BỘ Y TẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐIỀU DƯỠNG NAM ĐỊNH LÊ THỊ HỒNG LĨNH THỰC TRẠNG TIÊM AN TOÀN CỦA ĐIỀU DƯỠNG TẠI TRUNG TÂM CẤP CỨU 115 HẢI PHÒNG BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP NAM ĐỊNH - 2020 BỘ Y TẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐIỀU DƯỠNG NAM ĐỊNH LÊ THỊ HỒNG LĨNH THỰC TRẠNG TIÊM AN TOÀN CỦA ĐIỀU DƯỠNG TẠI TRUNG TÂM CẤP CỨU 115 HẢI PHÒNG Chuyên ngành: Điều dưỡng Nội người lớn BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN: TS NGÔ HUY HOÀNG NAM ĐỊNH – 2020 i LỜI CẢM ƠN Để hồn thành chun đề này, tơi xin bày tỏ lịng biết ơn chân thành sâu sắc tới: Ban Giám hiệu, thầy cô giáo Trường Đại học Điều dưỡng Nam Định quan tâm tạo điều kiện giúp đỡ tơi suốt q trình học tập nghiên cứu trường; TTƯT.TS.BS Ngơ Huy Hồng người thầy trực tiếp truyền đạt kiến thức, kinh nghiệm nghiên cứu khoa học quý báu, định hướng hướng dẫn suốt trình thực chuyên đề; Cuối cùng, xin gửi lời cảm ơn tới Ban Giám đốc Trung tâm cấp cứu 115 Hải Phòng điều dưỡng viên Khoa cấp cứu ngoại viện, phòng Kế hoạch tổng hợp – Dược tạo điều kiện, quan tâm giúp đỡ tơi q trình thu thập số liệu; tới gia đình, bạn bè, đồng nghiệp động viên, ủng hộ mặt để hồn thành q trình học tập nghiên cứu Xin chân thành cảm ơn! Nam Định, ngày 15 tháng 01 năm 2021 Học viên Lê Thị Hồng Lĩnh ii LỜI CAM ĐOAN Tôi Lê Thị Hồng Lĩnh, học viên lớp Chuyên khoa I khóa hệ năm năm 2019 -2020, Chuyên ngành Điều dưỡng Nội người lớn, Trường Đại học Điều dưỡng Nam Định xin cam đoan: Đây cơng trình nghiên cứu riêng tơi, tơi thực hiện, tất số liệu báo cáo chưa công bố cơng trình khác Nếu có điều sai trái tơi xin hồn tồn chịu tránh nhiệm! Nam Định, ngày 15 tháng 01 năm 2021 Người cam đoan Lê Thị Hồng Lĩnh MỤC LỤC Trang Lời cảm ơn ………………………………….……………………………… i Lời cam đoan ……………………….……………………………………… ii Danh mục từ viết tắt ……………… ……………………………………… iii Danh mục bảng ……………… …………………………………………… iv Danh mục biểu đồ ………… ……………………………………………… v Đặt vấn đề ……………………….………………………………………… Chương 1: Cơ sở lý luận thực tiễn ………… ………………………… 1.1 Cơ sở lý luận ………….……………………………………………… 1.2 Cơ sở thực tiễn ……… ……………………………………………… 10 Chương 2: Liên hệ thực tiễn …… ………………………………………… 14 2.1 Thông tin chung Trung tâm cấp cứu 115 Hải Phòng .………… 14 2.2 Thực trạng tiêm an toàn Trung tâm cấp cứu 115 Hải Phòng 16 2.3 Các ưu, nhược điểm …………………………………… …………… 24 2.4 Nguyên nhân việc làm được, chưa làm …… ……… 25 Chương 3: Đề xuất giải pháp ….……………………………………… 28 3.1 Đối với Trung tâm cấp cứu 115 Hải Phòng … ……………………… 28 3.2 Đối với điều dưỡng trưởng khoa .………………………………… 28 3.3 Đối với điều dưỡng viên ………………………………………… 29 Kết luận………………………….………………………………………… 30 Tài liệu tham khảo…………… …………………………………………… Phụ lục …………………………………………………………………… iii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT BV Bệnh viện BKT Bơm kim tiêm BT Bơm tiêm CTSN ất thải sắ Chất thải sắc nhọn ĐDV Điều dưỡng viên KBCB Khám bệnh, chữa bệnh KT Kim tiêm KSNK Kiểm soát nhiễm khuẩn NB Người bệnh NVYT Nhân viên y tế SK Sát khuẩn TAT Tiêm an toàn TTCC Trung tâm cấp cứu VST Vệ sinh tay WHO Tổ chức Y tế Thế giới (World Health Organization) iv DANH MỤC BẢNG Bảng 2.1 Mức độ tuân thủ quy trình kỹ thuật tiêm an tồn .21 Bảng 2.2 Thực hành chuẩn bị người bệnh .22 Bảng 2.3 Thực hành chuẩn bị dụng cụ 22 Bảng 2.4 Thực hành chuẩn bị thuốc tiêm 