với đời sống ăn thịt, ăn sâu bọ vàbộ gặm nhấm? 2.Bµi míi: * Hoạt động 1: Tìm hiểu đặc điểm cấu tạo Bộ móng guốc(10’) Hoạt động GV Hoạt động HS Néi dung I - C¸c bé mãng guèc: - Yêu cầu HS đọc SGK trang 166, 167; quan sát hình 51.3 để tr¶ lêi c©u hái: - Tìm đặc điểm chung mãng guèc? - Yªu cÇu HS chän tõ phï hîp ®iÒn vµo b¶ng vë bµi tËp - GV kẻ bảng để HS chữa bài - GV nªn lu ý nÕu ý kiÕn cha thèng nhÊt, cho HS tiÕp tôc th¶o luËn - GV đa nhận xét và đáp án đúng - Cá nhân HS tự đọc th«ng tin SGK trang 166, 167 Yªu cÇu: + Mãng cã guèc B¶ng chuÈn kiÕn thøc + C¸ch di chuyÓn - Trao đổi nhóm để hoµn thµnh b¶ng kiÕn thøc - §¹i diÖn c¸c nhãm lªn ®iÒn tõ phï hîp vµo b¶ng - Nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung B¶ng chuÈn kiÕn thøc Cấu tạo, đời sống và tập tính số đại diện thú móng guốc Tên động vật Sè ngãn ch©n Sõng Chế độ ăn Lèi sèng Lîn Ch½n (4) Kh«ng sõng ¡n t¹p §µn H¬u Ch½n (2) Cã sõng Nhai l¹i §µn Ngùa LÎ (1) Kh«ng sõng Kh«ng nhai l¹i §µn Voi LÎ (5) Kh«ng sõng Kh«ng nhai l¹i §µn Tª gi¸c LÎ (3) Cã sõng Kh«ng nhai l¹i Đơn độc Ch½n Cã sõng Nhai l¹i §µn Nh÷ng c©u tr¶ LÎ Kh«ng sõng Kh«ng nhai l¹i Đơn độc lêi lùa chän ¡n t¹p - Yªu cÇu HS tiÕp tôc tr¶ lêi c©u hái: - Tìm đặc điểm phân biệt bé guèc ch½n vµ bé guèc lÎ? - GV yªu cÇu HS rót kÕt luËn vÒ: + §Æc ®iÓm chung cña bé + Đặc điểm để phân biÖt bé guèc ch½n vµ guèc lÎ - C¸c nhãm sö dông kÕt bảng trên, trao đổi nhãm vµ tr¶ lêi c©u hái: - Yªu cÇu: + Nêu đợc số ngón chân có guèc + Sừng, chế độ ăn - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, - §Æc ®iÓm cña bé mãng guèc + Số ngón chân tiêu giảm, đốt cuèi mçi ngãn cã bao sõng gäi lµ guèc - Bé guèc ch½n: sè ngãn ch©n ch½n, cã sõng, ®a sè nhai l¹i - Bé guèc lÎ: sè ngãn ch©n lÎ, kh«ng cã sõng (trõ tª gi¸c), kh«ng nhai l¹i (145) bæ sung * Hoạt động 2: Tìm hiểu đời sống, đặc điêm linh trởng(8’) * §Æc ®iÓm chung cña bé - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu th«ng tin SGK vµ quan s¸t h×nh 51.4, tr¶ lêi c©u hái: - Tìm đặc điểm bé linh trëng? - T¹i bé linh trëng leo trÌo rÊt giái? - HS tự đọc thông tin SGK II - Bộ linh trởng: trang 168, quan s¸t h×nh 51.4 kÕt hîp víi nh÷ng - Bé linh trëng hiểu biết này để + §i b»ng bµn ch©n tr¶ lêi c©u hái: + Bµn tay, bµn ch©n cã - Yªu cÇu: ngãn + Chi có cấu tạo đặc + Ngón cái đối diện với biÖt c¸c ngãn cßn l¹i gióp thÝch nghi víi sù cÇm n¾m vµ leo trÌo * Phân biệt các đại diện + Chi cã kh¶ n¨ng cÇm + ¡n t¹p - Phân biệt đại diện nắm, bám chặt linh trởng đặc điểm - Cá nhân tự tìm đặc nµo? điểm phù hợp đại diện - GV kẻ thành bảng so sánh để sơ đồ trang 168 HS ®iÒn B¶ng kiÕn thøc chuÈn Tên động vật §Æc ®iÓm Chai m«ng Tói m¸ §u«i KhØ h×nh ngêi KhØ Vîn Kh«ng cã Kh«ng cã Kh«ng cã Chai m«ng lín Tói m¸ lín §u«i dµi Cã chai m«ng nhá Kh«ng cã Kh«ng cã * Hoạt động 3: Tìm hiểu đặc điểm chung và vai trò lớp thú(12’) - HS trao đổi nhóm, thống III.Đặc điểm chung lớp - Yêu cầu HS nhớ lại kiến thức tìm đặc điểm thú: đã học lớp thú, thông qua các chung đại diện để tìm đặc điểm - §Æc ®iÓm chung cña líp thó: chung -Đại diện nhóm trình bày, + Là động vật có xơng sống, có Chú ý đặc điểm: lông, đẻ c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, tæ chøc cao nhÊt con, r¨ng, hÖ thÇn kinh bæ sung + Thai sinh vµ nu«i b»ng s÷a - Yêu cầu HS đọc SGK và trả - Cá nhận HS tự nghiên cứu + Có lông mao, phân hoá lêi c©u hái: th«ng tin SGK trang lo¹i 168 + Tim ng¨n, bé n·o ph¸t triÓn, - Trao đổi nhóm và trả lời: là động vật nhiệt - Thó cã nh÷ng gi¸ trÞ g× đời sống ngời? - Chúng ta phải làm gì để bảo - Yêu cầu: vÖ vµ gióp thó ph¸t triÓn? + Ph©n tÝch tõng gi¸ trÞ IV - Vai trß cña thó: nh: cung cÊp thùc phÈm, - Vai trß: Cung cÊp thùc phÈm, (146) dîc phÈm… - GV nhËn xÐt ý kiÕn cña HS vµ yªu cÇu HS rót kÕt luËn søc khoÎ, dîc liÖu, nguyªn liÖu làm đồ mĩ nghệ và tiêu diệt + X©y dùng khu b¶o tån, gÆm nhÊm cã h¹i cÊm s¨n b¾n - BiÖn ph¸p: - Đại diện nhóm trình bày, + Bảo vệ động vật hoang dã nhãm kh¸c nhËn xÐt bæ + Xây dựng khu bảo tồn động sung vËt + Tæ chøc ch¨n nu«i nh÷ng loµi cã gi¸ trÞ kinh tÕ 3.Cñng cè vµ luyÖn tËp(8’): - GV sö dông c©u hái 1, 2, cuèi bµi 4.Híng dÉn häc bµi ë nhµ(2’): - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK - Tìm hiểu số tập tính, đời sống thú Ngµy so¹n: … /… /2011 Líp 7A TiÕt(TKB):……Ngµy gi¶ng:……/… /2011 SÜ sè: ……/35.V¾ng: Líp 7B TiÕt(TKB):……Ngµy gi¶ng:… /… /2011 SÜ sè: …./13 V¾ng: TuÇn 28 TiÕt 53:¤n TËp ch¬ng I.Môc tiªu: 1.KiÕn thøc: - Giúp HS củng cố và ôn tập lại toàn kiến thức đặc điểm cấu tạo các hệ quan các lớp ngành động động vật có xơng sống 2.KÜ n¨ng: - RÌn kÜ n¨ng tæng hîp vµ kh¸i qu¸t hãa kiÕn thøc - KÜ n¨ng n¾m b¾t néi dung th«ng qua kªnh h×nh 3.Thái độ: - Giáo dục ý thức yêu quý và bảo vệ động vật.Yêu thích môn học II.KÜ n¨ng sèng: - kĩ tìm