Các phương pháp gây đột biến gen và ứng dụng trong nghiên cứu Các phương pháp gây đột biến gen và ứng dụng trong nghiên cứu Các phương pháp gây đột biến gen và ứng dụng trong nghiên cứu Các phương pháp gây đột biến gen và ứng dụng trong nghiên cứu Các phương pháp gây đột biến gen và ứng dụng trong nghiên cứu Các phương pháp gây đột biến gen và ứng dụng trong nghiên cứu
A Lý thuyết: I Đột biến: Khái niệm: Bản chất đột biến: Tính chất đột biến: Tần số tốc độ đột biến: II Phân loại đột biến: Đột biến gen: Đột biến nhiễm sắc thể: III Các tác nhân gây đột biến: Tác nhân vật lý: Tác nhân hóa học: IV Sự biểu tính trạng đột biến: B.Ứng dụng: Đột biến (mutation) :là biến đổi nhảy vọt tính di truyền, tức biến đổ kiểu gien(genotype) tế bào vi sinh vật Mỗi biến đổi gien dẫn đến thay đổi tính trạng làm cho chủng đột biến khác với tế bào ban đầu Prion - mối đe dọa nghiêm trọng với nhân loại Bộ nucleotit ADN thuộc gen mật mã thơng tin, tương ứng với cấu trúc protein đặc hiệu Mọi thay đổi bộnucleotit dẫn đến thay đổi cấu trúc chức protein đó, hình thành tính trạng đột biến Như đột biến thay đổi sở vật chất di truyền mức phân tử Đột biến mang tính chất di truyền, gián đoạn, hiếm, ngẫu nhiên, độc lập, đặc hiệu Đột biến gen: • • Đột biến gen biến đổi cấu trúc gen,liên quan tới hay vài cặp nucleotid Đột biến gen biến dị di truyền ADN đột biến(ADN mutation) Phân loại đột biến gen Theo tính chất gồm: • Đột biến ngẫu nhiên(spontaneous mutation):xảy cách tự nhiên-sai lệch tự nhân đôi ADN,mất điểm ngẫu nhiên hay thêm điểm ngẫu nhiên,sai lệch sửa đổi • Đột biến cảm ứng(induced mutation):do chất gây đột biến(mutagen):các chất hóa học,các tác nhân vật lý:tia X, tia tử ngoại Các dạng đột biến gen: ADN ban đầu Thay nu Mất nu Thêm nu Đảo vị trí nu A A ADN ban đầu T T Có enzim sửa chữa Tự lần 5- Brôm Uraxin A T Hồi biến - BU Tiền ĐB Cơ chế phát sinh ĐB gen thay cặp AT cặp GX A Không có enzim sửa chữa A - BU Tự lần A G T - BU Tự lần G X ADN bị ĐB G - BU Kháng sinh phá huỷ thể vi khuẩn gây bệnh Tạo chủng đột biến penicillium chrysognum phương pháp chiếu tia cực tím tia X Sản xuất enzym • Các enzym ngoại bào vi sinh vật sử dụng phổ biến đời sống người kinh tế quốc dân như:amilase, protease,xenlulase, lipase Bạn có biết? • Trong số sản phẩm vsv tổng hợp, ngịai chất có lợi mà cịn có độc tố vơ nguy hiểm:độc tố tế bào, độc tố thần kinh, độc tố ruột Sản xuất acid nucleic • T.Ifuchi nghiên cứu chủng đột biến corynebacterium petrophileum sản xuất acid nucleic Sản xuất protein đơn bào • Nhiều nước giới(chủ yếu châu Phi ) cịn bị đói protein trầm trọng, nước châu Âu phải nhập đậu tương cho chăn ni, protein vi sinh vật nguồn hấp dẫn Sản xuất lyzin: • Người ta dùng phương pháp vật lý, chiếu tia tử ngọai, tia gama gây đột biến để xử lý vi khuẩn lên men sản sinh acid glutamid.Kết thu nhiều chủng đột biến chọn chủng vi khuẩn sản sinh lizin Virut H5N1: Các mẫu virus lấy từ người gia cầm Việt Nam đợt dịch đầu năm biểu đột biến nghiêm trọng Các nhà khoa học gây đột biến virus H5N1 để chế tạo văcxin Đột biến Virut H5N1 Văcxin Kỹ thuật chiếu xạ sản xuất chế phẩm đạm sinh học Hạt vi sinh cố định đạm ứng dụng trồng Vẽ tranh vi sinh vật: • Nhóm nghiên cứu tiến sĩ Phạm Thành Hổ gây đột biến số lọai vsv tia tử ngoại để thu lọai mang màu sắc khác nhau.(tranh lợn Đông hồ) Tài liệu tham khảo: Sách tham khảo tiếng việt: Trần Thị Thanh 2003 Công nghệ vi sinh NXB Giáo dục, Hà Nội Nguyễn Văn Uyển Nguyễn Tiến Thắng 1999 Những kiến thức công nghệ sinh học NXB Giáo dục, TP Hồ Chí Minh Sách tham khảo nước ngồi: Babey F and Mujacic 2004 Recombinant protein folding and misfolding in Escherichia coli Nature Biotech 22: 1399-1408 Cutler SJ and Cutler HG 2000 Biologically Active Natural Products: Pharmaceuticals CRC Press LLC, USA Gerngross TU 2004 Advances in the production of human therapeutic proteins in yeasts and filamentous fungi Nature Biotech 22: 1409-1414 Klefenz H 2002 Industrial Pharmaceutical Biotechnology Wiley-VCH Verlag GmbH, Weinheim, Germany Lee JM 2001 Biochemical Engineering Prentice Hall, Inc USA Shuler ML and Kargi F 2002 Bioprocess Engineering-Basic Concepts 2nd ed Prentice Hall, Inc NJ, USA Các trang web tham khảo: http://www.khoahoc.com.vn/ E:\semina\dot b\TP.htm E:\semina\dot b\UD.htm http://youtube.com/watch?v=kp0esidDr-c www.google.com.vn www.video.google.com XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN THẦY CÔ VÀ CÁC BẠN ĐÃ QUAN TÂM THEO DÕI ... tử Đột biến mang tính chất di truyền, gián đoạn, hiếm, ngẫu nhiên, độc lập, đặc hiệu Đột biến gen: • • Đột biến gen biến đổi cấu trúc gen, liên quan tới hay vài cặp nucleotid Đột biến gen biến. .. nhiên,sai lệch sửa đổi • Đột biến cảm ứng( induced mutation):do chất gây đột biến( mutagen) :các chất hóa học ,các tác nhân vật lý:tia X, tia tử ngoại Các dạng đột biến gen: ADN ban đầu Thay nu... độ đột biến • Tần số đột biến( mutation frequency):là số lượng cá thể đột biến quần thể tế bào ,trong thiên nhiên dao động từ 10-4 10-14 phụ thuộc vào: – Loại tính trạng đột biến – Tốc độ đột biến