23 Bảng 2.5 Thực hành kỹ thuật tiêm thuốc 24 Bảng 2.6 Thực hành xử lý chất thải vệ sinh tay sau tiêm 24 v DANH MỤC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 2.1 Số mũi tiêm phân bố theo ca cấp cứu 18 Biểu đồ 2.2 Trình độ chun mơn 19 Biểu đồ 2.3 Phân bố theo vị trí tiêm .21 ĐẶT VẤN ĐỀ Tiêm biện pháp để đưa thuốc, chất dinh dưỡng vào thể nhằm mục đích chẩn đốn, điều trị phịng bệnh Trong điều trị, tiêm có vai trị quan trọng việc chữa bệnh bệnh viện đặc biệt trường hợp người bệnh (NB) cấp cứu, người bệnh nặng Trong lĩnh vực phịng bệnh, chương trình tiêm chủng mở rộng tác động mạnh mẽ có hiệu cao vào việc giảm tỷ lệ mắc, tỷ lệ tử vong bệnh truyền nhiễm phịng vắc xin trẻ em Theo báo cáo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), năm có khoảng 16 tỉ mũi tiêm Trong khoảng 20 - 50% mũi tiêm nước phát triển chưa đạt tiêu chí mũi tiêm an tồn (TAT) Hàng năm thiệt hại tiêm khơng an tồn gây ước tính khoảng 535 triệu USD 1,3 triệu người chết tiêm khơng an tồn Hơn nữa, tiêm khơng an tồn cịn làm lây truyền bệnh: viêm gan B, viêm gan C lây nhiễm HIV Cụ thể, năm 2000, tiêm khơng an tồn ngun nhân dẫn đến 21 triệu người nhiễm bệnh viêm gan B, triệu người nhiễm viêm gan C 260 nghìn người nhiễm HIV Có thể thấy tiêm kỹ thuật có vai trị quan trọng cơng tác khám bệnh, chữa bệnh (KBCB) sở y tế, tiêm khơng kỹ thuật gây nguy có hại thể người bệnh, nhân viên y tế toàn thể cộng đồng [1], [8], [22] Tại Việt Nam, hậu mũi tiêm khơng an tồn sở y tế gây làm ảnh hưởng đến tính mạng, sức khỏe khơng người bệnh (NB) mà ảnh hưởng đến nhân viên y tế (NVYT) cộng đồng Điều ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng khám bệnh, chữa bệnh (KBCB) uy tín ngành y tế Theo nghiên cứu thạc sĩ Phạm Đức Mục vấn đề rủi ro gây tai biến tiêm khơng an tồn chiếm 29,2% Theo kết nghiên cứu thực kỹ thuật tiêm bệnh viện thuộc khu vực thành phố Hà Nội: tỉ lệ điều dưỡng viên (ĐDV) không rửa tay trước tiêm 55,6%, dùng panh không đảm bảo vô khuẩn 36%, không sát khuẩn ống thuốc trước lấy thuốc 34%, dùng tay để tháo lắp kim tiêm (KT) 20,4% Nhiều nghiên cứu kiến thức thực hành tiêm an toàn điều dưỡng viên bệnh viện cịn nhiều hạn chế Trước thực trạng cần phải có quy định hướng dẫn mũi tiêm an tồn Mũi tiêm an tồn (TAT) mũi tiêm khơng gây nguy hại cho người tiêm không gây phơi nhiễm cho người tiêm nguy có khả tránh không để lại chất thải nguy hại cho cộng đồng Tổ chức Y tế giới thành lập Mạng lưới Tiêm an toàn Toàn cầu (viết tắt SIGN) vào năm 1999 Hiện Tổ chức Y tế giới đưa sáu giải pháp toàn cầu an toàn người bệnh, biện pháp đảm bảo an tồn dùng thuốc giảm nguy nhiễm khuẩn bệnh viện liên quan trực tiếp đến tiêm an tồn cơng việc hàng ngày điều dưỡng Việt Nam, vấn đề tiêm an tồn ln nhận quan tâm Bộ Y tế (BYT) Năm 2000, Hội điều dưỡng Việt Nam phát động phong trào “Tiêm an toàn” toàn quốc Trong thông tư 07/2011/TT-BYT năm 2011 Bộ Y tế bao gồm nội dung liên quan đến tiêm an tồn cơng tác chăm sóc người bệnh [6] Thực hành tiêm an toàn hướng dẫn cụ thể thông qua định số: 3671/QĐ-BYT ngày 27 tháng năm 2012 Bộ Y tế “Hướng dẫn tiêm an toàn sở khám bệnh, chữa bệnh” [8] Cơng tác tiêm an tồn vấn đề đặt lên hàng đầu để đảm bảo an tồn người bệnh ảnh hưởng sâu rộng đến nhiều nhóm đối tượng Tuy nhiên, thực tế tỷ lệ tiêm an toàn lại thấp Theo đánh giá tiêm an toàn 08 tỉnh Vụ điều trị, Y tế thực năm 