kiếm và sử lý thông tin đọc SGK, tổng hợp kiến thức chung các lớp động vËt ngµnh §VCXS rót bµi häc vÒ c¸c m«i trêng sèng vµ tËp tÝnh cña chóng - KÜ n¨ng l¾ng nghe tÝch cùc - KÜ n¨ng øng sö/ giao tiÕp th¶o luËn (147) - KÜ n¨ng tr×nh bÇy s¸ng t¹o III.ph¬ng ph¸p vµ kÜ thuËt d¹y häc: - D¹y häc nhãm - Vấn đáp - tìm tòi - Trùc quan - T×m tßi - Biểu đạt sáng tạo IV.ChuÈn bÞ cña Gv vµ hs: - GV: HÖ thèng c©u hái vµ bµi tËp «n tËp, PhiÕu häc tËp - HS: ¤n l¹i kiÕn thøc ch¬ng V.TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: 1.KiÓm tra bµi cò: ( kÕt hîp bµi gi¶ng ) 2.Bµi míi: * Hoạt động : Tìm hiểu kiến thức cần nhớ chơng 6(35’) Hoạt động GV Hoạt động HS Néi dung I.KiÕn thøc cÇn nhí: - Gv ph¸t phiÕu häc tËp cho Hs - Xem kÜ c©u hái - Hs thảo luận nhóm để CÊu t¹o c¸c hÖ c¬ quan hoµn thµnh phiÕu häc tËp cña §VCXS - Gv treo bảng phụ, gọi đại diÖn nhãm ®iÒn vµo b¶ng, gäi nhãm kh¸c bæ sung + §¹i diÖn c¸c nhãm lªn ghi kÕt qu¶ trªn b¶ng, nhãm kh¸c theo dâi nhËn xÐt, bæ sung (Néi dung B¶ng SGK) - Gv bổ sung để hoàn thành b¶ng - Trao đổi nhóm và hoàn thµnh c©u tr¶ lêi B¶ng kiÕn thøc HÖ c¬ Líp c¸ quan Tiªu * M->H->TQ ho¸ ->DD->R-> Læ huyÖt * TuyÕn gan, tuyÕn mËt TuÇn hoµn * Tim ng¨n * vßng tuÇn hoµn * M¸u nu«i c¬ thể là máu đỏ Líp lìng c * Cã thªm ruét th¼ng * TuyÕn gan, tuyÕn mËt, tuyÕn tuþ * Tim ng¨n * vßng tuÇn hoµn * M¸u nu«i c¬ thÓ lµ m¸u pha Líp bß s¸t Líp chim Líp thó * èng TH ph©n ho¸ rá h¬n, ruét giµ chøa ph©n đặc có khả hÊp thu l¹i níc * Hoµn chØnh h¬n bß s¸t, tèc độ tiêu hoá cao h¬n * Gièng nh §VCXS nhng cã bé r¨ng kiÓu gÆm nhÊm * Tim ng¨n * vßng tuÇn hoµn * M¸u nu«i c¬ thÓ lµ m¸u pha Ýt * Tim ng¨n * vßng tuÇn hoµn * M¸u nu«i c¬ thÓ lµ * Tim ng¨n * vßng tuÇn hoµn * M¸u nu«i c¬ thể là máu đỏ t¬i (148) t¬i máu đỏ tơi * Phæi vµ da H« hÊp * B»ng mang Bµi tiÕt * ThËn gi÷a ThÇn kinh * N¶o tríc cha ph¸t triÓn, tiÓu nảo tơng đối ph¸t triÓn * ThËn gi÷a cã èng dÉn tiÓu và bóng đái * N¶o tríc ph¸t triÓn, tiÓu n¶o kÐm ph¸t triÓn * §Î trøng díi níc Sinh s¶n * §Î trøng díi níc * B»ng phæi *Phæi vµ tói khÝ * ThËn sau, níc tiểu đặc * ThËn sau, kh«ng cã bóng đái * B»ng phæi * §«i thËn sau cÊu t¹o tiÕn bé nhÊt *N¶o tríc vµ tiÕu n¶o * N¶o tríc vµ tiÓu ph¸t triÓn *B¸n cÇu n¶o ph¸t triÓn h¬n bß s¸t n¶o,tiÓu n¶o ph¸t triÓn, cã nhiÒu nÕp nh¨n * §Î trøng, Êp trøng * §Î trøng trªn c¹n nhê th©n * §Î vµ nhiÖt chim nu«i b»ng mÑ s÷a mÑ 3.Cñng