2008, khoảng 80% số mũi tiêm không đạt đủ tiêu chuẩn tiêm an toàn [15] Trung tâm cấp cứu 115 Hải Phòng Trung tâm chuyên khoa trực thuộc Sở Y tế Hải Phòng, đơn vị y tế hạng 2, giao nhiệm vụ cấp cứu người bệnh cộng đồng vận chuyển người bệnh cấp cứu tới sở điều trị; hàng ngày trung bình có khoảng 10 mũi tiêm loại (tiêm bắp, tiêm tĩnh mạch, truyền tĩnh mạch) sử dụng, Trung tâm có quy trình kỹ thuật chuẩn tiêm truyền, trang bị tương đối đầy đủ dụng cụ để thực quy trình kỹ thuật tiêm an tồn Có thể khẳng định rằng: Tiêm kỹ thuật phổ biến công việc người điều dưỡng nên việc tuân thủ quy trình kỹ thuật bắt buộc cần khảo sát, đánh giá để có sở tìm yếu tồn số yếu tố liên quan đến việc thực hành tuân thủ quy trình kỹ thuật người điều dưỡng.Vì tơi thực chuyên đề báo cáo “Thực trạng tiêm an toàn điều dưỡng Trung tâm cấp cứu 115 năm 2020” với hai mục tiêu sau: Mô tả thực trạng tiêm an toàn điều dưỡng Trung tâm cấp cứu 115 Hải Phòng năm 2020 Đề xuất số giải pháp để nâng cao hiệu tiêm an toàn điều dưỡng Trung tâm cấp cứu 115 Hải Phòng 20 10 10 5 2 Dưới năm - 10 năm 10 - 20 năm Trên 20 năm Thâm niên công tác Biểu đồ Thâm niên công tác điều dưỡng Điều dưỡng có thâm niên cơng tác 10 – 20 năm chiếm tỉ lệ cao (59%); chiếm tỉ lệ thấp điều dưỡng có thâm niên cơng tác 20 năm (12%); khơng có điều dưỡng có thâm niên công tác từ – 10 năm 2.2.4 Đặc điểm mũi tiêm 18% Tiêm, truyền tĩnh mạch 82% Tiêm bắp Biểu đồ 2.3 Phân bố theo vị trí tiêm Trong tổng số 575 mũi tiêm định Tiêm (truyền) tĩnh mạch (470 mũi) chiếm tỉ lệ 82%; lại Tiêm bắp (105 mũi) chiếm tỉ lệ 18%; khơng có định Tiêm da hay Tiêm da 21 2.2.5 Thực trạng thực hành mũi tiêm ĐDV Qua quan sát việc thực tiêm an toàn 17 điều dưỡng viên ca cấp cứu Trung tâm cấp cứu 115 Hải Phịng, việc tn thủ bước quy trình tiêm an tồn mơ tả chi tiết bảng sau: Bảng 2.1 Mức độ tuân thủ quy trình kỹ thuật tiêm an toàn Các bước Mức độ đạt chuẩn (n= 17) Số lượng Tỷ lệ % Thực hành chuẩn bị người bệnh 12 70,6 Thực hành chuẩn bị dụng cụ 15 88,2 Thực hành chuẩn bị thuốc tiêm 12 70,6 Thực hành kỹ thuật tiêm thuốc 15 88,2 Thực hành xử lý chất thải vệ sinh tay sau tiêm 12 70,6 Tuân thủ quy trình kỹ thuật đạt chuẩn 12 70,6 Kết bảng 2.1 cho thấy bước quy trình kỹ thuật tiêm, bước thấp bước 1, 3, với tỷ lệ thấp chiếm 70,6%; tiếp đến bước bước chiếm 88,2% Đánh giá quy trình điểm trung bình đạt thấp chiếm 70,6% có 12 điều dưỡng tn thủ quy trình kỹ thuật đạt chuẩn, kết phù hợp với điều kiện thực tế nhận thức tiêm an toàn Bảng 2.2 Thực hành chuẩn bị người bệnh Các bước Mức độ đạt chuẩn (n= 17) Số lượng Tỷ lệ % Kiểm tra đối chiếu người bệnh 17 100 Giúp người bệnh tư an toàn 17 100 Khai thác tiền sử dị ứng thuốc 14 82,4 Nói tên thuốc với người bệnh/người nhà 12 70,6 17 100 17 100 12 70,6 Nói tác dụng thuốc với người bệnh/người nhà Hướng dẫn người bệnh/người nhà biết phát bất thường báo cáo Tuân thủ thực hành chuẩn bị người bệnh 22 Phân tích bảng 2.2 cho thấy bước đạt tỷ lệ thấp 70,6% điều dưỡng tuân thủ Trong số động tác đặc biệt có tỷ lệ tuân thủ thấp như: Nói tên thuốc với người bệnh/người nhà (70,6%), khai thác tiền sử dị ứng thuốc (82,4%) Trong công tác cấp cứu người bệnh, thực thủ thuật tiêm, truyền cho người bệnh việc tuân thủ thực hành chuẩn bị người bệnh, điều dưỡng dễ bỏ sót bước 3, Bảng 2.3 Thực hành chuẩn bị dụng cụ Các bước Mức độ đạt chuẩn (n= 17) Số