cè vµ luyÖn tËp(8’): - NhËn xÐt: + Tinh thần, thái độ học tập HS + Dựa vào bảng thu hoạch đánh giá kết học tập nhóm + Yªu cÇu HS ch÷a sè bµi tËp SGK 4.Híng dÉn häc bµi ë nhµ(2’): - Ôn tập lại toàn chơng đã học - KÎ b¶ng trang 174 SGK vµo vë bµi tËp (149) Ngµy so¹n: … /… /2011 Líp 7A TiÕt(TKB):……Ngµy gi¶ng:……/… /2011 SÜ sè: ……/35.V¾ng: Líp 7B TiÕt(TKB):……Ngµy gi¶ng:… /… /2011 SÜ sè: …./13 V¾ng: TuÇn 28 TiÕt 54:Bµi tËp ch¬ng I.Môc tiªu: 1.KiÕn thøc: - Giúp HS củng cố và ôn tập lại toàn kiến thức đặc điểm cấu tạo các hệ quan các lớp ngành động động vật có xơng sống 2.KÜ n¨ng: - RÌn kÜ n¨ng tæng hîp vµ kh¸i qu¸t hãa kiÕn thøc - KÜ n¨ng n¾m b¾t néi dung th«ng qua c¸c bµi tËp «n tËp 3.Thái độ: - Giáo dục ý thức yêu quý và bảo vệ động vật.Yêu thích môn học II.KÜ n¨ng sèng: - kĩ tìm kiếm và sử lý thông tin để trả lời các câu hỏi bài tập - KÜ n¨ng l¾ng nghe tÝch cùc - KÜ n¨ng øng sö/ giao tiÕp th¶o luËn - KÜ n¨ng tr×nh bÇy s¸ng t¹o III.ph¬ng ph¸p vµ kÜ thuËt d¹y häc: - D¹y häc nhãm - Vấn đáp - tìm tòi - Trùc quan - T×m tßi - Biểu đạt sáng tạo IV.ChuÈn bÞ cña Gv vµ hs: - GV: HÖ thèng c©u hái vµ bµi tËp «n tËp, PhiÕu häc tËp - HS: ¤n l¹i kiÕn thøc ch¬ng V.TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: 1.KiÓm tra bµi cò: ( kÕt hîp bµi gi¶ng ) 2.Bµi míi: * Hoạt động : Củng cố kiến thức chơng các bài tập ôn tập(42’) I Bài tập trắc nghiêm: 1.Dạng bài : Khoanh đáp án đúng : Câu Thân thể thằn lằn bóng bao bọc lớp da khô, có vảy sừng bao bọc có tác dụng gì? A Bảo vệ thể B Giúp di chuyển dễ dàng trên cạn C Ngăn cản thoát nước thể D Giữ ấm thể Câu Tập tính tự vệ ễnh ương là A dọa nạt B trốn chạy C ẩn nấp D tiết nhựa độc Câu Đại diện đây xếp vào có vảy? A Rùa vàng, cá sấu B Thằn lằn, rắn C Thằn lằn, cá sấu D Cá sấu, ba ba Câu Mắt mũi ếch nằm vị trí cao trên đầu có tác dụng gì? (150) A Bảo vệ mắt, mũi B Giúp hô hấp trên cạn C Giúp ếch lấy ôxi không khí D Giúp ếch lấy ôxi không khí và tăng khả quan sát bơi Câu Dạ dày tuyến chim có tác dụng gì? A Chứa thức ăn B Làm mềm thức ăn C Tiết dịch vị D Tiết dịch nhờn Câu Hệ hô hấp chim bồ câu gồm có quan nào? A Khí quản và túi khí B Khí quản, phế quản và túi khí C Khí quản, phế quản và lá phổi D Hai lá phổi và hệ thống ống khí Câu Cấu tạo thỏ thích nghi với cách ăn theo kiểu ăn nào? A Nhai B Nghiền C Gặm nhấm D Nuốt Câu Thỏ là loài động vật có hình thức sinh sản nào? A Đẻ trứng B Đẻ C Đẻ trứng và đẻ D Đẻ trứng đẻ Câu Đặc điểm đời sống ngỗng vịt nào? A Chuyên săn mồi ban đêm, bắt chuột, bay nhẹ không gây tiếng động B Chuyên săn ban ngày, bắt chim, chuột, gà, vịt C Bơi giỏi, bắt mồi nước, lại vụng trên cạn D Kiếm mồi cách bới đất, ăn hạt, ăn giun… Câu 10 Trong tự nhiên, thỏ có tập tính kiếm ăn vào lúc nào? A Buổi sáng B Buổi sáng và buổi trưa C Buổi trưa D Buổi chiều và ban đêm Câu 11 Vành tai thỏ lớn và dài, cử động chiều, có chức gì? A Chống trả kẻ thù B Tham gia bắt mồi C Định hướng âm thanh, giúp thỏ nghe rõ và chính xác D Định hướng thể chạy Câu 12 Lớp chim phân thành các nhóm là nhóm nào? A Chim cạn, chim trên không B Chim chạy, chim bay C Chim bơi và chim cạn D Chim chạy, chim bay và chim bơi Dạng bài : điền vào chỗ trống nội dung kiến thức cho hoàn chỉnh kết luận : - Thỏ có lông mao dày, xốpcó vai trò (1) và giữ nhiệt cho thể - Chi trước ngắn giúp thỏ (2) và di chuyển - Chi sau (3) giúp thỏ bật nhảy xa và giúp thỏ chạy nhanh bị kẻ thù săn Dạng Hãy chọn các cụm từ((Phổi đơn giản, ít vách ngăn(chủ yếu hô hấp da); tim ngăn(2 tâm nhĩ, tâm thất); tim ngăn,tâm thất có vách hụt; phổi nhiều ngăn (Cơ liên sườn tham gia vào hô hấp).))điền vào các ô tương ứng để hoàn thành bảng sau: Các quan Phổi Tim Ếch (1) (3) Thằn lằn (2) (4) Dạng 4: Hãy chọn các cụm từ cột A với các cụm từ cột B để có câu đúng: Cột A Cột B (151) Hệ thống túi khí(9 túi) Khi chim bay Khi chim đậu a hô hấp nhờ thay đổi thể tích lồng ngực b len lỏi vào các hệ quan c hô hấp nhờ túi khí d giảm ma sát nội quan bay II Bài tập bài tập sinh : 1.bài trang 104 2.Bài trang 98 Bài trang 95 : Những đặc điểm cấu tạo ngoài tạotro chim bồ câu thích nghi với đời sống bay? (4 đ ) Cấu tạo ngoài: ( đ ) - Cơ thể hình thoi giảm sức cản không khí bay - Chi trước biến đổi thành cánh Quạt gió - Mỏ sừng bao lấy hàm không làm đầu chim nhẹ - Toàn thể phủ lớp lông vũ xốp, nhẹ Bài trang 108 - chi trước biến đổi thành cánh - có màng cánh rộng ,thân ngắn §¸p ¸n ch÷a :1-c ,2-a ,3-b,4-d,5-c ,6-d ,7-c ,8-b ,9-c ,10-d ,11-c ,12-d -Dạng 2: 1-che chở 2- cầm nắm thức ăn và đào hang 3- dài ,khoẻ Dạng : 1- phổi đơn giản ít vách ngăn 2- phổi nhiều ngăn , 3- tim ngăn 4- tim ngăn có vách hụt Dạng : 1- b,2-c ,3-a Bài :a – 7,b-3, c- 2,d -8 ,e- Bài :B 3.DÆn dß(1’): - Häc bµi vµ lµm hÕt c¸c bµi tËp SGK - ¤n tËp toµn bé kiÕn thøc ch¬ng chuÈn bÞ kiÓm tra tiÕt (152)