lượng Tỷ lệ % SK tay nhanh 17 100 Hộp chống sốc, đủ số, hạn sử dụng 15 88,2 Thùng sắc nhọn thùng đựng chất thải 15 88,2 Bông cồn quy định 17 100 Chai dung dịch SK tay nhanh 17 100 Tuân thủ thực hành chuẩn bị dụng cụ 15 88,2 Chuẩn bị dụng cụ tương đối tốt, trung bình mức tuân thủ chiếm 88,2% tổng số bước quy trình Trong thực tế cơng tác cấp cứu người bệnh tất dụng cụ điều dưỡng chuẩn bị đầy đủ đến nhận bàn giao công việc trước tua trực, dụng cụ có đủ vận chuyển cấp cứu người bệnh bước 3,4 dễ bị điều dưỡng bỏ qua thực xe khơng gian chật nên điều dưỡng không bỏ hộp dụng cụ ngồi túi thuốc chuẩn bị sẵn Qua thấy trang thiết bị Trung tâm quan tâm đầu tư đầy đủ để phục vụ nhu cầu chăm sóc người bệnh 23 Bảng 2.4 Thực hành chuẩn bị thuốc tiêm Mức độ đạt chuẩn (n= 17) Các bước Số lượng Tỷ lệ % 12 70,6 Xé vỏ bao bơm tiêm, thay kim lấy thuốc 14 82,4 Thay kim tiêm, cho vào bao/khay vừa đựng bơm 17 100 17 100 12 82,4 Kiểm tra lại thuốc, SK ống thuốc, dùng gạc VK bẻ ống thuốc tiêm vô khuẩn Kim lấy thuốc, kim tiêm không để chạm vào vùng không vô khuẩn Tuân thủ thực hành chuẩn bị thuốc tiêm Tuân thủ thực hành chuẩn bị thuốc tiêm chưa cao, trung bình mức tuân thủ chiếm 70,6% tổng số bước quy trình Tỷ lệ thấp bước 70,6%, bước 82,4% Điều dễ làm cho điều dưỡng đối mặt với nguy phơi nhiễm vật sắc nhọn thực hành chuẩn bị thuốc tiêm, trang thiết bị Trung tâm quan tâm đầu tư để phục vụ nhu cầu chăm sóc người bệnh điều dưỡng không tuân thủ đầy đủ 24 Bảng 2.5 Thực hành kỹ thuật tiêm thuốc Các bước Mức độ đạt chuẩn (n = 17) Số lượng Tỷ lệ % Xác định vị trí tiêm 15 88,2 Đặt BN tư thích hợp, thắt ga rô (tiêm TM) 16 94,1 SK vùng tiêm 15 88,2 SK tay nhanh /mang găng 15 88,2 Căng da, đâm kim KT, góc độ 17 100 Tháo dây ga rô (TM), bơm thuốc KT 17 100 Hết thuốc, rút kim, cho BKT vào hộp an toàn 17 100 SK lại vị trí tiêm 16 94,1 Dặn dị, đưa NB tư thích hợp 17 100 Tuân thủ thực hành kỹ thuật tiêm thuốc 15 88,2 Qua bảng 2.5 cho thấy có 88,2% điều dưỡng tuân thủ đạt chuẩn, điểm trừ cho bước chủ yếu khâu xác định vị trí tiêm (trong tiêm, truyền tĩnh mạch), SK vùng tiêm, SK tay nhanh đạt 88,2%; khâu tư BN thích hợp, SK lại vị trí tiêm đạt 94,1% Điều thường trình cấp cứu người bệnh cần mức độ thao táo kỹ thuật nhanh chóng, khơng gian cấp cứu chật nên người điều dưỡng thường mắc sai sót Bảng 2.6 Thực hành xử lý chất thải vệ sinh tay sau tiêm Các bước Mức độ đạt chuẩn (n = 17) Số lượng Tỷ lệ % Phân loại chất thải sau tiêm 15 88,2 Vệ sinh tay sau hoàn thành quy trình 15 88,2 Ghi chép hồ sơ bệnh án sau tiêm 12 70,6 Tuân thủ thực hành xử lý chất thải, vệ sinh 12 70,6 Phân loại rác thải sau tiêm chiếm 88,2%; (Sát khuẩn tay nhanh) vệ sinh tay sau hoàn thành quy trình đạt 88,2%; ghi chép hồ sơ bệnh án sau tiêm đạt 70,6% 25 2.3 Phân tích ưu điểm nhược điểm công tác thực hành tiêm an tồn Trung tâm cấp cứu 115 Hải Phịng 2.3.1 Ưu điểm Qua trình thu thập khảo sát cơng tác thực hành quy trình tiêm an tồn Trung tâm cấp cứu 115 Hải Phịng có số ưu điểm sau: Trình độ chun mơn đối tượng nghiên cứu tương đối cao chưa đồng đều: Đại học chiếm 29%, Cao đẳng 59%, Trung cấp chiếm có 12% Đây mạnh nhân lực Trung tâm cấp cứu 115 Hải Phòng Trang thiết bị, dụng cụ phục vụ cho cơng tác tiêm an tồn tương đối đầy đủ đồng cụ thể như: Hộp chống sốc, thùng sắc nhọn thùng đựng rác thải, dung dịch SK tay nhanh trang bị đầy đủ tiêu chuẩn Thực hành kỹ thuật tiêm thuốc điều dưỡng tương đối tốt cụ thể như: Căng da, đâm kim KT, góc độ; Tháo dây ga rơ (TM), bơm thuốc KT; Hết thuốc, rút kim, cho BKT vào hộp an tồn; Dặn dị, đưa NB tư thích hợp đạt 100% Thực hành xử lý rác thải vệ sinh tay sau tiêm điều dưỡng thực chưa tốt cụ thể sau: Phân loại chất thải sau tiêm đạt 88,2%; vệ sinh tay sau hồn thành quy trình đạt 88,2%; việc ghi hồ sơ sau tiêm hay bị bỏ sót đạt 70,6% tính chất cơng việc làm cơng tác cấp cứu thường tiến hành theo kíp, cần thực nhanh chóng, hồ sơ thực thuốc hồn thành sau kíp cấp cứu trở Trung tâm thực xong nhiệm vụ 2.3.2 Nhược điểm Qua q trình thu thập khảo sát cơng tác thực hành quy trình tiêm an tồn Trung tâm cấp cứu 115 Hải Phòng bên cạnh ưu điểm số tồn sau: Tình hình chấn thương vật sắc nhọn kim tiêm chiếm 02/17 người nhóm quan sát chiếm 11,8%, có số điều dưỡng bị chấn thương tới lần Vấn đề cộm trình thực quy trình kỹ thuật tiêm an tồn giao tiếp điều dưỡng viên người bệnh thực hiện, đa số người bệnh Trung tâm vận chuyển cấp cứu thường người bệnh nặng, hạn chế khơng có khả tiếp xúc Số điều dưỡng tuân thủ đạt chuẩn bước chuẩn bị người bệnh đạt 12/17 người chiếm tỷ lệ 70,6% Trong bước: Nói tên thuốc với người 26 bệnh/người nhà (70,6%), khai thác tiền sử dị ứng thuốc (82,4%) Là bước đạt số lượng điều dưỡng đạt chuẩn chiếm tỷ lệ thấp Trong tuân thủ thực hành bước này, điều dưỡng đa số giải thích cho người nhà người bệnh chính, việc khai thác tiền sử dị ứng thuốc từ người nhà có hạn chế định 2.4 Nguyên nhân việc làm chưa làm công tác thực hành TAT 2.4.1 Nguyên nhân việc làm Ban giám đốc, cấp ủy, ban chấp hành cơng đồn ln ln coi trọng cơng tác đào tạo bồi dưỡng nâng cao trình độ cho đội ngũ Điều dưỡng toàn Trung tâm yêu cầu cần thiết để đáp ứng với nhu cầu ngày cao nhân dân thời kỳ mới, Trong 02 năm gần Trung tâm cử 02 điều dưỡng học chuyên khoa cấp đại học điều dưỡng Nam Định; 01 điều dưỡng học đại học trường ĐH Y Hải Phòng, 06 điều dưỡng điều dưỡng trung cấp học lên cao đẳng tốt nghiệp Điều dưỡng trưởng, phận Kiểm soát nhiễm khuẩn Trung tâm thường xuyên kiểm tra giám sát cơng tác tiêm an tồn để nắm bắt tình hình để có đề xuất mua sắm trang thiết bị phục vụ cho công tác tiêm an toàn đảm bảo như: hộp kháng thủng, thùng đựng rác thải có nắp đậy có biểu tượng, dung dịch sát khuẩn tay nhanh, hộp chống sốc… Phòng kế hoạch tổng hợp phối hợp với điều dưỡng trưởng khoa trực thường xuyên tổ chức buổi tập huấn chuyên mơn cho đội ngũ Điều dưỡng tồn Trung tâm; kiểm tra chéo điều dưỡng ca trực… qua nâng cao tay nghề cho đội ngũ điều dưỡng 2.4.2 Nguyên nhân tồn (chưa làm được) Vẫn cịn tình trạng số điều dưỡng (11,8%) nhóm quan sát bị chấn thương vật sắc nhọn đâm vào trình tiêm Nguyên nhân chủ yếu sơ xuất, người bệnh giãy dụa, không gian thực kỹ thuật chật, thiếu ánh sáng; thiếu cẩn trọng, chủ quan Kỹ giao tiếp ứng xử, kỹ truyền thông điều dưỡng hạn chế; điểm yếu chung điều dưỡng, đặc biệt điều dưỡng trường, thời gian làm việc chưa dài, chưa tích lũy kiến thức, kinh nghiệm để thực tốt tiêu chí 27 Ý thức học hỏi số ĐDV chưa cao, chưa hiểu tầm quan trọng việc giao tiếp, truyền thông với người bệnh mắt xích quan trọng nâng cao chất lượng chăm sóc hướng tới hài lịng người bệnh Trung tâm ln tình trạng q tải, người điều dưỡng phải đảm đương khối lượng công việc với áp lực mặt thời gian, cần xử trí nhanh chóng, thời gian tua trực kéo dài 24 giờ, mơi trường làm việc lưu động không kể thời gian, người bệnh tình trạng nguy kịch cần cấp cứu đảm bảo thời gian vàng điều trị bệnh hay làm tắt bước, hạn chế giải thích, giao tiếp với người bệnh Nhân lực Điều dưỡng biến động, điều dưỡng nữ chiếm tỷ lệ cao (88,2%) nên việc nghỉ thai sản, ốm… phần ảnh hưởng đến chất lượng công việc làm cho họ thiếu tập trung, không chuyên tâm 28 Chương ĐỀ XUẤT CÁC GIẢI PHÁP Từ sở lý luận, sở thực tiễn thực trạng tuân thủ thực hành quy trình tiêm an tồn Trung tâm cấp cứu 115 Hải Phịng, tơi đưa số đề xuất sau: 3.1 Đối với Trung tâm cấp cứu 115 Hải Phòng Phòng kế hoạch tổng hợp trung tâm: Thực buổi tập huấn, tuyên truyền công tác tiêm an toàn tầm quan trọng tiêm an toàn cho cán điều dưỡng ca trực khoa cấp cứu ngoại viện như: Tổ chức năm lần tập huấn với quy mơ tồn Trung tâm cơng tác tiêm an tồn (bao gồm bác sĩ điều dưỡng) Hàng ngày phòng kế hoạch tổng hợp phối hợp với khoa cấp cứu ngoại viện phân công phận giám sát công tác thực hành Tiêm an toàn tua trực ca khoa cấp cứu ngoại viện Hàng tháng dự giao ban điều dưỡng ca khoa cấp cứu ngoại viện, lồng ghép nhắc nhở công tác Tiêm an toàn ca khoa Phát động phong trào thực “mũi tiêm an toàn” xuống ca trực khoa cấp cứu Bổ sung trang thiết bị cho phù hợp với tiêu chuẩn Tiêm an toàn Xây dựng quy chế kiểm tra giám sát việc thực tiêm an toàn chế tài thưởng phạt phù hợp Đa dạng hóa hình thức, đối tượng truyền thơng tiêm an toàn để NVYT, NB, người nhà NB hiểu thực tiêm an toàn Nội dung đào tạo/tập huấn tiêm an toàn cần trọng nguyên tắc vô khuẩn, vệ sinh tay trước tiêm, vô khuẩn lấy thuốc, tiêm tăng cường kỹ giao tiếp, ứng xử với người bệnh Giảm tránh tổn thương vật sắc nhọn, xử lý sau bị tổn thương vật sắc nhọn theo quy trình, tổ chức tập huấn cho tồn thể nhân viên y tế Trung tâm quy trình quản lý tai nạn rủi ro vật sắc nhọn 3.2 Đối với điều dưỡng trưởng khoa Đôn đốc công tác điều dưỡng khoa Lên kế hoạch kiểm tra giám sát việc thực tiêm an toàn 29 Hàng tháng tổ chức sinh hoạt chuyên môn, nhằm nhắc nhở sai phạm bổ sung kiến thức cho điều dưỡng viên ca khoa Tích cực thực cơng tác đào tạo cho điều dưỡng chăm sóc NB thuốc, ca trực hỗ trợ điều dưỡng gương mẫu chăm sóc NB thành viên kíp cấp cứu chăm sóc, tạo mơi trường làm việc tích cực Đây biện pháp hữu hiệu giúp điều dưỡng học tập ca trực khoa nơi họ làm việc hàng ngày Từ thực tế cơng tác đề xuất quy trình tiêm phù hợp với điều kiện cấp cứu người bệnh cho đảm bảo công tác vô khuẩn an toàn người bệnh 3.3 Đối với điều dưỡng viên Bản thân điều dưỡng viên cần nhận thức sâu sắc tầm quan trọng việc thực Tiêm an tồn: Cho người bệnh, cho thân cho cộng đồng Phải thường xuyên rèn luyện bỏ thói quen khơng phù hợp ln có ý thức tự giác tập luyện động tác an toàn làm cho tiêu chuẩn trở thành thói quen Bản thân phải ln tự hồn thiện công tác giao tiếp; tự tin giao tiếp, nắm kiến thức bệnh, quy trình thực thông tin thuốc thực cho người bệnh nhằm cung cấp kiến thức cần thiết bệnh thuốc cho người bệnh 30 KẾT LUẬN Thực trạng cơng tác tiêm an tồn Trung tâm cấp cứu 115 Hải Phòng tương đối tốt, cụ thể sau: Trình độ chun mơn: Đại học 29%, Cao đẳng 59%, Trung cấp 12% Trang thiết bị như: Hộp chống sốc, thùng sắc nhọn thùng đựng rác thải đạt chuẩn 100% theo chuẩn tiêm an toàn Thực hành kỹ thuật tiêm thuốc xử lý rác thải điều tương đối tốt: Căng da, đâm kim KT, góc độ; Tháo dây ga rơ (TM), bơm thuốc KT; Hết thuốc, rút kim, cho BKT vào hộp an tồn; Dặn dị, đưa NB tư thích hợp đạt 100% Điều dưỡng bị tổn thương kim tiêm vật sắc nhọn đâm chiếm 11,8%, bị máu, dịch bắn lên da bị tổn thương Kỹ giao tiếp ứng xử thực hành tiêm an toàn nhiều hạn chế Đề xuất giải pháp Tổ chức năm lần tập huấn với quy mô tồn Trung tâm cơng tác tiêm an tồn Hàng ngày phịng kế hoạch tổng hợp phân cơng phận giám sát công tác thực hành Tiêm an toàn ca trực khoa cấp cứu ngoại viện Tổ chức tập huấn cho toàn thể nhân viên y tế trung tâm quy trình quản lý tai nạn rủi ro vật sắc nhọn năm/lần Hồn thiện cơng tác giao tiếp; tự tin giao tiếp, trau dồi kiến thức, tìm hiểu thêm thông tin thuốc… nhằm cung cấp kiến thức cần thiết bệnh cho người bệnh thân nhân họ TÀI LIỆU THAM KHẢO Bộ Y tế - Hội điều dưỡng Việt Nam (2009), Đào tạo Tiêm an toàn, Hà Nội Bộ Y tế (2011), Hướng dẫn phòng ngừa chuẩn sở khám bệnh, chữa bệnh, ngày 27/09/2012 Bộ Y tế (2011), Hướng dẫn cơng tác điều dưỡng chăm sóc người bệnh bệnh viện, số 07/2011/TT-BYT Bộ Y tế (2009), Hướng dẫn tổ chức thực cơng tác kiểm sốt nhiễm khuẩntrong sở khám bệnh, chữa bệnh, số 18/2009/TT-BYT Bộ Y tế (2011), Thông tư số 07/2011/TT-BYT ngày 26/1/2011 việc hướng dẫn công tác điều dưỡng chăm sóc người bệnh bệnh viện Bộ Y tế (2017), Thông tư 51/2017/TT-BYT năm 2017 Hướng dẫn phịng, chẩn đốn xử trí phản vệ Bộ Y tế (2012), Hướng dẫn tiêm an toàn sở khám bệnh, chữa bệnh ban hành kèm Quyết định số 3671/QĐ-BYT ngày 27/9/2012 việc hướng dẫn tiêm an toàn sở khám bệnh, chữa bệnh Cục quản lý khám chữa bệnh (2010), Tiêm an tồn an tồn người tiêm, người tiêm cộng đồng Đỗ Đình Xuân (2007), Điều dưỡng I, NXB Y học, Hà Nội 10 ET Log Health Tech& Logistics (2007), An toàn tiêm truyền lĩnh vực y tế: Dự án hợp tác công – tư: kiểm soát nhiễm khuẩn – Lĩnh vực y tế, Hà Nội 12 Đoàn Thị Anh Lê cộng (2006), “ khảo sát tiêm an toàn sở thực hành bệnh viện sinh viên điều dưỡng – Đại hoạc Y dược TP Hồ Chí Minh”, Tạp chí Y học thành phố Hồ Chí Minh 10 (1), tr66 13 Nguyễn Thị Mỹ Linh cộng (2009), “ Khảo sát tiêm an toàn điều dưỡng – nữ hộ sinh bệnh viện phụ sản Tiền giang năm 2008”, Tạp chí Y học thành phố Hồ CHí Minh 13 (5) 14 Pham Đức Mục (2002), Báo cáo khảo sát tiêm an tồn, Phịng Điều dưỡng Bộ Y tế, Hà Nội 15 Phòng điều dưỡng – Bộ Y tế (2008), Kết nghiên cứu tiêm an toàn bệnh viện điểm – Tài liệu tiêm an toàn, Hà Nội 16 Hà Thị Kim Phượng (2014), “Kiến thức, thực hành tiêm an toàn điều dưỡng viên lâm sàng yếu tố liên quan bệnh viện trực thuộc Sở Y tế Hà Nội năm 2014”, Luận văn thạc sỹ Y tế công cộng, trường đại học y tế công cộng, Hà Nội 17 Trần Thị Minh phượng, Phan Văn Tường Bùi Thị Mỹ Anh (2012), “ Đánh giá thực tiêm an tồn bệnh viện Đa khoa Hà Đơng, Hà Nội, năm 2012”, Tạp chí Y học thực hành 30 (3), tr25-32 18 Nguyễn Thúy Quỳnh (2008), “ Điều tra tỷ lệ mắc bệnh viêm gan B nghề nghiệp nhân viên y tế số bệnh viện năm 2008”, Hà Nội 19 Nguyễn Minh Tâm (2002), Kết điều tra tiêm an toàn bệnh viện khu vực Hà Nội, Kỷ yếu đề tài nghiên cứu khoa học điều dưỡng – Hội nghị khoa học điều dưỡng toàn quốc lần thức nhất, Hội điều dưỡng Việt Nam- Bộ Y tế, Hà Nội, tr 141-154 20 Đào Thành (2005),“Đánh giá thực Tiêm an toàn tỉnh đại diện nam 2005”, Kỷ yếu đề tài nghiên cứu khoa học điều dưỡng toàn quốc lần thức II năm 2005, Hội Điều dưỡng Việt Nam, Hà Nội, tr 217-223 21 Trung tâm truyền thông giáo dục sức khỏe trung ương (2014), Tiêm an toàn giảm rủi ro cho người bệnh, Hà Nội 22 WHO Bộ Y tế (2004), Tài liệu tập huấn tiêm an toàn, Hà Nội 23 WHO Bộ Y tế (2005), Không gây hại: Tiêm an tồn mối quan hệ với phịng, chống nhiễm khuẩn, Hà Nội 24 WHO Bộ Y tế (2008), Tài liệu hội thảo Tư vấn xây dựng xây dựng tài liệu hướng dẫn quốc gia Tiêm an toàn, Hà Nội PHỤ LỤC PHIẾU QUAN SÁT CÁC CHỈ SỐ THỰC HÀNH TIÊM AN TỒN Phần A: Thơng tin chung đối tượng quan sát: A.1 Giới tính: a Nam b Nữ A.2 Trình độ: a Đại học b Cao đẳng c Trung học A.3 Năm công tác a Dưới năm b Từ – 10 năm c Từ 10 – 20 năm d Trên 20 năm A.4 Anh/chị công tác Khoa:……………………………………………… A.5 Anh/chị đào tạo thực hành tiêm an toàn lần: a lần b lần c lần d lần A.6 Anh/chị bị chấn thương vật sắc nhọn lần? Vị trí chấn thương? Phần B Các số thực hành tiêm an toàn I- Chuẩn bị người bệnh (đánh dấu  vào thích hợp nhất): Kiểm tra đối chiếu người bệnh/người nhà: Có  Khơng  Giúp người bệnh tư an tồn: Có  Khơng  Khai thác tiền sử dị ứng thuốc: Có  Khơng  Nói tên thuốc với người bệnh/người nhà: Có  Khơng  Nói tác dụng thuốc với người bệnh: Có  Khơng  Hướng dẫn người bệnh/người nhà biết phát bất thường báo cáo: Có  Khơng  II- Chuẩn bị dụng cụ (đánh dấu  vào thích hợp nhất): Rửa tay thường quy/SK tay nhanh: Có  Khơng  Hộp chống sốc, số hạn sử dụng: Có  Khơng  Thùng đựng vật sắc nhọn thùng đựng chất thải sau tiêm quy định: 10 Bơng gạc tẩm cồn quy định: Có  Khơng  Có  Khơng  11 Chai dung dịch SK tay nhanh có sẵn xe CC/túi thuốc: Có  Khơng  III- Chuẩn bị thuốc tiêm (đánh dấu  vào thích hợp nhất): 12 Kiểm tra lại thuốc, SK ống thuốc, dùng gạc vô khuẩn bẻ ống thuốc: Có  Khơng  13 Xé vỏ bao bơm tiêm thay kim lấy thuốc: Có  Không  14 Thay kim tiêm, cho vào bao/khay vừa đựng bơm tiêm vơ khuẩn: Có  Khơng  15 Kim lấy thuốc KT không chạm vùng không vô khuẩn: Có  Khơng  IV- Kỹ thuật tiêm thuốc (đánh dấu  vào thích hợp nhất): 16 Xác định vị trí tiêm đúng: Có  Khơng  17 Đặt bệnh nhân tư thích hợp Thắt dây ga rơ (nếu tiêm tĩnh mạch): Có  Khơng  Có  Khơng  19 SK tay nhanh mang găng tay quy định: Có  Khơng  20 Căng da, đâm kim kỹ thuật, góc độ: Khơng  18 SK vùng tiêm kỹ thuật: Có  21 Tháo dây garô (nếu tiêm tĩnh mạch) Bơm thuốc kỹ thuật: Có  Khơng  22 Hết thuốc, căng da rút kim nhanh, cho BKT vào hộp an tồn: Có  Khơng  Có  Khơng  24 Dặn dò, đưa người người bệnh tư thích hợp: Có  Khơng  23 SK lại vị trí tiêm: V- Xử lý chất thải sau tiêm, rửa tay ghi chép sau tiêm (đánh dấu  vào thích hợp nhất): 25 Phân loại chất thải sau tiêm quy định: Có  Khơng  26 Vệ sinh tay sau hồn thành quy trình: Có  Khơng  27 Ghi chép hồ sơ bệnh án sau tiêm: Có  Khơng  ... tiêu sau: Mô tả thực trạng tiêm an toàn điều dưỡng Trung tâm cấp cứu 115 Hải Phòng năm 2020 Đề xuất số giải pháp để nâng cao hiệu tiêm an toàn điều dưỡng Trung tâm cấp cứu 115 Hải Phòng 3 Chương... theo ca cấp cứu Tại trung tâm cấp cứu 115 Hải Phịng trung bình điều dưỡng thực 38,33 mũi tiêm 02 tháng 18 Do đặc thù cấp cứu Trung tâm cấp cứu 115 Hải Phòng chủ yếu NB định tiêm bắp, tiêm, truyền... hình thực quy trình kỹ thuật tiêm Trung cấp cứu 115 Hải Phịng Qua khảo sát tình hình thực mũi tiêm Tại Trung tâm cấp cứu 115 Hải Phòng cho thấy: Trong 02 tháng, tháng tháng 10 năm 2020, trung tâm